2020.09.04 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.491.2020.1.IK
z 4 września 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 czerwca 2020 r. (data wpływu 23 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, świadczonej usługi polegającej na doprowadzeniu do zawarcia umowy pożyczki, karty kredytowej – jest prawidłowe,
zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, świadczonej usługi polegającej na doprowadzeniu do zawarcia umowy związanej z rachunkiem bankowym, bankowością elektroniczną, kartą płatniczą kredytową – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 czerwca 2020 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

We wniosku przedstawiono następujący zaistniały stan faktyczny:

PD (dalej: Wnioskodawca) jest spółką działającą w ramach grupy kapitałowej Banku.

Zgodnie z wpisem do KRS głównym przedmiotem działalności PD jest pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z).

Działalność PD polega na wykonywaniu w imieniu i na rzecz Banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych oraz czynności faktycznych i prawnych w ramach umowy agencyjnej związanych z działalnością bankową, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U t.j. 2019, poz. 2357), dalej u.p.b. Ponadto PD została wpisana do drugiego działu rejestru pośredników kredytowych zgodnie z art. 59da ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, a zatem jest również zobowiązana wykonywać obowiązki przewidziane ww. ustawą wynikające z wykonywania nadzoru w rozumieniu ww. ustawy, w szczególności wykonywania zaleceń wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Bank jest zainteresowany zwiększeniem wolumenu zawieranych z Klientami umów dotyczących określonych produktów bankowych, tj. rachunków bankowych, kredytów i pożyczek, kart kredytowych, natomiast PD posiada odpowiednie zasoby i doświadczenie, które umożliwiają PD wykonywanie pośrednictwa przy sprzedaży ww. produktów bankowych poprzez dotarcie z ofertą do szerokiego grona potencjalnych klientów zainteresowanych ww. usługami Banku.

W związku z powyższym strony zawarły umowę w celu zwiększenia sprzedaży produktów finansowych oferowanych przez Bank. Czynności powierzone przez Bank na podstawie art. 6a i następnych Prawa Bankowego, wykonywane przez PD mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem w zakresie produktów oferowanych przez Bank i powinny być realizowane w granicach obowiązującego prawa.

PD nie ma żadnego interesu w treści umów przy zawieraniu których pośredniczy.

PD nie wpływa również na treść umów zawieranych między Bankiem a Klientem. Celem czynności objętych umową, jest wykonywanie przez PD pośrednictwa w sprzedaży produktów finansowych Banku tj. podejmowanie przez PD czynności zmierzających do sprzedaży produktu finansowego oferowanego przez Bank. Przejawem pośrednictwa są zarówno przypadki wskazania przez PD okazji do zawarcia umowy dotyczącej produktu finansowego Banku (przy czym umowa podpisywana jest przez Bank i Klienta), jak również zawarcie umowy dotyczącej produktu finansowego przez PD w granicach udzielonego przez Bank pełnomocnictwa. Każdorazowo jednak celem działań podejmowanych przez PD będzie zawarcie umowy dotyczącej produktu finansowego.

Dla realizacji powyższych celów Bank w ww. umowie powierzył PD realizację czynności związanych z wykonywaniem usług w zakresie:

wykonywania czynności agencyjnych i prawnych polegających na zawieraniu z Klientami umów w imieniu i na rzecz Banku w zakresie określonych produktów tj. umowy o rachunku bankowym, bankowości elektronicznej oraz usług dodatkowych;
wykonywania czynności agencyjnych związanych z działalnością bankową, zmierzających do zawarcia przez Klienta umowy z Bankiem, tj. pożyczki oraz karty kredytowej.

Zgodnie z ww. umową czynności agencyjne oraz czynności prawne obejmują:

zawieranie w imieniu i na rzecz Banku umów, o których mowa w art. 6a ust. 1 pkt 1 Ustawy Prawo Bankowe, na podstawie odrębnego pełnomocnictwa udzielonego przez Bank PD oraz wykonywanie innych czynności poprzedzających zawarcie tych umów, wskazanych w pkt 2.
wykonywanie Czynności Agencyjnych mających na celu doprowadzenie do zawierania umów pomiędzy Bankiem, a Klientami dotyczących produktów oferowanych przez Bank określonych w Załączniku nr 1 do Umowy, obejmujących m.in.:
1. poszukiwanie na zlecenie Banku Klientów, dla których produkty Banku stanowiłyby atrakcyjną ofertę,
2. prezentowanie i proponowanie Klientom produktów Banku w sposób zapewniający jak najwyższą skuteczność sprzedażową.
3. zbadanie potrzeb Klienta w zakresie produktów Banku i dostosowanie oferty do jego potrzeb w ramach możliwości, jakie daje dany produkt.
4. pozyskiwanie Klientów poprzez poprowadzenie w przekonujący sposób rozmowy z Klientem, zachęcając do nabycia produktów Banku, o ile odpowiadają one potrzebom Klienta ustalonym zgodnie z literą c
5. adekwatne reagowanie na wątpliwości Klienta oraz przedstawienie Klientowi pełnych i rzetelnych informacji dotyczących produktu,
6. dążenie do zawarcia umowy przez Klienta z Bankiem w szczególności poprzez umówienie Klienta z pracownikiem Banku przekazanie do Banku danych Klienta w celu umówienia spotkania z pracownikiem Banku, który zawrze umowę, asystowanie Klientowi w zawarciu umowy w Kanałach zdalnych lub poprzez zawarcie z Klientem umowy,
7. oferowanie Klientom wskazanym przez Bank produktów lub usług Banku.

Bank udziela PD pełnomocnictwa do wykonywania w imieniu i na rzecz Banku czynności prawnych objętych Umową. Bank nie jest związany żadnymi postanowieniami umów łączących PD z Pracownikami PD oraz Podoutsoucerami.

Wykonywane Czynności Agencyjne oraz Czynności prawne będą realizowane poprzez kanały zdalne lub w bezpośrednim kontakcie z Klientem.

W każdym przypadku aktywność Spółki opierać się będzie na generalnym schemacie pośrednictwa, tj. poszukiwaniu Klienta, przedstawianiu oferty produktów Banku, podjęciu działań zmierzających do sprzedaży (udzielenie informacji, adresowanie wątpliwości Klienta) oraz dążeniu do zawarcia umowy poprzez uzyskanie akceptacji Klienta na zawarcie umowy i następnie zorganizowanie warunków do formalnego zawarcia umowy.

Czynności wykonywane przez Spółkę mogą również polegać na procesie ograniczonym do umówienia Klienta w oddziale Banku, celem przedstawienia i procesowania umowy Spółka może zlecić wykonanie niektórych z Czynności Agencyjnych innym podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą o ile podmioty te spełnią stosowne wymagania formalne i regulacyjne Działalność w tym zakresie (tj. zlecanie wykonania niektórych z Czynności Agencyjnych) nie jest przedmiotem zapytania Spółki. Ewentualne zlecenie wykonania niektórych z Czynności Agencyjnych nie modyfikuje ani nie ogranicza odpowiedzialności Spółki z tytułu wykonywania Czynności Agencyjnych. Na podstawie Umowy tylko i wyłącznie Spółka odpowiedzialna jest za wykonanie całości Czynności Agencyjnych.

Prawidłowe wykonanie usługi pośrednictwa, opartej o wymienione powyżej czynności faktyczne, wymaga od Spółki podjęcia działań kontrolnych, dopełniających i nakierowanych na rzeczywiste wykonanie umowy (czyli takich, które stanowią niezbędny warunek poprawnego wykonania wskazanych wyżej czynności). Do czynności tych zalicza się:

potwierdzanie tożsamości Klientów w celu wykonywania Czynności Agencyjnych oraz Czynności prawnych,
informowanie Klientów, że Bank jest administratorem ich Danych Osobowych,
potwierdzanie odebrania od Klienta Informacji Administratora Danych zgodnej z treścią informacji dla Klienta dostosowanej do realizowanego procesu oraz przekazanie jej do Banku.
przekazywanie i odbieranie od Klientów oświadczeń woli dotyczących zgody na Przetwarzanie Danych Osobowych, w tym w celu marketingu bezpośredniego produktów i usług Banku lub podmiotów współpracujących, z wykorzystaniem różnych kanałów komunikacji oraz przekazania ich do Banku,
rejestrowanie podpisanych przez Klienta oświadczeń lub innych dokumentów w dedykowanym Systemie Informacyjnym Banku.
wprowadzanie do Systemu Informacyjnego udostępnionego przez Bank. Danych pozyskanych za pośrednictwem telefonu i automatycznych systemów wywołujących.

Zlecone przez Bank czynności wykonywane przez PD z punktu widzenia klientów stanowią element oferty oraz działalności bankowej prowadzonej przez Bank i są postrzegane jako działania samego Banku Klient me ponosi na rzecz PD żadnych opłat nie wiąże go również z Wnioskodawcą żadna umowa.

Przyjęty powyżej model biznesowy odpowiada określonym ustawowo wymogom w zakresie outsourcingu czynności bankowych, unormowanych w ustawie Prawo bankowe (u.p.b.). Zgodnie z tymi regulacjami:

Bank odpowiada za działania PD jak za własne działania, a odpowiedzialności tej nie można ograniczyć (art. 6b ust. 2 u.p.b.);
Bank i PD powinni posiadać plany działania zapewniające ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności tzw. Plan Zachowania Ciągłości Działania (art. 6c ust. 1 pkt 1 u.p.b.),
należy zapewnić, aby powierzenie wykonywania czynności nie wpłynęło niekorzystnie na prowadzenie przez Bank działalności zgodnie z przepisami prawa, ostrożne i stabilne zarządzenie Bankiem, skuteczność systemu kontroli wewnętrznej Banku, możliwości wykonywania obowiązków przez biegłego rewidenta oraz ochronę tajemnicy prawnie chronionej (art. 6c ust.1 pkt 2 u.p.b.).

PD wykonuje usługi na rzecz Banku w oparciu m.in. o umowy outsourcingu usług bankowych dopuszczone na mocy prawa bankowego.

Wykonywanie usług przez PD pośrednictwa, będącego celem współpracy z Bankiem, obejmuje następujące szczegółowo określone czynności, które wykonywane są w celu skłonienia Klienta do zawarcia umowy z Bankiem, zarówno w sytuacji, gdy PD zawiera umowę z klientem w imieniu Banku, jak i w tych sytuacjach, gdy PD nie dokonuje tej czynności prawnej, a jedynie skłania Klienta do zawarcie umowy z Bankiem:

Czynności agencyjne przy zawieraniu umowy rachunku bankowego, bankowości elektronicznej, karty płatniczej, kredytowej:
1. Informowanie Klienta o cechach usługi bankowej oraz usługach dodatkowych.
2. Wprowadzenie do systemu informatycznego Banku informacji uzgodnionych z klientem w zakresie danych wymaganych do zawarcia umowy.
3. W przypadku negatywnej weryfikacji przez system informatyczny poinformowanie klienta, iż procedura otwarcia rachunku może być kontynuowana tylko i wyłącznie w oddziale Banku.
4. Udzielenie klientowi niezbędnego wsparcia w zakresie procesu wnioskowania o produkt i udzielanie informacji na zadane pytania, czy wątpliwości.
5. Wysłanie, przy wykorzystaniu systemu informatycznego, na adres e-mail wskazany przez klienta dokumentów dotyczących usługi bankowej
oraz
Czynności agencyjnych dla pożyczki oraz karty kredytowej tj.:
1. Realizacja kontaktu z klientem Banku posiadającym dostępną propozycje kredytową oraz w ramach przekazanych przez Bank baz.
2. Zbadanie potrzeb klienta, w celu przedstawienia klientowi adekwatnych produktów Banku, z uwzględnieniem dostępnej propozycji kredytowej,
3. Proponowanie klientom produktów Banku w sposób zapewniający jak najwyższą skuteczność sprzedażową,
4. Ustalenie z klientem jakimi produktami jest zainteresowany, w tym:
5. Udzielenie klientowi asysty przedkontraktowej wsparcia w zakresie procesu wnioskowania o wybrany produkt i udzielanie informacji na zadane pytania, czy wątpliwości.
6. Wysłanie do klienta na wskazany adres e-mail informacji dotyczących PD, zgodnie z art. 13 Ustawy o kredycie konsumenckim.
7. Wprowadzenie do systemów informatycznych Banku informacji uzgodnionych z klientem oraz poinformowanie klienta na podstawie wyliczeń dokonanych w systemie, odpowiednio dla wybranego produktu o:
8. Przedstawienie klientowi ogólnych informacji o ubezpieczeniu CPI (dotyczy Pożyczki Ekspresowej),
9. Przekazanie klientowi treści informacji administratora danych osobowych Biura Informacji Kredytowej na trwałym nośniku. Przyjęcie od klienta oświadczeń kredytowych Uzyskanie zgody na weryfikację i weryfikacja klienta w Biurze Informacji Kredytowej za pośrednictwem systemów informatycznych Banku.
10. Wprowadzenie do systemów informatycznych Banku informacji i danych uzgodnionych z klientem w zakresie oceny sytuacji finansowej klienta - jeśli dane takie są wymagane przez system Banku.
11. Przekazanie klientowi decyzji kredytowej na podstawie informacji z systemu bankowego (w tym: możliwości wybrania innej karty kredytowej w przypadku, gdy zdolność w zakresie limitu uniemożliwia wydanie karty wnioskowanej).
12. W przypadku odmowy udzielenie produktu z uwagi na informacje zawarte w bazach danych - przekazanie klientowi informacji i występowaniu w bazach danych.
13. Uzgodnienie z klientem parametrów karty kredytowej (w zakresie parametrów możliwych do wybrania w procesie).
14. Udostępnienie w kanałach elektronicznych Banku, odpowiednio do etapu procesu sprzedaży:
15. Przekazywanie i wyjaśnianie innych dokumentów oraz komunikatów pojawiających się w trakcie procesu, zgodnie z postanowieniami zarządzeń Banku, dotyczących procesu oferowania danego produktu.
16. Udzielanie klientowi informacji w zakresie czasu niezbędnego do akceptacji dokumentów oznaczającej zawarcie umowy.

Dodatkowo należy zauważyć, że na mocy ww. umowy PD zobowiązana jest wypełniać zadania i obowiązki wynikające z umowy z należytą starannością, zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów prawa, w szczególności z ustawy Prawo Bankowe, Rozporządzenia 2016/679 (tzw. RODO). Ustawy o kredycie konsumenckim, a także zgodnie z procedurami obsługi uzgodnionymi z Bankiem. Obecnie wynagrodzenie łączne należne Spółce z tytułu świadczenia usług zgodnie z Umową ustalane będzie w oparciu o mechanizm obejmujący stawki kwotowe.

Strony przewidują, że docelowe wynagrodzenie łącznie należne Spółce z tytułu świadczenia usług zgodnie z Umową ustalane będzie w oparciu o mechanizm obejmujący stawki kwotowe, modyfikowany elementami kształtującymi wynagrodzenie w zależności od realizacji przez Spółkę wskazanych w umowie parametrów, przy pomocy których promowana jest efektywność działań Spółki, gdzie jednym z najistotniejszych elementów kształtujących jest skuteczność sprzedażowa (ilość zawartych w wyniku działań Spółki umów dotyczących produktów finansowych).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy przedstawione w opisie stanu faktycznego czynności wykonywane przez PD na rzecz Banku korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług w zakresie pożyczki i karty kredytowej?
Czy przedstawione w opisie stanu faktycznego czynności wykonywane przez PD na rzecz Banku korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług w zakresie rachunku bankowego, bankowości elektronicznej, karty płatniczej kredytowej?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy przedstawione w opisie stanu faktycznego czynności wykonywane przez PD na rzecz Banku korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT).

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Zgodnie zaś z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych przekazów i transferów pieniężnych długów czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług,

Przepisy te transponują do polskiego systemu prawnego art. 135 ust. 1 lit. b oraz d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz U UE seria L z 2006 r. nr 347 1, dalej Dyrektywa VAT). Zgodnie z lit. b powyższego przepisu, „państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę”. Z kolei zgodnie z lit. d powyższego przepisu „państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem dotyczące rachunków depozytowych rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych z wyłączeniem windykacji należności” Zwolnienie z podatku VAT definiowane powyższymi przepisami jest zwolnieniem przedmiotowym, tj. ma zastosowanie do wskazanych w przepisie usług bez względu na to, jaki podmiot wykonuje te usługi. W obowiązujących przepisach podatkowych brak jest definicji usług pośrednictwa. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego (PWN, 1988, pod. red. prof. dr Mieczysława Szymczaka) pośrednictwo to 1 działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron, występowanie w roli łącznia lub rozjemcy, 2 załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema rożnymi stronami, pośredniczenie w zawieraniu takich transakcji. Należy zatem przyjąć, że w działalności gospodarczej (a zatem w większym stopniu należy tu skłaniać się do znaczenia ad 2). kluczową cechą definiującą usługę pośrednictwa (w tym finansowego) jest

działanie pośrednika w relacji z dwiema stronami.
podejmowanie działań zmierzających do zawarcia umowy pomiędzy tymi dwiema stronami.
zarobkowy charakter, czyli otrzymywanie wynagrodzenia za czynności pośrednictwa.

Takie właśnie rozumienie pojęcia usługi pośrednictwa wynika również z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej TSUE) dotyczącym wprost pośrednictwa finansowego W wyroku TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r. (sygn. akt C-453/05) w sprawie Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde Trybunał stwierdził, definiując pośrednictwo co następuje (pkt 23 uzasadnienia ww. wyroku) „pojęcie to obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów, w istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik me ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.”

Podobnie, w orzeczeniu TSUE zapadłym w sprawie Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Sevices Ltd (sygn akt C-235/00) Trybunał określił pośrednictwo jako „usługę świadczoną na rzecz strony umowy, oraz są wynagradzaną przez mą. polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora w zakresie warunków umowy” (pkt 39 ww. wyroku). Wymaga przy tym podkreślenia, że w stanie faktycznym ww. sprawy firma CSC nie była w ogóle uprawniona do aktywnych działań w kontaktach z Klientami, a jedynie weryfikowała poprawność formalność złożonych zapisów dot. inwestowania w papiery wartościowe i fakt dokonania wpłaty (pkt 8 ww. wyroku) - zatem ww. wyrok zapadł w istotnie innym stanie faktycznym, niż objęty mniejszym wnioskiem, niemniej jest przydatny przy analizie zakresu pojęcia pośrednictwo, z uwagi na podanie w tym wyroku istotnych cech pośrednictwa przez Trybunał, a także wskazanie stanów faktycznych, w których me może być mowy o pośrednictwie (jak działalność podwykonawcy), któremu strona umowy zleciła proste czynności faktyczne związane z umową - pkt 40 ww. wyroku).

Należy również zwrócić uwagę ze przedmiotowe zwolnienie z podatku VAT ma charakter przedmiotowy tj. zwolniona jest usługa zdefiniowana w przepisie bez względu na podmiot wykonujący tę usługę. Zatem istotne jest w procesie wykładni ustalenia istotnych cech danej czynności, w celu ustalenia czy czynność ta może być uznana za daną usługę zwolnioną, np. udzielanie kredytów lub pożyczek czy też pośrednictwo przy udzielaniu kredytów lub pożyczek. Przedmiotowy charakter zwolnienia z podatku VAT z art. 135 ust. 1 Dyrektywy VAT został podkreślony przez TSUE w wyroku w sprawie C-2/95 (Sparekassernes Datacenter) w którym Trybunał stwierdził że „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem.” Należy przy tym zwrócić uwagę że powyższe orzeczenie nie dotyczyło usług pośrednictwa (wyrok zapadł w odniesieniu do usług przetwarzania danych wspomagających świadczenie główne banków), a zatem w mniejszym stopniu jest przydatne dla określania zakresu przedmiotowego czynności pośrednictwa, jednak należy na nie wskazać dla wskazania na sposób wykładni zwolnień z art. 135 ust. 1 Dyrektywy VAT polegając na analizie zakresu czynności, w oderwaniu od cech podmiotu ją wykonującego.

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę powyższe kryteria, czynności podejmowane przez Wnioskodawcę są świadczeniem usług pośrednictwa na rzecz Banku - podmiotu zlecającego Spółce pośrednictwo w sprzedaży produktów Banku. Pośrednictwo dotyczy sprzedaży produktów bankowych, tj. usług zwolnionych z podatku VAT takich jak: umowa rachunku, umowa dot. karty debetowej, umowa kredytu lub pożyczki, umowa dot. karty kredytowej. Jak wskazano opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Wnioskodawca zgodnie z obowiązkami nałożonymi Umową z bankiem kontaktuje się z potencjalnymi nabywcami ww. usług i podejmuje działania, w szczególności poprzez ustalenie w rozmowie z potencjalnymi Klientami, jakie są ich potrzeby dot. produktów finansowych oferowanych przez bank, a zatem do ustalenia, jaki konkretny produkt, i o jakich parametrach (np. poziom limitu debetowego, kwota pożyczki, określone funkcjonalności rachunku bankowego etc.), będzie adekwatny do zapotrzebowania danego Klienta na produkty finansowe w jego konkretnej sytuacji. Powyższe działania Wnioskodawca prowadzi w tym celu, aby doprowadzić do zawarcia umowy dot. ww. produktów bankowych pomiędzy bankiem a Klientem dot. ww. produktów bankowych. Za ww. działania Wnioskodawcy otrzymuje on wynagrodzenie od banku, jako podmiotu zlecającego usługę pośrednictwa. Należy dodatkowo wskazać, że Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w treści umowy zawieranej przez Klienta (tj. umowy dotyczącej produktów oferowanych przez Bank), ani nie jest jej stroną.

Należy również podkreślić, że działania Wnioskodawcy nie ograniczają się do rutynowych czynności, wykonywania jedynie wsparcia o charakterze technicznym czy operacyjnym: Wnioskodawca w ramach usługi pośrednictwa identyfikuje Klientów, którzy mogą być skłonni zawrzeć umowę dot. jednego z produktów finansowych, samodzielnie kontaktuje się takimi Klientami i ustala ich indywidualną sytuację pod kątem ich zapotrzebowania na określone produkty finansowe, a wykonawczy powyższe czynności wskazuje Klientom na możliwość zawarcia umowy dotyczącej danego produktu finansowego oferowanego przez Bank.

Tym samym funkcję Wnioskodawcy prawidłowo opisuje zarówno definicja słownikowa („kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych”), jak i tezy pochodzące z orzecznictwa TSUE („celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę”).

Stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowym zakresie jest również zgodne z opublikowanymi interpretacjami indywidualnymi przepisów prawa podatkowego wydawanymi dla podobnych sytuacji, tj. wykonywania pośrednictwa dot. produktów bankowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 13 września 2018 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.544.2018.1.MPE, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że „(...) świadczenie polegające na wykonywaniu czynności zmierzających do zawarcia umowy między podmiotem oferującym pożyczkę a klientem korzysta ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako usługa pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych, o których mowa w tym przepisie.” W kontekście powyższej interpretacji należy wskazać, że dotyczyła ona stanu faktycznego, w którym czynności pośrednictwa były wykonywane z wykorzystaniem platformy internetowej. Jest to zatem jedne z przykładów na potwierdzenie ogólnej tezy, iż forma, w jakiej pośrednik komunikuje się z potencjalnymi nabywcami usług finansowych nie ma znaczenia, jest indyferentna, w żaden sposób nie warunkuje możliwości wykonywania pośrednictwa. Podobnie stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 stycznia 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.781.2017.1.BS: „(...) czynności, które Wnioskodawca zamierza świadczyć stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Usługi Wnioskodawcy będą polegały na pozyskiwaniu klientów w celu zawarcia przez nich z bankiem, za pośrednictwem Odbiorcy, umów kredytowych lub umów mających za przedmiot inne produkty finansowe. Wszystkie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę stanowią element usługi finansowej, celem której jest doprowadzenie do zawarcia umowy kredytu przez klienta z bankiem.”

Analogiczny wniosek wypływa z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 6 lutego 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.26.2019.2.KM., dotyczącej sprawy, w której podatnik wykonywał pośrednictwo na rzecz banku w procesie zawierania umów dotyczących rachunków bankowych, kart kredytowych, kredytów gotówkowych czy limitów kredytowych.

Takie same wnioski płyną z analizy innych interpretacji indywidualnych wydanych w podobnych sprawach, jak np.: interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 czerwca 2019 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.175.2019.1.KS; interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 lutego 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.91.2019.1.EK.

Konkludując: w ocenie Wnioskodawcy usługi świadczone przez Wnioskodawcę polegające na doprowadzeniu do zawarcia umowy przez Klienta w ramach realizowanej przez Wnioskodawcę Umowy, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz pkt 40 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniały stan faktyczny jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W świetle art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE – państwa członkowskie zwalniają, transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę (lit. b), transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności (lit. d).

Należy wskazać, że ww. zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianych zwolnień wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Zatem podkreślić należy, że wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku ze wskazanymi w ww. przepisach czynnościami, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

Powyższy pogląd potwierdza orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że działalność Wnioskodawcy polega na wykonywaniu w imieniu i na rzecz Banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych oraz czynności faktycznych i prawnych w ramach umowy agencyjnej związanych z działalnością bankową, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r Prawo bankowe. Bank i Wnioskodawca zawarły umowę w celu zwiększenia sprzedaży produktów finansowych oferowanych przez Bank. Czynności powierzone przez Bank na podstawie art. 6a i następnych Prawa Bankowego, wykonywane przez Wnioskodawcę mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem w zakresie produktów oferowanych przez Bank i powinny być realizowane w granicach obowiązującego prawa. Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w treści umów przy zawieraniu których pośredniczy oraz nie wpływa również na treść umów zawieranych między Bankiem a Klientem. Celem czynności objętych umową, jest wykonywanie pośrednictwa w sprzedaży produktów finansowych Banku tj. podejmowanie czynności zmierzających do sprzedaży produktu finansowego oferowanego przez Bank. Dla realizacji powyższych celów Bank w powierzył Wnioskodawcy realizację czynności związanych z wykonywaniem usług w zakresie:

wykonywania czynności agencyjnych i prawnych polegających na zawieraniu z Klientami umów w imieniu i na rzecz Banku w zakresie określonych produktów tj. umowy o rachunku bankowym, bankowości elektronicznej oraz usług dodatkowych;
wykonywania czynności agencyjnych związanych z działalnością bankową, zmierzających do zawarcia przez Klienta umowy z Bankiem, tj. pożyczki oraz karty kredytowej.

Zgodnie z ww. umową czynności agencyjne oraz czynności prawne obejmują:

zawieranie w imieniu i na rzecz Banku umów, o których mowa w art. 6a ust. 1 pkt 1 Ustawy Prawo Bankowe, na podstawie odrębnego pełnomocnictwa udzielonego przez Bank oraz wykonywanie innych czynności poprzedzających zawarcie tych umów, wskazanych w pkt 2.
wykonywanie Czynności Agencyjnych mających na celu doprowadzenie do zawierania umów pomiędzy Bankiem, a Klientami dotyczących produktów oferowanych przez Bank określonych w Załączniku nr 1 do Umowy, obejmujących m.in.:
1. poszukiwanie na zlecenie Banku Klientów, dla których produkty Banku stanowiłyby atrakcyjną ofertę,
2. prezentowanie i proponowanie Klientom produktów Banku w sposób zapewniający jak najwyższą skuteczność sprzedażową.
3. zbadanie potrzeb Klienta w zakresie produktów Banku i dostosowanie oferty do jego potrzeb w ramach możliwości, jakie daje dany produkt.
4. pozyskiwanie Klientów poprzez poprowadzenie w przekonujący sposób rozmowy z Klientem, zachęcając do nabycia produktów Banku, o ile odpowiadają one potrzebom Klienta ustalonym zgodnie z literą c
5. adekwatne reagowanie na wątpliwości Klienta oraz przedstawienie Klientowi pełnych i rzetelnych informacji dotyczących produktu,
6. dążenie do zawarcia umowy przez Klienta z Bankiem w szczególności poprzez umówienie Klienta z pracownikiem Banku przekazanie do Banku danych Klienta w celu umówienia spotkania z pracownikiem Banku, który zawrze umowę, asystowanie Klientowi w zawarciu umowy w Kanałach zdalnych lub poprzez zawarcie z Klientem umowy
7. oferowanie Klientom wskazanym przez Bank produktów lub usług Banku.

Bank udziela Wnioskodawcy pełnomocnictwa do wykonywania w imieniu i na rzecz Banku czynności prawnych objętych Umową. Wykonywane Czynności Agencyjne oraz Czynności prawne będą realizowane poprzez kanały zdalne lub w bezpośrednim kontakcie z Klientem.

Czynności wykonywane przez Spółką mogą również polegać na procesie ograniczonym do umówienia Klienta w oddziale Banku, celem przedstawienia i procesowania umowy. Prawidłowe wykonanie usługi pośrednictwa, opartej o wymienione powyżej czynności faktyczne, wymaga od Spółki podjęcia działań kontrolnych, dopełniających i nakierowanych na rzeczywiste wykonanie umowy (czyli takich, które stanowią niezbędny warunek poprawnego wykonania wskazanych wyżej czynności). Do czynności tych zalicza się:

potwierdzanie tożsamości Klientów w celu wykonywania Czynności Agencyjnych oraz Czynności prawnych,
informowanie Klientów, że Bank jest administratorem ich Danych Osobowych,
potwierdzanie odebrania od Klienta Informacji Administratora Danych zgodnej z treścią informacji dla Klienta dostosowanej do realizowanego procesu oraz przekazanie jej do Banku.
przekazywanie i odbieranie od Klientów oświadczeń woli dotyczących zgody na Przetwarzanie Danych Osobowych, w tym w celu marketingu bezpośredniego produktów i usług Banku lub podmiotów współpracujących, z wykorzystaniem różnych kanałów komunikacji oraz przekazania ich do Banku,
rejestrowanie podpisanych przez Klienta oświadczeń lub innych dokumentów w dedykowanym Systemie Informacyjnym Banku.
wprowadzanie do Systemu Informacyjnego udostępnionego przez Bank. Danych pozyskanych za pośrednictwem telefonu i automatycznych systemów wywołujących.

Czynności faktyczne wykonywane są przez Spółkę w realizacji Umowy tak, aby końcowym ich efektem było doprowadzenie do zawarcia umowy między Klientem a Bankiem. Wnioskodawca nie jest i nie będzie stroną umowy, dotyczącej produktu finansowego, zawieranej przez Klienta z Bankiem w efekcie podejmowania przez Spółkę czynności pośrednictwa na podstawie Umowy. Zlecone przez Bank czynności wykonywane przez Wnioskodawcę z punktu widzenia klientów stanowią element oferty oraz działalności bankowej prowadzonej przez Bank i są postrzegane jako działania samego Banku Klient me ponosi na rzecz PD żadnych opłat nie wiąże go również z Wnioskodawcą żadna umowa.

Przyjęty powyżej model biznesowy odpowiada określonym ustawowo wymogom w zakresie outsourcingu czynności bankowych, unormowanych w ustawie Prawo bankowe (u.p.b.).

Wykonywanie usług przez Wnioskodawcę pośrednictwa, będącego celem współpracy z Bankiem, obejmuje następujące szczegółowo określone czynności, które wykonywane są w celu skłonienia Klienta do zawarcia umowy z Bankiem, zarówno w sytuacji, gdy Wnioskodawca zawiera umowę z klientem w imieniu Banku, jak i w tych sytuacjach, gdy Wnioskodawca nie dokonuje tej czynności prawnej, a jedynie skłania Klienta do zawarcie umowy z Bankiem:

Czynności agencyjne przy zawieraniu umowy rachunku bankowego, bankowości elektronicznej, karty płatniczej, kredytowej:
1. Informowanie Klienta o cechach usługi bankowej oraz usługach dodatkowych.
2. Wprowadzenie do systemu informatycznego Banku informacji uzgodnionych z klientem w zakresie danych wymaganych do zawarcia umowy.
3. W przypadku negatywnej weryfikacji przez system informatyczny poinformowanie klienta, iż procedura otwarcia rachunku może być kontynuowana tylko i wyłącznie w oddziale Banku.
4. Udzielenie klientowi niezbędnego wsparcia w zakresie procesu wnioskowania o produkt i udzielanie informacji na zadane pytania, czy wątpliwości.
5. Wysłanie, przy wykorzystaniu systemu informatycznego, na adres e-mail wskazany przez klienta dokumentów dotyczących usługi bankowej
oraz
Czynności agencyjnych dla pożyczki oraz karty kredytowej tj.:
1. Realizacja kontaktu z klientem Banku posiadającym dostępną propozycje kredytową oraz w ramach przekazanych przez Bank baz.
2. Zbadanie potrzeb klienta, w celu przedstawienia klientowi adekwatnych produktów Banku, z uwzględnieniem dostępnej propozycji kredytowej,
3. Proponowanie klientom produktów Banku w sposób zapewniający jak najwyższą skuteczność sprzedażową,
4. Ustalenie z klientem jakimi produktami jest zainteresowany, w tym:
5. Udzielenie klientowi asysty przedkontraktowej wsparcia w zakresie procesu wnioskowania o wybrany produkt i udzielanie informacji na zadane pytania, czy wątpliwości.
6. Wysłanie do klienta na wskazany adres e-mail informacji dotyczących PD, zgodnie z art. 13 Ustawy o kredycie konsumenckim.
7. Wprowadzenie do systemów informatycznych Banku informacji uzgodnionych z klientem oraz poinformowanie klienta na podstawie wyliczeń dokonanych w systemie, odpowiednio dla wybranego produktu o:
8. Przedstawienie klientowi ogólnych informacji o ubezpieczeniu CPI (dotyczy Pożyczki Ekspresowej),
9. Przekazanie klientowi treści informacji administratora danych osobowych Biura Informacji Kredytowej na trwałym nośniku. Przyjęcie od klienta oświadczeń kredytowych Uzyskanie zgody na weryfikację i weryfikacja klienta w Biurze Informacji Kredytowej za pośrednictwem systemów informatycznych Banku.
10. Wprowadzenie do systemów informatycznych Banku informacji i danych uzgodnionych z klientem w zakresie oceny sytuacji finansowej klienta - jeśli dane takie są wymagane przez system Banku.
11. Przekazanie klientowi decyzji kredytowej na podstawie informacji z systemu bankowego (w tym: możliwości wybrania innej karty kredytowej w przypadku, gdy zdolność w zakresie limitu uniemożliwia wydanie karty wnioskowanej).
12. W przypadku odmowy udzielenie produktu z uwagi na informacje zawarte w bazach danych - przekazanie klientowi informacji i występowaniu w bazach danych.
13. Uzgodnienie z klientem parametrów karty kredytowej (w zakresie parametrów możliwych do wybrania w procesie).
14. Udostępnienie w kanałach elektronicznych Banku, odpowiednio do etapu procesu sprzedaży:
15. Przekazywanie i wyjaśnianie innych dokumentów oraz komunikatów pojawiających się w trakcie procesu, zgodnie z postanowieniami zarządzeń Banku, dotyczących procesu oferowania danego produktu.
16. Udzielanie klientowi informacji w zakresie czasu niezbędnego do akceptacji dokumentów oznaczającej zawarcie umowy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) i d) Dyrektywy 2006/112/WE, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 2006/112WE nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej oraz na wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron.

Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie należy stwierdzić, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;
z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;
celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);
usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie mo

że to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;
uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;
prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;
nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

W rozpatrywanej sprawie treść opisu stanu faktycznego wskazuje, że Wnioskodawca w związku z realizacją opisanych działań na rzecz Banku w procesie zawierania umów dotyczących pożyczki oraz karty kredytowej a także umów związanych z rachunkiem bankowym, bankowością elektroniczną, kartą płatniczą kredytową jest uprawniony do otrzymania wynagrodzenia od Banku. W związku z powyższym, w tej sytuacji wykonywane czynności będą stanowiły odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

W ocenie Organu, działalność którą prowadzi Wnioskodawca spełnia powyższe warunki dot. wykonywania czynności pośrednictwa, tym samym usługa wykonywana przez Wnioskodawcę może być uznana za pośrednictwo w świadczeniu usług określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy. Jak wynika z okoliczności sprawy, istotą świadczonych przez Wnioskodawcę usług jest pośredniczenie w zawarciu umowy pomiędzy Bankiem a klientem. Wnioskodawca na podstawie umowy wykonuje określone czynności faktyczne i prawne, które każdorazowo mają doprowadzić do zawarcia umowy na dany produkt finansowy pomiędzy Bankiem a Klientem. Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie za doprowadzenie do zawarcia umowy z Klientem (skorzystania przez klienta z produktów oferowanych przez Bank) Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w treści umowy zawieranej przez klienta, ani nie jest jej stroną. Efektem działań podejmowanych przez Zainteresowanego jest doprowadzenie do skojarzenia Klienta z Bankiem w celu zawarcia umowy oraz uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę. Opisane usługi nie mają wyłącznie charakteru wykonywania czynności administracyjnych związanych z umową.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że przedstawione w opisie sprawy wynikające z Umowy usługi świadczone przez Wnioskodawcę, polegające na doprowadzeniu do zawarcia między Bankiem a Klientem:

umowy pożyczki i w zakresie karty kredytowej korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów/pożyczek
umowy związanej z rachunkiem bankowym, bankowością elektroniczną, kartą płatniczą kredytową korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z poźn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin