Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-2.4010.86.2020.1.AM
z 3 czerwca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2020 r. (data wpływu 6 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości – jest prawidłowe;
  

• zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych odsetek od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości – jest prawidłowe;
  

• powstania przychodu podatkowego z tytułu zasądzonych kwot zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – jest prawidłowe.
  
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości i zapłaconych odsetek od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz powstania przychodu podatkowego z tytułu zasądzonych kwot zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

A. S.A. jest następcą prawnym Przedsiębiorstwa Państwowego w (…), które to Przedsiębiorstwo Państwowe zostało pozwane przez B. S.A. z siedzibą w (…) - dalej: B., tj. następcę prawnego podmiotu, który utracił tytuł prawny do Przedsiębiorstwa w następstwie jego nacjonalizacji.

Pozew B. dotyczył m.in. wydania Przedsiębiorstwa, ewentualnie zasądzenia od Wnioskodawcy na rzecz B. kwoty stanowiącej równowartość tego przedsiębiorstwa wraz z odsetkami ustawowymi od dn. 1.01.2002 r. do dn. zapłaty, wreszcie zapłaty wynagrodzenia - z odsetkami jak wyżej - za bezumowne korzystanie od 25.03.1992 r. do 28.02.2017 r. z Przedsiębiorstwa, obejmującego składniki w rozumieniu art. 55¹ k.c. w tym m.in. Nieruchomość, oraz zaniechania używania nazwy przedsiębiorstwa C. S.A. zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa z użyciem tej nazwy i posługiwania się tą nazwą w kontaktach gospodarczych, handlowych i w postępowaniach sądowych oraz zobowiązania pozwanego do usunięcia tej nazwy ze stron internetowych i wszelkich form reklamy, a także zobowiązanie pozwanego do zaniechania posługiwania się zwrotem „…” i wszelkich form reklamy z użyciem tego zwrotu.

Spór prawny oparty został o opisany niżej szczegółowo stan faktyczny:

W dn. 18.08.1949 r. Przedsiębiorstwo w (…) (zwany dalej: „Przedsiębiorstwem”) zostało objęte w przymusowy zarząd państwowy na podstawie zarządzenia Ministra (…).

Następnie na podstawie orzeczenia Ministra (…) z dn. 15.10.1949 r. Przedsiębiorstwo zostało przejęte na własność Państwa.

W skład Przedsiębiorstwa wchodził zakład produkcyjny i nieruchomości gruntowe (29 działek gruntu), stanowiące w dacie nacjonalizacji grunty rolne, pozbawione infrastruktury i zabudowy.

W 1950 r. znacjonalizowane przedsiębiorstwo zostało przekazane w zarząd i użytkowanie, wraz ze wszystkimi składnikami majątkowymi, Zakładom (…) w (…) a następnie, na podstawie decyzji Ministra (…) z dn. 1.11.1951 r., utworzonemu wtedy Przedsiębiorstwu Państwowemu w (…). W dn. 11.10.1995 r. Przedsiębiorstwo Państwowe w (…) zostało przekształcone w spółkę działającą pod firmą C. S.A. w (…), działającą od dn. 3.06.2019 r. pod firmą A. S.A. Przedsiębiorstwo państwowe a następnie Wnioskodawca na posiadanych przez siebie gruntach poczyniły nakłady, wzniosły budynki i budowle oraz inne urządzenia trwale związane z gruntem.

Znacjonalizowane w 1949 r. Przedsiębiorstwo obejmowało zakład produkcyjny będący małą (…) o niestosowanej obecnie ręcznej technologii, który z uwagi na stan techniczny (podlegał konserwatorowi zabytków) został wyłączony z eksploatacji oraz zdjęty z ewidencji majątku trwałego poprzednika prawnego Wnioskodawcy w 1982 r., a w 1989 r. został sprzedany osobie trzeciej wraz z ustanowieniem na rzecz tej osoby prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym się znajdował.

Ponadto Przedsiębiorstwo obejmowało 29 działek gruntu uregulowanych w księdze wieczystej nr (…) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (…). Działki te stanowiły w dniu nacjonalizacji niezabudowane nieużytki rolne, które zostały zabudowane zakładem (…) i osiedlem mieszkaniowym przez poprzednika prawnego Wnioskodawcy.

W dn. 16.04.1997 r. Minister Gospodarki wydał decyzję o stwierdzeniu nieważności orzeczenia Ministra (…) z dn. 15.10.1949 r. o przejęciu Przedsiębiorstwa na własność Państwa. Decyzja ta została utrzymana w mocy na podstawie decyzji z dn. 9.06.1998 r. W rezultacie wydania powyższych decyzji, Wnioskodawca utracił tytuł prawny do Przedsiębiorstwa na rzecz spółki B. S.A. z siedzibą w (…) (dalej jako: „B”). Spółka B. jest następcą prawnym podmiotu który utracił tytuł prawny do Przedsiębiorstwa w następstwie jego nacjonalizacji. W dn. 27.09.2000 r. B. zawarł z Wnioskodawcą umowę dzierżawy dotyczącą 29 działek gruntu na okres od 9.06.1998 r. do 31.12.2001 r.

Po zakończeniu umowy dzierżawy, Wnioskodawca zwrócił B. 20 działek o numerach (…). Z dn. 1.01.2002 r. Wnioskodawca utracił posiadanie tych działek gruntu.

W odniesieniu do pozostałych 9 działek gruntu o numerach (…) (zwane dalej łącznie: „Nieruchomością”), Wnioskodawca pozostawał ich posiadaczem bez tytułu prawnego w okresie od dn. 1.01.2002 r. do dn. 28.04.2010 r.

W dn. 28.04.2010 r. Sąd Apelacyjny w (…) zasądził przeniesienie własności Nieruchomości od B. na rzecz Wnioskodawcy w trybie art. 231 § 1 k.c. Warunkiem skutecznego dochodzenia roszczenia uwzględnionego w powyższym wyroku było utrzymanie się przez Wnioskodawcę w posiadaniu Nieruchomości przez cały okres od wytoczenia powództwa do wydania wyroku.

Roszczenie z art. 231 § 1 k.c. wygasa bowiem z chwilą definitywnej utraty posiadania przez samoistnego posiadacza działki gruntu, na której wzniósł on budynek lub inne urządzenie.

W 2003 r. do Sądu Okręgowego w (…) wpłynęło powództwo B. przeciwko Wnioskodawcy, obejmujące ostatecznie następujące roszczenia:

• wydania Przedsiębiorstwa, ewentualnie zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz B. kwoty stanowiącej równowartość tego przedsiębiorstwa wraz z odsetkami ustawowymi od dn. 1.01.2002 r. do dn. zapłaty,
  

• zapłaty wynagrodzenia - z odsetkami jak wyżej - za bezumowne korzystanie od 25.03.1992 r. do 28.02.2017 r. z Przedsiębiorstwa, obejmującego składniki w rozumieniu art. 55¹ k.c. w tym m.in. Nieruchomość,
  

• zaniechania używania nazwy przedsiębiorstwa C. S.A., zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa z użyciem tej nazwy i posługiwania się tą nazwą w kontaktach gospodarczych, handlowych i w postępowaniach sądowych oraz zobowiązania pozwanego do usunięcia tej nazwy ze stron internetowych i wszelkich form reklamy, a także zobowiązanie pozwanego do zaniechania posługiwania się zwrotem „…” i wszelkich form reklamy z użyciem tego zwrotu.
  
  
  

Po rozpoznaniu sprawy, Sąd Okręgowy w (…) na mocy wyroku z 15.02.2018 r., sygn. akt (…), zasądził od Wnioskodawcy na rzecz B, tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez Wnioskodawcę z Nieruchomości w okresie od 1.01.2002 r. (pierwszy dzień po zakończeniu umowy dzierżawy) do 28.04.2010 r. (data wyroku, którym Wnioskodawca nabył własność Nieruchomości) kwotę 7.482.722 zł z odsetkami od dn. 8.11.2014 r. do dn. zapłaty. W pozostałej części powództwo oddalił, zaś pozew w części dotyczącej żądania zobowiązania pozwanej do zaniechania używania nazwy przedsiębiorstwa itd. odrzucił.

Ponadto, Sąd zasądził od B. na rzecz Wnioskodawcy kwotę 13.791.85 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Zarówno Wnioskodawca, jak i B. wniosły apelację od powyższego wyroku Sądu Okręgowego w (…). W trakcie postępowania odwoławczego firma Wnioskodawcy uległa zmianie na A. S.A.

Po rozpoznaniu apelacji, Sąd Apelacyjny w (…) na mocy wyroku z 30.12.2019 r., sygn. (…):

• zmienił wyrok Sądu Okręgowego w (…) w ten sposób, że zasądzoną w nim należność z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Nieruchomości obniżył do kwoty 367.633,43 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 8 listopada 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, zaś w pozostałym zakresie oddalił powództwo,
  

• oddalił w pozostałej części apelację wnioskodawcy i w całości apelację B,
  

• zasądził od B. na rzecz Wnioskodawcy kwotę 118.750 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.
  
  
  

Wnioskodawca jest zainteresowany potwierdzeniem kwalifikacji podatkowej kwot zasądzonych wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (…) na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zapłacone wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości zasądzone przez sąd stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu?
2. Czy zapłacone odsetki od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości zasądzone przez sąd stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu?
3. Czy zasądzona na rzecz Wnioskodawcy kwota z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego stanowi dla wnioskodawcy przychód podatkowy?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1

Zapłacone wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości zasądzone przez sąd stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, podlegający ujęciu w dacie faktycznego poniesienia.

Uzasadnienie stanowiska w przedmiocie pytania nr 1

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 stawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 865, z późn. zm., dalej: Ustawa o CIT), kosztem uzyskania przychodów mogą być koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Przepis ten ma charakter ogólnej definicji kosztu uzyskania przychodów.

Dalsze ustępy przepisu art. 15 Ustawy o CIT przewidują szczegółowe kategorie wydatków, które mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

Jednakże wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości nie zostało wyszczególnione w ten sposób, wobec czego ustawa nie rozstrzyga definitywnie o możliwości jego zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu.

Wobec tego dopuszczalność kwalifikacji takiego wynagrodzenia należy ustalić w oparciu o zasadę ogólną, tj. art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT.

W orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w interpretacjach podatkowych przywołany wyżej przepis rozumie się w ten sposób, że kosztami uzyskania przychodów może być każdy wydatek, który:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność gospodarczą podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  

• jest definitywny (rzeczywisty) tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  

• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  

• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  

• został właściwie udokumentowany,
  

• nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT.
  
  
  

Po pierwsze, omawiane wynagrodzenie nie zostało wskazane w przepisie art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT, przewidującym wydatki nieuznawane za koszt uzyskania przychodu.

Zgodnie z orzecznictwem NSA, wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości nie stanowi odszkodowania [zob. np. wyrok NSA z 26 maja 2017 r., sygn. II FSK 372/17].

Już z tego względu do omawianej kategorii wynagrodzenia nie mogą mieć zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 16, 19 i 22 Ustawy o CIT, dotyczące kilku kategorii odszkodowań.

Ze względu natomiast na zakres przedmiotowy przepisów dotyczących szczegółowych kategorii wynagrodzeń nie stanowiących kosztu uzyskania przychodu (art. 16 ust. 1 ust. 37 i 38a Ustawy o CIT), również one nie będą miały zastosowania w przypadku omawianego wynagrodzenia.

Wobec tego wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości generalnie może być kosztem uzyskania przychodu, o ile spełnione są pozostałe kryteria ustawowe.

Po drugie, jeżeli wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości dotyczy gruntów wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, to:

1. pozostaje ono w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
   
2. potwierdza jego poniesienie w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
   
   

Taką ocenę potwierdza między innymi stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dn. 16 lutego 2015 r., sygn. IBPB1/1/423-70/14/AP: „[...] nieruchomości gruntowe, w związku z posiadaniem których Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z tych nieruchomości, wykorzystywane są (i były) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej (działalności produkcyjnej). Na nieruchomościach tych znajdują się bowiem budynki produkcyjne oraz infrastruktura kolejowa niezbędna do przywozu surowców do produkcji oraz wywozu produktów gotowych przeznaczonych do sprzedaży. Niewątpliwie zatem wydatki poniesione na zapłatę ww. wynagrodzenia, mają związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i są związane z wykorzystywaniem w. nieruchomości na potrzeby tej działalności. Co istotne konieczność poniesienia tych wydatków oraz ich wysokość wynika z prawomocnego wyroku sądu powszechnego”.

Zważywszy, że na bezumownie używanych gruntach były posadowione nieruchomości budynkowe oraz infrastruktura wykorzystywane do prowadzenia działalności przez wnioskodawcę, wówczas wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości spełnia warunek związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Po trzecie, celowość omawianej kategorii wydatku również znajduje potwierdzenie zarówno w przytoczonej powyżej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, jak również w:

1. interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dn. 11 października 2019 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.336.2019.1.DP,
2. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 26 marca 2013 r., sygn. IPPB3/423-1015/12-4/EŻ,
3. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dn. 14 kwietnia 2011 r., sygn. ILPB3/423-25/11-2/JG.
   
   

Wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości ma charakter tzw. pośredniego kosztu uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w interpretacji z dn. 14 kwietnia 2011 r., sygn. ILPB3/423-25/11-2/JG: „Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. [...] Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, iż skompensowana kwota, jako wydatek z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów o charakterze pośrednim. Wydatek ten ma bowiem związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy i był poniesiony w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów”.

Podsumowując, jeżeli spółka zapłaciła wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, wówczas może ona ująć jego kwotę jako koszt uzyskania przychodu, ujmując ten wydatek w dacie faktycznego poniesienia.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2

Zapłacone odsetki od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości zasądzone przez sąd stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu, podlegający ujęciu w dacie faktycznego poniesienia to jest zapłaty.

Uzasadnienie stanowiska w przedmiocie pytania nr 2

W odniesieniu do odsetek od wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, zastosowanie znajduje również przepis art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, przewidujący że kosztem uzyskania przychodów mogą być koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Przepis ten ma charakter ogólnej definicji kosztu uzyskania przychodów.

W wypadku odsetek od wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, dalsze ustępy art. 15 Ustawy o CIT nie przewidują szczegółowego przepisu, przesądzającego o możliwości ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów. Wobec tego dopuszczalność kwalifikacji wspomnianych odsetek należy ustalić w oparciu o zasadę ogólną, tj. art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT. W tym zakresie również aktualne pozostają wskazane w uzasadnieniu stanowiska w przedmiocie pytania nr 2 kryteria uznania wydatku za koszt uzyskania przychodów.

Omawiane odsetki nie zostały wskazane w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT, przewidującym wydatki nieuznawane za koszty uzyskania przychodów. Przywołany przepis obejmuje szereg przypadków odsetek z różnych tytułów (m. in. art. 16 ust. 1 pkt 11-13b, 13d, 19, 21 Ustawy o CIT), jednakże żaden z nich nie odnosi się specyficznie do odsetek od wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, wobec czego mogą one stanowić koszt uzyskania przychodu, o ile spełnione zostały pozostałe kryteria ustawowe.

Po drugie, omawiane odsetki spełniają również kryteria związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz celowości ich poniesienia. W tym zakresie warto zwrócić uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dn. 13 kwietnia 2017 r., sygn. III SA/Wa 1257/16, w którym stwierdzono, że: „Ustawodawca posługując się zwrotem koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów przypisuje temu określeniu cechę świadomego, zamierzonego, przemyślanego i logicznego działania podporządkowanego osiągnięciu przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, a nie odwołuje się do skutku będącego następstwem określonego działania. [...] Przy ocenie poniesionego kosztu niezbędna zatem jest [...] obiektywna ocena wszystkich uwarunkowań, które istniały w czasie ponoszenia kosztów, uwarunkowań o charakterze obiektywnym, uwarunkowań [...] zmiennych w czasie, na które oddziaływają także przyczyny niezależne od woli i świadomości podatnika”.

Taką wykładnię prawa potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 lutego 2018 r., sygn. IPPB3/4510-773/15-3/JBB, w której potwierdzono dopuszczalność zaliczenia odsetek od zasądzonej od podatnika kwoty jako kosztów uzyskania przychodu.

W niniejszej sprawie dalsze utrzymanie faktycznego władztwa przez Wnioskodawcę nad Nieruchomością, pomimo ustania tytułu prawnego stanowiącego podstawę takiego stanu (zakończenie okresu dzierżawy w dn. 31 grudnia 2001 r.) miało na celu skuteczne dochodzenie roszczenia przewidzianego w art. 231 § 1 Kodeksu cywilnego i stanowiło świadome, zamierzone, przemyślane i logiczne działanie ze strony Wnioskodawcy.

Spółka bowiem jeszcze w okresie obowiązywania umowy dzierżawy z 27 września 2000 r. wystąpiła do B. z żądaniem przeniesienia na nią własności posiadanego gruntu. W tym przypadku nie można odmówić racjonalności działaniu, polegającemu na dochodzeniu przewidzianych prawem roszczeń służących zabezpieczeniu źródła przychodów.

Natomiast Wnioskodawca nie mógł przewidzieć, że w celu dochodzenia przysługujących mu roszczeń będzie musiał zachować faktyczne władztwo nad działkami gruntu bez tytułu prawnego przez ponad 9 lat od zakończenia okresu umowy dzierżawy (od 1 stycznia 2002 r. do 28 kwietnia 2010 r.).

Wobec tego Wnioskodawca liczył się z potencjalną koniecznością zapłaty B wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, jako wydatku koniecznego dla uzyskania własności nieruchomości.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że zapłacone przez Wnioskodawcę odsetki od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości spełniają kryterium celowości w zakresie zabezpieczenia źródła przychodów.

Powyższe okoliczności przesądzają również o tym, że kryterium związku wydatku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą należy uznać za spełnione.

We wspomnianym wyroku WSA w Warszawie z dn. 13 kwietnia 2017 r., sygn. III SA/Wa 1257/16, wskazano w oparciu o dotychczasowe orzecznictwo NSA, że związek wydatków z prowadzoną działalnością gospodarczą występuje, m.in. gdy:

• są racjonalnie uzasadnione (wyrok NSA z 25 listopada 2004 r., sygn. FSK 671/04),
  

• mają charakter celowy oraz występuje związek przyczynowy wydatku z uzyskiwanym przychodem (wyrok NSA z 1 grudnia 2009 r., sygn. II FSK 950/08).
  
  
  

Utrzymanie faktycznego władztwa nad Nieruchomością znajduje racjonalne uzasadnienie możliwością skutecznego dochodzenia roszczenia na podstawie art. 231 § 1 Kodeksu cywilnego.

Trzeba podkreślić, że wnioskodawca uzyskuje przychody z prowadzonej działalności gospodarczej w rezultacie wykorzystania budynków, budowli i pozostałej infrastruktury technicznej posadowionej na wspomnianym gruncie.

W przypadku utraty posiadania powyższych składników majątku w rezultacie realizacji przez B uprawnień wynikających z prawa własności gruntu, budynków i innych rzeczy na stale związanych z gruntem, wnioskodawca utraciłby również możliwość uzyskiwania bieżących przychodów z działalności.

Wobec tego odsetki od wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowiły w tym przypadku celowy wydatek, związany ze skutecznym dochodzeniem praw przez posiadacza gruntu bez tytułu prawnego, który to grunt wraz z jego częściami składowymi wykorzystywał jako główne aktywo służące prowadzeniu działalności gospodarczej.

Przedstawione stanowisko znajduje również potwierdzenie w przywołanej wyżej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 16 lutego 2015 r., sygn. IBPBI/1/423-70/14/AP, w której organ interpretacyjny stwierdził, że: ,,W świetle powyższego zasadnym jest przyjęcie, że wydatki te mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. W konsekwencji również odsetki od ww. wynagrodzenia [za bezumowne korzystanie z nieruchomości - przyp. wł.] zasądzonego przez sąd, które Spółka zobowiązana będzie zapłacić, będą miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, co oznacza, że odsetki te będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki, o ile zostaną zapłacone”.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3

Zasądzona na rzecz Wnioskodawcy kwota z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego stanowi przychód podatkowy Wnioskodawcy.

Uzasadnienie stanowiska w przedmiocie pytania nr 3

Ustawa o CIT nie przewiduje definicji przychodu, wskazując jedynie w sposób przykładowy różne kategorie przychodu podlegające opodatkowaniu.

Stosownie do przepisu art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Natomiast zgodnie z przepisem art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane.

Po pierwsze, zasądzona na rzecz wnioskodawcy kwota z tytułu zwrotu kosztów sądowych stanowi niewątpliwie przychód podatkowy. Taka kwalifikacja znajduje potwierdzenie m. in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dn. 6 października 2016 r., sygn. ITPB1/4511-708/16-1/HD, w której stwierdzono, że: „[…] otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie wyroku sądowego zwroty wydatków (wpłaconych nienależnie kwot) oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, które wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej - będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej”.

Po drugie, zasądzona kwota tytułem zwrotu kosztów sądowych nie stanowi przychodu związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wobec tego momentem powstania przychodu jest chwila faktycznego otrzymania wspomnianego przysporzenia.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 marca 2004 r., sygn. FSK 93/04, w którym stwierdzono, że: „Nie jest trafne twierdzenie skargi kasacyjnej, iż "przychodem należnym" w rozumieniu art. 12 ust. 3 cytowanej ustawy są także koszty sądowe zasądzone w wyniku uwzględnienia roszczenia Spółki związanego z jej działalnością gospodarczą. Stanowisko to zupełnie pomija prawne uregulowanie kosztów sądowych [...]. Koszty sądowe wchodzą w skład kosztów procesu obejmujących koszty niezbędne do celowego dochodzenia prawa i celowej obrony (art. 98 K.p.c.). Wynikająca z tych przepisów istota kosztów sądowych wskazuje na wyłącznie procesowy ich charakter. W tej sytuacji stanowisko kasacji o związku tych kosztów z działalnością gospodarczą Spółki pozbawione jest podstaw”. W dalszej części wyroku, NSA stwierdził jednoznacznie, że: „sąd zasadnie przyjął w tym wyroku, że koszty sądowe zasądzone w wyniku uwzględnienia roszczenia Spółki związanego z działalnością gospodarczą nie stanowią jej przychodu łączącego się z prowadzeniem tej działalności w rozumieniu art. 12 ust. 3 powołanej ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. Wspomniane koszty stanowią przychód przewidziany w art. 12 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu w momencie otrzymania należności”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.