Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.319.2020.2.AK
z 21 lipca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2020 r. (data wpływu 9 kwietnia 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 lipca 2020 r. (data nadania 1 lipca 2020 r., data wpływu 3 lipca 2020 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-2.4011.319.2020.1.AK z dnia 16 czerwca 2020 r. (data nadania 16 czerwca 2020 r., data doręczenia 24 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń otrzymanych od ubezpieczyciela – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 kwietnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń otrzymanych od ubezpieczyciela.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 16 czerwca 2020 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.319.2020.1.AK (data nadania 16 czerwca 2020 r., data doręczenia 24 czerwca 2020 r.), wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.

Pismem z dnia 1 lipca 2020 r. (data nadania 1 lipca 2020 r., data wpływu 3 lipca 2020 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

W kwietniu 2017 roku podczas zabawy w ogrodzie Wnioskodawca (urodzony w 2014 r.) spadł z huśtawki i doznał urazu lewego przedramienia. W Szpitalu Powiatowym założono mu opatrunek gipsowy. Niestety ww. Szpital dopuścił się błędu w sztuce lekarskiej, co skutkowało koniecznością przeprowadzenia leczenia operacyjnego w postaci rekonstrukcji stawu promieniowo-ramiennego lewego oraz osteotomii korekcyjnej kości łokciowej lewej. Szpital ten posiadał wykupioną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w Zakładzie Ubezpieczeń. Po zgłoszeniu szkody, Zakład Ubezpieczeń przyznał na rzecz Wnioskodawcy kwotę 13.441,80 złotych, w tym 12.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, natomiast kwotę 1.441,80 złotych tytułem odszkodowania (zwrot kosztów dojazdu do placówek medycznych oraz zwrot kosztów leczenia). Ponieważ, w ocenie Wnioskodawcy, przyznane w trakcie postępowania likwidacyjnego kwoty tytułem odszkodowania, jak i zadośćuczynienia nie pokrywały w całości szkód poniesionych w związku ze zdarzeniem oraz nie rekompensują krzywdy doznanej przez Wnioskodawcę, matka Wnioskodawcy złożyła w imieniu Wnioskodawcy pozew do Sądu Rejonowego. W toku postępowania sądowego, w wyniku podjętych przez Zakład Ubezpieczeń negocjacji Strony uzgodniły, że można zakończyć powyższy spór ugodą pozasądową na mocy której Ubezpieczyciel zapłaci na rzecz Wnioskodawcy dodatkowo kwotę 30.000 zł tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń wynikających ze zgłoszonego w pozwie zdarzenia (zadośćuczynienie i odszkodowanie).

Kwota 13.441,80 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania została wpłacona na rachunek w dniu 26 czerwca 2019 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przyznana i wypłacona na rzecz Wnioskodawcy, w toku postępowania likwidacyjnego, na podstawie uznania Ubezpieczyciela – kwota 13.441,80 złotych (12.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i 1.441,80 złotych tytułem odszkodowania) – podlega opodatkowaniu?
2. Czy dalsza kwota, którą Ubezpieczyciel wypłaci Wnioskodawcy na podstawie ugody pozasądowej w wysokości 30.000 zł tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń wynikających ze zgłoszonego w pozwie zdarzenia (zadośćuczynienie i odszkodowanie) – będzie podlegać opodatkowaniu?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

1. Nie ma obowiązku odprowadzenia podatku od kwot już dobrowolnie przyznanych i wypłaconych Wnioskodawcy przez Ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego, z uwagi na treść art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
2. Nie ma obowiązku odprowadzenia podatku od kwoty 30.000 zł, którą Ubezpieczyciel wypłaci Wnioskodawcy na podstawie ugody pozasądowej, z uwagi na treść art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   
   

W przekonaniu Wnioskodawcy zarówno świadczenia objęte pytaniem Nr 1 jak i pytaniem Nr 2 należne od ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia OC mają wyrównywać uszczerbek majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej - tj. Wnioskodawcy i tym samym są wolne od podatku dochodowego w myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż otrzymane zostały i zostaną wypłacone z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych i nie stanowią one wyjątku w rozumieniu punktu a i b ww. przepisu. Powyższa interpretacja znajduje potwierdzenie choćby w stanowisku Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 czerwca 2017 r. (sygn. 0112-KDIL3-1.4011.63.2017.2.AA).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przywołanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy ustawodawca określił katalog źródeł przychodów, wśród których w pkt 9 wymienił inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy – za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca tak bowiem sformułował wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy zatem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c;
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
   
   

Zgodnie z brzmieniem art. 24 ust. 15 ww. ustawy, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Natomiast dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1. ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo
   
2. równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik
   

- jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń (art. 24 ust. 15a ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca doznał urazu lewego przedramienia i w szpitalu założono mu opatrunek gipsowy. Niestety ww. szpital dopuścił się błędu w sztuce lekarskiej. Szpital ten posiadał wykupioną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w Zakładzie Ubezpieczeń. Po zgłoszeniu szkody, Zakład Ubezpieczeń przyznał na rzecz Wnioskodawcy kwotę 13.441,80 złotych, w tym 12.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, natomiast kwotę 1.441,80 złotych tytułem odszkodowania (zwrot kosztów dojazdu do placówek medycznych oraz zwrot kosztów leczenia). Przyznane kwoty nie pokrywały w całości szkód poniesionych w związku ze zdarzeniem oraz nie rekompensują krzywdy doznanej przez Wnioskodawcę, w związku z czym został złożony pozew do Sądu Rejonowego. Na podstawie ugody pozasądowej Ubezpieczyciel zapłaci na rzecz Wnioskodawcy dodatkowo kwotę 30.000 zł tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń wynikających ze zgłoszonego w pozwie zdarzenia (zadośćuczynienie i odszkodowanie). Kwota 13.441,80 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania, przyznana w toku postępowania likwidacyjnego, została wpłacona na rachunek w dniu 26 czerwca 2019 r.

W myśl art. 805 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.) – przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1. przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;
2. przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
   
   

Zgodnie z art. 821 Kodeksu cywilnego – przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest szczególnym rodzajem ubezpieczenia majątkowego jako ubezpieczenie obejmujące ochronę pasywów.

Stosownie do art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Natomiast w myśl § 2 przywołanego przepisu – jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

Podkreślenia wymaga, że zadośćuczynienie służy wyrównaniu krzywdy, odszkodowanie naprawieniu powstałej szkody. Zadośćuczynienie i odszkodowanie ma służyć naprawieniu uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych (zarówno materialnych jak i niematerialnych).

Stosownie do treści art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W myśl art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego).

Na podstawie art. 28 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2019 r., poz. 381, z późn. zm.) Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Z przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Ubezpieczyciel szpitala wypłacił Wnioskodawcy kwotę tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia oraz na mocy ugody pozasądowej wypłaci Wnioskodawcy kwotę tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń wynikających ze zgłoszonego w pozwie zdarzenia.

Zatem mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że przedmiotowe zadośćuczynienie, odszkodowanie oraz kwota wypłacona tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń wynikających ze zgłoszonego w pozwie zdarzenia, stanowią dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystający ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, z uwagi na fakt, że świadczenia te Wnioskodawca uzyskał/uzyska z ubezpieczenia majątkowego Szpitala.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto wyjaśnić należy, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.