Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4014.201.2020.2.AD
z 11 sierpnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 czerwca 2020 r. (data wpływu – 1 lipca 2020 r.), uzupełnionym 5 sierpnia 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody z siostrą – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lipca 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody z siostrą.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 27 lipca 2020 r., znak: 0111-KDIB2-3.4014.201.2020.1.AD wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 5 sierpnia 2020 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Siostra Wnioskodawcy otrzymała na podstawie aktu notarialnego dom razem z działką. Z obszaru tej działki, wg aktu, została zobowiązana wydzielić ok. 840 m² i „przepisać” tę działkę na Wnioskodawcę.

Wnioskodawca chciałby zawrzeć z siostra ugodę u notariusza i zrzec się prawa do działki w zamian za 70.000 zł.

Z pisma z 3 sierpnia 2020 r. (data wpływu o Organ – 5 sierpnia 2020 r.), stanowiącego uzupełnienie wniosku, wynika, że siostra Wnioskodawcy na podstawie aktu notarialnego otrzymała w ramach darowizny dom razem z działką. W akcie tym siostra Wnioskodawcy zobowiązana została do wydzielenia z otrzymanej działki 840 m² gruntu. W akcie tym zapisano, że wydzielony teren ma otrzymać Wnioskodawca. W związku z tym, Wnioskodawca zdecydował się zawrzeć z siostrą ugodę. W ugodzie tej Wnioskodawca zamierza zrzec się z praw do działki w zamian za 70.000 zł.

Wnioskodawca wskazał, że zrzeczenie się praw do działki w zamian za 70.000 zł będzie świadczeniem w miejsce wykonania w myśl art. 453 ustawy Kodeks cywilny.

W związku z powyższym opisem – po przeformułowaniu – zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca zostanie obciążony podatkiem od czynności cywilnoprawnych w skutek otrzymania kwoty 70.000 zł w zamian za zrzeczenie się praw do działki?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie zostanie on obciążony podatkiem, ponieważ darowiznę otrzymał 12 lat temu i podatek został o niej wtedy zapłacony.

W opinii Wnioskodawcy, zamiana praw do działki za 70.000 zł nie powinna podlegać ponownemu opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie Organ zaznacza, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawcę kwoty pieniężej zamiast działki. Przedmiotem interpretacji nie jest natomiast darowizna, na którą Wnioskodawca wskazuje w treści stanowiska, gdyż zarówno opis zdarzenia przyszłego jaki i pytanie nie wskazuje na to, by interpretacja miała dotyczyć tego zagadnienia.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 815, ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z tym przepisem podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3).

Należy stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania ww. podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Oznacza to, że ustawodawca wprowadzając tę zasadę, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w omawianym przepisie. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

W myśl art. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży:

1. przy umowie sprzedaży – na kupującym;
   
2. przy umowie zamiany – na stronach czynności;
   
3. przy umowie darowizny – na obdarowanym;
   
4. przy umowie dożywocia – na nabywcy własności nieruchomości;
   
5. przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności – na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności;
   
6. przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności – na użytkowniku lub nabywającym prawo służebności;
   
7. przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – na biorącym pożyczkę lub przechowawcy;
   
8. przy ustanowieniu hipoteki – na składającym oświadczenia woli o ustanowieniu hipoteki;
   
9. przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.
   
   

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż siostra Wnioskodawcy otrzymała w ramach darowizny dom razem z działką; w akcie notarialnym zobowiązana została do wydzielenia z otrzymanej działki 840 m² gruntu na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca zdecydował się zawrzeć z siostrą ugodę i zrzec się z praw do działki w zamian za 70.000 zł. Zrzeczenie się praw do działki w zamian za 70.000 zł będzie świadczeniem w miejsce wykonania, w myśl art. 453 ustawy Kodeks cywilny.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż siostra Wnioskodawcy otrzymała darowiznę z poleceniem. Wnioskodawca natomiast miał tytułem polecenia darczyńcy otrzymać wydzieloną działkę gruntu. W zamian, na mocy ugody, otrzyma określoną kwotę, w ramach tzw. świadczenia w miejsce wykonania.

Umowa oparta na cywilnoprawnej konstrukcji świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum) – określana również jako świadczenie w miejsce wypełnienia – jest formą umowy uregulowanej w art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145, ze zm.). Zgodnie z tym przepisem (zdanie pierwsze), jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Celem datio in solutum jest zatem wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania – poza umową stron – jest rzeczywiste spełnienie świadczenia przez dłużnika.

Uregulowana w tym przepisie instytucja świadczenia w miejsce wypełnienia/wykonania (datio in solutum) stanowi jeden z wyjątków od zasady realnego wykonywania zobowiązań cywilnych, znajdujący podstawę w zasadzie swobody umów. Wskutek zawarcia umowy o świadczenie w miejsce wypełnienia dłużnik uzyskuje upoważnienie przemienne (facultas alternativa), umożliwiające mu wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia innego niż pierwotne. Z chwilą wypełnienia świadczenia zastępczego następuje wykonanie umowy datio in solutum, a zarazem wykonanie istniejącego zobowiązania, co prowadzi do jego wygaśnięcia. Roszczenie wierzyciela, wynikające z umowy zobowiązaniowej zostaje zaspokojone wskutek spełnienia przed dłużnika na jego rzecz świadczenia zastępczego.

Jak powyżej zostało wskazane, katalog czynności cywilnoprawnych ujęty w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. W rezultacie, otrzymanie kwoty 70.000 zł w zamian za zrzeczenie się praw do działki w skutek zawarcia przez Wnioskodawcę ugody z siostrą – w wykonaniu umowy o zwolnienie z długu (świadczenie w miejsce wykonania) – nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na Wnioskodawcy nie będzie zatem ciążył z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo Organ jeszcze raz podkreśla, że przedmiotem niniejszej interpretacji – zgodnie z wolą Wnioskodawcy – jest wyłącznie ocena skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawcę kwoty pieniężnej zamiast działki, w kontekście podatku od czynności cywilnoprawnych. Niniejsza interpretacja nie przesądza jednak o ewentualnych skutkach podatkowych opisanej czynności w innych podatkach (np. podatku od spadków i darowizn).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Dodatkowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie zdarzenia przedstawionego we wniosku. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b Ordynacji podatkowej jest sam przepis prawa. Wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia zdarzenia oraz załatwienia sprawy, organy podatkowe podejmują w toku postępowania podatkowego. Podstawowym narzędziem realizacji tej zasady jest postępowanie dowodowe, które nie jest prowadzone w ramach postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej. Jeżeli zatem przedstawione we wniosku zdarzenie różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.