Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.410.2020.2.KO
z 4 września 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 1 czerwca 2020 r. (data wpływu 1 czerwca 2020 r.), uzupełnionym pismem z 15 czerwca 2020 r. (data wpływu 18 czerwca 2020 r.) i z 3 sierpnia 2020 r. (data wpływu 3 sierpnia 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 czerwca 2020 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z 15 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 3 sierpnia 2020 r. (data wpływu 3 sierpnia 2020 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 16 lipca 2020 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.410.2020.1.KO.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

1. Informacje ogólne

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce. Niniejszy wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego opisanego poniżej. W umowie spółki wskazane jest, że Wnioskodawca zajmuje się pośrednictwem finansowym. Taki przedmiot działalności jest zgłoszony do Krajowego Rejestru Sądowego i Wnioskodawca spełnia formalności wymagane do prowadzenia działalności pośrednictwa finansowego (w tym posiadania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie pośrednictwa finansowego). Działalność Wnioskodawcy polega na internetowym pośrednictwie w zawieraniu przez banki i inne podobne instytucje (określane łącznie jako „Instytucja finansowa”) umów z klientami, którymi mogą być wszelkie podmioty korzystające z usług Instytucji finansowych, np. osoby fizyczne, osoby prawne, spółki posiadające osobowość prawną, spółki osobowe (dalej „Potencjalny klient”). Działalność Wnioskodawcy wygląda w następujący sposób. Wnioskodawca nabywa od uprawnionych podmiotów prawo do prezentowania wybranych przez Wnioskodawcę informacji na różnych stronach internetowych, np. portalach informacyjnych (strony takie będą dalej zwane „Emitentami”). W uproszczeniu można to porównać do zakupu powierzchni na stronach internetowych, która może być wykorzystywana i zagospodarowana w dość dowolny sposób (z ograniczeniami wynikającymi z postanowień umów oraz ogólnie obowiązujących przepisów prawa). Następnie Wnioskodawca zawiera umowy pośrednictwa (dalej „Umowa pośrednictwa”) z Instytucjami finansowymi. Dotyczą one wskazanych w Umowie Pośrednictwa produktów finansowych oraz określają zasady współpracy Wnioskodawcy (pośrednika) z Instytucją finansową. W ramach Umowy pośrednictwa Wnioskodawca zobowiązuje się do przekazywania Instytucji finansowej informacji umożliwiającej nawiązanie kontaktu z Potencjalnym klientem, czyli podmiotem zainteresowanym określonym w Umowie pośrednictwa produktem finansowym, np. pożyczką lub kredytem (dalej „Produkt finansowy”). W przypadku osób fizycznych - będzie to ta osoba, w przypadku pozostałych podmiotów - osoba wskazująca, że reprezentuje dany podmiot, co na dalszym etapie będzie podlegać weryfikacji przez Instytucję finansową. Po podpisaniu Umowy pośrednictwa Wnioskodawca będzie na stronie Emitentów przedstawiał określone informacje o Produktach finansowych oferowanych przez Instytucje finansowe w sposób zachęcający do skorzystania z tych Produktów finansowych. Wnioskodawca będzie korzystać z materiałów stworzonych przez Wnioskodawcę (na zamówienie Wnioskodawcy) albo udostępnionych przez Instytucję finansową. Celem Wnioskodawcy jest zachęcenie Potencjalnego klienta do skorzystania z Produktu finansowego oraz umożliwienie kontaktu między Potencjalnym klientem a Instytucją finansową. W tym celu Wnioskodawca będzie wykorzystywał Formularze kontaktowe lub Procesy online.

A. Formularz kontaktowy

Potencjalnemu klientowi, który kliknie w obszar, na którym wyświetlana będzie informacja o Produkcie finansowym zostanie wyświetlony formularz (dalej „Formularz kontaktowy”), w którym będzie on mógł pozostawić swoje dane kontaktowe, np. numer telefonu lub adres e-mail (dalej „Dane kontaktowe”). Dane kontaktowe zostaną wykorzystane przez Instytucję finansową do skontaktowania się z Potencjalnym klientem oraz przedstawienia szczegółowej oferty (z zachowaniem wszelkich właściwych procedur wynikających z przepisów, w szczególności przepisów o ochronie danych osobowych). W wyniku skontaktowania się Instytucji finansowej z Potencjalnym klientem może dojść do zawarcia umowy, na podstawie której Potencjalny klient skorzysta z Produktu finansowego (dalej „Umowa z klientem”).

B. Procedura online

Procedura online to drugie stosowane rozwiązanie pozwalające na skontaktowanie Potencjalnego klienta z Instytucją finansową oraz umożliwienie zawarcia Umowy z klientem. Potencjalny klient, który kliknie w obszar, na którym wyświetlana będzie informacja o Produkcie finansowym, zostanie przekierowany do procesu online. Oznacza to, że nie będzie wypełniał Formularza kontaktowego, tylko wniosek o skorzystanie z konkretnej usługi finansowej, np. o pożyczkę, założenie konta albo założenie lokaty (dalej procedura ta określana jest jako „Proces online”). W przypadku Procesu online Potencjany klient musi przekazać więcej danych niż w Formularzu kontaktowym, może zostać np. poproszony o podanie adresu, nr dowodu, numeru konta bankowego. Po przejściu wszystkich kroków i poprawnej weryfikacji (np. automatyczne odpytanie bazy BIK, weryfikacja płatności) użytkownik może od razu skorzystać z produktu finansowego, np. założyć konto, otworzyć lokatę lub wziąć pożyczkę. W obu przypadkach rola Wnioskodawcy jest zatem podobna - przekierowanie Potencjalnego klienta do Instytucji finansowej oferującej dany produkt w celu umożliwienia jego zakupu. W stosunku do udostępnienia Formularza kontaktowego różnica przy zastosowaniu Procesu Online polega na tym, że w przypadku Procesu online procedura udostępnienia produktu finansowego jest zautomatyzowana, czyli Potencjalny klient może od razu zawrzeć umowę z Instytucją finansową. Oznacza to, że zarówno w przypadku procedury udostępnienia Formularza kontaktowego, jak i w przypadku Procesu online rolą Wnioskodawcy jest przekierowanie Potencjalnego klienta na odpowiednią stronę w celu umożliwienia Potencjalnemu klientowi zawarcia umowy z Instytucją finansową. Przy takiej transakcji sprzedaży Produktu finansowego - zgodnie z Umową pośrednictwa - pośredniczy Wnioskodawca. Oznacza to, że celem Wnioskodawcy będzie dążenie do zawarcia przez Instytucję finansową Umowy z Potencjalnym klientem. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca nie będzie negocjował w imieniu Potencjalnych klientów warunków przewidzianych w Umowie z klientem.

C. Usługi, w których sprzedaży pośrednicy Wnioskodawca

Na podstawie Umowy z klientem Instytucja finansowa będzie świadczyć usługi wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U.2020, poz. 106 - dalej „Ustawa o VAT”) (innymi słowy, Produkt finansowy będzie wymieniony w tych przepisach). W art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 Ustawy o VAT wymienione są: „38) usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę; (...) 40) usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług” Niniejszy wniosek nie dotyczy: czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu.


D. Sposób określenia wynagrodzenia Wnioskodawcy

Wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie uzależnione od liczby zawartych Umów z klientem. Oznacza to, że w Umowie pośrednictwa zawarty będzie tylko jeden element wynagrodzenia, przysługująca Wnioskodawcy kwota za zawartą Umowę z klientem (bez względu na treść tej Umowy, w tym wartość jej przedmiotu). W konsekwencji, jeśli żadna osoba nie wypełni formularza kontaktowego, to Wnioskodawca nie otrzyma żadnego wynagrodzenia. Podobnie będzie, gdy mimo wypełnienia formularza kontaktowego przez Potencjalnego klienta Instytucja finansowa nie zawrze Umowy z klientem. W takim przypadku Wnioskodawca również nie otrzyma żadnego wynagrodzenia.

Pismem z 3 sierpnia 2020 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy następująco:

1. Jak wskazano we Wniosku działania Wnioskodawcy będą polegać na:

  1. poszukiwaniu potencjalnych nabywców usług finansowych (podmioty zainteresowane ofertą Instytucji finansowej), oraz
  2. umożliwieniu instytucji świadczącej te usługi bezpośredniego oraz natychmiastowego kontaktu z podmiotami zainteresowanymi.

Działania Wnioskodawcy nakierowane będą zatem na znalezienie podmiotów zainteresowanych daną usługą finansową oraz umożliwienie kontaktu do tych osób instytucji finansowej.

Co istotne, w przypadku usług świadczonych przez Wnioskodawcę technologie informatyczne pozwalają na precyzyjne zebranie dotyczących liczby zawartych Umów z klientem oraz wartości umowy.

Wnioskodawca nie ma interesu co do treści postanowień umowy, np. terminów spłaty kredytu, prowizji instytucji finansowej czy też oprocentowania kredytu. Wnioskodawca nie ma również wpływu na to, jaką usługą oraz o jakiej wartości zainteresowany jest potencjalny nabywca usługi. Wynika to bowiem z jego sytuacji finansowej, np. jeśli dana osoba poszukuje 3000 zł pożyczki na określony cel, to właśnie taką kwotą jest zainteresowana. Wnioskodawca nie może wpłynąć na to, że osoba ta weźmie pożyczkę w wyższej wysokości. Wnioskodawca nie ma również wpływu na to, że bank zaoferuje danej osobie usługę na niższą kwotę (np. ze względu na ocenę zdolności kredytowej).

Podsumowując, działanie Wnioskodawcy polega na umożliwieniu Instytucji finansowej bezpośredniego i natychmiastowego skontaktowania się z osobą zainteresowaną konkretnym produktem. Działania Wnioskodawcy polegają zatem na umożliwieniu kontaktu albo umożliwieniu zawarcia umowy w ramach Procedury on-line. W ocenie Wnioskodawcy wyczerpuje to sformułowanie „uczynienia wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę”. Wnioskodawca dokonuje bowiem wszelkich czynności, na które pozwala mu Umowa pośrednictwa oraz przepisy prawa. Działania Wnioskodawcy powodują, że dwa zainteresowane podmioty (świadczący daną usługę oraz osoba zainteresowana jej nabyciem) mają sposobność do zawarcia umowy.

Innymi słowy, gdyby nie działania Wnioskodawcy, to kontakt między Instytucją finansową o Potencjalnym klientem nie zostałby nawiązany. Oznacza to, że umowa nie zostałaby zawarta. Istotne jest również, że Wnioskodawca może dostosować prezentowane informacje do profilu użytkownika. Oznacza to, że nie każdemu użytkownikowi muszą być wyświetlane te same informacje, np. w zależności od profilu użytkownika (określonego na podstawie jego zachowań w Internecie) mogą być prezentowane informacje dotyczące różnych produktów finansowych. Oznacza to, że na tym etapie może dochodzić do profilowania oferty. Celem jest optymalizacja skuteczności działań Wnioskodawcy. Od skuteczności tych działań zależy bowiem wynagrodzenie Wnioskodawcy (co jest typowym elementem usługi pośrednictwa - w przypadku umów pośrednictwa zwykle prowizja wypłacana jest za skuteczne działania).

2. Instytucja finansowa nie będzie udzielać Wnioskodawcy żadnego pełnomocnictwa. Wnioskodawca nie będzie podejmował żadnych działań o charakterze prawnym, np. nie będzie podpisywał umów w imieniu Instytucji finansowej. W konsekwencji należy uznać, że Wnioskodawca będzie działał we własnym imieniu.

Jak wskazano, Wnioskodawca będzie wykonywał czynności faktyczne, których celem będzie umożliwienie bezpośredniego i natychmiastowego kontaktu między Instytucją finansową a Potencjalnym klientem, czyli osobą, która potwierdziła zainteresowanie daną usługą finansową. Wnioskodawca będzie zatem wykonywał usługę na podstawie Umowy pośrednictwa na rzecz Instytucji finansowej.

Oznacza to, że Wnioskodawca będzie działał we własnym imieniu, ale na rzecz Instytucji finansowej. Sytuacja Wnioskodawcy jest zbliżona do sytuacji agenta, który nie ma umocowanie do zawierania umów. Zgodnie z art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego: „Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu”.

Zgodnie z art. 758 § 2 Kodeksu cywilnego: „Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie”. W opracowaniu „Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV. Zobowiązania. Część szczególna (art. 535-764(9))” - Fras Mariusz (red.), Habdas Magdalena (red.) (LEX) wskazano, że: „Przepis art. 758 § 1 k.c. wymaga, aby pośredniczenie przy zawieraniu umów dokonywane było „na rzecz" dającego zlecenie”.

W opracowaniu „Kodeks cywilny. Komentarz” - Ciszewski Jerzy (red.), Nazaruk Piotr (red.) (LEX) wskazano, że: „Agent może być zobowiązany do zawierania wspomnianych umów w imieniu dającego zlecenie lub do pośredniczenia przy zawieraniu umów z klientami na rzecz dającego zlecenie (wtedy nie zawiera umów z klientami ze skutkiem dla dającego zlecenie, lecz tylko pośredniczy przy ich zawarciu) (P. Mikłaszewicz [w:] Kodeks cywilny..., t. 3b, red. K. Osajda, 2017, kom. do art. 758, nt 18). Podstawowym zatem obowiązkiem agenta-pośrednika jest aktywne działanie na rzecz i w interesie zleceniodawcy w celu stworzenia mu możności zawierania umów z klientami (T. Wiśniewski [w:] G. Bieniek i in., Komentarz... Zobowiązania, t. 2, 2011, kom. do art. 758, nt 4)”.

W opracowaniu „Kodeks cywilny. Komentarz. Tom V. Zobowiązania. Część szczegółowa, wyd. II” - Gudowski Jacek (red.), (LEX) wskazano, że: „Umowa agencyjna należy do umów konsensualnych, wzajemnych i odpłatnych. Opiera się na szczególnym zaufaniu do osoby agenta. Należy zwrócić uwagę na następujące jej cechy:

  1. agentem (przyjmującym zlecenie) może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna; w § 1 brak w tym względzie zróżnicowania; umowa agencyjna ma jednocześnie charakter umowy kwalifikowanej podmiotowo, gdyż jej stronami mogą być tylko profesjonaliści; dającym zlecenie powinien być „przedsiębiorca”, agent natomiast powinien zobowiązywać się w „zakresie działalności swego przedsiębiorstwa”, gdy chociażby po jednej stronie występuje podmiot nieprofesjonalny, dochodzi do zawarcia umowy nienazwanej; zwrot „w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa” prowadzi do wyeliminowania z pojęcia umów agencyjnych czynności umownych podejmowanych przez przedsiębiorców poza zakresem działalności ich przedsiębiorstwa, od stron bowiem zależy, w jakim stopniu, zgodnie z zasadą swobody kształtowania stosunków umownych, upodobnią swój stosunek zobowiązaniowy do stosunku objętego reżimem unormowanej w kodeksie umowy agencyjnej; w takim wypadku zasadniczo powinna mieć zastosowanie umowa zlecenia (art. 734-751);
  2. istnienie stałości stosunku prawnego łączącego strony; o stałości decyduje trwałość stosunku i częstotliwość czynności podejmowanych w jego ramach; zleceniem agencyjnym nie jest więc zlecenie podjęcia się pośrednictwa lub przedstawicielstwa jednorazowo lub tylko kilkakrotnie;
  3. obowiązek agenta polegający na pośredniczeniu przy zawieraniu umów na rzecz zleceniodawcy albo na zawieraniu umów w jego imieniu; w pierwszym wypadku można mówić o agencie jako pośredniku, w drugim zaś - o agencie-przedstawicielu; powierzenie przedstawicielstwa musi być wsparte pełnomocnictwem, udzielonym bądź to w samej umowie agencyjnej, bądź też odrębnie; w rachubę wchodzi też umowne połączenie obowiązków agenta-pośrednika z obowiązkami agenta-przedstawiciela, możliwe jest również udzielenie agentowi stale pośredniczącemu pełnomocnictwa do zawarcia tylko jednej, najwyżej kilku konkretnych umów w imieniu zleceniodawcy, który inne umowy zawrze osobiście; wobec pominięcia w obecnym stanie prawnym ograniczenia co do przedmiotu czynności agencyjnych pośredniczenie nie musi dotyczyć jedynie umów oznaczonego rodzaju; takie rozwiązanie nie koliduje z dyrektywą, gdyż ujmuje ona ten problem nawet węziej: mowa w niej tylko o umowach sprzedaży; jeżeli zgodnie z umową zakres działania agenta zostaje wskazany także co do oznaczonej grupy klientów lub obszaru geograficznego, to ma on wyłączność na podejmowanie czynności agencyjnych z klientami z danej grupy lub danego obszaru;
  4. za czynności agencyjne należy się wykonawcy wynagrodzenie;
  5. forma umowy jest dowolna (art. 60); trzeba jedynie respektować ogólne reguły dotyczące umów; omawiana umowa może więc być zawarta także konkludentnie (por. jednak art. 7582, 7617 i 7646 § 1); zob. ponadto uwagi do art. 7582;
  6. umowa agencyjna może być zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony;
  7. czas trwania umowy może zostać określony w sposób wyraźny lub dorozumiany; dopuszczalne jest zawarcie umowy agencyjnej na okres próbny. Zagadnienie to jednak powinno być rozpatrywane w powiązaniu z wymaganiem „stałości” stosunku agencyjnego, dlatego w razie wątpliwości co do treści ukształtowanego stosunku zobowiązaniowego należy zawartą umowę agencyjną traktować jako zwyczajną umowę zawartą na czas oznaczony;
  8. stosunek agencyjny jest stosunkiem prawnym dwustronnym; osoba trzecia, nazwana przez ustawodawcę klientem, związana jest umową agencyjną tylko pośrednio; innymi słowy, klient jest stroną stosunku zewnętrznego, a nie wewnętrznego”.

Z powyższych komentarzy wynika, że można wyróżnić dwa rodzaje umów:

  1. agenta - pośrednika - pośredniczy przy zawieraniu umów, ale ich nie zawiera,
  2. agenta przedstawiciela, zawiera umowy w imieniu zleceniodawcy (na podstawie odrębnego pełnomocnictwa).

Wnioskodawca będzie działał w pierwszym modelu. Oznacza to, że Wnioskodawca będzie działał we własnym imieniu, ale na rzecz Instytucji finansowej.

3. Działania Wnioskodawcy polegają m.in. na dopasowaniu prezentowanych informacji na temat produktu finansowego do profilu użytkownika. Wnioskodawca, na podstawie danych o profilu użytkownika, dobiera usługę finansową, którą dany użytkownik powinien być zainteresowany. Może również zdecydować, że dany użytkownik nie jest prawdopodobnie zainteresowany usługami świadczonymi przez Instytucję finansową i wówczas nie prezentować mu żadnych informacji, np. z profilu użytkownika może wynikać, że jest to osoba niepełnoletnia.

W dalszej kolejności działanie Wnioskodawcy polega na zaprezentowaniu Potencjalnemu klientowi informacji o produkcie, którym Potencjalny klient powinien być zainteresowany.

W przypadku potwierdzenia tego zainteresowania (poprzez kliknięcie przez Potencjalnego klienta w obszar, na którym wyświetlane są informacje o produkcie) Wnioskodawca umożliwia stronom umowy bezpośredni, natychmiastowy kontakt w celu zawarcia umowy albo umożliwia im zawarcie umowy w sposób zautomatyzowany w ramach Procesu on-line.
Wnioskodawca nie będzie zatem zajmował się żadnymi formalnościami administracyjnymi. Wnioskodawca będzie bowiem podejmował działania faktyczne zmierzające do zawarcia umowy między Potencjalnym klientem oraz Instytucją finansową.

4. Sposoby poszukiwania klientów zainteresowanych ofertą instytucji finansowych muszą być dostosowane do modelu działania Wnioskodawcy. Wnioskodawca założył, że swoje usługi będzie świadczył przez Internet, ponieważ ta droga wydaje się najskuteczniejsza biorąc pod uwagę stosunek zaangażowanych środków (i związanych z nimi kosztów) do uzyskiwanych efektów. Za aktywne poszukiwanie klientów należy zatem uznać dostosowywanie przekazywanych informacji do profilu danego użytkownika Internetu. Powoduje to bowiem, że Wnioskodawca podejmuje różnego rodzaju działania, aby informacje o produkcie finansowym były prezentowane osobom, które powinny (tak wynika z ich profilu) być nim zainteresowane. Aktywność poszukiwań może się również przejawiać w prezentowaniu informacji o produkcie finansowym przy treściach wskazujących na zainteresowanie użytkownika danym produktem.

. Spółka może dokonywać analizy użytkowników przed zaprezentowaniem im dostosowanych do ich profilu informacji o produktach finansowych. Do tego celu Wnioskodawca wykorzystuje m.in. tzw. pliki cookies. Umożliwiają one tworzenie spersonalizowanych serwisów, czyli wybranie usługi finansowej, którą dany użytkownik powinien być zainteresowany (takie wnioski wynikają z odpowiedniego algorytmu wykorzystującego pliki cookies) oraz zaprezentowanie informacji o tej usłudze.

Dzięki takim działaniom Wnioskodawca zwiększa liczbę umów zawieranych przez Instytucję finansową oraz swoje wynagrodzenie wynikające z Umowy pośrednictwa.

Wnioskodawca nie zajmuje się natomiast szczegółową oceną zdolności finansowych Potencjalnych klientów na podstawie przekazywanych przez nich bezpośrednio danych.

6. Najważniejsze działania Wnioskodawcy w tym zakresie polegają na profilowaniu przekazu kierowanego do użytkownika. Wnioskodawca opiera się przed wszystkim na plikach cookies. W praktyce, przy pośrednictwie za pośrednictwem Internetu stanowią one bowiem najskuteczniejszą formę dopasowania prezentowanej oferty do potencjalnego klienta. Przede wszystkim nie wymaga to od potencjalnego klienta żadnych działań (poza akceptacją rejestrowania plików cookie). W ten sposób Wnioskodawca uzyskuje dane o użytkowniku w sposób zautomatyzowany. Profilowanie może zatem następować w taki sposób, że użytkownik nie jest tego świadomy (posiada wiedzę, że dany serwis wykorzystuje pliki cookies, ale zwykle nie wnika do czego konkretnie są one wykorzystywane).

Takie zbieranie informacji jest dużo bardziej efektywne niż, np. różnego rodzaju ankiety. Bardzo trudno jest bowiem skłonić użytkowników Internetu do ich wypełniania. Ponadto dane zbierane na podstawie plików cookies są obiektywne, natomiast w ankietach osoba wypełniająca może z różnych powodów mijać się z prawdą.

Z tego względu lepiej prezentować informacje o usłudze finansowej dobierane na podstawie zachowań użytkownika. W dużym uproszczeniu polega to na tym, że osobie poszukującej w Internecie wyjazdu wakacyjnego mogą zostać wyświetlone informacje na temat pożyczki wakacyjnej, a osobie wyszukującej informacji o nowych samochodach może zostać przedstawiona oferta kredytu na zakup samochodu. W praktyce algorytmy są znacznie bardziej skomplikowane, a ich skuteczność jest potwierdzona w praktyce. Z gospodarczego punktu widzenia działania Wnioskodawcy są zatem analogiczne do działania polegającego na przebywaniu w salonie samochodów przedstawiciela Wnioskodawcy, który osobom zainteresowanym nabyciem samochodu będzie przedstawiał ofertę Instytucji finansowej w zakresie kredytów na zakup samochodu (i w przypadku wyrażenia zainteresowania zaaranżuje kontakt z instytucją finansową). W dzisiejszych czasach znacznie bardziej efektywne jest jednak podejmowanie tego typu działań za pośrednictwem Internetu. Udział transakcji zawieranych zdalnie cały czas bowiem rośnie, a pandemia koronawirusa wielokrotnie ten proces przyspieszyła. W konsekwencji klasyczne pośrednictwo przy wykorzystaniu osobistego kontaktów znacznie straciło na znaczeniu.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi podlegają zwolnieniu z VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi podlegają zwolnieniu z VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

W ocenie Wnioskodawcy świadczone przez Wnioskodawcę usługi podlegają zwolnieniu z VAT, ponieważ Wnioskodawca świadczy usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz pkt 40 Ustawy o VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT: „Zwalnia się od podatku (...) usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT: „usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług”. Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że przedmiotem Umowy pośrednictwa będzie udział Wnioskodawcy w sprzedaży przez Instytucję finansową usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz 40 Ustawy o VAT, czyli przede wszystkim w usługach: udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych; depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych. W ocenie Wnioskodawcy nie może być również wątpliwości, że przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego działania stanowią pośrednictwo. Działania Wnioskodawcy polegają bowiem na umożliwieniu: 1) rozpoczęcia współpracy pomiędzy Potencjalnym klientem a Instytucją finansową (przekierowanie do Formularza kontaktowego), albo 2) natychmiastowego zawarcia, w sposób zautomatyzowany, umowy między Potencjalnym klientem a Instytucją finansową. Nie ma zatem wątpliwości, że celem przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego działalności Wnioskodawcy jest skojarzenie Potencjalnego klienta z Instytucją finansową i doprowadzenie do zawarcia umowy między tymi podmiotami. Taki cel przyświeca Wnioskodawcy, bez względu na to, czy Potencjalny klient przekierowany jest do Formularza kontaktowego, czy też do Procedury online. Przepisy nie zawierają definicji legalnej pojęcia „pośrednictwo”. Należy zatem interpretować je przez pryzmat języka potocznego. Zgodnie z udostępnionym online przez wydawnictwo PWN Słownikiem Języka Polskiego pośrednictwo to: „1. działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; 2. kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”. Nie ma wątpliwości, że działalność Wnioskodawcy spełnia literalną definicję pośrednictwa wskazaną w pkt 2. Oznacza to, że literalna wykładnia art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz 40 Ustawy o VAT potwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe. Dodatkowe argumenty wskazujące na prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy zawarte są w orzecznictwie: zarówno Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”), jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej „NSA”). W wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie Volker Ludwig (C-453/05) TSUE wskazał: „ 38 Należy przypomnieć, że zgodnie z pkt 39 powołanego powyżej wyroku w sprawie CSC Financial Services pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową. 39 Ponadto fakt, że klauzule umowy kredytowej zostały wcześniej określone przez jedną ze stron umowy, nie stanowi sam przez się przeszkody dla świadczenia usługi pośrednictwa w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 1 szóstej dyrektywy, ponieważ - jak wynika z poprzedniego punktu - działalność pośrednictwa może się ograniczać do wskazywania stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy”. W ocenie Wnioskodawcy wyrok TSUE w sprawie Volker Ludwig w pełni potwierdza zasadność zastosowania zwolnienia przez Wnioskodawcę. Z pewnością nie można bowiem uznać, że działalność Wnioskodawcy ogranicza się „do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”. Wnioskodawca przedstawia bowiem na stronach internetowych, informacje o oferowanym przez Instytucję finansową produkcie finansowym. W ten sposób wyłuskuje z odwiedzających daną stronę osoby potencjalnie zainteresowane danym produktem. W ten sposób Instytucja finansowa otrzymuje: 1) kontakt do podmiotu rzeczywiście zainteresowanego daną usługą (w ramach procesu wykorzystania Formularza kontaktowego dochodzi do sprofilowania klienta - Instytucja finansowa uzyskuje kontakt nie do przypadkowej osoby, która zgadza się na przedstawienie jej jakiejkolwiek oferty z dowolnej branży, ale do osoby rzeczywiście zainteresowanej danym produktem - wyrażającej swoją intencję poprzez kliknięcie w obszar, na którym wyświetlana będzie informacja o Produkcie finansowym), albo 2) możliwość zawarcia umowy w sposób zautomatyzowany dzięki uzyskaniu od Wnioskodawcy przekierowania Potencjalnego klienta - w tym przypadku również istota świadczonej przez Wnioskodawcę usługi polega na uzyskaniu danych osoby zainteresowanej konkretną usługą, przy sprzedaży której pośredniczy Wnioskodawca oraz skontaktowanie Potencjalnego klienta z Instytucją finansową. Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w orzeczeniu NSA z 26 czerwca 2013 r. (I FSK 922/12). NSA wskazał w nim, że: „Celem świadczonych przez skarżącą usług jest skojarzenie dwóch stron i doprowadzenie do zawarcia umowy między użytkownikiem a instytucją finansową. Skoro bowiem użytkownik po zapoznaniu się z przedstawioną przez skarżącą ofertą instytucji finansowych może wybrać odpowiedni dla niego produkt i go zakupić lub zgłosić zainteresowanie nim, to stworzona zostaje możliwość nawiązania kontaktu z instytucją finansową i nabycia jej produktu. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego takim działaniem spółka spełnia wynikający z powołanych wyżej orzeczeń TSUE warunek uczynienia wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sama spółka jako pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem uznać należy, że w przedstawionym stanie faktycznym spółka świadczy usługi pośrednictwa finansowego korzystające ze zwolnienia z opodatkowania VAT”. W orzeczeniu z 26 czerwca 2013 r. (I FSK 922/12) NSA podkreślił, że: „W dobie nowoczesnych technik komunikacji możliwe jest świadczenie usług pośrednictwa w nabywaniu szeroko rozumianych usług finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) przy wykorzystaniu sieci Internet i nowoczesnych narzędzi elektronicznych. Świadczone przez skarżącą usługi to nie tylko zamieszczanie linków o charakterze pasywnym - jak twierdzi organ podatkowy - lecz aktywne działania umożliwiające zapoznanie się z ofertą instytucji finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) i zawarcie umowy o nabycie ich produktów. Świadczone za pomocą sieci Internet usługi polegające na prezentacji i możliwości zapoznania się z ofertą instytucji finansowych, a w przypadku zainteresowania produktem danej instytucji finansowej stworzenia użytkownikowi możliwości kontaktu z doradcą lub możliwości pobrania, wypełnienia i złożenia wniosku, a następnie zawarcia umowy i nabycia danego produktu finansowego, stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych określonych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT”. Oznacza to, że już 7 lat temu NSA nie miał wątpliwości, że pośrednictwo może być świadczone także z wykorzystaniem internetu jako wyłącznego medium. Tym bardziej nie może być co do tego wątpliwości w 2020 r., gdy wykorzystanie Internetu w obrocie między podmiotami profesjonalnymi i nieprofesjonalnymi istotnie wzrosło i stało się nierozłącznym elementem obrotu gospodarczego. W analizowanej sytuacji kluczowe jest bowiem to, że bez udziału Wnioskodawcy nie doszłoby do zawarcia umowy między Potencjalnym klientem a Instytucją finansową. Warto zauważyć, że wykorzystując informacje o użytkowniku (np. na podstawie tzw. plików cookies) Wnioskodawca, co do zasady, dopasowuje prezentowane produkty finansowe do profilu klienta (analiza i profilowanie użytkowników). Co istotne, Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie za skutek swoich działań. Zawarcie umowy między Potencjalnym klientem a Instytucją finansową bezsprzecznie świadczy o tym, że działania Wnioskodawcy w zakresie pośrednictwa były skuteczne (a tylko w takim przypadku Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie). Warto podkreślić, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę uznawane jest za prawidłowe w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 25 września 2019 r. (0112-KDIL4.4012.335. 2019.2.JKU) wskazał on, że: „Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie należy stwierdzić, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią”. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej powołał się m.in. na wyrok z 13 grudnia 2001 r. w sprawie CSC Financial Services Ltd (C-235/00). W wyroku tym TSUE orzekł, że w istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. W podsumowaniu interpretacji z 25 września 2019 r. (0112-KDIL4.4012.335.2019.2.JKU) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności: wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;

  • uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;
  • prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;
  • nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności jakich ma dokonać jedna ze stron”.

Nie może być żadnych wątpliwości, że działania Wnioskodawcy polegają na czynnościach stanowiących „wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy”. W ocenie Wnioskodawcy spełniają one także warunek czynienia: „wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę”. Wszystkie argumenty (wykładnia literalna, orzecznictwo NSA oraz TSUE, praktyka stosowania prawa wynikająca z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej) wskazują zatem za zastosowaniem do przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego usług zwolnienia z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy.

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zwolnieniu od podatku podlegają również, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r., Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE – państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę (lit. b), transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności (lit. d).

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce. W umowie spółki wskazane jest, że Wnioskodawca zajmuje się pośrednictwem finansowym. Działalność Wnioskodawcy polega wyłącznie na internetowym pośrednictwie w zawieraniu przez Instytucje finansowe umów z Potencjalnymi klientami. Wnioskodawca nabywa od uprawnionych podmiotów prawo do prezentowania wybranych przez Wnioskodawcę informacji na różnych stronach internetowych, np. portalach informacyjnych, następnie zawiera umowy pośrednictwa z Instytucjami finansowymi. Dotyczą one wskazanych w Umowie Pośrednictwa produktów finansowych oraz określają zasady współpracy Wnioskodawcy z Instytucją finansową.

W ramach Umowy pośrednictwa Wnioskodawca zobowiązuje się do przekazywania Instytucji finansowej informacji umożliwiającej nawiązanie kontaktu z Potencjalnym klientem, czyli podmiotem zainteresowanym określonym w Umowie pośrednictwa produktem finansowym, np. pożyczką lub kredytem.

Po podpisaniu Umowy pośrednictwa Wnioskodawca będzie przedstawiał na stronach internetowych określone informacje o Produktach Instytucji finansowych w sposób zachęcający do skorzystania z Produktów finansowych.

Celem Wnioskodawcy jest zachęcenie Potencjalnego klienta do skorzystania z Produktu finansowego oraz umożliwienie kontaktu między Potencjalnym klientem a Instytucją finansową. W tym celu Wnioskodawca będzie wykorzystywał Formularze kontaktowe lub Procesy online. W obu przypadkach rola Wnioskodawcy jest podobna - przekierowanie Potencjalnego klienta do Instytucji finansowej oferującej dany produkt w celu umożliwienia jego zakupu.

Różnica pomiędzy Formularzem kontaktowym a Procesem Online polega na tym, że w przypadku Procesu online procedura udostępnienia produktu finansowego jest zautomatyzowana, czyli Potencjalny klient może od razu zawrzeć umowę z Instytucją finansową.

Zarówno w przypadku procedury udostępnienia Formularza kontaktowego, jak i w przypadku Procesu online rolą Wnioskodawcy jest przekierowanie Potencjalnego klienta na odpowiednią stronę w celu umożliwienia Potencjalnemu klientowi zawarcia umowy z Instytucją finansową.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca nie będzie negocjował w imieniu Potencjalnych klientów warunków Umów. Wnioskodawca będzie profilował informacje przekazywane do Potencjalnego klienta opierając się przede wszystkim na plikach cookies, gdyż nie wymaga to żadnych działań od Potencjalnego klienta (poza akceptacją rejestrowania plików cookies). W ten sposób Wnioskodawca uzyskuje dane o użytkowniku w sposób zautomatyzowany i prezentuje informacje o usłudze finansowej dobierane na podstawie zachowań użytkownika w Internecie.

Wnioskodawca wskazuje, że nie ma interesu co do treści postanowień umowy, nie będzie zajmował się również szczegółową oceną zdolności finansowych Potencjalnych klientów na podstawie przekazywanych przez nich danych.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie uzależnione od liczby zawartych Umów z klientem. W Umowie pośrednictwa zawarty będzie tylko jeden element wynagrodzenia, przysługująca Wnioskodawcy kwota za zawartą Umowę z klientem. Jeśli żadna osoba nie wypełni formularza kontaktowego, to Wnioskodawca nie otrzyma żadnego wynagrodzenia. Podobnie będzie, gdy mimo wypełnienia formularza kontaktowego przez Potencjalnego klienta Instytucja finansowa nie zawrze Umowy z klientem. W takim przypadku Wnioskodawca również nie otrzyma żadnego wynagrodzenia.

Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie dotyczą: czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do tego, czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi podlegają zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy, jako usługi pośrednictwa finansowego.

Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) i d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do cytowanego również przez Wnioskodawcę wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że pojęcie pośrednictwa „(…) obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie CSC Financial Services, pkt 40)” – pkt 23.

Z kolei w uzasadnieniu w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2001 r., C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

W kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 cześć B lit. d pkt 5 Dyrektywy 2006/112/WE Rady TSUE w ww. wyroku wskazał, że „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

W konsekwencji, w świetle orzecznictwa TSUE „usługa pośrednictwa” powinna mieć następujące cechy:

  • pośrednik nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i jego działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów,
  • strona transakcji finansowej wypłaca pośrednikowi wynagrodzenie za świadczoną przez niego usługę pośrednictwa,
  • celem działań pośrednika jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę (a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy),
  • czynności pośrednika nie ograniczają się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Instytucji finansowych nie mogą być zakwalifikowane jako usługi pośrednictwa finansowego. Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca udostępnia informacje o produktach finansowych na stronach internetowych, profilując wyświetlane informacje na podstawie aktywności użytkowników w sieci. Wykorzystuje do tego pliki cookies. Potencjalny klient klikając w wyświetlaną informację ma możliwość skontaktowania się z Instytucją finansową poprzez formularz kontaktowy lub poprzez procedurę online. Z powyższych informacji wynika zatem, że Wnioskodawca, nie kontaktuje się z potencjalnym klientem, nie przedstawia mu oferty, nie pośredniczy w zawarciu umowy o produkt finansowy - nie doprowadza do zawarcia umowy. Spółka jedynie za pomocą wyświetlanych informacji umożliwia Klientowi skorzystanie z oferty Instytucji finansowej co bardziej sprowadza się do czynności marketingowych, czy też udostępnienia narzędzia w postaci systemu informatycznego umożliwiającego przekierowanie na stronę Instytucji finansowej. Wnioskodawca nie reprezentuje Instytucji finansowej w jakimkolwiek zakresie, Spółka nie negocjuje warunków umowy, nie negocjuje warunków płatności czy też innych warunków związanych z danym produktem finansowym w imieniu i na rzecz ww. instytucji. Działalność Wnioskodawcy ogranicza się jedynie do czynności technicznych tj. udostępnienia systemu informatycznego za pomocą którego Klient zostaje przekierowany na stronę Instytucji finansowej w celu złożenia wniosku np. o umowę kredytową, jak również do umieszczania odnośników na stronach internetowych w celu promowania usług finansowych. Tym samym nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że czyni on wszystko co możliwe aby doszło do zawarcia umowy pomiędzy Klientem a Instytucją finansową. Aktywność Wnioskodawcy ogranicza się w zasadzie jedynie do zamieszczenia oferty instytucji finansowej na wybranej stronie internetowej co oznacza, że jego usługa polega na udostępnieniu systemu informatycznego pozwalającego na przeniesienie się na stronę instytucji finansowej bądź do formularza kontaktowego. Zainteresowany nie przedstawia różnych wariantów w celu wynegocjowania z klientem optymalnych dla niego parametrów umowy, stwarza tylko możliwości techniczne, dzięki którym klient, sam obsługując stronę internetową jest w stanie wybrać dla siebie ofertę danego produktu finansowego. Co istotne i wymagające podkreślenia, na żadnym etapie świadczonych usług, Wnioskodawca nie prowadzi negocjacji z potencjalnym klientem, a profilowania stron internetowych poprzez tzw. pliki cookies nie można, w ocenie Organu utożsamiać z zaproponowaniem potencjalnemu klientowi oferty nakierowanej na jego indywidualne potrzeby. Wnioskodawca również nie zbiera i nie przetwarza wniosków potencjalnych klientów, w zasadzie nie ma nawet wiedzy, ile osób skorzystało z udostępnionej przez niego strony internetowej z ofertą instytucji finansowej, na żadnym bowiem etapie nie kontaktuje się z potencjalnym klientem.

Co do kwestii sposobu kalkulacji wynagrodzenia, należy wskazać, że ma ono walor pomocniczy przy ocenie czy wykonywane czynności stanowią usługę pośrednictwa. Jednakże fakt, że w Umowie pośrednictwa zawarty będzie tylko jeden element wynagrodzenia, przysługująca Wnioskodawcy kwota za zawartą Umowę z klientem (bez względu na treść tej Umowy, w tym wartość jej przedmiotu), w powiązaniu z pozostałymi okolicznościami sprawy nie przesądza, w niniejszej sprawie, że Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa. W okolicznościach sprawy istotne jest, że działania Pośrednika nie są nastawione na pozyskiwanie potencjalnych klientów i doprowadzanie do zawarcia umów, tylko ograniczone są do prezentowania informacji na stronach internetowych co umożliwia Potencjalnemu klientowi zapoznanie się z ofertą i ewentualnie z niej skorzystanie. W opisanych okolicznościach, przyjęty model skorzystania z oferty Instytucji finansowej przez Potencjalnego klienta, pozwala na stwierdzenie, że Spółka nie ma wpływu de facto na decyzje Potencjalnego klienta, co do zawarcia umowy, udostępnia jedynie system informatyczny, który daje możliwość klientom złożenia wniosku o wybrany produkt finansowy bądź kontaktu z doradcą.

Jeszcze raz podkreślić należy, że do zadań pośrednika należy m.in. znalezienie kontrahenta, w tym przypadku klienta zainteresowanego ofertą Instytucji finansowej, wskazywanie odpowiednich możliwości zawarcia umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną, negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie wypełniają zatem wskazanych wyżej istotnych elementów dla usługi pośrednictwa. Brak jest bowiem elementów przemawiających za uznaniem tego typu usług za „odrębną działalność pośrednictwa, której celem zasadniczym jest czynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę”. W konsekwencji, opisane przez Wnioskodawcę usługi nie mieszczą się w zakresie „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych, i tym samym nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy.

Podkreślić należy, że sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego. Podkreślić trzeba, że zwolnienia przewidziane w Dyrektywie VAT stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, określenia zaś użyte do opisania tych zwolnień powinny być poddawane wykładni ścisłej, stanowią one bowiem odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu VAT podlega każda usługa i każda dostawa towarów dokonywana odpłatnie przez podatnika. Interpretacja rozszerzająca zakres zwolnienia poza ten, który wynika wprost z treści przepisu, jest niedozwolona. Powyższe potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE (dla przykładu wyrok w sprawie C 175/09 Axa UK – pkt 25 i przywołane tam orzecznictwo).

Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę wskazane w opisie sprawy nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, w oparciu o przepisy art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy, bowiem nie będą stanowić usług o których mowa w ww. przepisach ustawy. W konsekwencji ww. usługi, będą podlegały opodatkowaniu.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Organ zgadza się ze stwierdzeniem zawartym w wyroku NSA z 26 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 922/12, że: „W dobie nowoczesnych technik komunikacji możliwe jest świadczenie usług pośrednictwa w nabywaniu szeroko rozumianych usług finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) przy wykorzystaniu sieci Internet i nowoczesnych narzędzi elektronicznych”, jednakże, jak wynika z uzasadnienia Organu, w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z usługą pośrednictwa.

W odniesieniu natomiast do wskazanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, zauważyć należy, że ich rozstrzygnięcie zapadło na tle innego stanu faktycznego niż przedstawiony w niniejszej sprawie. W interpretacji nr 0112-KDIL4.4012.335.2019.2.JKU, działanie Wnioskodawcy polega nie tylko na udostępnieniu w prowadzonym przez niego internetowym serwisie, informacji o ofercie produktowej, ale również na wstępnym badaniu zdolności kredytowej i skorelowaniu jej z możliwościami doprowadzenia do zawarcia umowy kredytu hipotecznego z instytucją finansową oraz skontaktowaniu się i umówieniu spotkania z Agentem. Przed umówieniem danego spotkania będą przeprowadzane rozmowy z potencjalnymi klientami w celu ustalenia profilu i zdolności kredytowej.

Ponadto, podkreślić należy, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Interpretacje wskazane przez Stronę są rozstrzygnięciami odnoszącymi się do indywidualnych spraw przedstawionych przez Wnioskodawców, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Każdą sprawę Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj