Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-1.4012.247.2020.1.MK
z 13 lipca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2020 r. (data wpływu 26 maja 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do towarów i usług nabytych w ramach realizacji inwestycji objętych projektem w oparciu o przepis art. 86 ust. 2a ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do towarów i usług nabytych w ramach realizacji inwestycji objętych projektem w oparciu o przepis art. 86 ust. 2a ustawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Lasy Państwowe (dalej jako LP) działa na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 2129, ze zm.), zwanej dalej „UL” oraz nadanego z delegacji art. 44 tej ustawy Statutu.

W myśl art. 32 UL, Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej reprezentują Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia. Zgodnie z art. 50 ust. 1 UL, Lasy Państwowe prowadzą działalność na zasadzie samodzielności finansowej i pokrywają koszty działalności z własnych przychodów. Wynika z tego, że LP, mimo że nie zostało wyposażone w osobowość prawną i nie może występować samodzielnie w obrocie cywilnoprawnym, prowadzi działalność na zasadzie samofinansowania, podejmując samodzielnie decyzje finansowe. LP zarządza lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa i w ramach sprawowanego zarządu prowadzi gospodarkę leśną, gospodaruje gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzi ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustala jego wartość (art. 4 UL).

Stosownie do art. 32 ust. 2 UL, w skład Lasów Państwowych wchodzą następujące jednostki organizacyjne:

1. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych zwana w dalszej części wniosku DGLP;
2. regionalne dyrekcje Lasów Państwowych zwane w dalszej części wniosku RDLP;
3. nadleśnictwa;
4. inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym: Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, które koordynuje projekty środowiskowe, wdraża programy dla Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, analizuje możliwości pozyskania środków pomocowych dla sektora leśnego.
   
   

Odpowiednio do powyższej struktury, model zarządzania LP opiera się na trzech szczeblach:

• Dyrektor Generalny Lasów Państwowych (powoływany i odwoływany przez ministra właściwego do spraw środowiska) kieruje PGL LP (art. 33 UL),
  

• 17 Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych, które koordynują działania na ich terytorium,
  

• 430 nadleśnictw, które prowadzą samodzielną gospodarkę leśną, opartą na planie urządzenia lasu (art. 35 UL).
  
  
  

Podstawowym zadaniem nadleśnictwa jako jednostki organizacyjnej LP, jest nałożone ustawą o lasach, prowadzenie gospodarki leśnej (art. 4 ust. 3 UL). Pojęcie gospodarki leśnej zostało określone w art. 6 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy jako działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Z legalnej definicji gospodarki leśnej wynika, że obejmuje ona sferę działalności gospodarczej - przynoszącej przychody oraz sferę działalności nieprodukcyjnej (realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu).

W świetle § 4 ust. 1 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe (Dz. U. z 1994 r. nr 134, poz. 692, dalej jako rozporządzenie) w Lasach Państwowych w ramach sprawowanego zarządu jest prowadzona działalność gospodarcza, w zakresie gospodarki leśnej w nadleśnictwach, w której wyróżnia się działalność podstawową obejmującą m.in. urządzenie, ochronę i zagospodarowanie lasu oraz utrzymanie i powiększenie zasobów i upraw leśnych. Zgodnie natomiast z § 3 rozporządzenia działalność Nadleśnictwa będącego jednostką organizacyjną Lasy Państwowe (LP) jest prowadzona na podstawie rachunku ekonomicznego.

W ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, ze zm.), dalej jako „UVAT”, nadleśnictwa wykonują m.in. następujące czynności:

• sprzedaż drewna i innych produktów pochodzących ze skupu;
• dzierżawa i wynajem nieruchomości (art. 39);
• sprzedaż nieruchomości innych niż grunty na podstawie art. 38;
• ustanowienie służebności drogowej i służebności przesyłu (art. 39a);
• przekazanie w użytkowanie lasów, gruntów oraz innych nieruchomości (art. 40);
• sprzedaż nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i samodzielnych lokali mieszkalnych oraz sprzedaż gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie, nieprzydatnych Lasom Państwowym (art. 40a).
  
  

Nadleśnictwo, zwane dalej zamiennie jako „Wnioskodawca” lub „Nadleśnictwo”, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się za miesięczne okresy rozliczeniowe i prowadzi działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 UVAT.

W ramach tej działalności Nadleśnictwo realizuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione od podatku VAT. W zakresie realizowanych zadań Nadleśnictwo wykonuje także czynności, które są wyłączone z systemu VAT, tj. czynności, które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 UVAT.

Jeżeli chodzi o działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT Wnioskodawca prowadzi m.in. sprzedaż produktów z gospodarki leśnej opodatkowanej podatkiem VAT (głównie drewna, ale również sadzonek, szyszek, nasion, choinek, tusz i trofeum zwierzyny łownej).

Przychody uzyskane przez Nadleśnictwo ze sprzedaży opodatkowanej wyniosły:

rok 2018 – (…) zł

rok 2019 – (…) zł

I kwartał roku 2020 – (…) zł

Nadleśnictwo w zakresie realizowanych zadań wykonuje również czynności, które są wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT, czyli czynności, które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 UVAT (tzw. cele „statutowe”).

Cele innej działalności (tzw. statutowej) Nadleśnictwa zostały zdefiniowane w art. 7 UL.

Chodzi tutaj przykładowo o:

1. zachowanie lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą;
   
2. ochronę lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:
   1. zachowanie różnorodności przyrodniczej,
   2. zachowanie leśnych zasobów genetycznych,
   3. walory krajobrazowe,
   4. potrzeby nauki.
      
   
   

Nadleśnictwo wskazuje, że w przypadku dokonywania zakupów towarów i usług związanych zarówno z działalnością gospodarczą jak również działalnością inną niż gospodarcza (statutową) odlicza podatek VAT zgodnie z przepisem art. 86 ust. 2a UVAT, który stanowi, że w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 tej ustawy oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego do odliczenia oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji” (zwanym dalej prewspółczynnikiem). Stosowany przez Nadleśnictwo sposób określenia proporcji (dalej prewspółczynnik) odpowiada specyfice wykonywanej przez Nadleśnictwo działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Prewspółczynnik zdaniem Nadleśnictwa spełnia kryteria określone w art. 86 ust. 2b UVAT tj. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

LP otrzymało dofinansowanie ze środków unijnych na realizację projektu pod nazwą „ (…)” (dalej jako „Projekt”), w ramach Programu Operacyjnego: Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 dalej jako „POIiŚ”; Priorytet: II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu; Działanie: Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska.

Beneficjentem Projektu jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, natomiast za jego koordynację odpowiada Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych (Centrum), będące jednostką organizacyjną LP o zasięgu ogólnokrajowym, pod nadzorem Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. W ramach struktury wewnętrznej Centrum powołano odpowiedzialnym za koordynację działań, w tym współpracę z Koordynatorami regionalnymi wyznaczonymi we wszystkich RDLP, Jednostkę Realizacji Projektu - JRP MRG2 (decyzja Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych nr 102 z dnia 22 kwietnia 2016 r.).

Projekt: „(…)” obejmuje dużą liczbę działań inwestycyjnych na terenie całego kraju, które realizowane są przez nadleśnictwa. Podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków są nadleśnictwa jako bezpośrednio odpowiedzialne za realizację obiektów i zadań w terenie. Podstawę do ponoszenia przez nadleśnictwa wydatków związanych z Projektem, jak też zobowiązania do wykonania określonego wskaźnika produktu i rezultatu, stanowią porozumienia zawarte pomiędzy poszczególnymi nadleśnictwami a Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych (dalej DGLP.)

Nadleśnictwa prowadzą działalność na zasadach samodzielności finansowej, czyli same ponoszą wydatki związane z realizacją zadań. Na etapie rozliczania wydatków, nadleśnictwa przedstawiają dokumenty - do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych (dalej RDLP), następnie RDLP weryfikują dokumentację i przekazują dokumenty do Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. Centrum dokonuje weryfikacji merytoryczno-finansowej i składa zbiorcze wnioski o płatność do Instytucji Wdrażającej (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - NFOŚIGW). Refundacja środków odbywa się zgodnie ze strukturą organizacyjną panującą w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe ( dalej PGL LP).

Wykonane obiekty (z pewnymi wyjątkami), są realizowane na gruntach w zarządzie PGL LP i są własnością Skarbu Państwa. Na etapie eksploatacji, będą zarządzane przez nadleśnictwa, zobowiązane do utrzymania trwałości technicznej (zapewnienie konserwacji, remontów, utrzymania pełnej funkcjonalności - również po upływie okresu gwarancji oraz pokrycie kosztów utrzymania pogwarancyjnego obiektów) oraz prowadzenia monitoringu obiektów. Nadleśnictwa będą m.in. prowadziły okresowe przeglądy techniczne i prewencyjnie, umożliwiające wczesne wychwycenie zmian nie tylko w obiektach, ale i w ich otoczeniu.

Głównym celem Projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych.

Projekt obejmuje realizację zadań z zakresu zapobiegania powstawaniu lub minimalizacji negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: suszy i pożarów, niszczącego działania wód wezbraniowych, powodzi i podtopień, poprzez rozwój systemów małej retencji, zarówno zbiornikowej, jak i na terenach mokradłowych oraz realizację zadań z zakresu przeciwdziałania nadmiernej erozji. Projekt przyczynia się również do odbudowy cennych ekosystemów naturalnych, tym samym będzie miał pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej. Odpowiednio wczesna adaptacja lasów do zmian klimatu jest konieczna, aby zmniejszyć w przyszłości ryzyko wzrostu katastrof i związanych z nimi zakłóceń funkcjonowania ekosystemów.

Celem uzupełniającym Projektu jest ocena skutków przyrodniczych, realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych, która jest istotna z punktu widzenia wspierania wieloróżnorodności.

W celu zatrzymania wody na obszarach leśnych, Projekt zakłada tworzenie i odtwarzanie małych zbiorników wodnych, naturalnych terenów zalewowych, renaturyzację obszarów mokradłowych. spowolnienie odpływu wód ze zlewni i zatrzymanie wody w ściółce i glebie. Z drugiej strony Projekt nakierowany jest na ochronę przeciwerozyjną - zakłada zabezpieczenie lub przebudowę infrastruktury niedostosowanej do wód wezbraniowych oraz zabezpieczenie skarp, brzegów, osuwisk przed erozją wodną. Realizowane są w większości małe obiekty (budowle o prostej konstrukcji) np. rowy, przepusty, progi, zastawki, mnichy. Działania tego rodzaju wspierają różnorodność biologiczną i kondycję lasów, a realizowane w dużej skali przyczyniają się do ograniczenia zagrożenia powodziowego spowalniając spływ powierzchniowy po gwałtownych opadach. Podejmowane inwestycje będą zatem miały wpływ na minimalizację zagrożeń związanych z gwałtownymi opadami deszczu i wezbraniami wód.

Jednocześnie zwiększą zdrowotność drzewostanów podnosząc jego odporność na zmiany klimatyczne (poprzez poprawę uwilgotnienia poszczególnych drzew).

Na Projekt składa się wiele jednostkowych rozproszonych inwestycji w różnych lokalizacjach, bowiem tylko kompleksowe działania mogą przynieść efekt w postaci skutecznej adaptacji ekosystemów leśnych do prognozowanych zmian klimatu. Tempo i skala tych zmian niosą realne zagrożenie dla zdolności adaptacyjnej lasów, dlatego podejmowane działania koncentrują się w obszarach, w których ryzyko wystąpienia niekorzystnych zmian jest największe. Realizacja inwestycji uwzględnia różne funkcje spełniane przez lasy, takie jak ochrona różnorodności biologicznej, funkcje społeczne, a także produkcja drewna.

Skutkiem realizacji projektowanych zadań w optymalnym wariancie zrównoważonym będzie zwiększanie potencjału adaptacyjnego lasów do zmian klimatu względem wpływu na bioróżnorodność. Zadania podejmowane w ramach Projektu ograniczają także zmiany hydro morfologiczne w korytach cieków poprzez renaturyzację cieków i dostosowanie istniejącej zabudowy hydrotechnicznej do wymagań środowiskowych.

Rozwiązania hydrotechniczne realizowane w ramach Projektu są sukcesywnie dostosowywane do zagrożeń naturalnych i są to obiekty o zwiększonej odporności na ekstremalne stany pogodowe (niektóre mają także funkcje przeciwpowodziowe). Wybudowane w ramach Projektu obiekty, poza podstawowym zadaniem zwiększenia retencji wodnej, pełnić mają funkcje dodatkowe, takie jak: ochrona przeciwpożarowa, minimalizacja suszy, zapobieganie stepowieniu, ochrona przed erozją, zwiększenie akumulacji CO2, zwiększenie różnorodności biologicznej, poprawa jakości wody, zwiększenie zasobów wód podziemnych, stworzenie warunków do rekreacji i edukacji przyrodniczo-leśnej, wsparcie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej.

Cele planowanych inwestycji są spójne z celami i priorytetami „Strategii Europa 2020” oraz założeniami zawartymi w dyrektywach dotyczących energii odnawialnej, efektywności energetycznej oraz jakości powietrza.

W ramach Projektu realizowane będą działania ukierunkowane na przeciwdziałanie odwodnieniu siedlisk hydrogenicznych, mające wpływ na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych przede wszystkim CO2. Nasadzenia i zakrzewienia przy zabudowie szlaków zrywkowych, dróg, zbiorników i cieków wodnych w przyszłości spowodują większą absorpcję z powietrza CO2, wykorzystywanego w procesie fotosyntezy. Aktywne „żywe” torfowiska także pochłaniają CO2 z atmosfery, wykorzystując go w procesie fotosyntezy, a następnie akumulując w obumarłych szczątkach roślin, gdzie w warunkach beztlenowych następuje ich przekształcanie w torf.

Nadleśnictwa mogą udostępniać część obiektów turystycznie, lokalizując w ich sąsiedztwie ścieżki przyrodniczo-edukacyjne, szlaki tematyczne, miejsca odpoczynku, co będzie działaniem promującym efekty Projektu, oraz zwiększają poziom akceptacji społeczeństwa wobec prowadzonej przez LP gospodarki leśnej.

W ramach adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu, w nadleśnictwach przeprowadzane są działania przeciwerozyjne, ukierunkowane na zabezpieczenie infrastruktury leśnej, polegające na wykonywaniu np. budowli kontrolujących osuwiska lub działań mających na celu zapobieganie podmywaniu brzegów z infrastrukturą leśną.

W ramach zabezpieczenia infrastruktury wykonane zostanie techniczno-przyrodnicze zabezpieczenie brzegów poprzez wykorzystanie miejscowych naturalnych materiałów (narzuty kamienne, kaszyce, palisady, nasadzenia roślinne itp.), jak też wykonanie zabudowy biologicznej stoków i brzegów poprzez darniowanie, nasadzenia i zakrzewienia. Podjęte zostaną działania zabudowy dróg poprzez budowę wodospustów, brodów, przepustów.

Ponadto podejmowane są działania inwestycyjne dotyczące modernizacji istniejących, niedostosowanych do wód wezbraniowych obiektów hydrotechnicznych, np. zbędnych umocnień brzegów, progów, stopni oraz przebudowy mostów, przepustów, brodów w celu dostosowania ich do spodziewanych przepływów wód wezbraniowych.

Efektem realizacji Projektu będzie zatem wzmocnienie mechanizmów adaptacji do zmian klimatu na terenach leśnych, poprawa kondycji siedlisk przyrodniczych, wzrost bioróżnorodności oraz wzrost retencjonowanej wody w przyrodzie. Analiza ekonomiczna założeń Projektu wskazuje na wymierne korzyści finansowe, które LP może osiągnąć w obszarze wzrostu ochronnej funkcji lasu oraz wynikające z ograniczenia strat wywołanych suszą, pożarami, powodziami.

Według założeń Projektu inwestycje przełożą się na wymierne efekty ekonomiczne dla LP. Analiza ekonomiczna została oparta o metodę zdyskontowanych przepływów finansowych i w odniesieniu dla okresu 30 kolejnych lat (2015 -2044) przewiduje osiągnięcie wartości na poziomie (…) PLN, w tym korzyści wynikające ze wzrostu ochronnej funkcji lasu wyniosą 91,19% założonej kwoty ((…) PLN). Natomiast przewidywane w Projekcie przychody z tytułu ograniczenia strat spowodowanych klęskami żywiołowymi wyniosą odpowiednio:

• w zakresie pożarów - 0,12 % ((…) PLN),
  

• w zakresie suszy - 8,50% ((…) PLN),
  

• w zakresie spowodowanym przez powodzie - 0,19% ((…) PLN).
  
  
  

Na realizację wszystkich założeń Projektu składają się następujące wydatki:

1. przygotowanie projektu (m.in. opracowanie dokumentacji technicznej i przetargowej, opinie prawne, inwentaryzacje, opracowania przyrodnicze, geodezyjne, geologiczne, hydrologiczne, mapy, szkice sytuacyjne i do celów projektowych, operaty wodno-prawne, raporty środowiskowe, opłaty związane z uzyskaniem koniecznych decyzji; nadzór nad przygotowaniem dokumentacji);
   
2. roboty budowlane (w tym: ziemne, rozbiórkowe, montażowe i wykończeniowe niezbędne do odbudowy, przebudowy i budowy obiektów lub kompleksowych zadań, prace przyrodnicze i przyrodniczo-techniczne);
   
3. zarządzanie projektem, takie jak:
   1. koszty związane z realizacją Projektu (w tym koszty ogólne, np. wynajem powierzchni biurowej dla JRP MRG2, energii, ogrzewania, wydatki osobowe, w tym wynagrodzenia pracowników JRP MRG2 /DGLP zaangażowanych do Projektu, koszty związane z wykorzystaniem systemów informatycznych oraz pozostałe wydatki, m.in. koszty szkoleń, ekspertyz, opinii prawnych, delegacji służbowych, zakup artykułów biurowych, usług telekomunikacyjnych, pocztowych, amortyzacja urządzeń biurowych);
   2. nadzór nad robotami, w tym też autorski projektanta i niezbędny specjalistyczny, np. przyrodniczy, archeologiczny, saperski;
4. działania informacyjno-promocyjne;
5. niezbędne opłaty i inne obciążenia (w tym koszty doradztwa w zakresie obsługi prawnej, finansowej, technicznej, ubezpieczenia nieobowiązkowe, opłaty administracyjne zw. z pozwoleniami, opłaty finansowe);
   
6. wydatki związane z monitoringiem przyrodniczym zrealizowanych zadań adaptacyjnych.
   
   
   

Wszystkie ww. koszty na etapie realizacji są finansowane przez LP ze środków własnych.

W ramach założeń Projektu, Nadleśnictwo będzie realizowało na obszarze swojego działania inwestycję, na którą składają się zadania opisane w harmonogramie rzeczowo-finansowym przyjętym w Porozumieniu w sprawie współpracy przy realizacji Projektu „(…)” zawartym w dniu 25 listopada 2016 r. pomiędzy PGL LP Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, a Nadleśnictwem (dalej jako Porozumienie), zmienionym Aneksem z dnia 12 sierpnia 2019 r. Stosownie do § 5 ww. Porozumienia, Nadleśnictwo ponosi wydatki związane z bieżącym finansowaniem działań realizowanych w ramach Projektu ze środków własnych. W przypadku braku środków czasowo są one udostępniane ze środków fundusz leśnego.

Po zatwierdzeniu i zrefundowaniu przez NFOŚiGW wydatków kwalifikowanych, DGLP dokonuje zwrotu wydatków objętych wnioskiem o płatność w części poniesionej przez Nadleśnictwo. Nadleśnictwo zobowiązane jest do pokrycia wkładu własnego, który stanowi część wydatków kwalifikowanych niepodlegających refundacji. W przypadku braku środków na pokrycie wkładu własnego, może wystąpić również o dofinansowanie ze środków funduszu leśnego.

Głównym celem Projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych. Działania podejmowane w ramach Projektu ukierunkowane są na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: niszczącego działania wód wezbraniowych, powodzi i podtopień, suszy i pożarów poprzez rozwój systemów małej retencji i zwiększenie ilości magazynowanej wody oraz przeciwdziałanie zbyt intensywnym spływom powodującym nadmierną erozję wodną na terenach górskich dzięki zabudowie przeciwerozyjnej cieków, szlaków zrywkowych i dróg. W ślad za stawianymi wymogami Projekt ma przyczynić się również do odbudowy cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym będzie miał pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej. Celem uzupełniającym jest ocena skutków przyrodniczych Projektu realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych. Cel uzupełniający wynika z potrzeby prowadzenia takich działań stwierdzonej na etapie Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko Programu Zintegrowanego Lasów Państwowych.

Podstawowe założenie Projektu, czyli adaptacja ekosystemów leśnych do zmieniających się warunków klimatycznych jest zgodne ze strategicznymi dokumentami, funkcjonującymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, które definiują horyzontalne cele związane z ochroną środowiska, ochroną różnorodności biologicznej oraz adaptacją do zmian klimatu, w perspektywie do roku 2020. Projekt ze względu na duży obszar zaplanowanych działań, ich złożoność i kompleksowy charakter jest przedsięwzięciem strategicznym, wpisującym się w działanie zmierzające do ochrony i poprawy jakości funkcjonowania ekosystemów leśnych, ich adaptacji w zakresie zmian klimatycznych oraz wzrostu różnorodności biologicznej. Akcentuje się szczególny charakter Projektu, który ma polegać na poprawie jakości środowiska poprzez działania związane z retencją oraz przeciwdziałaniem erozji wodnej. Nadto wskazuje się, że nie wszystkie korzyści i koszty realizacji Projektu są możliwe do określenia w kontekście ilości / wartości pieniężnej. O zasadności jego realizacji decydują także korzyści o charakterze przyrodniczym związane z bezpośrednim i pośrednim oddziaływaniem na jakość i stan środowiska leśnego. Jako jedną z najważniejszych tego typu korzyści wymienia się umożliwienie migracji wzdłuż cieków rybom i innym zwierzętom wodnym i z wodą związanych oraz wzrost różnorodności biologicznej ekosystemów objętych Projektem.

Projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu obejmuje, jak to już wyżej wskazano, generalnie dwie grupy działań inwestycyjnych -małą retencję wodną oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich.

Pod pojęciem małej retencji wodnej rozumie się (ogólnie) zdolność do gromadzenia wody w małych zbiornikach naturalnych i sztucznych oraz wody podpiętrzane w korytach niewielkich rzek i potoków, w kanałach i rowach.

Celami małej retencji wodnej w lasach są przede wszystkim:

1. Poprawa uwilgotnienia siedlisk leśnych poprzez podniesienie lustra wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego;
2. Zmiana szybkiego (wybitnie niekorzystnego) odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy;
3. Urozmaicenie i wzbogacenie środowiska leśnego (m.in. różnorodności);
4. Udostępnienie wody dla zwierzyny leśnej, ptactwa, płazów i gadów, owadów i innej fauny; (które wpływa także na poprawę warunków ich bytowania, a zatem także na wzrost bioróżnorodności);
5. Udostępnienie wody do ochrony przeciwpożarowej lasu;
6. Udostępnienie wód do celów gospodarczych;
7. Poprawa warunków dla rekreacji i wypoczynku ludności, co wpływa dodatkowo na wzrost poziomu akceptowalności prowadzonej przez LP gospodarki leśnej.
   
   

Natomiast przeciwdziałanie erozji wodnej ukierunkowane jest na zabezpieczenie infrastruktury leśnej niedostosowanej do wód wezbraniowych oraz zabezpieczenie skarp, brzegów, osuwisk przed erozją wodną.

Działania te polegają w szczególności na wykonywaniu:

• budowli kontrolujących osuwiska lub działań mających na celu zapobieganie podmywaniu brzegów z infrastrukturą leśną,
  

• techniczno-przyrodniczego zabezpieczenia brzegów poprzez ożywione narzuty kamienne, kaszyce, palisady, nasadzenia roślinne,
  

• zabudowy biologicznej stoków i brzegów poprzez darniowanie, nasadzenia i zakrzewienia,
  

• zabudowy dróg poprzez budowę brodów, przepustów,
  

• zabudowy użytkowanych szlaków zrywkowych poprzez budowę brodów na stałych i okresowych ciekach wodnych,
  

• modernizacji istniejących, niedostosowanych do wód wezbraniowych obiektów hydrotechnicznych tj. przepustów, brodów w celu dostosowania ich do spodziewanych przepływów wód wezbraniowych.
  
  
  

W ramach założeń Projektu - jako jeden z beneficjentów Projektu - Nadleśnictwo zobowiązało się do realizacji następujących zadań:

1. z zakresu małej retencji wodnej:
   
   
   

1. przebudowa i renaturyzacja trzech zbiorników wodnych w Leśnictwie B. wraz z likwidacją barier dla wiosennych migracji płazów z lasu do zbiorników wodnych oraz wykonanie nasadzeń roślin wodnych i krzewiastych wokół zbiorników (numer zadania w projekcie (1)).
   
   
   

Zbiorniki wodne zlokalizowane są w oddziale (…) w Leśnictwie B., w miejscowości B., Gmina G., Powiat G., na działkach ewidencyjnych (…) w zarządzie Nadleśnictwa i (…) w zarządzie Powiatu G. w Obrębie ewidencyjnym B.

Przebudowa i renaturalizacja trzech zbiorników wodnych polegać będzie na przebudowie trzech betonowych mnichów spiętrzających wodę. Zadanie polegać będzie również na modernizacji zasilania zbiorników w wodę, wypłyceniu oraz urozmaiceniu dna i brzegów istniejących trzech zbiorników. Zbiorniki zlokalizowane są nieopodal drogi publicznej, która stanowi barierę o długości ok. 200 mb do pokonania dla płazów w trakcie migracji z terenów leśnych do zbiorników. W związku z tym planuje się zabezpieczyć wiosenną drogę migracji żab poprzez wykonanie przejść - tuneli pod drogą oraz zainstalowanie płotków naprowadzających z dwóch stron wzdłuż drogi publicznej. Planuje się wykonanie nasadzeń w wodzie i na brzegach zbiorników, wykonanie zimowisk dla płazów oraz ogrodzenie terenu. Obszar inwestycji stanowią trzy zbiorniki, obecnie dwa z nich pozbawione wody, użytkowane w przeszłości jako stawy rybne. W chwili obecnej nieużytkowne porośnięty gęstą trawą, sitowiem.

Według zakresu rzeczowego Projektu, wskaźnik produktu określony pojemnością obiektów małej retencji wynosi 1.070 m3.

Inwestycja w postaci przebudowanych zbiorników wodnych, będzie związana z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa, ponieważ spowoduje zwiększenie przyrostu i jakości drzewostanów poprzez poprawę warunków wzrostu rozwoju.

Drzewostany sąsiadujące z planowanym obiektem, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. ok. 74 ha i stanowią drzewostany bukowe i bukowo-jodłowe o zróżnicowanej strukturze wiekowej, budowie wielopiętrowej, w znacznym stopniu podszyte odnowieniem naturalnym w wieku od 5 do 20 lat. W związku z coraz mniejszą ilością wody znajdującej się na tym terenie, drzewostany rosnące w obszarze planowanego odziaływania inwestycji narażone są na coraz większy stres wodny, co w dłuższej perspektywie doprowadzi do powstawania szkód związanych z niekorzystnymi dla roślin zaburzeniami funkcji i struktury, do zahamowania wzrostu lub zamierania drzewostanu.

Zwiększenie pojemności retencyjnej będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez zwiększenie wilgotności w obszarze oddziaływania obiektów, zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych oraz lokalne ograniczenie wahań poziomu wód gruntowych. Poprawa warunków bytowania płazów i innych przedstawicieli fauny wpłynie pozytywnie na zwiększenie bioróżnorodności przyległych kompleksów leśnych, a co za tym idzie na poprawę ich naturalnej odporności.

Dodatkowo zbiorniki retencyjne mogą posłużyć jako rezerwuar do poboru wody w razie pożaru lasu, co przekłada się na zabezpieczenie drzewostanu, a co za tym idzie na zabezpieczenie przychodów Nadleśnictwa z tytułu pozyskania i sprzedaży drewna.

W niedalekim sąsiedztwie tj. około 200 m znajduje się pole biwakowe wraz z ścieżką edukacyjną, często odwiedzane przez turystów, dzieci i młodzież szkolną. Inwestycja będzie również udostępniona dla społeczeństwa co będzie działaniem promującym efekty Projektu, oraz dodatnio wpływającym na zwiększenie poziomu akceptacji społeczeństwa dla prowadzonej przez LP gospodarki leśnej.

Reasumując, przebudowa i renaturyzacja zbiorników ma na celu w szczególności:

1. tworzenie stałej retencji zbiornikowej,
   
2. poprawę jakości wody (biofiltr),
   
3. ochronę przed erozją wodną,
   
4. ochronę przed powodziami i suszami,
   
5. zwiększenie zasobów wód podziemnych,
   
6. zwiększenie różnorodności biologicznej,
   
7. wpływ na zmianę szaty roślinnej, szybszy wzrost w zasięgu oddziaływania zbiornika,
   
8. zmianę mikroklimatu najbliższego otoczenia,
   
9. zaspokojenie potrzeb wodnych,
   
10. urozmaicenie walorów krajobrazowych oraz sprzyjanie rekreacji,
    
11. możliwość dostępu do wody dla zwierzyny,
    
12. pełnienie funkcji siedliskowej dla ptactwa wodnego i organizmów wodnych,
    
13. zwiększenie odporności sąsiadujących drzewostanów na zmiany klimatyczne.
    
    
    

2. z zakresu przeciwdziałania nadmiernej erozji wodnej:
   
   
   

1. zabezpieczenie 28,4 km szlaków zrywkowych przed erozją poprzez montaż na ich powierzchni wodospustów (numer zadania w projekcie (1)). Lokalizacja inwestycji to teren administrowany przez Nadleśnictwo: Leśnictwa B., S., M., R., S. i H. Szlaki zrywkowe zlokalizowane są na terenach leśnych użytkowanych gospodarczo. Celem planowanego przedsięwzięcia na terenie Nadleśnictwa w rejonie zlewni górnych odcinków rzek jest ograniczenie nadmiernego spływu powierzchniowego poprzez zabezpieczenie odkrytych warstw gleby na szlakach zrywkowych oraz przywrócenie wody warstwom podskórnym gleby leśnej poza szlakami, zabezpieczenie infrastruktury przyległej w tym drogowej przed erozją i niszczącą siłą wody.
   
   
   

Zabudowa szlaków zrywkowych polega na montażu wodospustów powierzchniowych na powierzchni szlaku pod kątem do ich osi. Wodospusty powierzchniowe będą wykonane z dwóch równolegle do siebie ułożonych drewnianych krawędziaków (przerwa 20,0 cm) o długości 6,0 m, przytwierdzonych do litej, modrzewiowej deski o tej samej długości. Odcinki nawierzchni (najazdy) jednometrowe przed i za wodospustem wzdłuż całej konstrukcji planuje się wzmocnić brukiem z kamienia łamanego w celu przeciwdziałaniu wypłukiwania gruntu bezpośrednio przed wodospustem. Podobnie wlot i wylot z wodospustu zostanie zabezpieczony brukiem kamiennym. Przy niektórych wodospustach od wylotu wodospustu ustawione będą płotki faszynowe (1,0 m długości, 0.5 m wysokości) mające na celu wyhamowanie strumienia wody (płotki faszynowe będą ustawiane jedynie w miejscach tego wymagających - zagrożonych przez erozję, stok stromy i spadzisty) oraz oczka wodne. Wprowadzenie wody powierzchniowej ze szlaku na wodospust i w dalszej części do gleby leśnej, wymaga wykorzystania istniejącego rowku przystokowego. W wielu sytuacjach szlaki już zerodowane, wymagać będą wyprofilowania, nadania spadku poprzecznego i zagęszczenia nawierzchni, również odtworzenia rowka przystokowego. Planuje się, iż wodospusty będą rozmieszczone co około 50 do 100 m od siebie na całej długości szlaku w zależności od spadku podłużnego. Usytuowanie wodospustów, płotków faszynowych i zbiorniczków oraz większych prac na powierzchni szlaków przedstawia Dokumentacja Techniczna dla poszczególnych Leśnictw. W ramach zadania, zostanie zabezpieczonych przed erozją 28,4 km szlaków zrywkowych, montując na nich 370 szt. wodospustów.

Lokalizacja inwestycji

• 17 szlaków zrywkowych w Leśnictwie B., zlokalizowanych na całym terenie leśnictwa w oddziałach w obrębach ewidencyjnych: B., N., K. Łączna długość szlaków 9.410 mb, na których zamontowano 129 sztuk wodospustów;
• 6 szlaków zrywkowych w Leśnictwie H., zlokalizowanych w oddziałach w obrębie ewidencyjnym (…). Łączna długość szlaków 4.950 mb, na których zamontowano 66 sztuk wodospustów;
• 3 szlaki zrywkowe w Leśnictwie M., zlokalizowane w oddziałach w obrębie ewidencyjnym N. Łączna długość szlaków 1.950 mb, na których zamontowano 24 sztuk wodospustów;
• 7 szlaków zrywkowych w Leśnictwie S., zlokalizowanych w oddziałach w obrębie ewidencyjnym S. Łączna długość szlaków 2.775 mb, na których zamontowano 34 sztuki wodospustów;
• 8 szlaków zrywkowych w Leśnictwie S. w oddziałach w obrębie ewidencyjnym S. i Ś. Łączna długość szlaków 6.820 mb, na których zamontowano 85 sztuk wodospustów;
• 4 szlaki zrywkowe w Leśnictwie R., zlokalizowane w oddziałach w obrębie ewidencyjnym Z. i R. Łączna długość szlaków 2.455 mb, na których zamontowano 32 sztuki wodospustów.
  
  

Inwestycja w postaci zabudowy szlaków zrywkowych jest związana z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa, przywrócenie wody warstwom podskórnym gleby leśnej spowoduje poprawę warunków wzrostu i rozwoju drzewostanów przyległych, a w ślad za tym zwiększenie przyrostu i jakości drzewostanów.

Drzewostany, w których zlokalizowana jest inwestycja w PUL są oznaczone jako Ls o łącznej powierzchni ok. 1.175 ha. Są to lasy gospodarcze położone na stokach górskich, w których okresowo - zwłaszcza w okresie wiosennym i letnim uwidacznia się brak wody. Natomiast w trakcie wiosennych roztopów i gwałtownych opadów atmosferycznych, spływ wód powoduje erozję oraz zagraża infrastrukturze leśnej.

Zabudowa szlaków zrywkowych wpłynie również na poprawę wydajności gospodarczej. Inwestycja przyczyni się do poprawy warunków pozyskania i zrywki drewna poprzez zapewnienie dostępności do terenów objętych działalnością gospodarczą.

2. przebudowa 12 przepustów o małym świetle i okularowych na przepusty łukowe otwarte i zamknięte o dużym świetle, zlokalizowane na drogach i szlakach zrywkowych przecinających cieki na terenie leśnym Nadleśnictwa. Przepusty zlokalizowane są w Leśnictwach S. - 1 szt., S. - 4 szt., I. - 1 szt., R. - 4 szt., K. - 2 szt. Wybór przez Nadleśnictwo przepustów do przebudowy poza merytorycznym uzasadnieniem z punktu widzenia celów Projektu, ma również podłoże ekonomiczne, tj. płynność i terminowość zrywki i wywozu drewna - nieprzejezdna droga lub szlak zrywkowy obecnie uniemożliwia prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej w zakresie m.in. sprzedaży drewna, co w konsekwencji po stronie Jednostki wiąże się ze stratami finansowymi. Realizowane inwestycje w zakresie rzeczowym, o którym mowa wyżej będą miały na celu wzmocnienie wytrzymałości obiektów, co ograniczy nadmierny spływ powierzchniowy i uszkodzenia mechaniczne.
3. przebudowa 24 brodów służących zabudowie przeciwerozyjnej szlaków zrywkowych na terenach górskich. Inwestycja planowana jest w Leśnictwach: B. - 3 szt., S. - 4 szt., I. - 3 szt., B. - 1 szt., R. - 4 szt., K. - 1 szt., H. 3 szt., R. - 1 szt., S. - 4 szt. Przewidywane przedsięwzięcie ma na celu poprawę ciągłości cieku oraz ograniczenie procesu nadmiernej erozji wywołanej ulewnymi deszczami i topnieniem pokrywy śnieżnej. Celem powyższych działań jest m.in. dostosowanie obiektów do poziomu i natężenia wód wezbraniowych poprzez, wzmocnienie ich wytrzymałości i zwiększenie stabilności brzegów i dna cieków oraz ochrona infrastruktury przyległej, w tym dróg wywozowych i szlaków zrywkowych przed niszczącym działaniem wody. Drogi i szlaki zrywkowe, z którymi związane są inwestycje Projektu, prowadzą głównie przez tereny leśne użytkowane gospodarczo, otoczenie stanowi las w różnych fazach rozwojowych - przy drogach znajdują się więc i uprawy, i młodniki w różnych klasach wieku.
   
   

Ad 2 b i c - opis zadań w projekcie dotyczący przebudowy brodów i przepustów na terenie Nadleśnictwa

• numer zadania w projekcie: (1)
  
  

Przebudowa przepustu i brodów w Leśnictwie B., w ramach inwestycji zaplanowano przebudowę brodu w oddziale (…) i w oddziale (…) oraz przebudowę niedrożnego przepustu okularowego na bród w oddziale (…), łącznie trzy obiekty.

Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie B., , na działkach ewidencyjnych(…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa.

Nawierzchnie jezdni w miejscu brodu stanowić będą głazy kamienne stabilizowane na podbudowie żwirowej. Bród w obrębie dna cieku umocniony będzie dodatkowo drewnianym obramowaniem z kłód. Natomiast przy kłodach projektuje się palisadę z krawędziaków drewnianych. Ponadto konieczne jest również umocnienie dna cieku w obrębie projektowanego brodu na odcinkach ok. 6,0 m od projektowanej drogi za pomocą ciężkich głazów kamiennych, szczególnie w celu zapobiegania powstawania erozji dennej od strony wody dolnej. Taki sposób przecięcia rzeki i drogi zapewnia pełną drożność korytarza ekologicznego cieku i wzdłuż cieku.

Drzewostany sąsiadujące z planowanymi obiektami, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 110 ha i stanowią drzewostany bukowe i bukowo-jodłowe z domieszką jawora i wiąza górskiego o zróżnicowanej strukturze wiekowej, budowie wielopiętrowej oraz drzewostany porolne sosnowe podlegające obecnie przebudowie i dostosowania ich do określonego GTD. Drzewostany w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, wymagające zabiegom hodowlanym, takimi jak czyszczeniom wczesnym i późnym oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi).

Wykonanie przebudowy brodów będzie miało ponadto pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.

• numer zadania w projekcie: (2)
  
  

Przebudowa przepustu i brodów w Leśnictwie S. w oddziałach (…), (…) i (…). Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie S., na działkach ewidencyjnych (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę dwóch brodów wykonanych z płyt żelbetowych na przepusty łukowe o dużym świetle, oraz przebudowę dwóch brodów ziemnych na szlakach w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiący prawy dopływ rzeki (...) . Sposób wykonania brodów - analogicznie jak w wyżej opisanym przypadku.

Drzewostany sąsiadujące z planowanymi obiektami, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 113 ha i stanowią drzewostany bukowe i bukowo-jodłowe z domieszką jawora, modrzewia i wiąza o zróżnicowanej strukturze wiekowej, budowie wielopiętrowej, w znacznym stopniu podszyte odnowieniem naturalnym w wieku od 5 do 30 lat. Naturalne odnowienia wymagają zabiegów hodowlanych jak czyszczenia wczesne i późne oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz inne czynniki). Natomiast przyległe drzewostany zgodnie z PUL podlegać mają zabiegom trzebieży wczesnych i późnych dla zachowania ich w zróżnicowanej strukturze i właściwej kondycji zdrowotnej i sanitarnej.

• numer zadania w projekcie: (3)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie S. w oddziale (…). Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie S., na działkach ewidencyjnych (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Sposób wykonania brodów - analogicznie jak w wyżej opisanym przypadku. Drzewostany sąsiadujące z planowanym obiektem, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 16 ha i stanowią drzewostany bukowe z domieszką jawora, modrzewia i wiąza górskiego o zróżnicowanej strukturze wiekowej, budowie wielopiętrowej, w klasie odnowienia co oznacza, że w znacznym stopniu podszyte są odnowieniem naturalnym bukowym oraz jodłowym w wieku od 5 do 30 lat, wymagające stopniowemu odsłanianiu, celem ich zachowania i dalszej hodowli.

• numer zadania w projekcie: (4)
  
  

Przebudowa przepustu i brodów w Leśnictwie S. w oddziałach (…) i (…). Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie S., na działkach ewidencyjnych (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie również na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Sposób wykonania brodów - analogicznie jak w opisanym zadaniu nr 1. W ramach zadania zostaną również przebudowane drewniane mostki na przepusty łukowe o dużym świetle. Wykonanie tych obiektów będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.

Drzewostany sąsiadujące z planowanymi obiektami, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 75 ha i stanowią drzewostany bukowe i bukowo-jodłowe z domieszką jawora, modrzewia i wiąza górskiego i innych domieszek o zróżnicowanej strukturze wiekowej, budowie wielopiętrowej, w znacznym stopniu podszyte odnowieniem naturalnym w wieku od 5 do 30 lat. Naturalne odnowienia wymagają zabiegów hodowlanych jak czyszczenia wczesne i późne oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz inne czynniki). Natomiast przyległe drzewostany podlegać będą zabiegom trzebieży wczesnych i późnych dla zachowania ich w zróżnicowanej strukturze i właściwej kondycji zdrowotnej i sanitarnej.

• numer zadania w projekcie: (5)
  
  

Przebudowa przepustu i brodu w Leśnictwie I. w oddziałach (…) i (…). Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie I., na działkach ewidencyjnych (…), (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. Inwestycja polegać będzie na przebudowie, w znacznym stopniu uszkodzonego przepustu okularowego na przepust łukowy otwarty o dużym świetle. Zlokalizowanym na drodze dojazdowej do oddziałów (…), (…), i (…). W ramach tego zadania planuje się również przebudowę brodu z płyt żelbetowych na bród o budowie opisanej dla zadania 1, co przywróci ciągłość biologiczną cieku i przywróci naturalny jego przebieg. Zadanie zlokalizowane jest na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) w strefie źródliskowej. Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 120 ha z przewagą d-nów jodłowo bukowych i jodłowych z domieszką Św, So, Md oraz gatunków liściastych. W dużej mierze są to drzewostany w trakcie ich przebudowy i dostosowania ich do określonego Gospodarczego Typu Drzewostanu (GTD). Drzewostany świerkowe w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, wymagające zabiegów hodowlanych, takich jak czyszczenia wczesne i późne oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi).

• numer zadania w projekcie: (6)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie I. w oddziale (…). Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie I., na działce ewidencyjnej (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektu realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL oznaczone są jako Ls o pow. około 74 ha z przewagą drzewostanów jodłowo bukowych i jodłowych z domieszką Św, So, oraz gatunków liściastych. Typ siedliskowy: LG, Utwory glebowe powstałe na fliszu karpackim z przewagą gleb brunatnych. Udostępnione drzewostany są w wieku wymagającym zabiegów trzebieży późnych w ramach których Plan Urządzania Lasu przewiduje pozyskanie drewna w wielkości około 2,5 tys. m3. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna. Natomiast planowany sposób wykonania inwestycji, opisany w zadaniu 1 zachowa ciągłość biologiczną cieku i naturalny jego przebieg.

• numer zadania w projekcie: (7)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie I. w oddziale (…). Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie I., na działce ewidencyjnej (…), (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku o nazwie (…), stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 130 ha, z przewagą drzewostanów świerkowo-jodłowych i jodłowych z domieszką So, Md oraz gatunków liściastych. Typ siedliskowy: LG, Utwory glebowe powstałe na fliszu karpackim z przewagą gleb brunatnych. W dobie zmiany klimatu, kondycja świerkowych drzewostanów w ostatnim dziesięcioleciu znacznie się pogorszyła, w związku z czym Nadleśnictwo podjęło działania zmierzające do przebudowy tego typu drzewostanów. Drzewostany świerkowe w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, wymagające zabiegów hodowlanych, takich jak czyszczenia wczesne i późne oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi). Drzewostany świerkowe i jodłowo-świerkowe podlegają również zabiegom trzebieży i cięciom sanitarnym mającym na celu likwidacji ognisk gradacyjnych kornika drukarza i innych pierwotnych szkodników owadzich, w związku z tym wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna zasiedlonego przez ww. owady.

• numer zadania w projekcie: (8)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie B. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie B., na działce ewidencyjnej (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 25 ha, w tym 15 ha to drzewostany jodłowe a pozostałe 10 ha to drzewostany sosnowe w klasie odnowienia podlegające procesowi przebudowy i dostosowania ich do przyjętego GTD. Znajduje się w nich około 7 ha odnowień sztucznych bukowych z domieszką jawora, lipy i wiąza górskiego w wieku 5 lat. Uprawy wymagające zabiegów hodowlanych, takich jak wykaszanie chwastów wokół sadzonek, czyszczenia wczesne oraz zabiegów ochronnych (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi). Natomiast drzewostany jodłowe są w fazie trzebieży późnej pozytywnej w ramach której Plan Urządzania Lasu przewiduje pozyskanie drewna w wielkości około 600 m3. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna oraz pielęgnacji i ochrony upraw sztucznych. Natomiast planowany sposób wykonania inwestycji, opisany w zadaniu 1 zachowa ciągłość biologiczną cieku i naturalny jego przebieg.

• numer zadania w projekcie: (9)
  
  

Przebudowa brodów i przepustów na potoku S. w L-ctwie R. w oddz. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie R., na działkach ewidencyjnych nr (…), (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. Inwestycja polegać będzie na przebudowie czterech przejazdów w brud wykonanych z płyt żelbetowych w ciągu drogi leśnej w dolinie (...) na przepusty łukowe otwarte o dużym świetle. Przebudowie podlegać również będą cztery kolejne brody ziemne i betonowe na szlakach zrywkowych w miejscu przecięcia z ciekiem. Wszystkie projektowane obiekty mają pozytywne oddziaływanie na przyrodę, tj. przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją i uszkodzeniami w trakcie zrywki drewna do składów drewna. Kompleksowe podejście do przywrócenia naturalnego przebiegu potoku (...) , który poprzecinany jest drogą leśną i szlakami zrywkowymi. Potok (...) to lewy dopływ potoku (...) , który z kolei wpływa do rzeki (...) w rejonach ujścia zbiornika zaporowego (…). Miejsce planowanej inwestycji to L-ctwo R. i M., z przewagą d-nów jodłowo bukowych i bukowych z domieszką Św, Jw, Wz, Brz, So i innych o łącznej powierzchni 593 ha, występują w tych rejonach również sosnowe drzewostany porolne o powierzchni ok. 134 ha. Drzewostany w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, planuje się w nich kolejne podsadzenia gatunkami głównymi. Istniejące już uprawy sztuczne wymagające zabiegom hodowlanym, takimi jak czyszczeniom wczesnym i późnym oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi).

Wykonanie inwestycji będzie miało ponadto pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna z tak dużej powierzchni leśnej obejmujących dwa leśnictwa – R. i M. Pozyskanie drewna według PUL w okresie całego 10-lecia, wyniesie minimum 20.000 m3 drewna.

• numer zadania w projekcie: (10)
  
  

Przebudowa dwóch przepustów w Leśnictwie K. w oddziałach. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie K., na działkach ewidencyjnych (…), (…), (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. Inwestycja polegać będzie na przebudowie betonowych przepustów okularowych na przepusty łukowe otwarte o dużym świetle na cieku bez nazwy stanowiący prawy dopływ (...) , która z kolei wpada do rzeki (...) . Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, jednocześnie poprawiając komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z znacznej powierzchni leśnej leśnictwa(…), wynoszącej około 470 ha, gdzie PUL w okresie całego 10-lecia, wyznacza pozyskanie drewna w ilości minimum 15.000 m3. Część tej powierzchni tj. ok. 140 ha, to drzewostany sosnowe porolne w różnej fazie procesu przebudowy i dostosowania do przyjętego GTD. Znajdują się tu znaczne powierzchnie odnowień sztucznych głównie jodłowych w różnym wieku od 5 do 30 lat. W związku z czym podlegają wszystkim zabiegom hodowlanym (PIEL, CW i CP) oraz ochronie przed szkodami od zwierzyny, owadów i chorób grzybowych. W tym przypadku inwestycja przyczyni się pozytywnie poprawiając komunikację związaną z pracami pielęgnacyjnymi młodego pokolenia lasu.

• numer zadania w projekcie: (11)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie K. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie K., na działkach ewidencyjnych (…), (…), w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem o nazwie (…) stanowiącym lewy dopływ (...) , która z kolei wpada do rzeki (...) . Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls o pow. ok. 103 ha i stanowią w całości sosnowe, porolne drzewostany w fazie przebudowy. Typ siedliskowy: LG, utwory glebowe powstałe na fliszu karpackim z przewagą gleb brunatnych. Udostępnione drzewostany w PUL są określone jako trzebieżowe w których przewiduje w bieżącym dziesięcioleciu pozyskanie drewna w ilości minimum 4.000 m3. Drzewostany sosnowe podsadzone są uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, planuje się w nich kolejne podsadzenia gatunkami głównymi wraz z domieszkami biocenotycznymi. Istniejące już uprawy sztuczne wymagają zabiegów hodowlanych, takich jak czyszczenia wczesne i późne oraz zabiegów ochronnych (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi). Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, jednocześnie poprawiając komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej oraz umożliwiając dojazd celem wykonania prac pielęgnacyjnych.

• numer zadania w projekcie: (12)
  
  

Przebudowa dwóch brodów w Leśnictwie H. w oddziałach. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie H., na działkach ewidencyjnych (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Sposób wykonania brodów - analogicznie jak w opisanym przypadku (zadanie nr 03-13-2.1-01). Drzewostany sąsiadujące z planowanym obiektem, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 83 ha i stanowią drzewostany bukowe z domieszką jawora, wiąza górskiego i innych gatunków o zróżnicowanej strukturze wiekowej. Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, jednocześnie poprawiając komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej.

• numer zadania w projekcie: (13)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie H. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie H., na działkach ewidencyjnych (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiącym lewy dopływ rzeki (...) . Sposób wykonania brodów - analogicznie jak w opisanym przypadku (zadanie nr 1). Drzewostany sąsiadujące z planowanym obiektem, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 108 ha i stanowią drzewostany bukowe z domieszką jawora, wiąza górskiego i innych gatunków o zróżnicowanej strukturze wiekowej oraz drzewostany porolne sosnowe podlegające obecnie przebudowie i dostosowania ich do określonego GTD. Drzewostany w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, wymagające wykonywania zabiegów hodowlanych, takich jak czyszczenia wczesne i późne oraz zabiegów ochronnych (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi).

Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.

• numer zadania w projekcie: (14)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie R. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie H., na działkach ewidencyjnych (…), (…), (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem. Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na cieku bez nazwy, stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Sposób wykonania brodu - analogicznie jak w opisanym przypadku (zadanie nr 1). Drzewostany sąsiadujące z planowanym obiektem, w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 65 ha i stanowią bukowe i jodłowo bukowe drzewostany z domieszką innych gatunków takimi jak wiąz górski, jawor, sosna i modrzew o zróżnicowanej strukturze wiekowej. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.

• numer zadania w projekcie: (15)
  
  

Przebudowa trzech brodów w Leśnictwie S. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie S., na działce ewidencyjnej (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodów ziemnych na szlakach zrywkowych w miejscu przecięcia z ciekiem, sposób wykonania brodów - analogicznie jak w opisanym przypadku (zadanie nr 1). Przebudowa ww. obiektów realizowana będzie na potoku (…), stanowiącym prawy dopływ rzeki (...) . Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 83 ha z przewagą d-nów jodłowo bukowych i jodłowych o zróżnicowanej budowie wiekowej i zróżnicowanej strukturze o charakterze drzewostanów przerębowych.

Plan Urządzania Lasu przewiduje dla tych drzewostanów zabiegi trzebieży późnych pozytywnych w wyniku, których planuje się pozyskanie drewna w ilości minimum 3.000 m3. Planowana inwestycja ma na celu przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją a jednocześnie poprawi komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej.

• numer zadania w projekcie: (16)
  
  

Przebudowa brodu w Leśnictwie S. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie S., na działce ewidencyjnej (…) w zarządzie Nadleśnictwa. W ramach inwestycji planuje się wykonać przebudowę brodu ziemnego na szlaku zrywkowym w miejscu przecięcia z ciekiem, sposób wykonania brodu - analogicznie jak w opisanym przypadku (zadanie nr 1). Przebudowa ww. obiektu realizowana będzie na potoku bez nazwy, stanowiącym lewy dopływ rzeki (...) . Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls o pow. około 43 ha z przewagą drzewostanów jodłowych z domieszkami takich gatunków jak sosna, modrzew, świerk i jawor. Typ siedliskowy: LG, Utwory glebowe powstałe na fliszu karpackim z przewagą gleb brunatnych. Plan Urządzania Lasu przewiduje dla tych drzewostanów zabiegi trzebieży późnych pozytywnych oraz trzebieży wczesnych, w wyniku których planuje się pozyskanie drewna w ilości około 1.000 m3. Planowana inwestycja ma na celu przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, a jednocześnie poprawi komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej.

• numer zadania w projekcie: (17)
  
  

Przebudowa przepustu w Leśnictwie B. w oddziale. Inwestycja zlokalizowana jest w Leśnictwie S., na działkach ewidencyjnej nr (…) w zarządzie Nadleśnictwa. Planowany przepust zlokalizowany jest na cieku bez nazwy stanowiącym dopływ rzeki (...) . Inwestycja polegać będzie na przebudowie, w znacznym stopniu uszkodzonego przepustu na przepust łukowy o dużym świetle. Zlokalizowanym na drodze leśnej głównej, dojazdowej do szeregu oddziałów, o łącznej powierzchni ok. 330 ha. Drzewostany udostępnione poprzez wykonanie inwestycji w PUL są oznaczone jako Ls, stanowiące zróżnicowane drzewostany o różnym składzie gatunkowym: bukowe, bukowo jodłowe, jodłowe oraz znaczna powierzchnia (ok. 101 ha) drzewostanów sosnowych będących w trakcie przebudowy. Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją a jednocześnie poprawienie i zabezpieczenie komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna ze znacznej powierzchni leśnej.

Reasumując wykonanie przebudowy przepustów poprawi infrastrukturę drogową Nadleśnictwa. Ułatwi dostęp do drzewostanów gospodarczych w celu pozyskania i wywozu drewna. Poprawi komunikację oraz pozwoli wzmocnić system zabezpieczenia przeciwpożarowego w tym rejonie.

Inwestycje podejmowane w zakresie przebudowy przepustów i brodów mają ograniczać negatywne skutki związane z nadmiernym spływem powierzchniowym i uszkodzeniami mechanicznymi, zmniejszać ryzyko narażenia na podmycie oraz ryzyko powodzi na terenach lasów górskich. Przedmiotowa inwestycja wpłynie na poprawę oraz przywrócenie ciągłości biologicznej cieku. Ochrona przed erozją wodną, jak również przed zalewaniem użytkowanych gospodarczo leśnych terenów sąsiadujących z drogami i szlakami zrywkowymi, ograniczy straty w drzewostanie, jakie ponosiłoby Nadleśnictwo w przypadku zaistnienia tych niekorzystnych zjawisk, co w perspektywie przełoży się m.in. na zwiększenie sprzedaży drewna i przychodów opodatkowanych podatkiem VAT.

W najbliższym dziesięcioleciu po drogach, które zostaną wzmocnione poprzez działanie w ramach Projektu zostanie wywiezione drewno z przyległych oddziałów lasu. Analiza ekonomiczna założeń Projektu określa wymierne korzyści finansowe, możliwe do osiągnięcia przez PGL LP w tym Nadleśnictwo w obszarze wzrostu ochronnej funkcji lasu oraz wynikające z ograniczenia strat wywołanych suszą, pożarami, powodziami. Wykonane efekty rzeczowe wyspecyfikowanych wyżej prac inwestycyjnych będą stanowiły własność Skarbu Państwa w zarządzie PGL LP Nadleśnictwa. Na etapie eksploatacji Nadleśnictwo będzie zobowiązane do utrzymania ich trwałości technicznej, konserwacji, remontów, utrzymania pełnej funkcjonalności - również po upływie okresu gwarancji oraz do pokrycia kosztów ich utrzymania pogwarancyjnego. Nadleśnictwo będzie m.in. prowadziło okresowe przeglądy osiągniętych efektów rzeczowych prac o charakterze prewencyjnym celem umożliwienia wczesnego ustalenia zmian nie tylko w tych obiektach, ale także w ich otoczeniu. Ponoszone wydatki inwestycyjne na nabycie towarów i usług w zakresie rzeczowym dotyczącym wyspecyfikowanych wcześniej inwestycji realizowanych przez Jednostkę w ramach Projektu są dokumentowane m.in. otrzymywanymi przez Nadleśnictwo fakturami z wykazaną kwotą podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy, przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w odniesieniu do towarów i usług nabytych w ramach realizacji inwestycji objętych Projektem, w części tego Projektu realizowanej przez Nadleśnictwo, w oparciu o przepis art. 86 ust. 2a UVAT, to jest o podatek naliczony obliczony „prewspółczynnikiem”?

Zdaniem Wnioskodawcy, towary i usługi, które Nadleśnictwo zakupi celem wykonania inwestycji określonych w Kompleksowym projekcie adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich opisanych w stanie faktycznym, są wykorzystywane do wykonywania przez nadleśnictwo czynności opodatkowanych w zakresie pozyskania i sprzedaży drewna, dlatego też jednostka może korzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 UVAT. Odliczeniu podlegać będzie podatek naliczony od wszystkich działań składających się na realizację poszczególnych inwestycji opisanych w stanie faktycznym.

Ponieważ jednak, dokonane zakupy na poczet wymienionych inwestycji, wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do innych celów, związanych z prowadzeniem przez Nadleśnictwo szeroko rozumianej gospodarki leśnej, odliczenie podatku VAT powinno nastąpić z uwzględnieniem przepisów o prewspółczynniku, to jest na zasadach określonych w art. 86 ust. 2a-2h UVAT.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, ze zm.), zwanej dalej „UVAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej ,,podatkiem”, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Podatnikami podatku VAT, są zgodnie z art. 15 ust. 1 powołanej ustawy, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 UVAT stanowi natomiast, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Stosownie do art. 86 ust. 1 UVAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z ust. 2 pkt 1 lit. a powołanego przepisu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Przepis art. 86 ust. 2a stanowi, iż w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Według treści ust. 2b powołanej normy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
   
   

W ramach struktury PGL LP, nadleśnictwa powadzą samodzielną gospodarkę leśną, opartą na planie urządzania lasu / art. 35 UL/ . Gospodarka leśna została zdefiniowana w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o lasach, zgodnie z którym jest to działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Z legalnej definicji gospodarki leśnej wynika, że obejmuje ona sferę działalności gospodarczej inaczej produkcyjnej przynoszącej przychody opodatkowane podatkiem VAT oraz sferę działalności nieprodukcyjnej (realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu). W ramach działalności gospodarczej w rozumieniu UVAT, nadleśnictwa wykonują m.in. następujące czynności:

• sprzedaż drewna i innych produktów pochodzących ze skupu;
• dzierżawa i wynajem nieruchomości (art. 39);
• sprzedaż nieruchomości innych niż grunty na podstawie art. 38;
• ustanowienie służebności drogowej i służebności przesyłu (art. 39a );
• przekazanie w użytkowanie lasów, gruntów oraz innych nieruchomości (art. 40);
• sprzedaż nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i samodzielnych lokali mieszkalnych oraz ze sprzedaży gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie, nieprzydatnych Lasom Państwowym (art. 40a).
  
  

Nadleśnictwo prowadzi samodzielnie gospodarkę leśną, o czym mowa w stanie faktycznym. Jako czynny podatnik VAT, Nadleśnictwo może korzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 UVAT. Prawo to przysługuje w zakresie, w jakim nabywane przez Nadleśnictwo towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych.

Z uregulowań UVAT wyraźnie wynika, iż dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio, więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika (np. poprzez ich odsprzedaż), lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

W świetle powołanych przepisów, można wskazać zróżnicowany zakres prawa do odliczenia podatku VAT przez Nadleśnictwo:

1. w całości - odliczenie podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych przez Nadleśnictwo (np. w przypadku zakupu usług leśnych związanych z pozyskiwaniem drewna);
2. brak możliwości odliczenia podatku naliczonego w przypadku zakupów towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT (m.in. na realizację celów statutowych związanych z pozaprodukcyjną funkcją lasu);
3. podatnik może być również obowiązany do stosowania przepisów o prewspółczynniku (art. 86 ust. 2a-2h UVAT), jeżeli dokonuje zakupów wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (w szczególności do celów statutowych); przepisy te służą do obliczenia kwot podatku naliczonego od takich zakupów.
   
   

Na gruncie przedstawionego stanu faktycznego zdaniem Wnioskodawcy, transakcje (wydatki) objęte podatkiem naliczonym związane z wykonaniem poszczególnych inwestycji Projektu, który ma na celu adaptację lasów i leśnictwa do zmian klimatu, można wprost, albo pośrednio przyporządkować do czynności związanych z pozyskiwaniem i sprzedażą drewna, czyli do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Przy tym, działania realizowane przez Nadleśnictwo w ramach Projektu, z założenia wywołują skutki również poza sferą działalności gospodarczej, co wynika z kompleksowego ujęcia Projektu w odniesieniu do zróżnicowanych celów gospodarki leśnej (w obszarze nieprodukcyjnych funkcji lasu). Obniżenie kwoty podatku należnego o podatek naliczony, winno być zatem dokonywane w oparciu o regulacje art. 86 ust. 2a -2h UVAT, to jest przy zastosowaniu prewspółczynnika.

Argument powyższy potwierdza fakt, iż działania podejmowane przez Nadleśnictwo będą oddziaływały nie tylko w sferze prowadzonej przez Nadleśnictwo działalności gospodarczej, lecz również wywołają skutki poza sferą gospodarczą. Tempo i skala pojawiających się w ostatnich latach zmian klimatycznych grożą przekroczeniem zdolności adaptacyjnych lasów. Dlatego inwestycje podejmowane w ramach Projektu przez Nadleśnictwo zmniejszą ryzyko wzrostu liczby katastrof i związanych z nimi zakłóceń funkcjonowania ekosystemów. Działania adaptacyjne są ważne w świetle różnych celów spełnianych przez lasy zarówno tych nieprodukcyjnych takich jak ochrona różnorodności biologicznej, funkcje społeczne, jak i tych produkcyjnych, służących działalności gospodarczej - produkcja drewna. Przy czym odpowiednie efekty są możliwe do osiągnięcia jedynie przy powszechności przedsięwzięcia (na obszarze całego kraju) i jego dużej skali (wielość i intensywność realizowanych obiektów). Dla poszczególnych nadleśnictw w tym Wnioskodawcy, korzyści gospodarcze wynikające ze zrealizowanych przez nie inwestycji, nie mogą być mierzone w oderwaniu od całokształtu działań Projektu. Realizowany przez Nadleśnictwo Projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu obejmuje dwie grupy działań inwestycyjnych - małą retencję wodną oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich.

Pod pojęciem małej retencji wodnej, rozumie się (w pewnym uproszczeniu) zdolność do gromadzenia wody w małych zbiornikach naturalnych i sztucznych oraz wody podpiętrzane w korytach niewielkich rzek i potoków, w kanałach i rowach.

Jak wskazano w stanie faktycznym celami małej retencji wodnej w lasach są przede wszystkim:

1. Poprawa uwilgotnienia siedlisk leśnych poprzez podniesienie lustra wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego;
2. Zmiana szybkiego (wybitnie niekorzystnego) odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy;
3. Urozmaicenie i wzbogacenie środowiska leśnego (aspekt bioróżnorodności);
4. Woda dostępna dla zwierzyny leśnej, ptactwa, owadów i innej fauny;
5. Woda do ochrony przeciwpożarowej lasu;
6. Woda do celów gospodarczych;
7. Poprawa warunków dla rekreacji i wypoczynku ludności.
   
   

Natomiast przeciwdziałanie erozji wodnej ukierunkowane jest na zabezpieczenie infrastruktury leśnej niedostosowanej do wód wezbraniowych oraz zabezpieczenie skarp, brzegów, osuwisk przed erozją wodną.

Działania te polegają w szczególności na wykonywaniu:

• budowli kontrolujących osuwiska lub działań mających na celu zapobieganie podmywaniu brzegów z infrastrukturą leśną,
  

• techniczno-przyrodniczego zabezpieczenia brzegów poprzez ożywione narzuty kamienne, kaszyce, palisady, nasadzenia roślinne,
  

• zabudowy biologicznej stoków i brzegów poprzez darniowanie, nasadzenia i zakrzewienia,
  

• zabudowy dróg poprzez budowę brodów, przepustów, wodospustów.
  
  
  

Inwestycje realizowane w ramach Projektu przez Nadleśnictwo w celu zatrzymania wody na obszarach leśnych, polegają na odtwarzaniu małych zbiorników wodnych, spowolnieniu odpływu wód ze zlewni i zatrzymaniu wody w ściółce i glebie. Są to jak wskazano w większości małe obiekty o prostej konstrukcji /np. przepusty, progi, mnichy, bystrza, kaskady, brody, wodospusty na drogach i szlakach zrywkowych/.

Ponadto Nadleśnictwo podejmuje też działania inwestycyjne dotyczące modernizacji istniejących, niedostosowanych do wód wezbraniowych obiektów hydrotechnicznych, np. przebudowę mostków, przepustów, brodów w celu dostosowania ich do spodziewanych przepływów wód wezbraniowych.

Zatem powyższe działania będą miały wpływ na pozyskiwanie i sprzedaż drewna (opodatkowaną podatkiem od towarów i usług), czyli na działalność opodatkowaną VAT Nadleśnictwa bowiem:

• realizacja inwestycji Projektu przyczyni się do wzrostu funkcji ochronnej lasu, co skutkować będzie zmniejszeniem liczby katastrof na terenach leśnych spowodowanych zmianami klimatu, a to z kolei przyczyni się do zmniejszenia strat w drzewostanie leśnym będącym źródłem surowca drzewnego, który jest podstawowym produktem handlowym Nadleśnictwa;
  

• realizacja inwestycji Projektu służy ochronie przeciwpożarowej, minimalizacji suszy, zapobieganiu stepowieniu, ochronie przed erozją, co wiąże się z ograniczeniem strat w drzewostanie wywołanych suszą, pożarami, powodziami, czego konsekwencją będzie wymierny wzrost pozyskania drewna i jego sprzedaży;
  

• realizacja inwestycji Projektu powiązana jest z poprawą uwilgotnienia siedlisk leśnych, spowolnieniem odpływu wód ze zlewni i zatrzymaniem wody w ściółce i glebie oraz zwiększeniem zasobów wód podziemnych, co wpływa na ilościowy i jakościowy stan drzewostanu leśnego. Istnieje więc tutaj związek pomiędzy wykonaniem Projektu, a prowadzeniem przez Nadleśnictwa działalności opodatkowanej w zakresie pozyskania i sprzedaży drewna; (wzrasta zasobność drzewostanu, czyli ilość surowca drzewnego w przeliczeniu na jednostkę powierzchni 1 h);
  

• wykonane w celu retencji wodnej inwestycje, pozwolą na wykorzystanie wody do celów gospodarczych, co w dalszej perspektywie czasowej służyć ma zwiększeniu produkcji i sprzedaży drewna.
  
  
  

Na związek zakupu towarów i usług w ramach prowadzonych inwestycji z działalnością opodatkowaną, wskazuje też analiza ekonomiczna założeń Projektu. Określa ona wymierne korzyści finansowe, możliwe do osiągnięcia przez PGL LP w obszarze wzrostu ochronnej funkcji lasu oraz wynikające z ograniczenia strat wywołanych suszą, pożarami, powodziami.

Wydatki poczynione przez nadleśnictwo na realizację inwestycji objętych Projektem, przełożą się zatem między innymi na poziom przychodów z gospodarki leśnej w zakresie produkcji i sprzedaży drewna.

Na gruncie opisanego stanu faktycznego, realizacja przez Nadleśnictwo konkretnie wskazanych inwestycji (czyli części Projektu przypadającej na Nadleśnictwo) w zakresie małej retencji wodnej, pozostaje niewątpliwie w związku z prowadzoną przez Nadleśnictwo działalnością gospodarczą. Wydatki na Projekt służą - poza celami innymi niż działalność gospodarcza - właśnie działalności gospodarczej, ponieważ osiągnięte dzięki realizacji projektu cele umożliwią w ogóle wykonywanie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT (np. bez zabezpieczenia dróg pozyskanie i wywóz drewna byłyby niemożliwy) spowodują jej wykonywanie w łatwiejszy i bezpieczniejszy sposób, oraz zapobiegną w konsekwencji stratom z tego tytułu. Dlatego przełożenie wydatków poniesionych przez Nadleśnictwo na Projekt, na przychody opodatkowane podatkiem VAT, jest tutaj oczywiste. Te działania przekładające się na powstanie przychodów opodatkowanych podatkiem VAT uzasadniają następujące okoliczności w odniesieniu do każdej opisanej inwestycji.

1. Realizacja inwestycji polegająca na przebudowie i renaturyzacji trzech zbiorników wodnych w Leśnictwie B. wpłynie na zwiększenie przyrostu oraz jakości drzewostanów gospodarczych (przyszły przychód opodatkowany). Przebudowa obiektów ograniczy odpływ wody, co skutkować będzie zwiększeniem wilgotności powietrza, podniesie poziom wód gruntowych, ograniczy niekorzystny okres suszy oraz zmniejszy amplitudę skrajnych warunków wilgotnościowych, przez co wpłynie na zwiększenie przyrostu oraz jakości drzewostanów gospodarczych. Zwiększenie oraz ustabilizowanie uwilgotnienia siedlisk leśnych, podniesie odporność drzewostanów na szkodliwe zmiany klimatyczne, zmniejszy straty z nimi związane i w konsekwencji podniesie ich zdrowotność i wartość, co tym samym przełoży się na wzrost produkcyjności drewna, co końcowo pozytywnie wpłynie na działalność gospodarczą Nadleśnictwa w zakresie pozyskania i sprzedaży tego surowca. Na terenach przyległych do planowanego obiektu jak już wskazano znajdują się w większości drzewostany liściaste i mieszane. Lokalizacja inwestycji pozwoli na zretencjonowanie odpowiedniej ilości wody, co będzie miało korzystny wpływ na sąsiednie drzewostany.
2. Zabudowa szlaków zrywkowych polegająca na montażu wodospustów powierzchniowych na powierzchni szlaków zrywkowych oraz ich wyprofilowaniu, nadaniu spadku poprzecznego i zagęszczeniu nawierzchni, również odtworzeniu rowka przystokowego a więc przywrócenie szlaków zrywkowych do stanu przejezdności, pozytywnie wpłynie na działalność gospodarczą Nadleśnictwa w zakresie pozyskania i sprzedaży surowca drzewnego. Inwestycja ma ograniczać negatywne skutki związane z nadmiernym spływem powierzchniowym i uszkodzeniami mechanicznymi, zmniejszać ryzyko narażenia na podmycie oraz ryzyko powodzi na terenach lasów górskich. Inwestycja w postaci zabudowy szlaków zrywkowych jest związana z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa, przywrócenie wody warstwom podskórnym gleby leśnej spowoduje poprawę warunków wzrostu i rozwoju drzewostanów przyległych a w ślad za tym zwiększenie przyrostu i jakości drzewostanów. Zabudowa szlaków zrywkowych wpłynie również na poprawę wydajności gospodarczej. Inwestycja przyczyni się do poprawy warunków pozyskania i zrywki drewna poprzez zapewnienie dostępności do terenów objętych działalnością gospodarczą.
3. Przebudowa przepustów i brodów na drogach i szlakach zrywkowych na terenie Nadleśnictwa będzie miała pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa, w szczególności poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna. Inwestycje podejmowane w zakresie przebudowy przepustów i brodów mają ograniczać negatywne skutki związane z nadmiernym spływem powierzchniowym i uszkodzeniami mechanicznymi, zmniejszać ryzyko narażenia na podmycie oraz ryzyko powodzi na terenach lasów górskich. Przedmiotowa inwestycja wpłynie na poprawę oraz przywrócenie ciągłości biologicznej cieku. Ochrona przed erozją wodną, jak również przed zalewaniem użytkowanych gospodarczo leśnych terenów sąsiadujących z drogami i szlakami zrywkowymi, ograniczy straty w drzewostanie, jakie ponosiłoby Nadleśnictwo w przypadku zaistnienia tych niekorzystnych zjawisk, co w perspektywie przełoży się m.in. na zwiększenie sprzedaży drewna i przychodów opodatkowanych podatkiem VAT.
   
   

Wykonanie przebudowy przepustów i brodów poprawi infrastrukturę drogową Nadleśnictwa. Ułatwi dostęp do drzewostanów gospodarczych w celu pozyskania i wywozu drewna. Poprawi komunikację oraz pozwoli wzmocnić system zabezpieczenia przeciwpożarowego.

Podsumowując powyższe, wydatki poczynione przez Nadleśnictwo na realizację inwestycji objętych Projektem, przełożą się, na wzrost przychodów z gospodarki leśnej w zakresie produkcji i sprzedaży drewna, co uzasadniają przedstawione argumenty:

1. Przebudowa oraz odtworzenie zbiorników retencji wodnej z infrastrukturą towarzyszącą, jak też pozostałych urządzeń hydrotechnicznych objętych Projektem, będzie korzystnie oddziaływało na drzewostany gospodarcze przylegające do terenów na których zlokalizowane są inwestycje. Poprawa stosunków wodnych wynikająca z projektowanego zagospodarowania terenu, niesie za sobą poprawę warunków glebowych, a co za tym idzie polepszeniu ulegną warunki siedliskowe. Lepsze warunki siedliskowe będą zatem skutkowały drzewostanem lepszej jakości, co wprost przełoży się na zwiększenie produkcyjności. Zbiornikowa retencja wodna, a także retencjonowanie wody w gruncie, oznacza zwiększenie ilości wody w lesie, a co za tym idzie, następuje wzrost zasobności drzewostanów w zasięgu oddziaływania zbiorników oraz innych obiektów.
2. Program retencyjny jest ukierunkowany na osiągnięcie celu szerszego, jakim jest adaptacja lasów i leśnictwa do zmiany klimatu. Oznacza to podejmowanie działań, które mają przeciwdziałać efektom ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak susze, ale również powodzie. Systemy wodne budowane i odtwarzane w ramach programu małej retencji, mają pomagać w zapobieganiu takim niekorzystnym dla lasu zjawiskom pogodowym, będą więc w konsekwencji przyczyniać się do ograniczenia strat gospodarczych jakie ponosiłoby Nadleśnictwo w wyniku suszy lub powodzi.
3. Zagrożenie pożarem w lasach jest co do zasady obciążone wysokim ryzykiem, stąd wszelkie nakłady i wydatki na inwestycje związane z odtworzeniem i utrzymaniem urządzeń hydrotechnicznych objętych Projektem, wykorzystywanych do ochrony drzewostanu przed zniszczeniem, przekładają się na efektywność wykonywania czynności opodatkowanych. W aspekcie funkcji związanej z zabezpieczeniem lasu przed pożarami dodać należy, iż dotyczy to wszystkich realizowanych obiektów, bowiem lepsze uwilgotnienie siedlisk wpływa na zmniejszenie zagrożenia pożarowego w pobliżu ich lokalizacji. Co istotne, w przypadku pożaru zbiorniki retencyjne mogą służyć jako naturalny rezerwuar do poboru wody przez jednostki straży pożarnej, co w akcji gaśniczej skróci czas dowozu wody do miejsca objętego pożarem. Przekładać się to będzie na zapewnienie lepszej ochrony przed pożarami lasu i zmniejszeniem szkód gospodarczych wywołanych w drzewostanie przez ten żywioł. Znaczenie dla ochrony przeciwpożarowej lasu ma w opisanym stanie faktycznym m.in. przebudowa zbiorników w Leśnictwie B. grobli opisanej w pkt 2a stanu faktycznego. Z kolei zadanie inwestycyjne opisane w pkt 2b i 2c, polegające na wykonaniu przebudowy przepustów i brodów, pozwoli wzmocnić system zabezpieczenia przeciwpożarowego w tym rejonie, poprzez poprawę i zabezpieczenie infrastruktury to jest dojazdu, dostępności do kompleksów leśnych. Wydatki na realizację Projektu, które choćby pośrednio dotyczą właściwego utrzymania dróg leśnych klasyfikowanych jako pożarowe, mieszczą się w obszarze działań związanych z ochroną przeciwpożarową, a zatem zdaniem Wnioskodawcy również z tego punktu widzenia inwestycje te są wykorzystywane do wykonywania przez Nadleśnictwo czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
4. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, w ramach działań związanych z zabezpieczeniem infrastruktury leśnej oraz zabudową przeciwerozyjną dróg i szlaków Nadleśnictwo wykona przebudowę przepustów zlokalizowanych pod drogami leśnymi, które dotyczą dróg leśnych wywozowych oraz przeciwpożarowych. Drogi leśne, na których stan i utrzymanie oddziaływać będą pośrednio realizowane obiekty, służą przede wszystkim do prowadzenia gospodarki leśnej w zakresie wywozu i pozyskania drewna. Bez przejezdnych dróg wywozowych prowadzenie gospodarki leśnej w obszarze pozyskania i sprzedaży drewna jest w zasadzie niemożliwe. Właściwie utrzymane drogi wywozowe umożliwiają bowiem prowadzenie działalności gospodarczej poprzez zabezpieczenie warunków do wykonywania transportu pozyskanego drewna. Wykonanie przebudowy przepustów i brodów poprawi infrastrukturę drogową Nadleśnictwa, a tym samym ułatwi dostęp do drzewostanów gospodarczych w celu pozyskania i wywozu drewna. Ułatwienia komunikacyjne uwidocznią się nie tylko w zakresie transportu drewna, ale również w celu podejmowania innych czynności gospodarczych, które są niezbędne dla osiągnięcia efektu w postaci pozyskania odpowiedniej ilości i jakości drewna do sprzedaży.
   
   

Biorąc powyższe pod uwagę, dokonane przez Nadleśnictwo wydatki służyć mają nie tylko realizacji ogólnych celów Projektu, związanych z ochroną lasu przed niekorzystnymi zmianami klimatycznymi, ale również uzyskaniu wymiernych korzyści w zakresie prowadzonych przez Nadleśnictwo działań gospodarczych. Podejmowane przez Nadleśnictwo działania będą wykorzystane w gospodarce leśnej poprzez budowanie mechanizmów powodujących, że sprzedaż pozostanie na podobnym poziomie z możliwą tendencją wzrostową, bądź ograniczenie strat w tym zakresie. Wydatki poniesione na zrealizowanie Projektu przełożą się zatem na uzyskanie przychodów opodatkowanych podatkiem VAT a tym samym wykorzystanie inwestycji do wykonywania czynności opodatkowanych, uprawniać będzie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę naliczonego podatku VAT.

Do fundamentalnych zasad VAT należy jego neutralny charakter. Zgodnie z regułą, podmiot niebędący konsumentem danego towaru lub usługi, nie ponosi ciężaru VAT. Innymi słowy, podatkiem tym obciążany jest jedynie końcowy konsument. Zasada ta realizowana jest poprzez mechanizm odliczenia VAT. Zgodnie z UVAT, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia tego podatku w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do działalności opodatkowanej. Ta konstrukcja jest wypracowana przez prawo wspólnotowe.

Potrącalność podatku VAT, a tym samym neutralność podatku, zapewnia właśnie art. 86 ust. 1 UVAT. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że nabyte towary i usługi muszą mieć związek ze sprzedażą opodatkowaną. Nie precyzuje on jednak charakteru tego związku. Dokonując zatem wykładni powołanego przepisu, należy nadać mu taki sens, który pozwoli na zachowanie podstawowej i najistotniejszej cechy tego podatku, jaką jest właśnie jego neutralność dla podatnika. W praktyce oznacza to, że brak jest podstaw do różnicowania prawa do odliczenia w przypadku nabytych towarów/usług, które w sposób pośredni wpływają na działalność gospodarczą. Wobec tego przyjąć należy, że każdy związek, zarówno bezpośredni, jak i pośredni - ze sprzedażą opodatkowaną, wykonywaną obecnie, uprzednio lub w przyszłości, winien być uwzględniony przy ocenie istnienia uprawnienia podatnika do obniżenia podatku należnego o naliczony przy nabyciu towarów i usług i tylko wówczas bowiem będzie możliwa realizacja tego postulatu (neutralności podatku VAT).

Stanowisko w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków, które nie pozostawały w bezpośrednim związku ze sprzedażą opodatkowaną VAT, znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, przykładowo:

• w wyroku z dnia 14 października 2010 r., sygn. I FSK 1834/09 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził: „Co do zasady - niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy zakupami (wydatkami) a konkretną transakcją opodatkowaną. Wydatki te powinny stanowić część składową kosztów świadczenia, uwzględnioną w cenie. Jednak brak takiej konkretnej transakcji opodatkowanej nie musi zawsze prowadzić do utraty prawa do odliczenia VAT. W przypadku bowiem wydatków zaliczanych do tzw. kosztów ogólnych, wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów i usług a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w bezpośrednim związku z jego opodatkowaną działalnością gospodarczą - prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT”.
• w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Kr 1576/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wskazał:

„(...) wydatki poniesione na badanie śródrocznych i rocznych sprawozdań finansowych, przeprowadzone w celu zwiększenia kapitału spółki w wyniku wprowadzenia akcji na Giełdę Papierów Wartościowych, należy uznać za wydatki stanowiące część ogólnych kosztów spółki, które spełniają tym samym wymogi określone w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Występuje tutaj związek pośredni polegający na tym, że środki pozyskane poprzez emisję akcji posłużą do zwiększenia w przyszłości sprzedaży podlegającej opodatkowaniu”.

• w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 lutego 2011 r., sygn. akt I FSK 359/10, gdzie Sąd ten uznał nawet odliczenie podatku naliczonego w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego, gdzie związek ten jest ewidentnie pośredni.
  
  

Ponadto, pojęcie związku podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi, było przedmiotem rozstrzygnięć TSUE. W orzeczeniu w sprawie C-465/03 Kretztechnik, Trybunał uznał, że środki zgromadzone przez spółkę w wyniku podniesienia kapitału miały niewątpliwie służyć prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z czym, wydatki związane z emisją akcji powinny stanowić część ogólnych kosztów działalności i jako takie są uwzględnione w cenie dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Zdaniem TSUE, spółce jako podatnikowi, powinno w takim przypadku przysługiwać prawo do odliczenia VAT związanego z tą czynnością.

Z kolei w orzeczeniu z dnia 22 lutego 2001 r. w sprawie C-405/98 Abbey National plc, TSUE stwierdził, że brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu, nie wyklucza prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działalności. Koszty te mogą bowiem być przypisane do działalności podatnika (podwyższają wartość sprzedaży opodatkowanej VAT), a zatem powinny być obliczane dla potrzeb VAT.

Skoro w przypadku Nadleśnictwa istnieje związek realizacji Projektu z działalnością gospodarczą prowadzoną przez ten podmiot, opodatkowaną podatkiem VAT (vide argumenty wyżej), to niewątpliwie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków z tym związanych. Spełniona jest bowiem przesłanka do odliczenia podatku naliczonego, wynikająca z art. 86 ust. 1 UVAT. Innymi słowy, zdaniem Nadleśnictwa, towary i usługi, które nadleśnictwa są zobowiązane zakupić celem wykonania inwestycji określonych w Kompleksowym projekcie adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich, są wykorzystywane do wykonywania przez nadleśnictwo czynności opodatkowanych w zakresie pozyskania i sprzedaży drewna, dlatego też Nadleśnictwo stoi na stanowisku, że będzie mogło skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 UVAT

Zachodzi tutaj bowiem związek przyczynowo - skutkowy wymagany dla odliczenia podatku naliczonego, tj.:

1. przyczyna - wydatki Nadleśnictwa na Projekt, gdzie występuje podatek naliczony,
2. skutek - w wyniku realizacji Projektu sprzedaż drewna opodatkowana podatkiem VAT pozostanie na podobnym poziomie z możliwą tendencją wzrostową (bez tych działań nastąpił spadek).
   
   

W wyroku C-437/06 w sprawie Securenta, TSUE wskazał, że w przypadku wykonywania działalności gospodarczej oraz działalności o innym charakterze, odliczenie VAT od wydatków związanych z obu rodzajami czynności powinno zostać ustalone w odpowiedniej proporcji. Dlatego wyliczanie podatku naliczonego do odliczenia od wydatków związanych z realizacją Projektu, jako związanych jednocześnie z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa (w opisany wyżej bezpośredni sposób), jak i z działalnością statutową Nadleśnictwa wynikającą z UL, będącą poza zakresem podatku od towarów i usług (niewątpliwie Projekt posłuży także sensu largo ochronie lasów, jako celowi samemu w sobie narzuconemu Nadleśnictwu przez ustawę o lasach, ale niebędącemu działalnością gospodarczą), musi nastąpić przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a UVAT. Takie działanie zapewni realizację podstawowego postulatu związanego z odliczaniem podatku naliczonego - zostanie odliczone tyle podatku naliczonego, ile będzie go związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Nadleśnictwo.

Podkreślić należy, iż powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 11 września 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.512.2018.1.MR oraz w dniu 10 października 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.447.2018.1.MG, w których organ ten uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych przez Nadleśnictwo w zakresie realizacji inwestycji objętych Projektem „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich”.

W przywołanych interpretacjach podatkowych organ stwierdził, że prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługujące w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, nie jest przywilejem podatkowym, ale elementem konstrukcyjnym podatku od towarów i usług. Wobec powyższego organ zgodził się z Wnioskodawcą, że Nadleśnictwu - w świetle powołanego art. 86 ust. 1 ustawy w związku z realizacją Projektu - nie będzie przysługiwać pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (tu: o całą kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji), ponieważ realizowane zadanie nie będzie służyć wyłącznie i w bezpośredni sposób czynnościom opodatkowanym. Niemniej jednak według organu interpretującego, „Nadleśnictwu przysługiwać będzie stosowne prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z czynnościami opodatkowanymi (na warunkach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy), z uwzględnieniem przepisu art. 86 ust. 2a ustawy, o ile nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy. Tym samym prawo do odliczenia determinowane będzie „sposobem określenia proporcji”, co wymaga uwzględnienia również postanowień powołanych przepisów art. 86 ust. 2b i nast. ustawy.

Zatem, w przypadku wydatków wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe - Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu pn. „(...)” z uwzględnieniem sposobu określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy”.

Analogiczne stanowisko przyjął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych z dnia 28 stycznia 2019 r., 0113-KDIPT1-2.4012.818.2018.1.KW oraz z dnia 22 maja 2019 r., 0114-KDIP4.4012.182.2019.1.AS, dotyczących wydatków inwestycyjnych objętych Projektem „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji na terenach nizinnych”.

W tej ostatniej interpretacji organ stwierdził, „że wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji, polegającej na odbudowie i budowie zbiorników retencyjnych oraz budowie obiektów małej retencji będą związane zarówno ze sferą nieprodukcyjną Wnioskodawcy (tj. z działalnością statutową dotyczącą ochrony i zagospodarowania lasu), ale także będą służyły działalności opodatkowanej podatkiem VAT prowadzonej przez Nadleśnictwo w zakresie sprzedaży drewna. Jak wskazał bowiem Wnioskodawca w opisie sprawy, przedmiotowe inwestycje będą „przekładały się” na obszar opodatkowania podatkiem VAT, mają wpływ na kształtowanie drzewostanu (jego ilości i jakości), z którego jest pozyskiwane drewno do sprzedaży.

Cel i charakter podejmowanych w ramach tych inwestycji działań wskazuje na możliwość wykorzystania w przyszłości efektów tych inwestycji również do opodatkowanej działalności gospodarczej Nadleśnictwa. Tym samym w przedmiotowej sprawie istnieje związek między wydatkami poniesionymi na realizację zadań w ramach opisanego Projektu a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT wykonywanymi przez Nadleśnictwo, polegającymi na dostawie pozyskanych w ramach prowadzonej gospodarki leśnej produktów w postaci drewna.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że w odniesieniu do wydatków wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, Wnioskodawca obowiązany jest w pierwszej kolejności bezpośrednio alokować wydatki odpowiednio do każdego z ww. rodzajów działalności.

W przypadku wydatków poniesionych w ramach realizacji inwestycji objętych Projektem pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” w części tego Projektu realizowanej przez Nadleśnictwo, służących jednocześnie działalności gospodarczej - podlegającej opodatkowaniu oraz działalności innej niż gospodarcza, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z uwzględnieniem sposobu określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, o ile nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy. Tym samym, prawo do odliczenia determinowane będzie „sposobem określenia proporcji”, co wymaga uwzględnienia postanowień powołanych przepisów art. 86 ust. 2b i nast. Ustawy”.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, towary i usługi, które Nadleśnictwo zakupi celem wykonania inwestycji określonych w Kompleksowym projekcie adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich opisanych w stanie faktycznym, są wykorzystywane do wykonywania przez nadleśnictwo czynności opodatkowanych w zakresie pozyskania i sprzedaży drewna, dlatego też jednostki te mogą korzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 UVAT. Odliczeniu podlegać będzie podatek naliczony od wszystkich działań składających się na realizację poszczególnych inwestycji opisanych w stanie faktycznym.

Ponieważ jednak, dokonane zakupy na poczet wymienionych inwestycji, wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do innych celów, związanych z prowadzeniem przez Nadleśnictwo szeroko rozumianej gospodarki leśnej, odliczenie podatku VAT powinno nastąpić z uwzględnieniem przepisów o prewspółczynniku, to jest na zasadach określonych w art. 86 ust. 2a-2h UVAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Mieszczą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Według art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
   
   

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
   
   

Według art. 86 ust. 2d ustawy, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

W myśl art. 86 ust. 2f ustawy, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji – art. 86 ust. 2h ustawy.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, akcentowany jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 1995 r., (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto, w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, Trybunał przesądził, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2020 r. poz. 6, z późn. zm.), trwale zrównoważona gospodarka leśna to działalność zmierzająca do ukształtowania struktury lasów i ich wykorzystania w sposób i tempie zapewniającym trwałe zachowanie ich bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności oraz potencjału regeneracyjnego, żywotności i zdolności do wypełniania, teraz i w przyszłości, wszystkich ważnych ochronnych, gospodarczych i socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody dla innych ekosystemów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o lasach, trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu, z uwzględnieniem w szczególności następujących celów:

1. zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą;
   
2. ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:
   
   1. zachowanie różnorodności przyrodniczej,
   2. zachowanie leśnych zasobów genetycznych,
   3. walory krajobrazowe,
   4. potrzeby nauki;
3. ochrony gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnym znaczeniu społecznym;
4. ochrony wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni, w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania zbiorników wód podziemnych;
5. produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.
   
   
   

Stosownie do art. 8 powołanej ustawy, gospodarkę leśną prowadzi się według następujących zasad:

1. powszechnej ochrony lasów;
2. trwałości utrzymania lasów;
3. ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów;
4. powiększania zasobów leśnych.
   
   

Ponadto, w myśl art. 13 ust. 1 cyt. ustawy, właściciele lasów są obowiązani do trwałego utrzymywania lasów i zapewnienia ciągłości ich użytkowania, a w szczególności do:

1. zachowania w lasach roślinności leśnej (upraw leśnych) oraz naturalnych bagien i torfowisk;
2. ponownego wprowadzania roślinności leśnej (upraw leśnych) w lasach w okresie do 5 lat od usunięcia drzewostanu;
3. pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej;
4. przebudowy drzewostanu, który nie zapewnia osiągnięcia celów gospodarki leśnej, zawartych w planie urządzenia lasu, uproszczonym planie urządzenia lasu lub decyzji, o której mowa w art. 19 ust. 3;
5. racjonalnego użytkowania lasu w sposób trwale zapewniający optymalną realizację wszystkich jego funkcji przez: pozyskiwanie drewna w granicach nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, pozyskiwanie surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochronę runa leśnego.
   
   

W świetle art. 50 ustawy o lasach, Lasy Państwowe prowadzą działalność na zasadzie samodzielności finansowej i pokrywają koszty działalności z własnych przychodów.

Z kolei, zgodnie z art. 54 cyt. ustawy, Lasy Państwowe otrzymują dotacje celowe z budżetu państwa na zadania zlecone przez administrację rządową, a w szczególności na:

1. wykup lasów i gruntów do zalesień oraz ich rekultywację, a także wykup innych gruntów w celu zachowania ich przyrodniczego charakteru;
2. wykonywanie krajowego programu zwiększania lesistości, o którym mowa w art. 14 ust. 2a, oraz pielęgnację i ochronę upraw i młodników powstałych w ramach realizacji tego programu;
3. zagospodarowanie i ochronę lasów w przypadku zagrożenia ich trwałości, o którym mowa w art. 12 ust. 1;
4. sporządzanie okresowych, wielkoobszarowych inwentaryzacji stanu lasów, aktualizacji stanu zasobów leśnych oraz prowadzenie banku danych o zasobach leśnych i stanie lasów, o których mowa w art. 13a ust. 1 pkt 2 i 3;
5. opracowanie planów ochrony dla rezerwatów przyrody znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, ich realizację, ochronę gatunkową roślin i zwierząt oraz sprawowanie nadzoru nad obszarami wchodzącymi w skład sieci Natura 2000;
6. finansowanie edukacji leśnej społeczeństwa, w szczególności poprzez tworzenie i prowadzenie leśnych kompleksów promocyjnych, zakładanie ścieżek przyrodniczo-leśnych;
7. sporządzanie planów zalesienia lub inwestycji, o których mowa w art. 35 ust. 5;
8. pełnienie zadań związanych z realizacją programów współfinansowanych ze źródeł zagranicznych.
   
   

Jak wyżej wskazano, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku VAT na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, ma związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z przestawionego opisu sprawy wynika, że Lasy Państwowe działa na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach oraz nadanego z delegacji art. 44 tej ustawy Statutu. W myśl art. 32 UL, Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej reprezentują Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia.

Podstawowym zadaniem nadleśnictwa jako jednostki organizacyjnej PGL LP, jest nałożone ustawą o lasach, prowadzenie gospodarki leśnej (art. 4 ust. 3 UL). Pojęcie gospodarki leśnej zostało określone w art. 6 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy jako działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu. Z legalnej definicji gospodarki leśnej wynika, że obejmuje ona sferę działalności gospodarczej - przynoszącej przychody oraz sferę działalności nieprodukcyjnej (realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu).

W świetle § 4 ust. 1 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe w Lasach Państwowych w ramach sprawowanego zarządu jest prowadzona działalność gospodarcza, w zakresie gospodarki leśnej w nadleśnictwach, w której wyróżnia się działalność podstawową obejmującą m.in. urządzenie, ochronę i zagospodarowanie lasu oraz utrzymanie i powiększenie zasobów i upraw leśnych. Zgodnie natomiast z § 3 rozporządzenia działalność Nadleśnictwa będącego jednostką organizacyjną Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (PGL LP) jest prowadzona na podstawie rachunku ekonomicznego.

Nadleśnictwo, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się za miesięczne okresy rozliczeniowe i prowadzi działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 UVAT. W ramach tej działalności Nadleśnictwo realizuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione od podatku VAT. W zakresie realizowanych zadań Nadleśnictwo wykonuje także czynności, które są wyłączone z systemu VAT, tj. czynności, które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 UVAT. Jeżeli chodzi o działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT Wnioskodawca prowadzi m.in. sprzedaż produktów z gospodarki leśnej opodatkowanej podatkiem VAT (głównie drewna, ale również sadzonek, szyszek, nasion, choinek, tusz i trofeum zwierzyny łownej). Nadleśnictwo w zakresie realizowanych zadań wykonuje również czynności, które są wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT, czyli czynności, które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 UVAT (tzw. cele „statutowe”). Cele innej działalności (tzw. statutowej) Nadleśnictwa zostały zdefiniowane w art. 7 UL. Nadleśnictwo wskazuje, że w przypadku dokonywania zakupów towarów i usług związanych zarówno z działalnością gospodarczą jak również działalnością inną niż gospodarcza (statutową) odlicza podatek VAT zgodnie z przepisem art. 86 ust. 2a UVAT. PGL LP otrzymało dofinansowanie ze środków unijnych na realizację projektu pod nazwą „(…)” w ramach Programu Operacyjnego: Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 dalej jako „POIiŚ”; Priorytet: II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu; Działanie: Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska. Beneficjentem Projektu jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, natomiast za jego koordynację odpowiada Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych (Centrum), będące jednostką organizacyjną LP o zasięgu ogólnokrajowym, pod nadzorem Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.

Projekt obejmuje dużą liczbę działań inwestycyjnych na terenie całego kraju, które realizowane są przez nadleśnictwa. Podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków są nadleśnictwa jako bezpośrednio odpowiedzialne za realizację obiektów i zadań w terenie. Podstawę do ponoszenia przez nadleśnictwa wydatków związanych z Projektem, jak też zobowiązania do wykonania określonego wskaźnika produktu i rezultatu, stanowią porozumienia zawarte pomiędzy poszczególnymi nadleśnictwami a Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych (DGLP.)

Nadleśnictwa prowadzą działalność na zasadach samodzielności finansowej, czyli same ponoszą wydatki związane z realizacją zadań. Na etapie rozliczania wydatków, nadleśnictwa przedstawiają dokumenty - do RDLP, następnie RDLP weryfikują dokumentację i przekazują dokumenty do Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. Centrum dokonuje weryfikacji merytoryczno-finansowej i składa zbiorcze wnioski o płatność do Instytucji Wdrażającej (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - NFOŚIGW). Refundacja środków odbywa się zgodnie ze strukturą organizacyjną panującą w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe (PGL LP). Wykonane obiekty (z pewnymi wyjątkami), są realizowane na gruntach w zarządzie PGL LP i są własnością Skarbu Państwa. Na etapie eksploatacji, będą zarządzane przez nadleśnictwa, zobowiązane do utrzymania trwałości technicznej (zapewnienie konserwacji, remontów, utrzymania pełnej funkcjonalności - również po upływie okresu gwarancji oraz pokrycie kosztów utrzymania pogwarancyjnego obiektów) oraz prowadzenia monitoringu obiektów. Nadleśnictwa będą m.in. prowadziły okresowe przeglądy techniczne i prewencyjnie, umożliwiające wczesne wychwycenie zmian nie tylko w obiektach, ale i w ich otoczeniu.

Głównym celem Projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych. Projekt obejmuje realizację zadań z zakresu zapobiegania powstawaniu lub minimalizacji negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: suszy i pożarów, niszczącego działania wód wezbraniowych, powodzi i podtopień, poprzez rozwój systemów małej retencji, zarówno zbiornikowej, jak i na terenach mokradłowych oraz realizację zadań z zakresu przeciwdziałania nadmiernej erozji. Projekt przyczynia się również do odbudowy cennych ekosystemów naturalnych, tym samym będzie miał pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej. Odpowiednio wczesna adaptacja lasów do zmian klimatu jest konieczna, aby zmniejszyć w przyszłości ryzyko wzrostu katastrof i związanych z nimi zakłóceń funkcjonowania ekosystemów. Celem uzupełniającym Projektu jest ocena skutków przyrodniczych, realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych, która jest istotna z punktu widzenia wspierania wieloróżnorodności.

W celu zatrzymania wody na obszarach leśnych, Projekt zakłada tworzenie i odtwarzanie małych zbiorników wodnych, naturalnych terenów zalewowych, renaturyzację obszarów mokradłowych. spowolnienie odpływu wód ze zlewni i zatrzymanie wody w ściółce i glebie. Z drugiej strony Projekt nakierowany jest na ochronę przeciwerozyjną - zakłada zabezpieczenie lub przebudowę infrastruktury niedostosowanej do wód wezbraniowych oraz zabezpieczenie skarp, brzegów, osuwisk przed erozją wodną. Realizowane są w większości małe obiekty (budowle o prostej konstrukcji) np. rowy, przepusty, progi, zastawki, mnichy. Działania tego rodzaju wspierają różnorodność biologiczną i kondycję lasów, a realizowane w dużej skali przyczyniają się do ograniczenia zagrożenia powodziowego spowalniając spływ powierzchniowy po gwałtownych opadach. Podejmowane inwestycje będą zatem miały wpływ na minimalizację zagrożeń związanych z gwałtownymi opadami deszczu i wezbraniami wód. Jednocześnie zwiększą zdrowotność drzewostanów podnosząc jego odporność na zmiany klimatyczne (poprzez poprawę uwilgotnienia poszczególnych drzew).

Na Projekt składa się wiele jednostkowych rozproszonych inwestycji w różnych lokalizacjach, bowiem tylko kompleksowe działania mogą przynieść efekt w postaci skutecznej adaptacji ekosystemów leśnych do prognozowanych zmian klimatu. Tempo i skala tych zmian niosą realne zagrożenie dla zdolności adaptacyjnej lasów, dlatego podejmowane działania koncentrują się w obszarach, w których ryzyko wystąpienia niekorzystnych zmian jest największe. Realizacja inwestycji uwzględnia różne funkcje spełniane przez lasy, takie jak ochrona różnorodności biologicznej, funkcje społeczne, a także produkcja drewna.

Efektem realizacji Projektu będzie wzmocnienie mechanizmów adaptacji do zmian klimatu na terenach leśnych, poprawa kondycji siedlisk przyrodniczych, wzrost bioróżnorodności oraz wzrost retencjonowanej wody w przyrodzie. Analiza ekonomiczna założeń Projektu wskazuje na wymierne korzyści finansowe, które PGL LP może osiągnąć w obszarze wzrostu ochronnej funkcji lasu oraz wynikające z ograniczenia strat wywołanych suszą, pożarami, powodziami. Według założeń Projektu inwestycje przełożą się na wymierne efekty ekonomiczne dla PGL LP.

W ramach założeń Projektu - jako jeden z beneficjentów Projektu - Nadleśnictwo zobowiązało się do realizacji następujących zadań:

1. z zakresu małej retencji wodnej:
   
   1. przebudowa i renaturyzacja trzech zbiorników wodnych w Leśnictwie B. wraz z likwidacją barier dla wiosennych migracji płazów z lasu do zbiorników wodnych oraz wykonanie nasadzeń roślin wodnych i krzewiastych wokół zbiorników. Inwestycja w postaci przebudowanych zbiorników wodnych, będzie związana z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa, ponieważ spowoduje zwiększenie przyrostu i jakości drzewostanów poprzez poprawę warunków wzrostu rozwoju. Zwiększenie pojemności retencyjnej będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez zwiększenie wilgotności w obszarze oddziaływania obiektów, zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych oraz lokalne ograniczenie wahań poziomu wód gruntowych. Poprawa warunków bytowania płazów i innych przedstawicieli fauny wpłynie pozytywnie na zwiększenie bioróżnorodności przyległych kompleksów leśnych, a co za tym idzie na poprawę ich naturalnej odporności. Dodatkowo zbiorniki retencyjne mogą posłużyć jako rezerwuar do poboru wody w razie pożaru lasu, co przekłada się na zabezpieczenie drzewostanu, a co za tym idzie na zabezpieczenie przychodów Nadleśnictwa z tytułu pozyskania i sprzedaży drewna. W niedalekim sąsiedztwie tj. około 200 m znajduje się pole biwakowe wraz z ścieżką edukacyjną, często odwiedzane przez turystów, dzieci i młodzież szkolną. Inwestycja będzie również udostępniona dla społeczeństwa co będzie działaniem promującym efekty Projektu, oraz dodatnio wpływającym na zwiększenie poziomu akceptacji społeczeństwa dla prowadzonej przez LP gospodarki leśnej.
2. z zakresu przeciwdziałania nadmiernej erozji wodnej:
   1. zabezpieczenie 28,4 km szlaków zrywkowych przed erozją poprzez montaż na ich powierzchni wodospustów (numer zadania w projekcie: 1). Inwestycja w postaci zabudowy szlaków zrywkowych jest związana z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa, przywrócenie wody warstwom podskórnym gleby leśnej spowoduje poprawę warunków wzrostu i rozwoju drzewostanów przyległych a w ślad za tym zwiększenie przyrostu i jakości drzewostanów. Zabudowa szlaków zrywkowych wpłynie również na poprawę wydajności gospodarczej. Inwestycja przyczyni się do poprawy warunków pozyskania i zrywki drewna poprzez zapewnienie dostępności do terenów objętych działalnością gospodarczą.
   2. przebudowa 12 przepustów o małym świetle i okularowych na przepusty łukowe otwarte i zamknięte o dużym świetle, zlokalizowane na drogach i szlakach zrywkowych przecinających cieki na terenie leśnym Nadleśnictwa. Wybór przez Nadleśnictwo przepustów do przebudowy poza merytorycznym uzasadnieniem z punktu widzenia celów Projektu, ma również podłoże ekonomiczne, tj. płynność i terminowość zrywki i wywozu drewna - nieprzejezdna droga lub szlak zrywkowy obecnie uniemożliwia prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej w zakresie m.in. sprzedaży drewna, co w konsekwencji po stronie Jednostki wiąże się ze stratami finansowymi. Realizowane inwestycje w zakresie rzeczowym, o którym mowa wyżej będą miały na celu wzmocnienie wytrzymałości obiektów, co ograniczy nadmierny spływ powierzchniowy i uszkodzenia mechaniczne.
      
   3. przebudowa 24 brodów służących zabudowie przeciwerozyjnej szlaków zrywkowych na terenach górskich. Przewidywane przedsięwzięcie ma na celu poprawę ciągłości cieku oraz ograniczenie procesu nadmiernej erozji wywołanej ulewnymi deszczami i topnieniem pokrywy śnieżnej. Celem powyższych działań jest m.in. dostosowanie obiektów do poziomu i natężenia wód wezbraniowych poprzez, wzmocnienie ich wytrzymałości i zwiększenie stabilności brzegów i dna cieków oraz ochrona infrastruktury przyległej, w tym dróg wywozowych i szlaków zrywkowych przed niszczącym działaniem wody. Drogi i szlaki zrywkowe, z którymi związane są inwestycje Projektu, prowadzą głównie przez tereny leśne użytkowane gospodarczo, otoczenie stanowi las w różnych fazach rozwojowych - przy drogach znajdują się więc i uprawy i młodniki w różnych klasach wieku.
      
   
   

Ad 2 b i c - opis zadań w projekcie dotyczący przebudowy brodów i przepustów na terenie Nadleśnictwa

• numer zadania w projekcie: 1. Przebudowa przepustu i brodów. Drzewostany w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, wymagające zabiegom hodowlanym, takimi jak czyszczeniom wczesnym i późnym oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi). Wykonanie przebudowy brodów będzie miało ponadto pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.
• numer zadania w projekcie: 2. Przebudowa przepustu i brodów.
• numer zadania w projekcie 3. Przebudowa brodu.
• numer zadania w projekcie: 4. Przebudowa przepustu i brodów. W ramach zadania zostaną również przebudowane drewniane mostki na przepusty łukowe o dużym świetle. Wykonanie tych obiektów będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.
• numer zadania w projekcie: 5. Przebudowa przepustu i brodu.
• numer zadania w projekcie: 6. Przebudowa brodu. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna. Natomiast planowany sposób wykonania inwestycji, opisany w zadaniu 1 zachowa ciągłość biologiczną cieku i naturalny jego przebieg.
• numer zadania w projekcie: 7. Przebudowa brodu. W dobie zmiany klimatu, kondycja świerkowych drzewostanów w ostatnim dziesięcioleciu znacznie się pogorszyła, w związku z czym Nadleśnictwo podjęło działania zmierzające do przebudowy tego typu drzewostanów. Drzewostany świerkowe w trakcie przebudowy są podsadzone uprawami jodłowymi i bukowymi w różnym wieku, wymagające zabiegów hodowlanych, takich jak czyszczenia wczesnym i późne oraz zabiegom ochronnym (zabezpieczaniu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę oraz innymi czynnikami szkodotwórczymi). Drzewostany świerkowe i jodłowo-świerkowe podlegają również zabiegom trzebieży i cięciom sanitarnym mającym na celu likwidacji ognisk gradacyjnych kornika drukarza i innych pierwotnych szkodników owadzich, w związku z tym wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna zasiedlonego przez ww. owady.
• numer zadania w projekcie: 8. Przebudowa brodu. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna oraz pielęgnacji i ochrony upraw sztucznych. Natomiast planowany sposób wykonania inwestycji, opisany w zadaniu 1 zachowa ciągłość biologiczną cieku i naturalny jego przebieg.
• numer zadania w projekcie: 9. Przebudowa brodów i przepustów. Wszystkie projektowane obiekty mają pozytywne oddziaływanie na przyrodę, tj. przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją i uszkodzeniami w trakcie zrywki drewna do składów drewna. Wykonanie inwestycji będzie miało ponadto pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna z tak dużej powierzchni leśnej obejmujących dwa leśnictwa. Pozyskanie drewna według PUL w okresie całego 10-lecia, wyniesie minimum 20.000 m3 drewna.
• numer zadania w projekcie: 10. Przebudowa dwóch przepustów. Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, jednocześnie poprawiając komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z znacznej powierzchni leśnej leśnictwa, wynoszącej około 470 ha, gdzie PUL w okresie całego 10-lecia, wyznacza pozyskanie drewna w ilości minimum 15.000 m3. W tym przypadku inwestycja przyczyni się pozytywnie poprawiając komunikację związaną z pracami pielęgnacyjnymi młodego pokolenia lasu.
• numer zadania w projekcie: 11. Przebudowa brodu. Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, jednocześnie poprawiając komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej oraz umożliwiając dojazd celem wykonania prac pielęgnacyjnych.
• numer zadania w projekcie: 12. Przebudowa dwóch brodów. Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, jednocześnie poprawiając komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej.
• numer zadania w projekcie: 13. Przebudowa brodu. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.
• numer zadania w projekcie: 14. Przebudowa brodu. Wykonanie przebudowy brodu będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa poprzez poprawę komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna.
• numer zadania w projekcie: 15. Przebudowa trzech brodów.
• numer zadania w projekcie: 16. Przebudowa brodu. Planowana inwestycja ma na celu przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją, a jednocześnie poprawi komunikację związaną z pozyskaniem i wywozem drewna z ww. powierzchni leśnej.
• numer zadania w projekcie: 17. Przebudowa przepustu. Celem inwestycji jest przywrócenie ciągłości biologicznej cieku oraz zabezpieczenie dna cieku przed erozją a jednocześnie poprawienie i zabezpieczenie komunikacji związanej z pozyskaniem i wywozem drewna ze znacznej powierzchni leśnej.
  
  
  

Reasumując wykonanie przebudowy przepustów poprawi infrastrukturę drogową Nadleśnictwa. Ułatwi dostęp do drzewostanów gospodarczych w celu pozyskania i wywozu drewna. Poprawi komunikację oraz pozwoli wzmocnić system zabezpieczenia przeciwpożarowego w tym rejonie.

Inwestycje podejmowane w zakresie przebudowy przepustów i brodów mają ograniczać negatywne skutki związane z nadmiernym spływem powierzchniowym i uszkodzeniami mechanicznymi, zmniejszać ryzyko narażenia na podmycie oraz ryzyko powodzi na terenach lasów górskich. Przedmiotowa inwestycja wpłynie na poprawę oraz przywrócenie ciągłości biologicznej cieku. Ochrona przed erozją wodną, jak również przed zalewaniem użytkowanych gospodarczo leśnych terenów sąsiadujących z drogami i szlakami zrywkowymi, ograniczy straty w drzewostanie, jakie ponosiłoby Nadleśnictwo w przypadku zaistnienia tych niekorzystnych zjawisk, co w perspektywie przełoży się m.in. na zwiększenie sprzedaży drewna i przychodów opodatkowanych podatkiem VAT.

W najbliższym dziesięcioleciu po drogach, które zostaną wzmocnione poprzez działanie w ramach Projektu zostanie wywiezione drewno z przyległych oddziałów lasu. Analiza ekonomiczna założeń Projektu określa wymierne korzyści finansowe, możliwe do osiągnięcia przez PGL LP w tym Nadleśnictwo w obszarze wzrostu ochronnej funkcji lasu oraz wynikające z ograniczenia strat wywołanych suszą, pożarami, powodziami. Wykonane efekty rzeczowe wyspecyfikowanych wyżej prac inwestycyjnych będą stanowiły własność Skarbu Państwa w zarządzie PGL LP Nadleśnictwa. Na etapie eksploatacji Nadleśnictwo będzie zobowiązane do utrzymania ich trwałości technicznej, konserwacji, remontów, utrzymania pełnej funkcjonalności - również po upływie okresu gwarancji oraz do pokrycia kosztów ich utrzymania pogwarancyjnego. Nadleśnictwo będzie m.in. prowadziło okresowe przeglądy osiągniętych efektów rzeczowych prac o charakterze prewencyjnym celem umożliwienia wczesnego ustalenia zmian nie tylko w tych obiektach, ale także w ich otoczeniu. Ponoszone wydatki inwestycyjne na nabycie towarów i usług w zakresie rzeczowym dotyczącym wyspecyfikowanych wcześniej inwestycji realizowanych przez Jednostkę w ramach Projektu są dokumentowane m.in. otrzymywanymi przez Nadleśnictwo fakturami z wykazaną kwotą podatku VAT.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Nadleśnictwu przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w oparciu o przepis art. 86 ust. 2a ustawy.

W odniesieniu do wątpliwości Wnioskodawcy, należy wskazać, że z powołanych wyżej przepisów o lasach wynika w sposób jednoznaczny, że na podstawie przepisów ustawy o lasach, Nadleśnictwo prowadzi dwie różnego rodzaju działalności – opodatkowaną działalność gospodarczą i działalność mającą na celu realizację pozaprodukcyjnych funkcji lasu – które mają całkowicie odrębny, niezależny charakter. Są one bowiem wydzielone zarówno pod względem realizowanych zadań, jak i pod względem sposobu i zasad ich finansowania. Działalność gospodarcza jest prowadzona na zasadach samodzielności finansowej, co oznacza, że Nadleśnictwo pokrywa swoje wydatki z osiąganych z tej działalności przychodów.

Jak wskazał Wnioskodawca – analiza ekonomiczna założeń Projektu wskazuje na wymierne korzyści finansowe, które PGL LP ma osiągnąć w obszarze wzrostu ochronnej funkcji lasu oraz wynikające z ograniczenia strat wywołanych suszą, pożarami, powodziami. Według założeń Projektu inwestycje przełożą się na wymierne efekty ekonomiczne dla PGL LP. Ponadto wykonanie inwestycji przełoży się nie tylko na wzrost ilościowy produkowanego drewna, ale wpłynie też na jakość drewna jako surowca do sprzedaży. W konsekwencji, wydatki poczynione przez Wnioskodawcę na realizację inwestycji objętych Projektem, przełożą się pośrednio między innymi na wzrost przychodów z gospodarki leśnej w zakresie produkcji i sprzedaży drewna.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż związek, jaki istnieje pomiędzy działalnością opodatkowaną a związaną z realizowaną inwestycją jest fakt, że prowadzi je ta sama jednostka organizacyjna Lasów Państwowych, tj. Nadleśnictwo. Sam zaś fakt, że ten sam podmiot prowadzi działalność retencyjną (statutową) i wykonuje opodatkowaną działalność gospodarczą, nie jest wystarczający do stwierdzenia, że istnieje związek pomiędzy działalnością statutową a działalnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Niemniej jednak na tle przedmiotowej sprawy należy podkreślić, że prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jednocześnie prawo do odliczenia podatku naliczonego nie jest przywilejem podatkowym, ale elementem konstrukcyjnym podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że Nadleśnictwu – w świetle powołanego art. 86 ust. 1 ustawy – nie będzie przysługiwać pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w odniesieniu do towarów i usług nabytych w ramach realizacji inwestycji objętych Projektem ponieważ realizowane zadanie nie będzie służyć wyłącznie i w bezpośredni sposób czynnościom opodatkowanym. Niemniej jednak, Nadleśnictwu przysługiwać będzie stosowne prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z czynnościami opodatkowanymi (na warunkach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy), z uwzględnieniem przepisu art. 86 ust. 2a ustawy, o ile nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy. Tym samym, prawo do odliczenia determinowane będzie „sposobem określenia proporcji”, co wymaga uwzględnienia również postanowień powołanych przepisów art. 86 ust. 2b i nast. ustawy.

Zatem, w przypadku wydatków wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe – Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu, z uwzględnieniem sposobu określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

W konsekwencji, zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że w przedstawionych okolicznościach zaistniałego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego Nadleśnictwu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do towarów i usług nabytych w ramach realizacji inwestycji objętych projektem pn. „(…)” w oparciu o przepis art. 86 ust. 2a ustawy, tj. z uwzględnieniem sposobu określenia proporcji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie podnoszone w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
   
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.