Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.389.2020.2.KR
z 19 czerwca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 30 marca 2020 r. (data wpływu 30 marca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 czerwca 2020 r. (data wpływu 9 czerwca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 marca 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 1 czerwca 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.389.2020.1.KR, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 1 czerwca 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 2 czerwca 2020 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem nadanym za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 9 czerwca 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest osobą samotnie wychowującą dziecko, jednym z rodziców (biologicznym), która jest rozwódką i chciałaby skorzystać z możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących. W 2019 r. Wnioskodawczyni samotnie wychowywała córkę, która nie ukończyła 25 roku życia (ur. 26 kwietnia 1996 r.) i uczącą się na Uniwersytecie (studia dzienne/magisterskie), która w roku podatkowym uzyskała:

• kwotę 2 000 zł – z tytułu stypendium z Uniwersytetu za osiągnięcia naukowo-sportowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; przychód wykazany w wierszu 8 części E. PITu-11,
  

• kwotę 2 600 zł z tytułu przychodów ze stosunku pracy (umowa zlecenie), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ww. ustawy, przychód wykazany w wierszu 88 części G. PITu-11.
  
  

Wnioskodawczyni jest zatrudniona na umowę o pracę i podlegała w roku podatkowym, za który dokonuje rozliczenia nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (opodatkowanie według skali podatkowej). Wnioskodawczyni w roku podatkowym nie była (ani Jej dziecko) opodatkowana jednolitą 19% stawką podatku – tzw. podatkiem liniowym, zryczałtowanym podatkiem dochodowym za wyjątkiem dochodów z prywatnego najmu, zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów osób duchownych, podatkiem tonażowym, zryczałtowanym podatkiem od wartości sprzedanej produkcji, zgodnie z przepisami ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy rozliczenia rocznego podatku dochodowego od osób fizycznych w 2019 r. W okresie, którego dotyczy wniosek Wnioskodawczyni była rozwódką – wyrok rozwodowy Sądu Okręgowego z dnia 18 października 2018 r. Były mąż Wnioskodawczyni, ojciec córki, ma zdiagnozowaną chorobą psychiczną, w badanym okresie z uwagi na zaostrzone objawy maniakalno-depresyjne nie uczestniczył w procesie wychowywania córki. Zatem, Wnioskodawczyni faktycznie i samotnie zapewniała swojej córce byt i stwarzała jej właściwe warunki do adekwatnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wnioskodawczyni wskazała, że w powyższym okresie córka mieszkała razem z Nią, w związku z czym to Ona w sposób wyłączny zapewniała córce warunki mieszkalne, co gwarantowało jej prawidłowy rozwój i stanowiło wypełnienie podstawowych obowiązków rodzicielskich w zakresie codziennego wychowywania. W analizowanym okresie Wnioskodawczyni obejmowała córkę opieką, zapewniając jej właściwą opiekę psychologiczną w celu przywrócenia poczucia stabilności wynikającego z rozpadu rodziny i choroby ojca. W tym okresie wszelki ciężar wychowawczy (ekonomiczny i psychiczny) spoczywał na Wnioskodawczyni. Data urodzenia córki to 26 kwietnia 1996 r. Obecnie córka ma ukończone 24 lata; w 2019 r. miała 23 lata. Córka nie otrzymywała zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej. W roku podatkowym Wnioskodawczyni utrzymywała córkę (dobrowolnie, z własnych środków finansowych); Wnioskodawczyni nie miała zasądzonego sądownie obowiązku alimentacyjnego w stosunku do córki. W roku podatkowym, którego dotyczy przedmiotowy wniosek Wnioskodawczyni wypełniła i rozliczyła w terminie PIT, z pominięciem preferencyjnego rozliczenia dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej. Powyższe wynikało z braku otrzymania indywidualnej interpretacji podatkowej przed dniem 31 maja 2020 r. Wnioskodawczyni planuje skorygowanie rozliczenia po otrzymaniu pozytywnej dla Niej interpretacji z Krajowej Informacji Skarbowej. Wnioskodawczyni rozlicza się według zasad ogólnych, tj. zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387). Do Wnioskodawczyni, ani do Jej córki, nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Córka, która nie ukończyła 25 roku życia (ur. 26 kwietnia 1996 r.), uczy się w szkole wyższej (w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy w związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawczyni może skorzystać z rozliczenia dochodów osiągniętych w 2019 r. jako rodzic samotnie wychowujący dziecko na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku, zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

-podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 9 ww. ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że podatnicy podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP mogą skorzystać z preferencyjnego obliczenia wysokości podatku jako osoby wychowujące samotnie dzieci po spełnieniu poniższych przesłanek:

1. Podatnik musi być jedną z osób wymienionych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
2. Dziecko (do ukończenia przez nie 25 lat) uczy się w szkole wyższej (w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce).
3. Podatnik, ani jego dziecko, nie mogą podlegać przepisom art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani przepisom ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
4. Rodzic lub opiekun w roku podatkowym musi samotnie wychowywać dziecko.
   
   

Zestawiając stan faktyczny z powyższymi przesłankami, należy wskazać, że Wnioskodawczyni spełnia te przesłanki, co zostało przedstawione poniżej.

1. Wnioskodawczyni jest rozwódką, a więc jedną z osób wymienionych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
2. Córka w 2019 r. nie miała ukończone 25 lat i uczyła się w szkole wyższej – a więc dzieckiem wymienionym w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
3. W stosunku do Wnioskodawczyni oraz Jej córki nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
4. Wnioskodawczyni samotnie wychowywała dziecko w 2019 r. Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem samotnego wychowywania dziecka. W wyroku z dnia 12 kwietnia 2011 r. (sygn. akt SK 62/08) Trybunał Konstytucyjny wskazał, że: „Zdaniem NSA, pojęcie „samotnie” w kontekście powyższych przepisów oznacza „bez udziału innych osób”, a pojęcie „wychowywać” - „zapewniając byt, doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego”. Trybunał zauważa, że nadanie takiego znaczenia tym przepisom jest zgodne z ich powszechnym rozumieniem w języku polskim.” W danym stanie faktycznym w 2019 r. bez udziału ojca Wnioskodawczyni zapewniała swojej córce byt i stwarzała jej właściwe warunki do adekwatnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wnioskodawczyni wskazała, że w powyższym okresie córka mieszkała razem z Nią, w związku z czym to Ona w sposób wyłączny zapewniała córce warunki mieszkalne, co gwarantowało jej prawidłowy rozwój i stanowiło wypełnienie podstawowych obowiązków rodzicielskich w zakresie codziennego wychowywania oraz troski o rozwój psychiczny i fizyczny dziecka poprzez zapewnienie mu m.in. właściwej opieki psychologicznej czy poczucia stabilności. W tym zakresie wszelki ciężar wychowawczy (ekonomiczny i psychiczny) spoczywał na Wnioskodawczyni. W związku z powyższym Wnioskodawczyni może skorzystać z rozliczenia dochodów osiągniętych w 2019 r. jako rodzic samotnie wychowujący dziecko na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

–podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 8 ww. ustawy).

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Cytowane wyżej przepisy wprowadzają więc wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko należy spełniać wszystkie warunki określone w ww. przepisach.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
  

• wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
  

• nieuzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
  

• nieuzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskania przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.
  
  

Jednocześnie wyjaśnić należy, że ustawodawca tworząc przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kierował go do rodzica samotnie wychowującego dziecko/dzieci i spełniającego określone kryteria.

Zgodnie bowiem z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r., sygn. akt SK 62/08, wprowadzając omawianą preferencję, ustawodawca nie kierował jej do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale tylko do tych osób spełniających określone kryteria, które samotnie i osobiście troszczą się o zaspokajanie codziennych potrzeb.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi zaś, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Podkreślić należy, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wykształcił się pogląd, że aby uznać rodzica lub opiekuna prawnego za osobę samotnie wychowującą dziecko nie wystarczy, by osoba ta była stanu wolnego (lub osobą w stosunku do której orzeczono separację, albo osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), ale musi również faktycznie samotnie wychowywać dziecko, przy czym „samotnie” oznacza wg NSA „bez udziału innej osoby”. Jak podkreśla się w orzecznictwie, uzasadnienie wprowadzenia ulgi (wykładnia celowościowa) świadczy wyraźnie o tym, że ustawodawca kierował ją wyłącznie do tych osób, które samotnie troszczą się o zaspokajanie codziennych potrzeb dziecka, nie zaś do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale nie pełni codziennej (samotnej) pieczy nad dzieckiem. Innymi słowy, nie każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w komentowanym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko – tak: postanowienie NSA z dnia 11 października 2010 r., sygn. akt II FPS 3/10; wyroki NSA z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1266/05, z dnia 24 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1474/05, z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1267/05, z dnia 30 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1452/05, II FSK 644/06, II FSK 1549/05, II FSK 1534/05, II FSK 1548/05, z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt II FSK 617/07 i II FSK 371/07, z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 279/08, z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt II FSK 2474/10 (orzeczenia dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych - orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zaznaczyć przy tym należy, że tylko jedna osoba (spośród obydwu rodziców lub opiekunów) może być uznana za samotnie wychowującą to samo dziecko w danym czasie (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 lutego 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 2693/06, LEX nr 220525).W takim wypadku osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która faktycznie, w pojedynkę – w pełni albo w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego z rodziców, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny, ale także rozwój emocjonalny dziecka. Przez wychowywanie należy bowiem rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Pojęcie to uszczegółowił NSA w wyroku z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 30/10, LEX nr 844681, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: „Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych”.

Przenosząc powołane przepisy podatkowe na grunt rozpatrywanej sprawy należy zwrócić uwagę na fakt, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia warunku samotnego wychowywania – przez osobę zdefiniowaną w analizowanym przepisie – w roku podatkowym dzieci wymienionych w art. 6 ust. 4 ww. ustawy. Aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów na zasadach przewidzianych w tym przepisie należy mieć ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dzieci (dziecko).

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny. Zapis cytowanego wyżej art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie ustawodawca posługuje się zwrotem „osoby samotnie wychowującej w roku podatkowym”, a nie „osoby samotnie wychowującej przez cały rok podatkowy”, co oznacza, że wystarczającym jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku podatkowego.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym wychowuje dziecko, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, zamieszkując z nim.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest rozwódką (wyrok rozwodowy Sądu Okręgowego z dnia 18 października 2018 r.). W roku podatkowym (2019), którego dotyczy przedmiotowy wniosek, Wnioskodawczyni samotnie wychowywała córkę uczącą się w szkole wyższej w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (na Uniwersytecie – studia dzienne/magisterskie), która nie ukończyła 25 roku życia (ur. 26 kwietnia 1996 r.) i uzyskała:

• kwotę 2 000 zł – z tytułu stypendium z Uniwersytetu za osiągnięcia naukowo-sportowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
  

• kwotę 2 600 zł z tytułu przychodów ze stosunku pracy (umowa zlecenie), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ww. ustawy.
  
  

Były mąż Wnioskodawczyni, ojciec córki, ma zdiagnozowaną chorobą psychiczną. W ww. roku podatkowym z uwagi na zaostrzone objawy maniakalno-depresyjne nie uczestniczył w procesie wychowywania córki. Wnioskodawczyni faktycznie i samotnie zapewniała swojej córce byt i stwarzała jej właściwe warunki do adekwatnego rozwoju psychicznego i fizycznego. W powyższym okresie córka mieszkała razem z Wnioskodawczynią, w związku z czym to Ona w sposób wyłączny zapewniała córce warunki mieszkalne, co gwarantowało jej prawidłowy rozwój i stanowiło wypełnienie podstawowych obowiązków rodzicielskich w zakresie codziennego wychowywania. Wnioskodawczyni obejmowała córkę opieką, zapewniając jej właściwą opiekę psychologiczną w celu przywrócenia poczucia stabilności wynikającego z rozpadu rodziny i choroby ojca. Wszelki ciężar wychowawczy (ekonomiczny i psychiczny) spoczywał na Wnioskodawczyni. Córka nie otrzymywała zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej. W roku podatkowym Wnioskodawczyni utrzymywała córkę (dobrowolnie, z własnych środków finansowych). Wnioskodawczyni nie miała zasądzonego sądownie obowiązku alimentacyjnego w stosunku do córki. Wnioskodawczyni jest zatrudniona na umowę o pracę i rozlicza się według zasad ogólnych, tj. zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do Wnioskodawczyni, ani do Jej córki, nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni jest osobą samotnie wychowującą dziecko, posiada bowiem wskazany w ww. przepisie określony stan cywilny, tj. jest rozwódką i samotnie – ojciec nie uczestniczył w procesie wychowywania córki – wychowuje córkę.

Dodatkowo wyjaśnić należy, że aby móc skorzystać z omawianej preferencji podatkowej status osoby samotnie wychowującej dziecko (określonej ww. przepisem) nie musi trwać przez cały rok podatkowy. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Dla możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania, konieczne jest także, aby dziecko uczyło się w roku podatkowym. Tylko nauka dziecka w określonych szkołach daje samotnemu rodzicowi (opiekunowi) prawo do preferencyjnego opodatkowania. Są to szkoły, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach o szkolnictwie wyższym, lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe w innym niż Rzeczpospolita państwie.

Przepisy ustawy o szkolnictwie wyższym, do których odwołują się przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazują, że uczelnia to szkoła prowadząca studia wyższe, utworzona w sposób określony w ustawie. Natomiast studia wyższe to studia prowadzone przez uczelnię posiadającą uprawnienia do ich prowadzenia, kończące się uzyskaniem odpowiedniego tytułu zawodowego.

Wnioskodawczyni wskazała, że Jej córka w 2019 r. miała 23 lata, była studentką Uniwersytetu i uzyskała stypendium w kwocie 2 000 zł z Uniwersytetu za osiągnięcia naukowo-sportowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz kwotę 2 600 zł z tytułu przychodów ze stosunku pracy (umowa zlecenie), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ww. ustawy.

Nadmienić należy, że w przedmiotowej sprawie wysokość i rodzaj dochodów uzyskanych przez pełnoletnią córkę Wnioskodawczyni uczącą się w szkole wyższej – Uniwersytecie, nie wyklucza Wnioskodawczyni z prawa ze skorzystania z rozliczenia dochodów za 2019 r. z uwzględnieniem art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni przysługuje prawo do preferencyjnego rozliczenia dochodów za rok 2019 w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.