2020.07.07 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3.4012.122.2020.2.JK
z 7 lipca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2020 r. (data wpływu 25 lutego 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 czerwca 2020 r. (data wpływu 12 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

braku opodatkowaniu nieodpłatnego przekazania nieruchomości niezabudowanej z działalności gospodarczej podatnika na cele osobiste – jest prawidłowe
opodatkowania nieodpłatnego przekazania przyłącza energetycznego z działalności gospodarczej podatnika na cele osobiste – jest nieprawidłowe oraz
skutków podatkowych związanych z zaniechaniem budowy sklepu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania nieruchomości niezabudowanej oraz przyłącza energetycznego z działalności gospodarczej podatnika na jego cele osobiste oraz skutków podatkowych związanych z zaniechaniem budowy sklepu. Wniosek uzupełniono 12 czerwca 2020 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest przedsiębiorcą wpisanym do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej (CEIDG), prowadzącym działalność gospodarczą od dnia xx stycznia 2000 roku. Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego, dwa sklepy spożywczo-przemysłowe.

W związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości, Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Sprzedaż nieruchomości była opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawczyni w związku ze zmianą planów nie rozpoczęła jednak żadnych prac budowlanych na zakupionym gruncie. Wnioskodawczyni w związku z planowaną inwestycją zakupiła w dniu xx czerwca 2018 roku projekt sklepu w pracowni architektonicznej i wykonała przyłącze energetyczne do przedmiotowej nieruchomości w dniu xx lutego 2018 roku, za które zapłaciła , na podstawie faktury VAT wystawionej w dniu xx lutego 2018 roku.

Od powyższych wydatków Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i z tego prawa skorzystała.

Poza powyższymi czynnościami Wnioskodawczyni nie dokonała żadnych innych czynności dotyczących powyższego gruntu.

Wnioskodawczyni w związku ze zmianą planów i zaniechaniem budowy sklepu spowodowaną chorobą męża ma zamiar przekazać nieruchomość oraz przyłącze energetyczne nieodpłatnie na potrzeby osobiste, ponieważ nie będzie rozwijała swojego przedsiębiorstwa o kolejne sklepy.

Również zakupiony projekt sklepu przestanie mieć znaczenie, ponieważ nigdy nie zostanie zrealizowany, nie zostanie wykorzystany do celów opodatkowanych ani również prywatnych.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany na pytania organu:

Jednoznaczne wskazanie, czy Wnioskodawca nabył działki do majątku prywatnego czy do działalności gospodarczej – z zamiarem prowadzenia działalności gospodarczej?
wskazał, że:
Pisząc w opisie stanu faktycznego, że Wnioskodawczyni nabyła działki do majątku osobistego z przeznaczeniem na prowadzoną przez nią działalność gospodarczą Wnioskodawczyni chciała zaznaczyć z uwagi na fakt, że pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, że działki zostały nabyte do jej majątku odrębnego, osobistego, a nie wspólnego. W akcie notarialnym zaznaczono, że nabycie dokonuje z przeznaczeniem na prowadzoną przez nią działalność gospodarczą.
Czy wycofanie nastąpi na własne potrzeby osobiste Wnioskodawcy, czy innej osoby?
wskazał, że:
Wycofanie nastąpi na własne potrzeby osobiste.
Czy przyłącze energetyczne jest budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U z 2019 r., poz. 1186, z późn. zm.)?
wskazał, że:
Przyłącze energetyczne nie jest budowlą w rozumieniu Prawa budowlanego.
Jeżeli przyłącze to budowla to należy wskazać kto jest jego właścicielem?
Bowiem zgodnie z art. 49 § 1 ustawy Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.) urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.
wskazał, że:
Przyłącze od linii energetycznej do licznika jest własnością zakładu energetycznego, wszystkie urządzenia pomiędzy linią energetyczną, a licznikiem są zaplombowane i dostęp do nich mają tylko pracownicy zakładu energetycznego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy przekazanie nieodpłatne nieruchomości na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Czy przekazanie nieodpłatnie przyłącza energetycznego na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Czy niewykorzystanie projektu sklepu do działalności opodatkowanej w związku z zaniechaniem budowy sklepu i przekazaniem gruntu, na którym miał powstać sklep na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni będzie rodzić obowiązek podatkowy lub obowiązek korekty podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1.

Nieodpłatne przekazanie nieruchomości na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotowych gruntów. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT stosując wykładnię a contrario, w sytuacji, gdy podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, nieodpłatne przekazanie przez podatnika na cele osobiste gruntów nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a więc nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2.

Nieodpłatne przekazanie przyłącza energetycznego na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu uiszczenia opłaty przyłączeniowej, na podstawie faktury VAT wystawionej przez zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT w sytuacji gdy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, nieodpłatne przekazanie przez podatnika na cele osobiste przyłącza energetycznego stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a więc podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 3.

Niewykorzystanie projektu sklepu do działalności opodatkowanej w związku z zaniechaniem budowy sklepu i przekazaniem gruntu, na którym miał powstać sklep na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni nie będzie rodzić po jej stronie obowiązku podatkowego ani obowiązku korekty podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

braku opodatkowaniu nieodpłatnego przekazania nieruchomości niezabudowanej z działalności gospodarczej podatnika na cele osobiste – jest prawidłowe;
opodatkowania nieodpłatnego przekazania przyłącza energetycznego z działalności gospodarczej podatnika na cele osobiste – jest nieprawidłowe; oraz
skutków podatkowych związanych z zaniechaniem budowy sklepu – jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Towarami – w świetle art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, zarówno grunty, jak i budynki spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 7 ust. 2 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych – art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawczyni jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą od dnia xx stycznia 2000 roku w zakresie handlu detalicznego – dwa sklepy spożywczo-przemysłowe.

Wnioskodawczyni miała zamiar wybudować trzeci sklep, w związku z czym w dniu xx września 2005 roku kupiła dwie niezabudowane działki gruntowe. Działki zostały zakupione do majątku osobistego Wnioskodawcy z przeznaczeniem na prowadzoną przez nią działalność gospodarczą (z uwagi na fakt, że pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, działki zostały nabyte do jej majątku odrębnego, osobistego, a nie wspólnego. W akcie notarialnym zaznaczono, że nabycie dokonuje z przeznaczeniem na prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą). W związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości, Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wnioskodawczyni w związku ze zmianą planów nie rozpoczęła jednak żadnych prac budowlanych na zakupionym gruncie. Wnioskodawczyni w związku z planowaną inwestycją zakupiła w dniu xx czerwca 2018 r. projekt sklepu w pracowni architektonicznej i wykonała przyłącze energetyczne do przedmiotowej nieruchomości w dniu xx lutego 2018 r.

Od powyższych wydatków Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i z tego prawa skorzystała.

Przyłącze energetyczne nie jest budowlą w rozumieniu Prawa budowlanego. Przyłącze od linii energetycznej do licznika jest własnością zakładu energetycznego, wszystkie urządzenia pomiędzy linią energetyczną, a licznikiem są zaplombowane i dostęp do nich mają tylko pracownicy zakładu energetycznego.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii opodatkowania nieodpłatnego przekazania nieruchomości na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni.

Analizując tak przedstawione zagadnienie należy w pierwszej kolejności wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega odpłatna dostawa towarów. Odpłatności (wynagrodzenia) nie można utożsamiać jedynie ze świadczeniem pieniężnym. Również świadczenie o charakterze rzeczowym może stanowić wynagrodzenie. Przykładowo więc zamiana towarów, zamiana towaru na usługę i odwrotnie, wydanie towarów (świadczenie usług) w zamian za wierzytelności itp., będzie uznane odpowiednio za odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług. Mamy bowiem w tym wypadku do czynienia z konkretną korzyścią, która należna jest za dokonywane świadczenie.

W niniejszej sprawie wycofanie dwóch niezabudowanych działek z majątku prowadzonej działalności gospodarczej i przekazanie ich do majątku osobistego Wnioskodawczyni ma nastąpić nieodpłatnie. Zatem czynność przeniesienia własności majątku rzeczowego (dwóch niezabudowanych działek gruntowych) z prowadzonej działalności nastąpi bez jakiejkolwiek odpłatności, tj. zostanie wykonana bez wynagrodzenia.

Jednakże w myśl regulacji zawartej w art. 7 ust. 2 ustawy, w pewnych określonych w tym przepisie przypadkach, również nieodpłatną dostawę towarów należy uznać za spełniającą definicję odpłatnej dostawy towarów, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jak wynika bowiem z art. 7 ust. 2 ustawy, czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, z tym wszakże zastrzeżeniem, że podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, aby doszło do uznania czynności nieodpłatnego przekazania towarów za czynność zrównaną z odpłatną dostawą towarów, musi zostać spełniony kluczowy warunek, że przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar (lub jego części składowe), w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy jego nabyciu, imporcie lub wytworzeniu. Przy tym dokonującym nieodpłatnego przekazania musi być podatnik podatku od towarów i usług, a przekazane przez tego podatnika towary muszą należeć do jego przedsiębiorstwa.

W celu oceny prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem nieruchomości będących przedmiotem wniosku należy ocenić czy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem.

Jak wskazano we wniosku w związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości, Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odnosząc powyższe do treści art. 7 ust. 2 ustawy stwierdzić należy, że skoro przy zakupie nieruchomości niezabudowanych nie przysługiwało Wnioskodawczyni prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych nieruchomości do majątku prywatnego nie będzie stanowiło czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą również kwestii opodatkowania nieodpłatnego przekazania przyłącza energetycznego na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni.

W niniejszej kwestii należy podkreślić, że Wnioskodawczyni wskazała, że miała zamiar wybudować trzeci sklep, w związku z czym w dniu xx września 2005 roku kupiła dwie niezabudowane działki gruntowe. Działki zostały zakupione do majątku osobistego Wnioskodawczyni z przeznaczeniem na prowadzoną przez nią działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni w związku ze zmianą planów nie rozpoczęła jednak żadnych prac budowlanych na zakupionym gruncie. W związku z planowaną inwestycją zakupiła w dniu xx czerwca 2018 roku projekt sklepu w pracowni architektonicznej i wykonała przyłącze energetyczne do przedmiotowej nieruchomości w dniu xx lutego 2018 roku, za które zapłaciła na podstawie faktury VAT wystawionej w dniu xx lutego 2018 roku.

Od powyższych wydatków Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i z tego prawa skorzystała.

Poza powyższymi czynnościami Wnioskodawczyni nie dokonała żadnych innych czynności dotyczących powyższego gruntu.

Zainteresowana wskazał, że przyłącze energetyczne nie jest budowlą w rozumieniu Prawa budowlanego. Przyłącze od linii energetycznej do licznika jest własnością zakładu energetycznego, wszystkie urządzenia pomiędzy linią energetyczną, a licznikiem są zaplombowane i dostęp do nich mają tylko pracownicy zakładu energetycznego.

Należy wskazać, że zgodnie z zapisem art. 3 pkt 1 ustawy ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r., poz. 1186, z późn. zm.), przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową – art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane.

Zgodnie z art. 3 pkt 3a ustawy Prawo budowlane, obiektem liniowym jest obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.

W myśl art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane, przez urządzenie budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

W tym miejscu należy przywołać przepis art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1 k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Zgodnie z § 2 cyt. przepisu, częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. W myśl § 3 powołanej normy, przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Jak stanowi art. 48 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej. Zgodnie zatem z zasadą „superficies solo cedit”, gdy władający gruntem poniósł nakłady na tę nieruchomość, stają się one własnością właściciela gruntu.

Jednak stosownie do art. 49 § 1 k.c., urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Z powyższego przepisu wynika, że jeśli znajdujące się na działce przyłącza energetyczne są przyłączone do przedsiębiorstw świadczących usługi energetyczne, to stanowią one własność tych przedsiębiorstw.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, że posadowione na działce przyłącze energetyczne – jak wskazała Wnioskodawczyni – nie stanowią jej własności, nie można ich traktować jako części składowych nieruchomości. Zatem, przyłącze energetyczne nie jest własnością Wnioskodawczyni lecz zakładu energetycznego.

Poniesiony wydatek na wykonanie przyłącza energetycznego jest więc kosztem inwestycyjnym jaki poniosła Wnioskodawczyni w związku z zamiarem wybudowania kolejnego sklepu.

Należy więc wskazać, że w stosunku do przyłącza energetycznego będącego własnością zakładu energetycznego nie można mówić o nieodpłatnym przekazaniu go na potrzeby osobiste Wnioskodawcy, ponieważ stanowi ono własność zakładu energetycznego, a nie Wnioskodawczyni, a tym samym nie można go traktować jako części składowych nieruchomości, która ma być przedmiotem przekazania przez Wnioskodawcę.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać że stanowisko Wnioskodawczyni, że: „nieodpłatne przekazanie przez podatnika na cele osobiste przyłącza energetycznego stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a więc podlega opodatkowaniu podatkiem VAT” jest nieprawidłowe.

Kolejne wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii czy niewykorzystanie projektu sklepu do działalności opodatkowanej w związku z zaniechaniem budowy sklepu i przekazaniem gruntu, na którym miał powstać sklep na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni będzie rodzić obowiązek podatkowy lub obowiązek korekty podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni miała zamiar wybudować trzeci sklep, w związku z czym kupiła dwie niezabudowane działki gruntowe. Wnioskodawczyni w związku z planowaną inwestycją zakupiła projekt sklepu w pracowni architektonicznej. Od powyższych wydatków Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i z tego prawa skorzystała.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanego przepisu wynika, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek nabytych towarów lub usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar lub usługa ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W tym miejscu należy podkreślić również, że Trybunał Sprawiedliwości UE wielokrotnie stwierdzał, że prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D. A. Rompelman i E. A. Rompelman-Van, z którego to wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 91 ustawy.

Przepisy zawarte w art. 91 ustawy – co do zasady – dotyczą sytuacji, gdy uprzednio odliczona kwota podatku naliczonego z różnych przyczyn musi zostać skorygowana lub przypadku, gdy podatek naliczony nie został odliczony, bo na moment realizacji prawa do odliczenia nabyty towar lub usługa nie miały służyć działalności opodatkowanej, ale sytuacja ta uległa zmianie.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania (art. 91 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Stosownie do art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Dalej, w myśl art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Stosownie do art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania (art. 91 ust. 8 ustawy).

Z przywołanych wyżej przepisów art. 86 i 91 ustawy wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni w związku ze zmianą planów i zaniechaniem budowy sklepu spowodowaną chorobą męża nie będzie rozwijała swojego przedsiębiorstwa o kolejne sklepy. Zakupiony projekt sklepu przestanie mieć znaczenie, ponieważ nigdy nie zostanie zrealizowany, nie zostanie wykorzystany do celów opodatkowanych ani również prywatnych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki inwestycyjne w przypadku zaniechania budowy sklepu i przekazaniem gruntu, na którym miał powstać sklep na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni.

Stwierdzenie, czy konieczność korekty rzeczywiście zachodzi wymaga zbadania okoliczności, na skutek których podatnik zaniechał inwestycji lub wykonywania czynności opodatkowanych. Taki wniosek można wyciągnąć z orzeczeń ETS wydanych na kanwie przepisu art. 20(1)(b) VI Dyrektywy, a mianowicie w sprawie C-37/95 Państwo Belgijskie a Ghent Coal Terminal NV oraz C-110/94 między Intercommunale voor Zeewaterontziliting (INZO) a Państwem Belgijskim. W obu przypadkach chodziło o sytuacje, w których podatnik zaniechał inwestycji z przyczyn „pozostających poza jego kontrolą”, na skutek decyzji innego organu nakazującego zmianę miejsca prowadzenia działalności i zamiany działki, na której rozpoczęto inwestycję (C-37/95) i sytuacji, w której „decyzja o zaniechaniu inwestycji wynikała z przeprowadzonego studium jej opłacalności, które nie potwierdziło możliwości generowania zysku z danej działalności” (C-110/94). Zatem podatnik jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego na towary i usługi nabyte w związku z pracami inwestycyjnymi wykonywanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu, a nabyte prawo do odliczenia pozostaje w mocy, nawet jeśli w wyniku niezależnych od niego okoliczności podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów lub usług do transakcji podlegających opodatkowaniu. Zawsze jednak należy brać pod uwagę okoliczności towarzyszące temu zachowaniu, a w szczególności, czy były one konsekwencją zdarzeń od podatnika niezależnych, czy też – podejmowanych świadomie decyzji gospodarczych.

Tym samym w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo do odliczenia zostaje zachowane.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że ponosząc wydatki w związku z planowaną inwestycją mającą służyć – jak wynika z opisu sprawy – wyłącznie działalności opodatkowanej, Wnioskodawczyni miała prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z poniesieniem tych wydatków.

Jednocześnie przedstawiony we wniosku opis sprawy wskazuje, że przyczyny podjęcia decyzji o zaniechaniu inwestycji wynikają z okoliczności niezależnych od Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni wskazała bowiem, że powodem konieczności zaniechania budowy sklepu jest choroba męża. W związku z tym, Wnioskodawczyni nie będzie rozwijała swojego przedsiębiorstwa o kolejne sklepy. Opisane okoliczności pozostają całkowicie poza decyzjami Wnioskodawczyni.

Należy mieć na uwadze, że gdy okoliczności danej sprawy sprowadzają się do zmiany ogólnej sytuacji ekonomicznej i życiowej czyniącej inwestycję nieopłacalną/niemożliwą do zrealizowania, nie oznacza to, że wydatki poniesione na inwestycję nie zostały poniesione w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Dla oceny związku wydatku ze sprzedażą opodatkowaną należy brać pod uwagę przede wszystkim cel wydatku w dacie jego poniesienia. W przedmiotowej sprawie cel ten był taki sam w dacie poniesienia wydatków na zakup projektu sklepu w pracowni architektonicznej oraz w dacie rezygnacji z budowy kolejnego sklepu. Rezygnacja z budowy sklepu nie spowodowała, że uległ zmianie cel wydatków poniesionych w związku z tą inwestycją. Jak wskazano we wniosku, na podjęcie decyzji o zaniechaniu budowy sklepu wpłyną bowiem przede wszystkim sytuacje niezależne od Wnioskodawczyni . Jeżeli zatem inwestycja zostanie zaniechana, to dokona się to z uwagi na okoliczność w pełni niezależną od Wnioskodawczyni jaką jest choroba męża.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa, przedstawione okoliczności sprawy, a także orzecznictwo TSUE, należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni zachowa prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na projekt sklepu zakupiony w pracowni architektonicznej. Powyższe wynika z faktu, że na moment ponoszenia wydatków na projekt sklepu – jak wynika z wniosku – od wydatków związanych z tym wydatkiem Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z uwagi na związek projektu architektonicznego wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, a zaniechanie inwestycji nastąpiło z przyczyn niezależnych i niemożliwych do przewidzenia w chwili ponoszenia wydatków. Wnioskodawczyni nie jest zatem zobowiązana do dokonania korekty uprzednio odliczonego podatku VAT.

Podsumowując Wnioskodawczyni nie będzie miała obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego wynikającego z poniesionych wydatków na zakup projektu architektonicznego w przypadku zaniechania budowy sklepu, bowiem zaniechanie inwestycji w opisanych okolicznościach nie wpłynie na przysługujące Wnioskodawczyni prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Tym samym, niewykorzystanie projektu sklepu do działalności opodatkowanej w związku z zaniechaniem budowy sklepu i przekazaniem gruntu, na którym miał powstać sklep na potrzeby osobiste Wnioskodawczyni nie będzie rodzić obowiązku podatkowego ani obowiązku korekty podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych związanych z zaniechaniem budowy sklepu należało uznać w tym za prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin