Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.198.2020.2.IG
z 31 lipca 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 kwietnia 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 30 kwietnia 2020 r.), uzupełnionym w dniu 10 lipca 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 10 lipca 2020 r.) w odpowiedzi na wezwanie Organu do uzupełnienia wniosku z dnia 25 czerwca 2020 r. otrzymane przez Wnioskodawcę za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 7 lipca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rejestracji jako podatnik VAT i dokumentowania świadczonych usług – jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 30 kwietnia 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rejestracji jako podatnik VAT i dokumentowania świadczonych usług. Wniosek został uzupełniony w dniu 10 lipca 2020 r., (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 10 lipca 2020 r.) w odpowiedzi na wezwanie Organu do uzupełnienia wniosku z dnia 25 czerwca 2020 r. otrzymane przez Wnioskodawcę za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 7 lipca 2020 r.


We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe:


Wnioskodawca A. jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa, w której prawa z akcji wykonuje Minister Aktywów Państwowych. Spółka została powołana przez B. – (…) ustawy z dnia (…), zwanej dalej "ustawą (…)", który posiadał 100% akcji Spółki.


W dniu 7 lipca 2016 r., na mocy dyspozycji art. 9 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 925) wszystkie akcje Spółki zostały przekazane przez B. do Skarbu Państwa i od tego czasu Spółka pozostaje jednoosobową spółką Skarbu Państwa. Spółka realizuje wyłącznie zadania wynikające z ustaw szczególnych, a mianowicie:

  1. wspomnianej wyżej ustawy (…),
  2. ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2020 r., poz. 261 ze zm.), zwanej dalej "ustawą OZE",
  3. ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z 2020 r., poz. 250), zwanej dalej "ustawą kogeneracyjną",
  4. ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2538 ze zm.), zwanej dalej "ustawą FWRC",
  5. ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2020 r., poz. 247), zwanej dalej "ustawą o rynku mocy".

Spółka jest spółką celową i realizuje programy pomocy publicznej, określone w ww. ustawach szczególnych, notyfikowane w Komisji Europejskiej, w tym wykonuje zadania związane z gospodarowaniem i zarządzaniem środkami pochodzącymi z opłat określonych w tych ustawach. Spółka wypłaca beneficjentom programów pomocowych należne im środki finansowe, zabezpiecza płynność finansową systemów wsparcia oraz pełni rolę operatorów rozliczeń na zasadach określonych w tych ustawach. W systemie gospodarczym i prawnym brak jest podmiotów o podobnej specyfice działalności.

Przedmiotem działalności Spółki według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) były uprzednio "usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej nie sklasyfikowane (PKWiU 65.23)”, a po przeklasyfikowaniu działalności do Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) jest obecnie "pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z)".

Zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy (…) środki uzyskane z opłaty przejściowej oraz środki, o których mowa w art. 19 ust. 1 ustawy (…), nie stanowią przychodu A. w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Z drugiej strony, zgodnie z art. 20 ust. 6 ustawy (…), środki przekazane przez A. na rzecz wytwórcy energii elektrycznej nie stanowią u A. kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.


Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy OZE , środki uzyskane z opłaty OZE oraz środki, o których mowa w art. 103 ust. 1 ustawy OZE, również nie stanowią przychodu A. w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.


Zgodnie z art. 104 ust. 2 ustawy OZE środki przekazane przez A. na rzecz sprzedawcy zobowiązanego i wytwórcy energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii w instalacji odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie mniejszej niż 500 kW, oraz wydatki i koszty finansowane ze środków, o których mowa w ust. 1 tego artykułu, również nie stanowią u A. kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podobnie, na podstawie z art. 71 ust. 1 ustawy kogeneracyjnej, środki uzyskane z opłaty kogeneracyjnej oraz środki z tytułu odsetek, lokat i kaucji nie stanowią przychodu A. w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a zgodnie z art. 70 tej ustawy, środki te przeznacza się na wypłatę premii gwarantowanej i kogeneracyjnej oraz na pokrycie kosztów działalności A., związanych bezpośrednio z obsługą systemu wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji na podstawie ustawy kogeneracyjnej.

Zgodnie z art. 71 ust. 2 ustawy kogeneracyjnej środki przekazane przez A. na rzecz wytwórców energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji oraz wydatki i koszty finansowane ze środków, o których mowa w ust. 1 tego artykułu, także nie stanowią u A. kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie zapisów ustawy (…), ustawy OZE i ustawy kogeneracyjnej Spółka ma zagwarantowane pokrycie kosztów działalności, określonych w tych ustawach, odpowiednio z opłaty przejściowej, opłaty OZE i opłaty kogeneracyjnej. Realizując zadania wynikające z tych ustaw Spółka nie osiąga przychodów i nie wystawia faktur VAT, a koszty działalności pokrywa z odpowiednich opłat (przejściowej, OZE, kogeneracyjnej).

Zgodnie z przepisami ustawy FWRC Spółka została wyznaczona do zarządzania Funduszem Wypłaty Różnicy Cen, dysponentem którego jest minister właściwy do spraw energii (obecnie Minister Klimatu). Spółka wykonuje w tym przypadku zadania zarządcy rozliczeń cen, a zgodnie z art. 16 ust. 2 tej ustawy, A. nie pobiera wynagrodzenia za zarządzanie tym funduszem, a koszty związane z tymi zadaniami pokrywa w ramach kosztów działalności, o której mowa w art. 49 ust. 1 Ustawy (…) (czyli koszty te pokrywa z opłaty przejściowej). W tym przypadku Spółka również nie osiąga przychodów i nie wystawia faktur VAT.

Na podstawie przepisów ustawy o rynku mocy Spółka wykonuje zadania zarządcy rozliczeń rynku mocy. Zgodnie z art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy, za zarządzanie środkami opłaty mocowej Spółka będzie pobierać wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy.

W każdej z ww. ustaw ustalono zasadę, zgodnie z którą Spółka ma zagwarantowane pokrycie uzasadnionych kosztów działalności związanej z realizacją zadań nałożonych na Spółkę daną ustawą, ograniczając te zadania do zadań wyszczególnionych w każdej z ustaw odrębnie, a dodatkowe przychody uzyskiwane przez Spółkę w ramach zarządzania poszczególnymi opłatami (przychody odsetkowe od lokaty, depozyty i inne przychody) są przeznaczane na wypłaty dla beneficjentów poszczególnych programów pomocowych i również nie stanowią przychodów Spółki.

W żadnej z ww. ustaw nie określono, że Spółka może z poszczególnych opłat pobierać kwoty wyższe, aniżeli uzasadnione koszty związane z zarządzaniem środkami pochodzącymi z tych opłat lub innymi zadaniami określonymi w tych ustawach - Spółka takich kwot nie pobiera. W żadnej z ww. ustaw nie określono, że Spółka może prowadzić inną działalność pozwalającą jej uzyskiwać dodatkowe przychody - Spółka nie prowadzi żadnej działalności pozwalającej jej na uzyskiwanie dodatkowych przychodów.

Do momentu rozpoczęcia realizacji zadań wynikających z ustawy o rynku mocy spółka nie prowadzi sprzedaży towarów, wyrobów i usług. Kierując się zapisami ww. ustaw, w dotychczasowych sprawozdaniach finansowych wykazane są pozostałe przychody operacyjne pokrywające koszty funkcjonowania Spółki, wynik brutto równy jest kwocie należnego podatku dochodowego, natomiast wynik finansowy netto w każdym roku wynosi „0” zł (słownie: zero złotych). Spółka prowadzi wynik dla celów podatkowych na poziomie zero tj. bez wykazywania zysku ani straty. Zasada ta stosowana była przez Spółkę począwszy od jej powstania, czyli od 2007 roku.


Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, Spółka nie była kwalifikowana do tej pory jako podatnik podatku od towarów i usług, nie miała również obowiązku dokonania zgłoszenia rejestracyjnego ani też nie miała obowiązku składania deklaracji podatkowych dla celów rozliczania podatku od towarów i usług. Na potwierdzenie poprawności powyższych zasad, Spółka otrzymała dwie interpretacje indywidualne:

  1. Interpretację indywidualną (…) z której jednoznacznie wynika, że prowadzenie wyniku Spółki dla celów podatkowych na poziomie „0” tzn. bez wykazywania zysku ani straty, jest właściwe, co oznacza, że zysk po opodatkowaniu podatkiem dochodowym w każdym roku wynosi „0” zł,
  2. Interpretację indywidualną (…), z której jednoznacznie wynika, że działalność Spółki zwolniona jest od podatku od towarów i usług i Spółka nie ma obowiązku dokonania zgłoszenia rejestracyjnego ani obowiązku składania deklaracji podatkowych dla celów rozliczania podatku od towarów i usług.

Co prawda, powyższe Interpretacje wydane zostały w okresie, w którym Spółka realizowała wyłącznie zadania wynikające z ustawy (…), jednakże pozostają one aktualne w odniesieniu do kolejnych działalności związanych z realizacją kolejnych programów pomocy publicznej, gdyż regulacje te w żaden sposób nie zmieniały zasad prowadzonej działalności z punktu widzenia rachunkowo - podatkowego, z zastrzeżeniem działalności na rynku mocy, o czym niżej.

Zgodnie z art. 77 ust. 3 ustawy o rynku mocy A. zarządza powierzonymi środkami z opłaty mocowej i innych tytułów przewidzianych ustawą na rachunku opłaty mocowej, na zasadach określonych w art. 54 ust. 1 ustawy (…) oraz zapewnia płynność finansową rozliczeń umów mocowych, w tym może zaciągać zadłużenie na realizację wypłat wynagrodzenia za wykonanie obowiązku mocowego. Spłata zadłużenia łącznie z kosztami obsługi tego zadłużenia następuje ze środków zgromadzonych na rachunku opłaty mocowej. Jednocześnie, opłaty mocowe zebrane na rachunku opłaty mocowej stanowią własność operatora rynku mocy B. do momentu ich wypłaty na rzecz dostawców mocy, natomiast A. będzie nimi dysponował wyłącznie jako środkami powierzonymi, na cele określone w ustawie o rynku mocy. Rozliczenia na rynku mocy zaczną praktycznie być realizowane począwszy od 2021 r.

Jak już wyżej wskazano, stosownie do art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy A. za zarządzanie środkami z opłaty mocowej będzie pobierał wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy. Wynagrodzenie to będzie finansowane ze środków pochodzących z opłaty mocowej zgromadzonych na rachunku opłaty mocowej oraz pobierane będzie przez A. z tych środków.

Operator rynku mocy B. oczekuje od A. faktur VAT za wykonywaną usługę. Z uwagi na to, że w odniesieniu do rozliczeń na rynku mocy, ustawodawca, w przeciwieństwie do systemów pomocy publicznej, regulowanych pozostałymi ww. ustawami, przewidział wynagrodzenie dla A. za zarządzanie środkami opłaty, Spółka występuje z niniejszym wnioskiem celem potwierdzenia prawidłowości kwalifikowania tego wynagrodzenia z perspektywy przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i konsekwencji z tego wynikających.


W uzupełnieniu wniosku wskazano, że:


Rynek mocy to nowe, szczególne rozwiązanie regulacyjne, wprowadzone przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2018 r. o rynku mocy, służące zapewnieniu pełnego bezpieczeństwa zasilania w energię elektryczną i zapobieżeniu sytuacji niedoboru energii elektrycznej w przyszłości. Jest to mechanizm, zachęcający właścicieli elektrowni konwencjonalnych do utrzymywania bloków energetycznych w „gotowości” do produkcji i dostarczania energii elektrycznej. Takie bloki (jednostki rynku mocy) będą dostawać pieniądze właśnie za „gotowość” - odpowiednią ilość PLN za każdy MW (megawat) zainstalowanej mocy w gotowej do pracy instalacji. Usługa ta nazwana jest obowiązkiem mocowym.


Wybór jednostek rynku mocy, które za wynagrodzeniem oferują usługę realizowania obowiązku mocowego, dokonywany jest w drodze aukcji.


Główne podmioty, które uczestniczą w rynku mocy to:

  1. Dostawcy mocy,
  2. Operator rynku mocy,
  3. A. rynku mocy.

Ponadto istotną rolę w rynku mocy odgrywa minister właściwy do spraw energii i Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.


Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o rynku mocy przez Dostawcę mocy rozumie się właściciela jednostki rynku mocy, będącego właścicielem jednostek fizycznych tworzących jednostkę rynku mocy lub podmiotem upoważnionym przez właścicieli tych jednostek fizycznych do dysponowania nimi na rynku mocy. Inaczej są to podmioty, których jednostki w wyniku wygranych aukcji bądź zakupów na rynku wtórnym, świadczą usługi realizacji obowiązku mocowego.

Operatorem rynku mocy jest Operator Systemu Przesyłowego Elektroenergetycznego, zgodnie z definicją przedstawioną w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne. Funkcję tę pełni spółka B. Operator rynku mocy jest zamawiającym usługę realizacji obowiązku mocowego, przeprowadza aukcje mocy, na których dostawcy mocy oferują obowiązek mocowy i gromadzi środki z tzw. opłaty mocowej, z których wypłaca się wynagrodzenie za realizację obowiązku mocowego. Opłata mocowa stanowi element kalkulacji wynagrodzenia B. za usługi przesyłania energii elektrycznej i jest gromadzona na specjalnym Rachunku opłaty mocowej, prowadzonym przez A. rynku mocy. Wysokość stawki opłaty mocowej ustala Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, zapewniając przeniesienie kosztów, wynikających z umów mocowych.

A., zgodnie z art. 61 ust. 1 i 3 ww. ustawy o rynku mocy, dokonuje rozliczeń finansowych rynku mocy, w tym przede wszystkim wypłaca wynagrodzenie Dostawcom mocy za zrealizowanie obowiązku mocowego. Wynagrodzenie to wypłacane jest na podstawie pisemnych dyspozycji Operatora rynku mocy. Funkcję zarządcy rozliczeń rynku mocy pełni Wnioskodawca - spółka A.

Zgodnie z art. 77 ust. 4 tej ustawy za zarządzanie środkami opłaty mocowej Spółka będzie pobierać wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia Rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy.

Zgodnie z art. 77 ust. 3 ustawy o rynku mocy A. zarządza powierzonymi środkami z opłaty mocowej i innych tytułów przewidzianych ustawą na Rachunku opłaty mocowej, na zasadach określonych w art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (ustawa (…)), oraz zapewnia płynność finansową rozliczeń umów mocowych, w tym może zaciągać zadłużenie na realizację wypłat wynagrodzenia za wykonanie obowiązku mocowego. Spłata zadłużenia łącznie z kosztami obsługi tego zadłużenia następuje ze środków zgromadzonych na Rachunku opłaty mocowej.


Zarządzanie środkami z opłaty mocowej obejmuje szereg czynności:

  1. Prowadzenie Rachunku opłaty mocowej.
    A. otwiera Rachunek opłaty mocowej, upoważnia swoich pracowników do wykonywania czynności bankowych na tym rachunku, w tym do wprowadzania zleceń płatności, akceptacji wprowadzonych zleceń, wysyłania zaakceptowanych zleceń do systemu bankowego, pobierania wyciągów bankowych oraz potwierdzeń wykonania operacji jak również poprzez upoważnione osoby wykonuje opisane wcześniej czynności. Rachunek opłaty mocowej jest to wyodrębniony rachunek bankowy A., na który wpływają środki pochodzące z opłaty mocowej. Środki te przekazuje na ten rachunek Operator rynku mocy - B. Możliwe są także bezpośrednie wpłaty od uczestników rynku mocy.
  2. W ramach czynności związanych z zarządzaniem Rachunkiem opłaty mocowej oraz środkami na nim zgromadzonymi, A. dokonuje lokat wolnych środków finansowych, czyli środków które w prognozowanym okresie nie zostaną wydatkowane w ramach realizacji obowiązków wynikających z ustawy o rynku mocy. Zgromadzone środki na Rachunku opłaty mocowej są przez A., w ramach czynności zarządzania środkami, lokowane zgodnie z zapisami ustawy (…) (art. 54). Katalog możliwych lokat jest ograniczony i obejmuje obligacje Skarbu Państwa, obligacje gwarantowane przez Skarb Państwa oraz lokaty bankowe i bankowe papiery wartościowe.
    Jako strona umów mocowych, odpowiedzialna na gruncie ustawy o rynku mocy za dokonywanie płatności mocowych, A. wykonywać będzie przelewy środków na rzecz podmiotów świadczących usługę realizacji obowiązku mocowego na rynku mocy (Dostawców mocy). Płatności środków z Rachunku opłaty mocowej dokonywane będą na podstawie pisemnych dyspozycji zapłaty (zleceń płatniczych i rozliczeniowych), otrzymywanych od B. (Operator), które wynikać będą z zaakceptowanych faktur, wystawionych przez Dostawców mocy.
  3. Za płynność rozliczeń oraz terminowe dokonywanie płatności odpowiada A. W przypadku niewystarczającej ilości środków finansowych w stosunku do planowanych wypłat wynikających z wystawionych faktur od Dostawców mocy, rolą A. jest zabezpieczanie odpowiedniej ilości środków finansowych na wypłaty. Obejmuje to organizowanie finansowania zewnętrznego (kredytu, emisji obligacji etc.) celem zapewnienia terminowości wypłat lub czasowe wykorzystanie środków, które Spółka ma zgromadzone na rachunku opłaty przejściowej i którymi zarządza w oparciu o ustawę (…). Środki na spłatę finansowania zewnętrznego oraz zwrot środków na rachunek opłaty przejściowej będą pochodziły z przyszłych wpływów z opłaty mocowej.
  4. Stosownie do art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy, A., za zarządzanie środkami z opłaty mocowej pobiera wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia Rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy. Wynagrodzenie to jest finansowane ze środków z opłaty mocowej, zgromadzonych na Rachunku opłaty mocowej oraz pobierane przez A. z tych środków.

A., w ramach czynności opisanych w odpowiedzi na pytanie 1, będzie:

  1. utrzymywał w wybranym banku Rachunek opłaty mocowej i ponosił koszty operacji na tym rachunku,
  2. dokonywał płatności faktur od Dostawców mocy, co wiąże się z koniecznością budowy i utrzymania narzędzi informatycznych do obsługi tych zleceń płatniczych,
  3. lokował środki zgromadzone na Rachunku opłaty mocowej, co wiąże się z potrzebą utrzymania zespołu pracowników wyspecjalizowanych w lokowaniu środków,
  4. zapewniał płynność na Rachunku opłaty mocowej, korzystając z finansowania zewnętrznego lub wewnętrznego, co również wymaga zespołu pracowników współpracujących z instytucjami finasowymi, monitorowania i obsługi umów kredytowych etc.,
  5. przyjmował zlecenia płatnicze od B. - w ustalonej formie (papierowo/elektronicznie/inne),
  6. wystawiał dla B. faktury VAT, obejmujące wynagrodzenie za zarządzanie środkami opłaty mocowej oraz pobierał to wynagrodzenie z Rachunku opłaty mocowej.


Z czynnościami wymienionymi wyżej wiążą się dalsze konkretne działania, takie jak:

  1. wykonywanie na własny koszt zleceń płatniczych w tym również zagranicznych,
  2. kontrola poprawności realizacji zleceń (dyspozycja-wyciąg),
  3. kontrola terminowości wpływów, zarówno z opłaty mocowej, jak też od Dostawców mocy (kary, zwroty, korekty, inne),
  4. weryfikacja poprawności zleceń z dokumentacją źródłową,
  5. weryfikacja poprawności zleceń z przepisami ustawy o rynku mocy i innymi dokumentami te zasady regulującymi,
  6. utrzymywanie kontaktów roboczych/operacyjnych z Operatorem rynku mocy B. oraz z pozostałymi uczestnikami rynku mocy,
  7. zakładanie lokat bankowych i nabywanie innych przewidzianych w ustawie instrumentów,
  8. kontrola poprawności rozliczania lokat, polegająca na sprawdzeniu wysokości zwróconego kapitału oraz prawidłowości naliczonych i faktycznie przekazanych na Rachunek opłaty mocowej odsetek,
  9. raportowanie czynności i wyników lokacyjnych do B.
  10. prognozowanie płynności systemu poprzez przygotowywanie prognoz przepływów (planowanych wpływów i wydatków w danym okresie), w szczególności identyfikowanie z wyprzedzeniem potencjalnego deficytu środków finansowych,
  11. przygotowywanie dokumentacji niezbędnej do występowania o finansowanie zewnętrzne,
  12. prowadzenie rozmów i negocjacji z potencjalnymi kredytodawcami,
  13. rozliczanie wykorzystania finansowania zewnętrznego,
  14. spłata finansowania zewnętrznego,
  15. rozstrzyganie wątpliwości prawnych, w tym zasięganie opinii zewnętrznych i urzędowych,
  16. raportowanie na bieżąco do B. z wykonywanych prac, związanych z obsługą rynku mocy.



W systemie wsparcia jakim jest rynek mocy, A. ma zapewnić płynność finansową, na swój koszt i swoje ryzyko. Oznacza to, że A. będzie tym podmiotem, który będzie występował o finansowanie zewnętrzne, ponosił jego koszty oraz rozliczał jego wykorzystywanie i spłatę. To na A. spoczywa ryzyko ewentualnych roszczeń za nieterminowość realizacji zleceń wystawianych przez B. na rzecz beneficjentów tego systemu - Dostawców mocy.

Zapewnienie płynności finansowej systemu polega więc na takim zarządzaniu i gospodarowaniu środkami finansowymi, aby w każdym faktycznym i bieżącym oraz dającym się przewidzieć momencie, ilość środków finansowych będących w dyspozycji A. na Rachunku opłaty mocowej była wyższa, aniżeli planowane i przewidywane wydatki z tytułu realizacji obowiązków A. wynikających z ustawy o rynku mocy oraz umów mocowych. W przypadku, gdy będzie to wymagane, A. w ramach zarządzania płynnością systemu będzie zobowiązany do pozyskania finansowania zewnętrznego oraz jego spłaty, a koszty związane z obsługą tego finansowania zostaną pokryte z przyszłych wpływów z opłaty mocowej.


W związku z powyższym zadano następujące pytania:


  1. Czy w związku z regulacją art. 77 ust.4 ustawy o rynku mocy, stanowiącą że A. za zarządzanie środkami z opłaty mocowej będzie pobierał wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, Spółka staje się automatycznie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług?
  2. Czy w przypadku odpowiedzi „tak” na pytanie 1, Spółka ma obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, a jeżeli tak, to jako „podatnik VAT czynny” czy jako „podatnik VAT zwolniony”, mając na uwadze, że działalność Spółki jest zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług oraz to, że B. oczekuje wystawiania faktur VAT przez Wnioskodawcę?
  3. Czy Spółka, wystawiając faktury VAT za usługi zarządzania środkami opłaty mocowej, powinna naliczać i wykazywać na fakturze podatek VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:


  1. A., świadcząc na rzecz B w ramach rozliczeń rynku mocy usługę zarządzania środkami z opłaty mocowej, o której mowa w art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy, za którą to usługę A. będzie pobierał wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, staje się automatycznie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.
  2. W związku ze świadczeniem usług na rynku mocy, o których mowa w pkt 1, mając na uwadze, że działalność ta jest zwolniona od podatku od towarów i usług, Spółka nie musi, co do zasady, rejestrować się jako podatnik VAT, co wynika z art. 96 ust. 1 w zw. z ust 3 ustawy o podatku od towarów i usług . Ponieważ jednak B. oczekuje wystawiania przez A. faktur za świadczone usługi i takich faktur będzie żądać, Spółka, chcąc wystawiać faktury VAT, powinna zarejestrować się jako „podatnik VAT zwolniony”.
  3. Na fakturze VAT, wystawianej przez Spółkę za usługi zarządzania środkami opłaty mocowej, Spółka powinna umieszczać informację o zwolnieniu z VAT, stosując oznaczenie „zw”. Spółka nie nalicza i nie wykazuje na fakturze podatku VAT. Spółka nie będzie miała również obowiązku wskazania na fakturze podstawy prawnej zwolnienia od podatku od towarów i usług, gdyż wywodzi swoje zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, która to podstawa stanowi m.in. wyjątek od obowiązku jej wskazywania na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 roku w sprawie wystawiania faktur.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.


  1. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Do tej pory Spółka wykonywała czynności, które nie mieściły się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, nie była producentem, handlowcem ani usługodawcą, co potwierdziła Interpretacja indywidualna (…). W ramach rozliczeń na rynku mocy, regulowanym przepisami ustawy o rynku mocy, Spółka będzie świadczyć usługę zarządzania środkami opłaty mocowej i za świadczenie tej usługi będzie pobierać wynagrodzenie, zgodnie z art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy. Ta okoliczność przesądza o tym, że Spółka będzie usługodawcą w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym staje się podatnikiem w zakresie podatku od towarów i usług.


Bez znaczenia dla takiej kwalifikacji pozostaje okoliczność, że Spółka nie zarabia na tej usłudze, że wynagrodzenie równe jest poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności.


  1. Działalność Spółki zwolniona jest od podatku od towarów i usług. Uprzednio, według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) działalność spółki była kwalifikowana jako "usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej nie sklasyfikowane (PKWiU 65.23)". Po przeklasyfikowaniu do Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) usługi te zostały zaklasyfikowane jako „pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99 Z). Działalność sklasyfikowana według PKWiU i oznaczona 65.23 była wprost zwolniona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 3 Załącznika nr 4 ustawy, w jej ówczesnym brzmieniu. Po przeklasyfikowaniu do PKD i po zmianie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a w szczególności art. 43, w którym nie ma już odesłania działalności zwolnionych od podatku do załącznika nr 4 lecz zwolnienia zapisane są wprost i nie ma już zwolnienia przedmiotowego przez wskazanie nr PKD tylko poprzez opis działalności.

Spółka upatruje zwolnienia swojej działalności w oparciu o art. 43 ustawy w jej obecnym brzmieniu, a w szczególności na podstawie ust. 1 pkt 40 (usługi w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych oraz pośrednictwa w świadczeniu tych usług). Należy zaznaczyć, że zarządzanie środkami programów pomocowych jest wyłączną działalnością Spółki.

Zgodnie z art. 96 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przez dniem wykonania pierwszej czynności, określonej w art. 5, złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne. Ustęp 3 tego artykułu stanowi, że podmioty, wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne. Podatnik prowadzący sprzedaż zwolnioną od podatku, w myśl artykułu 106b ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma obowiązku wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej.

Jednak wyjątek w tej kwestii stanowi art. 106b ust. 3 ustawy. W myśl art. 106b ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż zwolnioną jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Tym samym podatnik zwolniony z podatku od towarów i usług będzie obowiązany wystawić fakturę na żądanie nabywcy, o ile takie żądanie zostanie zgłoszone w terminie przewidzianym w ustawie. Ponieważ B. oczekuje faktur VAT i będzie występować do Spółki z żądaniem ich wystawienia, Spółka będzie zobowiązana do wystawiania faktur VAT, a to z kolei determinuje obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego i zarejestrowania Spółki jako „podatnik VAT zwolniony”.


  1. Ogólnie, podmiot prowadzący tylko sprzedaż zwolnioną z podatku od towarów i usług nie musi rejestrować się jako podatnik VAT, a wówczas wystawia rachunki, na których nie ma informacji o VAT. Jeżeli chce wystawiać faktury VAT, powinien dokonać rejestracji jako „podatnik VAT zwolniony”. W takim przypadku, dokonując sprzedaży zwolnionej powinna zastosować oznaczenie „zw”, co nie jest tożsame z zerową stawką podatku VAT. Co do zasady, podatnicy korzystający ze zwolnienia z podatku od towarów i usług wystawiają faktury bez VAT i taką fakturę powinien wystawiać A.

Takie stanowisko jest również, w przypadku Spółki, uzasadnione ekonomicznie. W ramach wynagrodzenia za zarządzanie rachunkiem opłaty mocowej, zgodnie z art. 77 ust. 4 A. ujmuje koszty wynikające z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy. Koszty te powstają w przypadku konieczności zaciągnięcia zadłużenia i przejściowego finansowania płatności mocowych, gdy wpływy z opłaty mocowej są niewystarczające. Skala obsługiwanego systemu, opiewającego rocznie na (…) zł płatności powoduje, że koszty finansowania mogą sięgać milionów złotych rocznie. Nie ma uzasadnienia ekonomicznego, aby te koszty poprzez wynagrodzenie A. powiększane były jeszcze o podatek VAT. Koszty te związane są z konstrukcją ustawową rozliczeń na rynku mocy, gdzie to A. bierze na siebie usługę utrzymania płynności (pozyskania finansowania) i dokonania płatności na rzecz dostawców mocy w ramach powierzonej opłaty mocowej. A. pełni tu dwie role pośrednika w płatności i pośrednika w finasowaniu, biorąc odpowiedzialność za realizację obu zadań.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Z regulacji art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).


Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez sprzedaż – zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 22 ustawy – należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.


Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie nie będące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.


Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).


Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.


Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.


W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.


Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z ww. regulacją Dyrektywy 2006/112/WE Rady, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.


Powyższe przepisy wskazują, że czynność podlega opodatkowaniu, jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.


Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa, w której prawa z akcji wykonuje Minister Aktywów Państwowych.


Spółka realizuje wyłącznie zadania wynikające z ustaw szczególnych, a mianowicie: ustawy (…),
ustawy o odnawialnych źródłach energii ("ustawa OZE"), ustawy o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji ("ustawa kogeneracyjna"), ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw ("ustawa FWRC"), ustawy o rynku mocy ("ustawa o rynku mocy").

Spółka jest spółką celową i realizuje programy pomocy publicznej, określone w ww. ustawach szczególnych, notyfikowane w Komisji Europejskiej, w tym wykonuje zadania związane z gospodarowaniem i zarządzaniem środkami pochodzącymi z opłat określonych w tych ustawach. Spółka wypłaca beneficjentom programów pomocowych należne im środki finansowe, zabezpiecza płynność finansową systemów wsparcia oraz pełni rolę operatorów rozliczeń na zasadach określonych w tych ustawach. W systemie gospodarczym i prawnym brak jest podmiotów o podobnej specyfice działalności.

Przedmiotem działalności Spółki według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług były uprzednio "usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej nie sklasyfikowane (PKWiU 65.23)”, a po przeklasyfikowaniu działalności do Polskiej Klasyfikacji Działalności jest obecnie "pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z)".

Na podstawie zapisów ustawy (…), ustawy OZE i ustawy kogeneracyjnej Spółka ma zagwarantowane pokrycie kosztów działalności, określonych w tych ustawach, odpowiednio z opłaty przejściowej, opłaty OZE i opłaty kogeneracyjnej. Realizując zadania wynikające z tych ustaw Spółka nie osiąga przychodów i nie wystawia faktur VAT, a koszty działalności pokrywa z odpowiednich opłat przejściowej, OZE, kogeneracyjnej.

Zgodnie z przepisami ustawy FWRC Spółka została wyznaczona do zarządzania Funduszem Wypłaty Różnicy Cen, dysponentem którego jest minister właściwy do spraw energii. Spółka wykonuje w tym przypadku zadania zarządcy rozliczeń cen, a zgodnie z art. 16 ust. 2 tej ustawy, A. nie pobiera wynagrodzenia za zarządzanie tym funduszem, a koszty związane z tymi zadaniami pokrywa w ramach kosztów działalności, o której mowa w art. 49 ust. 1 Ustawy (…) - czyli koszty te pokrywa z opłaty przejściowej. W tym przypadku Spółka również nie osiąga przychodów i nie wystawia faktur VAT.

Na podstawie przepisów ustawy o rynku mocy Spółka wykonuje zadania zarządcy rozliczeń rynku mocy. Zgodnie z art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy, za zarządzanie środkami opłaty mocowej Spółka będzie pobierać wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy.

Do momentu rozpoczęcia realizacji zadań wynikających z ustawy o rynku mocy spółka nie prowadzi sprzedaży towarów, wyrobów i usług. Kierując się zapisami ww. ustaw, w dotychczasowych sprawozdaniach finansowych wykazane są pozostałe przychody operacyjne pokrywające koszty funkcjonowania Spółki, wynik brutto równy jest kwocie należnego podatku dochodowego, natomiast wynik finansowy netto w każdym roku wynosi „0” zł. Spółka prowadzi wynik dla celów podatkowych na poziomie zero tj. bez wykazywania zysku ani straty. Zasada ta stosowana była przez Spółkę począwszy od jej powstania, czyli od 2007 roku.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, Spółka nie była kwalifikowana do tej pory jako podatnik podatku od towarów i usług, nie miała również obowiązku dokonania zgłoszenia rejestracyjnego ani też nie miała obowiązku składania deklaracji podatkowych dla celów rozliczania podatku od towarów i usług. Na potwierdzenie poprawności powyższych zasad, Spółka otrzymała interpretację indywidualną, z której jednoznacznie wynika, że działalność Spółki zwolniona jest od podatku od towarów i usług i Spółka nie ma obowiązku dokonania zgłoszenia rejestracyjnego ani obowiązku składania deklaracji podatkowych dla celów rozliczania podatku od towarów i usług.

Interpretacja wydana została w okresie, w którym Spółka realizowała wyłącznie zadania wynikające z ustawy (…), jednakże pozostają one aktualne w odniesieniu do kolejnych działalności związanych z realizacją kolejnych programów pomocy publicznej, gdyż regulacje te w żaden sposób nie zmieniały zasad prowadzonej działalności z punktu widzenia rachunkowo - podatkowego, z zastrzeżeniem działalności na rynku mocy.

Zgodnie z art. 77 ust. 3 ustawy o rynku mocy Wnioskodawca zarządza powierzonymi środkami z opłaty mocowej i innych tytułów przewidzianych ustawą na rachunku opłaty mocowej, na zasadach określonych w art. 54 ust. 1 ustawy (…) oraz zapewnia płynność finansową rozliczeń umów mocowych, w tym może zaciągać zadłużenie na realizację wypłat wynagrodzenia za wykonanie obowiązku mocowego. Spłata zadłużenia łącznie z kosztami obsługi tego zadłużenia następuje ze środków zgromadzonych na rachunku opłaty mocowej. Jednocześnie, opłaty mocowe zebrane na rachunku opłaty mocowej stanowią własność operatora rynku mocy, do momentu ich wypłaty na rzecz dostawców mocy, natomiast Wnioskodawca będzie nimi dysponował wyłącznie jako środkami powierzonymi, na cele określone w ustawie o rynku mocy. Rozliczenia na rynku mocy zaczną praktycznie być realizowane począwszy od 2021 r.

Stosownie do art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy Wnioskodawca za zarządzanie środkami z opłaty mocowej będzie pobierał wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy. Wynagrodzenie to będzie finansowane ze środków pochodzących z opłaty mocowej zgromadzonych na rachunku opłaty mocowej oraz pobierane będzie przez Wnioskodawcę z tych środków.

Operator rynku mocy oczekuje od Wnioskodawcy faktur VAT za wykonywaną usługę. W odniesieniu do rozliczeń na rynku mocy, ustawodawca, w przeciwieństwie do systemów pomocy publicznej, regulowanych pozostałymi ww. ustawami, przewidział wynagrodzenie dla Wnioskodawcy za zarządzanie środkami opłaty.

Rynek mocy to nowe, szczególne rozwiązanie regulacyjne, wprowadzone przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2018 r. o rynku mocy, służące zapewnieniu pełnego bezpieczeństwa zasilania w energię elektryczną i zapobieżeniu sytuacji niedoboru energii elektrycznej w przyszłości. Jest to mechanizm, zachęcający właścicieli elektrowni konwencjonalnych do utrzymywania bloków energetycznych w „gotowości” do produkcji i dostarczania energii elektrycznej. Takie bloki -jednostki rynku mocy będą dostawać pieniądze właśnie za „gotowość” - odpowiednią ilość PLN za każdy megawat zainstalowanej mocy w gotowej do pracy instalacji. Usługa ta nazwana jest obowiązkiem mocowym.


Wybór jednostek rynku mocy, które za wynagrodzeniem oferują usługę realizowania obowiązku mocowego, dokonywany jest w drodze aukcji.


Główne podmioty, które uczestniczą w rynku mocy to:

  1. Dostawcy mocy,
  2. Operator rynku mocy,
  3. A. rynku mocy.

Ponadto istotną rolę w rynku mocy odgrywa minister właściwy do spraw energii i Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.


Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o rynku mocy przez Dostawcę mocy rozumie się właściciela jednostki rynku mocy, będącego właścicielem jednostek fizycznych tworzących jednostkę rynku mocy lub podmiotem upoważnionym przez właścicieli tych jednostek fizycznych do dysponowania nimi na rynku mocy. Inaczej są to podmioty, których jednostki w wyniku wygranych aukcji bądź zakupów na rynku wtórnym, świadczą usługi realizacji obowiązku mocowego.

Operatorem rynku mocy jest Operator Systemu Przesyłowego Elektroenergetycznego, zgodnie z definicją przedstawioną w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne. Funkcję tę pełni spółka B. Operator rynku mocy jest zamawiającym usługę realizacji obowiązku mocowego, przeprowadza aukcje mocy, na których dostawcy mocy oferują obowiązek mocowy i gromadzi środki z tzw. opłaty mocowej, z których wypłaca się wynagrodzenie za realizację obowiązku mocowego. Opłata mocowa stanowi element kalkulacji wynagrodzenia B. za usługi przesyłania energii elektrycznej i jest gromadzona na specjalnym Rachunku opłaty mocowej, prowadzonym przez Wnioskodawcę. Wysokość stawki opłaty mocowej ustala Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, zapewniając przeniesienie kosztów, wynikających z umów mocowych.

Wnioskodawca, zgodnie z art. 61 ust. 1 i 3 ww. ustawy o rynku mocy, dokonuje rozliczeń finansowych rynku mocy, w tym przede wszystkim wypłaca wynagrodzenie Dostawcom mocy za zrealizowanie obowiązku mocowego. Wynagrodzenie to wypłacane jest na podstawie pisemnych dyspozycji Operatora rynku mocy. Funkcję Zarządcy Rozliczeń rynku mocy pełni Wnioskodawca.

Zgodnie z art. 77 ust. 4 tej ustawy za zarządzanie środkami opłaty mocowej Spółka będzie pobierać wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia Rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy.

Zgodnie z art. 77 ust. 3 ustawy o rynku mocy Zarządca Rozliczeń zarządza powierzonymi środkami z opłaty mocowej i innych tytułów przewidzianych ustawą na Rachunku opłaty mocowej, na zasadach określonych w art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej, oraz zapewnia płynność finansową rozliczeń umów mocowych, w tym może zaciągać zadłużenie na realizację wypłat wynagrodzenia za wykonanie obowiązku mocowego. Spłata zadłużenia łącznie z kosztami obsługi tego zadłużenia następuje ze środków zgromadzonych na Rachunku opłaty mocowej.


Zarządzanie środkami z opłaty mocowej obejmuje szereg czynności:

  1. Prowadzenie Rachunku opłaty mocowej.

    A. otwiera Rachunek opłaty mocowej, upoważnia swoich pracowników do wykonywania czynności bankowych na tym rachunku, w tym do wprowadzania zleceń płatności, akceptacji wprowadzonych zleceń, wysyłania zaakceptowanych zleceń do systemu bankowego, pobierania wyciągów bankowych oraz potwierdzeń wykonania operacji jak również poprzez upoważnione osoby wykonuje opisane wcześniej czynności. Rachunek opłaty mocowej jest to wyodrębniony rachunek bankowy A., na który wpływają środki pochodzące z opłaty mocowej. Środki te przekazuje na ten rachunek Operator rynku mocy. Możliwe są także bezpośrednie wpłaty od uczestników rynku mocy.
  2. W ramach czynności związanych z zarządzaniem Rachunkiem opłaty mocowej oraz środkami na nim zgromadzonymi, A. dokonuje lokat wolnych środków finansowych, czyli środków które w prognozowanym okresie nie zostaną wydatkowane w ramach realizacji obowiązków wynikających z ustawy o rynku mocy. Zgromadzone środki na Rachunku opłaty mocowej są przez A., w ramach czynności zarządzania środkami, lokowane zgodnie z zapisami ustawy (…). Katalog możliwych lokat jest ograniczony i obejmuje obligacje Skarbu Państwa, obligacje gwarantowane przez Skarb Państwa oraz lokaty bankowe i bankowe papiery wartościowe.
    Jako strona umów mocowych, odpowiedzialna na gruncie ustawy o rynku mocy za dokonywanie płatności mocowych, A. wykonywać będzie przelewy środków na rzecz podmiotów świadczących usługę realizacji obowiązku mocowego na rynku mocy - Dostawców mocy. Płatności środków z Rachunku opłaty mocowej dokonywane będą na podstawie pisemnych dyspozycji zapłaty - zleceń płatniczych i rozliczeniowych, otrzymywanych od B., które wynikać będą z zaakceptowanych faktur, wystawionych przez Dostawców mocy.
  3. Za płynność rozliczeń oraz terminowe dokonywanie płatności odpowiada A. W przypadku niewystarczającej ilości środków finansowych w stosunku do planowanych wypłat wynikających z wystawionych faktur od Dostawców mocy, rolą A. jest zabezpieczanie odpowiedniej ilości środków finansowych na wypłaty. Obejmuje to organizowanie finansowania zewnętrznego - kredytu, emisji obligacji etc. celem zapewnienia terminowości wypłat lub czasowe wykorzystanie środków, które Spółka ma zgromadzone na rachunku opłaty przejściowej i którymi zarządza w oparciu o ustawę (…). Środki na spłatę finansowania zewnętrznego oraz zwrot środków na rachunek opłaty przejściowej będą pochodziły z przyszłych wpływów z opłaty mocowej.
  4. Stosownie do art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy, A., za zarządzanie środkami z opłaty mocowej pobiera wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom wynikającym z tej działalności, składającym się z kosztów prowadzenia Rachunku opłaty mocowej, kosztów rozliczeń finansowych na rynku mocy oraz kosztów wynikających z zarządzania płynnością finansową na rynku mocy. Wynagrodzenie to jest finansowane ze środków z opłaty mocowej, zgromadzonych na Rachunku opłaty mocowej oraz pobierane przez A. z tych środków.

A., w ramach opisanych czynności będzie: utrzymywał w wybranym banku Rachunek opłaty mocowej i ponosił koszty operacji na tym rachunku, dokonywał płatności faktur od Dostawców mocy, co wiąże się z koniecznością budowy i utrzymania narzędzi informatycznych do obsługi tych zleceń płatniczych, lokował środki zgromadzone na Rachunku opłaty mocowej, co wiąże się z potrzebą utrzymania zespołu pracowników wyspecjalizowanych w lokowaniu środków, zapewniał płynność na Rachunku opłaty mocowej, korzystając z finansowania zewnętrznego lub wewnętrznego, co również wymaga zespołu pracowników współpracujących z instytucjami finasowymi, monitorowania i obsługi umów kredytowych etc., przyjmował zlecenia płatnicze w ustalonej formie (papierowo/elektronicznie/inne), wystawiał dla B. faktury VAT, obejmujące wynagrodzenie A. za zarządzanie środkami opłaty mocowej oraz pobierał to wynagrodzenie z Rachunku opłaty mocowej.

Z czynnościami wymienionymi wyżej wiążą się dalsze konkretne działania, takie jak: wykonywanie na własny koszt zleceń płatniczych w tym również zagranicznych, kontrola poprawności realizacji zleceń (dyspozycja-wyciąg), kontrola terminowości wpływów, zarówno z opłaty mocowej, jak też od Dostawców mocy (kary, zwroty, korekty, inne), weryfikacja poprawności zleceń z dokumentacją źródłową, weryfikacja poprawności zleceń z przepisami ustawy o rynku mocy i innymi dokumentami te zasady regulującymi, utrzymywanie kontaktów roboczych/operacyjnych z Operatorem rynku mocy oraz z pozostałymi uczestnikami rynku mocy, zakładanie lokat bankowych i nabywanie innych przewidzianych w ustawie instrumentów, kontrola poprawności rozliczania lokat, polegająca na sprawdzeniu wysokości zwróconego kapitału oraz prawidłowości naliczonych i faktycznie przekazanych na Rachunek opłaty mocowej odsetek, raportowanie czynności i wyników lokacyjnych do B., prognozowanie płynności systemu poprzez przygotowywanie prognoz przepływów (planowanych wpływów i wydatków w danym okresie), w szczególności identyfikowanie z wyprzedzeniem potencjalnego deficytu środków finansowych, przygotowywanie dokumentacji niezbędnej do występowania o finansowanie zewnętrzne, prowadzenie rozmów i negocjacji z potencjalnymi kredytodawcami, rozliczanie wykorzystania finansowania zewnętrznego, spłata finansowania zewnętrznego, rozstrzyganie wątpliwości prawnych, w tym zasięganie opinii zewnętrznych i urzędowych, raportowanie na bieżąco do B. z wykonywanych prac, związanych z obsługą rynku mocy.

W systemie wsparcia jakim jest rynek mocy, A. ma zapewnić płynność finansową, na swój koszt i swoje ryzyko. Oznacza to, że A. będzie tym podmiotem, który będzie występował o finansowanie zewnętrzne, ponosił jego koszty oraz rozliczał jego wykorzystywanie i spłatę. To na A. spoczywa ryzyko ewentualnych roszczeń za nieterminowość realizacji zleceń wystawianych przez B. na rzecz beneficjentów tego systemu - Dostawców mocy.

Zapewnienie płynności finansowej systemu polega więc na takim zarządzaniu i gospodarowaniu środkami finansowymi, aby w każdym faktycznym i bieżącym oraz dającym się przewidzieć momencie, ilość środków finansowych będących w dyspozycji A. na Rachunku opłaty mocowej była wyższa, aniżeli planowane i przewidywane wydatki z tytułu realizacji obowiązków A. wynikających z ustawy o rynku mocy oraz umów mocowych. W przypadku, gdy będzie to wymagane, A. w ramach zarządzania płynnością systemu będzie zobowiązany do pozyskania finansowania zewnętrznego oraz jego spłaty, a koszty związane z obsługą tego finansowania zostaną pokryte z przyszłych wpływów z opłaty mocowej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy w związku z regulacją art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy, stanowiącą że Wnioskodawca za zarządzanie środkami z opłaty mocowej będzie pobierał wynagrodzenie równe poniesionym uzasadnionym kosztom, wynikającym z tej działalności, Spółka staje się automatycznie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do przedstawionego opisu sytuacji i obowiązujących w tym zakresie przepisów należy stwierdzić, że czynności, które będą świadczone przez Wnioskodawcę będą stanowiły określone w art. 8 ust. 1 ustawy odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Z uwagi na świadczenie usług zarządzania środkami z opłaty mocowej i pobieranie wynagrodzenia z tytułu świadczenia tych usług Wnioskodawca stanie się podmiotem spełniającym kryteria podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy. W opisanej sytuacji będzie dochodziło bowiem do odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Za realizację czynności w powyższym zakresie Wnioskodawca będzie otrzymywał określone wynagrodzenie. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług otrzymane z tego tytułu świadczenie pieniężne w istocie będzie stanowiło zapłatę za świadczone przez Wnioskodawcę usługi. Zatem pomiędzy płatnością, którą otrzyma Wnioskodawca, a świadczeniem, będzie zachodził związek bezpośredni, ponieważ płatność nastąpi w zamian za to świadczenie. W opisanej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że otrzymane wynagrodzenie będzie równe poniesionym uzasadnionym kosztom wynikającym z prowadzonej działalności gospodarczej. Świadczenie Wnioskodawcy będzie odpłatne – za określonym wynagrodzeniem wynikającym bezpośrednio z brzmienia art. 77 ust. 4 ustawy o rynku mocy.


W związku z tym Wnioskodawca stanie się automatycznie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy.


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 1 należy uznać za prawidłowe.


Ponieważ stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem 1 uznano za prawidłowe to należy również odpowiedzieć na pytania nr 2 i 3.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również tego czy Spółka ma obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, a jeżeli tak, to jako „podatnik VAT czynny” czy jako „podatnik VAT zwolniony”, mając na uwadze, że działalność Spółki jest zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust.7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.


Jednocześnie, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.


Spółka upatruje zwolnienia swojej działalności w oparciu o art. 43 ustawy w jej obecnym brzmieniu, a w szczególności na podstawie ust. 1 pkt 40 (usługi w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych oraz pośrednictwa w świadczeniu tych usług). Należy zaznaczyć, że zarządzanie środkami programów pomocowych jest wyłączną działalnością Spółki.

Art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy stanowi, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.


Ponadto, zgodnie z zapisem art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.


Powyższe zwolnienia znajdują odzwierciedlenie w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą.


I tak, zgodnie z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Kryteria, jakie należy przyjąć w celu kwalifikacji konkretnych usług jako transakcji dotyczących wszelkiego rodzaju płatności, przelewów i transferów pieniężnych, zwolnionych od podatku na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE, zostały określone w orzecznictwie TSUE. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE, zwolnienia, o których mowa w art. 135 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Ponadto, pojęcia użyte do opisania zwolnień od podatku powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Wykładnia tych pojęć musi być jednakże zgodna z celami, jakim służą zwolnienia oraz musi spełniać wymogi zasady neutralności podatkowej. Zasada ścisłej wykładni nie oznacza zatem, że pojęcia użyte w celu opisania zwolnień powinny być interpretowane w sposób, który uniemożliwiałby osiągnięcie zakładanych przez nie skutków (np. wyroki w sprawach: C-334/14 De Fruytier, pkt 18; C-607/14 Bookit, pkt 34).

W odniesieniu do art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE TSUE wskazał, że przelew jest transakcją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego rachunku na drugi. Transakcja ta cechuje się w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej z jednej strony między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony między nimi a ich bankiem, jak również, w odpowiednim przypadku, między bankami. Brzmienie art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE nie wyklucza co do zasady, aby transakcja przelewu składała się z różnych odrębnych usług, które stanowią wówczas „transakcje dotyczące” przelewów w rozumieniu tego przepisu (np. wyrok w sprawie C-2/95 SDC, pkt 64).

W powołanym wyroku w sprawie C-2/95 Trybunał stwierdził, że „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Ponadto orzekł, że ani sposób wykonywania usług (np. poprzez zastosowanie elektronicznych środków przekazu), ani charakter prawny usługodawcy (np. brak statusu banku czy instytucji finansowej), ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13(B)(d)(3) i (5) VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i f Dyrektywy 112), pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta banku postrzegane jako element otrzymywanej usługi finansowej. Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym nie jest objęte zwolnieniem - „aby stanowić „transakcję dotyczącą przelewów” świadczone usługi muszą zatem mieć skutek przelania funduszy oraz pociągać za sobą zmiany sytuacji prawnej i finansowej. Usługę zwolnioną na gruncie Dyrektywy należy odróżnić od czysto fizycznego lub technicznego świadczenia, takiego jak udostępnianie bankowi systemu przetwarzania danych.” W powyższym wyroku TSUE uznał także, że usługi pomocnicze dla usług finansowych mogą korzystać ze zwolnienia z VAT tylko jeśli same w znacznym stopniu „stają się” usługą finansową. Dla uznania usług związanych z przelewami za zwolnione, Trybunał w istocie wymaga, aby te usługi wywoływały taki efekt jak przelew, tzn. prowadziły do przeniesienia środków i zmieniały sytuację prawną i finansową zainteresowanego podmiotu. Trybunał wskazał również, że usługi polegające na udostępnieniu finansowych informacji bankom i innym użytkownikom nie są objęte zwolnieniem przewidzianym w podpunktach (3) i (5) art. 13(B)(d) VI Dyrektywy.

Ponadto, oprócz transakcji spełniających kryterium wskazane przez TSUE dotyczące przelewów zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności (np. wyrok w sprawie C-2/95 SDC, pkt 66–68). W tym kontekście TSUE podkreślał, że należy odróżnić usługę zwolnioną od podatku w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE od wykonania zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego. Istotne jest w szczególności, aby w tym celu zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy, a zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy transakcji (np. wyroki: w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi, pkt 24; w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 40). Jak wskazuje TSUE, uwagi odnoszące się do transakcji dotyczących przelewów mają zastosowanie również do transakcji dotyczących płatności (np. wyrok w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 43).

Z treści tez orzeczeń TSUE nie wynika, aby warunkiem uznania usługi stanowiącej samodzielny element usługi finansowej za czynność zwolnioną z podatku, było dokonanie przez podmiot świadczący usługę przekazu lub transferu pieniężnego polegającego na bezpośrednim obciążeniu lub zleceniu obciążenia określonego rachunku pieniężnego nadawcy lub odbiorcy realizowanej transakcji. Ponadto „zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności”, które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe.

Zważywszy, że przedmiotem świadczeń realizowanych przez Wnioskodawcę w ramach zarządzania środkami opłaty mocowej będzie kombinacja różnych czynności, wskazać należy, że aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą jednolitą – złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem TSUE, każda czynność powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a czynność złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT. W pierwszej kolejności należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie. Z jednym świadczeniem złożonym mamy do czynienia m.in. jeżeli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (np. wyrok w sprawie C-41/04 Levob, pkt 20 i 22).

W wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC).

W kontekście powyższego stwierdzić należy, że ze świadczeniem usługi złożonej (kompleksowej) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie usługa taka, jeśli może zostać uznana za usługę o charakterze złożonym, podlega opodatkowaniu jednolitą stawką podatku od towarów i usług, właściwą dla świadczenia podstawowego, głównego.

Wykładnia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług uwzględniająca orzecznictwo TSUE nakazuje zatem przyjąć, że pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych obejmuje również transakcje tworzące odrębną całość, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności, i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych nie obejmuje natomiast usług o charakterze technicznym, w których odpowiedzialność usługodawcy ograniczona jest do kwestii technicznych i nie obejmuje istotnych elementów transakcji płatniczej.

Jak wskazano we wniosku, ekonomicznym efektem czynności dokonywanych przez Wnioskodawcę w ramach zarządzania rozliczeniami na rynku mocy jest wypłata wynagrodzenia Dostawcom mocy za zrealizowanie obowiązku mocowego. Czynności te - rozpatrywane kompleksowo - doprowadzają ostatecznie do realizacji operacji przekazania określonej ilości środków pieniężnych dostawcom mocy – z wyodrębnionego rachunku rynku mocy posiadanego przez Wnioskodawcę.

Mając powyższe na uwadze, podzielając stanowisko wyrażone we wniosku, należy wskazać, że czynności, które łącznie składają się na usługę złożoną, korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług. Podkreślić należy jednak, że zwolnienie to będzie obejmować kompleksowe czynności dotyczące transferów pieniężnych dokonywanych bezpośrednio przez Wnioskodawcę, za które należne jest wynagrodzenie mające pokryć ponoszone przez Wnioskodawcę koszty obsługi rynku mocy.

Efektem wszystkich tych czynności łącznie wykonywanych przez Wnioskodawcę jest realizacja transferów środków pieniężnych wykonywanych przez Wnioskodawcę, na podstawie ustawy o rynku mocy, która bez tych czynności nie byłaby możliwa. Pomiędzy opisanymi we wniosku czynnościami istnieje ścisły związek przyczynowo skutkowy. Przedmiotowe czynności stanowią zatem elementy łącznej usługi, spełniającej szczególne oraz istotne funkcje płatności, skutkujące zmianą sytuacji finansowej i prawnej stron tej operacji. Usługi te będą zatem objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.


Art. 96 ust. 1 ustawy stanowi, że podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.


Natomiast zgodnie z ust. 3 tego artykułu - podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Natomiast na podstawie art. 96 ust. 4 ustawy - Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako "podatnika VAT czynnego", a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego", i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.


Jak wynika z Wniosku, Wnioskodawca będzie świadczył usługi zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, a podmiot na rzecz którego będą te usługi świadczone, będzie oczekiwał wystawienia faktur VAT za wykonywaną na jego rzecz usługę.


Z art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy wynika, że na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zatem ponieważ jak wynika z opisu sytuacji, powyższy warunek (wystąpienie żądania wystawienia faktury) będzie spełniony, to aby Wnioskodawca mógł wystawiać faktury VAT na czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, będzie zobowiązany do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego i zarejestrowania Spółki jako podatnika VAT zwolnionego, a Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych potwierdzi fakt rejestracji.


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 2 należy uznać za prawidłowe.


Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również tego, czy Spółka, wystawiając faktury VAT za usługi zarządzania środkami opłaty mocowej, powinna naliczać i wykazywać na fakturze podatek VAT.


Art. 106b ust. 1 ustawy stanowi, że podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Natomiast art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.


Jednakże zgodnie z art. 106b ust. 3 ustawy na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
  2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Elementy jakie powinna zawierać faktura są wskazane w art. 106e ustawy.


Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 19 ustawy w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 faktura powinna zawierać - wskazanie:

  1. przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku,
  2. przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub
  3. innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia.

Art. 106o ustawy stanowi, że minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e, oraz zakres tych danych, uwzględniając:

  1. konieczność zapewnienia odpowiedniego dokumentowania dostawy towarów lub świadczenia usług i identyfikacji czynności dokonanych przez niektóre kategorie podatników;
  2. niską wartość transakcji lub specyfikę niektórych rodzajów działalności związaną z liczbą lub rodzajem wykonywanych czynności.

Zgodnie z § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r. poz. 1485), wydanego na podstawie wyżej wskazanej delegacji ustawowej - faktura dokumentująca świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy powinna zawierać:

  1. datę wystawienia i numer kolejny faktury,
  2. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług,
  3. nazwę usługi,
  4. kwotę, której dotyczy dokument.

Ponieważ jak wynika z opisu sytuacji usługi Wnioskodawcy będą korzystały ze zwolnienia od podatku to Spółka nie powinna naliczać i wykazywać na fakturze podatku VAT.


Mając na uwadze powyższe zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że w przedmiotowej sprawie nie będzie miał on obowiązku zawierania na wystawianych przez siebie fakturach dokumentujących wykonywane czynności informacji, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 19 ustawy, tj. danych dotyczących przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej lub też innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku. W tej sytuacji wystarczające będzie zatem zawarcie na fakturze informacji, o których mowa w § 3 pkt 2 powołanego rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur.


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 3 należy uznać za prawidłowe.


Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).


Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj