Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.382.2020.1.ES
z 9 lipca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 kwietnia 2020 r. (data wpływu 10 kwietnia 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 kwietnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wniosek dotyczy podziału mieszkania tj. mieszkania własnościowo-spółdzielczego, którego właścicielami jest Wnioskodawca wraz z byłą żoną oraz ciążącego na Wnioskodawcy i byłej żonie, zaciągniętego na zakup tego mieszkania, kredytu hipotecznego. Kredyt został zaciągnięty wspólnie w 2016 r. W 2019 r. Sąd Okręgowy w ..., Wydział Zamiejscowy w ..., wydał wyrok rozwodowy i rozwiązał małżeństwo Wnioskodawcy. Jednakże przy sprawie rozwodowej nie dokonano podziału majątku. W chwili obecnej Wnioskodawca wraz z żoną chcieliby tę sprawę uregulować. Wnioskodawca wraz z żoną są zgodni, że chcą dokonać podziału majątku w ten sposób, że Wnioskodawca dobrowolnie zrzeka się na rzecz byłej żony swojej części wartości mieszkania wraz ze znajdującym się tam wyposażeniem, bez obowiązku jakiegokolwiek uregulowania ze strony żony w formie pieniężnej (i jakiejkolwiek innej) wobec osoby Wnioskodawcy (przekazując byłej żonie swoją część nieruchomości). Jednocześnie była żona wraz z nowym partnerem wyraża chęć przejęcia kredytu hipotecznego, ciążącego na nieruchomości. Prowadząc rozmowy z przedstawicielami banku, w którym jest zaciągnięty kredyt, Wnioskodawca dowiedział się, że jest taka możliwość, aby zwolnić Go z kredytu, jednak wymagane jest spisanie aneksu do obowiązującej umowy kredytowej. W aneksie była żona wraz z nowym partnerem przejęłaby zobowiązanie kredytowe tj. była małżonka pozostaje nadal na umowie kredytowej, natomiast następuje zamiana współkredytobiorcy – Wnioskodawca zostaje wykreślony z kredytu, natomiast w Jego miejsce zostaje wpisany nowy partner byłej żony.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przedstawione (okoliczności) zwolnienie z długów będzie skutkować powstaniem zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych lub przychodu opodatkowanego tym podatkiem dla osoby Wnioskodawcy?

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z tym, że Wnioskodawca nie ma roszczeń wobec byłej żony przy podziale majątku oraz, że oboje mają takie samo stanowisko związane z rozwiązaniem kwestii kredytu hipotecznego, Wnioskodawca uważa, że nie powinien płacić podatku dochodowego, jeżeli takowy byłby do zapłaty w sytuacji zwolnienia z długu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Cytowany przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy zawiera otwarty katalog przychodów, co oznacza, że do kategorii tej mogą zostać zaliczone również inne (niż wymienione w tym przepisie) przychody, które mieszczą się w ogólnej definicji przychodów, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że wniosek dotyczy podziału mieszkania tj. mieszkania własnościowo-spółdzielczego, którego właścicielami są Wnioskodawca wraz z byłą żoną oraz ciążącego na Wnioskodawcy i byłej żonie, zaciągniętego na zakup tego mieszkania, kredytu hipotecznego. Kredyt został zaciągnięty wspólnie w 2016 r. W 2019 r. Sąd Okręgowy w ... Wydział Zamiejscowy w ..., wydał wyrok rozwodowy i rozwiązał małżeństwo Wnioskodawcy. Jednakże przy sprawie rozwodowej nie dokonano podziału majątku. W chwili obecnej Wnioskodawca wraz z żoną chcieliby tę sprawę uregulować. Wnioskodawca wraz z żoną są zgodni, że chcą dokonać podziału majątku w ten sposób, że Wnioskodawca dobrowolnie zrzeka się na rzecz byłej żony swojej części wartości mieszkania wraz ze znajdującym się tam wyposażeniem, bez obowiązku jakiegokolwiek uregulowania ze strony żony w formie pieniężnej (i jakiejkolwiek innej) wobec osoby Wnioskodawcy (przekazując byłej żonie swoją część nieruchomości). Jednocześnie była żona wraz z nowym partnerem wyraża chęć przejęcia kredytu hipotecznego, ciążącego na nieruchomości. Prowadząc rozmowy z przedstawicielami banku, w którym jest zaciągnięty kredyt, Wnioskodawca dowiedział się, że jest taka możliwość, aby zwolnić Go z kredytu, jednak wymagane jest spisanie aneksu do obowiązującej umowy kredytowej. W aneksie była żona wraz z nowym partnerem przyjęłaby zobowiązanie kredytowe tj. była małżonka pozostaje nadal na umowie kredytowej, natomiast następuje zamiana współkredytobiorcy – Wnioskodawca zostaje wykreślony z kredytu, natomiast w Jego miejsce zostaje wpisany nowy partner byłej żony.

Przystępując do oceny skutków podatkowych zwolnienia Wnioskodawcy z długu wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami prawa bankowego. Przez umowę kredytu – zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 2357, z późn. zm.) – bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Instytucja zwolnienia z długu uregulowana została natomiast w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Z art. 373 ww. Kodeksu wynika również, że zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników.

Z zacytowanych przepisów wynika, że w przypadku zobowiązań solidarnych zwolnienie z długu jednego z dłużników nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma więc skutku względem współdłużników. Regulacja ta oznacza, że mimo iż zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności odnoszą skutek wobec dłużnika, którego dotyczą, współdłużnicy ponoszą nadal solidarną odpowiedzialność wobec wierzyciela za cały dług, a dłużnik zwolniony z długu lub wobec którego wierzyciel zrzekł się solidarności jest nadal zobowiązany do pokrycia przypadającego nań udziału w długu wobec współdłużnika, który spełnił świadczenie. Z powyższego wynika więc, że zobowiązanie solidarne trwa nadal, z tą tylko różnicą, że wierzyciel nie może domagać się jego wykonania od podmiotu, który został z tego zobowiązania zwolniony. Nie oznacza to jednak, że zobowiązanie takie nie może zostać wykonane. Stosunek zobowiązaniowy trwa bowiem nadal.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że Wnioskodawca jako osoba, która ma być zwolniona przez wierzyciela ze zobowiązania wynikającego z umowy kredytu hipotecznego zaciągniętego wraz z byłą żoną, nie uzyska faktycznie korzyści majątkowej kosztem Banku, która mogłaby zostać potraktowana jak trwałe przysporzenie w jego majątku, spełniając w ten sposób definicję przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jakkolwiek bowiem Bank od Wnioskodawcy nie może domagać się wykonania zobowiązania, to jednak zobowiązanie takie trwa nadal i może zostać wykonane przez innego ze współdłużników solidarnych.

Wobec tego stwierdzić należy, że w świetle opisanego zdarzenia przyszłego po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie wynikającym z planowanego podpisania z Bankiem aneksu do umowy, dotyczącego zwolnienia z długu i przejęcia całości kredytu przez byłą żonę i Jej obecnego partnera.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.