Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.360.2020.2.KR
z 19 czerwca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2020 r. (data wpływu 22 marca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 maja 2020 r. (data wpływu 10 maja 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko w roku podatkowym 2019 oraz latach przyszłych (kolejnych) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko w roku podatkowym 2019 oraz latach przyszłych (kolejnych).

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 i art. 14f § 1-2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 4 maja 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.360.2020.1.KR, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 4 maja 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 5 maja 2020 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem nadanym za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 10 maja 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Z tego tytułu (wyłącznie) Wnioskodawca osiąga dochód w postaci comiesięcznego wynagrodzenia. Roczny dochód Wnioskodawcy za 2019 r. przekroczył kwotę 85 528 zł, a zatem według skali podatkowej 2019 dla rozliczeń PIT w 2020 r. Wnioskodawca znajduje się w drugim progu podatkowym. Wnioskodawca z matką Jego dziecka, córki urodzonej w dniu 14 listopada 2015 r. nie był w związku małżeńskim. Rozpad związku tzw. partnerskiego nastąpił w połowie 2017 r. Od tego momentu opiekę nad dzieckiem Wnioskodawca sprawował samodzielnie w systemie opieki naprzemiennej na podstawie spisanej pomiędzy matką dziecka a Wnioskodawcą ugody, a następnie na podstawie ugody zawartej przy udziale mediatora w dniu 8 listopada 2018 r. Zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a matką dziecka ugody szczegółowo regulują wszelkie kwestie sprawowania opieki nad małoletnią córką. Aktualnie Wnioskodawca nie pozostaje w jakimkolwiek formalnym związku małżeńskim. Nie posiada wiedzy odnośnie obecnego życia byłej partnerki, matki Jego córki. Wnioskodawca nie utrzymuje z nią kontaktów poza momentami, gdy odprowadza On i odbiera małoletnią córkę do i z miejsca jej pobytu. Od momentu rozpadu związku, tj. od połowy 2017 r., a następnie przez cały 2018 r. i 2019 r. Wnioskodawca zajmuje się dzieckiem samodzielnie zgodnie z ustalonym harmonogramem (przez około 45% czasu), bez wsparcia drugiego rodzica. Przez pozostały czas córką zajmuje się jej matka. Córka Wnioskodawcy mająca obecnie 4 lata uczęszcza do przedszkola. Wkład Wnioskodawcy w wychowanie córki nie ogranicza się do sporadycznych kontaktów. Przez cały 2018 r. i 2019 r. córka zamieszkuje z Wnioskodawcą, jest zameldowana pod Jego adresem zamieszkania. W mieszkaniu Wnioskodawcy posiada własny pokój, wyposażony we wszystkie niezbędne meble, sprzęty, zabawki, książki, ubrania itp. W czasie, kiedy córka przebywa z Wnioskodawcą wychowuje On ją samodzielnie. Wnioskodawca zajmuje się samodzielnie wszystkimi czynnościami rodzicielskimi począwszy od przygotowywania posiłków, kąpieli, zabawy, czytania książek. Wnioskodawca sam odprowadza i odbiera córkę z przedszkola. Zapewnia On dziecku opiekę medyczną (jeździ do lekarza, kupuje leki), jedzenie, rozrywkę, sport (naukę pływania, naukę jazdy na nartach), kupuje ubrania, wyposażenie. Celem zapewnienia córce wszechstronnego rozwoju towarzyszy Wnioskodawcy we wszelkich wyjazdach wypoczynkowo-rekreacyjnych. Ponadto, na podkreślenie zasługuje fakt, że w sytuacji Wnioskodawcy samodzielne wychowanie (naprzemienne – oddzielne przez każdego z rodziców), wiąże się ze zwiększonymi nakładami finansowymi i dodatkowymi problemami organizacyjnymi.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że sprawowanie opieki nad małoletnim dzieckiem odbywa się w systemie opieki naprzemiennej. W roku podatkowym 2019 (latach przyszłych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek, Wnioskodawca posiadał pełną władzę rodzicielską względem swojego małoletniego dziecka – córki. Matka małoletniej córki również posiadała względem niej pełną władzę rodzicielską. Zgodnie z postanowieniami ugody zawartej przy udziale mediatora w dniu 8 listopada 2018 r. pomiędzy Wnioskodawcą a matką Jego małoletniej córki, miejscem zamieszkania dziecka w roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki. W roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek, Wnioskodawca był stanu cywilnego wymienionym w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. kawalerem. Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mając na uwadze konieczność zachowania ustawowych terminów do złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2019, Wnioskodawca złożył PIT-37 – sposób opodatkowania – indywidualnie. W złożonym zeznaniu Wnioskodawca nie skorzystał z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako osoba samotnie wychowująca małoletnie dziecko. Wiążące w tej sprawie będzie stanowisko organów podatkowych. W roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek, na podstawie zawartej ugody przy udziale mediatora sądowego w dniu 8 listopada 2018 r. pomiędzy Wnioskodawcą a matką Jego małoletniej córki, czas opieki i wychowania dziecka został podzielony pomiędzy nich (udział Wnioskodawcy to ok. 45%). Obowiązki wychowawcze Wnioskodawca i matka Jego małoletniej córki realizują oddzielnie, każde z nich w swoim czasie samodzielnie bez współpracy, wsparcia oraz pomocy drugiego rodzica – zgodnie z ustalonym harmonogramem. W czasie kiedy małoletnia córka zamieszkuje z Wnioskodawcą, pod Jego adresem władzę rodzicielską w stosunku do Jego małoletniego dziecka Wnioskodawca wykonuje bez udziału drugiego rodzica. Wnioskodawca zabezpiecza dziecku wszelkie potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne. Matka sprawuje nad małoletnim dzieckiem opiekę zgodnie z harmonogramem w swoim czasie bez jakiegokolwiek udziału Wnioskodawcy. W roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek w stosunku do Wnioskodawcy i Jego dziecka nie miały zastosowania przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca może zostać uznany za osobę samotnie wychowującą małoletnie dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za 2019 r. i lata następne, do chwili zmiany stanu faktycznego lub zmian w prawie podatkowym – w zakresie zasad korzystania z ww. ulgi?
2. Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca ma prawo skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako osoba samotnie wychowująca małoletnią córkę, tj. czy Wnioskodawca jest uprawniony do tego ażeby w odniesieniu do Jego dochodów podatek na Jego wniosek został określony w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę brzmienie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nadane ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. (Dz. U. z 2010 r., Nr 226, poz. 1478, z późn. zm.) nowelizującą ww. przepisy z dniem 1 stycznia 2011 r., spełnia On wszelkie przesłanki osoby samotnie wychowującej dziecko, co w konsekwencji uprawnia Wnioskodawcę do preferencyjnego opodatkowania Jego dochodów. Wnioskodawca podkreślił, że w wyniku tej nowelizacji, nie tylko w sposób istotny zmienione zostało literalne brzmienie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale że ustawodawca, uchylając ust. 5 tejże ustawy zrezygnował z legalnej definicji „osoby samotnie wychowującej dzieci”. Powyższy wniosek podyktowany jest linią orzecznictwa zawartą w szczególności w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 573/15; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 października 2014 r., sygn. akt I SA/Wr 1917/14 i z dnia 16 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 1234/17; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 czerwca 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 2608/17 i z dnia 12 września 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 2835/16, z dnia 9 stycznia 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 43/18; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 listopada 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 831/18; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 15 maja 2019 r., sygn. akt I SA/Op 112/19. Według Wnioskodawcy, stan sprawy będący przedmiotem tychże rozstrzygnięć jest tożsamy ze stanem faktycznym opisanym przez Niego w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

-podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Stosownie do treści art. 6 ust. 8 ww. ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 9 ww. ustawy).

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
  

• wychowywania samotnie w roku podatkowym dziecka (dzieci),
  

• nieuzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
  
  

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Przepis art. 6 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby. Natomiast, zaangażowanie w proces wychowawczy dziecka każdego z rodziców oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich. Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo i pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Przystępując do oceny możliwości rozliczania dochodów Wnioskodawcy w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko zaznaczyć należy, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. W konsekwencji, podatnikowi przysługuje prawo do jej zastosowania, jeśli spełni warunki dla niej określone, a w szczególności, jeśli w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowywał dziecko.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych (por. wyrok NSA z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10). Warunek „samotnego wychowywania dzieci” wynika wprost z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca nie dookreślił jednak, jak należy definiować pojęcie „samotnego wychowywania

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN, „samotny” to: (1) „żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół”, (2) „znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam”, (3) „spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa”, (4) „znajdujący się na odludziu”. Z kolei, „wychować — wychowywać” to: (1) „zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności”, (2) „przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie”.

Samotne wychowywanie oznacza wychowywanie dziecka bez faktycznego udziału drugiego rodzica.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Roczny dochód Wnioskodawcy za 2019 r. przekroczył kwotę 85 528 zł. W roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek, Wnioskodawca był kawalerem. Aktualnie Wnioskodawca nie pozostaje w jakimkolwiek formalnym związku małżeńskim. Wnioskodawca z matką Jego dziecka, córki urodzonej w dniu 14 listopada 2015 r. nie był w związku małżeńskim. Rozpad związku tzw. partnerskiego nastąpił w połowie 2017 r. Od momentu rozpadu związku, tj. od połowy 2017 r., a następnie przez cały 2018 r. i 2019 r. Wnioskodawca zajmuje się dzieckiem samodzielnie zgodnie z ustalonym harmonogramem, bez wsparcia drugiego rodzica. Przez pozostały czas córką zajmuje się jej matka. Matka sprawuje nad małoletnim dzieckiem opiekę zgodnie z harmonogramem w swoim czasie bez jakiegokolwiek udziału Wnioskodawcy. Sprawowanie opieki nad małoletnim dzieckiem odbywa się w systemie opieki naprzemiennej na podstawie spisanej pomiędzy matką dziecka a Wnioskodawcą ugody, a następnie na podstawie ugody zawartej przy udziale mediatora sądowego w dniu 8 listopada 2018 r. Zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a matką dziecka ugody szczegółowo regulują wszelkie kwestie sprawowania opieki nad małoletnią córką. Czas opieki i wychowania dziecka został podzielony pomiędzy nich (udział Wnioskodawcy to ok. 45%). Obowiązki wychowawcze, Wnioskodawca i matka Jego małoletniej córki realizują oddzielnie, każde z nich w swoim czasie samodzielnie bez współpracy, wsparcia oraz pomocy drugiego rodzica – zgodnie z ustalonym harmonogramem. Wnioskodawca posiadał pełną władzę rodzicielską względem swojego małoletniego dziecka – córki. Matka małoletniej córki również posiadała względem niej pełną władzę rodzicielską. Zgodnie z postanowieniami ugody zawartej przy udziale mediatora w dniu 8 listopada 2018 r. pomiędzy Wnioskodawcą a matką Jego małoletniej córki, miejscem zamieszkania dziecka w roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki. Córka Wnioskodawcy mająca obecnie 4 lata uczęszcza do przedszkola. Wkład Wnioskodawcy w wychowanie córki nie ogranicza się do sporadycznych kontaktów. Przez cały 2018 r. i 2019 r. córka zamieszkuje z Wnioskodawcą, jest zameldowana pod Jego adresem zamieszkania. W czasie kiedy małoletnia córka zamieszkuje z Wnioskodawcą, pod Jego adresem władzę rodzicielską w stosunku do Jego małoletniego dziecka Wnioskodawca wykonuje bez udziału drugiego rodzica. W mieszkaniu Wnioskodawcy posiada własny pokój, wyposażony we wszystkie niezbędne meble, sprzęty, zabawki, książki, ubrania itp. W czasie, kiedy córka przebywa z Wnioskodawcą wychowuje On ją samodzielnie. Wnioskodawca zajmuje się samodzielnie wszystkimi czynnościami rodzicielskimi począwszy od przygotowywania posiłków, kąpieli, zabawy, czytania książek. Sam odprowadza i odbiera córkę z przedszkola. Zapewnia dziecku opiekę medyczną (jeździ do lekarza, kupuje leki), jedzenie, rozrywkę, sport (naukę pływania, naukę jazdy na nartach), kupuje ubrania, wyposażenie. Celem zapewnienia córce wszechstronnego rozwoju towarzyszy Mu we wszelkich wyjazdach wypoczynkowo-rekreacyjnych. Wnioskodawca zabezpiecza dziecku wszelkie potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne. W sytuacji Wnioskodawcy samodzielne wychowanie (naprzemienne – oddzielne przez każdego z rodziców), wiąże się ze zwiększonymi nakładami finansowymi i dodatkowymi problemami organizacyjnymi. W stosunku do Wnioskodawcy i Jego dziecka nie miały zastosowania przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Wnioskodawca złożył zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2019 (PIT-37 – sposób opodatkowania – indywidualnie). W złożonym zeznaniu Wnioskodawca nie skorzystał z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako osoba samotnie wychowująca małoletnie dziecko.

Odnosząc się do wychowywania małoletniej córki Wnioskodawcy, zauważyć należy, że Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wskazał, że sprawowanie opieki nad małoletnim dzieckiem odbywa się w systemie opieki naprzemiennej na podstawie spisanej pomiędzy matką dziecka a Wnioskodawcą ugody, a następnie na podstawie ugody zawartej przy udziale mediatora sądowego w dniu 8 listopada 2018 r. Czas opieki i wychowania dziecka został podzielony pomiędzy nich (udział Wnioskodawcy to ok. 45%). Obowiązki wychowawcze, Wnioskodawca i matka Jego małoletniej córki realizują oddzielnie, każde z nich w swoim czasie samodzielnie bez współpracy, wsparcia oraz pomocy drugiego rodzica – zgodnie z ustalonym harmonogramem.

Zatem, zarówno Wnioskodawca jako ojciec, jak i matka dziecka, aktywnie współuczestniczą w wychowaniu wspólnego dziecka, pomimo że nie zamieszkują ze sobą. W rezultacie, w przedmiotowej sprawie nie można przyjąć, że któregokolwiek z rodziców można uznać za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji, że któremukolwiek z rodziców przysługuje prawo preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Preferencja ta uzależniona jest bowiem nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka.

Wychowanie dziecka można bowiem określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości, oraz postaw emocjonalnych. Natomiast w tym konkretnym przypadku fakt współdziałania Wnioskodawcy w wychowywaniu dziecka, poprzez naprzemienną opiekę, nie oznacza, że proces wychowawczy dziecka prowadzony jest tylko i wyłącznie przez Wnioskodawcę. Nie sposób bowiem uznać, że w przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) – w tak zorganizowanym trybie naprzemiennego wykonywania władzy rodzicielskiej – zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza ojciec „w swoim czasie”, gdy dziecko u niego zamieszkuje, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa ze swoją matką. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców.

Wskazać również należy, że podczas sprawowania opieki przez rodziców stanu wolnego (podobnie jak rodziców pozostających w związku małżeńskim) zawsze, w którymś momencie tygodnia, miesiąca, czy roku, jeden z rodziców pozostaje sam na sam z dzieckiem - nie oznacza to jednak, że rodzice ci samotnie wychowują dziecko.

Zatem, Wnioskodawca (ojciec dziecka), nie może zostać uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko. Dla zastosowania rozliczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotny jest bowiem warunek, że w trakcie roku podatkowego rzeczywiście samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowuje się dziecko, który wobec sytuacji przedstawionej we wniosku nie został spełniony. Preferencja ta uzależniona jest bowiem nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka.

W konsekwencji Wnioskodawca nie spełnia warunków określonych w art. 6 ust. 4 ww. ustawy i nie przysługuje Jemu prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia, o którym mowa w tym przepisie jako osoby samotnie wychowującej dziecko za 2019 r. oraz lata przyszłe (kolejne).

Biorąc pod uwagę powyższe, nie kwestionując faktu, że Wnioskodawca – jako osoba będąca kawalerem – bierze udział w wychowywaniu swojego dziecka – nie sposób stwierdzić, że Wnioskodawca spełnia wszystkie warunki uprawniające do opodatkowania jako osoby samotnie wychowującej dziecko. Jak wskazał Wnioskodawca sprawowanie opieki nad małoletnim dzieckiem odbywa się w systemie opieki naprzemiennej. Wobec powyższego bezsprzeczny pozostaje fakt, że część danego roku córka przebywa pod opieką matki i to ona wówczas ją wychowuje, zatem Wnioskodawca w roku podatkowym nie wychowuje córki samotnie, tzn. bez udziału drugiego z rodziców. Okoliczność, że dwie osoby wychowują to samo dziecko wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym dziecko jest wychowywane przez oboje rodziców.

Ponadto należy mieć na uwadze cel jaki przyświecał ustawodawcy w zakresie nowelizacji ustawy od dnia 1 stycznia 2011 r. (Dz. U. z 2010 r., Nr 226, poz. 1478). Nowelizacją tą, mimo że został uchylony ust. 5 w art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to zostało nadane nowe brzemieniu ust. 4 tego artykułu. Jak wynika z uzasadnienia do zmian: „Na tle stosowania zacytowanego przepisu dochodzi do sporów interpretacyjnych pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi pogłębiany przez brak jednolitego orzecznictwa sądów administracyjnych w tym zakresie. (...).

W konsekwencji powyższego, zmiana w art. 6 ust. 4 ustawy PIT zmierza do doprecyzowania pojęcia „osoby samotnie wychowującej dzieci”, w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują te dzieci.

W tym celu zaproponowano połączenie dotychczasowych brzmień art. 6 ust. 4 i 5 ustawy PIT, w jeden przepis, który precyzuje warunki korzystania z preferencji i jednocześnie pozwoli na odzwierciedlenie zamierzenia ustawodawcy dotyczącego samotnego wychowywania dzieci. Ponadto wyeliminuje rozbieżności interpretacyjne, które pojawiają się zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak i sądowym.” (Druk sejmowy 3366 Sejmu VI Kadencji).

Zatem, wykładnia celowościowa, po wprowadzeniu zmian od 2011 r., jednoznacznie prowadzi do konstatacji, że preferencyjne rozliczenie osoby samotnie wychowującej uzależnione jest nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz opisany we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) stwierdzić należy, że okoliczność, iż dwie osoby – Wnioskodawca i Jego była partnerka – wychowują to samo dziecko (małoletnią ich córkę) wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. Prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje bowiem wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują te dzieci. Wnioskodawca nie spełnia zatem warunków określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoby samotnie wychowującej dziecko (małoletnią córkę) za 2019 r., jak również za lata następne, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych, wskazać należy, że niewątpliwie wyroki sądów kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla Organu wydającego przedmiotową interpretację. Jednocześnie wskazać należy, że orzecznictwo w tym zakresie nie jest jednolite, i tak m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 października 2010 r., sygn. akt II FSK 890/09 i z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 17 grudnia 2013 r. sygn. akt I SA/Bd 893/13 zostało przedstawione stanowisko analogiczne do tego, które prezentuje tutejszy Organ w niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.