Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1061-IPTPB2.4511.840.2016.10.AKR
z 1 września 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 516/18 (data wpływu 2 marca 2020 r.) oraz prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gliwicach z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 518/17 (data wpływu 2 czerwca 2020 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 listopada 2016 r. (data wpływu 4 listopada 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 stycznia 2017 r. (data wpływu 12 stycznia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości zabudowanej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2016 r. do Izby Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości zabudowanej. Przy piśmie z dnia 10 listopada 2016 r., nr 2461-IBPB-2-2.4511.949.2016.1.BF, stosownie do art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) powyższy wniosek został przekazany, celem załatwienia zgodnie z właściwością, do Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (data wpływu 17 listopada 2016 r.). Zgodnie bowiem z § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), w dacie złożenia ww. wniosku Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi był właściwy do wydania interpretacji indywidualnej, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: lubelskim, łódzkim, opolskim, śląskim lub świętokrzyskim.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 30 grudnia 2016 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.1.AKr, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 30 grudnia 2016 r. (skutecznie doręczone w dniu 4 stycznia 2017 r.). W dniu 12 stycznia 2017 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 10 stycznia 2017 r.).

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 27 stycznia 2017 r. Organ podatkowy, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 2 listopada 2016 r. (data wpływu 4 listopada 2016 r.), wydał interpretację indywidualną Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.2.AKr, stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości zabudowanej jest nieprawidłowe.

W powyższej interpretacji indywidualnej stwierdzono, że przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię ze sprzedaży w dniu 22 września 2016 r. nieruchomości nabytej w drodze zamiany jest przychodem ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. l pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032). Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód uzyskany z tej sprzedaży. Stwierdzono również, że nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że sprzedaną w dniu 22 września 2016 r. nieruchomość zakupiła w 2004 r., ponieważ przedmiotem sprzedaży przez Wnioskodawczynię w dniu 22 września 2016 r. była nieruchomość składająca się z działek nr C/X i nr D/X, położona w … przy ul. …, której właścicielką Wnioskodawczyni stała się w 2015 r. na podstawie umowy zamiany. Natomiast w 2004 r. Wnioskodawczyni dokonała zakupu nieruchomości składającej się z działek nr A/X i nr B/X, położonej w … przy ul. …. Okoliczność, że dokonując zakupu nieruchomości w 2004 r. Wnioskodawczyni była przekonana, że nabywa nieruchomość położoną w …. przy ul. … pozostaje bez wpływu w kwestii ustalenia dla celów podatkowych daty nabycia będącej przedmiotem sprzedaży nieruchomości położonej w … przy ul. …. W konsekwencji uznano za błędne stanowisko Wnioskodawczyni, że przychód uzyskany ze sprzedaży w 2016 r. nieruchomości położonej w … przy ul. … nie jest przychodem ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Po skutecznym doręczeniu w dniu w dniu 2 lutego 2017 r. ww. interpretacji indywidualnej Wnioskodawczyni wniosła w dniu 14 lutego 2017 r. (data wpływu 16 lutego 2017 r.) wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 27 stycznia 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.2.AKr.

Odpowiedź na powyższe wezwanie została udzielona pismem z dnia 27 lutego 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.3.AKr. (doręczonym w dniu 8 marca 2017 r.). W ww. odpowiedzi Organ podatkowy stwierdził brak podstaw do zmiany przedmiotowej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, podtrzymując argumentację zawartą w interpretacji.

Natomiast, w dniu 3 kwietnia 2017 r. do Organu podatkowego wpłynęła skarga z dnia 27 marca 2017 r. (data nadania 31 marca 2017 r.) adresowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na ww. interpretację indywidualną z powodu jej niezgodności z prawem.

Pismem z dnia 21 kwietnia 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.4.AKR, Organ podatkowy udzielił odpowiedzi na ww. skargę wnosząc o jej oddalenie.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wnioskodawczyni na wydaną interpretację indywidualną z dnia 27 stycznia 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.2.AKr, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 518/17, uchylił zaskarżoną interpretację.

W uzasadnieniu Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie. Wskazał na przedmiot sporu, którym jest interpretacja art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na tle opisanego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego, podkreślając jednocześnie, że strony prezentują rozbieżne stanowiska co do tego czy rezultatem zawartej przez Wnioskodawczynię umowy zamiany z 2015 r. w formie aktu notarialnego było w istocie nabycie zamieszkiwanej przez Nią nieruchomości. Według organu interpretacyjnego z chwilą zawarcia umowy zamiany nastąpiło nabycie nieruchomości, niezależnie od przyświecających Wnioskodawczyni intencji i okoliczności sprawy. Natomiast według Wnioskodawczyni sporna umowa zamiany była jedynie środkiem zmierzającym do uregulowania stanu prawnego nieruchomości, sugerowanym Jej konsekwentnie przez organy administracji publicznej.

Sąd stwierdził, że co do zasady dokonana przez organ interpretacyjny wykładnia art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowa.

Wskazał, że zgodnie z treścią tego uregulowania źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Według Sądu, wskazane w ww. przepisie „nabycie” oznacza każde prawem dopuszczalne przeniesienie prawa własności rzeczy na osobę trzecią, a przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nie określa szczególnych sposobów nabycia (np. odpłatne, nieodpłatne), czy warunków jakim to nabycie miałoby podlegać, ewentualnie wyłączeń w tym zakresie. Nabycie prawa w drodze zawarcia umowy kupna sprzedaży, darowizny, czy też zamiany (która ze swej natury podobna jest do umowy sprzedaży), zdaniem Sądu, stanowią klasyczne przykłady nabycia. W ich wyniku dochodzi do przeniesienia własności. Również kwestia wystąpienia przyrostu wartości majątku nabywającego nieruchomość nie ma znaczenia dla przyjęcia, że nastąpiło nabycie. Nabywając nieruchomość w drodze zawarcia umowy zamiany czy też w drodze sprzedaży, po stronie nabywcy następuje jedynie zmiana aktywów, np. zamiana prawa własności jednej nieruchomości na drugą, czy też w zamian za pieniądze nabywca staje się właścicielem gruntu. Oczywiste jest zatem, w ocenie Sądu, że następuje nabycie prawa własności nieruchomości, co nie musi wcale skutkować powiększeniem majątku nabywającego nieruchomość. Jeśli natomiast chodzi o wskazane w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zbycie to ustawodawca opodatkowuje tylko takie zbycie, które ma charakter odpłatny. Jednak, w ocenie Sądu, takie rozumienie treści przepisu nie jest adekwatne do realiów sprawy Wnioskodawczyni.

Sąd podkreślił, że w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni konsekwentnie podnosiła, że podlegająca zamianie nieruchomość znajdowała się we władaniu Jej rodziny od wielu lat. Na dowód tego Wnioskodawczyni posiadała stosowne dokumenty (mapki), z czym nie polemizowały organy administracji publicznej stwierdzając, że z treści dokumentów faktycznie wynika odmienny stan niż ujawniony w ewidencji gruntów i budynków oraz w księgach wieczystych. Wnioskodawczyni wielokrotnie czyniła próby sprostowania wadliwych wpisów w ewidencji gruntów na drodze administracyjnej, ale nie przyniosły one pożądanych rezultatów. Z kolei w kierowanych do Wnioskodawczyni decyzjach i pismach organy postulowały jednoznacznie, że w celu uregulowania stanu prawnego nieruchomości Wnioskodawczyni powinna dokonać zamiany spornych działek w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Podobną sugestię zawarł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 2 marca 2009 r., na który Wnioskodawczyni powołała się w treści wniosku (sygn. akt II SA/GI 1181/08 - uwaga Sądu). Oddalając skargę na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w … Sąd w uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że: „Zauważyć przyjdzie, że podnoszone przez skarżącą okoliczności związane z faktycznym władaniem nieruchomością są wiarygodne i w istocie wymagają uregulowania prawnego. Nie sposób jednak w postępowaniu administracyjnym doprowadzić na podstawie obecnie obowiązujących przepisów prawa do takiej zmiany w ewidencji gruntów, która odzwierciedlałaby postulowany przez skarżącą stan faktyczny. W ocenie Sądu niezbędne jest w tym zakresie dokonanie stosownej czynności cywilnoprawnej (np. tak jak sugerowały w toku postępowania organy - zawarcie umowy zamiany) względnie przeprowadzenie postępowania przed sądem powszechnym, zmierzającego bądź to do uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece bądź też do ustalenia prawa w trybie art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego”.

W rezultacie, w celu uregulowania stanu prawnego posiadanej przez Wnioskodawczynię nieruchomości, Wnioskodawczyni wybrała najprostsze Jej zdaniem rozwiązanie, jakim było zawarcie umowy cywilnoprawnej zamiany nieruchomości. Według Sądu, podkreślenia wymaga, że skorzystanie przez Wnioskodawczynię z innych sposobów sugerowanych przez WSA w Gliwicach, a to z powództwa do sądu powszechnego o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym bądź też z powództwa o ustalenie na podstawie art. 189 K.p.c. miałoby zupełnie inny skutek, tj. doprowadziłoby do ustalenia, kto jest rzeczywistym właścicielem posiadanej przez stronę nieruchomości, nawet mimo wpisu w księdze wieczystej wskazującego na inny podmiot, nie doprowadziłoby natomiast do przeniesienia własności nieruchomości w rozumieniu przepisów prawa cywilnego i podatkowego, a co za tym idzie po stronie Wnioskodawczyni nie powstałby obowiązek podatkowy. W ocenie Sądu, należy przy tym zwrócić uwagę, że jak wynika z opisu stanu faktycznego, Wnioskodawczyni nie korzystała z pomocy profesjonalnego pełnomocnika i nie została pouczona o skutkach podatkowych umowy zamiany nieruchomości, która w Jej ocenie była wyłącznie czynnością „formalną”, prowadzącą do sprostowania błędnych zapisów w ewidencji gruntów i budynków.

Zdaniem Sądu, w tym miejscu odwołać się trzeba do zasady ochrony zaufania do państwa stanowionego przez nie prawa wywodzonej z art. 2 Konstytucji RP stanowiącym, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Na kanwie tej zasady w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wskazano, że pewność prawa wymaga przydania prawu cech, które zapewniają jednostce bezpieczeństwo prawne oraz umożliwiają jej decydowanie o swoim postępowaniu przy pełnej znajomości przesłanek działania organów państwowych oraz konsekwencji prawnych, jakie jej działania mogą pociągnąć za sobą. Przepis art. 2 Konstytucji, formułujący zasadę demokratycznego państwa prawnego, nie poprzestaje jednak na określeniu, że RP jest takim państwem, stwierdza dodatkowo bowiem, że państwo ma „urzeczywistniać zasady sprawiedliwości społecznej”. Takie brzmienie omawianego przepisu nawiązuje do koncepcji państwa opiekuńczego, które w swoich zadaniach musi uwzględniać element socjalny - państwo dba o obywateli, którzy nie są zdani sami na siebie. Zasada ta stanowi także, że w przypadku wątpliwości interpretacyjnych, wybrać należy taką interpretację, która najbardziej realizuje postulat sprawiedliwości społecznej. Niedopuszczalne jest, zdaniem Sądu, takie działanie organu podatkowego, które wprawdzie jest formalnie legalne, ale podjęte bez analizy czy jest ono w danej sytuacji właściwe i adekwatne do okoliczności konkretnej sprawy. Przekonanie podatnika o konieczności uiszczenia podatku powinno współgrać z przekonaniem, że jego prawa są należycie zabezpieczone. Konieczność równoważenia interesu publicznego i interesu jednostki także na gruncie prawa podatkowego jest podnoszone w orzecznictwie sądowoadministracyjnym i orzecznictwie TK (por. wyrok TK z 3 lipca 2001 r., sygn. akt K 3.01, OTK 2001, nr 5 poz. 125, wyrok NSA w Gdańsku z dnia 26 kwietnia 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 992/99).

Według Sądu, przyznać należy, że rozstrzyganie spraw przez organy państwowe w ten sposób, że w takich samych sprawach zapadać będą w stosunku do obywateli różne rozstrzygnięcia, z pewnością nie jest zjawiskiem pożądanym, niemniej jednak za każdym razem konieczna jest wnikliwa analiza, czy faktycznie mamy do czynienia z „taką samą” sprawą. W ocenie Sądu, na gruncie badanej sprawy przyjąć należało, że faktyczne przeniesienie własności spornej nieruchomości nastąpiło w 2004 r., a zatem w zaprezentowanym stanie faktycznym wobec Wnioskodawczyni nie znajdzie zastosowania art. 10 ust.1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tych też względów Sąd nie podzielił w pełni stanowiska organu interpretacyjnego i orzekł o uchyleniu zaskarżonej interpretacji.

Po otrzymaniu nieprawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 518/17, Organ pismem z dnia 20 grudnia 2017 r., nr 0110-KWR5.4021.54.2017.2 wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej, wyrokiem z dnia 21 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 516/18, oddalił skargę kasacyjną Organu (data wpływu wyroku do tut. Organu 2 marca 2020 r.).

Naczelny Sąd Administracyjny podzielił stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, który uznał działanie Organu za jedynie formalnie legalne, lecz niewłaściwe i nieadekwatne do okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawczynię we wniosku. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że choć w istocie rzeczy trafne stanowisko Organu udzielającego interpretacji indywidualnej co do sposobu rozumienia przywołanych przepisów (w tym art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), racjonalności ustawodawcy oraz znaczenia „zapisów w ewidencji gruntów” - nie doprowadziło jednak do adekwatnego do niego wniosku końcowego. Według Sądu, nie można tracić z pola widzenia faktu, że Wnioskodawczyni i Jej sąsiad zawarli w dniu 21 października 2015 r. umowę zamiany, na mocy której Wnioskodawczyni przeniosła na sąsiada własność nieruchomości położonej w …., przy ul. …., składającej się z działek o nr A/X i B/X, a w zamian za powyższe sąsiad przeniósł na rzecz Wnioskodawczyni własność nieruchomości położonej w …, przy ul. …, składającej się z działek o nr C/X i D/X i jednocześnie w treści aktu notarialnego strony oświadczyły, że umowę zawierają nieodpłatnie, bez spłat, dopłat, rozliczeń wzajemnych, oraz że zawierają ją w celu uregulowania stanu faktycznego i prawnego nieruchomości. W sytuacji więc prawdopodobnej pomyłki w oznaczeniu własności gruntów (działek o podobnych kolejnych numerach: A/X, B/X, C/X, D/X) – błąd ewidencyjny nie może mieć wpływu na modyfikację obowiązków, zwolnień czy ulg podatkowych przewidzianych z mocy prawa. Za prawidłową uznał konkluzję Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, że faktyczne przeniesienie spornej nieruchomości nastąpiło już w 2004 r. (nabycie od siostry Wnioskodawczyni) a nie w chwili zamiany działek (w 2015 r.), co oznacza, że w zaprezentowanym stanie faktycznym - wbrew twierdzeniu Organu udzielającego interpretacji – znajdzie zastosowanie przewidziane w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy in fine wyłączenie opodatkowania w sytuacji, gdy odpłatne zbycie nieruchomości następuje po upływie pięciu lat od jej nabycia (nabycie 2004 r. a zbycie w 2016 r.).

W dniu 2 czerwca 2020 r. do Organu podatkowego wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 518/17, wraz z aktami sprawy.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Mając na uwadze powyższe, ponownemu rozpatrzeniu podlega wniosek z dnia 2 listopada 2016 r. (data wpływu 4 listopada 2016 r.), uzupełniony pismem z dnia 8 stycznia 2017 r. (data wpływu 12 stycznia 2017 r.), o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości zabudowanej.

Stosownie do art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) postępowania dotyczące wydawania interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy, o której mowa w art. 1, przejmuje dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 23 lutego 2004 r. Wnioskodawczyni nabyła od swojej siostry własność zabudowanej nieruchomości położonej …. W akcie notarialnym wskazano, że nieruchomość nabywana przez Wnioskodawczynię składała się z działek nr A/X i nr B/X, i objęta jest KW nr …. (obecnie …..).

Nabywając wskazaną wyżej nieruchomość, zarówno zbywca jak i nabywca byli przeświadczeni, że przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość położona przy ul. …., o ww. numerach działek A/X i B/X, będąca w faktycznym władaniu ich rodziny, co najmniej od początku XX wieku.

Po zawarciu umowy sprzedaży, przy okazji realizacji inwestycji wodociągowej i związanej z nią analizą map geodezyjnych okazało się, że według ewidencji gruntów i budynków miasta …., działki o numerach A/X i B/X przypisane są w tej ewidencji do sąsiedniej nieruchomości, położonej w …. przy ul. …. i jako ich właściciel figuruje w ewidencji sąsiad Wnioskodawczyni, z kolei działki o numerach C/X i D/X przypisane są w tej ewidencji do nieruchomości położonej w …. przy ul. …. i jako ich właściciel figuruje Wnioskodawczyni (gdy według treści KW …… jako właściciel ujawniony jest sąsiad Wnioskodawczyni).

Wskazane wyżej zapisy w ewidencji gruntów nie odzwierciedlały więc rzeczywistego stanu rzeczy i zaistniały prawdopodobnie wskutek pomyłki nieustalonej osoby.

Formalnie więc, Wnioskodawczyni uwidoczniona była w ewidencji gruntów jako właściciel nieruchomości położonej przy ul. …, gdy nieruchomość ta faktycznie należała do sąsiada, a sąsiad – jako właściciel nieruchomości położonej przy ul. …., faktycznie należącej do Wnioskodawczyni.

W celu uregulowania stanu prawnego w dniu 21 października 2015 r. Wnioskodawczyni i Jej sąsiad zawarli umowę zamiany, na mocy której Wnioskodawczyni formalnie przeniosła na sąsiada własność nieruchomości położonej …. przy ulicy …., składającej się z działek numer A/X i B/X, zapisanej w KW …., a w zamian za powyższe sąsiad przeniósł na rzecz Wnioskodawczyni własność nieruchomości położonej …. przy ul. …., składającej się z działek numer C/X i D/X, zapisanej w KW …...

Jednoczenie w treści aktu notarialnego strony oświadczyły, że umowę zawierają nieodpłatnie, bez spłat, dopłat, rozliczeń wzajemnych, oraz że zawierają ją w celu uregulowania stanu faktycznego i prawnego nieruchomości.

Następnie umową z dnia 22 września 2016 r. Wnioskodawczyni zbyła nieruchomość objętą KW ….., na rzecz osoby trzeciej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni stwierdziła, że miejsce położenia nieruchomości składającej się z działek nr A/X i nr B/X, objętej KW nr …. (obecnie ….), wynikające z zapisów KW i aktu notarialnego z dnia 23 lutego 2004 r., to …. ul. …. (w akcie brak numeru ulicy). Działki zajmują obszar siedemset metrów kwadratowych. Natomiast miejsce położenia nieruchomości składającej się z działek nr C/X i nr D/X, zapisanej w KW …. i akcie notarialnym z dnia 21 października 2015 r., to …. ul. …. Działki zajmują obszar siedemset metrów kwadratowych. Wartość rynkowa nieruchomości przy ul. …., w tym naniesień i nakładów na działkach nr A/X i nr B/X odpowiada wartości rynkowej nieruchomości przy ul. …., w tym naniesień i nakładów na działkach nr C/X i nr D/X. Nie występowały różnice w wartości rynkowej nieruchomości będących przedmiotem zamiany, w tym nakładach na każdej z nieruchomości. Na działkach tych są te same zabudowania, pochodzące z tego samego okresu, w tym samym stanie technicznym i o tej samej powierzchni. Wartość rynkowa tych działek była identyczna, zamiana odbyła się bez spłat i dopłat, w związku z tym Wnioskodawczyni nie uzyskała żadnego przysporzenia majątkowego wskutek umowy zamiany nieruchomości. Sprzedaż nieruchomości składającej się z działek nr C/X i nr D/X w dniu 22 września 2016 r. nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej.

Informację o nieprawidłowościach występujących w numeracji działek Wnioskodawczyni powzięła w sytuacji, kiedy Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego zwróciło się do Niej w dniu 12 czerwca 2006 r. z pismem o wyrażenie zgody na czasowe zajęcie terenu, pod budowę kanalizacji sanitarnej. Stwierdzając niezgodność numeracji działek, w dniu 18 października 2006 r. Wnioskodawczyni wraz z sąsiadem …. (wnukiem nieżyjącego od 1939 r, właściciela ….) zwróciła się z pismem do Urzędu Miasta …. – Wydział Geodezji o skorygowanie numerów działek położonych przy ul. …. – dołączając do pisma stosowne mapki. W dniu 6 listopada 2006 r. w odpowiedzi na pismo, Geodeta Powiatowy Urzędu Miasta w …. Pani …. poinformowała Wnioskodawczynię pisemnie o konieczności przeprowadzenia postępowania spadkowego w Sądzie Rejonowym …., a następnie dokonania notarialnej zamiany nieruchomości. Wnioskodawczyni w dniu 7 stycznia 2007 r., a Jej sąsiad …. w dniu 11 stycznia 2007 r, złożyli ponownie do Urzędu Miasta …. prośbę o rozpatrzenie sprawy w celu uniknięcia postępowania sądowego i dokonania korekty numerów działek z urzędu, jako że nie było ich winy w wynikłych nieprawidłowościach, a nieprawidłowości te były wynikiem prawdopodobnie pomyłki nieustalonej osoby w latach przeszłych. Na to pismo Urząd Miasta … (Geodeta Powiatowy Pani ….) odpowiedział, że sprawy spadkowe i zamiana nie należą do kompetencji Urzędu Miasta. W dniu 12 lutego 2007 r. Geodeta Powiatowy wystosował do Sądu Rejonowego …. pismo informujące o niezgodnościach w księgach wieczystych. W związku z tym, że dalsza korespondencja z Geodetą Powiatowym nie prowadziła do jakiegokolwiek rozwiązania problemu, w dniu 14 sierpnia 2007 r. Wnioskodawczyni wystąpiła do Urzędu Miasta …. o wydanie formalnej decyzji administracyjnej, od której przysługiwać będą środki odwoławcze w trybie i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego. Prezydent Miasta …., wydał decyzję …. z dnia 20 września 2007 r., w której ostatecznie uzasadniono, że „wpisy w przedstawionych dokumentach mogą co prawda wskazywać na faktyczne użytkowanie przedmiotowych działek odmiennie, niż wynika to z wpisów w księgach wieczystych, jednak ujawnienie tego stanu zarówno w ewidencji gruntów i budynków jak i w księgach wieczystych, może nastąpić jedynie na podstawie aktu notarialnego potwierdzającego dokonanie wzajemnego przeniesienia prawa własności wymienionych wyżej działek.” Korzystając z przysługujących Wnioskodawczyni praw w dniu 1 października 2007 r. złożyła Ona do …. Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w …. ul. …., za pośrednictwem Prezydenta Miasta …., odwołanie od decyzji Prezydenta Miasta ….. W dniu 23 listopada 2007 r. … Urząd Wojewódzki … Wydział Infrastruktury – … Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego wydał decyzję nr …., uchylającą zaskarżoną decyzję Prezydenta Miasta ….do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Po interwencji Wnioskodawczyni w Urzędzie Miasta …., co do opieszałości postępowania w związku z wykonaniem decyzji …. Urzędu Wojewódzkiego w …, w dniu 21 kwietnia 2008 r. Prezydent Miasta …. wydal postanowienie nr …. w sprawie zawieszenia postępowania do czasu przedłożenia przez stronę sądowego postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku po …. (….), a dziadku mojego sąsiada ….. W dniu 27 kwietnia 2008 r. Wnioskodawczyni złożyła zażalenie na to postanowienie do …. Urzędu Wojewódzkiego …. – Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego. W dniu 11 czerwca 2008 r. ….Urząd Wojewódzki …. wydał postanowienie o uchyleniu w całości zaskarżonego postanowienia i umorzył postępowanie w zakresie dotyczącym przyczyny zawieszenia. W związku z powyższym Prezydent Miasta … wydał kolejną decyzję odmawiającą wprowadzenia zmiany numerów działek uzasadniając: „Organ prowadzący operat ewidencji gruntów i budynków nie jest uprawniony do podejmowania działań i rozstrzygania o zasięgu prawa własności w postępowaniach administracyjnych prowadzonych w trybie zmian w ewidencji gruntów i budynków, stanowiłoby to, bowiem działania organu poza granicami prawa”. W dniu 28 lipca 2008 r. Wnioskodawczyni złożyła odwołanie od tej decyzji. Decyzją z dnia 5 września 2008 r. … Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy, uzasadniając miedzy innymi, że „przedmiotowe działki są zanumerowane w sposób odmienny od ustalonego ww. rozporządzenia, tj. nowe numery działek tworzone są w sposób będący kontynuacją zasad dawnego katastru pruskiego...”; cokolwiek to miało oznaczać (dla Wnioskodawczyni było to niezrozumiałe) złożyła Ona skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ….. W dniu 2 marca 2009 r. zapadł (po 9 dniach od rozprawy) wyrok w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oddalający skargę Wnioskodawczyni. W uzasadnieniu Sąd podał miedzy innymi: „Zauważyć przyjdzie, że podnoszone przez skarżącą okoliczności związane z faktycznym władaniem nieruchomością są wiarygodne i w istocie wymagają uregulowania prawnego, Nie sposób jednak w postępowaniu administracyjnym doprowadzić na podstawie obowiązujących przepisów prawa do takiej zmiany w ewidencji gruntów, która odzwierciedlałaby postulowany przez skarżącą stan faktyczny. W ocenie Sądu niezbędne jest w tym zakresie dokonanie czynności cywilnoprawnej (np. tak jak sugerowały w toku postępowania organy zawarcie umowy zamiany) względnie przeprowadzenia postępowania przed sadem powszechnym, zmierzającego bądź to do uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, bądź też do ustalenia prawa w trybie art. 189 Kpc. Do września 2015 r. sąsiad Wnioskodawczyni …. toczył w sądzie postępowanie spadkowe po zmarłym w 1939 r. …. i dopiero kiedy stał się prawowitym właścicielem działki, o którą toczył się spór, mogli oni przed notariuszem w dniu 21 października 2015 r. skutecznie dokonać zamiany numerów działek. Tak więc, całe postępowanie zmierzające do ustalenia stanu faktycznego trwało od 2006 r. do 2015 r. Z aktu notarialnego Repertorium A numer … z dnia 21 października 2015 r. § 6 wynika jednoznacznie, że: „Strony oświadczają, że niniejszą umowę zawierają w celu uregulowania stanu faktycznego i prawnego zamienianych nieruchomości”. Z § 4 tego aktu wynika, że: „Strony oświadczają, że niniejszą umowę zawierają pomiędzy sobą nieodpłatnie, bez spłat, dopłat i roszczeń wzajemnych, i że nie wnoszą i nie będą wnosić w przyszłości względem siebie żadnych roszczeń finansowych i rzeczowych mających swoje źródło w tej umowie”. Ze swej strony Wnioskodawczyni pragnie uzupełnić, że każdy z nich, a poprzednio ich dziadkowie żyli w zgodzie, każdy na swojej działce, obie działki były równe, co do obszaru po 700 metrów kwadratowych, i jedynie błędne zapisy dokonane w odległych czasach przez urzędników spowodowały tyle problemów, jak się okazało nie do rozwiązania w sposób prosty. Toczące się długimi latami postępowanie naraziło Wnioskodawczynię na duże koszty nie tylko finansowe ale i zdrowotne.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy w opisanym przez Wnioskodawczynię stanie faktycznym i prawnym, przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przy ul. …. w dniu 22 września 2016 r. jest przychodem ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. l pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy w związku z tym przychód ten podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Zdaniem Wnioskodawczyni, (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości …. przy ul. …., w dniu 22 września 2016 r. nie jest przychodem ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. l pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym przychód ten nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie z powołanym przepisem, źródłem przychodów jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie m.in. nieruchomości – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. l pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w stanie faktycznym sprawy należy przyjąć, że sprzedaż nieruchomości dokonana w 2016 r. nastąpiła po upływie terminu przewidzianego w art. 10 ust. l pkt 8 lit. a ww. ustawy, ponieważ faktycznie nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży została nabyta przez Wnioskodawczynię w 2004 r., a nie w 2015 r.

Wnioskodawczyni ponownie podkreśla, że wyłącznym celem umowy zamiany, zawartej w dniu 21 października 2015 r. było uregulowanie stanu faktycznego i prawnego nieruchomości, a ściśle rzecz ujmując, uzgodnienie stanu prawnego wynikającego z dokumentów ze stanem rzeczywistym. Podkreślić należy, że w rezultacie zawarcia umowy zamiany nie doszło do żadnych faktycznych przesunięć majątkowych ani zmian w zakresie wykonywania prawa własności nieruchomości, a w szczególności do przeniesienia posiadania nieruchomości, ponieważ Wnioskodawczyni, a wcześniej Jej poprzednicy prawni, co najmniej od początku XX wieku wykonywali prawo własności w odniesieniu do nieruchomości położonej …. przy ul. …., która to nieruchomość, jedynie wskutek błędnych zapisów w ewidencji gruntów i budynków miała stanowić własność sąsiada Wnioskodawczyni.

Podobnie Jej sąsiad i jego poprzednicy prawni, co najmniej od początku XX wieku, wykonywali prawo własności w odniesieniu do nieruchomości położonej …. przy ul. …., która z kolei jedynie wskutek błędnych zapisów w ewidencji gruntów i budynków, miała stanowić własność Wnioskodawczyni.

W ocenie Wnioskodawczyni, skoro jedynym celem zawarcia umowy zamiany, było uzgodnienie stanu prawnego wynikającego z błędnych danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków ze stanem rzeczywistym, a nie faktyczne nabycie nieruchomości przy ul. …. (które, Jej zdaniem, nastąpiło już w 2004 r.), przychód uzyskany ze sprzedaży tej nieruchomości w 2016 r. nie jest przychodem ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem przychód ten nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 518/17 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 516/18 - stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości zabudowanej – jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji indywidualnej z dnia 27 stycznia 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.840.2016.2.AKr, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 518/17 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 2 czerwca 2020 r.) oraz orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 516/18.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.