Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.510.2020.2.DJ
z 12 sierpnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2020 r. (data wpływu 15 czerwca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 lipca 2020 r. (data wpływu 21 lipca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości (pytanie nr 1) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 czerwca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości (pytanie nr 1) oraz w zakresie terminu wydatkowania przychodu (pytanie nr 2).

W związku z tym, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 i § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 9 lipca 2020 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.510.2020.1.DJ na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem, nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej, o którym mowa w art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej.

Wezwanie wysłano w dniu 9 lipca 2020 r., doręczono w dniu 13 lipca 2020 r., natomiast w dniu 21 lipca 2020 r. (data nadania 20 lipca 2020 r.), do tut. organu wpłynęło pismo stanowiące odpowiedź na ww. wezwanie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz następujące zdarzenie przyszłe (wynikające z wniosku, jak i jego uzupełnienia).

W związku z nowelizacją od 1 stycznia 2019 roku przepisów dotyczących podatku dochodowego od zbycia nieruchomości i praw majątkowych Wnioskodawczyni prosi o udzielenie informacji, czy musi zapłacić podatek od sprzedaży mieszkania po swojej matce (…).

Matka Wnioskodawczyni mieszkanie nabyła w dniu (…) 2003 roku, a zmarła (…) 2013 roku.

Mieszkanie po matce miało być sprzedane dopiero po upływie 5 lat. Niestety bracia Wnioskodawczyni, współspadkobiercy po matce, wymusili na Wnioskodawczyni decyzję i Zainteresowana została zobligowana do wyrażenia zgody na sprzedaż mieszkania przed upływem pięciu lat od śmierci swojej matki. Nawet, gdyby Wnioskodawczyni nie wyraziła zgody, mieszkanie i tak zostałoby sprzedane poprzez wystawienie na licytację komorniczą. W ten sposób Wnioskodawczyni miała chociaż szansę uzyskania wyższej kwoty ze sprzedaży niż miałoby to miejsce przy sprzedaży komorniczej. Było to dla Wnioskodawczyni o tyle istotne, że pieniądze ze sprzedaży mieszkania po swojej matce zamierzała przeznaczyć na remont mieszkania własnościowego, w którym mieszka razem z mężem od ponad 40 lat. Mieszkanie jest w starej kamienicy i jego remont, według wstępnej wyceny, jest kosztowny.

W dniu (…) 2018 roku Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym PIT-39. W rozliczeniu przychodu z tytułu zbycia prywatnie nieruchomości i realizacji prywatnie praw związanych z nieruchomościami Wnioskodawczyni uwzględniła wydatki poniesione do końca 2019 roku w wysokości (…) zł. Pieniądze te zostały wydatkowane na bieżące niezbędne prace remontowe w mieszkaniu, związane między innymi z wymianą pionów kanalizacyjnych, remontem łazienki oraz przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu. Wykupienie prawa własności gruntu dotyczyło całej wspólnoty mieszkaniowej, której Wnioskodawczyni jest członkiem. Wszyscy członkowie wspólnoty mieszkaniowej postanowili przekształcić dotychczasowe użytkowanie wieczyste na własność, a więc wydatek ten był ściśle związany z dotychczasowymi i przyszłymi celami mieszkaniowymi Wnioskodawczyni.

Znaczną część pieniędzy uzyskaną ze sprzedaży mieszkania po matce Wnioskodawczyni przeznaczyła na remont swojego mieszkania własnościowego przy ul. X (wspólnego z mężem). Niestety dalsze niezbędne inwestycje remontowe musiały zostać przez Wnioskodawczynię wstrzymane ze względu na plan remontu (…), tzw. „(…)” (w (…) jest realizowany wieloletni plan rewitalizacji). Rozpoczęcie generalnego remontu mieszkania Wnioskodawczyni w związku z tymi pracami jest w chwili obecnej uzależnione od opinii inspektora nadzoru budowlanego co do możliwości wykonania niezbędnych prac budowlanych. Ekspertyzy dotyczące możliwości remontu są związane z przebudową ulicy X (przy której mieszka Wnioskodawczyni), remontem torowisk tramwajowych na ulicy X i w węźle przy (…) (szczegóły na stronie (…)). Mieszkanie Wnioskodawczyni znajduje się niemal w centrum przyszłych prac remontowych. Zgodnie z zapewnieniem inwestora prac ((…)) przed rozpoczęciem remontu zostanie dokonana ocena stanu technicznego mieszkań i wyrażenie zgody na remont.

Na stan mieszkania wpływały wieloletnie drgania wywołane ruchem taboru tramwajowego. Zmiana torowisk (według zapewnienia inwestora) wyeliminuje obecne drgania ścian. To z kolei powoduje zmianę planowanych przez Wnioskodawczynię prac remontowych, ponieważ zamierzała znaczną część pieniędzy zainwestować w zabezpieczenie ścian mieszkania przed wpływem drgań.

Dlatego Wnioskodawczyni zmuszona jest obecnie do wstrzymania remontu swojego mieszkania, a pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania chciałaby zabezpieczyć na potrzeby remontu (przeznaczyć na cele remontowe), co pozwoliłoby Wnioskodawczyni odliczyć koszty prac remontowych i zmniejszyć wysokość podatku.

Wnioskodawczyni ma 65 lat, mieszka z mężem od ponad 40 lat w mieszkaniu, będącym w chwili obecnej ich mieszkaniem własnościowym i stanowiącym wspólny dorobek małżonków. Remont mieszkania, ze względu na jego stan jest niezbędny. Rozpoczęcie remontu było odkładane przez wiele lat ze względu na konieczność zdobycia odpowiednich funduszy. Mieszkanie matki Wnioskodawczyni miało być sprzedane po upływie 5 lat, co pozwoliłoby uniknąć zapłaty podatku. Niestety w efekcie postanowienia sądu Wnioskodawczyni musiała wyrazić zgodę na sprzedaż. Sądziła, że będzie mogła przystąpić z uzyskanymi funduszami do prac remontowych, ale kolejna inwestycja miejska, tym razem na ulicy, przy której mieszka, spowodowała konieczność odłożenia tych planów.

Dodatkowym utrudnieniem jest pandemia koronawirusa, która od początku 2020 roku wpłynęła na gospodarkę, powodując zahamowanie wszelkich prac, w tym również prac związanych z (…) projektem „(…)”, które mogą zostać odłożone w czasie.

Konieczność zapłaty podatku od kwoty uzyskanej ze sprzedaży mieszkania po swojej matce znacznie uszczupli zasoby finansowe Wnioskodawczyni przeznaczone na remont mieszkania, który miał się rozpocząć na początku 2019 roku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przypadek Wnioskodawczyni nie może zostać rozpatrzony w świetle przepisów obowiązujących od 2019 roku? Matka Wnioskodawczyni kupiła mieszkanie w 2003 roku, więc w chwili sprzedaży mieszkania upłynęło więcej niż 5 lat od momentu zakupu mieszkania. W świetle przepisów obowiązujących od 2019 roku zwolniłoby to Wnioskodawczynię od konieczności zapłaty podatku i pozwoliłoby na zabezpieczenie większej kwoty, którą i tak zamierzała wydatkować na cele związane z remontem swojego mieszkania. Sprzedaż mieszkania miała miejsce w lipcu 2017 roku, okres 2 lat na zapłatę podatku kończył się pod koniec 2019 roku, a więc w okresie za który Wnioskodawczyni byłaby zobowiązana do zapłaty podatku, a w którym obowiązywały już nowe przepisy podatkowe.
2. W sytuacji, gdyby interpretacja Wnioskodawczyni przedstawiona w pytaniu 1 nie została zaakceptowana, Wnioskodawczyni prosi o udzielenie informacji, czy może skorzystać z przesunięcia terminu w zapłacie podatku do zakończenia remontu ulicy X i wydaniu decyzji przez Inspektora Nadzoru Budowlanego zaleceń dotyczących przeprowadzenia remontu mieszkania Wnioskodawczyni? W grę wchodzi najprawdopodobniej koniec roku 2022, co oznaczałoby wydłużenie terminu zapłaty podatku do 5 lat. Jeśli do tego czasu nie uda się Wnioskodawczyni przeprowadzić remontu mieszkania byłaby zobowiązana do zapłaty podatku w rozliczeniu rocznym za rok 2022, a więc do kwietnia 2023 roku.
   
   

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji są zagadnienia dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości (pytanie nr 1), natomiast w odniesieniu do pytania nr 2 w zakresie terminu wydatkowania przychodu w dniu 12 sierpnia 2020 r. zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr 0112-KDIL2-1.4011.583.2020.1.DJ.

Zdaniem Wnioskodawczyni – w odniesieni do pytania nr 1 - w świetle przedstawionych argumentów nie powinna płacić podatku dochodowego od sprzedaży mieszkania swojej matki.

Ważnym elementem uzasadnienia Wnioskodawczyni jest to, że do sprzedaży została zobligowana postanowieniem sądu na skutek nacisków ze strony swoich braci (spadkobierców z udziałem 2/3).

Zmiana w ustawie o podatku dochodowym zasad dotyczących płacenia podatku od sprzedaży mieszkania według Wnioskodawczyni objęła jej przypadek.

Brak możliwości przeznaczenia uzyskanych ze sprzedaży pieniędzy na remont mieszkania, spowodowany przyczynami obiektywnymi (które szczegółowo wyjaśniła w opisie zdarzenia) według Wnioskodawczyni również jest uzasadnieniem na to, aby nie musiała płacić podatku dochodowego od sprzedaży mieszkania. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazująca zapłatę podatku nakłada niekiedy na podatnika ramy czasowe niemożliwe do spełnienia, jak ma to miejsce w przypadku Wnioskodawczyni. Nałożenie się na siebie obiektywnych skutków remontu ulicy, przy której mieszka Wnioskodawczyni i w konsekwencji brak możliwości rozpoczęcia remontu mieszkania bez opinii inspektora nadzoru, gospodarcze skutki związane z epidemią koronawirusa Covid-19 powodują, że według Wnioskodawczyni zapłata podatku od sprzedaży mieszkania byłaby niesprawiedliwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Wobec tego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób jej nabycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z braćmi nabyli w spadku po zmarłej w dniu (…) 2013 roku matce mieszkanie, które zostało sprzedane w lipcu 2017 roku. Znaczną część pieniędzy uzyskaną ze sprzedaży ww. mieszkania Wnioskodawczyni przeznaczyła do końca 2019 roku na remont mieszkania własnościowego (wspólnego z mężem), związany między innymi z wymianą pionów kanalizacyjnych, remontem łazienki oraz przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu. Niestety dalsze niezbędne inwestycje remontowe musiały zostać przez Wnioskodawczynię wstrzymane ze względu na plan remontu (…), tzw. „(…)”. Rozpoczęcie generalnego remontu mieszkania Wnioskodawczyni w związku z tymi pracami jest w chwili obecnej uzależnione od opinii inspektora nadzoru budowlanego co do możliwości wykonania niezbędnych prac budowlanych.

Wątpliwość Zainteresowanej budzi kwestia, czy przypadek Wnioskodawczyni może zostać rozpatrzony w świetle przepisów obowiązujących od 2019 roku, a zatem czy dokonując przedmiotowego odpłatnego zbycia Wnioskodawczyni będzie zobowiązana z tego tytułu do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, skoro matka Wnioskodawczyni kupiła mieszkanie w 2003 roku, więc w chwili sprzedaży mieszkania upłynęło więcej niż 5 lat od momentu zakupu mieszkania przez Jej matkę.

Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Stosownie do art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego, powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu, jednakże dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W tym miejscu jednakże należy wskazać, że w dniu 1 stycznia 2019 r., w związku z opublikowaniem ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) – w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzono art. 10 ust. 5, zgodnie z którym w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Stosownie do art. 16 ww. ustawy zmieniającej, przepisy art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Wobec powyższego od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2018 r. – od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonali/dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.

W analizowanej sprawie jednakże Wnioskodawczyni dokonała w 2017 roku (a więc przed dniem 1 stycznia 2019 roku) odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, nabytej w spadku po zmarłej w 2013 roku matce. Zgodnie z powyższym wyjaśnieniem, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć w niniejszej sytuacji od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarła spadkodawczyni, tj. matka Zainteresowanej), a nie jak chciałaby Wnioskodawczyni od końca roku, w którym matka Wnioskodawczyni (spadkodawczyni) nabyła mieszkanie.

W omawianym przypadku nabycie przez Wnioskodawczynię udziałów w nieruchomości (mieszkaniu), będących przedmiotem sprzedaży w 2017 roku, nastąpiło zatem w dniu śmierci spadkodawczyni, tj. (…) 2013 roku. Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że skoro odpłatne zbycie udziałów w nieruchomości nastąpiło przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie – stanowi źródło przychodu, w rozumieniu przywołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym według zasad obowiązujących od 1 stycznia 2009 r.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy tym, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (art. 22 ust. 6d ww. ustawy).

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jednakże od powyższej zasady, wyrażonej w art. 21 ust. 1 pkt 131 cyt. ustawy ustawodawca ustanowił pod pewnymi warunkami wyjątek. Zgodnie bowiem z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego uprawniają do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Należy jednocześnie wyjaśnić, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Natomiast organ podatkowy weryfikujący możliwość skorzystania ze zwolnienia uprawniony jest żądać od podatników przedłożenia dodatkowych dokumentów, z których będzie wynikało kiedy, przez kogo i na co wydatki zostały poniesione. Takimi dokumentami mogą być m.in. rachunki, faktury VAT, umowy przedwstępne, bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą potwierdzić.

Z przywołanego wcześniej art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wynika, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu ww. zwolnienia jest fakt wydatkowania (nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie) środków z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych na wskazane w ustawie „własne cele mieszkaniowe” podatnika. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne”, świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Z analizy treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni część środków pieniężnych ze sprzedanego w 2017 roku mieszkania przeznaczyła do końca 2019 roku na remont wspólnego z mężem mieszkania (w którym mieszka), związany między innymi z wymianą pionów kanalizacyjnych oraz remontem łazienki. Zatem, ww. wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię mogą zostać uznane za poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nadmienić jednak w tym miejscu należy, że obliczając dochód ze sprzedaży udziałów w nieruchomości (mieszkaniu odziedziczonym po matce) zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, Wnioskodawczyni nie będzie mogła uwzględnić kwoty wydatkowanej po 31 grudnia 2019 roku na remont tegoż mieszkania, bowiem jednym z niezbędnych warunków uprawniających do zastosowania przedmiotowego zwolnienia jest wydatkowanie środków ze sprzedaży nieruchomości na własne cele mieszkaniowe nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej odpłatne zbycie.

W odniesieniu natomiast do możliwości uznania przychodu ze zbycia nieruchomości, który został przeznaczony przez Wnioskodawczynię na wydatki związane z przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu – za wydatki na własne cele mieszkaniowe, należy wskazać co następuje.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii własności nieruchomości oraz prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku, z czym należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Art. 232 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny stanowi, że grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.

W myśl art. 235 § 1 ww. ustawy, budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Stosownie, natomiast do art. 235 § 2 Kodeksu cywilnego, przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.

Z treści tych przepisów wynika, że użytkowanie wieczyste dotyczy gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, gminy lub związku międzygminnego, oddanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym lub prawnym oraz że odrębną własność stanowią budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gminy przez wieczystego użytkownika.

Zauważyć jednak należy, że możliwe jest przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności.

W przypadku przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności za datę nabycia nieruchomości, od której upływa pięcioletni termin określony w przywołanym powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać momentu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności na podstawie aktu administracyjnego, jakim jest decyzja administracyjna. Jest to bowiem tylko zmiana formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości. Natomiast nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili zawarcia umowy o ustanowieniu (nabyciu) prawa wieczystego użytkowania. Wobec powyższego, ww. przekształcenie nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć bowiem należy, że ustawodawca w treści przepisu art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznał, że wydatkiem poniesionym na własny cel mieszkaniowy jest m.in. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem czy też nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego.

Zgodnie z zasadą, że normy prawa podatkowego, a w szczególności normy wprowadzające ulgi podatkowe a tym samym stanowiące odstępstwo od reguły powszechności i równości opodatkowania należy interpretować zgodnie z literalnym brzmieniem – z przepisu art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i c) ww. ustawy należy wywieść, że własnym celem mieszkaniowym są wydatki poniesione na nabycie gruntu związanego z budynkiem mieszkalnym albo na nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, a nie zaś wydatki poniesione na przekształcenie użytkowania wieczystego gruntu, na którym znajduje się budynek mieszkalny w prawo własności.

Ustawodawca prawo do ulgi podatkowej wiąże z terminem nabycia nieruchomości i praw. Tymczasem nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili nabycia prawa użytkowania wieczystego. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na podstawie przepisów ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości jest szczególnym rodzajem nabycia prawa własności nieruchomości gruntowej, które wiąże się z obowiązkiem uiszczenia opłaty za przekształcenie. Osoba, na rzecz której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości jest obowiązana do uiszczenia opłaty z tytułu tego przekształcenia. Jednak fakt, że Wnioskodawczyni dokonując przekształcenia użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności zobowiązana była do uiszczenia takiej opłaty w żadnym wypadku nie jest równoznaczny z nabyciem na nowo przez Wnioskodawczynię prawa do nieruchomości. W przypadku przekształcenia użytkowania wieczystego gruntu, na którym znajduje się budynek mieszkalny w prawo własności na podstawie ustawy o przekształceniu prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości będziemy mieli do czynienia jedynie ze zmianą formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości a nie z nowym nabyciem tej samej nieruchomości.

Wobec powyższych argumentacji prawnych nie można uznać, że wydatek związany z przekształceniem w prawo własności gruntu będącego wcześniej w użytkowaniu wieczystym jest wydatkiem na własne cele mieszkaniowe. Zatem, część dochodu jaki Wnioskodawczyni uzyskała ze sprzedaży mieszkania w 2017 r. przeznaczona do końca 2019 roku na przekształcenie w prawo własności gruntu będącego wcześniej w użytkowaniu wieczystym nie będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak również nie będzie stanowił wydatku na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawczyni określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy. Przekształcenie praw własnościowych na podstawie decyzji administracyjnej nie jest bowiem ich nabyciem w rozumieniu art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tak jak nie jest ich nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.