Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-1.4011.502.2020.2.ISL
z 9 września 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2020 r. (data wpływu 25 maja 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 lipca 2020 r. (data wpływu 28 lipca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 10 lipca 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.502.2020.1.ISL, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w związku z art. 14h powołanej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 10 lipca 2020 r. (data doręczenia za pośrednictwem platformy ePUAP 15 lipca 2020 r., identyfikator poświadczenia doręczenia ePUAP-UPD…). Wnioskodawca uzupełnił wniosek pismem z dnia 22 lipca 2020 r. (data wpływu 28 lipca 2020 r.), nadanym za pośrednictwem Poczty Polskiej w dniu 22 lipca 2020 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stany faktyczne/zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w obszarze IT. Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ramach swojej działalności Wnioskodawca wykonuje czynności:

  • w zakresie tworzenia oprogramowania komputerowego, tj. kodu źródłowego oprogramowania komputerowego (dalej: „Oprogramowanie”) oraz
  • pozostałe usługi IT niezwiązane z wytwarzaniem oprogramowania.

Wnioskodawca posiada wiedzę w zakresie technologii informatycznych i doświadczenie w zakresie przygotowywania kompleksowych rozwiązań związanych z tworzeniem Oprogramowania na rzecz swoich kontrahentów. Ma też wiedzę z zakresu technologii informatycznych związanych m.in. ze znajomością języków programowania: ..., ..., …, technologii: ... - framework ... + …, framework … …, co pozwala na projektowanie i tworzenie zaawansowanego Oprogramowania. Tworzenie Oprogramowania przez Wnioskodawcę opiera się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują zaprojektowanie algorytmu, przeprowadzanie testów, tworzenie specyfikacji, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Wnioskodawca współpracuje z kontrahentami w zakresie m.in. wytwarzania Oprogramowania. Wytwarzane przez Wnioskodawcę Oprogramowanie podlega ochronie prawnej na podstawie art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231, z późn. zm.).

Umowy zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem wskazują m.in., że w zakresie związanym z wytwarzaniem Oprogramowania, Wnioskodawca przenosi na kontrahenta prawa autorskie do Oprogramowania, w zamian za wynagrodzenie. Tym samym otrzymane wynagrodzenie będzie przychodem z tytułu sprzedaży praw autorskich do Oprogramowania. Wartość wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych prawa autorskich do Oprogramowania jest każdorazowo określona na koniec okresu rozliczeniowego na podstawie zaangażowania Wnioskodawcy w prace nad Oprogramowaniem. Ponadto, może uzyskiwać również przychody z wykonywania innych usług informatycznych, które nie stanowią sprzedaży Oprogramowania - co nie jest przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację.

Możliwość pozyskiwania zleceń oraz współpracy z kontrahentami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest ściśle uzależniona od umiejętności i wiedzy Wnioskodawcy w zakresie projektowania i wdrażania nowych/ulepszonych rozwiązań związanych z tworzeniem Oprogramowania. Ekspercka wiedza oraz doświadczenie pozwalają na opracowanie i wdrażanie całkowicie nowych lub znacznie ulepszonych technologicznie rozwiązań dla kontrahentów. Realizowane przez Wnioskodawcę prace w zakresie rozwoju Oprogramowania mają charakter twórczy i innowacyjny, gdyż poprzez łączenie i wykorzystanie dostępnych zasobów wiedzy i umiejętności w zakresie technologii informatycznych, tworzone są zupełnie nowe elementy Oprogramowania, które mają sprostać wymogom rynku, klientów oraz postępowi technologicznemu. Oprogramowanie staje się jednocześnie nowym produktem Wnioskodawcy, które (po przejściu odpowiednich testów technicznych i technologicznych) następnie udostępniane jest kontrahentom, w zamian za wynagrodzenie. Do przykładowych innowacyjnych rozwiązań opracowywanych przez Wnioskodawcę należy praca nad Oprogramowaniem, np. do prowadzenia badań online w formie ankiet. Wynikiem powyższych prac nad Oprogramowaniem są innowacyjne rozwiązania pozwalające m.in., efektywniejsze zbieranie danych w formie ankiet. Prowadzone prace rozwojowe nad Oprogramowania nie mają charakteru rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych. Prace realizowane przez Wnioskodawcę nie są również projektami powtarzalnymi - każda nowa funkcjonalność wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii. W wyniku prowadzonych prac nad Oprogramowaniem powstaje nowy kod źródłowy stanowiący Oprogramowanie. W zakresie wykonywanej działalności, Wnioskodawca współpracuje z zespołami kontrahenta. Podatnik ma z góry określoną rolę i wytwarza zdefiniowane i funkcjonalnie samodzielne elementy kodu źródłowego, tj. Oprogramowania.

W związku ze stałym tworzeniem Oprogramowania, poprzez opracowywanie i wdrażanie nowych elementów, Wnioskodawca pracuje nad jego wytwarzaniem w usystematyzowany sposób, podzielony na etapy.

Prace nad Oprogramowaniem zaczynają się od:

  1. analizy zapotrzebowania – problemów, do rozwiania których ma dążyć Oprogramowanie,
  2. pracą nad przygotowaniem kodu Oprogramowania, zgodnie z założeniami danej technologii oraz wymaganiami technicznymi kontrahenta,
  3. ewentualną zmianą oraz poprawkami związanymi z wytworzeniem Oprogramowania,
  4. przyjęcie przez kontrahenta danego elementu wytworzonego Oprogramowania.

Zapotrzebowanie na dany rodzaj Oprogramowania zgłaszane jest Wnioskodawcy przez kontrahenta, który określa zakres zleconych Mu prac. Bieżące prace projektowe związane z tworzeniem kodu Oprogramowania wymagają współdziałania Wnioskodawcy oraz kontrahenta, w celu weryfikacji postępów prac, odbioru oraz testowania poszczególnych elementów. W szczególności, proces tworzenia oprogramowania wymaga ciągłej komunikacji pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem (np. za pomocą Internetu) w celu nanoszenia korekt, weryfikacji poprawności wykonania kodu źródłowego, itd. Na tym etapie Oprogramowanie jest również testowane przez kontrahenta, a w przypadku konieczności zwracane Wnioskodawcy w celu naniesienia zmian. Po zakończeniu danego etapu prac nad Oprogramowaniem i przyjęcia go przez kontrahenta, jest on dostarczany kontrahentowi (wraz z przeniesieniem praw autorskich do Oprogramowania na kontrahenta). Ze względu na specyfikę pracy związanej z tworzeniem Oprogramowania, Wnioskodawca może jednocześnie pracować nad kilkoma projektami, w ramach których tworzy Oprogramowanie. Wszystkie zadania zrealizowane w ramach tworzenia Oprogramowania, w szczególności też czas ich trwania są rejestrowane w systemie do zarządzania zadaniami, dzięki czemu ma informacje jak czasochłonne były poszczególne projekty (a w konsekwencji dane do wyceny Oprogramowania).

W ramach prowadzonej działalności ponosi szereg kosztów: (i) bezpośrednio związane z wytwarzaniem Oprogramowania (dalej: „Koszty IP”) oraz (ii) pozostałe koszty związane z prowadzaną działalnością gospodarczą.

Do grupy Kosztów IP zaliczyć można wydatki związane:

  1. ze sprzętem niezbędnym Wnioskodawcy do tworzenia Oprogramowania (dalej: „Sprzęt”),
  2. usługi dostępu do Internetu, telekomunikacyjne konieczne do bieżącej komunikacji z kontrahentem, przesyłania Oprogramowania, licencje na programowanie niezbędne do wytwarzania Oprogramowania (dalej: „Usługi”),
  3. koszty pracowników współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umowy o pracę/umowy o dzieło/zlecenia - w zakresie w jakim ich czas pracy był związany z wytwarzaniem Oprogramowania.

W ramach kategorii Sprzęt mowa jest o:

  • sprzęcie elektronicznym służącym do tworzenia kodu źródłowego, tj. komputer wraz z urządzeniami peryferyjnymi niezbędnymi do jego obsługi (np. monitor, myszka, klawiatura),
  • urządzenia mobilne (smartfony oraz tablety) służące do testowania Oprogramowania(aplikacje mobilne),

W ramach kategorii Usługi mowa jest o usługach nabywanych przez Wnioskodawcę, koniecznych do wykonywania Oprogramowania, tj. usługach dostępu do Internetu lub usługach telekomunikacyjnych związanych z przesyłaniem danych (np. mobilny Internet w ramach usług telekomunikacyjnych), licencji na oprogramowanie konieczne do działania komputera oraz wytwarzania Oprogramowania (np. licencja na system operacyjny).

Nowoczesne formy komunikacji, za pośrednictwem Internetu lub usług telekomunikacyjnych, pozwalają na wymianę danych za pomocą Internetu, ściągania niezbędnych bibliotek do Oprogramowania, czy przesyłania efektów pracy (tj. Oprogramowania) kontrahentom do weryfikacji. Ciągły i niezakłócony dostęp do Internetu jest istotnym elementem w pracy programistów. W przypadku licencji na oprogramowanie, bez ich zakupu Wnioskodawca nie może prowadzić działalności. Tym samym, zmuszony jest On do ponoszenia kosztów np. licencji systemu operacyjnego lub edytorów, kompilatorów kodu, itd. wykorzystywanych w przy tworzeniu Oprogramowania).

Ponadto, Wnioskodawca zatrudnia programistów, którzy zajmują się wytwarzaniem Oprogramowania. W przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania (np. wydatki na używanie samochodu). Wnioskodawca przyporządkuje wydatki do przychodów ze zbycia Oprogramowania według proporcji. Proporcja jest ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia Oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie. W przypadku alokacji kosztów pracowniczych bazuje na ewidencji czasu pracy, która określa ile czasu pracy poświęcił pracownik na dane zadanie. Na tej podstawie Wnioskodawca kalkuluje ilość czasu pracy poświęcone na tworzenie Oprogramowania i za pomocą takiej proporcji przypisuje koszt pracownika.

Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Świadczone przez Niego usługi dokumentowane są comiesięcznie wystawianymi fakturami sprzedaży.

Ponadto, Wnioskodawca prowadzi dodatkowo na bieżąco ewidencję sprzedaży Oprogramowania obejmującą:

  1. miesiąc realizacji Oprogramowania,
  2. nazwę Oprogramowania,
  3. datę dokumentu księgowego sprzedaży Oprogramowania, nr dokumentu księgowego (np. faktury),
  4. kwotę wynagrodzenia za dane Oprogramowanie (przychód),
  5. wartość kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem danego Oprogramowania,
  6. dochód (stratę) z danego programu obliczonego jako różnicę pomiędzy wynagrodzeniem z pkt e) i kosztami z pkt f),
  7. kalkulację nexus dla danego Oprogramowania

dalej: „Ewidencja”.

Ewidencja jest prowadzona w formie elektronicznej.

W przypadku, gdy nie jest możliwe przypisanie w całości kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem Oprogramowania do jednego Oprogramowania (np. wykorzystanie danego kosztu bezpośredniego do wytworzenie dwóch rodzajów Oprogramowania), Wnioskodawca może przypisać za pomocą Ewidencji Koszty IP proporcjonalnie do czasochłonności wykonania danego Oprogramowania. Przykładowo zakładając, że Wnioskodawca prowadził prace w danym miesiącu, np. przez 180 godzin i stworzył 2 programy o czasochłonności odpowiednio: program A - 70 godzin, program B - 110 godzin, koszty bezpośrednio przypadające na dane Oprogramowanie są odnoszone do poszczególnych programów odpowiednio w proporcji: program A: 70 godzin /180 godzin x 100% = 39%, program B: 110 godzin /180 godzin x 100% = 61 %. Dzięki temu Wnioskodawca ma możliwość dokładnej alokacji kosztów do wytworzonego Oprogramowania.

W piśmie z dnia 22 lipca 2020 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w obszarze IT od 2019 r. i świadczy usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej tylko w Polsce, jednak nie wyklucza w przyszłości prowadzenia prac dla kontrahentów z siedzibą poza terytorium Polski. Wnioskodawca uzyskuje również przychody pozarolniczej działalności gospodarczej ze sprzedaży usług IT, w ramach których nie są tworzone programy komputerowe. Oprogramowanie jest tworzone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskiwane przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej są przychodami z tytułu sprzedaży programów komputerowych, stanowiących autorskiego prawa do programu komputerowego zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w związku z tworzeniem oprogramowania, Wnioskodawca osiąga dochody ze sprzedaży autorskich praw do programów komputerowych oraz licencji na korzystanie z autorskich praw do programów komputerowych. Na podstawie umowy zawartej z kontrahentem, w zależności od oprogramowania, mogą występować sytuacje, w których Wnioskodawca udziela zgody na wykonywanie zależnych praw autorskich do wytworzonego oprogramowania (to zależy od zakresu zgody). Natomiast w przypadku oprogramowania z kategorii end user licence, taka zgoda nie jest udzielana. W zakresie Oprogramowania wytwarzanego przez Wnioskodawcę, rozwijanie lub ulepszanie (modyfikacja) dotyczy Oprogramowania przez Niego wytwarzanego, które stanowi własność Wnioskodawcy, do mementu jego sprzedaży na rzecz kontrahentów. Wnioskodawca wskazał także, że rozwijanie lub ulepszanie (modyfikacja) Oprogramowania dotyczy procesu tworzenia Oprogramowania, w ramach którego Wnioskodawca tworząc Oprogramowanie rozwija je (zgodnie z potrzebami kontrahenta, które w trakcie procesu tworzenia oprogramowania może się zmieniać), ulepsza (modyfikuje) poprzez poprawianie tworzonego przez siebie kodu (w ramach tzw. samokontroli jakości i poprawności kodu źródłowego). Tym samym, rozwijanie lub ulepszanie (modyfikacja) Oprogramowania dokonywana jest w ramach procesu tworzenia Oprogramowania, które po zakończeniu prac nad Oprogramowaniem jest sprzedawane (przeniesienie prawa własności do programowania lub licencja). Mogą zdarzyć się sytuacje, w których Wnioskodawca modyfikuje lub ulepsza kod źródłowy, nienależący do Wnioskodawcy, lecz takie sytuacje nie są objęte przedmiotowym wnioskiem. Oprogramowanie tworzone przez Wnioskodawcę stanowi Jego własność do momentu jego sprzedaży/udzielania licencji. Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do tworzonego oprogramowania, które podlegają ochronie prawnej zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca nie ulepsza i nie rozwija cudzego oprogramowania w ramach czynności objętych wnioskiem. Dochodem z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, wskazanym we wniosku, są dochody osiągnięte z tytułu opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy prawa własności intelektualnej, sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Odrębna ewidencja, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest prowadzona „od początku” i „na bieżąco” realizacji działalności badawczo-rozwojowej zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego IP, tj. od 1 kwietnia 2019 r. (tj. od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę). Wnioskodawca, przy określaniu powiązania poszczególnych wydatków z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową przyjął podejście rekomendowane przez Ministerstwo Finansów, wskazane w objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP Box, gdzie na stronie 49 wskazane jest, że „Należy zauważyć, że zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie”. W konsekwencji, Wnioskodawca przyjął podejście funkcjonalne, tj. przyjął za wydatki bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową wydatki, które są potrzebne i wykorzystywane do wytwarzania Oprogramowania, w tym w szczególności odpowiednie oprogramowanie, komputer z osprzętem dodatkowym (poprawiającym i ułatwiającym sposób pracy), wydatki na usługi telekomunikacyjne (tj. np. dostęp do mobilnego Internetu). Podobnie, pracownicy zatrudnieni przez Wnioskodawcę tworzą kod źródłowy oprogramowania, które jest następnie sprzedawane (lub udzielana licencja) przez Wnioskodawcę. W rezultacie, ich wynagrodzenie za czas pracy związany z tworzeniem oprogramowania (proporcjonalnie) jest związane bezpośrednio z tworzeniem oprogramowania. Powyższe wydatki mają bezpośredni związek z wytwarzaniem przez Wnioskodawcę Oprogramowania, tj. stanowią „narzędzie”, za pośrednictwem którego Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie. W przypadku pracowników, czas pracy związany z tworzeniem danego IP stanowi proporcjonalnie koszt bezpośredni związany z tworzeniem danego oprogramowania (IP). W przypadku pozostałych kosztów, są one alokowane kluczem przychodowym, proporcjonalnie, tak jak to zostało opisane w stanie faktycznym wniosku o interpretację. Przesłanką powiązania wskazanych we wniosku kosztów, tj. sprzętu, usług oraz pracowników, z konkretnym kwalifikowanym IP, jest ich bezpośrednie wykorzystanie lub udział w tworzeniu IP (tj. oprogramowania). „Sprzęt”, o którym mowa we wniosku, nie stanowi środka trwałego w prowadzonej działalności gospodarczej, niemniej w przyszłości mogą się zdarzyć sytuacje, w których będzie stanowił on środek trwały. Sprzęt jest nie tylko wykorzystywany do działalności związanej z tworzeniem oprogramowania, ale również pozostałą działalnością w obszarze IT. Wnioskodawca ponosi na rzecz pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia/dzieło koszty wynagrodzeń wraz ze składkami określonymi przez regulacje prawne. Pracownicy realizują prace badawczo-rozwojowe związane z powstaniem kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Koszt ich wynagrodzeń jest przypisywany do tworzonych IP proporcjonalnie do zaangażowanego czasu pracy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy zgodnie z art. 5a pkt 38 w zw. z pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadzone przez Wnioskodawcę prace w zakresie wytwarzania Oprogramowania, spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej określonej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  2. Czy zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sprzedaż Oprogramowania stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej?
  3. Czy zgodnie z art. 30ca ust. 5 w zw. z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty Sprzętu, Usług oraz wynagrodzeń pracowników stanowią koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem Oprogramowania?
  4. Czy, zgodnie z art. 30cb ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca ma obowiązek prowadzenia na bieżąco ewidencji za zasadach określonych w art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  5. Czy zgodnie z art. 30ac ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca jest uprawniony do zastosowania stawki podatku 5% w stosunku do dochodu ze sprzedaży Oprogramowania?

Zdaniem Wnioskodawcy:

  1. zgodnie z art. 5a pkt 38 w zw. pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadzone przez Wnioskodawcę prace w zakresie wytwarzania Oprogramowania, spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej określonej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  2. zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sprzedaż Oprogramowania stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
  3. zgodnie z art. 30ca ust. 5 w zw. z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty Sprzętu, Usług oraz wynagrodzeń pracowników stanowią koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem Oprogramowania.
  4. zgodnie z art. 30cb ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca ma obowiązek prowadzenia na bieżąco ewidencji za zasadach określonych wart. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  5. zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca jest uprawniony do zastosowania stawki podatku 5% w stosunku do dochodu ze sprzedaży Oprogramowania.

Ad. 1)

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym oznacza ono działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Zgodnie art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez prace rozwojowe rozumie się prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wskazuje, że prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

W odniesieniu do prac rozwojowych ustawodawca położył więc nacisk na wiedzę i umiejętności oraz późniejsze ich wykorzystanie do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Jednocześnie jednak, z zakresu prac rozwojowych wyłączono prace obejmujące rutynowe i okresowe zmiany wprowadzone m.in. do produktów.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, za działalność badawczo-rozwojową należy uznać działalność spełniającą łącznie następujące przesłanki:

  • działalność o charakterze twórczym obejmującą prace rozwojowe,
  • podejmowaną w sposób systematyczny,
  • polegającą na wykorzystaniu wiedzy i umiejętności,
  • celem jest zwiększenie zasobów wiedzy lub jej wykorzystanie do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług,
  • prace rozwojowe nie mogą mieć charakteru rutynowych i okresowych zmian.

W ocenie Wnioskodawcy, przywołane przepisy pozwalają stwierdzić, że opisana wyżej działalność w zakresie tworzenia Oprogramowania, dostosowana do obecnych lub przyszłych potrzeb rynku, stanowi przejaw działalności badawczo-rozwojowej, w rozumieniu 5a pkt 38 w zw. z pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Definicja prac rozwojowych jednoznacznie wskazuje na działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do projektowania i tworzenia nowych procesów, produktów. Zatem innowacyjna i twórcza działalność Wnioskodawcy w zakresie projektowania i tworzenia Oprogramowania z zastosowaniem narzędzi informatycznych i specjalistycznego oprogramowania wpisuje się, w definicję prac rozwojowych.

Opisywana działalność Wnioskodawcy prowadzi do stworzenia nowych rozwiązań informatycznych, odpowiadającej potrzebom rynku, wypełniającej niszę, jak również cechującej się innowacyjnością oraz wykorzystaniem nowych technologii, co dodatkowo potwierdza okoliczność, iż przed przystąpieniem do prac nie jest znany jej dokładny wynik. Wnioskodawca przed przeprowadzeniem wewnętrznych analiz, testów, przygotowaniem oraz wdrożeniem stworzonego Oprogramowania, nie ma pewności, czy będzie działało poprawnie oraz spełniało wymogi kontrahentów.

W konsekwencji, potwierdza to, że sam proces tworzenia Oprogramowania nie jest w żadnym stopniu mechaniczny, czy zrutynizowany, ale wymaga określonej działalności twórczej oraz szerokiej wiedzy dotyczącej technologii, jej ograniczeń i możliwości stosowania.

Prace rozwojowe mają także charakter systematyczny - tworzenie Oprogramowania jest u Wnioskodawcy ciągłym procesem, cechującego się innowacyjnością, oraz wychodzącym naprzeciw potrzebom kontrahentów i rynku - jest podstawą działalności Wnioskodawcy.

Podejmowana przez Wnioskodawcę działalność spełnia również przesłankę wykorzystania wiedzy i umiejętności do opracowywania nowego lub ulepszonych Oprogramowania. Jak bowiem wskazano, stworzenie Oprogramowania wymaga posiadania odpowiedniego poziomu wiedzy specjalistycznej z zakresu technologii informatycznych, przeprowadzenia szeregu weryfikacji oraz testów, tak by finalny efekt prac pełniał odpowiednie wymagania. Wykonanie opisywanych czynności oraz weryfikacja wyników przeprowadzonych testów wymaga konkretnych umiejętności, posiadanych przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca pragnie również wskazać, iż spełniona jest przesłanka celu prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej w postaci wykorzystania wiedzy do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Wszystkie opisane czynności o charakterze twórczym, prowadzone są w celu stworzenia nowego Oprogramowania, dopasowanego do zapotrzebowania kontrahentów oraz rynku. Opisywana działalność w zakresie tworzenia Oprogramowania nie ma charakteru prac rutynowych, polegających na wprowadzeniu okresowych zmian, a skupiona jest wokół wprowadzania nowych i innowacyjnych rozwiązań, polegających na ciągłym tworzeniu nowych rozwiązań informatycznych (tj. Oprogramowania), odpowiadających na problemy z jakimi spotykają się kontrahenci oraz rynek. W konsekwencji, cały proces składający się na tworzenie Oprogramowani należy uznać za przejaw działalności badawczo-rozwojowej (a dokładnie działalności rozwojowej). Poszczególne jego etapy są ze sobą nierozerwalnie połączone, stanowiąc spójną i logiczną całość, której efektem jest powstanie nowego Oprogramowania.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, realizowane przez Niego prace związane z tworzeniem Oprogramowania:

  • są pracami badawczo-rozwojowymi, mającymi twórczy charakter oraz prowadzonymi w sposób systematyczny (stanowiącymi jeden z podstawowych przedmiotów działalności Wnioskodawcy),
  • polegają na wykorzystaniu specjalistycznej wiedzy i umiejętności posiadanych przez Wnioskodawcę,
  • mają na celu zwiększenie zasobów wiedzy lub jej wykorzystanie do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług (tj. tworzeniu Oprogramowania) oraz
  • nie mają charakteru rutynowych czy okresowych zmian.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy spełnienie ww. przesłanek, w świetle okoliczności faktycznych przedstawionych w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego oraz przywiedzionych przepisów prawa potwierdza, że działalność w zakresie tworzenia Oprogramowania stanowi działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 w zw. pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in., w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 kwietnia 2019 r. (Nr 0113-KDIPT2-3.4011.116.2019.2.RR):

„Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, zajmuje się głównie tworzeniem nowoczesnego oprogramowania komputerowego oraz rozwojem szeroko rozumianej technologii komputerowej. Wnioskodawca tworzy wysokiej jakości innowacyjne rozwiązania dla klientów prowadzących działalność w różnych sektorach rynku na całym świecie. Realizuje On ambitne i nowatorskie projekty informatyczne - od oprogramowania systemów decyzyjnych na giełdach walutowych, aż po kontrolę i wizualizację danych urządzeń montowanych w maszynach budowlanych. Wykonywane przez osoby zatrudnione przez Wnioskodawcę czynności przedstawione we wniosku miały charakter twórczy, obejmowały badania naukowe lub prace rozwojowe, były podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

(...)

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz cytowane wyżej przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że przedstawione we wniosku prace nad ww. projektami, spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, w rozumieniu art. 5o pkt 38- 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stanie prawnym obowiązującym do dnia 30 września 2018 r. oraz od dnia 1 października 2018 r., gdyż były podejmowane w sposób systematyczny, miały twórczy charakter, z wykorzystaniem dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, a ich celem oraz wynikiem jest powstanie nowych produktów, procesów technologicznych i usług. Przy czym działania te nie miały charakteru prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów technologicznych i usług.”

Ad. 2)

Art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że „Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

(...)

  1. autorskie prawo do programu komputerowego
    • podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unio Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.”

Przedmiotowa regulacja wskazuje, że kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (dalej również: „IP”) jest:

  • autorskie prawo do programu komputerowego,
  • które podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw (tj. np. ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawach autorskich i prawach pokrewnych, Dz. U. z 2019 r., poz. 1231, ze zm. - dalej: „ustawa o PAIPP”),
  • wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika,
  • w ramach prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej.

W konsekwencji, dla uznania programu komputerowego za kwalifikowane prawo własności intelektualnej spełnić należy łącznie ww. przesłanki.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o PAIPP, „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).”

Artykuł 1 ust. 2 ustawy o PAIPP wskazuje, że:

„W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

  1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

(…)”

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP:

„Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną.”

Przedmiotowe regulacje wskazują, że autorskie prawo jest prawem przysługującym twórcom do utworów, tj. zindywidualizowanych rozwiązań, utrwalone w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, wyrażone w dowolny sposób, w tym słowem, symbolami matematycznymi oraz znakami graficznym.

W szczególności art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP wskazuje, że przedmiotem prawa autorskiego są takie utwory, jak stworzone przez autora programy komputerowe.

Regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o PAIPP nie definiują pojęcia programu komputerowego. Zasadnym wydaje się sięgnięcie do regulacji unijnych w tym kontekście.

Zgodnie z postanowieniami Dyrektywa Rady z dnia 14 maja 1991 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (91/250/EWG) - która wskazuje, że do celów niniejszej dyrektywy pojęcie „program komputerowy” obejmuje programy w jakiejkolwiek formie, włącznie z programami zintegrowanymi ze sprzętem komputerowym; pojęcie to obejmuje również przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, że program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie.

Powyższe wskazuje, że programem komputerowym jest każdy kod źródłowy, wytworzony przez autora. Tym samym, pojęcie programu komputerowego, na potrzeby ustawa o PAIPP, jest szerokie.

Stanowisko to potwierdził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 2 maja 2012 r. w sprawie SAS Institute Inc. przeciwko World Programming Ltd., (sygn. C406/10), gdzie Trybunał wskazał, że „Zatem przedmiot ochrony dyrektywy 91/250 obejmuje formy wyrażenia programu komputerowego, jak również przygotowawcze procesy projektowe pozwalające na odpowiednio, powielanie lub późniejsze stworzenie takiego programu (ww. wyrok w sprawie Bezpečnostni softwarová asociace, pkt 37).

Trybunał wniósł z tego, że kod źródłowy i kod obiektowy programu komputerowego stanowią formy jego wyrażenia, które w związku z tym zasługują na objęcie ich ochroną przyznawaną programom komputerowym przez prawo autorskie na podstawie art. 1 ust. 2 dyrektywy 91/250”.

Prowadzi to do wniosku, że kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności stanowi program komputerowy w rozumieniu przepisów dotyczących prawa autorskich. W konsekwencji, Oprogramowanie (tj. kod źródłowy) wytwarzane przez Wnioskodawcy podlega ochronie prawnej określonej przez przepisy ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.

Mając na względzie powyższe, w przedmiotowym przypadku, sprzedaż wytwarzanego przez Wnioskodawcy Oprogramowanie stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj:

  • stanowi autorskie prawo do programu komputerowego przysługujące Wnioskodawcy,
  • podlega ochronie prawnej z mocy prawa,
  • jest wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej,
  • wytwarzanie Oprogramowania stanowi przejaw prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 3)

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn:

  • (dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i
  • wskaźnika tzw. nexus,

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

  1. prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
  2. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  3. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  4. nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Zgodnie z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.”

W konsekwencji, dla określenia wysokości dochodu z kwalifikowanych prawa własności intelektualnej konieczne jest określenie wysokości:

  1. przychodów uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym z tytułu sprzedaży kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz
  2. kosztów bezpośrednio związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Zgodnie objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącymi preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX dalej; „Objaśnienia IP Box”, „(...) do kosztów, o których mowa we wskaźniku nexus, czyli do kosztów, które zostały określone w powyżej wskazanych literach, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym IP, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami. Kosztami nieujętymi we wskaźniku nexus będą na przykład koszty utrzymania nieruchomości, w której prowadzona jest działalność badawczo- rozwojowa zmierzająca do wytworzenia kwalifikowanego IP, czy też odsetki od kredytu zaciągniętego na zakup tej nieruchomości. Zgodnie z wyjaśnieniami OECD w akapicie 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 Istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są, lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych IP. OECD jako przykład braku możliwości ustalenia bezpośredniego związania kosztu z kwalifikowanymi IP podaje koszt budynku (nabycia, utrzymania, etc.), w którym wytwarzane są kwalifikowane IP. Taki koszt jest kosztem pośrednio związanym z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP i dlatego nie może zawierać się we wskaźniku nexus.

119. Należy zauważyć, że zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów no gruncie pozostałych przepisów ustawy o CIT oraz ustawy o PIT.”

Powyższe regulacje oraz objaśnienia Ministerstwa Finansów do IP Box wskazują, że przez koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem kwalifikowalnego prawa własności intelektualnej, które uwzględnia się przy kalkulacji:

  1. wysokości dochodu opodatkowanego preferencyjną stawką podatku dochodowego,
  2. wartości wskaźnika nexus,

należy rozumieć koszty funkcjonalnie powiązane z wytwarzaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Dla uznania danego kosztu za bezpośrednio związany z wytworzeniem IP konieczne jest wykazanie związku funkcjonalnego kosztu z procesem tworzenia IP, tj. czy dany wydatek jest funkcyjnie powiązany z wytworzeniem IP przez podatnika.

W związku z powyższym, w celu określenia, czy koszty ponoszone przez Wnioskodawcę stanowią koszty bezpośrednio związane z IP konieczne jest ustalenie ich związku z wytworzeniem IP.

Jak wskazano w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca ponosi szereg kosztów: (i) bezpośrednio związane z wytwarzaniem Oprogramowania (tj. Koszty IP) oraz (ii) pozostałe koszty związane z prowadzaną działalnością gospodarczą.

Do Kosztów IP, zdaniem Wnioskodawcy, zaliczyć można wydatki poniesione na:

  1. Sprzęt

Do tej kategorii Wnioskodawca zalicza sprzęt konieczny do tworzenia oraz testowania poprawności działania Oprogramowania, przykładowo komputer wraz urządzeniami peryferyjnymi, takimi jak monitor, myszka komputerowa oraz klawiatura komputerowa.

Z racji prowadzonych prac powyższy sprzęt jest narzędziem, za pomocą którego Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie. Tym samym, wydatki z tej kategorii są w bezpośrednim związku funkcjonalnym z Oprogramowaniem. Bez komputera oraz urządzeń peryferyjnych Wnioskodawca nie może wytwarzać oraz testować Oprogramowania. W zależności od projektu, nad którym pracuje Wnioskodawca, rozwiązania w formie Oprogramowania muszą funkcjonować poprawnie na urządzeniach mobilnych (np. urządzania z systemem Android). Wymaga to od Wnioskodawcy przetestowania na urządzaniach mobilnych, zanim Oprogramowanie zostanie przekazane kontrahentom. W związku z powyższym, wydatki poniesione na urządzenia mobilne do testowania Oprogramowania mają również bezpośredni związek z IP.

  1. Usługi

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Podatnik może nabywać usługi dostępu do Internetu, usługi telekomunikacyjne lub licencje na oprogramowanie niezbędne do funkcjonowania komputera (np. licencja na system operacyjny) lub tworzenia kodu źródłowego Oprogramowania (np. edytory lub kompilatory), które również stanowią Koszty IP. Wydatki te mają bezpośredni związek z tworzeniem Oprogramowania. Dostęp do Internetu umożliwia komunikowanie się Wnioskodawcy z kontrahentami, przesyłanie projektów swojej pracy, otrzymywanie uwag do Oprogramowania, przesyłanie wersji ostatecznych Oprogramowania, czy umieszczanie Oprogramowania na serwerach kontrahenta. Dostęp do Internetu Wnioskodawca może również uzyskiwać za pomocą usług telekomunikacyjnych świadczonych przez operatorów telekomunikacyjnych (mobilny dostęp do Internetu).

Ponadto, Wnioskodawca może nabywać licencje na oprogramowanie komputerowe, które jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania komputera (np. licencja na system operacyjny) lub bezpośrednio tworzenia Oprogramowania (np. edytory lub kompilatory). Powyższe usługi są funkcjonalnie bezpośrednio powiązane z wytwarzaniem Oprogramowania.

Ponadto, Wnioskodawca ponosi wydatki na wynagrodzenia pracowników, którzy w ramach wykonywania swoich obowiązków pracowniczych pracują nad rozwojem Oprogramowania. W zakresie, w jakim pracownicy tworzą Oprogramowania, wydatki te stanowią koszty bezpośrednio związane z wytwarzaniem Oprogramowania Wnioskodawcy.

Jednocześnie, w zakresie wydatków związanych z wytwarzaniem Oprogramowania oraz w zakresie pozostałych obszarów działalności gospodarczej (np. wydatki na samochód osobowy), Wnioskodawca dokonuje podziału tych kosztów i przypisania ich wg klucza przychodowego, tj. wg proporcji przychodów ze sprzedaży Oprogramowania do pozostałych przychodów związanych z działalnością gospodarczą.

Mając na względzie powyższe, koszty Sprzętu oraz Usług stanowią w ocenie Wnioskodawcy koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem IP.

Powyższe rozumienie znajduje potwierdzenie w stanowiskach organów podatkowych. Przykładowo:

  • Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 24 grudnia 2019 r. (Nr 0113-KDIPT2-3.4011.586.2019.2.SJ) wskazał, że:
    „Jak wskazuje Wnioskodawca we wniosku, w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej musi ponosić wydatki na zakup sprzętu komputerowego i akcesoriów, które są Mu niezbędne do wykonania Oprogramowania - wytwarzania przedmiotów kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Bezpośredni związek z działalnością badawczo-rozwojową ma również używanie samochodu osobowego.
    Wobec powyższego, za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym ponoszone wydatki w zakresie, w jakim są przeznaczane na wytworzenie Oprogramowania, w tym obliczone według powyższej proporcji przychodów ze zbycia Oprogramowania do przychodów ogółem, należy uznać za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej zakwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
  • Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 29 listopada 2019 r. (Nr 0114-KDIP3-2.4011.469.2019.2.AC) wskazał, że:
    „Zatem przyjąć należy, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki w postaci dostępu do Internetu, usług telekomunikacyjnych, oprogramowania dodatkowego, np. antywirusowego, koszty związane z samochodem osobowym, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem ust. 5 art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
  • Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 25 września 2019 r. (Nr 0114-KDIP3-1.4011.391.2019.3.MG) wskazał, że:
    „Zdaniem organu za koszty związane bezpośrednio z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej należy uznać wydatki związane z zakupem sprzętu. Jak wskazano w uzupełnieniu wniosku, pod pojęciem sprzętu Wnioskodawca rozumie sprzęt komputerowy taki jak komputery, karty graficzne niestanowiący środka trwałego w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności. Sprzęt ten jest wykorzystywany wyłącznie do realizacji czynności w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, która to zdaniem Wnioskodawcy stanowi działalność badawczo-rozwojową. Wskazać należy, że w przypadku sprzętu niestanowiącego środka trwałego kosztami tymi będą wydatki poniesione na zakup tego sprzętu wykorzystywanego w prowadzonej działalności badawczo rozwojowej”.

Jednocześnie, w przypadku gdy dany Koszt IP jest wykorzystywany przez Podatnika do wytworzenia kilku IP jednocześnie, wysokość Kosztu IP, uwzględniona do kalkulacji nexusa dla danego Oprogramowania, jest przez Wnioskodawcę przypisywana proporcjonalnie.

Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dna 29 listopada 2019 r. (Nr 0114-KDIP3- 2.4011.469.2019.2.AC) wskazał: „Jednocześnie koszty ogólne związane z prowadzoną działalnością, takie jak koszty, dostępu do Internetu, usług telekomunikacyjnych, oprogramowania dodatkowego np. antywirusowego, koszty związane z samochodem osobowy - przy zachowaniu właściwej proporcji, mogą być uznane za koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (art. 30ca ust. 4 lit. a) wzoru określającego wysokość kwalifikowanego dochodu)”.

Ad. 4)

Zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, „Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

  1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
  2. prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
  3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
  4. dokonywać zapisów wprowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
  5. dokonywać zapisów wprowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4”.

Przedmiotowa regulacja nakłada na podatników, w tym Wnioskodawcę, obowiązek prowadzenia ewidencji księgowej, która pozwala na:

  1. wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. wytworzonego Oprogramowania,
  2. ewidencjonować przychody związane z wytworzeniem Oprogramowania oraz koszty bezpośrednio związane z danym Oprogramowaniem, a w konsekwencji określić wysokość dochodu (straty) przypadającej na dane Oprogramowanie,
  3. określić wysokość kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem Oprogramowania, odrębnie dla każdego Oprogramowania,
  4. prowadzenie ewidencji w sposób pozwalający na ustalenie łącznego dochodu ze sprzedaży Oprogramowania.

Jednocześnie, zgodnie z art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w stosunku do podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują oni informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Wnioskodawca prowadzi dodatkową ewidencję sprzedaży Oprogramowania obejmującą w szczególności:

  1. miesiąc realizacji Oprogramowania,
  2. nazwę Oprogramowania,
  3. datę dokumentu księgowego,
  4. nr dokumentu księgowego (np. faktury),
  5. wynagrodzenie za dane Oprogramowanie (przychody),
  6. wartość kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem danego Oprogramowania,
  7. dochód (stratę) z danego programu obliczonego jako różnicę pomiędzy wynagrodzeniem z pkt d) i kosztami z pkt e),
  8. kalkulację nexus dla danego Oprogramowania.

Tym samym, dane zawarte w prowadzonej Ewidencji zawierają, zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie niezbędne dane o operacjach finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów ze sprzedaży Oprogramowania, w szczególności pozwala również na podział i alokację Kosztów IP do wytworzonego Oprogramowania. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, prowadzona przez Niego Ewidencja, spełnia wymagania nałożone na podatnika przez art. 30bc ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 5)

Zgodnie z art. 30ac ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, „Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania”.

Artykuł 30ca ust. 1 i następne ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że dla zastosowania 5% stawki podatku dochodowego konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek, tj.:

  1. prowadzenie przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  2. wytwarzanie w ramach działalności kwalifikowanych praw własności intelektualnej,
  3. uzyskiwane dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej,
  4. określenie wysokości dochodu, jaki może być objęty preferencyjną stawką podatku za pomocą wskaźnika nexus, dla każdego IP odrębnie,
  5. prowadzenie odrębnej ewidencji operacji finansowych związanych z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.

Spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik ma prawo do skorzystania z 5% stawki podatku dochodowego w stosunku do dochodów związanych ze sprzedażą IP.

W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca:

  1. prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której prowadzi działalność badawczo- rozwojową w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  2. w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej, tj. Oprogramowanie,
  3. Oprogramowanie sprzedaje na rzecz kontrahentów, z tytułu czego uzyskuje przychody,
  4. dokonuje alokacji Kosztów IP (tj. bezpośrednio związanych z wytworzeniem IP) do przychodów ze sprzedaży Oprogramowania, przez co określa dochód ze sprzedaży Oprogramowania oraz jest w stanie obliczyć wartość nexus dla każdego Oprogramowania,
  5. wysokość dochodu, jaki może rozliczyć przy zastosowaniu stawki 5%, wynika z odrębnie prowadzonej ewidencji.

W związku z powyższym, Wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzanie w licznych interpretacjach organów podatkowych, przykładowo:

  • Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 5 listopada 2019 r., Nr 0115-KDIT2-1.4011.338.2019.2.MK, wskazał: „Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że uzyskany przez Wnioskodawcę dochód z tytułu odpłatnego przeniesienia na zleceniodawcę całości praw autorskich do programu komputerowego, który stanowi utwór prawnie chroniony i został wytworzony w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że Wnioskodawco może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu wg stawki 5%”.
  • Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 25 października 2019 r., Nr 0114-KDIP3-3.4011.386.2019.3.MG, wskazał: „Mając powyższe na uwadze, dochód z odpłatnego zbycia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa do programu komputerowego, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu wg stawki 5%”.
  • Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 30 października 2019 r., Nr 0112-KDIL3-2.4011.345.2019.2.MKA, wskazał: „Odnosząc przepisy podatkowe do przedstawionego opisu sprawy, należy wskazać, że:
    1. Wnioskodawca tworzy, rozwija i ulepsza oprogramowanie komputerowe w ramach indywidualnej działalności gospodarczej,
    2. Wnioskodawca tworzy, rozwija i ulepsza oprogramowanie w bezpośrednio prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicje wskazane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych,
    3. rozwijanie lub ulepszanie oprogramowania stworzonego przez inne osoby przez Wnioskodawcę następuje w oparciu o udzieloną mu w tym celu niewyłączną licencję, zgodnie z umową zawartą ze Spółką,
    4. wytwarzane, rozwijane i ulepszane przez Wnioskodawcę oprogramowanie ma charakter twórczy,
    5. wytwarzane, rozwijane i ulepszane oprogramowanie podlega ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
    6. Wnioskodawca będzie posiadał szczegółową ewidencję pozwalającą na określenie podstawy opodatkowania stawką preferencyjną, zgodną z wymogami art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz pozwalającą na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych,
    7. Wnioskodawca dokonuje przeniesienia praw autorskich do wytworzonego oprogramowania za co otrzymuje wynagrodzenie.

Należy także wskazać, że oprogramowanie - definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów - podlega ochronie, jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r, poz. 1231 ze zm.). Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszeniem jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Mając powyższe na uwadze, dochód z tytułu przeniesienia praw do opisanego przez Wnioskodawcę oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu wg stawki 5%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego - jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Definicje badań naukowych i prac rozwojowych zostały zawarte w art. 5a pkt 39 i 40 powoływanej ustawy.

I tak, w myśl art. 5a pkt 39 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych –oznacza to:

  1. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U., poz. 1668, z późn. zm.),
  2. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:

  1. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
  2. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w obszarze IT. W ramach swojej działalności Wnioskodawca wykonuje czynności: w zakresie tworzenia oprogramowania komputerowego, tj. kodu źródłowego oprogramowania komputerowego (dalej: „Oprogramowanie”) oraz pozostałe usługi IT niezwiązane z wytwarzaniem oprogramowania. Wytwarzane przez Wnioskodawcę Oprogramowanie podlega ochronie prawnej na podstawie art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Umowy zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem wskazują m.in., że w zakresie związanym z wytwarzaniem Oprogramowania, Wnioskodawca przenosi na kontrahenta prawa autorskie do Oprogramowania, w zamian za wynagrodzenie. Wartość wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do Oprogramowania jest każdorazowo określona na koniec okresu rozliczeniowego na podstawie zaangażowania Wnioskodawcy w prace nad Oprogramowaniem. Realizowane przez Wnioskodawcę prace w zakresie rozwoju Oprogramowania mają charakter twórczy i innowacyjny, gdyż poprzez łączenie i wykorzystanie dostępnych zasobów wiedzy i umiejętności w zakresie technologii informatycznych, tworzone są zupełnie nowe elementy Oprogramowania, które mają sprostać wymogom rynku, klientów oraz postępowi technologicznemu. Oprogramowanie staje się jednocześnie nowym produktem Wnioskodawcy, które (po przejściu odpowiednich testów technicznych i technologicznych) następnie udostępniane jest kontrahentom, w zamian za wynagrodzenie. W wyniku prowadzonych prac nad Oprogramowaniem powstaje nowy kod źródłowy stanowiący Oprogramowanie. W zakresie wykonywanej działalności, Wnioskodawca współpracuje z zespołami kontrahenta. Podatnik ma z góry określoną rolę i wytwarza zdefiniowane i funkcjonalnie samodzielne elementy kodu źródłowego, tj. Oprogramowania. Wnioskodawca prowadzi odrębną ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która jest prowadzona „od początku” i „na bieżąco” realizacji działalności badawczo-rozwojowej zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego IP, tj. od 1 kwietnia 2019 r. (tj. od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej). W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca ponosi szereg kosztów: związanych ze sprzętem niezbędnym Wnioskodawcy do tworzenia Oprogramowania (dalej: „Sprzęt”), usługi dostępu do Internetu, telekomunikacyjne konieczne do bieżącej komunikacji z kontrahentem, przesyłania Oprogramowania, licencje na programowanie niezbędne do wytwarzania Oprogramowania (dalej: „Usługi”) oraz koszty pracowników współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umowy o pracę/umowy o dzieło/zlecenia - w zakresie w jakim ich czas pracy był związany z wytwarzaniem Oprogramowania. Wnioskodawca przyporządkuje wydatki do przychodów ze zbycia Oprogramowania według proporcji. Proporcja jest ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia Oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie. W przypadku alokacji kosztów pracowniczych Wnioskodawca bazuje na ewidencji czasu pracy, która określa, ile czasu pracy poświęcił pracownik na dane zadanie. Na tej podstawie Wnioskodawca kalkuluje ilość czasu pracy poświęconego na tworzenie Oprogramowania i za pomocą takiej proporcji przypisuje koszt pracownika. W przypadku, gdy nie jest możliwe przypisanie w całości kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem Oprogramowania do jednego Oprogramowania (np. wykorzystanie danego kosztu bezpośredniego do wytworzenie dwóch rodzajów Oprogramowania), Wnioskodawca może przypisać za pomocą ewidencji koszty IP proporcjonalnie do czasochłonności wykonania danego Oprogramowania.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyraźnie podkreślić, że w celu stwierdzenia, czy Wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza, to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność –zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy –mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Odnosząc wyższej cytowane przepisy do opisu sprawy przedstawionej we wniosku i jego uzupełnieniu, należy stwierdzić, że działania Wnioskodawcy spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają charakter twórczy oraz podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Reasumując – podejmowana przez Wnioskodawcę działalność, polegająca na tworzeniu, rozwijaniu, ulepszaniu oprogramowania komputerowego lub jego części (oprogramowanie) stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rozpatrując z kolei możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z tzw. ulgi Innovation Box, należy zauważyć, że przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od dnia 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

  1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
  2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
  2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
  3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

  1. patent,
  2. prawo ochronne na wzór użytkowy,
  3. prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
  4. prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
  5. dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
  6. prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
  7. wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
  8. autorskie prawo do programu komputerowego

– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo –rozwojowej.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca osiąga dochód z przenoszenia prawa autorskiego do oprogramowania (programu komputerowego). Autorskie prawo do programu komputerowego jest zatem kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o jakim mowa w ww. art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji, a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 tej ustawy, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

(a+b) x 1,3 / ( a+b+c+d )

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

  1. prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
  2. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
  3. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
  4. nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

  1. z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
  2. ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
  3. z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
  4. z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

W myśl art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

  1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
  2. prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
  3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
  4. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej –w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
  5. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 omawianej ustawy, w przypadku, gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.

Należy także wskazać, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy, czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.

Możliwość skorzystania z ulgi Innovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.

Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również, co istotne, dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.

Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).

Odnosząc powyższe przepisy podatkowe do przedstawionego opisu sprawy, z którego wynika, że:

  1. Wnioskodawca tworzy, rozwija i ulepsza oprogramowanie komputerowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej;
  2. Wnioskodawca tworzy, rozwija i ulepsza oprogramowanie w ramach prowadzonej w sposób systematyczny, metodyczny i zaplanowany działalności zmierzającej do wytworzenia oprogramowania, które cechuje się innowacyjnością;
  3. wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231, z późn. zm.) i podlega ochronie na podstawie art. 74 tej ustawy;
  4. Wnioskodawca jest właścicielem wytwarzanego oprogramowania;
  5. Wnioskodawca dokonuje odpłatnego przeniesienia autorskiego prawa majątkowego do wytworzonego/ulepszonego/zmodyfikowanego oprogramowania;
  6. Wnioskodawca prowadzi odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu, a bardziej precyzyjnie prowadzi odrębną ewidencję, w której uwzględnia informacje o:
    • zbywanym w danym okresie prawie własności intelektualnej, tj. określonym Oprogramowaniu (dokładny opis stworzonego Oprogramowania);
    • przychodach uzyskiwanych ze zbycia Oprogramowania w danym okresie, tj.: wynagrodzeniu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do Oprogramowania; kosztach faktycznie poniesionych w danym okresie przez Wnioskodawcę na prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność związaną z wytworzeniem Oprogramowania;
    • dochodzie ze zbycia Oprogramowania obliczonym jako różnica pomiędzy przychodami i kosztami.


Odrębna ewidencja jest prowadzona przez Wnioskodawcę „od początku” i „na bieżąco” w zakresie realizacji działalności badawczo - rozwojowej zmierzającej do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego IP - od dnia 1 kwietnia 2019 r., tj. od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę.

Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja – zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych. Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcie ww. celów, spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego bez

Taka odrębna ewidencja, oprócz dat dokumentów księgowych, ich numerów oraz kwot z nich wynikających, powinna także:

  • wyodrębniać każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, z których Wnioskodawca uzyskuje przychody (przede wszystkim, jaki to jest rodzaj kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, na podstawie jakich przepisów prawa te podlegają ochronie),
  • wykazywać przychody, koszty ich uzyskania, a także dochód (stratę) przypadające na każde wyodrębnione kwalifikowane prawo własności intelektualnej,
  • wyodrębniać koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy.

Powyższe ma zapewnić możliwość ustalenia łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy stwierdzić należy, że kwalifikowane prawo własności intelektualnej to prawo własności spełniające łącznie trzy warunki:

  • zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;
  • należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
  • podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów –podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że prawa autorskie do wytworzonego oprogramowania komputerowego są kwalifikowanym IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód z tytułu sprzedaży praw do opisanego przez Wnioskodawcę oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone bezpośrednio w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ww. ustawy, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 4 i art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że Wnioskodawca przy spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia odrębnej ewidencji, o której mowa w art. 30cb ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów), może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu według stawki 5% zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia uznania wskazanych wydatków na Sprzęt, Usługi oraz wynagrodzenia pracowników za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz za koszty konieczne do obliczenia wskaźnika nexus.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Nie są to koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.

Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

  • wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
  • kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
  • dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z dnia 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty, kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD W Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

  • dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
  • wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

  • dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
  • wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Z ww. objaśnień wynika bowiem, że „Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP”.

Objaśnienia podatkowe wskazują zatem na możliwość uwzględnienia w kalkulacji dochodu (który następnie zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus) również kosztów pośrednich. Nie wskazują natomiast, w jaki sposób koszty pośrednie należy przyporządkować do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i do pozostałych przychodów.

Zdaniem Organu – w celu alokowania kosztów pośrednich do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej można w drodze analogii zastosować zasadę wynikającą z treści art. 22 ust. 3 i ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z pierwszą regulacją wskazaną w zdaniu poprzednim – jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 (art. 22 ust. 3a ww. ustawy).

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo – rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do powyższego należy zauważyć, że zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.

Do kosztów, o których mowa we wskaźniku nexus podatnik może zaliczyć między innymi wszelkie poniesione należności związane z zatrudnieniem pracowników na podstawie umowy o pracę oraz umowę cywilnoprawną. W związku z powyższym, jeżeli pracownik zatrudniony przez podatnika na umowę o pracę, bądź na umowę cywilnoprawną realizuje działalność badawczo-rozwojową to wówczas należy uznać, że poniesione przez pracodawcę wydatki w tym zakresie mogą zostać zaliczone do kosztów, o których mowa w lit. „a” wzoru nexus, tj. do kosztów faktycznie poniesionych przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo – rozwojową związaną z kwalifikowanym IP.

Podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, w szczególności ci podatnicy, którzy pracują nad wytworzeniem więcej niż jednego kwalifikowanego IP, powinni prowadzić ewidencję projektów badawczo - rozwojowych, która składałaby się z elementów:

  • opis projektu,
  • czas rozpoczęcia i zakończenia projektu,
  • wykaz osób zaangażowanych w pracę w poszczególnym projekcie,
  • wykaz prac stworzonych w danym projekcie z imiennym przyporządkowaniem do konkretnej osoby wykonującej daną pracę.

W sytuacji, gdy z zakresu obowiązków pracownika/współpracownika wynika, że 100% jego czasu pracy związana jest z wytwarzaniem prac badawczo-rozwojowych prowadzących do wytworzenia kwalifikowanego IP, wówczas nie ma potrzeby prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika. W przypadku jednak absencji pracownika, pracodawca zalicza do kosztów kwalifikowanych wynagrodzenie pracownika, w takiej części w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

W przypadku więc, gdy pracownik/współpracownik w ramach świadczonej pracy wykonuje obowiązki zarówno związane z działalnością badawczo – rozwojową, jak i obowiązki niezwiązane z ww. działalnością, zasadne jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi B+R) tej części wynagrodzenia, która nie jest związana z realizacją działalności B+R.

Do kosztów, o których mowa we wskaźniku nexus podatnik może między innymi zaliczyć poniesione należności związane z zatrudnieniem pracowników/współpracowników w części w jakiej realizuje działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym IP. Ustawodawca nie ograniczył tych należności tylko do honorarium autorskiego. Istotne jest wykazanie związku między: wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem/ulepszeniem kwalifikowanych IP, kwalifikowanymi IP, dochodami uzyskanymi z kwalifikowanych IP.

Wytworzenie przedmiotu ochrony oznacza wykreowanie nowego kwalifikowanego IP od podstaw, zatem do kosztów należy zaliczyć te wydatki, które są bezpośrednio związane z wytworzeniem w ramach działalności badawczo - rozwojowej autorskiego prawa do programu komputerowego (wskaźnik nexus). Do wydatków tych nie zalicza się zatem wszystkich kosztów prowadzenia działalności gospodarczej jako takiej, lecz tylko te, które są związane bezpośrednio z wytworzeniem kwalifikowanego IP. Do ww. kosztów nie można zaliczyć zatem kosztów pośrednich (poniesionych przez podatnika), nie związanych bezpośrednio z prowadzeniem kwalifikowanej działalności badawczo – rozwojowej.

Wobec powyższego, poniesione przez Wnioskodawcę wskazane we wniosku wydatki z tytułu prowadzonej bezpośrednio działalności badawczo-rozwojowej na Sprzęt, Usługi oraz wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, umowy zlecenia/dzieło (w tym wynagrodzenia, składki na ubezpieczenie społeczne) w części w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających ze zbycia Oprogramowania, gdzie proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia Oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, można uznać za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenia przyszłe będą zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj