UZASADNIENIE

W dniu 5 sierpnia 2020 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie m.in. ustalenia, czy:

• w przypadku, gdy dokonana przez Wnioskodawcę transakcja zawarta została w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polski, Wnioskodawca ma prawo uznać warunek, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT za w całości spełniony,
• Wnioskodawca ma obowiązek weryfikować warunek do zastosowania Ulgi na złe długi określony w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, wyłącznie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia przez Wnioskodawcę zeznania podatkowego, w tym także w przypadku, gdy „Ulga na złe długi” została uwzględniona w kalkulacji zaliczki na podatek CIT zgodnie z art. 25 ust. 19-26 Ustawy o CIT.
  
  

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Spółka (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest podmiotem prowadzącym działalność finansową, w szczególności w zakresie zawierania umów leasingu operacyjnego i finansowego oraz udzielania klientom finansowania w formie pożyczek.

Wnioskodawca podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 z późn. zm.; dalej: „Ustawa o CIT”).

Działalność Wnioskodawcy polega w szczególności na zawieraniu transakcji, których przedmiotem jest świadczenie usług lub dostawa towarów. Spółka dokonuje takich transakcji w głównej mierze z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, tj. m.in. z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, spółkami osobowymi oraz spółkami kapitałowymi. Każda transakcja udokumentowana jest fakturą VAT i/lub umową, a za wykonanie usługi Wnioskodawcy przysługuje należne wynagrodzenie płatne w określonym wskazanym na fakturze (lub w umowie) terminie. Ponadto, zgodnie z zapisami Ogólnych Warunków Umowy Leasingowej (dalej: „OWUL”), umowa leasingu jest zawierana przez korzystającego w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (np. pkt 12.10 OWUL Wnioskodawcy: „Z uwagi na fakt, iż zarówno K jak i F są przedsiębiorcami, stosunek prawny nawiązany w ramach UL nie podlega przepisom o zawieraniu i wykonywaniu umów z konsumentami. UL została zawarta przez K na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarcza i zawodową, a PL będzie używany przez K w ramach prowadzenia tej działalności”, pkt 12.11: „K oświadcza, iż jest należycie zarejestrowany i prowadzi działalność zgodnie z prawem RP oraz spełnia wszelkie wymagane przez prawo wymogi w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, a zawarcie UL i postępowanie zgodnie z jej warunkami nie będzie stanowić naruszenia postanowień aktów założycielskich K, ani jakichkolwiek postanowień zawartych w umowach, których K jest stroną.”, gdzie K oznacza korzystającego, F - Finansującego, Wnioskodawcę, UL - umowę leasingu oraz stanowiące jej integralną część załączniki).

W toku prowadzonej działalności zdarzają się sytuacje, gdy Spółka nie otrzymuje w terminie wskazanym na fakturze VAT wynagrodzenia od kontrahenta (dalej: „Dłużnik”) należnego w związku z wykonaniem usługi lub dostawą towarów. Przy czym zdarza się i w oparciu o dotychczasową praktykę gospodarczą, Wnioskodawca zakłada, że może również zdarzyć się w przyszłości, że opóźnienia w zapłacie należnego Wnioskodawcy wynagrodzenia przekroczą 90 dni od terminu zapłaty określonego na fakturze bądź rachunku, lub w umowie zawartej z Dłużnikiem (dalej: „Transakcje”). W związku z powyższym, w odniesieniu do takich Transakcji, Wnioskodawca chciałby skorzystać z mechanizmu przewidzianego w art. 18f Ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020 r. (dalej: „Ulga na złe długi”).

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie zastosowania mechanizmu Ulgi na złe długi, w szczególności w zakresie momentu i sposobu weryfikacji spełnienia warunków określonych w art. 18f ust. 10, w tym warunku określonego w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT tj. transakcja handlowa zawarta w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskie oraz warunku określonego w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT w przypadku zastosowania Ulgi na złe długi na moment płatności zaliczki na podatek CIT.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytania:

• Czy w przypadku, gdy dokonana przez Wnioskodawcę transakcja zawarta została w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polski, Wnioskodawca ma prawo uznać warunek, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT za w całości spełniony? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
• Czy Wnioskodawca ma obowiązek weryfikować warunek do zastosowania Ulgi na złe długi określony w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, wyłącznie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia przez Wnioskodawcę zeznania podatkowego, w tym także w przypadku, gdy Ulga na złe długi została uwzględniona w kalkulacji zaliczki na podatek CIT zgodnie z art. 25 ust. 19-26 Ustawy o CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
  
  

Stanowisko Wnioskodawcy

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku, gdy dokonana przez Wnioskodawcę transakcja zawarta została w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca ma prawo uznać warunek, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT za w całości spełniony, bez konieczności weryfikacji tej transakcji od strony Dłużnika.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien on weryfikować warunek do zastosowania Ulgi na złe długi określony w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, wyłącznie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia przez Wnioskodawcę zeznania podatkowego, w tym także w przypadku, gdy Ulga na złe długi została uwzględniona w kalkulacji zaliczki na podatek CIT zgodnie z art. 25 ust. 19-26 Ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1

Stosownie do regulacji art. 18f ust. 1 Ustawy o CIT, podstawa opodatkowania ustalona zgodnie z art. 18 lub art. 24d ust. 3 Ustawy o CIT oraz po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 18d:

1. może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a Ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom (ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, dalej: „Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom”), która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
2. podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a Ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
   
   

Natomiast zgodnie z art. 18f ust. 2 Ustawy o CIT, jeżeli podatnik poniósł stratę, o której mowa w art. 7 ust. 2, z którą związana jest transakcja handlowa w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, kwota straty:

1. może być zwiększona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego, w rozumieniu art. 4 pkt la Ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
2. podlega zmniejszeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt la Ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
   
   

A zatem w świetle powyższych przepisów wprowadzono do Ustawy o CIT z jednej strony możliwość pomniejszenia przez wierzyciela podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (tj. Ulgę na złe długi), a z drugiej strony - nałożono na dłużnika obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania o kwotę nieuregulowanego zobowiązania, jeżeli zobowiązanie nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w fakturze (rachunku) lub umowie.

W myśl art. 18f ust. 10 Ustawy o CIT, wymienione wyżej przepisy ust. 1 i 2 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę - gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
3. transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

W ocenie Wnioskodawcy, z perspektywy wierzyciela (w tym Spółki), który zamierza skorzystać z Ulgi na złe długi, w odniesieniu do warunku wyrażonego w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT istotne jest wyłącznie czy transakcja została zawarta w ramach działalności prowadzonej przez wierzyciela i czy dochody z tej działalności podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku bowiem, gdy transakcja została zawarta w ramach prowadzonej przez wierzyciela działalności, za przychody związane z tą działalnością, zgodnie z art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. W związku z powyższym, co do zasady, Wnioskodawca ma obowiązek opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej, nawet jeśli ich nie otrzymał.

Jak wynika z uzasadnienia do Ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1649, dalej: „Nowelizacja”): „W podatku dochodowym od osób prawnych zasadą jest, że przychodem są kwoty należne, choćby faktycznie nie zostały otrzymane. Oznacza to, że przychód podatkowy powstaje niezależnie od faktu uregulowania należności wynikającej z tego przychodu. (...) Projekt przewiduje wprowadzenie możliwości pomniejszenia przez wierzyciela podstawy opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, jeżeli wierzytelność ta nie zostanie uregulowana lub zbyta w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (rachunku)”. Celem wprowadzenia tej regulacji było zatem przede wszystkim umożliwienie wierzycielom dokonania korekty w zakresie rozpoznanego uprzednio przychodu z działalności gospodarczej, w przypadku gdy dłużnik nie dokonał zapłaty na rzecz wierzyciela. Wnioskodawca pragnie podkreślić, że jako wierzyciel jest obowiązany do wykazania i opodatkowania przychodów z działalności, które nie zostały otrzymane, bez względu na to, czy transakcja została zawarta przez dłużnika w ramach prowadzonej przez niego działalności, ani czy rozpoznał on koszt uzyskania przychodów z tytułu tej transakcji, mimo braku zapłaty na rzecz wierzyciela.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, dla spełnienia warunku, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT, z perspektywy Wnioskodawcy jako wierzyciela istotne jest wyłącznie to, czy transakcja została zawarta w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium RP. W takim przypadku Wnioskodawca ma prawo uznać warunek, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT, za w całości spełniony, tj. nie będzie miał w tym zakresie żadnych dodatkowych obowiązków, w szczególności nie będzie zobowiązany do weryfikacji spełnienia tego warunku w odniesieniu do Dłużnika.

Zdaniem Wnioskodawcy, warunek określony w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT, odnoszący się do Dłużnika i transakcji handlowej zawartej w ramach działalności dłużnika, z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczy wyłącznie kwestii obowiązku zastosowania przez Dłużnika przepisów, o których mowa w art. 18f ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 Ustawy o CIT, tj. obowiązku dokonania korekty po stronie Dłużnika wynikającej z braku uregulowania zobowiązania i warunkuje konieczność dokonania takiej korekty przez Dłużnika.

Wnioskodawca pragnie dodatkowo wskazać, że ustawa nie wskazuje w jaki sposób podatnik chcący skorzystać z Ulgi na złe długi powinien wypełnić warunek wskazany w art. art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku, gdyby zamiarem ustawodawcy było nałożenie jakichkolwiek obowiązków na podatnika, w szczególności dotyczących weryfikacji innego podmiotu, w tym przypadku Dłużnika, w przepisach ustawy znalazłyby się zapisy dotyczące sposobu weryfikacji.

Wnioskodawca jest w stanie potwierdzić i udowodnić, że transakcje stanowiące przedmiot jego działalności, tj. umowy leasingu oraz umowy pożyczek, zawierane są w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, a dochody z Wnioskodawcy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium RP.

Zatem w ocenie Wnioskodawcy, ma on prawo uznać warunek, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 Ustawy o CIT za w całości spełniony, tj. nie będzie miał w tym zakresie żadnych dodatkowych obowiązków, w szczególności nie będzie zobowiązany do weryfikacji spełnienia tego warunku w odniesieniu do Dłużnika.

Ad. 3

Jak wynika z art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, Ulgę na złe długi stosuje się w przypadku, gdy spełniony jest warunek, że dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Zgodnie z art. 25 ust. 19-26 Ustawy o CIT, Ulga na złe długi może być także uwzględniona odpowiednio w kalkulacji zaliczki na podatek CIT. Przepisy art. 25 ust. 19-25 Ustawy o CIT, nie odnoszą się do kwestii weryfikacji obowiązku określonego w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT w sytuacji, gdy Ulga na złe długi uwzględniana jest na etapie zaliczki na podatek CIT.

Stosownie zaś do art. 25 ust. 26 ustawy o CIT w zakresie nieuregulowanym w ust. 19-25 przepis art. 18f stosuje się odpowiednio.

Zdaniem Wnioskodawcy, przepis art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, nakładający na podatników obowiązek weryfikacji, czy dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, nie znajdzie zastosowania także w przypadku, gdy Ulga na złe długi uwzględniana będzie na etapie kalkulacji zaliczek na podatek CIT.

Wnioskodawca pragnie bowiem zauważyć, że literalnie wskazany przepis nakłada obowiązek weryfikacji wyłącznie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego. Płatność zaliczkowa dokonywana jest, co do zasady, co miesiąc, a Ustawa o CIT nie nakłada na podatników obowiązku składania zeznania podatkowego, ani jakiejkolwiek deklaracji podatkowej w ciągu roku podatkowego w związku z dokonywanymi płatnościami zaliczek.

Stosownie do art. 27 ust. 1 Ustawy o CIT, podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 1d, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a oraz przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2a, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku, gdy Ulga na złe długi uwzględniana będzie na etapie zaliczki na podatek CIT, podatnik będzie obowiązany do weryfikacji czy dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zgodnie z literalnym brzmieniem art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, tj. za rok, w którym Ulga została uwzględniona w zaliczce na podatek CIT.

W konsekwencji, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w sytuacji, gdy Ulga na złe długi zostanie przez niego uwzględniona na etapie zaliczki na podatek CIT, a na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego za ten rok podatkowy w oparciu o przeprowadzoną przez Spółkę weryfikację okazałoby się, że dłużnik jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, odpowiednia korekta w odniesieniu do zastosowanej Ulgi na złe długi powinna zostać dokonana przez Wnioskodawcę w rozliczeniu rocznym podatku CIT.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, powinien on weryfikować warunek do zastosowania Ulgi na złe długi określony w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, wyłącznie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia przez Wnioskodawcę zeznania podatkowego, w tym także w przypadku, gdy Ulga na złe długi została uwzględniona w kalkulacji zaliczki na podatek CIT zgodnie z art. 25 ust. 19-26 Ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Od 1 stycznia 2020 r. art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1649) do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 z późn. zm. dalej „ustawy o CIT”) wprowadzono przepisy szczególne mające na celu rozpoznawanie skutków w podatku dochodowym tzw. „złych długów”, tj. art. 18f.

Stosownie do regulacji art. 18f ust. 1 ustawy o CIT, podstawa opodatkowania ustalona zgodnie z art. 18 lub art. 24d ust. 3 oraz po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 18d:

1. może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
2. podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
   
   

Stosownie natomiast do art. 18f ust. 2 ustawy o CIT, jeżeli podatnik poniósł stratę, o której mowa w art. 7 ust. 2, z którą związana jest transakcja handlowa w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, kwota straty:

1. może być zwiększona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego, w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
2. podlega zmniejszeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
   
   

Zgodnie z art. 18f ust. 5 ustawy o CIT, zmniejszenia na podstawie ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 dokonuje się, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.

Zwiększenia na podstawie ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 dokonuje się, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego zobowiązanie nie zostało uregulowane (art. 18f ust. 6 ustawy o CIT).

Należy również zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 18f ust. 9 ustawa o CIT, ust. 1 i 2 stosuje się wyłącznie do wierzytelności lub zobowiązań, odpowiednio o zapłatę lub do zapłaty, świadczeń pieniężnych, wynikających z transakcji handlowych, jeżeli z tytułu tych transakcji przynajmniej u jednej ze stron określa się przychody lub koszty uzyskania przychodów, bez względu na termin ich ujęcia w tych przychodach lub kosztach uzyskania przychodów.

W myśl natomiast art. 18f ust. 10 ustawy o CIT, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę - gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
3. transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Stosownie do postanowień art. 18f ust. 11 ustawy o CIT, okres 90 dni, o którym mowa w ust. 1 i 2, liczy się począwszy od pierwszego dnia następującego po określonym na fakturze (rachunku) lub w umowie upływie terminu do uregulowania zobowiązania.

Zgodnie z art. 18f ust. 17 ustawy o CIT, przepisy ust. 1-16 stosuje się odpowiednio w przypadku uregulowania lub zbycia części wierzytelności.

Podatnicy dokonujący zwiększenia lub zmniejszenia, o których mowa w ust. 1-4 albo ust. 7 i 8, obowiązani są wykazać w zeznaniu podatkowym wierzytelności lub zobowiązania, z którymi związane są te zwiększenia lub zmniejszenia (art. 18f ust. 19 ustawy o CIT).

A zatem w świetle powyższych przepisów, ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych wprowadzono w podatkach dochodowych z jednej strony możliwość pomniejszenia przez wierzyciela podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, a z drugiej strony – nałożenie na dłużnika obowiązku doliczenia do podstawy opodatkowania kwoty nieuregulowanego zobowiązania, jeżeli zobowiązanie nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w fakturze (rachunku) lub umowie.

Przy czym należy zauważyć, że wierzyciel z tego mechanizmu może skorzystać, natomiast dłużnik jest do tego zobowiązany.

W uzasadnienia do ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych wynika, że: „Na wzór rozwiązań obowiązujących na gruncie podatku VAT proponuje się wprowadzenie dodatkowych warunków uprawniających do proponowanego rozliczenia, tj. transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody (zarówno w przypadku działalność wierzyciela, jak i działalność dłużnika) podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, brak postępowania restukturyzacyjnego lub likwidacyjnego wobec dłużnika na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego, określony czas wystawienia faktury lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność. Proponowana korekta wpływać będzie również na wysokość podstawy opodatkowania uwzględnianej przy wyliczaniu wysokości należnych zaliczek na podatek dochodowy, ale wyłącznie w przypadku uzyskiwania przez podatnika dochodu.

Ponadto wprowadza się obowiązek wykazywania wierzytelności lub zobowiązań, które powodują zwiększenia lub zmniejszenia podstawy opodatkowania w zeznaniach podatkowych. Jest to rozwiązanie analogiczne do tego, które obowiązuje w podatku VAT, w związku z którym podatnicy składają deklarację VAT-ZD.

W projektowanych przepisach znajdują się również rozwiązania, które pozwalają na ich stosowanie w przypadku uregulowania lub zbycia części danej wierzytelności, co zapewnia elastyczność w radzeniu sobie z przeterminowanymi płatnościami zarówno po stronie dłużnika, jak i wierzyciela.”

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest podmiotem prowadzącym działalność finansową, w szczególności w zakresie zawierania umów leasingu operacyjnego i finansowego oraz udzielania klientom finansowania w formie pożyczek. Działalność Wnioskodawcy polega w szczególności na zawieraniu transakcji, których przedmiotem jest świadczenie usług lub dostawa towarów. Spółka dokonuje takich transakcji w głównej mierze z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, tj. m.in. z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, spółkami osobowymi oraz spółkami kapitałowymi. Każda transakcja udokumentowana jest fakturą VAT i/lub umową, a za wykonanie usługi Wnioskodawcy przysługuje należne wynagrodzenie płatne w określonym wskazanym na fakturze (lub w umowie) terminie. Ponadto, zgodnie z zapisami Ogólnych Warunków Umowy Leasingowej (dalej: „OWUL”), umowa leasingu jest zawierana przez korzystającego w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (np. pkt 12.10 OWUL Wnioskodawcy: „Z uwagi na fakt, iż zarówno K jak i F są przedsiębiorcami, stosunek prawny nawiązany w ramach UL nie podlega przepisom o zawieraniu i wykonywaniu umów z konsumentami. UL została zawarta przez K na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarcza i zawodową, a PL będzie używany przez K w ramach prowadzenia tej działalności”, pkt 12.11: „K oświadcza, iż jest należycie zarejestrowany i prowadzi działalność zgodnie z prawem RP oraz spełnia wszelkie wymagane przez prawo wymogi w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, a zawarcie UL i postępowanie zgodnie z jej warunkami nie będzie stanowić naruszenia postanowień aktów założycielskich K, ani jakichkolwiek postanowień zawartych w umowach, których K jest stroną.”, gdzie K oznacza korzystającego, F - Finansującego, Wnioskodawcę, UL - umowę leasingu oraz stanowiące jej integralną część załączniki).

W toku prowadzonej działalności zdarzają się sytuacje, gdy Spółka nie otrzymuje w terminie wskazanym na fakturze VAT wynagrodzenia od kontrahenta (dalej: „Dłużnik”) należnego w związku z wykonaniem usługi lub dostawą towarów. Przy czym zdarza się i w oparciu o dotychczasową praktykę gospodarczą, Wnioskodawca zakłada, że może również zdarzyć się w przyszłości, że opóźnienia w zapłacie należnego Wnioskodawcy wynagrodzenia przekroczą 90 dni od terminu zapłaty określonego na fakturze bądź rachunku, lub w umowie zawartej z Dłużnikiem (dalej: „Transakcje”).

Aby rozpoznać skutki w podatku dochodowym tzw. „złych długów” należy w pierwszej kolejności spełnić łącznie warunki zawarte w art. 18f ust. 10 ustawy o CIT.

Tut. Organ za nieprawidłowe uznaje stanowisko Wnioskodawcy, że warunek określony w art. 18f ust. 10 pkt 3 ustawy o CIT, uważa się za spełniony w przypadku, gdy dokonana przez Wnioskodawcę transakcja zawarta została w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i w takim wypadku nie zachodzi konieczność weryfikacji tej transakcji od strony Dłużnika. Z brzmienia ww. przepisu wynika, że warunek zawarty w art. 18f ust. 10 pkt 3 ustawy o CIT, uważa się za spełniony, gdy transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Aby zatem zastosować „Ulgę na złe długi” nie wystarczy stwierdzić, że transakcja handlowa jest zawarta w ramach działalności Wierzyciela, a dochód z tej transakcji podlega opodatkowaniu na terytorium RP. Analogicznych ustaleń należy dokonać także w stosunku do Dłużnika.

Jak już powyżej wskazano warunek wynikający z art. 18f ust. 10 pkt 3 ustawy o CIT, można uznać za spełniony, gdy zarówno wierzyciel jak i dłużnik zawierają transakcje handlowe a więc transakcję/umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością (art. 4 pkt 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych) a dochód z tych transakcji podlega opodatkowaniu na terytorium R.P.

Z powyższego wynika, że zarówno Wierzyciel/Wnioskodawca jak i Dłużnik muszą:

1. prowadzić działalność oraz
2. dochód z tej działalności musi podlegać opodatkowaniu.

Zatem nie jest wystarczające aby warunek ten był spełniony tylko w stosunku do Wierzyciela. Warunek ten musi być spełniony również w stosunku do Dłużnika.

Odnosząc się do obowiązku weryfikacji warunku do zastosowania „Ulgi na złe długi” określonego w art. 18f ust. 10 pkt 1 ustawy o CIT, stwierdzić należy, że warunek zawarty w ww. przepisie uważa się za spełniony, gdy dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

W związku z powyższym rozstrzygnięcia wymaga, czy warunek braku postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacyjnego Dłużnika powinien być spełniony także w odniesieniu do opłacanych przez Wnioskodawcę zaliczek na podatek dochodowy.

Zgodnie bowiem z art. 25 ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 1b, 2a, 3-6a, art. 21, art. 22, art. 24a, art. 24d i art. 24f, są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

Jak stanowi art. 25 ust. 19 ustawy o CIT, dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki, o której mowa w ust. 1-1g:

1. może być zmniejszony o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie, do okresu, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta;
2. podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki dokonuje się począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie, do okresu, w którym zobowiązanie zostanie uregulowane.
   
   

Jeżeli wartość zmniejszenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki, przysługującego na podstawie ust. 19 pkt 1, jest wyższa od tego dochodu, zmniejszenia dochodu o nieodliczoną wartość dokonuje się w kolejnych okresach rozliczeniowych roku podatkowego, za który powstało prawo do zmniejszenia. Zmniejszenia dochodu w kolejnych okresach dokonuje się, jeżeli wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta (art. 25 ust. 20 ustawy o CIT).

W myśl art. 25 ust. 21 ustawy o CIT, zmniejszenia na podstawie ust. 19 pkt 1 dokonuje się, jeżeli do dnia terminu płatności zaliczki, określonego w ust. 1a albo 1c, wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.

Natomiast w myśl art. 25 ust. 22 ustawy o CIT, zwiększenia na podstawie ust. 19 pkt 2 dokonuje się, jeżeli do dnia terminu płatności zaliczki, określonego w ust. 1a albo 1c, zobowiązanie nie zostało uregulowane.

Stosownie do postanowień art. 25 ust. 23 ustawy o CIT, podatnik, który dokonał zmniejszenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki na podstawie ust. 19 pkt 1, obowiązany jest do zwiększenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki w okresie rozliczeniowym roku podatkowego, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta.

Natomiast stosownie do postanowień art. 25 ust. 24 ustawy o CIT, podatnik, który dokonał zwiększenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki na podstawie ust. 19 pkt 2, zmniejsza dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki w okresie rozliczeniowym roku podatkowego, w którym zobowiązanie zostało uregulowane.

Zgodnie z art. 25 ust. 25 ustawy o CIT, przepisy ust. 19-24 stosuje się odpowiednio przy obliczaniu podatku należnego, o którym mowa w ust. 18.

Przepisy art. 25 ust. 19-25 ustawy o CIT, pozwalają „Ulgę na złe długi” rozliczyć w zaliczkach płaconych w ciągu roku.

Stosownie do postanowień art. 25 ust. 26 ustawy o CIT, w zakresie nieuregulowanym w ust. 19-25 przepis art. 18f stosuje się odpowiednio.

„Odpowiednie stosowanie” należy rozumieć w ten sposób, że również w momencie obliczania zaliczki na podatek dochodowy dłużnik nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Natomiast art. 18f ust. 10 ustawy o CIT wskazuje, że przepisy ust. 1 i 2 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie warunki wymienione w tym przepisie.

W przypadku zatem, gdy „Ulga na złe długi” została uwzględniona w kalkulacji zaliczki na podatek CIT weryfikacja warunku określonego w art. 18f ust. 10 pkt 1 ustawy o CIT, powinna być dokonana również na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień wpłaty zaliczki

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy:

• w przypadku, gdy dokonana przez Wnioskodawcę transakcja zawarta została w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, z której dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polski, Wnioskodawca ma prawo uznać warunek, o którym mowa w art. 18f ust. 10 pkt 3 ustawy o CIT za w całości spełniony,
• Wnioskodawca ma obowiązek weryfikować warunek do zastosowania Ulgi na złe długi określony w art. 18f ust. 10 pkt 1 Ustawy o CIT, wyłącznie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia przez Wnioskodawcę zeznania podatkowego, w tym także w przypadku, gdy „Ulga na złe długi” została uwzględniona w kalkulacji zaliczki na podatek CIT zgodnie z art. 25 ust. 19-26 Ustawy o CIT

-jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.