2020.10.12 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.475.2020.1.AK
z 12 października 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 lipca 2020 r. (data wpływu 13 lipca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lipca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawcą jest osobą fizyczną, posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce – polski rezydent podatkowy. Wnioskodawca nie posiada zadłużeń w ramach należności podatkowych; nie toczy się wobec Wnioskodawcy egzekucja w administracji. Wnioskodawca aktualnie (od marca 2020 r.) prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w ramach, której rozlicza się stawką liniową (19%) na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Należy wyjaśnić, że w latach 1986 – 1989 przedsiębiorstwo państwowe X wybudowało ze środków własnych 11-kondygnacyjny budynek mieszkalny na nieruchomości położonej w (…). W 1989 r. doszło do podziału byłego Okręgu X oraz podziału składników jego mienia, wskutek czego ww. budynek został przypisany przedsiębiorstwu państwowemu X. Zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z 1993 r. przedsiębiorstwo państwowe X zostało przekształcone w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa Y. Wszystkie lokale mieszkalne w budynku położonym w (…), w tym lokal mieszkalny zamieszkiwany przez Wnioskodawcę, zostały zasiedlone przez pracowników byłego poprzednika prawnego. Decyzją z dnia 8 maja 1989 r. przedsiębiorstwo X przydzieliło Wnioskodawcy zakładowy lokal mieszkalny Nr (…) we wspomnianym budynku. W dniu 17 czerwca 1989 r. przedsiębiorstwo X zawarło z Wnioskodawcą umowę najmu tego lokalu mieszkalnego; aneksowaną w dniu 22 września 1995 r. Wnioskodawca pracował w pozwanej spółce (i jej poprzednikami prawnymi) w okresie od dnia 15 października 1981 r. do dnia 29 lipca 2008 r.

Następnie powstało roszczenie spowodowane niewykonaniem przez pozwaną zobowiązania wynikającego z Regulaminu w sprawie zasad i trybu sprzedaży lokali mieszkalnych (w skrócie – „Regulamin”). Wedle dokumentu, strona pozwana była zobowiązana do uregulowania stanu prawnego nieruchomości położonej w (…) i odsprzedaży lokali położonych w tej nieruchomości ich długoletnim najemcom, będącym pracownikami lub byłymi pracownikami poprzednika prawnego pozwanej spółki. Zagwarantowano utrzymanie dotychczasowej działalności socjalnej na rzecz byłych i obecnych pracowników. Wnioskodawca wskazał powstanie szkody (wskutek zaniechania – braku działania pozwanej) polegające na tym, że uniemożliwił pozwany wykupienie przez Wnioskodawcę zajmowanego lokalu, a który zobowiązany byłby zapłacić jedynie część ceny rynkowej. Wskutek działania pozwanej (braku zgody na wykupienie) w majątku Wnioskodawcy powstała majątkowa strata. Powód jako podstawę prawną swojego żądania podał art. 417 Kodeksu cywilnego. Wnioskodawca wystosował wezwanie do spełnienia świadczenia wobec spółki pozwanej, która nie uczyniła zadość temu żądaniu Wnioskodawcy. Wskutek tego skierowano powództwo sądowe.

Pozwem z 2016 r. Wnioskodawca, działając jako powód wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od spółki Y (w skrócie: pozwana) kwoty stanowiącej 90% ceny rynkowej, najmowanego przez siebie lokalu mieszkalnego, położonego w budynku w (…), według wartości ustalonej przez biegłego sądowego. Roszczenie zostało skierowane w kwocie głównej 343.138,50 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na swoją rzecz odrębnych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. Powyższa wartość została ustalona w oparciu o opinię biegłego rzeczoznawcy majątkowego do spraw szacowania cen nieruchomości – opinii uznanej przez rozpatrujący Sąd.

Dnia 4 października 2017 r. Sąd Okręgowy uznał powództwo Wnioskodawcy w całości, stwierdzając co następuje. Pozwana spółka (i jej poprzednicy prawni) była zobowiązana w pakiecie socjalnym do niezwłocznego uregulowania stanu prawnego nieruchomości. We wspomnianym Regulaminie spółka pozwana zobowiązała się do złożenia najemcy lub osobie wskazanej przez najemcę oferty sprzedaży lokalu mieszkalnego. Spółka pozwana nie wywiązała się z tych zobowiązań w stosunku do najemców lokali położonych w budynku w (…). Zdaniem Sądu spółka pozwana nie wywiązała się ze zobowiązania do uregulowania stanu prawnego ww. nieruchomości i do złożenia osobom uprawnionym oferty sprzedaży lokalu mieszkalnego, co w konsekwencji spowodowało szkodę u Wnioskodawcy i finalnie uprawniało do wypłaty odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy. Sprawa została zaskarżona do Sądu Apelacyjnego, który utrzymał w mocy rozstrzygnięcie ww. Sądu Okręgowego (wyrok prawomocny). Należy także wspomnieć, że odszkodowanie zostało wypłacone Wnioskodawcy przelewem z dniem 16 stycznia 2020 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć tak, w nawiązaniu do zaprezentowanego stanu faktycznego, że odszkodowanie – wypłacone Wnioskodawcy przez przedsiębiorstwo Y, w kwocie głównej 343.138,50 zł (trzysta czterdzieści trzy tysiące sto trzydzieści osiem złotych i 50 groszy) stanowi przychód Wnioskodawcy zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, środki pieniężne do wysokości kwoty 343.138,50 zł wpłaconej na konto Wnioskodawcy z dniem 16 stycznia 2020 r. stanowią przychód zwolniony przez ustawodawcę na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2020 r., poz.1426) – zwana w skrócie „ustawa o PIT”. Ze zwolnienia podatkowego nie korzystają zaś należne odsetki za opóźnienie liczonymi od dnia 14 marca 2016 r. do dnia zapłaty (16.01.2020), Oznacza to, że Wnioskodawca nie ma podstaw ku temu, aby rozpoznać przedmiotowy przychód jako podstawę do wyliczenia dochodu podatkowego i opodatkowania kwoty 343.138,50 zł. Zdaniem Wnioskodawcy odszkodowanie wypłacone Wnioskodawcy korzysta (w ramach tej kwoty) ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b, obejmującego inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W odniesieniu do odsetek przyznanych od nieterminowej zapłaty odszkodowania należy zwrócić uwagę na bogate orzecznictwo sądowe, w którym Sądy orzekają o braku podstaw do zwolnienia przychodu z odsetek dot. odszkodowania wypłaconego na podstawie wyroku sądowego. Przykładowo, w wyroku WSA w Poznaniu z dnia 20 lutego 2020 r., I SA/Po 1001/19: „jeśli ustawodawca nie wymienił odsetek od odszkodowania jako podlegających zwolnieniu, to przyjęcie odmiennego poglądu byłoby przejawem niedopuszczalnego zastosowania wykładni rozszerzającej. Obok wykładni językowej również wynik wykładni systemowej wewnętrznej prowadzi do wniosku, że te odsetki nie podlegają zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wolne od podatku są odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, pkt 95, pkt 119, pkt 130, pkt 130a oraz pkt 130b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie wyraźnie wyodrębniono świadczenie odsetkowe jako przedmiot zwolnienia podatkowego.

Ustawodawca nie pomija zatem odsetek w swoich uregulowaniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w jego ocenie zasługują na szczególną ochronę. Tym samym, skoro ustawodawca w ramach art. 21 ust. 1 omawianej ustawy podatkowej (a więc w obrębie jednej i tej samej jednostki redakcyjnej) wyraźnie określa przypadki, w których odsetki od określonych przychodów uznaje za wolne od podatku, to wynika z tego, że tylko w tych przypadkach można mówić o objęciu świadczeń odsetkowych zwolnieniem od podatku dochodowego. Inaczej rzecz ujmując, wynik w tym przypadku wnioskowania a contrario wskazuje, że odsetki, które nie zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, podlegają opodatkowaniu. Dlatego też, zdaniem Wnioskodawcy ze zwolnienia korzysta jedynie kwota należności głównej. Poniższe uzasadnienie wprost wskazuje (bezsprzecznie) prawidłowość uzasadnienia podatnika”.

Omawiając problematykę podatkową sformułowaną w pytaniu w formularzu ORD-IN należy przytoczyć podstawy prawne związane z sytuacją podatkową Wnioskodawcy. Zgodnie z art. l i 3 ust. 1 ustawy o PIT, ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Wedle przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca podlega pod nieograniczony obowiązek podatkowy i płaci podatek dochodowy od przychodów osiąganych na terytorium RP. Obecnie, od marca 2020 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w której opodatkowuje swój przychód (dochód) stawką liniową (19 %). Oznacza to, że Wnioskodawca osiąga przychód z tytułu źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Wedle art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o PIT przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Istotne jest w tym przepisie, czy szkoda dotyczy składników wykorzystywanych dla działalności gospodarczej. Przykładowo, WSA w Lublinie, w wyroku z dnia 2 lipca 2010 r., sygn. I SA/Lu 177/10 uznał, że „otrzymanie odszkodowania za samochód, niebędący środkiem trwałym, z racji jego wykorzystywania w prowadzonej działalności, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej”. Jak wskazano w stanie faktycznym, działalność gospodarczą prowadzi Wnioskodawca od marca 2020 r., zaś zarówno wyrok sądu o przyznaniu odszkodowania jak i wypłata odszkodowania miały miejsce wcześniej, tj. 16 stycznia 2020 r.. Nie można zatem sformułować poglądu, że odszkodowanie było związane z wartością czy też lokalem mieszkalnym wykorzystywanym dla celów działalności gospodarczej, gdyż w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej jako data rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej widnieje data 1 marca 2020 r. Oznacza to, że art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o PIT, w przypadku odszkodowania wypłaconego przez spółkę Y nie stosuje się w odniesieniu do Wnioskodawcy. W podobnym tonie należy wypowiedzieć się w stosunku art. 13 pkt 5 ustawy o PIT jako, że Wnioskodawca nie wykonuje wolnego zawodu zaś odszkodowanie nie było przyznane z uwagi na utracony zarobek, tj. art. 13 pkt 5 ustawy do Wnioskodawcy nie stosuje się.

W najszerszym zakresie, art. 21 ust. 1 ustawy o PIT odnosi się do wypłaconego odszkodowania. Cytując ten artykuł, zawężając do ust. 1 pkt 3-5 ustawy:

otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 i 1043), z wyjątkiem:
1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;
3a) odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego;
3b) inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;
3c) odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie
uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość;

3d) odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego;
3e) sumy pieniężne, o których mowa w art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2018 r. poz. 75);
kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a;

Należy także przytoczyć inne zwolnienia przychodów dotyczące odszkodowań znajdujące się tej jednostce redakcyjnej aktu normatywnego (art. 21 ustawy). Zwolnienie dotyczy także odszkodowań (innych niż opisane w stanie faktycznym przez Wnioskodawcę - celem porównania wymienia się zatem):

art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy
przychodów uzyskanych z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu;
art. 21 ust. 1 pkt 29a ustawy o PIT
1. odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (Dz. U. z 2018 r. poz. 1345 oraz z 2019 r. poz. 703), w tym z tytułu wywłaszczenia nieruchomości; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania,
2. odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu,
3. odstąpienia od obowiązku wniesienia dopłaty, o którym mowa w art. 13h ust. 4 ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu;
art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy
odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT) wydaną na podstawie odrębnych przepisów, zwaną dalej „Klasyfikacją”, do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda, przy czym przepis art. 23 ust. 1 pkt 45 stosuje się odpowiednio;
art. 21 ust. 1 pkt 97b lit. c ustawy
odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego,
art. 21 ust. 1 pkt 106 ustawy
odszkodowania otrzymane na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych wypłacone osobom poszkodowanym na skutek działań wojennych w Kuwejcie;
art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT
odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:
1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie
w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych
przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204 i 2348 oraz z 2019 r. poz. 270, 492 i 801);

Omawiając powyższe regulacje warto zwrócić uwagę, że przychód podatkowy dotyczy odszkodowania wynikającego z odpowiedzialności kontraktowej, która to odpowiedzialność związana jest z niewypełnieniem przyjętego Regulaminu w sprawie zasad i trybu sprzedaży lokali mieszkalnych – przyjętego przez poprzednika prawnego spółki Y. Dlatego też, powyższych przepisów: art. 21 ust. 1 pkt 120, art. 21 ust. 1 pkt 97b lit. c, pkt 29 lit. b ustawy o PIT.

Należy także wskazać, że do przedmiotowego stanu faktycznego nie stosuje się art. 30 ust. 1 pkt 13, 15, 16 oraz art. 52zb ustawy o PIT.

Reasumując, wedle przedstawionego odszkodowania Sąd uznał roszczenie Wnioskodawcy od strony pozwanej, wynikające z odpowiedzialności kontraktowej (określonej w art. 417 Kodeksu cywilnego) spółki Y (jako sukcesora spółki X).

Podstawą zobowiązania było niewypełnienie przyjętego Regulaminu w sprawie zasad i trybu sprzedaży lokali mieszkalnych – przyjętego przez poprzednika prawnego spółki Y. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, zwolnieniu podlegają inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W ocenie Wnioskodawcy nie jest możliwym, aby zaliczyć wypłacone odszkodowanie do otrzymanego w związku z działalnością gospodarczą, gdyż zarówno szkoda, wyrok, jak i wypłata odszkodowania na konto Wnioskodawcy miało miejsce na długo przed rozpoczęciem działalności gospodarczej (1 marca 2020 r.).

Odnosząc się do lit. b wskazanej powyżej, tj. ze zwolnienia nie korzystają odszkodowania dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono – należy zauważyć, że gdyby poprzednik prawny spółki Y wypełnił zobowiązania Regulaminu i przeprowadził procedurę w terminie to Wnioskodawca nie osiągnął by jakiejkolwiek korzyści finansowej lub majątkowej a jedynie mógłby nabyć swój lokal w stosownym czasie, a nie czekać jako uprawniony (zwłoka spółki Y).

Dodatkowo w wyroku wskazano wprost, że spółka pozwana ma wypłacić Wnioskodawcy kwotę 343.138,50 zł wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 14 marca 2016 r. do dnia zapłaty (16 stycznia 2020 r.).

Mając jednak na względzie, że we wspomnianym przypadku Sąd orzekł także wypłatę odsetek i fakt, że odsetki te nie są wymienione w art. 12 ust. 1 pkt 3 b ustawy o PIT, należy uznać co następuje.

Jedynie kwota główna korzysta ze zwolnienia w PIT, zaś odsetki naliczone od ww. dnia do 16 stycznia 2020 r. wpłacone na konto Wnioskodawcy z dniem 16 stycznia 2020 r. stanowią przychód niekorzystający ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Wnioskodawcy od kwoty wypłaconego odszkodowania 343.138,50 zł Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Wskazać przy tym należy, że art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przepisem, w którym ustawodawca sformułował katalog zwolnień podatkowych. Przepis ten, jako stanowiący odstępstwo od zasady równości opodatkowania, powinien być w pierwszej kolejności interpretowany według reguł wykładni językowej, gramatycznej.

Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

Jak stanowi art. 84 Konstytucji RP, wyrażający zasadę powszechności opodatkowania, każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Norma ta zawiera regułę, w myśl której w przypadku zaistnienia stanów określonych w ustawie podmioty objęte zakresem opodatkowania są zobowiązane do poniesienia ciężaru podatkowego. Norma wynikająca z art. 84 Konstytucji RP stanowi również dyrektywę interpretacyjną tekstu prawnego nakazującą traktować opodatkowanie jako zasadę, natomiast wszelkie przywileje w postaci zwolnień, ulg lub wyłączeń podatkowych jako wyjątek od tej zasady, a tym samym jako odstępstwo od normy konstytucyjnej. Tak rozumiana zasada powszechności opodatkowania wywodzona z przepisów Konstytucji zakazuje w szczególności domniemania istnienia przywileju podatkowego. Zastosowanie jakiegokolwiek przywileju winno wprost wynikać z przepisów ustawy podatkowej.

Należy zauważyć, że każde odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku. Nikt nie otrzyma odszkodowania, jeśli wcześniej nie zaszła przesłanka powodująca możliwość ubiegania się o nie.

Ze stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca od marca 2020 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W latach 1986 – 1989 przedsiębiorstwo państwowe X wybudowało ze środków własnych 11-kondygnacyjny budynek mieszkalny w (…). W 1989 r. doszło do podziału byłego Okręgu X oraz podziału składników jego mienia, wskutek czego ww. budynek został przypisany przedsiębiorstwu państwowemu X. Zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z 1993 r. przedsiębiorstwo państwowe X zostało przekształcone w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa Y. Wszystkie lokale mieszkalne w budynku, w tym lokal mieszkalny zamieszkiwany przez Wnioskodawcę, zostały zasiedlone przez pracowników byłego poprzednika prawnego. Decyzją z dnia 8 maja 1989 r. przedsiębiorstwo X przydzieliło Wnioskodawcy zakładowy lokal mieszkalny we wspomnianym budynku. W dniu 17 czerwca 1989 r. przedsiębiorstwo X zawarło z Wnioskodawcą umowę najmu tego lokalu mieszkalnego; aneksowaną w dniu 22 września 1995 r. Wnioskodawca pracował w pozwanej spółce (i jej poprzednikami prawnymi) w okresie od dnia 15 października 1981 r. do dnia 29 lipca 2008 r. Następnie powstało roszczenie spowodowane niewykonaniem przez pozwaną zobowiązania wynikającego z Regulaminu w sprawie zasad i trybu sprzedaży lokali mieszkalnych. Wedle dokumentu, strona pozwana była zobowiązana do uregulowania stanu prawnego nieruchomości położonej w (…) i odsprzedaży lokali położonych w tej nieruchomości ich długoletnim najemcom, będących pracownikami lub byłymi pracownikami poprzednika prawnego pozwanej spółki. Wnioskodawca wskazał powstanie szkody (wskutek zaniechania – braku działania pozwanej) polegające na tym, że uniemożliwił pozwany wykupienie przez Wnioskodawcę zajmowanego lokalu, a który zobowiązany byłby zapłacić jedynie część ceny rynkowej. Wskutek działania pozwanej (braku zgody na wykupienie) w majątku Wnioskodawcy powstała majątkowa strata. Powód jako podstawę prawną swojego żądania podał art. 417 Kodeksu cywilnego. Wnioskodawca wystosował wezwanie do spełnienia świadczenia wobec spółki pozwanej, która nie uczyniła zadość temu żądaniu Wnioskodawcy. Wskutek tego skierowano powództwo sądowe. Pozwem z dnia 14 marca 2016 r. Wnioskodawca, działając jako powód wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej spółki, kwoty stanowiącej 90% ceny rynkowej, najmowanego przez siebie lokalu mieszkalnego, położonego w budynku w (…), według wartości ustalonej przez biegłego sądowego. Roszczenie zostało skierowane w kwocie głównej 343.138,50 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na swoją rzecz odrębnych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. Powyższa wartość została ustalona w oparciu o opinię biegłego rzeczoznawcy majątkowego do spraw szacowania cen nieruchomości – opinii uznanej przez rozpatrujący Sąd. Dnia 4 października 2017 r. Sąd Okręgowy uznał powództwo Wnioskodawcy w całości, stwierdzając co następuje: Pozwana spółka (i jej poprzednicy prawni) była zobowiązana w pakiecie socjalnym do niezwłocznego uregulowania stanu prawnego nieruchomości. We wspomnianym Regulaminie spółka pozwana zobowiązała się do złożenia najemcy lub osobie wskazanej przez najemcę oferty sprzedaży lokalu mieszkalnego. Spółka pozwana nie wywiązała się z tych zobowiązań w stosunku do najemców lokali położonych w budynku w (…). Zdaniem Sądu spółka pozwana nie wywiązała się ze zobowiązania do uregulowania stanu prawnego ww. nieruchomości i do złożenia osobom uprawnionym oferty sprzedaży lokalu mieszkalnego, co w konsekwencji spowodowało szkodę u Wnioskodawcy i finalnie uprawniało do wypłaty odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy. Sprawa została zaskarżona do Sądu Apelacyjnego, który utrzymał w mocy rozstrzygnięcie ww. Sądu Okręgowego (wyrok prawomocny). Odszkodowanie zostało wypłacone Wnioskodawcy w dniu 16 stycznia 2020 r.

Jak już wyżej wskazano, każde odszkodowanie stanowi przysporzenie majątkowe, przychód podatkowy. Jednakże ustawodawca ze względów celowościowych, wprowadził w zakresie niektórych odszkodowań zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, które wynikają z treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do przedmiotowego odszkodowania może mieć zastosowanie zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile spełnione zostaną wszystkie przesłanki zawarte w ww. zwolnieniach.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydawanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, poz. 1043, poz. 1495, z późn. zm.) z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłaconych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko zadośćuczynienia/odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. To oznacza, że zwolnieniem nie są objęte wszystkie zadośćuczynienia/odszkodowania, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii świadczeń.

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie (zadośćuczynienie) takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań (zadośćuczynień) wymienionych w lit. a) i b) przytoczonego przepisu.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Należy zauważyć, że wysokość kwoty pieniężnej, którą otrzymał Wnioskodawca nie wynikała z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym wskazał, że wartość otrzymanego odszkodowania została ustalona w oparciu o opinię biegłego rzeczoznawcy majątkowego do spraw szacowania cen nieruchomości. Zatem w przedmiotowej sprawie nie została spełniona przesłanka warunkująca zastosowanie zwolnienia. Przedmiotowa kwota nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak już wcześniej wskazano, w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie (zadośćuczynienie) takie może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań (zadośćuczynień) wymienionych w lit. a) i b) przytoczonego przepisu.

Jak wynika ze stanu faktycznego, działalność gospodarczą Wnioskodawca prowadzi od marca 2020 r., zaś odszkodowanie Wnioskodawca otrzymał wcześniej, tj. w dniu 16 stycznia 2020 r. Zatem przedmiotowe odszkodowanie nie jest związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Zatem, aby móc zastosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wystarczy, aby przedmiotowe odszkodowanie odnosiło się do szkody rzeczywistej, czyli poniesionej straty, a nie dotyczyło utraconych korzyści.

W przedmiotowej sprawie kwota odszkodowania, którą otrzymał Wnioskodawca miała za zadanie przede wszystkim zrekompensować Wnioskodawcy utracone korzyści w postaci prawa zakupu nieruchomości, której Wnioskodawca stałby się właścicielem, gdyby pozwana spółka wywiązała się z umowy.

Wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy, wypłacone na Jego rzecz odszkodowanie nie dotyczy szkody rzeczywistej. Nie można bowiem uznać – że niewykonanie zobowiązania przez pozwaną spółkę, tj. nieustanowienia na rzecz Wnioskodawcy odrębnej własności lokalu mieszkalnego, którego Wnioskodawca jest najemcą – stanowią przesłanki do uznania, że wystąpiła rzeczywista szkoda w Jego majątku. Nie nastąpiło bowiem wymagane w przypadku szkody rzeczywistej pomniejszenie majątku Wnioskodawcy poprzez utratę, zniszczenie lub uszkodzenie określonych składników majątku albo obniżenie ich wartości. W pełni uzasadnione jest natomiast stanowisko, że pozbawiono Wnioskodawcę potencjalnej korzyści, którą mógłby osiągnąć, gdyby nie niewykonanie zobowiązania przez pozwaną spółkę.

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 października 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 3311/16, Sąd wskazał, że: „(…) szkoda związana z utraconymi korzyściami (lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. Wskutek doznania tego rodzaju uszczerbku poszkodowany nie staje się bogatszy o to, czego bez wyrządzenia mu szkody mógł oczekiwać w przyszłości. Przyjmuje się także, że szkodą w przypadku utraconych korzyści jest szkoda, którą określa to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tę szkodę, a inaczej mówiąc, to co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło. Bardzo różne mogą być przy tym postaci szkody polegającej na utraconych korzyściach.”

Powyższe znajduje również potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 września 2020 r. sygn. akt II FSK 1000/18.

Należy jeszcze raz podkreślić, że w przedmiotowej sprawie zaniechanie podjęcia działań przez pozwaną spółkę, w wyniku których majątek Wnioskodawcy zostałby powiększony o nowe prawo majątkowe (tj. własność wyodrębnionego lokalu mieszkalnego), stanowi źródło szkody majątkowej doznanej przez Wnioskodawcę, która polega na utracie spodziewanych korzyści. W przedmiotowej sprawie szkoda nie polegała na uszczupleniu majątku należącego do Wnioskodawcy. Uszczuplenie majątku osoby uprawnionej może polegać tylko na doprowadzeniu do utraty konkretnych praw wchodzących w jego skład, nie może natomiast przejawiać się w pozbawieniu osoby uprawnionej możliwości nabycia prawa, które nie należy do takiej osoby, nie jest tym samym częścią jej majątku.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawcy nigdy nie przysługiwało prawo własności do przedmiotowego lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje jako najemca. Powyższe wskazuje więc jednoznacznie, że wypłacone na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie nie dotyczy szkody rzeczywistej – nie wystąpiło wymagane w przypadku szkody rzeczywistej pomniejszenie majątku Wnioskodawcy, poprzez utratę, zniszczenie lub uszkodzenie określonych składników majątku.

W związku z tym należy uznać, że przedmiotowe odszkodowanie nie jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc zastosowanie do niego mógłby mieć jedynie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy. Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ww. ustawy, zwolnienie nie ma zastosowania do odszkodowań dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zatem przedmiotowe odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia na podstawie ww. art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do pozostałych powołanych przez Wnioskodawcę zwolnień z podatku dochodowego od osób fizycznych, należy zauważyć, że:

art. 21 ust. 1 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego są odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego;
zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość;
według art. 21 ust. 1 pkt 3d powyższej ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego;
art. 21 ust. 1 pkt 3e ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są sumy pieniężne, o których mowa w art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2018 r. poz. 75 oraz z 2019 r. poz. 1349);
zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione z opodatkowania są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
na mocy art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu;
według art. 21 ust. 1 pkt 29a) wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu:
1. odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (Dz. U. z 2020 r. poz. 764), w tym z tytułu wywłaszczenia nieruchomości; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania,
2. odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu,
3. odstąpienia od obowiązku wniesienia dopłaty, o którym mowa w art. 13h ust. 4 ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu;
art. 21 ust. 1 pkt 29b) stanowi, że wolne od podatku dochodowego są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT) wydaną na podstawie odrębnych przepisów, zwaną dalej "Klasyfikacją", do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda, przy czym przepis art. 23 ust. 1 pkt 45 stosuje się odpowiednio;
zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 97b lit. c), wolne od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych są kwoty należności z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego;
stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 106 powyższej ustawy, zwolnione z opodatkowania są odszkodowania otrzymane na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych wypłacone osobom poszkodowanym na skutek działań wojennych w Kuwejcie;
adekwatnie do art. 21 ust. 1 pkt 120 wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:
1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie
- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65, 284, 471 i 782).

Należy zauważyć, że żadne z wyżej wymienionych zwolnień przedmiotowych nie może mieć zastosowania do odszkodowania, które otrzymał Wnioskodawca, ponieważ obejmują odszkodowania z tytułów innych, niż te otrzymane przez Wnioskodawcę.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że wypłacone Wnioskodawcy w 2020 r. odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani na podstawie żadnego innego zwolnienia zawartego w ww. ustawy. Kwota ta stanowi przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Należy przy tym zaznaczyć, że w niniejszej interpretacji nie dokonywano oceny stanowiska Wnioskodawcy w kwestii opodatkowania odsetek otrzymanych przez Wnioskodawcę, ponieważ nie była ona przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto wyjaśnić należy, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin