2020.06.10 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.297.2020.1.KC
z 10 czerwca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2020 r. (data wpływu 12 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca wychowuje małoletnie dziecko w systemie naprzemiennym. W 2020 r. pełnoletnia córka Wnioskodawcy, którą samotnie wychowywał kończy studia i w związku z tym utraci on prawo do dalszego rozliczania się z nią jako samotny rodzic. Razem z Wnioskodawcą mieszka jeszcze jego małoletni syn, z drugiego małżeństwa, nad którym Sąd Okręgowy podczas rozwodu przyznał opiekę naprzemienną obojgu rodzicom.

Wnioskodawca jest ojcem dziesięcioletniego syna, osobą rozwiedzioną, samotną, niepozostającą w żadnym związku, osiągającą dochody z tytułu umowy o pracę, które są opodatkowane zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na co dzień opiekuje się on synem, przez co stale uczestniczy w jego wychowaniu, pomagając mu decydować lub współdecydować o ważnych dla niego bieżących sprawach, takich jak np. zajęcia pozalekcyjne, spędzanie wolnego czasu, edukacja, leczenie itp. W czasie, gdy syn przebywa z Wnioskodawcą, poświęca mu on maksymalną ilość czasu, odrabiają razem lekcje. Organizuje synowi rozrywki takie jak wyjścia do kina, stara się rozwijać jego zainteresowania, takie jak majsterkowanie, astronomia, zachęca syna do uczestniczenia w obowiązkach domowych, takich jak wspólne sprzątanie, gotowanie, prace w ogrodzie, naprawy domowego wyposażenia. Organizuje synowi wyjazdy, kolonie w czasie świąt, ferii i wakacji. W domu Wnioskodawcy syn spożywa posiłki, ma swój pokój, ubrania, książki, pomoce naukowe, komputer, zabawki i wykonuje powierzone mu obowiązki.

Jako ojciec, Wnioskodawca bierze aktywny udział w edukacji syna, pomaga mu odrabiać lekcje, samodzielnie organizuje mu zajęcia ponadprogramowe z matematyki, kontroluje zeszyty, kontaktuje się z nauczycielami, uczestniczy w zebraniach szkolnych, zawozi i odbiera syna ze szkoły, zajęć pozalekcyjnych judo, uczestniczy w zawodach sportowych, w których syn bierze udział, przygotowuje syna do konkursów matematycznych.

Ze względu na bardzo niskie dochody matki dziecka, Wnioskodawca dobrowolnie ponosi wszelkie ciężary związane z zaspokajaniem potrzeb materialnych dziecka. Ponosi praktycznie 100% kosztów zakupu odzieży, obuwia, sprzętu sportowego i pomocy szkolnych, zajęć dodatkowych takich jak judo, opłaca wszystkie składki szkolne (komitet rodzicielski, wycieczki szkolne itp.), wyjazdy na kolonie i wakacje, jak i koszty wyposażenia i utrzymania części domu związane z jego pobytem. Pokrywa również 100% kosztów leczenia dziecka, zawozi go na wizyty lekarskie i wykupuje leki.

Jeśli matka ponosi jakiekolwiek wydatki związane z synem, zwraca się do Wnioskodawcy z prośbą o ich zwrot, co Wnioskodawca czyni przelewami bankowymi na jej konto. W każdej chwili łatwo można to udokumentować. W czasie, kiedy Wnioskodawca zajmuje się synem, robi to samodzielnie, bez niczyjej pomocy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w kolejnych latach Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko z tytułu wychowywania małoletniego syna?

Zdaniem Wnioskodawcy, pełni on rolę rodzica, który opiekuje się synem oraz go wychowuje i może korzystać z prawa do rozliczenia w kolejnych latach jako samotny rodzic.

Wnioskodawca powołuje się na orzecznictwo w identycznych przypadkach, tj. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 16 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 1234/17, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu sygn. akt I SA/Wr 1917/14, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt II FSK 573/15, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 września 2017 r. sygn. akt III SA/Wa 2835/16.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1387 z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

małoletnie,
bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
nie uzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Przepis art. 6 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Przystępując do oceny możliwości rozliczania się przez Wnioskodawcę w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko zaznaczyć należy, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. W konsekwencji, podatnikowi przysługuje prawo do jej zastosowania, jeśli spełni warunki dla niej określone, a w szczególności, jeśli w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowywał dziecko.

Z opisanego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawca wychowuje małoletnie dziecko w systemie naprzemiennym. W 2020 r. pełnoletnia córka Wnioskodawcy, którą samotnie wychowywał kończy studia i w związku z tym utraci on prawo do dalszego rozliczania się z córką jako samotny rodzic. Razem z Wnioskodawcą mieszka jeszcze jego małoletni syn z drugiego małżeństwa, nad którym Sąd Okręgowy podczas rozwodu przyznał opiekę naprzemienną obojgu rodzicom.

Wnioskodawca jest ojcem dziesięcioletniego dziecka, osobą rozwiedzioną, samotną, niepozostającą w żadnym związku, osiągającą dochody z tytułu umowy o pracę, które są opodatkowane zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ze względu na bardzo niskie dochody matki dziecka, Wnioskodawca dobrowolnie ponosi wszelkie ciężary związane z zaspokajaniem potrzeb materialnych dziecka. Ponosi praktycznie 100% kosztów zakupu odzieży, obuwia, sprzętu sportowego i pomocy szkolnych, zajęć dodatkowych takich jak judo, opłaca wszystkie składki szkolne (komitet rodzicielski, wycieczki szkolne itp.), wyjazdy na kolonie i wakacje, jak i koszty wyposażenia i utrzymania części domu związane z jego pobytem. Pokrywa również 100% kosztów leczenia syna, zawozi go na wizyty lekarskie i wykupuje leki.

Jeśli matka ponosi jakiekolwiek koszty związane z dzieckiem, zwraca się do Wnioskodawcy z prośbą o ich zwrot, co czyni on przelewami bankowymi na jej konto. W każdej chwili Wnioskodawca może łatwo to udokumentować. W czasie, kiedy Wnioskodawca zajmuje się synem, robi to samodzielnie, bez niczyjej pomocy.

Zauważyć należy, że Wnioskodawca w opisie zdarzenia wskazał, że Sąd podczas rozwodu przyznał opiekę naprzemienną obojgu rodzicom. A zatem zamiarem Sądu było, aby proces wychowywania dziecka przeprowadzony był wspólnie przez matkę i ojca. Konsekwencją orzeczenia Sądu jest fakt, że zarówno Wnioskodawca jako ojciec, jak i matka dziecka, aktywnie współuczestniczą w wychowaniu wspólnego dziecka, pomimo że nie zamieszkują ze sobą. W rezultacie, w przedmiotowej sprawie nie można przyjąć, że któregokolwiek z rodziców można uznać za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji, że któremukolwiek z rodziców przysługuje prawo preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Preferencja ta uzależniona jest bowiem nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka.

Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych. Natomiast w tym konkretnym przypadku każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka, co oznacza, że dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich. Nie sposób bowiem uznać, że w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka, gdy dziecko przebywa z matką, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa z ojcem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz opisany we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że okoliczność, iż dwie osoby – Wnioskodawca i jego była żona – wychowują to samo dziecko wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. Prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje bowiem wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują te dzieci. Wnioskodawca nie spełnia zatem warunków określonych w art. 6 ust. 4 tej ustawy. Oznacza to, że Wnioskodawcy za lata następne nie przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądu administracyjnego wskazać należy, że jakkolwiek orzeczenia sądów kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego interpretację indywidualną.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin