Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.362.2020.2.MAT
z 23 października 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 czerwca 2020 r. (data wpływu 17 lipca 2020 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. Organu z dnia 16 września 2020 r. (doręczone dnia 18 września 2020 r.) pismem z dnia 25 września 2020 r. (data wpływu 29 września 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa finansowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa finansowego. Złożony wniosek został uzupełniony na wezwanie tutejszego organu z dnia 16 września 2020 r. (doręczone dnia 18 września 2020 r.) pismem z dnia 25 września 2020 r. (data wpływu 29 września 2020 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność konsultingowo-doradczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, działalnością obejmującą m.in. usługi pośrednictwa finansowego PKD 66.19.Z, w ramach której organizuje dla klientów uzyskanie finansowania w instytucjach finansowych. Swoją działalność opiera na innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych, które kumulują aktualną ofertę znacznej większości instytucji finansujących i wspierają świadczenie usług pośrednictwa finansowego. Wnioskodawca planuje zawrzeć umowę pośrednictwa finansowego ze zleceniodawcą również prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa finansowego (…).

W myśl umowy, zleceniodawca będzie przekazywał Wnioskodawcy pozyskanych klientów na rzecz których Wnioskodawca będzie prowadził kompleksową usługę pośrednictwa w zakresie usług kredytowych i pożyczkowych. Ze względu na innowacyjny system informatyczny Wnioskodawca jest w stanie świadczyć usługi przy stosunkowo niskich kosztach własnych. Natomiast zleceniodawca redukuje swoje koszty oraz zmniejsza czas, który potrzebowałby na uzyskanie finansowania przez klienta.

Świadczone usługi będą obejmowały:

1. Prezentację produktów finansowych w przejrzysty sposób, aby potencjalny klient mógł ocenić najistotniejsze warunki rozważanej przez niego umowy i w efekcie dokonać wyboru oferty najpełniej spełniającej jego oczekiwania.
2. Przekazywanie klientowi dokumentów przekazanych przez instytucję finansową.
3. Uczestnictwo w negocjacjach warunków finansowych.
4. Koordynacja ewentualnych spotkań pomiędzy klientem a instytucją finansową.
5. Dokładanie starań zmierzających do zawarcia umowy przez klienta z instytucją finansową m.in. w ramach monitorowania statusu procesu kredytowego.

Wszelkie koszty realizacji powyższych usług Wnioskodawca będzie zobowiązany ponosić we własnym zakresie.

Zleceniodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie od instytucji finansowej z tytułu zawarcia umowy finansowania przez klienta. Wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie wynagrodzeniem prowizyjnym liczonym od wysokości wynagrodzenia zleceniodawcy z tytułu zawarcia umowy finansowania przez klienta.

W myśl ustaleń pomiędzy Zleceniodawcą a Wnioskodawcą realizacja planowanej umowy będzie przebiegać w następujący sposób:

1. Zleceniodawca, posiadający umowę z instytucją finansową zawrze umowę pośrednictwa z klientem.
2. Zleceniodawca, na podstawie umowy zawartej z Wnioskodawcą zleci obsługę klienta z którym zawarł umowę pośrednictwa.
3. Wnioskodawca będzie dokonywać czynności względem klienta, w zakresie świadczonych usług wymienionych w umowie ze Zleceniodawcą.
4. Następnie, po zawarciu umowy pomiędzy instytucją finansową a klientem zleceniodawcy, Zleceniodawca pobierze wynagrodzenie od instytucji finansowej, z którego to wypłaci wynagrodzenie Wnioskodawcy odpowiednią jego część przewidzianą w umowie.

W związku z powyższym Wnioskodawca pragnie podkreślić, że będzie swoistym subpośrednikiem w relacjach Zleceniodawcy a jego klienta. Wyżej wymieniony zakres planowanych czynności dokonywanych przez Wnioskodawcę nie będzie wynikał bezpośrednio z umowy zawartej przez Zleceniodawcę z instytucją finansową, czy też z umowy zawartej pomiędzy Zleceniodawcą a jego klientem.

W uzupełnieniu do wniosku, Wnioskodawca wskazał, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w przypadku ich powodzenia zmieniają sytuację prawną i finansową klienta. Celem działań Wnioskodawcy jest spowodowanie, aby instytucja finansowa oraz klient zawarli ze sobą umowę. Zawarcie umowy spowoduje pozyskanie produktu finansowego dla klienta, co niewątpliwie doprowadzi do przeniesienia środków pomiędzy stronami umowy i zmienia sytuację prawną i finansową podmiotu zainteresowanego pozyskaniem instrumentu finansowego.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego.

Celem Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę i nie ma On żadnego interesu w zakresie jej treści. Przejawia się to w fakcie, że Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz klienta dopiero po pozyskaniu przez niego produktu finansowego. Wnioskodawca nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego, a jedynie negocjuje pomiędzy stronami warunki produktu finansowego. Dodatkowo Wnioskodawca pragnie podkreślić, że występuje w roli subpośrednika, negocjując w imieniu klienta otrzymanego od Zleceniodawcy.

Działalność Wnioskodawcy ma na celu doprowadzenie do zawarcia umowy dotyczącej sprzedaży produktów finansowych, gdyż tylko w przypadku jej zawarcia Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie.

Spółka gromadzi dane potencjalnych klientów oraz dokonuje analizy osób otrzymanych od zleceniodawcy, zainteresowanych zakupem produktów instytucji finansowej pod kontem ich zdolności finansowej. Takowa analiza jest jedną z pierwszych czynności jakie Wnioskodawca dokonuje po otrzymaniu klienta od zleceniodawcy.

Wnioskodawca podejmuje dodatkowe działania mające na celu dopasowanie oferty do klienta polegające głównie na wstępnej ocenie nie tylko zdolności kredytowej, lecz również finansowej i prawnej klienta. Pozwala to na określenie, jakie kryteria, oprócz zdolności, powinien spełniać klient aby móc skorzystać z określonych produktów oferowanych przez bank. Dodatkowo Wnioskodawca ustala z klientem warunki poszukiwanego przez niego produktu finansowego, w tym:

• w jakiej kwocie i na ile miesięcy chciałby zaciągnąć produkt finansowy;
  

• ile w danym wariancie wyniosłaby wartość miesięcznej raty do spłaty;
  

• ile w sumie musiałby zapłacić z tytułu potencjalnej pożyczki przez cały okres jej trwania;
  

• inne istotne dla klienta warunki produktu finansowego.
  
  
  

Wnioskodawca wykonuje usługi w imieniu i na rzecz zleceniodawcy, co bezpośrednio wynika z zawartej umowy subpośrednictwa.

Wnioskodawca, w ramach zawartej ze zleceniodawcą umowy wykonuje następujące czynności w celu doprowadzenia do zawarcia umowy przez klienta z instytucją finansową:

• dokonuje analizy zdolności kredytowej oraz sytuacji finansowej i prawnej klienta oraz ustalenie z nim warunków poszukiwanego produktu finansowego;
  

• informuje klienta o dostępnej dla niego ofercie produktowej oraz prezentuje klientowi jej warunki w taki sposób, aby klient był w stanie ocenić najistotniejsze parametry rozważanej przez niego umowy pożyczki i w efekcie dokonać wyboru najlepiej dopasowanego do niego produktu finansowego;
  

• dostarcza klientowi wnioski/formularze, przekazane przez instytucję finansową oraz udziela fachowej pomocy przy ich wypełnieniu;
  

• przygotowuje listy niezbędnych dokumentów od klienta do procesowania wniosku kredytowego i dostarcza je instytucji finansowej;
  

• uczestniczy w negocjacji warunków finansowania;
  

• koordynuje ewentualne spotkania z klientem i instytucją finansową oraz ma możliwość pośredniczenia w relacji klient-bank, w szczególności poprzez przekazanie wniosku kredytowego i innych wymaganych dokumentów do banku;
  

• monitoruje status procesu kredytowego klienta;
  

• dokonuje wszelkich innych niezbędnych czynności w celu umożliwienia bądź wskazania klientowi okazji do zawarcia przez niego umowy kredytowej.
  
  
  

W ramach stanu faktycznego opisanego we wniosku źródłem klientów dla Wnioskodawcy, jako subpośrednika, będzie zleceniodawca. Według wiedzy Wnioskodawcy zleceniodawca aktywnie poszukuje klientów. Wnioskodawca we własnym zakresie również pozyskuje aktywnie klientów zainteresowanych usługą pośrednictwa (m.in. przez marketing internetowy), ale z perspektywy wniosku jest to okoliczność bez znaczenia. Istotą zapytania jest ustalenie czy czynności wykonywane na zlecenie pośrednika, w ramach subpośrednictwa, są w dalszym ciągu czynnościami pośrednictwa finansowego w rozumieniu ustawy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko, że w opisanym zdarzeniu przyszłym świadczone przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa finansowego są zwolnione z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Odnosząc się do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Natomiast aby dane świadczenie mogło być uznane za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.

Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione od podatku są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy). Zleceniodawcę z instytucją finansową, czy też z umowy zawartej pomiędzy Zleceniodawcą a jego klientem.

Wnioskodawca na podstawie umowy ze zleceniodawcą będzie prowadził działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu. W związku z powyższym w świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić (na podstawie wyroków TSUE C-2/95, C-235/00 i C-453/05):

1. Usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
2. Z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej, usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;
3. Celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie może mieć żadnego interesu co do treści umowy):
   • W wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: „(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.
     
   • W sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. TSUE wskazał, że znaczenie słowa „negocjacje” tj. „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy”.
     
4. usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Ponadto stanowisko Wnioskodawcy jest zgodne z interpretacjami indywidualnymi nr 483082/I, 478845/I wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, która wskazuje, że pośrednictwo finansowe rozumiane w sposób podobny do stanowiska Wnioskodawcy jest zwolnione od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej czynności opisane w stanie faktycznym stanowią kompleksową usługę pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych świadczonych przez instytucję finansową. Z perspektywy instytucji finansowej, jak i klienta, wykonywane przez Wnioskodawcę czynności będą stanowić jednolite świadczenie, dotyczące pośrednictwa pomiędzy instytucjami finansowymi a jego klientami.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że zasadniczym celem pośrednictwa finansowego będzie doprowadzenie aby bank i klient zleceniodawcy zawarli ze sobą umowę - co niewątpliwie będzie miało miejsce w omawianej sprawie.

Wszystkie planowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej lub umowy pożyczki pomiędzy klientem a instytucją finansową, a żadna z tych czynności nie może funkcjonować samodzielnie. Świadczy o tym fakt, że wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz zleceniodawcy ma być należne dopiero po zawarciu umowy finansowania przez klienta. Ponadto poszczególne czynności wchodzące w skład usługi świadczonej przez Wnioskodawcę, świadczone samodzielnie nie miałyby ekonomicznego uzasadnienia z perspektywy klienta, który zainteresowany jest uzyskaniem kredytu.

W konsekwencji planowana usługa świadczona przez Wnioskodawcę ma stanowić jedną kompleksową usługę, w ramach której podejmowane będą poszczególne czynności zmierzające do zawarcia umowy między klientem a instytucją finansową.

Podsumowując, zdaniem wnioskodawcy, usługi będące przedmiotem niniejszego zapytania stanowią usługi pośrednictwa zwolnione z podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Bez znaczenia jest przy tym okoliczność, iż przedmiotowe usługi świadczone będą na zlecenie innego pośrednika w ramach „subpośrednictwa”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W świetle art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Można zatem stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.

Podkreślenia wymaga, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., strona internetowa – www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że: „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy”.

Zatem zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

• usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
• z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
• celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),
• usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

• wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,
• uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,
• prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,
• nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność konsultingowo-doradczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, działalnością obejmującą m.in. usługi pośrednictwa finansowego, w ramach której organizuje dla Klientów uzyskanie finansowania w instytucjach finansowych. Swoją działalność opiera na innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych, które kumulują aktualną ofertę znacznej większości instytucji finansujących i wspierają świadczenie usług pośrednictwa finansowego. Wnioskodawca planuje zawrzeć umowę pośrednictwa finansowego ze zleceniodawcą również prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa finansowego.

W myśl umowy, zleceniodawca będzie przekazywał Wnioskodawcy pozyskanych klientów na rzecz których Wnioskodawca będzie prowadził kompleksową usługę pośrednictwa w zakresie usług kredytowych i pożyczkowych. Ze względu na innowacyjny system informatyczny Wnioskodawca jest w stanie świadczyć usługi przy stosunkowo niskich kosztach własnych, natomiast zleceniodawca redukuje swoje koszty oraz zmniejsza czas, który potrzebowałby na uzyskanie finansowania przez Klienta.

Świadczone usługi będą obejmowały:

1. Prezentację produktów finansowych w przejrzysty sposób, aby potencjalny Klient mógł ocenić najistotniejsze warunki rozważanej przez niego umowy i w efekcie dokonać wyboru oferty najpełniej spełniającej jego oczekiwania.
2. Przekazywanie Klientowi dokumentów przekazanych przez instytucję finansową.
3. Uczestnictwo w negocjacjach warunków finansowych.
4. Koordynacja ewentualnych spotkań pomiędzy Klientem a instytucją finansową.
5. Dokładanie starań zmierzających do zawarcia umowy przez Klienta z instytucją finansową m.in. w ramach monitorowania statusu procesu kredytowego.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie wynagrodzeniem prowizyjnym liczonym od wysokości wynagrodzenia zleceniodawcy z tytułu zawarcia umowy finansowania przez Klienta.

W myśl ustaleń pomiędzy Zleceniodawcą a Wnioskodawcą realizacja planowanej umowy będzie przebiegać w następujący sposób:

1. Zleceniodawca, posiadający umowę z instytucją finansową zawrze umowę pośrednictwa z Klientem.
2. Zleceniodawca, na podstawie umowy zawartej z Wnioskodawcą zleci obsługę Klienta z którym zawarł umowę pośrednictwa.
3. Wnioskodawca będzie dokonywać czynności względem Klienta, w zakresie świadczonych usług wymienionych w umowie ze Zleceniodawcą.
4. Następnie, po zawarciu umowy pomiędzy instytucją finansową a Klientem Zleceniodawcy, Zleceniodawca pobierze wynagrodzenie od instytucji finansowej, z którego to wypłaci wynagrodzenie Wnioskodawcy odpowiednią jego część przewidzianą w umowie.

Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w przypadku ich powodzenia zmieniają sytuację prawną i finansową Klienta. Celem działań Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę i nie ma on żadnego interesu w zakresie jej treści. Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz Klienta dopiero po pozyskaniu przez niego produktu finansowego. Wnioskodawca nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy, a jedynie negocjuje pomiędzy stronami warunki produktu finansowego.

Spółka gromadzi dane potencjalnych Klientów oraz dokonuje analizy osób otrzymanych od zleceniodawcy, zainteresowanych zakupem produktów instytucji finansowej pod kontem ich zdolności finansowej.

Wnioskodawca podejmuje dodatkowe działania mające na celu dopasowanie oferty do Klienta polegające głównie na wstępnej ocenie nie tylko zdolności kredytowej, lecz również finansowej i prawnej Klienta. Dodatkowo Wnioskodawca ustala z Klientem warunki poszukiwanego przez niego produktu finansowego.

Wnioskodawca wykonuje usługi w imieniu i na rzecz zleceniodawcy, co bezpośrednio wynika z zawartej umowy subpośrednictwa.

Wnioskodawca, w ramach zawartej ze zleceniodawcą umowy wykonuje następujące czynności w celu doprowadzenia do zawarcia umowy przez Klienta z instytucją finansową:

• dokonuje analizy zdolności kredytowej oraz sytuacji finansowej i prawnej Klienta oraz ustala z nim warunki poszukiwanego produktu finansowego;
  

• informuje Klienta o dostępnej dla niego ofercie produktowej oraz prezentuje Klientowi jej warunki w taki sposób, aby Klient był w stanie ocenić najistotniejsze parametry rozważanej przez niego umowy pożyczki i w efekcie dokonać wyboru najlepiej dopasowanego do niego produktu finansowego;
  

• dostarcza Klientowi wnioski/formularze, przekazane przez instytucję finansową oraz udziela fachowej pomocy przy ich wypełnieniu;
  

• przygotowuje listy niezbędnych dokumentów od Klienta do procesowania wniosku kredytowego i dostarcza je instytucji finansowej;
  

• uczestniczy w negocjacji warunków finansowania;
  

• koordynuje ewentualne spotkania z klientem i instytucją finansową oraz ma możliwość pośredniczenia w relacji klient-bank, w szczególności poprzez przekazanie wniosku kredytowego i innych wymaganych dokumentów do banku;
  

• monitoruje status procesu kredytowego Klienta;
  

• dokonuje wszelkich innych niezbędnych czynności w celu umożliwienia bądź wskazania Klientowi okazji do zawarcia przez niego umowy kredytowej.
  
  
  

Źródłem Klientów dla Wnioskodawcy, jako subpośrednika, będzie zleceniodawca. Według wiedzy Wnioskodawcy zleceniodawca aktywnie poszukuje Klientów. Wnioskodawca we własnym zakresie również pozyskuje aktywnie Klientów zainteresowanych usługą pośrednictwa.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości zwolnienia świadczonych usług na podstawie art. 43 ust 1 pkt 38 jako usług pośrednictwa finansowego.

Z uwagi na powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca świadcząc usługi mające na celu doprowadzenie do sprzedaży/zawarcia umów kredytowych i pożyczkowych, działając w charakterze subpośrednika, świadczy usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych lub kredytów, określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, usługi te będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie tego przepisu.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.