Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3.4012.239.2020.2.EW
z 7 lipca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2020 r. (data wpływu 31 marca 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 czerwca 2020 r. (data wpływu 16 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od opodatkowania opłat bankowych, w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 roku, po 1 maja 2004 roku oraz w sytuacji, gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 roku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Wniosek uzupełniono w dniu 16 czerwca 2020 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w (…) (dalej: Spółdzielnia lub Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem VAT zarejestrowanym od 18 czerwca 1993 r. W latach 2001 oraz 2003 Spółdzielnia zaciągnęła w Banku (…) trzy kredyty (…) na częściowe sfinansowanie budowy trzech budynków mieszkalnych. Budynek nr 1 został oddany do użytkowania 28 września 2001 r., budynek nr 2 został oddany do użytkowania 14 listopada 2003 r., budynek nr 3 został oddany do użytkowania 29 marca 2004 r. Po wybudowaniu każdego z wymienionych budynków, zostały ustanowione spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych, a następnie przekazano lokale do użytkowania osobom posiadającym tytuł do lokalu.

Budynek nr 1

(…)

Budynek nr 2

(…)

Budynek nr 3

(…)

Z dostępnych obecnie dokumentów wynika, że inwestycje zostały rozliczone w kwotach brutto, tzn. nie odliczano podatku VAT. Na mocy art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych osoby, na rzecz których ustanowiono spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych są obowiązane uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na ich lokale. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, Spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego między innymi spłaty przypadającej na ten lokal zadłużenia kredytowego Spółdzielni wraz z odsetkami, a jeżeli Spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków – spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu.

Przed przystąpieniem do spłaty wymienionych wyżej zobowiązań bank obciąży Spółdzielnię dodatkowymi opłatami bankowymi za wykonywane czynności przygotowawcze, dalej: opłaty bankowe. Bank stosuje zwolnienie z art. 43 pkt 38 ust.1 ustawy o podatku VAT zgodnie z którym zwalnia się z podatku VAT usługi udzielania kredytów oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów, a także zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Na podstawie Statutu Spółdzielni oraz podjętej uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni członkowie, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu zobowiązani są do wniesienia opłat na pokrycie kosztów Spółdzielni w tym przypadku opłat bankowych. Obowiązek wnoszenia przez członków tych opłat nie wynika z art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Spółdzielnia przystąpiła do prac przygotowawczych poprzedzających ustanowienie odrębnej własności lokali. Po uzyskaniu stosownych dokumentów z banku kredytującego oraz po dokonaniu wpłat przez członków Spółdzielnia zawiadomi członków o możliwości ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesieniu własności lokalu.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 10 czerwca 2020 r. Zainteresowany wskazał, że:

1. Budynek nr 1 wybudowano w latach 2000-2001, budynek nr 2 wybudowano w latach 2002-2003, budynek nr 3 wybudowano w latach 2003-2004.
2. Spółdzielni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych na budowę wydatków. Od wybudowania budynków mieszkalnych będących przedmiotem wniosku nie były ponoszone wydatki na ulepszenie danego obiektu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej obiektu.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wnoszone przez członków opłaty (które na podstawie Statutu Spółdzielni oraz podjętej uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni, wnoszą członkowie, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu) na pokrycie kosztów Spółdzielni (tj. opłat bankowych, związanych z wcześniejszą spłatą kredytu dokonywaną na zadanie członków), o których mowa w punkcie 74 niniejszego wniosku, podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Spółdzielnia, analizując zagadnienie będące przedmiotem wniosku, spotkała się z różnymi opiniami ekspertów. Zarówno z opiniami, że w opisywanym przypadku można zastosować zwolnienie z podatku VAT jak i przeciwne, iż takie zwolnienie nie znajduje w tym przypadku zastosowania, lecz również iż opisane czynności nie podlegają opodatkowaniem podatkiem VAT.

W opinii Spółdzielni wnoszone przez członków opłaty (które na podstawie Statutu Spółdzielni oraz podjętej uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni, wnoszą członkowie, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu) na pokrycie kosztów Spółdzielni (tj. opłat bankowych, związanych z wcześniejszą spłatą kredytu dokonywaną na żądanie członków), o których mowa w punkcie 74 niniejszego wniosku, podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

W przypadku opłat bankowych, o których mowa w punkcie 74, bank udzielił informacji, iż stosuje zwolnienie wynikające z art. 43 ust. l pkt 38 ustawy o podatku VAT, zgodnie z którym zwalnia się z podatku VAT usługi udzielania kredytów oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów, a także zarządzanie kredytami przez kredytodawcę. Jest to zwolnienie o charakterze przedmiotowym, więc jego zastosowanie nie jest uzależnione od podmiotu świadczącego usługi.

Konieczność uczestniczenia przez osoby, na rzecz których ustanowiono spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych, w bieżącej spłacie kredytu, który zaciągnęła Spółdzielnia, wraz z odsetkami wynika z art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych .

W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu, o której mowa w sytuacji opisanej w punkcie 74, Spółdzielnia podejmuje działania prowadzące do zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu, w tym spłaty przypadającej na ten lokal części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami, tylko i wyłącznie na żądanie członka. Wynika to z treści art. 12 ust. l ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a mianowicie, na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego,

Spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego między innymi spłaty przypadającej na ten lokal zadłużenia kredytowego Spółdzielni wraz z odsetkami, a jeżeli Spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, to również spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu.

Zatem istnieje pośrednia relacja pomiędzy bankiem, a członkiem, który na skutek swojego żądania ustanowienia odrębnej własności lokalu jest zobowiązany do uczestniczenia w spłacie kredytu zaciągniętego przez Spółdzielnię. Spłata dokonywana przez członka następuje faktycznie za pośrednictwem Spółdzielni.

Spółdzielnia uważa, że w opisanej sytuacji, w związku art. 8 ust. 2a ustawy o podatku VAT, jeżeli usługi banku świadczone na rzecz Spółdzielni podlegają zwolnieniu z podatku VAT na podstawie pkt 38 ust. l art. 43 ustawy o podatku VAT, to również takiemu zwolnieniu podlegają opłaty, o których mowa w punkcie 74, pobierane przez Spółdzielnię od członków.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Należy w tym miejscu zauważyć, że zarówno ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, jak i przekształcenie tego prawa w prawo odrębnej własności, zostało z dniem 1 maja 2004 r. zrównane z dostawą towarów i w związku z tym, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, powyższe czynności od dnia 1 maja 2004 r. podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Moment powstania obowiązku podatkowego dla tych czynności został określony w art. 19 ust. 13 pkt 10 ww. ustawy, który obowiązywał do dnia 31 grudnia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem w przypadku wykonywania czynności polegającej na:

1. ustanowieniu na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych,
2. przeniesieniu na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych
   1. obowiązek podatkowy powstawał z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia lub przeniesienia tych praw przez spółdzielnię na członka spółdzielni.
   
   

Niemniej z art. 19 ust. 15 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) wynika, że otrzymanie części wkładu budowlanego i mieszkaniowego powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części. Oznacza to, że otrzymanie kolejnych zaliczek (rat) na poczet wkładu budowlanego powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą ich otrzymania.

Zgodnie z uchylonym z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 29 ust. 6 ustawy, jako kwotę należną, będącą podstawą opodatkowania w przypadku czynności, o których mowa w wyżej powołanym art. 19 ust. 13 pkt 10, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Ponadto na podstawie uchylonego z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 29 ust. 7 cyt. ustawy do podstawy opodatkowania wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy – zgodnie z postanowieniami statutu.

W myśl natomiast obecnie obowiązującego przepisu przejściowego zawartego w art. 153 ust. 1 ustawy, do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podlegają jedynie wkłady i opłaty wnoszone przez członków spółdzielni po dniu 30 kwietnia 2004 r.

Zatem, jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r., to dopłaty do wkładu budowlanego i opłaty uiszczone po 1 maja 2004 r. nie będą podlegały przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż ostatecznym momentem powstania obowiązku podatkowego jest data ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Według treści ust. 2 ww. artykułu, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Przepis art. 29 ust. 8 ustawy obowiązywał do dnia 31 grudnia 2013 r. i stanowił: „Jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku”.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie zaś z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż – 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie, zgodnie z obowiązującą od 1 września 2019 r. treścią art. 2 pkt 14 ustawy, rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku lub jego części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadku doszło do korzystania z budynku.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z opisu sprawy wynika, że Spółdzielnia jest czynnym podatnikiem podatku VAT zarejestrowanym od 18 czerwca 1993 r. W latach 2001 oraz 2003 Spółdzielnia zaciągnęła w Banku (…) trzy kredyty z (…) na częściowe sfinansowanie budowy trzech budynków mieszkalnych. Budynek nr 1 został oddany do użytkowania 28 września 2001 r., budynek nr 2 został oddany do użytkowania 14 listopada 2003 r., budynek nr 3 został oddany do użytkowania 29 marca 2004 r. Po wybudowaniu każdego z wymienionych budynków, zostały ustanowione spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych, a następnie przekazano lokale do użytkowania osobom posiadającym tytuł do lokalu.

Na mocy art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych osoby, na rzecz których ustanowiono spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych są obowiązane uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na ich lokale. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, Spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego między innymi spłaty przypadającej na ten lokal zadłużenia kredytowego Spółdzielni wraz z odsetkami, a jeżeli Spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków – spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu. Przed przystąpieniem do spłaty wymienionych wyżej zobowiązań bank obciąży Spółdzielnię dodatkowymi opłatami bankowymi za wykonywane czynności przygotowawczych.

Na podstawie Statutu Spółdzielni oraz podjętej uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni członkowie, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu zobowiązani są do wniesienia opłat na pokrycie kosztów Spółdzielni w tym przypadku opłat bankowych. Obowiązek wnoszenia przez członków tych opłat nie wynika z art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Spółdzielnia przystąpiła do prac przygotowawczych poprzedzających ustanowienie odrębnej własności lokali. Po uzyskaniu stosownych dokumentów z banku kredytującego oraz po dokonaniu wpłat przez członków Spółdzielnia zawiadomi członków o możliwości ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesieniu własności lokalu.

Budynek nr 1 wybudowano w latach 2000-2001, budynek nr 2 wybudowano w latach 2002-2003, budynek nr 3 wybudowano w latach 2003-2004. Spółdzielni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych na budowę wydatków. Od wybudowania budynków mieszkalnych będących przedmiotem wniosku nie były ponoszone wydatki na ulepszenie danego obiektu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej obiektu.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy wnoszone przez członków opłaty (które na podstawie Statutu Spółdzielni oraz podjętej uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni, wnoszą członkowie, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu) na pokrycie kosztów Spółdzielni (tj. opłat bankowych, związanych z wcześniejszą spłatą kredytu dokonywaną na żądanie członków), podlegają zwolnieniu od podatku od podatku VAT.

Z analizy cytowanych regulacji prawnych wynika, że przeniesienie własności lokalu na rzecz członka spółdzielni – stosownie do treści art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług – stanowi dostawę towaru. W związku z tym, członkowie, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu zobowiązani są do wniesienia opłat na pokrycie kosztów Spółdzielni w tym przypadku opłat bankowych. Poniesienie powyższych opłat przez Spółdzielnię jest więc ściśle związane z ww. dostawą towaru, tj. czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Tym samym, opłaty bankowe stanowią element kalkulacyjny wynagrodzenia i – uwzględniając treść art. 29a ust. 1 ustawy oraz obowiązującego do dnia 31 grudnia 2013 r. art. 29 ust. 1 ustawy – powiększają podstawę opodatkowania (zapłatę z tytułu sprzedaży). Tak więc, co do zasady, ww. opłaty są uzupełnieniem odpłatności za dokonywaną dostawę i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem rozliczenie opłat bankowych wiążących się z przeniesieniem prawa własności lokalu, powinno odbyć się z taką stawką podatku, jak świadczenie główne.

Należy jednakże mieć na uwadze wyłączenie wynikające z art. 153 ust. 2 ustawy. Z przepisu tego wynika, że wyłączeniu spod działania ustawy o podatku od towarów i usług podlegają czynności przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. oraz które zostały zasiedlone przed tą datą.

Zatem w przypadku takich lokali, czynności przeniesienia własności (dostawy towarów) nie podlegały/nie podlegają opodatkowaniu, wobec czego nie podlegały/nie podlegają opodatkowaniu również opłaty wiążące się z tymi dostawami.

W świetle powyższych wniosków, analiza przedstawionych stanów faktycznych– w odniesieniu do lokali przedstawionych przez Spółdzielnię we wniosku – prowadzi do stwierdzenia, że w przypadku lokali nr 1(…) znajdujących się w Budynku nr 1 (ustanowienie prawa do lokalu mieszkalnego miało miejsce w roku 2001), w przypadku lokali nr (…) znajdujących się w Budynku nr 2 (ustanowienie prawa do lokalu mieszkalnego miało miejsce w roku 2003) oraz w przypadku lokali nr (…) znajdujących się w Budynku nr 3 (ustanowienie prawa do lokalu mieszkalnego miało miejsce w roku 2004 ale przed 1 maja 2004 r.) – oraz, że w tym samym roku miało miejsce również pierwsze zasiedlenie tych lokali – czynności przeniesienia praw własności oraz wiążące się z nimi opłaty bankowe nie podlegają w ogóle opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 153 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

W przypadku czynności przeniesienia prawa własności do lokalu nr 11 w Budynku nr 3, wobec którego ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa nastąpiło 4 maja 2004 r., a więc po 1 maja 2004 r., należy rozpatrzyć, czy w ww. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa było pierwszym ustanowieniem prawa do tego lokalu. Zatem z uwagi na fakt, że ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu wystąpiło po raz pierwszy, przeniesienie prawa własności do lokalu nie korzysta z wyłączenia od podatku na podstawie art. 153 ust. 2 ustawy. W tej sytuacji Spółdzielnia winna jest potraktować opłaty bankowe związane z tą transakcją jako element wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu. Jednak z uwagi na to, że pierwsze zasiedlenie ww. lokalu miało miejsce w 2001 roku, a przeniesienie prawa własności tego lokalu nie miało jeszcze miejsca to opłaty bankowe korzystają, jak dostawa tego lokalu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, bowiem pomiędzy pierwszym zasiedleniem tego lokalu, a przeniesieniem prawa własności do lokalu minie okres dłuższy niż 2 lata. Jak wynika z wniosku – od wybudowania budynków mieszkalnych będących przedmiotem wniosku nie były ponoszone wydatki na ulepszenie danego obiektu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej obiektu.

Natomiast w odniesieniu do opłat bankowych, w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 roku, tj. w przypadku lokali nr 2, 8 i 12 w Budynku nr 1, lokali nr 4 i 13 w Budynku nr 2 oraz lokali nr 2, 3, 6, 7 i 13 w Budynku nr 3 należy zauważyć, że jak już wyżej wskazano od dnia 1 maja 2004 r. przeniesienie prawa własności do lokalu stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu wymienioną w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy, tj. dostawę towarów. A zatem, stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy członkowie spółdzielni, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu ponoszą opłaty bankowe na pokrycie kosztów Spółdzielni, gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r., opłaty te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki właściwej. Z uwagi na fakt, że ww. lokale zostały pierwszy raz zasiedlone w 2004 roku, a członkowie Spółdzielni dopiero wystąpili z żądaniem przeniesienia prawa własności, to do czasu przeniesienia prawa własności minie okres dłuższy niż 2 lata. Natomiast, jak wynika z wniosku – od wybudowania budynków mieszkalnych będących przedmiotem wniosku nie były ponoszone wydatki na ulepszenie danego obiektu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej obiektu, a zatem ww. opłaty bankowe związane z ww. lokalami są zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy, stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy członkowie spółdzielni, którzy wystąpili z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu ponoszą opłaty bankowe, związane z wcześniejszą spłatą kredytu dokonywaną na żądanie członków, z uwagi na to że spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz pierwszy przed 1 maja 2004 r., to opłaty te w ogóle nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w stosunku do opłat bankowych, w związku z lokalami dla których ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa nastąpiło po 1 maja 2004 r. oraz w stosunku do lokali, dla których nastąpiło ponowne ustanowienie spółdzielczego prawa do lokali po 1 maja 2004 r. korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W związku z powyższym, z uwagi na powołanie przez Wnioskodawcę innych przepisów ustawy VAT stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.