2020.08.31 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT1-2.4012.375.2020.2.KT

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.375.2020.2.KT
z 31 sierpnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2020 r. (data wpływu 2 czerwca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 sierpnia 2020 r. (data wpływu 25 sierpnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania usług nabywanych przez Wnioskodawcę od Wykonawcy jako import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 czerwca 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania usług nabywanych przez Wnioskodawcę od Wykonawcy jako import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 sierpnia 2020 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca – X Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”, „….”) jest spółką z siedzibą w Polsce, gdzie podlega opodatkowaniu. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zarządzania funduszami (PKD: 66.30.Z).

Spółka zawarła umowę (dalej: „Umowa”) z Wykonawcą, której przedmiotem działalności jest świadczenie usług zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym zgodnie z NACE, Klassifikation der Wirtschaftszweige (odpowiednik PKD) numer 6630 – działalność związana z zarządzeniem funduszami.

Wykonawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w Niemczech, zarejestrowaną dla celów podatkowych (w tym VAT) w Niemczech, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Niemczech, w tym kraju Wykonawca posiada również swoje konta bankowe. Wykonawca nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Wnioskodawca jest komplementariuszem spółki komandytowej, która to spółka komandytowa na podstawie art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: „ustawa o funduszach”) jest Alternatywną Spółką Inwestycyjną (dalej: „ASI”). Komplementariusz ASI, tj. Wnioskodawca, jest zewnętrznie zarządzającym ASI w rozumieniu art. 2 pkt 3a ustawy o funduszach (dalej: „ZASI”). W kwietniu 2018 r. Wnioskodawca został wpisany do Rejestru Zewnętrznie Zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. ASI jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o funduszach, tj. innym niż tworzone i funkcjonujące na podstawie ustawy specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte i fundusze inwestycyjne zamknięte. Ustawa definiuje alternatywny fundusz inwestycyjny jako instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą jednocześnie funduszem typu UCITS, tj. funduszem działającym zgodnie z prawem Unii Europejskiej regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, którym w polskim porządku prawnym jest fundusz inwestycyjny otwarty i fundusz zagraniczny w rozumieniu ustawy. Wyłącznym przedmiotem działalności ASI na podstawie art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach jest, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Wnioskodawca świadczy usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym, jakim jest ASI (spółka komandytowa), na podstawie zawartej z ASI umowy o zarządzanie. Z punktu widzenia zasad opodatkowania podatkiem VAT, świadczone przez ZASI na rzecz ASI usługi zarządzania podlegają zwolnieniu z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „Ustawa” lub „ustawa o VAT”).

Na podstawie podpisanej z Wnioskodawcą Umowy, w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej Wykonawca, wykonuje na zlecenie Wnioskodawcy, pośrednio na rzecz ASI, następujące czynności:

uczestniczenie w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych;
zarządzanie portfelami inwestycyjnymi, zarządzanie projektami:
zarządzanie ryzykiem;
zarządzanie operacyjnymi aktywami;
zarządzanie zespołem;
wsparcie przy podejmowaniu przez ZASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ZASI;
wykonywanie czynności administracyjnych;
udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;
nadzór nad projektami B+R;
negocjacje;
budowanie relacji z inwestorami i koinwestorami;
opracowywanie raportów, przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami:
dokonywanie analiz przedinwestycyjnych;
koordynacja i aktywny udział w pracach związanych z identyfikacją, oceną i komercjalizacją projektów B+R,
opracowywanie budżetu operacyjnego Projektu Grantowego i nadzór nad jego realizacją,
koordynowanie prac w zakresie definiowania i realizacji strategii ochrony praw własności intelektualnej w projektach rozwijanych w ramach Projektu Grantowego,
nadzór nad monitoringiem działalności spółek inkubowanych w ramach realizacji Projektu Grantowego,
reprezentowanie Spółki w kontaktach z partnerami naukowymi i przemysłowymi oraz NCBR.

W odniesieniu do niektórych z wyżej wskazanych czynności wykonywanych przez Wykonawcę na podstawie Umowy, polegają one w szczególności na:

ad. a) - b) uczestniczeniu w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych (w szczególności poprzez głosowanie na Komitecie Inwestycyjnym), zarządzanie portfelami inwestycyjnymi, zarządzanie projektami:

tworzenie oraz wdrożenie strategii inwestycyjnej ASI,
podejmowaniu decyzji inwestycyjnych przy poszczególnych wejściach inwestycyjnych,
planowanie, organizacja oraz kontrola wszystkich zasobów ASI,
planowanie, organizowanie, motywowanie oraz kontrola wszystkich procesów związanych z działalnością inwestycyjną.

ad. c) zarządzanie ryzykiem:

planowanie oraz zatwierdzenie procedur związanych z zapewnieniem akceptowalnego poziomu ryzyka przy kolejnych wejściach inwestycyjnych,
podejmowanie decyzji odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych w sposób odpowiadający przyjętej strategii inwestycyjnej ASI,
podejmowanie decyzji zarządczych, mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI.

ad. f) wsparcie przy podejmowaniu przez ZASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ZASI:

planowanie, organizowanie, motywowanie zespołu oraz kontrola osiągania celów działalności ZASI
podejmowanie decyzji w zakresie organizacji zarówno procesów inwestycyjnych jak i operacyjnych w ramach ZASI.

ad. i) nadzór na projektami B+R:

organizacja i motywowanie zespołu analitycznego w zakresie poszukiwania kolejnych możliwości inwestycyjnych,
wskazywanie dziedzin naukowych oraz inwestycyjnych o szczególnym potencjale dla ASI,
organizowanie zasobów związanych z ewentualnymi pracami B+R,
ustalanie oraz monitowanie celów w obszarze badawczo-rozwojowym, realizowanych w wyniku działalności inwestycyjnej ASI.

ad. j) udział i reprezentowanie ASI w negocjacjach:

organizacja oraz przewodniczenie spotkaniom organizacyjnym, które mają na celu ustalenie warunków współpracy ASI z zespołami pracującymi przy potencjalnych inwestycjach.
poszukiwanie, organizacja oraz prowadzenie negocjacji mających na celu realizację kolejnych wejść jak i wyjść inwestycyjnych.

ad. l) opracowywanie raportów, przygotowywanie materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami:

organizacja oraz wyegzekwowanie kompletu informacji finansowych dotyczących realizowanych inwestycji, umożliwiających podjęcie decyzji inwestycyjnych,
planowanie, organizacja, motywowanie oraz kontrola zasobów w celu opracowania raportów oraz materiałów związanych z realizowanymi inwestycjami.

ad. m) dokonywanie analiz przedinwestycyjnych:

planowanie prac zespołu analityków przygotowujących analizy przedinwestycyjne.
kontrola poprawności merytorycznej kompletnych analiz przedinwestycyjnych,
podejmowanie decyzji inwestycyjnych oraz w zakresie wyjść z inwestycji w oparciu o opracowaną dokumentację inwestycyjną.

Powyższe czynności są specyficzne i istotne dla obsługi inwestycji w obszarze działalności ASI oraz Wnioskodawcy, którym jest ZASI, co sprowadza się do uznania, że jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną przedstawiają one wymierną i relewantną wartość rynkową. Wychodząc od specyficznego charakteru omawianych czynności, trzeba podkreślić, że mają one istotne znaczenie dla Wnioskodawcy będącego ZASI, a w związku z tym są właściwe dla jego działalności.

Opisane we wniosku czynności mają charakter kompleksowy, tworzą odrębną całość, a ich prawidłowe wykonywanie jest niezbędne pod kątem działania ZASI, a w konsekwencji także ASI. W szczególności usługi, które są świadczone przez Wykonawcę, nie mają charakteru wyłącznie doradczego, a Wykonawca w sposób bezpośredni jest zaangażowany w proces zarządczy, a w konsekwencji jest odpowiedzialny za cały proces inwestycyjny podejmowany przez ASI. Wykonawca w zakresie i w granicach usług, jakie świadczy na podstawie Umowy z ZASI, jest podmiotem decyzyjnym, zarządzającym ASI.

Wykonawca wchodzi w skład tzw. kluczowego personelu Wnioskodawcy. Za świadczone na podstawie Umowy usługi Wykonawca otrzymuje wynagrodzenie miesięczne.

Wszystkie usługi, które są świadczone przez Wykonawcę, posiadają bezpośredni związek z zarządzaniem ZASI oraz ASI (stanowią element konieczny prawidłowego przebiegu procesu zarządzania oraz podejmowania decyzji przez ASI), stanowiąc przy tym odrębną całość. Bez usług świadczonych przez Wykonawcę, Wnioskodawca nie byłby w stanie w sposób samodzielny świadczyć na rzecz ASI swoich usług zarządzania, a to ze względu na fakt, iż usługi świadczone przez Wykonawcę na rzecz Spółki same w sobie stanowią usługę zarządzania ASI i są kluczowe dla usług świadczonych przez Wnioskodawcę.

Spółka zgodnie z Umową, co miesiąc otrzymuje od Wykonawcy faktury VAT, z adnotacją „Reverse Charge. The recipient is obligated to pay tax” tj. z zastosowaniem procedury odwrotnego obciążenia, przenoszącej obowiązek rozliczenia VAT na Spółkę. Wnioskodawca stosując w rozliczeniu z Wykonawcą odwrotne obciążenie, rozpoznaje import usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) Ustawy.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT-UE, pod nr … .

Wykonawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT-UE, pod numerem: … .

Na podstawie umowy z ASI Wnioskodawca jest zobowiązany do:

zarządzania ASI oraz portfelem inwestycyjnym ASI;
prowadzenia spraw ASI oraz reprezentowania ASI;

na zasadach określonych: (i) przepisami prawa, w tym Ustawą ZAFI; (ii) Polityką Inwestycyjną ASI; (iii) Strategią Inwestycyjną ASI; (iv) Umową; (v) Umową Spółki ASI; (vi) Umową o Dofinansowanie i stanowiącym załącznik do Umowy o Dofinansowanie Regulaminem Funkcjonowania Funduszu …; (vii) Decyzjami Inwestycyjnymi i Kluczowymi Decyzjami komitetu inwestycyjnego powołanego zgodnie z Umową o Dofinansowanie;

W ramach czynności określonych powyżej, na podstawie umowy, Wnioskodawca świadczy usługi zarządzania na rzecz ASI o charakterze kompleksowym, zarządczym, administracyjno-organizacyjnym oraz doradczym polegające w szczególności na:

wykonywaniu na rzecz ASI czynności administracyjnych;
podejmowaniu decyzji odnośnie polityki oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych podejmowanych w ramach ASI;
podejmowaniu decyzji zarządczych, mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych;
sourcingu, selekcji oraz ocenie projektów B+R i podmiotów do Inwestycji,
zarządzaniu procesem due diligence technologicznego w oparciu o zespół ekspercki;
mentoringu w procesie preakceleracji;
strukturyzacji Inwestycji;
udziale i reprezentowaniu ASI w negocjacjach dotyczących Inwestycji;
podejmowaniu decyzji w przedmiocie Inwestycji i wyjść inwestycyjnych;
zarządzaniu projektami B+R;
opracowywaniu strategii komercjalizacji wyników projektów B+R;
doborze odpowiedniej strategii budowy wartości projektu B+R;
strukturyzacji biznesu Grantobiorców pod kątem wybranej strategii wyjścia;
poszukiwaniu podmiotów zainteresowanych inwestycją kapitału na potrzeby kolejnych rund finansowania Grantobiorców;
monitoringu projektów B+R które nie zostały rekomendowane przez komitet inwestycyjny ZAS1 do Inwestycji;
działaniach marketingowych i public relations ASI.

Część zadań, składających się na usługę zarządzania świadczoną na rzecz ASI Wnioskodawca, na podstawie art. 70g ustawy o funduszach, wykonuje wspólnie lub za pośrednictwem podmiotów zewnętrznych. posiadających wiedze specjalistyczną wymaganą do realizacji powierzonego zakresu usług.

Czynności, które Wykonawca wykonuje na zlecenie Wnioskodawcy, są przez Zainteresowanego nabywane wyłącznie w ramach świadczenia przez Wnioskodawcę usług zarządzania ASI – są one zatem nabywane wyłącznie w celu ich dalszej odsprzedaży na rzecz ASI, a Zainteresowany nie nabywa od Wykonawcy czynności w jakimkolwiek innym celu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy świadczone na podstawie Umowy przez Wykonawcę na rzecz Wnioskodawcy usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”) i powinny zostać rozpoznane przez Wnioskodawcę jako import usług zwolnionych z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 Ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Z kolei stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast, przepis art. 8 ust. 1 Ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów i polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o VAT.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca oraz Wykonawca są czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług (odpowiednio: w Polsce i w Niemczech). Wykonawca na podstawie zawartej Umowy otrzymuje wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz Wnioskodawcy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają usługi, których miejsce świadczenia ustalone zgodnie z przepisami ustawy o VAT znajduje się na terytorium Polski. Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie zostały zawarte w Ustawie w rozdziale 3 działu V „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”. Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że w przypadku odpłatnego świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku VAT jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Spółka spełnia definicję podatnika w rozumieniu art. 28a ust. 1 ustawy o VAT. Stosownie zaś do art. 28b ust. 1 Ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest, co do zasady, miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Z niniejszych przepisów Ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT inna, niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz 28n ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba, że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej- wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej podmiotu, dla którego ta usługa jest świadczona.

Analiza powyższych przepisów na gruncie przedstawionego stanu faktycznego wygląda następująco:

do nabywanych od Wykonawcy usług zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi nie znajdują zastosowania szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług wynikające z art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz 28n ustawy o VAT.

jak wskazano w stanie faktycznym, Wnioskodawca zawarł Umowę z podmiotem zagranicznym tj. Wykonawcą, który nie posiada ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Wykonawca świadczy na rzecz Spółki usługi zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. W analizowanym przypadku świadczone przez Wykonawcę na rzecz Wnioskodawcy usługi podlegają opodatkowaniu w miejscu świadczenia ustalonym zgodnie z art. 28b ustawy o VAT. Skoro Wnioskodawca posiada siedzibę na terytorium Polski i usługi nie są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, które znajduje się w innym miejscu, miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania nabywanych od Wykonawcy usług, stosowanie do art. 28b ust. 1 ustawy o VAT jest miejsce siedziby Wnioskodawcy, tj. Rzeczpospolita Polska. Z uwagi na powyższe podatnikiem z tytułu rozpoznania importu opisanych w stanie faktycznym usług jest Wnioskodawca.

Reasumując, stwierdzić należy, że do opodatkowania świadczonych przez Wykonawcę usług zarządzania na terytorium Polski zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego zobowiązany jest Wnioskodawca.

Do pełnej analizy w zakresie zastosowania przez Wnioskodawcę odwrotnego obciążenia, zweryfikować należy czy spełnione zostały warunki, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Zgodnie ze wskazanym powyżej art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

usługobiorcą jest (w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b) podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy względem usług, do których stosuje się art. 28b jest, aby usługodawca nie posiadał siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju – ten warunek jest przez Wykonawcę spełniony. Natomiast usługobiorcą był m.in. podatnik, o którym mowa w art. 15 Ustawy posiadający siedzibę działalności gospodarczej bądź stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, tj. w Polsce – ten warunek jest spełniony przez Wnioskodawcę (tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 czerwca 2019 r. znak: 0112-KDIL1-3.4012.180.2019.2.PR).

Reasumując, warunki zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT które dotyczą usługodawcy i usługobiorcy są w niniejszej sprawie spełnione.

Nabywanie opisanych w opisie stanu faktycznego niniejszego wniosku usług od Wykonawcy, Wnioskodawca winien każdorazowo rozpoznać jako import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT. Z treści art. 2 pkt 9 ustawy o VAT wynika, że przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy.

Mając powyższe na uwadze, należy więc jednoznacznie stwierdzić, że zakup przez Wnioskodawcę od Wykonawcy opisanych w stanie faktycznym usług zarządzania stanowi import usług w rozumieniu ustawy o VAT, podlegający opodatkowaniu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, który to Spółka, jako usługobiorca, powinna rozpoznać.

Podstawowa stawka podatku, jak wynika z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże stosownie do treści art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednocześnie przepisy ustawy o VAT oraz rozporządzeń wykonawczych do Ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

W ocenie Wnioskodawcy, usługi świadczone przez Wykonawcę zgodnie z przedstawionym w niniejszym wniosku stanem faktycznym, są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy o VAT.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT, zwolnieniu z opodatkowania podlega świadczenie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b) ustawy o VAT, zwolnione z opodatkowania są usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a) tegoż przepisu prawa, lub ich częścią.

W konsekwencji, na podstawie literalnego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 12 a), b) ustawy o VAT, w celu stosowania zwolnienia z VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

usługi zarządzania powinny dotyczyć funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
wykonywana czynność powinna stanowić usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częściami.

Zgodnie z art. 3 ustawy o funduszach, przez fundusz inwestycyjny rozumie się osobę prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Zarządzanie funduszami inwestycyjnymi zostało zdefiniowane na poziomie prawodawstwa wspólnotowego. Obowiązujące przepisy krajowe nie zawierają obecnie takiej definicji.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. U.UE.L 347/1) (dalej: „Dyrektywa VAT”) zwolnione z tego podatku jest zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Zgodnie z Załącznikiem I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz.U.UE.L 174/1) (dalej: „AIFMD”) zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi polega na:

zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi;
zarządzaniu ryzykiem;
administrowaniu, tj.:
- obsłudze prawnej i usługach w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;
- obsłudze zapytań klientów;
- wycenie i wyznaczaniu ceny (w tym zeznania podatkowe);
- monitorowaniu przestrzegania uregulowań;
- podziale dochodu;
- emisji i umarzaniu jednostek uczestnictwa i udziałów;
- ustaleń umownych, w tym wysyłania świadectw;
- przechowywania ksiąg:
wprowadzaniu do obrotu;
innej działalności związanej z aktywami, usługach niezbędnych do wypełniania funkcji powierniczej TFI, zarządzaniu infrastrukturą, działalności w zakresie administrowania nieruchomościami, poradami dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, poradach i usługach związanych z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i innymi usługami związanymi z zarządzaniem funduszami oraz spółkami i innymi aktywami.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał”, „TSUE”).

W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie c-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Zdaniem pełnomocnika, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.
Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National pic Inscape lnvestment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy, świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.
Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynność „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (...) Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu, również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6”. W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

Ze względu na fakt, że pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.

Z powołanego orzecznictwa TSUE wynika więc, że państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby omawianego zwolnienia z VAT.

Na pojęcie „zarządzania funduszami” składa się zatem szereg czynności wykonywanych również przez podmioty inne niż podmioty zarządzające funduszami. Jednakże kryterium decydującym o możliwości zaliczenia danej czynności do katalogu czynności „zarządzania funduszem” jest jej odrębność oraz istotność dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi.

Na gruncie przedstawionego stanu faktycznego, należy wskazać, że w przypadku gdyby Wykonawca nie wykonywał czynności przedstawionych w opisie, ZASI nie byłaby w stanie zrealizować przedmiotu zawartej z ASI umowy o zarządzanie. Z tego wynika wniosek, że czynności Wykonawcy są właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną wyłącznie dla ZASI oraz ASI.

Co do niektórych czynności, które są wykonywane przez Wykonawcę na rzecz Spółki można wskazać, że mają one charakter doradczy, jednak nie ma to wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania z co najmniej trzech następujących powodów:

polski ustawodawca, wprowadzając art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT wykroczył poza zakres Dyrektywy 112, a tym samym wprowadził do polskiego porządku prawnego przepis, który jest niezgodny z prawem unijnym – w takim przypadku podatnik ma prawo dokonać wyboru w oparciu o treść którego przepisu zostaną ukształtowane jego prawa i obowiązki – zatem podatnik ma prawo nie stosować się do wadliwie implementowanej regulacji prawnej (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrok z dnia 17 listopada 2016 r., sygn. III SA/Wa 2344/15);
niezależnie od wskazanego powyżej argumentu, usługi Wykonawcy mają charakter usługi kompleksowej. Odwołując się ponownie do orzecznictwa TSUE oraz do stanowiska przedstawianego w doktrynie, skoro czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa finansowa oraz doradztwo jako jej element będą korzystać ze zwolnienia. W takim przypadku doradztwo nie będzie stanowiło samodzielnej usługi dla potrzeb opodatkowania VAT (por. J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda. VAT Komentarz, Legalis 2014, komentarz do artykułu 43; wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. C-435/05);
za przyjęciem, iż uznanie, że w zakres świadczonych usług wchodzą również usługi doradcze nie powoduje niemożności uznania całokształtu świadczonych usług za usługi zarządzania, zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, przemawiają także wydawane w podobnych sprawach interpretacje indywidualne organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji z dnia 19 kwietnia 2017 r., znak: 1462-IPPP1.4512.54.2017.1.BS, organ wskazał: „Co do niektórych czynności, które będą wykonywane przez Usługodawcę można wskazać, że mają one charakter doradczy, jednak nie ma to wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dla całej usługi kompleksowej. Odwołując się ponownie do orzecznictwa TSUE, skoro czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa będzie korzystać ze zwolnienia”.

W ocenie Wnioskodawcy wszystkie usługi Wykonawcy przedstawione w opisie stanu faktycznego mieszczą się łącznie w pojęciu zarządzania funduszem inwestycyjnym. Opisane wyżej czynności będą świadczone w związku z funkcjonowaniem ASI. co w szczególności dotyczy to zarządzania projektami, zarządzania ryzykiem, doradztwa przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych, dokonywania analiz przed inwestycyjnych.

Skoro tak, to uzasadnione jest przyjęcie, że zwolnione od podatku VAT są czynności mieszczące się w granicach wspólnotowej definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi, świadczone na podstawie umowy zawartej z ZASI. W kontekście powyższych argumentów należy stwierdzić, że czynności, które Wykonawca świadczy w zakresie wskazanym powyżej, mieszczą się w granicach wyznaczonych przez definicję Załącznika I do AIFMD.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT znajduje zastosowanie do tych przypadków, gdy usługi zarządzania stanowią odrębną całość, która wypełnia specyficzne i istotne funkcje zarządzania, właściwe dla specyfiki alternatywnych funduszy inwestycyjnych (tak: WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 21 października 2017 r., sygn. I SA/Gd 987/15).

Również w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości (dalej: „TS”) wskazuje się, iż: „Konkretne usługi spełniają kryteria pozwalające uznać je za usługi zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi w rozumieniu prawa wspólnotowego, i w konsekwencji za korzystające ze zwolnienia w podatku VAT, w sytuacji, gdy pełnią one istotną funkcję z punktu widzenia funduszu inwestycyjnego i są one nierozerwalnie związane z jego działalnością. Nie ma tutaj zamkniętego katalogu takich czynności czy też usług, jak również usługi takie nie są określone w przepisach prawa” (tak: Teza 4 wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 13 marca 2014 r.. sygn. C-464/12; w Wesołowska Agnieszka, Glosa do wyroku TS z dnia 13 marca 2014 r.. C-464/12; źródło: Lex.pl).

Zgodnie ze stanowiskiem TS, także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 lutego 2018 r., sygn. I FSK 634/16 wskazał: „Usługi mogą zostać uznane za usługi zarządzania funduszem jeżeli tworzą odrębną całość i – jeśli je oceniać globalnie – są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Przez zarządzanie funduszem inwestycyjnym należy rozumieć również zarządzanie jego majątkiem, które jednak ogranicza się do czynności zbiorowego inwestowania w ten majątek. (...)”.

Zdaniem Wnioskodawcy wykonywane przez Wykonawcę czynności spełniają przesłanki, o których mowa w przytoczonych powyżej orzeczeniach.

W szczególności, są to czynności składające się na jedną całość, stanowiące kompleks usług o charakterze zarządczym. Są to także usługi specyficzne, które należy oceniać w kontekście specyfiki działalności ASI. W tym kontekście należy uznać, że czynności wykonywane przez Wykonawcę są istotne, a wręcz niezbędne dla prowadzenia przez ASI własnej działalności gospodarczej.

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w zakresie zwolnienia opisanych usług z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 a), b) Ustawy, zostało potwierdzone w wielu interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, wydanych w stanach faktycznych zbliżonych do zdarzenia przyszłego przedstawionego w niniejszym wniosku. Przykładowo, stanowisko zbieżne ze stanowiskiem Wnioskodawcy zostało wyrażone między innymi w następujących interpretacjach indywidualnych:

interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 października 2019 r., znak 0114-KDIP4.4012.14.2019.1.AOK;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 września 2019 r., znak 0112-KDIL4.4012.344.2019.2.MB;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 września 2019 r., znak 0112-KDIL4.4012.348.2019.2.AR;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 maja 2018 r., znak 0111-KDIB3.4012.82.2018.1.PK;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 kwietnia 2018 r., znak 0112-KDIL1-1.4012.118.2018.1.RW;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2018 r., znak 0112-KDIL1-3.4012.693.2017.2.PM;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2018 r., znak 0112-KDIL1-3.4012.689.2017.2.KB;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 października 2017 r., znak 0114-KDIP4.4012.579.2017.1.EK;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 października 2017 r., znak 0112-KDIP4.4012.292.2017.2.SŚ;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 kwietnia 2017 r., znak 0114-KDIP4.4012.12. 2017.1.MP;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 marca 2017 r., znak 1061-IPTPP2.4512.84.2017.1.SM;
interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 czerwca 2015 r., znak IPPP1/4512-341/15-2/JL.

A także, między innymi, w następujących orzeczeniach sądów administracyjnych:

wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2018 r, sygn. I FSK 1028/16, w którym to NSA wypowiedział się w sposób następujący: „Usługa zawierająca elementy informacyjne, doradcze i analityczne, a także narzędzia (konieczne algorytmy) pozwalające wykorzystać te elementy do realizacji bieżącej polityki inwestycyjnej danego funduszu, jest usługą istotną i specyficzną dla usługi zarządzania”; W związku z przytoczonym powyżej orzeczeniem Wnioskodawca wskazuje, iż wykonywane przez Wykonawcę na zlecenie ZASI, ale na rzecz ASI usługi, składają się z czynności ścisłego zarządzania, a także z czynności o charakterze analitycznym, doradczym, informacyjnym. Usługi świadczone przez Wykonawcę mają charakter kompleksowy i są usługami istotnymi, specyficznymi dla sprawowanej funkcji ZASI.
wspomniany we wcześniejszej części niniejszego wniosku wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 lutego 2018 r., sygn. I FSK 634/16, w którym to NSA wypowiedział się w sposób następujący: „Usługi mogą zostać uznane za usługi zarządzania funduszem jeżeli tworzą odrębną całość i – jeśli oceniać globalnie – są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Przez zarządzanie funduszem inwestycyjnym należy rozumieć również zarządzanie jego majątkiem, które to jednak ogranicza się do czynności zbiorowego inwestowania w ten majątek. Zarządzanie takie nie obejmuje natomiast eksploatacji tego majątku”.

Wykonawca świadczy na zlecenie Wnioskodawcy czynności na rzecz ASI, które to czynności tworzą odrębną całość i niewątpliwie są specyficznymi czynnościami, właściwymi dla prowadzonej przez ASI działalności inwestycyjnej. W przypadku braku realizacji czynności przez Wykonawcę, ZASI nie byłaby w stanie realizować usług zarządzania ASI. Powyższe z kolei oznacza, iż brak realizacji przez Wykonawcę usług opisanych w stanie faktycznym niniejszego wniosku, odbiłby się negatywne na całej działalności prowadzonej przez ASI.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie także w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym między innymi w następujących orzeczeniach:

wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 13 marca 2014 r., sygn. C-464/12;
wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 7 marca 2013 r., sygn. C-275/11.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na powyższe wyjaśnienia należy przyjąć, że zakres opisanych przez Wnioskodawcę usług Wykonawcy mieści się w całości w definicji zarządzania inwestycjami w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Definicja ta obejmuje swoim zakresem usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego, usługi doradztwa w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym oraz usługi administrowania funduszem inwestycyjnym.

Świadczone usługi wypełniają zatem definicję „zarządzania” w świetle wniosków wynikających z orzecznictwa TSUE.

Jak wskazał Wnioskodawca, opisane w niniejszym wniosku czynności Wykonawcy są świadczone w związku z funkcjonowaniem alternatywnego funduszu inwestycyjnego. Zatem wszystkie opisane czynności stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania ASI. W analizowanej sprawie wymienione czynności dotyczą bezpośrednio zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Zatem usługi opisane we wniosku mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy o VAT i jako takie korzystają z przedmiotowego zwolnienia.

Reasumując, Wnioskodawca zobowiązany jest, na podstawie art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, rozpoznać import usług Wykonawcy i opodatkować przedmiotowe usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy. Przy czym zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa podatkowego usługi zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy o VAT.

Zatem Wnioskodawca otrzymując faktury VAT od Wykonawcy z tytułu usług wykonywanych na podstawie Umowy, winien rozpoznać import usług zwolnionych na postawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a), b) ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Z przepisu art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Wskazać należy bowiem, że czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę) jest przede wszystkim to, że świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.

Z kolei stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15 lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
- w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 stosuje się również, w przypadku gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach (art. 17 ust. 1a ustawy).

Według art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Z treści przepisu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wynika, że rozliczenia podatku z tytułu importu usług dokonuje nabywca jedynie w przypadku, gdy łącznie są spełnione warunki [o których to mowa w lit. a) i b) powyższej regulacji] dotyczące odpowiednio usługodawcy jak i usługobiorcy. W sytuacji niespełnienia chociażby jednego z nich nabywca usług nie jest podatnikiem z tytułu dokonanego importu usług.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy, w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast w przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 28b ust. 3 ustawy).

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca zawarł umowę z Wykonawcą, której przedmiotem działalności jest świadczenie usług zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Wnioskodawca jest spółką z siedzibą w Polsce, gdzie podlega opodatkowaniu oraz jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Wykonawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w Niemczech, zarejestrowaną dla celów podatkowych (w tym VAT) w Niemczech, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Niemczech, w tym kraju Wykonawca posiada również swoje konta bankowe. Wykonawca nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Za świadczone na podstawie Umowy usługi Wykonawca otrzymuje wynagrodzenie miesięczne.

Zatem skoro Wnioskodawca posiada siedzibę na terytorium kraju, to zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem opodatkowania nabywanych przez Zainteresowanego usług świadczonych zgodnie z zawartą umową przez Wykonawcę na rzecz Wnioskodawcy jest terytorium kraju, tj. Polski.

Wobec powyższego nabywane przez Wnioskodawcę ww. usługi od Wykonawcy stanowią import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, z tytułu którego podatnikiem, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, jest Wnioskodawca.

W odniesieniu do możliwości zastosowania zwolnienia od podatku nabywanych przez Wnioskodawcę usług należy wskazać, że zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W świetle art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,
pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. poz. 2215 oraz z 2019 r., poz. 1074 i 1572).

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej.

Jak wynika z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest komplementariuszem spółki komandytowej, która to spółka komandytowa na podstawie art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi jest Alternatywną Spółką Inwestycyjną. Wnioskodawca, jest zewnętrznie zarządzającym ASI w rozumieniu art. 2 pkt 3a ustawy o funduszach. ASI jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o funduszach, tj. innym niż tworzone i funkcjonujące na podstawie ustawy specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte i fundusze inwestycyjne zamknięte. Wyłącznym przedmiotem działalności ASI na podstawie art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach jest, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Wnioskodawca świadczy usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym, jakim jest ASI (spółka komandytowa), na podstawie zawartej z ASI umowy o zarządzanie.

uczestniczenie w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych;
zarządzanie portfelami inwestycyjnymi, zarządzanie projektami:
zarządzanie ryzykiem;
zarządzanie operacyjnymi aktywami;
zarządzanie zespołem;
wsparcie przy podejmowaniu przez ZASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ZASI;
wykonywanie czynności administracyjnych;
udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;
nadzór nad projektami B+R;
negocjacje;
budowanie relacji z inwestorami i koinwestorami;
opracowywanie raportów, przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami:
dokonywanie analiz przedinwestycyjnych;
koordynacja i aktywny udział w pracach związanych z identyfikacją, oceną i komercjalizacją projektów B+R,
opracowywanie budżetu operacyjnego Projektu Grantowego i nadzór nad jego realizacją,
koordynowanie prac w zakresie definiowania i realizacji strategii ochrony praw własności intelektualnej w projektach rozwijanych w ramach Projektu Grantowego,
nadzór nad monitoringiem działalności spółek inkubowanych w ramach realizacji Projektu Grantowego,
reprezentowanie Spółki w kontaktach z partnerami naukowymi i przemysłowymi oraz NCBR.

Wykonawca wchodzi w skład tzw. kluczowego personelu Wnioskodawcy. Za świadczone na podstawie Umowy usługi Wykonawca otrzymuje wynagrodzenie miesięczne.

Na podstawie umowy z ASI Wnioskodawca jest zobowiązany do:

zarządzania ASI oraz portfelem inwestycyjnym ASI;
prowadzenia spraw ASI oraz reprezentowania ASI;

wykonywaniu na rzecz ASI czynności administracyjnych;
podejmowaniu decyzji odnośnie polityki oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych podejmowanych w ramach ASI;
podejmowaniu decyzji zarządczych, mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych;
sourcingu, selekcji oraz ocenie projektów B+R i podmiotów do Inwestycji,
zarządzaniu procesem due diligence technologicznego w oparciu o zespół ekspercki;
mentoringu w procesie preakceleracji;
strukturyzacji Inwestycji;
udziale i reprezentowaniu ASI w negocjacjach dotyczących Inwestycji;
podejmowaniu decyzji w przedmiocie Inwestycji i wyjść inwestycyjnych;
zarządzaniu projektami B+R;
opracowywaniu strategii komercjalizacji wyników projektów B+R;
doborze odpowiedniej strategii budowy wartości projektu B+R;
strukturyzacji biznesu Grantobiorców pod kątem wybranej strategii wyjścia;
poszukiwaniu podmiotów zainteresowanych inwestycją kapitału na potrzeby kolejnych rund finansowania Grantobiorców;
monitoringu projektów B+R które nie zostały rekomendowane przez komitet inwestycyjny ZAS1 do Inwestycji;
działaniach marketingowych i public relations ASI.

W odniesieniu do kwestii zwolnienia przez Wnioskodawcę usług nabywanych od Wykonawcy, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz
podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1, z późn. zm.), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 szóstej dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

W kwestii wyjaśnienia pojęcia „zarządzania funduszem” można wskazać, że z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

zarządzanie inwestycjami,

administracja (w tym m.in. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem),

wprowadzanie do obrotu.

Należy ponadto wskazać, że ww. definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy.

Biorąc powyższe pod uwagę, uznać należy że usługi świadczone przez Wykonawcę tj.: uczestniczenie w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych; zarządzanie portfelami inwestycyjnymi, zarządzanie projektami; zarządzanie ryzykiem; zarządzanie operacyjnymi aktywami; zarządzanie zespołem; wsparcie przy podejmowaniu przez ZASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ZASI; wykonywanie czynności administracyjnych; udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego; nadzór nad projektami B+R; negocjacje; budowanie relacji z inwestorami i koinwestorami; opracowywanie raportów, przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami; dokonywania analiz przedinwestycyjnych; koordynacja i aktywny udział w pracach związanych z identyfikacją, oceną i komercjalizacją projektów B+R; opracowywanie budżetu operacyjnego Projektu Grantowego i nadzór nad jego realizacją; koordynowanie prac w zakresie definiowania i realizacji strategii ochrony praw własności intelektualnej w projektach rozwijanych w ramach Projektu Grantowego; nadzór nad monitoringiem działalności spółek inkubowanych w ramach realizacji Projektu Grantowego; reprezentowanie Spółki w kontaktach z partnerami naukowymi i przemysłowymi oraz NCBR – mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE i podlegają one zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe.

Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2020 r., poz. 95 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o funduszach inwestycyjnych”.

Jeżeli zatem usługi zarządzania świadczone są m.in. na rzecz funduszy inwestycyjnych lub alternatywnych funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów ww. ustawy, to zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych, ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Według art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

Zarządzającym ASI może być, w myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłącznie:

w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 – spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;
w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 – spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z art. 70a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).

Stosownie do art. 70a ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym AFI, w tym wprowadzanie tych AFI do obrotu. Zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

Stosownie do art. 70g ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.

Zgodnie z art. 70zc ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, Komisja dokonuje wpisu zarządzającego ASI do rejestru zarządzających ASI na wniosek:

spółki kapitałowej w organizacji – w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;
spółki kapitałowej, która ma być komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, zgodnie z jej umową albo statutem, przed zgłoszeniem tej spółki do sądu rejestrowego – w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Ze względu na wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów oraz orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że czynności świadczone przez Wykonawcę, a co za tym idzie nabywane przez Wnioskodawcę od Wykonawcy czynności mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy.

W analizowanej sprawie nabywane usługi bezpośrednio dotyczą czynności zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Świadczone przez Wykonawcę usługi zlecone przez Wnioskodawcę obejmują poszczególne zadania o charakterze zarządczym, realizowane przez Wnioskodawcę jako zewnętrznie zarządzającego i mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI. Biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, należy uznać, że mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną. Spełniony został zatem warunek podmiotowy warunkujący zastosowanie zwolnienia od podatku.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy oraz powołane powyżej przepisy i orzecznictwo, należy stwierdzić, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi świadczone od Wykonawcy mieszczą się w zakresie czynności zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy i w związku z tym są zwolnione od podatku na podstawie ww. artykułów.

Reasumując, miejscem opodatkowania nabywanych przez Zainteresowanego usług, świadczonych zgodnie z zawartą umową przez Wykonawcę na rzecz Wnioskodawcy jest terytorium kraju, a zatem nabywane przez Wnioskodawcę ww. usługi stanowią import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, z tytułu którego podatnikiem, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, jest Wnioskodawca. Przy czym skoro nabywane przez Wnioskodawcę usługi korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy oraz – jak wskazał Wnioskodawca – są przez Zainteresowanego nabywane wyłącznie w celu ich dalszej odsprzedaży na rzecz ASI – to należy wskazać, że Zainteresowany winien rozpoznać import ww. usług jako import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisu sprawy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Należy także zauważyć, że rozstrzygnięcie czy dokumenty, którymi będzie dysponować podatnik rzeczywiście potwierdzają dokonanie wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów może być stwierdzone ostatecznie jedynie w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej, przeprowadzonej przez właściwy organ podatkowy, a nie w postępowaniu dotyczącym wydania interpretacji indywidualnej.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Należy podkreślić, iż na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia, bowiem stanowią one rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroku zamyka się w obrębie sprawy, w której została wydana.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin