Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4015.186.2020.2.AD
z 18 września 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 czerwca 2020 r. (data wpływu – 23 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości lokalowej obciążonej hipoteką – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 czerwca 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości lokalowej obciążonej hipoteką.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W 2008 r. Wnioskodawca wraz z B.K. (obecnie B.M. – zmiana nazwiska nastąpiła po ślubie w 2009 r. – dalej: B.K.) nabył nieruchomość (samodzielny lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej 66,75 m²) zlokalizowaną w G. Nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło w drodze zawarcia umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego (repetorium z 01 lipca 2008 r.). Na mocy umowy przeniesienia własności lokalu w formie aktu notarialnego (repetorium z 09 lutego 2009 r.) wyodrębniona została odrębna własność lokalu, z którą to własnością związany jest udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu i własności części wspólnych budynku i urządzeń, które nie służą do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali.

W chwili nabycia mieszkania Wnioskodawca oraz B.K. nie byli małżeństwem. Związek małżeński został zawarty 26 września 2009 r.

Nabycie przedmiotowej nieruchomości zostało sfinansowane ze środków pieniężnych pochodzących z kredytu hipotecznego z 01 lipca 2008 r., udzielonego przez Bank, zaciągniętego przez Wnioskodawcę oraz B.K. wspólnie, na podstawie umowy z Bankiem, o wartości całkowitej 226 173 pln indeksowanego do chf, z zastosowaniem kursu sprzedaży chf obowiązującego w dniu płatności raty kredytu (tj. 112 676,61 chf na dzień zawarcia umowy kredytowej). Kredyt został udzielony na 35 lat (tj. 420 rat) licząc od dnia wypłaty kredytu. Na nieruchomości Bank ustanowił zabezpieczenie kredytu wraz z odsetkami w postaci hipoteki kaucyjnej do kwoty 384 494,10 pln, wpisanej w dziale IV księgi wieczystej. Ustanowiona hipoteka kaucyjna, zgodnie z umową kredytu hipotecznego, zabezpiecza spłatę zobowiązania kredytowego.

Zgodnie z treścią umowy kredytowej, Wnioskodawca wraz z B.K. odpowiada solidarnie za wynikające z niej zadłużenie. Od 2017 r. Wnioskodawca z B.K. nie pozostają w związku małżeńskim (są po rozwodzie), Wnioskodawca z B.K. w chwili zakupu mieszkania byli oraz obecnie są osobami niespokrewnionymi, będąc jednocześnie współwłaścicielami przedmiotowego mieszkania w udziałach po 1, w związku z czym są zaliczani do tzw. III grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadów i darowizn.

W przeciągu najbliższych dwóch miesięcy Wnioskodawca wraz z B.K. planuje dokonać zniesienia współwłasności przedmiotowego mieszkania w taki sposób, że Wnioskodawca nabędzie całe przedmiotowe mieszkanie na wyłączną własność bez jakichkolwiek spłat i dopłat na rzecz byłej żony. B.K. natomiast przeniesie na Wnioskodawcę cały przysługujący jej udział 1/2 mieszkania i nie otrzyma z tego tytułu żadnego pieniężnego wynagrodzenia. Jedocześnie Wnioskodawca, w umowie zniesienia współwłasności, w zamian za takie zniesienie współwłasności, zobowiąże się do przejęcia całości zaciągniętego pierwotnie przez Wnioskodawcę i B.K. kredytu hipotecznego i oświadczy, że będzie spłacał cały kredyt sam i nie będzie z tego tytułu żądał od B.K. żadnych spłat jako dłużnika solidarnego, zwalniając ją w ten sposób ze spłacania kredytu (Wnioskodawca nie zażąda od B.K. zwrotu spłaconego kredytu w części jaka przypadałaby na przysługujący jej udział).

Określając wzajemne zobowiązania związane ze zniesieniem współwłasności nieruchomości oraz przyjmując, że to Wnioskodawca nabędzie całe mieszkanie na wyłączną własność bez jakichkolwiek spłat i dopłat na rzecz B.K., a więc B.K. nie otrzyma z tego tytułu żadnego wynagrodzenia, Wnioskodawca wraz z B.K. przyjęli jako świadczenie ekwiwalentne odpowiadające zbywanemu udziałowi w nieruchomości – zwolnienie B.K. z długu z tytułu kredytu.

Zniesienie współwłasności nastąpi więc w zamian za zwolnienie B.K. z długu. Zwolnienie z długu będzie miało charakter nieodpłatny i nie będzie stanowiło przysporzenia majątkowego B.K. Między Wnioskodawcą a byłą żoną nie nastąpi żaden przepływ środków pieniężnych. Bank decyzją kredytową z 04 czerwca 2020 r. wyraził zgodę na takie zwolnienie z długu B.K. pod warunkiem podpisania aneksu do umowy kredytowej i spełnienia warunków jego wejścia w życie, w tym podpisanie aktu notarialnego dot. zniesienia współwłasności do dnia ważności decyzji, czyli do 03 sierpnia 2020 r. Po sporządzeniu przedmiotowego aktu notarialnego Bank wypisze B.K. z umowy kredytowej, w efekcie czego faktycznym i jedynym zobowiązanym z tytułu umowy kredytowej zaciągniętej pierwotnie przez Wnioskodawcę i B.K. pozostanie Wnioskodawca. Po zawarciu umowy przejęcia długu z umowy kredytowej w postaci aneksu do umowy kredytowej B.K. nie będzie już solidarnie odpowiadać za zobowiązania z tytułu umowy kredytu, natomiast Wnioskodawca stanie się jedyną osobą zobowiązaną wobec Banku do uregulowania całości zobowiązania z tytułu kredytu zaciągniętego na nabycie nieruchomości na podstawie umowy o kredyt hipoteczny z 01 lipca 2008 r.

W chwili nabycia nieruchomości Wnioskodawca wraz z B.K. byli stanów wolnych, w chwili zakupu mieszkania byli oraz obecnie są osobami niespokrewnionymi będąc jednocześnie współwłaścicielami przedmiotowego mieszkania w udziałach po 1, w związku z czym są zaliczani do tzw. III grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadów i darowizn.

Pozostała rzeczywista wartość zadłużenia z tytułu kredytu na zakup nieruchomości będzie wyższa aniżeli wartość rynkowa mieszkania w dniu zniesienia współwłasności przedmiotowego mieszkania. Aktualna wartość rynkowa mieszkania wynosi ok. 230 000 zł., natomiast wartość pozostałego do spłaty zadłużenia na 22 czerwca 2020 r. wynosi 77 805,73 chf (tj. ok 320 450,68 pln – wg tabeli kursów walut obcych Banku). Przewidywany termin zniesienia współwłasności nastąpi przed 4 sierpnia 2020 r.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy czynność zniesienia współwłasności nieruchomości posiadanej przez B.K. w zamian za przejęcie przez Wnioskodawcę całości pozostałego do spłaty długu wobec Banku przypadającego na B.K., podlega opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane planowane zniesienie współwłasności nie będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Wprawdzie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wymienia jako podmiot opodatkowania umowę zniesienia współwłasności, jednakże w części dotyczącej spłat lub dopłat. Oznacza to, że przepis ten ma zastosowanie tylko do takiej formy zniesienia współwłasności, w której następują spłaty lub dopłaty. Na moment zawarcia umowy, na podstawie której dojdzie do zniesienia współwłasności między Wnioskodawcą a B.K., nie nastąpią spłaty ani dopłaty.

Reasumując, w przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu, strony nie będą dokonywały na swoją rzecz z tytułu zniesienia współwłasności żadnych spłat ani dopłat pieniężnych, tym samym, w opinii Wnioskodawcy, opisane zdarzenie przyszłe nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest tylko i wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości lokalowej obciążonej hipoteką. W zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 815, ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu.

Jak stanowi art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a stosownie do art. 4 pkt 5 przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności ciąży on na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.

Podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określona została w art. 6 ust. 1 ustawy. Zgodnie z pkt 5 tego przepisu przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku stanowi ją wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

Stosownie natomiast do art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym stawka podatku wynosi 2 %.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca planuje zawrzeć w formie aktu notarialnego umowę nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Na podstawie planowanej umowy Wnioskodawca nabędzie cały udział należący do współwłaścicielki nieruchomości lokalowej bez jakichkolwiek spłat i dopłat na jej rzecz, a współwłaścicielka przeniesie nieodpłatnie – bez jakiegokolwiek wynagrodzenia pieniężnego na Wnioskodawcę prawo przysługującego jej udziału w prawie własności nieruchomości lokalowej (w wysokości ½). Nieruchomość lokalowa będąca przedmiotem zniesienia współwłasności obciążona jest hipoteką.

W świetle opisu zdarzenia przyszłego i powołanych wyżej przepisów prawa stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatkowi temu podlegają bowiem tylko czynności wymienione wprost w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zawierającym zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu. W niniejszej sprawie Wnioskodawca planuje zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości bez spłat i dopłat. Wobec tego będzie to czynność cywilnoprawna, która nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i jako czynność niewymieniona w ustawowym katalogu art. 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W tej sytuacji przejęcie spłaty kredytu wyłącznie przez Wnioskodawcę pozostaje bez wpływu na kwalifikację opisanej czynności na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.