Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.53.2020.3.JO
z 25 czerwca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 stycznia 2020 r. (data wpływu 3 luty 2020 r.) uzupełnionym pismem Strony z dnia 6 kwietnia 2020 r. (data wpływu 14 kwietnia 2020 r.) oraz pismem Strony z dnia 19 maja 2020 r. (data wpływu 26 maja 2020 r.) będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 16 marca 2020 r. (skutecznie doręczone Stronie w dniu 1 kwietnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego wykonywanych przez Wnioskodawcę – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie w zakresie braku opodatkowania podatkiem czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego wykonywanych przez Wnioskodawcę. Wniosek został uzupełniony pismem Strony z dnia 6 kwietnia 2020 r. (data wpływu 14 kwietnia 2020 r.) oraz pismem Strony z dnia 19 maja 2020 r. (data wpływu 26 maja 2020 r.) będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 16 marca 2020 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.53.2020.1.JO.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wykonywał czynności wykonywane osobiście przez syndyka, nadzorcę sądowego, kuratora lub zarządcę sądowego w ramach działalności gospodarczej będąc jednocześnie podatnikiem VAT. Po przejściu na emeryturę, podatnik dokonał wyrejestrowania (zaprzestania) prowadzonej działalności gospodarczej, co jednocześnie skutkowało wyrejestrowaniem podatnika z rejestru płatników VAT.

Wnioskodawca chciałby nadal wykonywać czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego, ale nie już w ramach działalności gospodarczej, ale w ramach czynności wykonywanych osobiście (art. 13 pkt 6 ustawy o PIT).

W piśmie z dnia 6 kwietnia 2020 r. Wnioskodawca wskazuje:

• Wnioskodawca świadczy czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego tylko i wyłącznie na podstawie postanowienia sądu, które wyznacza konkretną osobę do pełnienia tych funkcji. Wnioskodawcę nie wiąże żadna ze wskazanych umów (np. umowa zlecenie, umowa o dzieło itp.), również warunki wynagrodzenia i świadczenia przedmiotowych czynności nie są określone.
  

• Wnioskodawca świadczy osobiście ww. czynności, istnieje możliwość udzielenia pełnomocnictwa np. w toczącym się procesie przed sądem.
  

• Wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu świadczenia ww. usług stanowi przychód wymieniony w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  

• Z tytułu wykonywania ww. czynności Wnioskodawca ponosi, zgodnie z prawem upadłościowym, odpowiedzialność przed sędzią komisarzem. Nie wyklucza to odpowiedzialności, jak każdego obywatela RP, za swoje czynności.
  
  
  

W piśmie z dnia 19 maja 2020 r. w odpowiedzi na zadane pytanie: „czy z tytułu wykonywania czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego Wnioskodawca ponowi odpowiedzialność wobec osób trzecich?” Wnioskodawca odpowiedział: „tak, ponosi”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wynagrodzenie za czynności wykonywane osobiście przez syndyka, nadzorcę sądowego, kuratora lub zarządcę sądowego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, dalsze wykonywanie czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego w ramach czynności wykonywanych osobiście znajduje unormowanie w przepisach ustawy o PIT (art. 13 pkt 6) co skutkuje, że czynności te nie podlegają opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług VAT, z zastrzeżeniem art. 113 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Należy przy tym podkreślić, że nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika. Warunkiem bowiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei art. 15 ust. 3 ustawy, stanowi że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się:

1. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509);
2. (uchylony);
3. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
   
   

Stosownie do art. 15 ust. 3a ustawy, przepis ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wykonywał czynności wykonywane osobiście przez syndyka, nadzorcę sądowego, kuratora lub zarządcę sądowego w ramach działalności gospodarczej będąc jednocześnie podatnikiem VAT. Po przejściu na emeryturę, podatnik dokonał wyrejestrowania (zaprzestania) prowadzonej działalności gospodarczej, co jednocześnie skutkowało wyrejestrowaniem podatnika z rejestru płatników VAT. Wnioskodawca chciałby nadal wykonywać czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego, ale nie już w ramach działalności gospodarczej, ale w ramach czynności wykonywanych osobiście (art. 13 pkt 6 ustawy o PIT).

Wnioskodawca świadczy przedmiotowe czynności tylko i wyłącznie na podstawie postanowienia sądu, które wyznacza konkretną osobę do pełnienia tych funkcji. Wnioskodawcę nie wiąże żadna ze wskazanych umów (np. umowa zlecenie, umowa o dzieło itp.), również warunki wynagrodzenia i świadczenia przedmiotowych czynności nie są określone. Wnioskodawca świadczy osobiście ww. czynności, istnieje możliwość udzielenia pełnomocnictwa np. w toczącym się procesie przed sądem. Wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu świadczenia ww. usług stanowi przychód wymieniony w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Z tytułu wykonywania czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Wątpliwości niniejszego wniosku dotyczą kwestii, czy wynagrodzenie za czynności wykonywane osobiście przez syndyka, nadzorcę sądowego, kuratora lub zarządcę sądowego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z analizy powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy wynika więc, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym, a wykonującym zlecane czynności co do wykonania tych czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. i wykonującym zlecane czynności co do:

• warunków wykonywania tych czynności,
  

• wynagrodzenia oraz
  

• odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
  
  
  

Zatem, w przypadku łącznego spełnienia ww. warunków, czynności podejmowane przez osobę fizyczną nie uznaje się za czynności wykonywane w ramach prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej. To powoduje, że osoba taka nie działa w tym przypadku w charakterze podatnika VAT, a zatem wykonywanie czynności nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Przy dokonywaniu wykładni art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT należy uwzględnić, że przepis ten nawiązuje do art. 4 (4) VI Dyrektywy. Zgodnie zaś z tą regulacją użycie słowa „samodzielnie” w odniesieniu do działalności gospodarczej, która jest prowadzona przez podatnika podatku od wartości dodanej, wyklucza z kategorii podatników pracowników i inne osoby, albowiem są one związane z pracodawcą umową o pracę lub innymi prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy pracodawcą i pracownikiem co do warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy. Dlatego też należy przyjąć, że interpretacja ww. przepisu dokonana w świetle postanowień zawartych w art. 4 Szóstej Dyrektywy pozwala na przyjęcie, że w przepisie tym ustawodawca nie uznał za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług takich czynności (działalność wykonywana osobiście, z której przychody wymieniono w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), które mają charakter zbliżony do wykonywanych w ramach stosunku prawnego pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą (bez względu na charakter tego stosunku) co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Biorąc pod uwagę treść obowiązujących przepisów oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego świadczone przez Wnioskodawcę są wykonywane w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a w konsekwencji Wnioskodawca z tytułu ich świadczenia występuje w charakterze podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, bowiem, że Wnioskodawca świadczy osobiście czynności syndyka, nadzorcy sądowego kuratora lub zarządcy sądowego, istnieje jednak możliwość udzielenia pełnomocnictwa np. w toczącym się procesie przed sądem. Wnioskodawcę nie wiąże żadna z umów (np. umowa zlecenie, umowa o dzieło itp.), również warunki wynagrodzenia i świadczenia przedmiotowych czynności nie są określone. Wnioskodawca wykonuje przedmiotowe czynności na podstawie postanowienia sądu, które wyznacza konkretną osobę do pełnienie tych funkcji. Z tytułu wykonywania tych czynności Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Należy w tym miejscu zauważyć, że niewątpliwie przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy nawiązuje do konstrukcji umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia i umów o podobnym charakterze. Jednakże przy wyznaczeniu do pełnienia funkcji syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego przez organ procesowy (Sąd), nawet przy przyjęciu, że organ jest zlecającym wykonanie czynności nie jest możliwe nawiązanie stosunku prawnego, którego elementem jest odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności. Powołanie do ww. czynności stanowi dla tych osób nie zlecenie wykonania czynności, lecz nakaz wykonywania takich czynności. Na wyznaczonych zaś osobach, a nie na zlecającym spoczywa odpowiedzialność za wykonanie tych czynności. Tak więc w przypadku wykonywania przez syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego pełnienia tych funkcji, zlecający nie bierze na siebie odpowiedzialności za czynności tych osób.

Zatem czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie korzystają z wyłączenia zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Nie jest bowiem spełniony jeden z warunków określony w powołanym wyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT dotyczący odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. Zatem należy uznać, że czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego wykonywane osobiście przez Wnioskodawcę na podstawie postanowienia Sądu, które wyznacza konkretną osobę do pełnienie tych funkcji, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu z art. 8 ust. 1 pkt w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy. Wnioskodawcę należy uznać za podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, do którego nie ma zastosowania art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, że dalsze wykonywanie czynności syndyka, nadzorcy sądowego, kuratora lub zarządcy sądowego w ramach czynności wykonywanych osobiście nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT, należy uznać za nieprawidłowe.

Ponadto Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.