Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.402.2020.2.KOM
z 21 października 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 lipca 2020 r. (data wpływu 16 lipca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 września 2020 r. (data wpływu 25 września 2020 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 14 września 2020 r. znak 0114-KDIP1-1.4012.402.2020.1.KOM (skutecznie doręczone dnia 17 września 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w przypadku importu usług kulturalnych od zagranicznych podmiotów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w przypadku importu usług kulturalnych od zagranicznych podmiotów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Teatr jest samorządową instytucją kultury, wpisaną do Rejestru Instytucji Kultury („Wnioskodawca” lub „Teatr”).
Wnioskodawca jest instytucją artystyczną posiadającą osobowość prawną, który działa w szczególności na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 194, z późn. zm.) oraz statutu Teatru („Statut”).

Zgodnie z postanowieniami Statutu zakres działalności Teatru obejmuje m.in. produkcję, koprodukcję i eksploatację przedstawień teatralnych i plenerowych oraz innych aktywności kulturalnych jak film, sztuki wizualne i performatywne, muzyka, wydarzenia interdyscyplinarne.

W ramach produkcji nowego spektaklu, Teatr planuje zawrzeć umowy z twórcami prowadzącymi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Belgii na wykonanie dzieł, w tym:

1. z autorem na wykonanie adaptacji tekstu oraz wyreżyserowanie sztuki teatralnej;
2. z reżyserem światła - na przygotowaniu planu świateł wraz z nadzorem autorskim do sztuki teatralnej.
   
   

Twórca, o którym mowa w pkt 1) tj. autor adaptacji i reżyser teatralny jest właścicielem prowadzącym działalność jako […] V.O.F działającym osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek. Jest to rodzaj działalności gospodarczej w ramach spółki osobowej będącej odpowiednikiem spółki jawnej. Skrót: VOF oznacza Vennootschap Onder Firma, co w tłumaczeniu z języka niderlandzkiego oznacza dosłownie „współpracę”.

Twórca, o którym mowa w pkt 2) tj. reżyser światła prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Belgii pod nazwą […] BV - to skrót oznaczający „Sp. z o.o.” (spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością) pochodzący od sformułowania „besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid”.

W ramach zawartych umów o dzieło z chwilą wystawienia spektaklu (odpowiednio też próby generalne/pokazy przedpremierowe/premiera) oraz otrzymania wynagrodzenia w formie honorarium, Twórcy przenoszą na Teatr, a Teatr nabywa, autorskie prawa majątkowe do Dzieła, na terytorium całego świata i bez ograniczeń czasowych ani ilościowych, na wszystkich znanych w chwili zawierania umów polach eksploatacji do wykonanej reżyserii i reżyserii świateł. Natomiast na wykonaną adaptację tekstu, Twórca udzieli Teatrowi licencji.

W odpowiedzi na wezwanie Organu Wnioskodawca wskazał, że:

1. Twórcy z Belgii, z którymi Teatr planuje zawrzeć umowy na wykonanie dzieł, tj.:
   1. na wykonanie adaptacji tekstu oraz wyreżyserowanie sztuki teatralnej - prowadzący działalność gospodarczą jako […] V.O.F. oraz
   2. na przygotowanie planu świateł wraz z nadzorem autorskim do sztuki teatralnej - prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą […] BV,
   - są podatnikami nieposiadającymi siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce;
2. Usługi kulturalne, o których mowa we wniosku, są usługami, do których stosuje się art. 28b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.), tj. są to usługi, do których nie stosuje się szczególnych zasad ustalania miejsca świadczenia usług na podstawie art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy;
3. Wnioskodawca - Teatr jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1, tj. osobą prawną wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 art. 15 ustawy o VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o VAT;
4. Wnioskodawca - Teatr jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce i jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o VAT;
5. Wnioskodawca - Teatr jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ust. 1 lit. a) ustawy o VAT, tj. podmiotem, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT;
6. Usługi świadczone przez Twórców z Belgii niewątpliwie stanowią usługi kulturalne.

Zaznaczyć należy, że ustawa o VAT nie definiuje pojęcia „usług kulturalnych”. Zgodnie ze znaczeniem słownikowym „kultura” to m.in. „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; kultura materialna - ogół dóbr materialnych oraz środków i umiejętności produkcyjno-technicznych społeczeństwa w danym okresie historycznym” (por. Słownik języka polskiego, pod red. M. Szymczaka, PWN 1983, str. 1083), „materialna i umysłowa działalność społeczeństw oraz jej wytwory; społeczeństwo rozpatrywane ze względu na jego dorobek materialny i umysłowy”.

Pojęcie usług kulturalnych - na potrzeby wydania interpretacji indywidualnej z dnia 21 lipca 2014 r. o nr IPPP2/443-469/14-2/KOM - zostało zdefiniowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego w imieniu Ministra Finansów, również w oparciu o znaczenie słownikowe. Przedmiotem tej interpretacji była usługa polegająca na pisaniu felietonów i książek o tematyce historycznej i politycznej. Organ interpretujący przywołał w niej m.in. także definicję etnologiczną Edwarda Tylora, zgodnie z którą „Kultura, czyli cywilizacja, jest to złożona całość, która obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawa, obyczaje oraz inne zdolności i nawyki nabyte przez ludzi jako członków społeczeństwa.”

W rezultacie stwierdzono, że autor publikacji, upowszechniając dorobek kulturalny, przedstawia swoje spojrzenie na współczesne i historyczne problemy Polski i otaczającego świata, prezentuje własne poglądy polityczne, osobiste oceny estetyczne i moralne danej zbiorowości i rozpowszechnia jednocześnie wartości takie jak prawda, sprawiedliwość, wolność. W konkluzji interpretacji uznano zaś, że analizowane usługi są usługami kulturalnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 czerwca 2015 r. (sygn. I FSK 1988/13) powołując się na liczne wyroki sądów administracyjnych stwierdził, że aby uznać świadczone usługi za usługi kulturalne istotne jest, aby usługi miały charakter działalności twórczej, charakteryzowały się indywidualnością, a ich wykonywanie odbywało się w interesie publicznym.

Usługi wykonywane przez Twórców z Belgii niewątpliwie posiadają ww. cechy, zatem należy je uznać za usługi kulturalne.

Przedmiotem umów zawartych z […] prowadzącym działalność jako […] V.O.F będzie napisanie scenariusza, a następnie wyreżyserowanie spektaklu teatralnego („Dzieła”) będącego adaptacją dramatu „…” […], który zostanie wyprodukowany przez Wnioskodawcę.

Przedmiotem umowy zawartej z […] prowadzącym działalność w ramach spółki […] BV będzie wykonanie Dzieła polegającego na reżyserii światła (przygotowaniu planu świateł wraz z nadzorem autorskim) spektaklu teatralnego („Dzieła”) będącego adaptacją dramatu „…”, który zostanie wyprodukowany przez Wnioskodawcę.

Usługi świadczone przez Twórców niewątpliwie mają związek z kulturą, gdyż ich celem jest stworzenie sztuki teatralnej, która poprzez jej prezentacje wpływa na kształtowanie kultury społeczeństwa.

Spektakl przeznaczony będzie dla publiczności teatralnej, którą reżyser – […] zaprasza do refleksji nad współczesnym światem. Spektakl „…” jako efekt ekspresji twórczej o najwyższej wartości artystycznej wzbogaci repertuar teatru odwiedzanego przez ok. 20.000 widzów rocznie.

„…” w wizji […] to obraz starzejącej się Europy, która nie chce się poddać upływowi czasu. Tytułowe bohaterki to pensjonariuszki domu spokojnej starości, w którym personel stanowią imigranci. Rutynę ich codziennej egzystencji przerywa próba przywołania wydarzeń z przeszłości. Temat przemijania, charakterystyczny dla dramaturgii …, nigdy nie był tak aktualny, jak dzisiaj, kiedy wali się stary porządek świata, a nowy jeszcze się nie wykształcił. Siostry … są rozbitkami czasu, zamkniętymi na wyspie pamięci.

Konkludując o zaliczeniu usług świadczonych przez Twórców z Belgii do usług kulturalnych, mających związek z kulturą świadczy:

1. Twórczy charakter wykonywanej pracy,
   
2. Indywidualny i unikatowy charakter powstałych utworów, które wyróżniać się będą oryginalnością, niepowtarzalnością i będą wynikiem interpretacji twórczej dramatu „…..” […],
   
3. Upowszechnienie kulturalnego dorobku twórców, który zostanie zaprezentowany w formie spektaklu teatralnego i będzie wpływał na kształtowanie kultury społeczeństwa.
   
   
   
   

7. Dzieła, które powstaną w wyniku realizacji umowy między Teatrem a twórcami, będą stanowiły utwory w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 288, z późn. zm.).

Zakres umów zawartych z Twórcami z Belgii został szczegółowo opisany w pkt h).

W ramach umów Twórcy zobowiązują się do udzielenia Wnioskodawcy licencji na powstałe utwory, natomiast Wnioskodawca - Teatr zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia - honorarium określonego w umowach.

Twórcy z Belgii w ramach zawartych umów wyrażają zgodę na utrwalanie Spektaklu Teatralnego (utrwalenie audiowizualne) i wykorzystywanie go na polach eksploatacji określonych w umowach. Również na warunkach określonych w umowach Twórcy z Belgii udzielają Wnioskodawcy - Teatrowi prawa do korzystania z Utworów oraz produkcji/wykonania Spektaklu Teatralnego na podstawie stworzonych utworów.

Wykonane Dzieła na podstawie zawartych umów będą stanowić utwory, które posiadać będą indywidualny charakter, tj. wyróżniać się będą oryginalnością, niepowtarzalnością i będą wynikiem interpretacji twórczej dramatu „….”.

Twórcy będą wykonywać Dzieła osobiście.

Reżyser […] wyreżyseruje dzieło osobiście, na podstawie własnego (autorskiego scenariusza), co niewątpliwie jest działalnością twórczą.

Reżyser światła […] osobiście zaprojektuje światła do sztuki teatralnej i będzie sprawował autorski nadzór nad ich wykonaniem, współtworząc w ten sposób przestrzeń spektaklu we współpracy ze scenografem, kostiumografem, artystą video, kompozytorem i aktorami. Zaprojektowane przez artystę światło stworzy przestrzeń scen i postaci, narysuje nastrój i emocje bohaterów, wejdzie w dialog z muzyką spektaklu, wydobędzie i podkreśli intencje reżysera.

Zatem wykonane Dzieła posiadają łącznie cechy utworu określone w art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w postaci:

• przejawu działalności człowieka - twórcy,
• przejawu działalności twórczej,
• posiadają indywidualny - unikatowy charakter.
  
  

8. Twórcy z Belgii, z którymi Wnioskodawca - Teatr planuje zawrzeć umowy na wykonanie Dzieł, tj.: 1) na wykonanie adaptacji tekstu oraz wyreżyserowanie sztuki teatralnej prowadzący działalność gospodarczą jako […] V.O.F. oraz 2) na przygotowanie planu świateł wraz z nadzorem autorskim do sztuki teatralnej prowadzący działalność gospodarczą zarejestrowaną pod nazwą […] BV, będą wykonywać dzieła osobiście.
   
   

W ramach umów zobowiązują się do udzielenia Wnioskodawcy licencji na powstałe utwory, natomiast Wnioskodawca - Teatr zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia - honorarium określonego w umowach. Twórcy z Belgii w ramach zawartych umów wyrażają zgodę na utrwalanie Spektaklu Teatralnego (utrwalenie audiowizualne) i wykorzystywanie go na polach eksploatacji określonych w umowach. Również na warunkach określonych w umowach Twórcy z Belgii udzielają Wnioskodawcy - Teatrowi prawa do korzystania z Utworów oraz produkcji/wykonania Spektaklu Teatralnego na podstawie stworzonych utworów.

Zgodnie z zapisami komparycji do umowy, którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć z […], tj. „Właściciel […] prowadzący działalność jako […] V.O.F. […] działa osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek”, […] jest wspólnikiem spółki jawnej […] V.O.F.

Natomiast […] - reżyser światła, również osobiście wykonujący Dzieło jest członkiem zarządu spółki […] BV spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Obaj Twórcy mają bogaty dorobek zawodowy w dziedzinie kultury.

[…] to flamandzki aktor i reżyser. Po studiach w […] rozpoczął pracę jako aktor w zespole […]. W 1984 r. […] założył […]. W 1998 r. został dyrektorem artystycznym teatru […], który powstał z połączenia zespołów […]. Od 2005 r. reżyserował głównie w Niemczech: najpierw jako reżyser rezydent w berlińskim […], potem jako główny reżyser […] (2009-2014). Od 2019 r. jest artystą rezydentem […]. Do jego najważniejszych inscenizacji należą: […]

Jego najnowsze produkcje to m.in. „[…]”

W Polsce spektakle […] prezentowane były gościnnie na międzynarodowych festiwalach w […]. Do tej pory publiczność w Polsce miała okazję zobaczyć 6 jego przedstawień: […]

„…” realizowane w Teatrze to pierwsza praca […] z polskim zespołem teatralnym.

[…] jest scenografem i reżyserem światła. Współpracuje z […] od 2001 r. W największych teatrach w Europie współtworzył z nim takie spektakle jak […].

Na jesieni 2020 r. i w 2021 r. będzie współpracował, jako reżyser światła, z […] przy najnowszej premierze przeznaczonej na dużą scenę Teatru.

Należy zaznaczyć, iż użyte w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT sformułowanie „indywidualni twórcy i artyści” w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie wyklucza zastosowania zwolnienia w sytuacji, gdy usługi te są rzeczywiście świadczone przez indywidualnych twórców działających w formie spółek.

Wybór określonej formy działania nie przestaje powodować, że faktycznymi wykonawcami dzieł-utworów są osoby fizyczne.

Takie stanowisko zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 12 czerwca 2013 r. (sygn. I SA/Łd 256/13) w odniesieniu do możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT przez spółkę cywilną.

Zgodnie ze stanem faktycznym obydwaj Twórcy: […] osobiście wykonują Dzieła, posiadając status twórcy.

9. Twórcy z Belgii: […], to osoby, których imiona i nazwiska zostaną, zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 288, z późn. zm.), upowszechniane i podane do publicznej wiadomości m.in. w programie spektaklu, na stronie internetowej teatru, na plakacie i innych nośnikach medialnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zakup usług polegających na wykonaniu Dzieł stanowi zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwana dalej „VAT”) import usług, przez który rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT i czy podlega opodatkowaniu w Polsce u nabywcy usług, tj. podatnikiem jest Teatr, i jednocześnie świadczona przez twórców usługa kulturalna korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 pkt b ustawy VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy świadczone przez Twórców na rzecz Teatru usługi kulturalne opisane w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym stanowią import usług, podlegają opodatkowaniu przez Teatr jako nabywcę i jednocześnie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zakupione przez Teatr usługi związane z wykonaniem przez Twórców Dzieł dotyczących wykonania adaptacji i wyreżyserowania sztuki teatralnej, w tym wykonania reżyserii świateł, stanowią import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy VAT.

Zgodnie z definicją przedstawioną w pkt 9 art. 2 ustawy o VAT w przypadku importu usług podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
   • w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
   • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o VAT.
   
   

W omawianym zdarzeniu przyszłym usługodawcy: twórcy prowadzący działalność gospodarczą w formach opisanych w części przedstawiającej zdarzenie przyszłe nie posiadają siedziby działalności ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Natomiast usługobiorca - Teatr, jest podatnikiem - osobą prawną wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 art. 15 ustawy VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o VAT.

Miejscem świadczenia usługi w przypadku usług świadczonych na rzecz podatnika, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Warunki, o których mowa w ust. 2-4 art. 28b dotyczące podatnika, miejsca i celu świadczenia usługi nie zostały w omawianej sytuacji spełnione.

Omawiana usługa nie dotyczy również usług związanych z nieruchomością, transportem pasażerów, wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe i etc., usług restauracyjnych i cateringowych, krótkoterminowego najmu śr. transportu oraz usług turystyki, o których mowa odpowiednio w: art. 28e, art. 28f ust. 1 i la, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy o VAT.

Zatem w opinii Wnioskodawcy w omawianej sytuacji mamy do czynienia z importem usług, opodatkowanym u nabywcy, tj. przez Teatr wg stawki wynikającej z przepisów krajowych.

Ustawa o VAT nie określa szczególnego przypadku powstania obowiązku podatkowego przy imporcie usług.

Dlatego też należy przyjąć ogólną zasadę powstania obowiązku podatkowego zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, który określa, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Miejscem świadczenia usługi jest miejsce, w którym usługobiorca - Teatr posiada siedzibę działalności.

Import usług należy opodatkować odpowiednią krajową stawką podatku VAT przewidzianą dla danej usługi.

Jednocześnie w związku z faktem, iż przedmiotem usługi są usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wypłacane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich i praw do artystycznego wykonania dzieła, możliwe będzie zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.

Przepisy ustawy o VAT oraz ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie wprowadzają żadnych ograniczeń co do możliwości prowadzenia działalności przez twórców. Możliwe jest zatem prowadzenie przez twórców działalności gospodarczej w formie spółki jawnej czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę utrwalony w orzecznictwie pogląd, który podkreślił również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 lutego 2014 r. (sygnatura sprawy II FSK 94/12), przepisy dotyczące wszelkiego rodzaju ulg i zwolnień podatkowych, jako odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, powinny być interpretowane ściśle, z wyłączeniem wykładni rozszerzającej. Brak jest zatem w normie prawnej opisanej w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) podstawy do uwarunkowania zwolnienia od podatku VAT usług kulturalnych świadczonych przez twórców, formą prowadzenia działalności, a zatem brak jest podstaw do wykluczenia zwolnienia od podatku VAT usług kulturalnych świadczonych przez twórców prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii – art. 2 pkt 6 ustawy.

Przez terytorium kraju - zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1 ustawy - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach działalności gospodarczej.

W świetle powołanych przepisów przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie, które nie jest dostawą towarów, świadczone na rzecz innego podmiotu. Jednocześnie jak wynika z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę. Zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, jest opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem istnieje stosunek prawny, w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
     
   • w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
     
   • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4;
   
   

Stosownie do art. 17 ust. 1a ustawy, przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 stosuje się również, w przypadku gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach.

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).

Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od dostawcy spoza terytorium Polski.

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy względem usług jest spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy.

Zgodnie z art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3 w zakresie określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
      
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   
   

Jednocześnie zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o podatku od wartości dodanej - rozumie się przez to podatek nakładany na terytorium państwa członkowskiego z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego tą ustawą.

Powołany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy, która ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług.

Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Przy czym, ustawodawca wskazując na działalność gospodarczą odnosi się do jej definicji ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z tym przepisem, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Za podatników, w świetle powołanego powyżej przepisu, uznawane są również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2 ustawy gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika, w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Ww. zasadę ogólną stosuje się wówczas, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy art. 28e, 28f ust. 1 i 1a, 28g ust. 1, 28i, 28j ust. 1 i 2 i 28n ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia.

Z opisu sprawy wynika, że Teatr jest samorządową instytucją kultury wpisaną do Rejestru Instytucji Kultury prowadzonego przez Prezydenta […] oraz instytucją artystyczną posiadającą osobowość prawną, który działa w szczególności na podstawie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz statutu Teatru.

Zgodnie z postanowieniami Statutu zakres działalności Teatru obejmuje m.in. produkcję, koprodukcję i eksploatację przedstawień teatralnych i plenerowych oraz innych aktywności kulturalnych jak film, sztuki wizualne i performatywne, muzyka, wydarzenia interdyscyplinarne.

W ramach produkcji nowego spektaklu, Teatr planuje zawrzeć umowy z Twórcami prowadzącymi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Belgii na wykonanie dzieł, w tym:

1. z autorem na wykonanie adaptacji tekstu oraz wyreżyserowanie sztuki teatralnej;
2. z reżyserem światła - na przygotowaniu planu świateł wraz z nadzorem autorskim do sztuki teatralnej.

W ramach zawartych umów o dzieło z chwilą wystawienia spektaklu (odpowiednio też próby generalne/pokazy przedpremierowe/premiera) oraz otrzymania wynagrodzenia w formie honorarium, Twórcy przenoszą na Teatr, a Teatr nabywa, autorskie prawa majątkowe do Dzieła, na terytorium całego świata i bez ograniczeń czasowych ani ilościowych, na wszystkich znanych w chwili zawierania umów polach eksploatacji do wykonanej reżyserii i reżyserii świateł. Natomiast na wykonaną adaptację tekstu, twórca udzieli Teatrowi licencji. Twórcy z Belgii, z którymi Teatr planuje zawrzeć umowy na wykonanie Dzieł prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą […] BV są podatnikami nieposiadającymi siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Teatr jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1, tj. osobą prawną wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 art. 15 ustawy, posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce i jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o VAT. Teatr jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ust. 1 lit. a) ustawy o VAT, tj. podmiotem, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W tak przedstawionych okolicznościach sprawy Wnioskodawca powziął m.in. wątpliwość, czy zakup usług polegających na wykonaniu Dzieł opisanych we wniosku może rozliczyć jako import usług.

Jak wskazano, zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ustawy, w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy miejscem świadczenia usług jest, co do zasady, miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Analizując przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego uznać należy, że w niniejszej sprawie, jak wskazał Wnioskodawca, nie znajdują zastosowania szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług wynikające z art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy. W konsekwencji, do świadczonych usług mają zastosowanie zasady ogólne ustalania miejsca świadczenia wynikające z art. 28b ustawy.

Zatem, w przypadku gdy Twórcy z Belgii (autor i reżyser światła) będą świadczyć przedmiotową usługę, tj. na podstawie podpisanej z Teatrem umowy wykonają odpowiednio 1) adaptację tekstu sztuki teatralnej i wyreżyserują sztukę teatralną oraz 2) przygotują plan świateł wraz z nadzorem autorskim do sztuki teatralnej, na rzecz Wnioskodawcy, który posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce - miejscem świadczenia a tym samym opodatkowania świadczonej przez Twórców usługi, stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, będzie miejsce, w którym Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, tj. Polska. Przy tym Wnioskodawca, jako zarejestrowany w Polsce czynny podatnik VAT, spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy. Co więcej skoro Twórcy posiadają siedzibę w innym kraju niż Polska (Belgia) oraz nie posiadają na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, spełniony jest również warunek określony w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy.

Wobec powyższego Wnioskodawca (zarejestrowany podatnik VAT czynny), nabywając od zagranicznych podmiotów (Twórców z Belgii) usługę polegającą na stworzeniu przez nich Dzieła (sztuki teatralnej), na którą to usługę będą się składać: wykonanie adaptacji sztuki i jej wyreżyserowanie oraz reżyseria planu świateł wraz z nadzorem autorskim, a także udzielenie Teatrowi licencji na powstałe utwory, w zamian za wypłacane przez Wnioskodawcę honorarium - powinien rozpoznać import usług, który będzie opodatkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na terytorium Polski, w myśl art. 28b ustawy w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz art. 2 pkt 9 ustawy.

Wnioskodawca powziął także wątpliwość czy rozpoznając import usług opodatkowany u nabywcy, tj. przez Teatr w Polsce, będzie mógł zastosować zwolnienie z opodatkowania tych usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że na podstawie art. 146aa ust. 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3. stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4. stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.

Jeżeli w roku następującym po roku, dla którego osiągnięte zostały wartości, o których mowa w ust. 1, zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 112d ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, stosowanie stawek, o których mowa w ust. 1, przedłuża się do końca roku następującego po roku, w którym:

1. kwota wydatków jest obliczana zgodnie z art. 112aa ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w związku ze spełnieniem warunków, o których mowa w art. 112d ust. 4 tej ustawy, oraz
2. wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% (art. 146aa ust.1a ustawy).

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

1. podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
2. indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 33 stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. n) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11.12.2006 r. s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlega świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawa towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Polski ustawodawca zwalnia od podatku m.in. usługi kulturalne, świadczone przez grupę podmiotów, określoną w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a i lit. b ustawy. Warunkiem zastosowania tego zwolnienia jest zatem spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy.

Jak wynika z powyższego, ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne świadczone przez dwie grupy podmiotów, określone w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.

Do pierwszej grupy można zaliczyć podmiot, który jest:

1. podmiotem prawa publicznego, który na podstawie definicji zawartej w artykule 1 ust. 9 Dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz.U.UE.L.04.134.114), oznacza każdy podmiot:
   1. ustanowiony w szczególnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego;
   2. posiadający osobowość prawną oraz
   3. finansowany w przeważającej części przez państwo, jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty prawa publicznego, albo taki, którego zarząd podlega nadzorowi ze strony tych podmiotów, albo taki, w którym ponad połowa członków organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego została wyznaczona przez państwo, jednostki samorządu terytorialnego lub inne podmioty prawa publicznego, lub
2. innym podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym, lub
3. podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

W skład drugiej grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli natomiast indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów

Na mocy art. 43 ust. 19 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:

1. usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2. wstępu:
   1. na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
   2. do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
   3. do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3. wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4. usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5. działalności agencji informacyjnych;
6. usług wydawniczych;
7. usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8. usług ochrony praw.

Z powołanych przepisów wynika, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy jest spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług kulturalnych, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy. Niespełnienie chociażby jednej z wskazanych przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania. Jednocześnie, należy podkreślić, że ustawodawca wyłączył ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, usługi wymienione w art. 43 ust. 19 ustawy.

W świetle art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r., poz. 194, z późn. zm.), działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

Wskazać należy, że ustawa nie definiuje pojęcia „usług kulturalnych”. Jego znaczenie należy zatem ustalić w oparciu o dostępne metody wykładni. W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości, zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową – ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp.” (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtműller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999).

Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).

Zgodnie natomiast z internetowym Słownikiem języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN (http://sjp.pwn.pl/), „kultura” oznacza „materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory”.

Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności.

Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że usługi wykonywane przez Twórców z Belgii niewątpliwie mają związek z kulturą, gdyż ich celem jest stworzenie sztuki teatralnej, która poprzez jej prezentację będzie wpływała na kształtowanie kultury społeczeństwa.

Spektakl przeznaczony będzie dla publiczności teatralnej, którą reżyser zaprasza do refleksji nad współczesnym światem. Spektakl jako efekt ekspresji twórczej o najwyższej wartości artystycznej wzbogaci repertuar Teatru odwiedzanego przez ok. 20.000 widzów rocznie. O zaliczeniu usług świadczonych przez Twórców z Belgii do usług kulturalnych, mających związek z kulturą świadczy twórczy charakter wykonywanej pracy, indywidualny i unikatowy charakter powstałych utworów, które wyróżniać się będą oryginalnością, niepowtarzalnością i będą wynikiem interpretacji twórczej dramatu „….” […] oraz upowszechnienie kulturalnego dorobku Twórców, który zostanie zaprezentowany w formie spektaklu teatralnego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że spełniona będzie tu przesłanka przedmiotowa dotycząca rodzaju świadczonych usług wskazana w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, tj. Wnioskodawca nabywać będzie od Twórców z Belgii usługi kulturalne.

Zbadać należy zatem, czy spełniona będzie również przesłanka podmiotowa do zwolnienia przedmiotowych czynności z podatku VAT, tj. czy zagraniczni twórcy świadczący usługi kulturalne na rzecz Wnioskodawcy mogą zostać uznani za indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231, z późn. zm.), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W myśl ust. 2 ww. artykułu, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
   
2. plastyczne;
   
3. fotograficzne;
   
4. lutnicze;
   
5. wzornictwa przemysłowego;
   
6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
   
7. muzyczne i słowno-muzyczne;
   
8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
   
9. audiowizualne (w tym filmowe).
   
   
   

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa z utworu pierwotnego.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

• mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),
  

• stanowić przejaw działalności twórczej,
  

• posiadać indywidualny charakter.
  
  
  

W myśl art. 5 pkt 1 i 1¹) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przepisy ustawy stosuje się do utworów, których twórca lub współtwórca jest obywatelem polskim lub których twórca jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Stosownie do art. 8 ust. 1 - ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku – właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Z wniosku wynika, że Dzieła, które powstaną w wyniku realizacji umowy między Teatrem a Twórcami, będą stanowiły utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. będą przejawem działalności twórczej człowieka - twórcy. Utwory te posiadać będą indywidualny charakter, tj. wyróżniać się będą oryginalnością, niepowtarzalnością i będą wynikiem interpretacji twórczej dramatu „….” […]. Obaj Twórcy mają bogaty dorobek zawodowy w dziedzinie kultury i posiadają status twórcy.

Zgodnie z zapisami komparycji do umowy, którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć z […], tj. „Właściciel […] prowadzący działalność jako […] V.O.F […]działa osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek”, […] jest wspólnikiem spółki jawnej […] V.O.F. Natomiast […] - reżyser światła, również osobiście wykonujący Dzieło jest członkiem zarządu spółki […] BV spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jednakże Twórcy z Belgii (reżyser […] oraz reżyser światła […], z którymi Wnioskodawca planuje zawrzeć umowy na wykonanie Dzieł, tj.: 1) na wykonanie adaptacji tekstu oraz wyreżyserowanie sztuki teatralnej prowadzący działalność gospodarczą jako […] V.O.F. oraz 2) na przygotowanie planu świateł wraz z nadzorem autorskim do sztuki teatralnej prowadzący działalność gospodarczą zarejestrowaną pod nazwą […] BV, będą wykonywać dzieła osobiście.

Reżyser […] wyreżyseruje dzieło osobiście, na podstawie własnego (autorskiego scenariusza), co niewątpliwie jest działalnością twórczą. Reżyser światła […] osobiście zaprojektuje światła do sztuki teatralnej i będzie sprawował autorski nadzór nad ich wykonaniem, współtworząc w ten sposób przestrzeń spektaklu we współpracy ze scenografem, kostiumografem, artystą video, kompozytorem i aktorami. Zaprojektowane przez artystę światło stworzy przestrzeń scen i postaci, narysuje nastrój i emocje bohaterów, wejdzie w dialog z muzyką spektaklu, wydobędzie i podkreśli intencje reżysera.

Imiona i nazwiska Twórców z Belgii zostaną, zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, upowszechniane i podane do publicznej wiadomości m.in. w programie spektaklu, na stronie internetowej teatru, na plakacie i innych nośnikach medialnych.

Twórcy z Belgii w ramach zawartych umów wyrażają zgodę na utrwalanie spektaklu teatralnego (utrwalenie audiowizualne) i wykorzystywanie go na polach eksploatacji określonych w umowach. Również na warunkach określonych w umowach Twórcy z Belgii udzielają Wnioskodawcy prawa do korzystania z Utworów oraz produkcji/wykonania spektaklu teatralnego na podstawie stworzonych utworów.

W ramach umów Twórcy zobowiązują się do udzielenia Wnioskodawcy licencji na powstałe utwory, natomiast Wnioskodawca zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia - honorarium określonego w umowach

Mając zatem na uwadze wyżej powołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, w którym Wnioskodawca wskazał, że Twórcy z Belgii są indywidualnymi twórcami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych obowiązujących na terytorium Polski, wynagradzanymi w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów uznać należy, że została spełniona przesłanka podmiotowa sprzedawcy świadczącego usługę kulturalną.

Zatem skoro Twórcy z Belgii świadczący ww. usługę kulturalną, w ramach której na podstawie zawartych z Teatrem umów zobowiązują się do udzielenia Wnioskodawcy licencji na powstałe Utwory (Dzieła), wyrażają zgodę na utrwalanie audiowizualne Spektaklu Teatralnego i wykorzystywanie go na polach eksploatacji określonych w umowach oraz udzielają Wnioskodawcy prawa do korzystania z Utworów oraz produkcji/wykonania Spektaklu Teatralnego na podstawie stworzonych Utworów, w zamian za wypłacane przez Wnioskodawcę honorarium są indywidualnymi twórcami w rozumieniu ww. przepisów, to stwierdzić należy, że Wnioskodawcy, u którego wystąpił obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu importu ww. usług kulturalnych przysługuje zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.

Oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w przypadku importu usług kulturalnych od zagranicznych podmiotów należy uznać je za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.