2020.09.10 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.239.2020.1.TK
z 10 września 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2020 r. (data wpływu 19 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania:

czy Spółka w związku z wdrożeniem planowanego systemu dofinansowania do ZO może być uznana w tym zakresie za podatnika VAT, który świadczy usługę lub dostawę towarów na rzecz swoich pracowników – jest prawidłowe
czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej Spółkę ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania:

czy Spółka w związku z wdrożeniem planowanego systemu dofinansowania do ZO może być uznana w tym zakresie za podatnika VAT, który świadczy usługę lub dostawę towarów na rzecz swoich pracowników;
czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej Spółkę ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka lub Podatnik) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Spółka jest zakładem produkcyjnym działającym w branży meblarskiej. Siedziba Spółki oraz główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w (…). W zakładzie Spółki jest zatrudnionych ok. (…) osób. W (…) i okolicy Spółka jest największym pracodawcą i dynamicznie się rozwija. W związku z zatrudnianiem pracowników Spółka jest także płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w związku z wypłacanymi wynagrodzeniami dla swoich pracowników.

(…) jest położone ok. (…) km od (…) na północ oraz ok. (…) km od (…) na południe. W pobliżu znajdują się jednak także inne zakłady produkcyjne związane z szeroko rozumianą branżą meblarską i nie tylko, które stanowią dla Spółki konkurencję na rynku pracy.

(…) jest dość trudnym rynkiem pracy. Pracodawcy muszą się starać o pozyskanie i utrzymanie dobrego pracownika. Spółka chce być postrzegana na lokalnym rynku jako bardzo dobry i atrakcyjny pracodawca, który zapewnia swoim pracownikom konkurencyjne warunki pracy i dobre możliwości rozwoju zawodowego. Między innymi dlatego, aby ściągnąć i zatrzymać wykwalifikowanych pracowników, także z okolic. Spółka musi gwarantować wysokie standardy związane z zatrudnieniem i tzw. warunkami około zatrudnieniowymi (np. programy motywacyjne).

Zdaniem Spółki, nieodzownym obecnie elementem funkcjonowania dużego i atrakcyjnego zakładu pracy, usytuowanego w takim właśnie miejscu jak (…), winno być zapewnienie pracownikom stosownej bazy żywieniowej. Jest to związane m.in. z tym, że produkcja odbywa się na trzy zmiany, a na terenie zakładu nie funkcjonowała do tej pory żadna stołówka, która zapewniałaby (oferowałaby) pracownikom możliwość zjedzenia obiadu, śniadania lub lunchu. Wiele osób dojeżdżających było niezadowolonych z faktu, że w innych firmach działają stołówki, a u Podatnika brak takiej możliwości.

Z tego też powodu Spółka podjęła starania zmierzające do otwarcia stołówki przyzakładowej. Spółka nie ma jednak doświadczenia w branży gastronomicznej. Uznała, że zatrudnienie własnego personelu w postaci kucharzy, dalszego personelu i organizowanie codziennego zaopatrzenia nie byłoby dobrym rozwiązaniem z punktu biznesowego. Postanowiono skorzystać z firmy zewnętrznej (dalej: Operator lub Operator Gastronomiczny).

Pierwsze próby ściągnięcia na teren zakładu doświadczonego w branży gastronomicznej Operatora nie dały zadowalających rezultatów. Ostatecznie Spółka podjęła decyzję, że usytuuje na terenie zakładu obiekt, który będzie funkcjonował jako stołówka. Zakupiono specjalnie w tym celu zaprojektowany i przygotowany zestaw kilkunastu kontenerów. Obiekt na ten moment jest w fazie montażu i wkrótce zostanie ukończony. Spółka zapewni także stosowne wyposażenie obiektu stołówki w sprzęt AGD. Jest sprawą oczywistą, że w Obiekcie będzie zabudowana łada (bufet) oraz cześć typowo stołówkowa, tj. stoliki z krzesłami, przeznaczona na konsumpcję podanych posiłków w tym zestawów obiadowych. Bieżący porządek prowadzenia stołówki leży w gestii Operatora.

Spółce udało się ostatecznie znaleźć Operatora Gastronomicznego, który zgodził się świadczyć obsługę gastronomiczną dla pracowników Spółki. Spółka nie ukrywa, że szukała Operatora mającego stosowne doświadczenie w branży gastronomicznej i dającego rękojmię, że pracownicy będą zadowolenia z jakości oferty.

Strony zamierzają podpisać umowę o współpracy. Na podstawie zapisów tej umowy Spółka odda w najem na okres nie krótszy aniżeli 3 lata obiekt stołówki (ww. zestaw kontenerowy). Z tego tytułu Spółka będzie obciążała Operatora Gastronomicznego stosowną kwotą czynszu miesięcznego.

Operator przyjął na siebie zobowiązanie, iż zatrudni na miejscu: doświadczonego szefa kuchni, doświadczonego menadżera, kucharza i dwie pomoce kuchenne. Posiłki mają być przygotowywane na miejscu. Spółka zadbała, aby w codziennym menu były umieszczone także dania dla osób niejedzących mięsa.

Strony postanowiły w umowie, że Operator będzie dokonywał m.in. sprzedaży zestawów obiadowych (dalej zwane: ZO) oraz będzie dostarczał także inne posiłki bezpośrednio na rzecz pracowników Spółki. Dopuszczalne będzie także, aby z oferty Operatora skorzystały także inne osoby, które aktualnie przebywają na terenie zakładu Spółki (np. pracownicy kontrahentów, kontrahenci, pracownicy organów i urzędów administracji wykonujących określone czynności na terenie zakładu). Każda z tych osób będzie mogła zakupić zestaw obiadowy (ZO), ale możliwe będzie także zakupienie innego posiłku, przekąski (np. kanapka, baton, drożdżówka), napoje, etc. korzystając z obsługi Operatora.

Wnioskodawca na potrzeby niniejszego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego – przyjął, że w zakresie, w jakim dochodzić będzie do sprzedaży ZO, gdy będą one spożywane na miejscu w części stołówkowej Obiektu – będziemy mieli do czynienia z usługą gastronomiczną w rozumieniu VatU.

Operator będzie wystawiał paragony na rzecz pracowników i inne osoby, które będą dokonywały zakupu żywności i/lub usług od Operatora na ternie zakładu Spółki. Zapewne możliwe będzie też, aby Operator wystawiał na żądanie tych osób i zgodnie z prawem faktury VAT, jeśli taką możliwości dają lub obowiązek formułują w tym zakresie przepisy dotyczące VAT. Ta kwestia (tj. fakturowania) leży jednak w gestii już Operatora, a nie Spółki.

W umowie przewiduje się, że Operator nie będzie mógł obsługiwać klientów z zewnątrz (tzn. nie będzie to restauracja, do której mógłby wejść każdy z ulicy). Wynika to z faktu, że Spółka nie przewiduje, aby osoby z zewnątrz mogły wchodzić na teren zakładu. Możliwe będzie jednak, aby pracownik lub inna wymieniona wyżej osoba zakupiły posiłek/ki także na wynos, w tym dla swoich bliskich lub członków rodziny.

Na podstawie analizy zapisów umownych oraz ustaleń stron umowy można dojść do wniosku, że przewiduje się także, iż Operator ma zapewnić odpowiednio wysoki standard usług gastronomicznych. W zasadzie dzięki przyjętym zapisom umownym wykluczone jest, aby przedmiotem usługi gastronomicznej była żywność podgrzewana w mikrofalówkach lub dowożona na gotowo z zewnątrz. Strony, właśnie dla wykluczenia tego efektu i podniesienia atrakcyjności bazy żywieniowej dla pracowników, ustaliły obecność i zatrudnienie przez Operatora m.in. doświadczonego szafa kuchni oraz kucharza i menadżera.

W umowie przewidziano stałą cenę tylko dla ZO. Cena ta została określona na stałym poziomie (…) zł brutto za ZO. Przewidziano możliwość rewaloryzowania tej ceny jeden raz do roku. Możliwe też, że będzie ona ulegała zmianom.

W umowie przewiduje się, że każdy pracownik i tylko pracownik Spółki będzie mógł skorzystać jeden raz na dzień z zakupu jednego ZO z dofinansowaniem ze strony Spółki jako pracodawcy. Dofinansowanie nie dotyczy innych posiłków lub usług gastronomicznych, które będzie świadczył Operator w Obiekcie, jak też innych oferowanych w jego ofercie produktów. Pracownik danego dnia może kupić sobie większą ilość ZO, ale z dofinansowania będzie korzystał tylko w zakresie jednego ZO.

Jeżeli pracownik danego dnia nie skorzystał z zakupu dofinansowanego ZO to uprawnienie do skorzystania z dofinansowanego ZO nie przechodzi na kolejne dni. Pracownik ma możliwość skorzystać z dofinansowanego ZO tylko raz dziennie i tylko w ramach jednego dnia.

Pracownikowi przysługuje prawo do nabycia ZO za dofinansowaniem tylko w dni dla niego robocze. To oznacza, że w dni, w których Pracownik nie świadczy pracy (np. urlop wypoczynkowy, macierzyński, rodzicielski, niezdolność do pracy z powodu choroby, opieki na chorym członkiem rodziny oraz dni ustalone jako wolne od pracy w Spółce) nie ma on prawa do nabycia ZO za dofinansowaniem.

Planuje się wprowadzenie także Regulaminu Korzystania ze Stołówki, w którym będą określone zasady i warunki korzystania przez pracowników z dofinansowania do ZO. Regulamin wprowadzi Spółka, a każdy pracownik, który będzie chciał skorzystać z dofinansowania do ZO będzie musiał zaakceptować warunki tego Regulaminu, składając stosowne oświadczenie, w którym wyrazi zgodę na przyjęte zasady i warunki (opisane m.in. we wniosku). W Regulaminie wskazuje się, że Spółka nie prowadzi na terenie zakładu działalności gospodarczej w zakresie działalności związanej z wyżywieniem i nie jest stroną umów, których przedmiotem byłaby: usługa gastronomiczna, sprzedaż posiłków lub napojów na terenie Stołówki. Wskazuje się tam, że stroną umowy zawsze jest Operator. Pracodawca zatem nie ponosi względem pracowników odpowiedzialności w szczególności za jakość oferowanych przez Operatora posiłków i napojów.

W umowie przyjęto, że pracownik przy zakupie ZO za dofinansowaniem będzie okazywał personelowi Operatora swój identyfikator, którego noszenie obowiązuje na terenie zakładu każdego pracownika Spółki. Na terenie zakładu – ze względu na obowiązujące regulacje w zakresie polityki BHP – każda osoba jest bowiem zobowiązana posiadać stosowny identyfikator (także: gość, czyli „nie-pracownik”). Identyfikatory są wykonane w określonej technologii, a dla pracowników dodatkowo z paskiem magnetycznym na odwrocie i zdjęciem pracownika. Funkcjonuje niepowtarzalny numer indywidualnie przypisany do identyfikatora każdego pracownika, który to numer jest zapisany na pasku magnetycznym znajdującym się na odwrocie identyfikatora.

Zgodnie z treścią projektowanej umowy oraz dodatkowo Regulaminu pracownik, aby skorzystać z zakupu ZO za dofinansowaniem będzie zobowiązany okazać, przy zakupie ZO za dofinansowaniem (i tylko w tym przypadku), ww. identyfikator. Pracownik Operatora, używając odpowiedniego czytnika dokona stosownego zeskanowania danych z paska magnetycznego (wyłącznie numer). Następnie przewiduje się, że pracownik Operatora wyda pracownikowi paragon na kwotę (…) zł. Pracownik Spółki będzie jednak zobowiązany uiścić tylko 7 zł. Dofinansowanie będzie miało stałą wartość. Obecnie przewiduje się, że będzie to 4 zł do ZO.

Dofinansowanie będzie realizowane przez Spółkę ze środków obrotowych Spółki. Z dofinansowania do ZO będą wyłącznie mogli skorzystać zatrudnieni na podstawie umowy o pracę.

Strony ustaliły, że Operator zapewnia rozwiązanie softwareowe oraz dysponuje sprzętem informatycznym, w tym czytnikami w odpowiedniej technologii. Chodzi o to, aby zeskanowane numery identyfikatorów, których użyli danego dnia pracownicy chcący tego właśnie dnia skorzystać z dofinansowanego ZO – mogły być zaraportowane do działu (…) Spółki. Operator Gastronomiczny zobowiązuje się w umowie, że będzie przygotowywać miesięcznie i z dołu dla działu (…) Podatnika stosowny Raport. Raport będzie zawierać: nr identyfikatora zaczytany z paska magnetycznego, daty wydania ZO za dofinansowaniem dla danego nr identyfikatora oraz zbiorcze podliczenie wydanych ZO za dofinansowaniem w danym miesiącu. Raport będzie przekazywany przez Operatora, drogą elektroniczną oraz w określonym przez służby IT obu podmiotów formacie. Przewiduje, się że Raport będzie musiał być przekazany w pierwszych 3 dniach roboczych miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy Raport. Termin ten może jednak w przyszłości ulec wydłużeniu lub skróceniu.

Dzięki otrzymaniu tego Raportu pracownicy działu (…) będą w stanie ustalić, z ilu obiadów w poprzednim miesiącu skorzystał pracownik. Spółka, jako płatnik PIT, będzie mogła dzięki temu łatwo oraz z dołu ustalić, jaką rzeczywistą wartość przychodu do opodatkowania można doliczyć danemu pracownikowi za ubiegły miesiąc.

Strony umowy jednocześnie postanowiły, że dzięki temu Raportowi Spółka będzie w stanie dokonać zbiorczego przelewu kwoty dofinansowania, i to bezpośrednio na rzecz Operatora (to jest: jedna kwota za wszystkich pracowników, którzy w uprzednim miesiącu skorzystali z ZO za dofinansowaniem). Spółka będzie dokonywała przelewu dofinansowania zbiorczo w terminie 7 dni od otrzymania Raportu. Strony postanowiły w umowie, że przelew będzie realizowany bezpośrednio na rzecz Operatora na podstawie noty obciążeniowej. Nota obciążeniowa będzie przesyłana do Spółki elektronicznie wraz z Raportem.

Strony w umowie współpracy wprowadziły także mechanizm, który ma zagwarantować dla Operatora określony poziom rentowności. Był to warunek, od którego Operator uzależniał podpisanie umowy i „wejście” do zakładu oddalonego tak znacznie od (…) z takim projektem.

Mianowicie do umowy wprowadzono następujące zapisy: (…)

Powyższe zapisy mogą być w przyszłości korygowane przez strony w drobnym zakresie (np. gramatury, układ menu, godziny otwarcia, zamknięcia, etc.), ale istota regulacji powinna zostać zachowana.

W projektowanej umowie znalazł się także paragraf, w którym strony postanawiają, że: (…)

Strony ustalają, że w związku z zobowiązaniami przyjętymi przez Operatora, jak powyżej, a także za gotowość do świadczenia usług dodatkowych jak powyżej Spółka zobowiązuje się płacić do Operatora miesięczną ryczałtową opłatę. Płatność ta będzie rozliczana na podstawie faktury VAT, płatnej z dołu co miesiąc na rachunek Operatora.

Zapisy projektowanej w tym zakresie umowy brzmią następująco: (…)

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Spółka, w związku z wdrożeniem planowanego systemu dofinansowania do ZO, który został opisany w niniejszym wniosku, może być uznana w tym zakresie za podatnika VAT, który świadczy usługę lub dostawę towarów na rzecz swoich pracowników?
Czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej Spółkę ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1.

Czy Spółka, w związku z wdrożeniem planowanego systemu dofinansowania do ZO, który został opisany w niniejszym wniosku, może być uznana w tym zakresie za podatnika VAT, który świadczy usługę lub dostawę towarów na rzecz swoich pracowników?

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 VatU opodatkowaniu podatkiem od towarów usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatane świadczenie usług na terytorium kraju. Rozwinięciem powyższego jest art. 7 (jeśli idzie o dostawę towarów) oraz art. 8 (jeśli idzie o świadczenie usług).

Udzielając odpowiedzi na zadane tut. pytanie kapitalne znaczenia ma jednak analiza przepisów dotyczących bonów jednego przeznaczenia, które znajdują się poniżej:

Zgodnie z obowiązującym od 2019 r. art. 8a ust. 1 VatU, transfer bonu jednego przeznaczenia dokonywany przez podatnika działającego we własnym imieniu uznaje się za dostawę towarów lub świadczenie usług, których ten bon dotyczy.

W nowododanym art. 8b ust. 1-2 VatU postanawia się, że: „Faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem. Nie podlega opodatkowaniu podatkiem wcześniejszy transfer bonu różnego przeznaczenia” (ust. 1). W ust. 2 mówi się, że „W przypadku gdy transferu bonu różnego przeznaczenia dokonuje podatnik inny niż podatnik dokonujący czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem zgodnie z ust. 1, opodatkowaniu podatkiem podlegają usługi pośrednictwa oraz inne usługi, które można zidentyfikować, takie jak usługi dystrybucji lub promocji, dotyczące tego bonu”.

Definicja bonu znajduje się w art. 2 pkt 41 VatU, który stanowi, że ilekroć jest mowa o bonie, rozumie się przez to instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.

Z kolei w art. 2 pkt 42 VatU ustawodawca stwierdza, że przez emisję bonu rozumie się pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu.

Jednocześnie ustawodawca wyjaśnił, że funkcjonują w systemie VAT dwa rodzaje bonów. Bony jednego przeznaczenia oraz bony różnego przeznaczenia. Wedle art. 2 pkt 43 bonem jednego przeznaczenia jest bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu.

W art. 2 pkt 44 VatU stwierdza, się że bonem różnego przeznaczenia jest bon inny niż bon jednego przeznaczenia.

W art. 2 pkt 45 ustawy podatkowej zdefiniowano, jak ustawodawca rozumie pojęcia transfer bonu. Wedle ustawy to emisja bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji.

Istotny może się jeszcze okazać dodany ostatnio przepis art. 19a ust. 1a i ust. 4a VatU. W ust. 1a postanawia się, że w przypadku, o którym mowa w art. 8a ust. 1 i 3, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia. W ust. 4a z kolei stanowi się, że przypadku, o którym mowa w art. 8a ust. 1 i 3, dostawę towarów uznaje się za dokonaną, a usługę uznaje się za wykonaną z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia.

Trzeba jeszcze mieć na uwadze brzmienie art. 29a ust. 1a-1c VatU.

Przenosząc zatem powyższe regulacje na zdarzenie przyszłe opisane w niniejszym wniosku rodzi się zasadnicze pytanie, tj. czy poprzez sam fakt, że niektórzy pracownicy Spółki zdecydują się skorzystać z dofinansowanych ZO, dla samej Spółki jako podatnika powstaną z tego powodu od razu obowiązki, jakie VatU wiąże z emisją bonu.

Zdaniem Spółki w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć dylemat, czy Spółka w tym zakresie działa w ogóle jako podatnik VAT. W literaturze przedmiotu oraz w orzecznictwie TSUE często podkreśla się konieczność ustalenia, ze dany podmiot w danym zakresie działa w ogóle jako podatnik VAT. Nie wystarczy stwierdzić, że skoro dany podmiot jest czynnym podatnikiem VAT to „z automatu”, każda czynność podejmowana przez tego podatnika musi być kwalifikowana, jak rodząca skutki na gruncie podatku VAT.

Autor wniosku zwraca uwagę, że w opisie zdarzenia przyszłego przebija się, iż Spółka postanowiła jedynie dofinansować częściowo niektóre z posiłków dla swoich pracowników. Kwoty tego dofinansowania są wręcz traktowane analogicznie jak wynagrodzenie za pracę. Wypłata kwot takich jak wynagrodzenie za pracę nie wydaje się mieć w ogóle charakteru profesjonalnego świadczenia usług (zob. art. 15 ust. 3 pkt 1 VatU).

Niezależnie od powyższego, autor wniosku stoi na stanowisku, że Spółka także z innych powodów nie powinna być uznana, jako podmiot świadczący usługę gastronomiczną lub realizujący dostawy żywności dla swoich pracowników. Otóż, na tle zdarzenia przyszłego Spółka nie dokonuje emisji bonu jednego przeznaczenia (dalej: Bon SPV), a co za tym idzie nie może ona być uznana, że w zakresie, w jakim na warunkach opisanych w niniejszym wniosku będzie dokonywała dofinansowania dla ZO działa jednocześnie jak podatnik VAT.

Po pierwsze, wątpliwym jest, czy identyfikator pracowniczy należy uznać w ogóle za bon (zob. art. 2 pkt 41 VatU). Wydaje się, że wykorzystanie identyfikatorów pracowniczych dla potrzeb rozliczenia dofinansowań w PIT, czego wymagają z kolei przepisy pdofU od Spółki, jako płatnika (identyfikacja podatnika), nie powinno być utożsamiane z emisją bonu. Analiza brzmienia art. 2 pkt 42 wydaje się jednoznacznie sugerować, że koniecznym jest, aby w chwili pierwszego wprowadzenia bonu do obrotu emitent miał jasno zdefiniowany cel, dla którego bon jest lub może być wykorzystany. Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie, gdzie jedynie funkcjonujące już identyfikatory pracownicze postanawia się wykorzystać dla identyfikacji wartości dofinansowania. Tym bardziej, że to pracownik poprzez swoje zachowanie w każdym miesiącu będzie decydował o tym ile obiadów zje i jaka będzie wartość dofinansowania. Przypomnijmy od razu w tym miejscu, że dofinansowanie samo w sobie pozostaje przecież poza systemem VAT.

Z całą pewnością nie można też mówić, że w tym przypadku mamy do czynienia z Bonem SPV. Z brzmienia art. 2 pkt 43 VatU wynika bowiem, że kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu. Natomiast, przypomnijmy, emisja bonu to: pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu. Tymczasem, jak to wynika z analizy zdarzenia przyszłego w chwili wydania identyfikatorów pracowniczych nie miały one przypisanej żadnej wartości. Służą do innych celów. Co więcej nawet po wydaniu i złożeniu oświadczenia przez pracownika, że chce przystąpić do programu nie będzie wiadome, jaka wartość świadczeń (dofinansowania do ZO) „drzemie” w tym identyfikatorze. Pracownik nie będzie bowiem oświadczał, że zamierza codziennie skorzystać z nabycia ZO za dofinansowaniem. Spółka pozostawia pracownikom w tym zakresie pełną dowolność. Pracownik może danego dnia nie być w pracy, bo np. wziął urlop na żądanie lub wyjechał w podróż służbową albo zachorował, etc. Zatem już z tego tylko powodu nie jest spełniony podstawowy warunek, aby można było identyfikator pracowniczy próbować uznać za Bon SPV.

Powyższą tezę wydaje się potwierdzać także wykładnia art. 19 ust. 1a i ust. 4a VatU. Przepisy te wymagają dla Bonu SPV, aby istniała możliwość określenia obowiązku podatkowego w sposób szczególny. tj. z chwilą dokonania „transferu” Bonu SPV. Przypomnijmy jednocześnie, że zgodnie z art. 2 pkt 45 VatU przez „transfer bonu” rozumie się emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji. Przykładając powyższe do zarysowanego w niniejszym wniosku zdarzenia przyszłego trzeba stwierdzić, że obiektywnie rzecz ujmując i nawet przy nadprzyrodzonych wręcz zdolnościach antycypowania, Spółka nie byłaby w stanie określić wartości, ani zobowiązania ani wartość podatku należnego, na dzień „transfereu”. Pracownicy są już w posiadaniu identyfikatorów, a nawet gdyby było inaczej, to:

przecież nie każdy pracownik będący w posiadaniu identyfikatora zechce przystąpić do programu;
przecież nie każdy pracownik który nawet zechciał przystąpić do programu – będzie mógł lub chciał korzystać codziennie z ZO za dofinansowaniem.

Podsumowując: Nawet jeśli tut. organ zechciałby uznać, że identyfikator w jakimś zakresie jest bonem w rozumieniu VatU to z całą pewnością nie wchodzi w rachubę możliwość uznania, że mamy tutaj do czynienia z Bonem SPV. To zatem automatycznie musi oznaczać, że Spółka na gruncie VatU nie jest i nie może być uznana za podmiot, który świadczy, choćby w części usługi gastronomiczne na rzecz swoich pracowników.

Wydaje się, że w odniesieniu do identyfikatorów pracowniczych nie będzie spełniona także definicja bonu różnego przeznaczenia (dalej: Bony MPV). Wynika to w znacznej mierze z tych samych względów, jak to ma miejsce przy Bonie SPV. Brak działania przez Spółkę w tym zakresie jako podatnik VAT, trudność (niemożliwość) ze wskazaniem momentu, w którym dochodzi do emisji i transferu Bonu. Ale nawet, gdyby uznać, że taka sytuacja jest możliwa, to brzmienie art. 8b ust. 1-2 VatU jednoznacznie wskazują, że Spółka w tym zakresie (tj. wyświadczenie usługi gastronomiczna dot. ZO za dofinansowaniem) nie jest podatnikiem VAT, albowiem to dostawca/usługodawca (tut. Operator) jest podatnikiem VAT, a nabywcą jest pracownik.

Z tego też powodu strony w umowie współpracy zasadnie przyjęły, ze Operator wystawia paragon na pracownika w 100% za wydane danego dnia ZO za dofinansowaniem. Późniejsze (tj. dokonywane już w następnym miesiącu) rozliczenie pomiędzy Spółką a Operatorem jest już tylko zwykłym rozliczeniem dofinansowania za pracowników Spółki. Dofinansowanie takie, regulowane zbiorczo na podstawie noty obciążeniowej wystawionej przez Operatora i dostarczonej do Spółki wraz z Raportem, pozostaje jednak już poza system VAT. Tym samym nie może mieć jakiegokolwiek wpływu na prawa obowiązki Spółki na gruncie tego podatku.

Ad 2.

Czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej Spółkę ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu?

W umowie współpracy zawartej między Spółką i Operatorem zaprojektowano zapis, zgodnie z którym Spółka zobowiązała się wyrównać określoną kwotą wartość obrotu, gdy będzie ona niższa aniżeli ta, którą Operator by uzyskał, gdyby sprzedał co najmniej 5,5 tys. ZO/msc.

Jeżeli zatem Operator w jakimś miesiącu sprzedał np. 5,4 tys. ZO, to wedle projektowanej umowy będzie uprawniony do:

obciążenia Spółki kwotą wyliczoną wg. wzoru: (…) oraz
wystawienia faktury VAT lub noty na Spółkę.

Czy zatem, gdyby Spółka otrzymała nie notę, ale fakturę VAT to będzie ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury?

Po pierwsze, wydaje się, że wartość takiej rekompensaty podlega ustawie o VAT. Należy zakładać, że mamy tut. do czynienia z usługą ze strony Operatora (art. 8 ust. 1 pkt 2 VatU). Operator zobowiązał się bowiem prowadzić stołówkę na terenie zakładu Spółki pomimo, że może zdarzyć się, iż przedsięwzięcie chwilami nie będzie opłacalne. Operator zobowiązał się zatem znosić niekorzystną dla siebie sytuację. Nie wydaje się jednocześnie, aby była to usługa gastronomiczna, o której jest mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 VatU. Tym samym wyłączenie prawa do odliczenia wynikającego z tego przepisu nie będzie miało tut. zastosowania.

Jednocześnie Spółka stoi na stanowisku, że nie znajdzie zastosowania także dyspozycja art. 88 ust. 3a pkt 2 VatU. Tym samym Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT, gdy taką od Operatora otrzyma.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

prawidłowe – w zakresie czy Spółka w związku z wdrożeniem planowanego systemu dofinansowania do ZO może być uznana w tym zakresie za podatnika VAT, który świadczy usługę lub dostawę towarów na rzecz swoich pracowników,
prawidłowe – w zakresie czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej Spółkę ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…) – art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarami – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz – w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 8 ust. 2 ustawy – za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Przepis ten stanowi implementację do polskiego systemu prawnego art. 26 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 z późn. zm., dalej Dyrektywa 2006/112/WE). Zgodnie z tą regulacją za odpłatne świadczenie usług uznaje się każdą z następujących czynności:

użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników lub, bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, w przypadkach kiedy VAT od takich towarów podlegał w całości lub w części odliczeniu;
nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zgodnie z art. 26 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE państwa członkowskie mogą odstąpić od stosowania przepisów ust. 1, pod warunkiem, że takie odstępstwo nie będzie prowadzić do zakłóceń konkurencji.

Analiza powołanych przepisów Dyrektywy 2006/112/WE prowadzi zatem do wniosku, że ratio legis tych regulacji stanowi zapobieżenie sytuacji, w której nieodpłatne świadczenie usług bądź dostawa towarów z uwagi na swój charakter – bez wynagrodzenia – stanowiłoby czynność pociągającą za sobą skutek w postaci naruszenia konkurencji, naruszenia zasady neutralności, naruszenia wynikającej z konstrukcji podatku VAT zasady faktycznego opodatkowania konsumpcji (podatek od wartości dodanej obciąża konsumpcję) oraz zasady powszechności opodatkowania.

Przez sprzedaż, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie zaś z art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepis ten wprowadza zasadę, że w przypadku gdy podmiot „pośredniczy” pomiędzy podmiotem faktycznie świadczącym usługę, a jej odbiorcą, przyjmuje się, że podmiot ten działa tak jakby sam wcześniej nabył taką usługę, a następnie ją wyświadczył, co sprawia, że opodatkowaniu podlegają wszystkie etapy w świadczeniu usług, łącznie z tym, w którym nie wykonuje się czynności faktycznych.

Należy wyjaśnić, iż pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie nie będące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca, wierzyciel) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko takie potwierdza również orzecznictwo TSUE. I tak, w sprawie o sygn. C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia) TSUE stwierdził, że: „świadczenie usług realizowane jest za wynagrodzeniem w rozumieniu art. 2 (1) VI Dyrektywy i stąd podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca (Spółka) jest zakładem produkcyjnym działającym w branży meblarskiej. W zakładzie Spółki jest zatrudnionych ok. (…) osób. Spółka podjęła starania zmierzające do otwarcia stołówki przyzakładowej. Spółka nie ma jednak doświadczenia w branży gastronomicznej w związku z tym postanowiono skorzystać z firmy zewnętrznej (dalej: Operator lub Operator Gastronomiczny). Spółka podjęła decyzję, że usytuuje na terenie zakładu obiekt, który będzie funkcjonował jako stołówka. Zakupiono specjalnie w tym celu zaprojektowany i przygotowany zestaw kilkunastu kontenerów. Spółka zapewni także stosowne wyposażenie obiektu stołówki w sprzęt AGD.

Spółka z Operatorem zamierza podpisać umowę o współpracy. Na podstawie zapisów tej umowy Spółka odda w najem na okres nie krótszy aniżeli 3 lata obiekt stołówki (ww. zestaw kontenerowy). Z tego tytułu Spółka będzie obciążała Operatora Gastronomicznego stosowną kwotą czynszu miesięcznego.

Operator będzie wystawiał paragony na rzecz pracowników i inne osoby, które będą dokonywały zakupu żywności i/lub usług od Operatora na ternie zakładu Spółki.

Pracownikowi przysługuje prawo do nabycia ZO za dofinansowaniem tylko w dni dla niego robocze. To oznacza, że w dni, w których Pracownik nie świadczy pracy (np. urlop wypoczynkowy, macierzyński, rodzicielski, niezdolność do pracy z powodu choroby, opieki nad chorym członkiem rodziny oraz dni ustalone jako wolne od pracy w Spółce) nie ma on prawa do nabycia ZO za dofinansowaniem.

Planuje się wprowadzenie także Regulaminu Korzystania ze Stołówki, w którym będą określone zasady i warunki korzystania przez pracowników z dofinansowania do ZO. Regulamin wprowadzi Spółka, a każdy pracownik, który będzie chciał skorzystać z dofinansowania do ZO będzie musiał zaakceptować warunki tego Regulaminu, składając stosowne oświadczenie, w którym wyrazi zgodę na przyjęte zasady i warunki. W Regulaminie wskazuje się, że Spółka nie prowadzi na terenie zakładu działalności gospodarczej w zakresie działalności związanej z wyżywieniem i nie jest stroną umów, których przedmiotem byłaby: usługa gastronomiczna, sprzedaż posiłków lub napojów na terenie Stołówki. Wskazuje się tam, że stroną umowy zawsze jest Operator.

Zgodnie z treścią projektowanej umowy oraz dodatkowo Regulaminu pracownik, aby skorzystać z zakupu ZO za dofinansowaniem będzie zobowiązany okazać, przy zakupie ZO za dofinansowaniem (i tylko w tym przypadku), ww. identyfikator. Pracownik Operatora, używając odpowiedniego czytnika dokona stosownego zeskanowania danych z paska magnetycznego (wyłącznie numer). Następnie przewiduje się, że pracownik Operatora wyda pracownikowi paragon na kwotę (…) zł. Pracownik Spółki będzie jednak zobowiązany uiścić tylko (…) zł. Dofinansowanie będzie miało stałą wartość. Obecnie przewiduje się, że będzie to (…) zł do ZO.

Dofinansowanie będzie realizowane przez Spółkę ze środków obrotowych Spółki. Z dofinansowania do ZO będą wyłącznie mogli skorzystać zatrudnieni na podstawie umowy o pracę.

Operator Gastronomiczny zobowiązuje się w umowie, że będzie przygotowywać miesięcznie i z dołu dla działu (…) Spółki stosowny Raport, który będzie zawierać: nr identyfikatora zaczytany z paska magnetycznego, daty wydania ZO za dofinansowaniem dla danego nr identyfikatora oraz zbiorcze podliczenie wydanych ZO za dofinansowaniem w danym miesiącu. Raport będzie przekazywany przez Operatora, drogą elektroniczną oraz w określonym przez służby IT obu podmiotów formacie. Przewiduje, się że Raport będzie musiał być przekazany w pierwszych 3 dniach roboczych miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy Raport. Termin ten może jednak w przyszłości ulec wydłużeniu lub skróceniu. Po otrzymaniu tego Raportu pracownicy działu (…) będą w stanie ustalić, z ilu obiadów w poprzednim miesiącu skorzystał pracownik. Spółka, jako płatnik PIT, będzie mogła łatwo oraz z dołu ustalić, jaką rzeczywistą wartość przychodu do opodatkowania można doliczyć danemu pracownikowi za ubiegły miesiąc.

Ponadto na podstawie Raportu Spółka będzie w stanie dokonać zbiorczego przelewu kwoty dofinansowania, i to bezpośrednio na rzecz Operatora (to jest: jedna kwota za wszystkich pracowników, którzy w uprzednim miesiącu skorzystali z ZO za dofinansowaniem). Spółka będzie dokonywała przelewu dofinansowania zbiorczo w terminie 7 dni od otrzymania Raportu. Strony postanowiły w umowie, że przelew będzie realizowany bezpośrednio na rzecz Operatora na podstawie noty obciążeniowej. Nota obciążeniowa będzie przesyłana do Spółki elektronicznie wraz z Raportem.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwości czy w związku z wdrożeniem planowanego systemu dofinansowania do ZO, może być on uznany w tym zakresie za podatnika VAT, który świadczy usługę lub dostawę towarów na rzecz swoich pracowników.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości wskazać jeszcze raz należy, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Dlatego dla ustalenia czy konkretne świadczenie podlega opodatkowaniu istotne jest więc ustalenie celu takiego świadczenia.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz opis sprawy stwierdzić należy, że w przedmiotowej sytuacji Wnioskodawca nie dokonuje jakiegokolwiek świadczenia na rzecz pracowników.

Z opisu sprawy wynika, że stroną umowy o świadczenie usług gastronomicznych jest pracownik, który uiszcza za nią należność z uwzględnieniem dofinansowania do ZO, które wynika z umowy pomiędzy świadczącym usługę (Operatorem) a Wnioskodawcą. W analizowanej sprawie Wnioskodawca reguluje jedynie brakującą należność za wyświadczoną na rzecz jego pracowników usługę gastronomiczną. Zatem, w żadnym momencie nie dochodzi pomiędzy Wnioskodawcą a jego pracownikami do świadczenia usług.

Przekazanie Operatorowi środków pieniężnych tytułem udzielonego dofinansowania do ZO nie dotyczy świadczenia mającego charakter usługi lecz jest świadczeniem pieniężnym.

Pieniądze jako środek płatniczy nie są towarem i nie mieszczą się w granicach definicji „towaru”, zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, tym samym ich przekazanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie fakt uregulowania przez Wnioskodawcę należności w wysokości dofinansowania do ZO, nie powoduje, że po stronie Zainteresowanego dochodzi do świadczenia usług lub dostawy towarów na rzecz pracowników. Tym samym, czynność ta nie podlega u Wnioskodawcy uregulowaniom ustawy o podatku VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało ocenić jako prawidłowe.

Ponadto w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma wątpliwości czy będzie on uprawniony do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej go ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednakże ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć zatem charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążąc się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika obrotami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością przedsiębiorstwa, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

Z pośrednim związkiem dokonanych zakupów z działalnością podatnika mamy zatem do czynienia wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez przedsiębiorstwo sprzedaży.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:

uchylony,
nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Ponadto zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Z treści cytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka jest zakładem produkcyjnym działającym w branży meblarskiej.

Spółka podjęła starania zmierzające do otwarcia stołówki przyzakładowej. Spółka zamierza podpisać umowę o współpracy z Operatorem Gastronomicznym. Na podstawie zapisów tej umowy Spółka odda w najem na okres nie krótszy aniżeli 3 lata obiekt stołówki. Z tego tytułu Spółka będzie obciążała Operatora Gastronomicznego stosowną kwotą czynszu miesięcznego.

Strony postanowiły w umowie, że Operator będzie dokonywał m.in. sprzedaży zestawów obiadowych (ZO) oraz będzie dostarczał także inne posiłki bezpośrednio na rzecz pracowników Spółki.

Strony w umowie współpracy wprowadziły także mechanizm, który ma zagwarantować dla Operatora określony poziom rentowności. Był to warunek, od którego Operator uzależniał podpisanie umowy. Mianowicie do umowy wprowadzono następujące zapisy:(…)

W projektowanej umowie znalazł się także paragraf, w którym strony postanawiają, m.in. że: (…)

Mając na uwadze powyższe okoliczności sprawy oraz wątpliwości Wnioskodawcy odnośnie prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury VAT otrzymanej od Operatora obciążającej go ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu należy rozstrzygnąć czy świadczona przez Operatora czynność udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu podatkiem VAT oraz czy ma ona związek z opodatkowaną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powyższego podkreślić jeszcze raz należy, że pojęcie świadczenia usług w podatku od towarów i usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika – nie będące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu. Z kolei aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Biorąc pod uwagę powyższe wskazać należy, że wypłacana przez Wnioskodawcę na rzecz Operatora kwota z tytułu nieosiągnięcia przez Operatora minimum sprzedażowego Zestawów Obiadowych (ZO) stanowi wynagrodzenie w zamian za jego określone zachowanie, (tj. pozostawanie w gotowości do świadczenia usług gastronomicznych na rzecz pracowników Wnioskodawcy), na podstawie ustalonego stosunku prawnego jakim jest zawarta pomiędzy stronami umowa. Spełniona zatem została przesłanka istnienia związku pomiędzy zapłatą, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem wypłacana przez Wnioskodawcę na rzecz Operatora kwota za pozostawanie w gotowości do świadczenia usług gastronomicznych na rzecz pracowników Wnioskodawcy, stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W konsekwencji Operator będzie zobowiązany do udokumentowania otrzymanego wynagrodzenia fakturą VAT.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Przy czym, na podstawie art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%: stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W art. 41 ust. 13 ustawy wskazano, że do towarów i usług będących przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienionych w Nomenklaturze scalonej (CN) lub w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, stosuje się stawkę podatku w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w przepisach ustawy lub przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie określono inną stawkę.

Odnosząc się zatem do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT wystawionej przez Operatora dokumentującej wykonanie ww. usługi należy jeszcze raz podkreślić, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W analizowanej sprawie Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej opłatę za ewentualną zbyt niską sprzedaż Zestawów Obiadowych w danym miesiącu, gdyż jest ona związana z prowadzoną działalnością opodatkowaną w postaci wynajmu pomieszczeń na stołówkę zakładową. Zauważyć bowiem należy, że opłata ta ma zagwarantować dla Operatora Gastronomicznego określony poziom rentowności, od czego uzależnione było podpisanie umowy na prowadzenie stołówki zakładowej, a tym samym oddanie w najem na okres nie krótszy niż 3 lata wybudowanego i wyposażonego przez Wnioskodawcę obiektu stołówki, z tytułu czego Operator Gastronomiczny obciążany jest stosowną kwotą czynszu miesięcznego. Tym samym ewentualne uiszczenie opłaty za zbyt niską sprzedaż Zestawów Obiadowych w danym miesiącu ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT.

Ponadto w analizowanej sprawie nie będą miały zastosowania przepisy art. 88 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 3a pkt 2 ustawy. Bowiem nabywana przez Wnioskodawcę od Operatora usługa (pozostawania Operatora w gotowości do świadczenia usług gastronomicznych na rzecz pracowników Wnioskodawcy) nie stanowi usługi gastronomicznej. Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz z przepisów wykonawczych do tej ustawy nie wynika też aby przedmiotowa usługa korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Reasumując, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, Wnioskodawcy (Spółce) będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z wystawionej przez Operatora faktury VAT obciążającej go ewentualną opłatą za zbyt niską sprzedaż ZO w danym miesiącu, gdyż zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT – poniesiony wydatek będzie miał związek z działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało ocenić jako prawidłowe.

Należy podkreślić, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin