Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-1.4012.530.2020.2.MSU
z 28 września 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2020 r. (data wpływu 15 lipca 2020 r.), uzupełnionego pismem z dnia 16 września 2020 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania ulgi za złe długi - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania ulgi za złe długi.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 16 września 2020 r. (data wpływu) o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku).

Konsorcjum firm „….” Sp. z o.o. i „…..” Sp. z o.o. zawarły w dniu 27.11.2017r. z Gminą …. umowę nr ….. na wykonanie robót budowlanych związanych z realizacją inwestycyjną pn. „…..”- zał. nr 1.

Za wykonane roboty Lider Konsorcjum ….. sp. z o.o. wystawił dla Gminy …..fakturę VAT nr …… z dnia 25.02.2019r. na wartość netto: 1.495.052,00 zł VAT: 343.861,96 zł (termin płatności 27.03.2019r.) - zał. Nr 2.

Jako jedynego podwykonawcę do realizacji tego zadania Konsorcjum wyznaczyło firmę X sp. z o.o. z ……. Spółka …. - jako członek konsorcjum, zawarła umowę podwykonawczą z X w dniu 02.03.2018r. - zał. Nr 3.

W umowie podwykonawczej dopuszczono możliwość dokonania bezpośredniej płatności ze strony Zamawiającego na rzecz Podwykonawcy za wykonane i odebrane prace. Podwykonawca X zwrócił się z wnioskiem o dokonanie cesji z powodu wymogu banku, który miał finansować realizację.

W dniu 30.10.2018r. Konsorcjum firm „….” sp. z o.o. i „…..” sp. z o.o. (cedent) zawarła umowę przelewu wierzytelności z firmą podwykonawczą X sp. z o.o. (cesjonariusz) — zał. Nr 4.

W piśmie z dnia 31.10.2018r. Gmina ….. poinformowała Konsorcjum firm „…..” sp. z o.o. i „…..” Sp. z o.o., iż wyraża zgodę na dokonanie cesji wierzytelności przyszłej wynikającej z umowy z dnia 30.10.2018r. obejmującą część należności wynagrodzenia sp. z o.o. na podstawie umowy …… z dnia 28.11.2017r. za prawidłowo wykonywane prace na inwestycji ….." do kwoty 1.230.352,00 zł. netto na rzecz Podwykonawcy - zał. Nr 6.

W wyniku prowadzonych prac Podwykonawca dopuścił się jednak poważnych uchybień w realizacji prac, a zwłaszcza w ich nieterminowym wykonaniu, w związku z przekroczeniem terminu wykonania całej inwestycji i nieprzedłożenia do akceptacji projektu zmiany umowy o podwykonawstwo, co skutkowało tym, iż Zamawiający, tj. Gmina ….. naliczyła Konsorcjum firm „…." sp. z o.o. i „…..” sp. z o.o. kary umowne w wysokości 1.158.515.82 zł na podstawie not obciążeniowych:

nr ….. z dnia 07.11.2018r. na kwotę 441.339,36 zł, - zał. Nr 7

nr ….. z dnia 26.11.2018r. na kwotę 174.696,83 zł., - zał. Nr 8

nr …… z dnia 31.12.2018r. na kwotę 321.809,95 zł., - zał. Nr 9

nr …… z dnia 29.01.2019r. 220.669,68 zł. - zał. Nr 10.

Kwotą tą konsorcjum, zgodnie z zapisami umowy, w całości obciążyło Podwykonawcę, informując o tym Zamawiającego. Jednocześnie konsorcjum po wystawieniu faktury dla Gminy ….. przez Lidera konsorcjum firmę „….. sp. z o.o.” w dniu 22.03.2019r., zgodnie z pismem znak …… (zał. Nr 11), zażądano wstrzymania płatności na rzecz Podwykonawcy i skierowania spornej kwoty do depozytu sądowego. Zamawiający jednak postąpił inaczej i dokonał zapłaty bezpośrednio do Podwykonawcy.

Gmina …… dokonała przelewu środków finansowych w wysokości 1.230.352,00 zł na podstawie cesji z dnia 30.10.2018r. na rzecz Podwykonawcy, potrącając kwotę 608.561,96 zł tytułem części ww. kar umownych z wynagrodzenia przysługującego „…..” sp. z o.o. na podstawie umowy nr …… z dnia 28.11.2017r.

Z tego powodu konsorcjum początkowo starało się rozwiązać spór polubownie, a obecnie po przesłaniu wezwań do zapłaty, będzie dochodzić swoich roszczeń sądownie zarówno od Gminy …., jak i Podwykonawcy X.

W dniu 05.04.2019r. ….. sp. z o.o. wystosowała do Gminy przedsądowe wezwanie do zapłaty w związku z brakiem zapłaty faktury VAT nr ….. z dnia 25.02.2019r. - pismo z dnia 05.04.2019 ….. - zał. Nr 12.

Wskutek braku otrzymania zapłaty za wystawioną fakturę na Gminę ….., powstała zaległość Spółki „…. sp. z o.o.” wobec urzędu skarbowego, tytułem podatku od towarów i usług VAT za m-c luty 2019r.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca na pytanie Organu „Czy świadczenie usług (wykonanie robót budowlanych) związanych z realizacją inwestycji pn. „……” było dokonywane na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2017 r., poz. 1508 oraz z 2018 r. poz. 149, 398, 1544 i 1629) postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji?”, wskazał: "…." Sp. z o.o. potwierdza, iż świadczenie usług w postaci wykonanych robót budowlanych związanych z realizacją inwestycji pn. „……” było dokonywane na rzecz podatnika, o którym mowa art .15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020r. poz. 106 z późn. zmianami) 2015 r. Gmina ….. w okresie ww. świadczenia usługi nie była w trakcie postępowania upadłościowego ani w trakcie likwidacji zgodnie z przepisami - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2017 r., poz. 1508 oraz z 2018 r. poz. 149, 398, 1544 i 1629)”.

Następnie na pytanie Organu „Czy na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej (pierwotnej), w której dokonuje się korekty:

1. wierzyciel (Wnioskodawca) i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni?
2. dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji?”
   
   

Wnioskodawca wskazał, iż "….." Sp. z o.o. oraz Gmina …… na dzień złożenia deklaracji podatkowej (pierwotnej), w której dokonana była korekta są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni, b) dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji? Odpowiedź: "….." potwierdza, iż na dzień dzisiejszy nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.”

W dalszej kolejności na pytanie Organu „Kiedy upłynął/upłynie 90 dzień od terminu płatności określonego w fakturze wystawionej przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Termin zapłaty określony w fakturze VAT Nr ….. z dnia 25.02.2019 na kwotę brutto: 1.838.913,86zł wskazany był na dzień 27.03.2019, zatem 90 dzień od terminu płatności określonego w fakturze wystawionej przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy upłynął 25.06.2019r.”.

Na pytanie Organu nr 4 „Czy termin płatności wynikający z faktury wystawionej przez Wnioskodawcę dla Gminy za świadczone usługi nie ulegnie zmianie? Jeżeli nastąpi zmiana terminu płatności, to jaki termin płatności jest przewidywany?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Termin płatności wystawionej przez "….." Sp. z o.o. faktury VAT o numerze ….. w dniu 25.02.2019 na kwotę: 1.838.913,86zł i terminem przypadającym w dniu 27.03.2019 nie ulegnie zmianie”.

Następnie na pytanie Organu nr 5 „Kiedy Wnioskodawca ma zamiar złożyć ewentualne korekty deklaracji, tj. czy przed upływem 2 lat czy po upływie 2 lat od daty wystawienia faktury objętej zakresem wniosku?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Wnioskodawca ma zamiar złożyć korektę deklaracji przed upływem 2 lat od daty wystawienia faktury VAT”.

Z kolei na pytanie Organu nr 6 „Czego dotyczy przedmiot not obciążeniowych, o których mowa we wniosku (np. czy dotyczy kar umownych, wynikających z odpowiednich zapisów z podpisanej z Gminą umowy nr …..)?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Przedmiot not obciążeniowych, o których mowa we wniosku dotyczy kar umownych, wynikających z odpowiednich zapisów z umowy z Gminą nr FER.272.15.2017, i tak odpowiednio:

1. Nota księgowa Nr: …… z dnia 07 listopada 2018r. wystawiona przez Gminę ….. na kwotę: 441.339,36zł, dotyczy kar umownych, zgodnie z zapisem § 12 umowy. Na kwotę noty 441.339,36zł składa się obciążenie kwotą: 349.393,66 zł., tytułem opóźnienia w terminie zakończenia robót objętych umową ….. z dnia 28 listopada 2017r. dotyczącej zadania inwestycyjnego pn. „….. za okres od 01.10.2018 do 07.11.2018r. oraz kwotą: 91.945,70 zł. z tytułu nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu zmiany umowy o podwykonawstwo (tj. projektu aneksu z dnia 28.08.2018 do umowy z dnia 01.08.2018r. do umowy z dnia 01.08.2018r. zgodnie z § 12 pkt 1.6 umowy, mówiącym o tym, że „Wykonawca płaci Zamawiającemu kary umowne za nieprzedłożenie do zaakceptowania projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, lub projektu jej zmiany w wysokości 5% wynagrodzenia umownego brutto określonego w § 6.
2. Nota księgowa nr …… z dnia 26 listopada 2018r wystawiona przez Gminę …… na kwotę: 174.696,83 zł., zgodnie z zapisem § 12 umowy, wskazującego, iż: „Wykonawca zapłaci Zamawiającemu kary umowne: 1) Za opóźnienie w terminie zakończenia robót, o którym mowa w § 2 ust. 2 w wysokości 0,5% wynagrodzenia brutto określonego w § 6, za każdy dzień opóźnienia”. Na kwotę 174.696,83 zł., składa się obciążenie tytułem opóźnienia w terminie zakończenia robót objętych umową …. z dnia 28 listopada 2017r. dotyczącej zadania inwestycyjnego pn. „….. za okres od 08.11.2018 do 26.11.2018r.
3. Nota księgowa nr ….. z dnia 31 grudnia 2018r. wystawiona przez Gminę …. na kwotę: 321.809,95 zł. obciążenia zgodnie z zapisem § 12 umowy, wskazującego, iż: „Wykonawca zapłaci Zamawiającemu kary umowne: 1) Za opóźnienie w terminie zakończenia robót, o którym mowa w § 2 ust. 2 w wysokości 0,5% wynagrodzenia brutto określonego w § 6, za każdy dzień opóźnienia”. Na kwotę 321.809,95 zł składa się obciążenie tytułem opóźnienia w terminie zakończenia robót objętych umową ….. z dnia 28 listopada 2017r. dotyczącej zadania inwestycyjnego pn. „…..”
4. Nota księgowa nr …. z dnia 29 stycznia 2019r. wystawiona przez Gminę ……na kwotę: 220.669,68 zł zgodnie z zapisem § 12 umowy, wskazującego, iż: „Wykonawca zapłaci Zamawiającemu kary umowne: 1) Za opóźnienie w terminie zakończenia robót, o którym mowa w § 2 ust. 2 w wysokości 0,5% wynagrodzenia brutto określonego w § 6, za każdy dzień opóźnienia”. Na kwotę 220.669,68 zł składa się obciążenie tytułem opóźnienia w terminie zakończenia robót objętych umową …… z dnia 28 listopada 2017r. dotyczącej zadania inwestycyjnego pn. „…..”
   
   

Reasumując, łączna wartość wystawionych not księgowych wystawionych zgodnie z zapisem § 12 pkt 1.1 zawartej umowy ……. z dnia 28 listopada 2017 wynosi 1.066.570,12 zł i dotyczy opóźnień w terminie zakończenia robót od 01.10.2018 do 24.01.2019r. Obciążenie kwotą 91.945,70 zł dotyczy kary z tytułu nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu zmiany umowy o podwykonawstwo zgodnie z zapisem § 12 pkt 1.6. umowy.”

Następnie na pytanie organu nr 7 „Czy Wnioskodawca kwestionuje otrzymane noty księgowe? Jeśli tak, to czy podjęto jakiekolwiek działania?”, Wnioskodawca wskazał „Tak. Wnioskodawca kwestionował otrzymane noty księgowe. Wnioskodawca został obciążony karami umownymi w łącznej kwocie: 1.158.515,82zł i kwotą tą w całości obciążył jedynego Podwykonawcę, tj. firmę X Sp. z o.o. z siedzibą w …… zgodnie z zawartą umową podwykonawczą oraz aneksem nr 1. Tym samym, łączne zobowiązanie X Sp. z o.o. z tytułu naliczonych kar umownych wyniosło: 1.158.515,82 zł. W dniu 22.03.2019 Wnioskodawca złożył do Gminy ….. pismo wskazując, iż całością kar umownych należy obciążyć Podwykonawcę X. W dniu 05.04.2019 zostało skierowane do Gminy …. wezwanie do zapłaty na rzecz "….." kwoty: 1.838.913,96 zł tytułem zapłaty faktury VAT ….. pod rygorem podjęcia dalszych kroków prawnych. W związku z brakiem odpowiedzi, obecnie przygotowywany jest pozew sądowy”.

Natomiast na pytanie Organu „Czy Wnioskodawca otrzymał (kiedy i w jakiej wysokości) jakiekolwiek wynagrodzenie od Gminy i od Podwykonawcy w związku z realizacją inwestycji?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Odpowiadając na to pytanie Wnioskodawca informuje, iż na jego konto nie wpłynęło żadne wynagrodzenie tytułem faktury 003/02/19 z dnia 25.02.2019 na kwotę 1.838.913,86 zł.”.

Następnie na pytanie Organu „Czy Podwykonawca wystawił na rzecz Wnioskodawcy fakturę za wykonane usługi?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Tak, Podwykonawca za wykonane prace wystawił fakturę VAT nr …… z dnia 20.02.2019 na kwotę 1.230.352,00zł z klauzulą „odwrotne obciążenie - VAT”.

Na pytanie nr 10 Organu „Z uwagi na wskazanie w opisie sprawy, iż „(...) w piśmie z dnia 31.10.2018r. Gmina ….. poinformowała Konsorcjum FIRM „…..” Sp. z o.o. i „…..” Sp. z o.o., iż wyraża zgodę na dokonanie cesji wierzytelności przyszłej wynikającej z umowy z dnia 30.10.2018r. obejmującą część należności wynagrodzenia Sp. z o.o. na podstawie umowy ….. z dnia 28.11.2017r. za prawidłowo wykonywane prace na inwestycji „……” do kwoty 1.230.352,00 zł netto na rzecz Podwykonawcy”, w jaki sposób ww. umowa reguluje rozliczenie pozostałej kwoty, stanowiącej część należności wynikającej z faktury nr ……?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Wnioskodawca nie wyraził zgody na dokonanie bezpośredniej zapłaty na rzecz Podwykonawcy ze względu na nieprawidłowe wykonanie prac. Należność Podwykonawcy w kwocie 1.230.352,00 zł została uregulowana w całości, poprzez dokonanie kompensaty wzajemnie przysługujących stronom wierzytelności. X nie posiadał wymagalnych roszczeń względem Konsorcjum”.

Następnie na pytanie nr 11 Organu „Jednocześnie, mając na uwadze ww. informację, a także wskazanie przez Wnioskodawcę, iż „Gmina ….. dokonała przelewu środków finansowych w wysokości 1.230.352,00 zł na podstawie cesji z dnia 30.10.2018r. na rzecz Podwykonawcy, potrącając kwotę 608.561,96 zł tytułem części ww. kar umownych z wynagrodzenia przysługującego "….." Sp. z o.o. na podstawie umowy nr ….. z dnia 28.11.2017r.”, należy jednoznacznie wskazać, w stosunku do którego podmiotu (Wnioskodawcy czy Podwykonawcy) w ramach rozliczeń finansowych Gmina potrąciła kwotę 608.561,96 zł?”, Wnioskodawca wskazał, iż „Gmina ….. dokonała potrącenia części kar umownych z kwoty przysługującej Wnioskodawcy, tj. "….." w wysokości 608.561,96 zł.”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

„…..” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zwraca się do Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej, w sprawie możliwości zastosowania przepisów, zgodnie z przesłankami wynikającymi z art. 89a ustawy o VAT do skorygowania „na minus” podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów i świadczonych usług na terytorium kraju, w przypadku wierzytelności należnej spółce …… sp. z o.o., która nie została jej zapłacona przez kontrahenta w całości Urząd Gminy ….. wynikającej z faktury VAT nr ….. z dnia 25.02.2019r. W związku z różną interpretacją samych przepisów wynikających z art. 89a ustawy o VAT do skorygowania „na minus” podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów i świadczonych usług na terytorium kraju otrzymanych od urzędników skarbowych, jak i radców prawnych, ….. sp. z o.o. wnosi jak na wstępie o wydanie interpretacji Krajowej Izby Skarbowej w powyższej sprawie.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przesłankami wynikającymi z art. 89a ustawy o VAT do skorygowania „na minus” podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów i świadczonych usług na terytorium kraju, Spółka ….. sp. z o.o. zamierza dokonać korekty podatku należnego w całości wynikającego z faktury VAT nr …… z dnia 25.02.2019r. z tytułu braku zapłaty przez Kontrahenta Urzędu Gminy …..na rzecz ….. sp. z o.o.

Wobec powyższego, …… sp. z o.o., NIP: …… nie otrzymała zapłaty za wystawioną fakturę w całości, zatem zdaniem Wnioskodawcy, spełniona została przesłanka wynikająca z art. 89a ustawy o VAT do skorygowania „na minus” podstawy opodatkowania oraz podatku należnego wynikającego z faktury VAT nr …… z dnia 25.02.2019r. i dlatego ….. sp. z o.o. zamierza dokonać korekty całości podatku „na minus” podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.

W związku z różną interpretacją samych przepisów wynikających z art. 89a ustawy o VAT do skorygowania „na minus” podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów i świadczonych usług na terytorium kraju otrzymanych od urzędników skarbowych, jak i radców prawnych, …… sp. z o.o. wnosi jak na wstępie o wydanie interpretacji Krajowej Izby Skarbowej w powyższej sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach art. 89a i art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Natomiast, w myśl art. 89a ust. 1a ustawy, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na podstawie ust. 2 powyższego artykułu, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2019 r. poz. 243, z późn. zm.), postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. (uchylony);
3. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1:
   1. wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
   2. dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
4. (uchylony);
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
6. (uchylony).
   
   

W myśl art. 89a ust. 3 ustawy, korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

W przypadku, gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części. (art. 89a ust. 4 ustawy).

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 89a ust. 5 ustawy, wierzyciel obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, o której mowa w ust. 1, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz z podaniem kwot korekty oraz danych dłużnika.

Z wniosku wynika, że Konsorcjum firm „…..” Sp. z o.o. i „…..” Sp. z o.o. zawarły w dniu 27.11.2017r. z Gminą .… umowę nr ….. na wykonanie robót budowlanych związanych z realizacją inwestycyjną pn. „…..”. Za wykonane roboty Lider Konsorcjum ….. sp. z o.o. wystawił dla Gminy ….. fakturę VAT nr ….. z dnia 25.02.2019r. Na wartość netto: 1.495.052,00 zł VAT: 343.861,96 zł (termin płatności 27.03.2019r.). Jako jedynego podwykonawcę do realizacji tego zadania Konsorcjum wyznaczyło firmę X sp. z o.o. z …... W umowie podwykonawczej dopuszczono możliwość dokonania bezpośredniej płatności ze strony Zamawiającego na rzecz Podwykonawcy za wykonane i odebrane prace. W wyniku prowadzonych prac Podwykonawca dopuścił się jednak poważnych uchybień w realizacji prac, a zwłaszcza w ich nieterminowym wykonaniu, w związku z przekroczeniem terminu wykonania całej inwestycji i nie przedłożenia do akceptacji projektu zmiany umowy o podwykonawstwo, co skutkowało tym, iż Zamawiający, tj. Gmina ……naliczyła Konsorcjum firm „….." sp. z o.o. i „…..” sp. z o.o. kary umowne w wysokości 1.158.515.82 zł na podstawie not obciążeniowych. Kwotą tą konsorcjum zgodnie z zapisami umowy w całości obciążyło Podwykonawcę, informując o tym Zamawiającego. Jednocześnie konsorcjum po wystawieniu faktury dla Gminy ……przez Lidera konsorcjum firmę „….. sp. z o.o.” w dniu 22.03.2019r., zgodnie z pismem znak ……., zażądano wstrzymania płatności na rzecz Podwykonawcy i skierowania spornej kwoty do depozytu sądowego. Zamawiający jednak postąpił inaczej i dokonał zapłaty bezpośrednio do Podwykonawcy. Gmina ……. dokonała przelewu środków finansowych w wysokości 1.230.352,00 zł na podstawie cesji z dnia 30.10.2018r. na rzecz Podwykonawcy, potrącając kwotę 608.561,96 zł. tytułem części ww. kar umownych z wynagrodzenia przysługującego „……” sp. z o.o. na podstawie umowy nr ….. z dnia 28.11.2017r. Wnioskodawca kwestionował otrzymane noty księgowe. Wnioskodawca został obciążony karami umownymi w łącznej kwocie: 1.158.515,82zł i kwotą tą w całości obciążył jedynego Podwykonawcę, tj. firmę X Sp. z o.o. z siedzibą w ….., zgodnie z zawartą umową podwykonawczą oraz aneksem nr 1. Tym samym, łączne zobowiązanie X Sp. z o.o. z tytułu naliczonych kar umownych wyniosło: 1.158.515,82 zł. W dniu 22.03.2019 Wnioskodawca złożył do Gminy ….. pismo wskazując, iż całością kar umownych należy obciążyć Podwykonawcę X. W dniu 05.04.2019 zostało skierowane do Gminy ….. wezwanie do zapłaty na rzecz "….." kwoty: 1.838.913,96 zł tytułem zapłaty faktury VAT ….. pod rygorem podjęcia dalszych kroków prawnych. W związku z brakiem odpowiedzi, obecnie przygotowywany jest pozew sądowy. Należność Podwykonawcy w kwocie 1.230.352,00 zł została uregulowana w całości, poprzez dokonanie kompensaty wzajemnie przysługujących stronom wierzytelności. X nie posiadał wymagalnych roszczeń względem Konsorcjum. Gmina ….dokonała potrącenia części kar umownych z kwoty przysługującej Wnioskodawcy, tj. "….." w wysokości 608.561,96 zł.

W tym miejscu wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia kara umowna.

Zagadnienie kar umownych regulują przepisy Działu II „Skutki niewykonania zobowiązań” ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), zwanej dalej „k.c.”

Na mocy art. 483 § 1 k.c., można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa. Kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań. Zatem, kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z dnia 8 sierpnia 2008 r., V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).

Zauważyć należy, że na podstawie art. 353¹ k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Ponadto, wskazać również należy, na art. 498 k.c., zgodnie z którym, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Powyższe oznacza, że potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie (kompensata), następuje wówczas, gdy jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności, jak i zobowiązania względem drugiej strony.

Potrącenie stanowi zatem formę wzajemnej zapłaty za istniejące pomiędzy stronami zobowiązania, co pozwala na traktowanie jej na równi z zapłatą.

Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że strony podpisując umowę ….. na wykonanie robót budowlanych związanych z realizacją inwestycyjną pn. „……” umówiły się, że w celu zabezpieczenia interesu zamawiającego (Gminy …..) ustanowiono kary umowne. Podpisanie przedmiotowej umowy w tym zakresie oznacza akceptację, że Wnioskodawca może nie otrzymać za wykonane roboty pełnego wynagrodzenia, bo zostanie ono pomniejszone o kary umowne przysługujące zamawiającemu.

Wobec powyższego, w tej sytuacji należy wskazać, że zobowiązanie z tytułu kar umownych stanowi odrębne zobowiązanie od kwoty należnej w związku z wykonaniem robót budowlanych. Bowiem wynagrodzenie należne wykonawcy (Wnioskodawcy) z tytułu robót budowlanych zostało przez Zamawiającego (Gminę ……) zapłacone (zgodnie z zapisami umowy podwykonawczej, w której dopuszczono możliwość dokonania bezpośredniej płatności ze strony Zamawiającego na rzecz Podwykonawcy za wykonane i odebrane prace - na podstawie cesji z dnia 30.10.2018r.), a jedynie kwota odpowiadająca karom umownym została przez Zamawiającego zatrzymana (potrącenie kwoty 608.561,96 zł. tytułem części ww. kar umownych z wynagrodzenia przysługującego „…..” sp. z o.o. na podstawie umowy nr …… z dnia 28.11.2017r.). Tym samym Wnioskodawca nie jest zobowiązany dokonywać w tej części odrębnej wpłaty na rzecz Zamawiającego.

Ponadto, zgodnie z art. 509 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przedmiotem przelewu - cesji jest konkretna wierzytelność czyli dające się precyzyjnie określić prawo majątkowe. Istotą przelewu wierzytelności jest umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności, prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

W okolicznościach niniejszej sprawy – jak wynika z wniosku - doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności pomiędzy Konsorcjum firm „….” sp. z o.o. i „…..” sp. z o.o. (cedent) a firmą podwykonawczą X sp. z o.o. (cesjonariusz). W piśmie z dnia 31.10.2018r. Gmina …… poinformowała Konsorcjum firm „…..” sp. z o.o. i „……” Sp. z o.o., iż wyraża zgodę na dokonanie cesji wierzytelności przyszłej wynikającej z umowy z dnia 30.10.2018r. obejmującą część należności wynagrodzenia sp. z o.o. na podstawie umowy …… z dnia 28.11.2017r. za prawidłowo wykonywane prace na inwestycji budowa boiska piłkarskiego o nawierzchni z trawy wraz z trybunami i boksami dla zawodników rezerwowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą w miejscowości ….. do kwoty 1.230.352,00 zł netto na rzecz Podwykonawcy.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie brak podstaw do stosowania przepisów art. 89a ustawy. Powyższe wynika z faktu, że potrącenie przez Zamawiającego (Gminę …..) części wynagrodzenia, stanowiące kary umowne przewidziane w zawartej przez strony umowie, jak również wypłata pozostałej części wynagrodzenia bezpośrednio podwykonawcy, zgodnie z zawartą umową cesji, nie są równoznaczne z niewywiązaniem się przez Zamawiającego z ciążącego na nim obowiązku uiszczenia wynagrodzenia wykonawcy robót budowlanych. Wobec powyższego nie można, w tym przypadku, dokonanego przez Zamawiającego (Gminę) potrącenia w formie kar umownych, jak również uregulowania należności zgodnie z zawartą umową cesji, utożsamiać z sytuacją, w której nie wywiązuje się on ze swoich zobowiązań pieniężnych. Tym samym, zatrzymanie przez Zamawiającego (Gminę ……) kwoty odpowiadającej części kar umownych, jak również wypłata części należności podwykonawcy, nie może być w świetle art. 89a ustawy traktowane jako nieuregulowanie wierzytelności.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w świetle powyższych regulacji prawnych oraz okoliczności sprawy, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do zastosowania ulgi za złe długi do należności wynikających z wystawionej w dniu 25.02.2019r. faktury, tj. należności potrąconych przez Zamawiającego w związku z wystawionymi przez niego notami księgowymi dokumentującymi kary umowne oraz należności wypłaconych przez Zamawiającego podwykonawcy, zgodnie z zawartą umową cesji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, w szczególności wykorzystywanie efektów projektu do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów usług, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie dokumentów stanowiących załączniki do wniosku, tutejszy organ pragnie w tym miejscu wyjaśnić, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy – Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika zatem, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny przesłanych załączników.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ……, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.