2020.11.09 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.375.2020.1.IG
z 9 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 lipca 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 23 lipca 2020 r.), uzupełnionym na wezwanie Organu z dnia 21 października 2020 r. (doręczone dnia 4 listopada 2020 r.) pismem z dnia 4 listopada 2020 r. (data wpływu 6 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanych faktur za zakup usługi organizacji eventów i wyłączenia z opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanych faktur za zakup usługi organizacji eventów i wyłączenia z opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług. Wniosek został uzupełniony na wezwanie Organu z dnia 21 października 2020 r. (doręczone dnia 4 listopada 2020 r.) pismem z dnia 4 listopada 2020 r. (data wpływu 6 listopada 2020 r.)

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

A Sp. z o.o. (dalej Spółka) jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.
Spółka jest autoryzowanym dealerem pojazdów marki B w Polsce. Spółka nabywa pojazdy i części zamienne od spółek z grupy B, a następnie sprzedaje je swoim klientom. Przedmiotem działalności Spółki jest zatem dystrybucja samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Spółka zajmuje się również serwisem i naprawą pojazdów ciężarowych, naczep, itp. oraz sprzedażą części zamiennych.

Spółka bierze udział w eventach organizowanych przez producenta pojazdów (B) lub jego spółkę zależną w Polsce (C) dla klientów Spółki albo sama organizuje takie eventy.

Eventy te są adresowane do dotychczasowych lub potencjalnych klientów Spółki (udział w nich biorą przedstawiciele klienta - w przypadku klientów prowadzących jednoosobową działalność mogą to być również sami klienci). Eventy mając postać wyjazdów zarówno za granicę np. rejs w Chorwacji, narty w Alpach, jak również wyjazdy krajowe - np. w polskie góry. Wyjazdy mają dla przedstawicieli klientów charakter przede wszystkim wypoczynkowo-rekreacyjny, jeśli występują podczas nich również prezentacje oferty Spółki (albo pojazdów B), to zajmują one niewielki procent czasu trwania całego eventu. Eventy mają na celu przede wszystkim promowanie dobrego wizerunku Spółki wśród jej kluczowych klientów lub nowych klientów, którzy wykazują znaczący potencjał zakupowy oraz nawiązywanie i zacieśnianie relacji z klientami przez Spółkę.

Dlatego też Spółka z ostrożności kwalifikuje wydatki ponoszone na organizację wyjazdu jako koszty reprezentacji i nie zalicza ich do kosztów uzyskania przychodów. Przy czym wszelkie materiały dotyczące eventu - np. informacje organizacyjne dla uczestników, opatrzone są nazwą lub logo marki B i tym samym podkreślają związek eventu z działalnością Spółki jako autoryzowanego dealera i punkt serwisowy marki B w Polsce.

Klientami Spółki są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby prawne. Klientami są głównie firmy świadczące usługi transportowe lub inne posiadające własne floty pojazdów ciężarowych. Spółka wysyła do wybranych kontrahentów zaproszenia. To klient decyduje, kto (który z członków jego personelu) konkretnie weźmie udział w wyjeździe. Klienci zaproszeni do udziału w danym evencie oczywiście nie ponoszą żadnych kosztów związanych ze swoim uczestnictwem.

Wspomniane eventy są organizowane cyklicznie. Poza przedstawicielami klientów biorą w nich udział również wybrani pracownicy Spółki - zajmujący się kontaktami z klientami. Celem ich udziału w eventach jest nawiązanie lub zacieśnienie relacji z klientami - co jest pomocne w codziennych kontaktach z klientami i zwiększa szanse na przekonanie klienta do zakupów towarów i usług od Spółki.

Spółka podczas eventu zapewnia przedstawicielom klienta transport do określonego miejsca (w tym często przelot samolotem), nocleg, pełne wyżywienie i napoje oraz różnego rodzaju atrakcje zależne od charakteru wyjazdu. Atrakcjami mogą być wizyta w winnicy z degustacją win, rejs na łodzi żaglowej, zajęcia na stoku narciarskim, basen, spa itp. W czasie wyjazdu organizowany jest czas wolny dla klientów, zapewniony jest nocleg oraz wyżywienie (w tym napoje - również alkohole serwowane zgodnie z powszechnie przyjętymi zwyczajami - np. podczas kolacji, spotkań rozrywkowych, itp. - szacunkowo ich koszt to maksymalnie kilka procent kosztów eventu). Podczas eventów organizowane są wieczory przy muzyce lub dyskoteki, itp. Eventy odbywają się w zgodzie z dobrymi praktykami biznesowymi przyjętymi w branży i z zasadami etyki przyjętymi w Spółce.

Dobór klientów, którzy zostaną zaproszeni na dany wyjazd nie podlega żadnym sformalizowanym kryteriom, nie został ustalony w tym zakresie żaden regulamin. Spółka ocenia potencjał zakupowy klientów (tzn. jakie przychody może on wygenerować w przyszłości) - m.in. na podstawie wielkości zakupów danego klienta w ostatnich okresach, wiedzy o planowanych przez klienta zakupach, itp. W wielu przypadkach koszty opisanych eventów są współfinansowane przez producenta pojazdów B lub jego spółkę zależną w Polsce - Spółka wystawia wówczas na B fakturę za część kosztów organizacji eventu. Dofinansowanie może być również realizowane w ten sposób, że koszty eventu pierwotnie ponosi C i tylko w części (np. 50%) obciąża nimi Spółkę. Dofinansowanie przez C jest uzależnione m.in. od tego, jaką wielkość zakupów zrealizował klient w ustalonym, minionym okresie czasu od Spółki i jaki potencjał zakupowy ma dany klient.

Spółka otrzymuje od organizatora wyjazdu fakturę za kompleksową organizację wyjazdu -najczęściej usługa opisana jest jako „(…)" albo „(…)". Posiadana dokumentacja nie pozwala określić wartości poszczególnych atrakcji czy też świadczeń wchodzących w skład nabytej przez Spółkę usługi - nabywana jest bowiem jedna kompleksowa usługa.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Spółka jest uprawniona do odliczenia VAT naliczonego wynikających z faktur za zakup usługi organizacji poszczególnych eventów?
Czy w związku z uczestnictwem zaproszonych kontrahentów na wyjeździe dochodzi do nieodpłatnego świadczenia usług, które podlega opodatkowaniu VAT-em przez Spółkę?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku VAT z faktur za organizację eventów. Wydatki na organizację eventów są bowiem ściśle związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością - eventy służą budowaniu dobrych relacji z klientami, co przyczynia się do zwiększania sprzedaży przez Spółkę. Brak jest również przepisu w ustawie o VAT, który wykluczałby prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w odniesieniu do takich wydatków.

Ad. 2

Uczestnictwo kontrahentów Spółki w analizowanych eventach nie prowadzi do nieodpłatnego świadczenia usługi podlegającego opodatkowaniu VAT-em przez Spółkę, gdyż ma ono związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą - a nieodpłatnie świadczone usługi podlegają opodatkowaniu tylko, jeśli są świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (o ile podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z ich nabyciem lub wytworzeniem).

Uzasadnienie Ad. 1

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wskazują komentatorzy i praktyka, głównym warunkiem odliczenia podatku jest wykazanie jego związku z działalnością dającą prawo do odliczenia VAT. Związek ten powinien być bezpośredni, co bynajmniej nie oznacza, że konieczne jest wykazanie powiązania pomiędzy konkretnym zakupem a daną sprzedażą. Bezpośredniość w tym kontekście należy raczej oceniać przez pryzmat całokształtu działalności podatnika i tego, czy dany wydatek rzeczywiście może mieć obiektywny wpływ na czynności dające prawo do odliczenia VAT (zob. wyrok TS z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie C-104/12 Finanz-amt Kóln-Nord v. Wolfram Becker (orzeczenie wstępne), czy wyrok w sprawie C-622/11 Pactor Vastgoed BV).

Stąd, jeśli podatnik ponosi np. wydatki marketingowe, które nie są związane z konkretną transakcją, ale w sposób oczywisty wpływają na sprzedaż opodatkowaną, to VAT od takich wydatków powinien podlegać odliczeniu.

Inną przesłanką odliczenia VAT jest natychmiastowość związku pomiędzy VAT naliczonym a sprzedażą dającą prawo do odliczenia VAT. Nie oznacza to jednak, że związek ten musi zaistnieć już w momencie poniesienia danego wydatku. Oznacza to raczej, że w momencie poniesienia wydatku podatnik powinien być w stanie zaklasyfikować dany wydatek i udowodnić racjonalność jego poniesienia dla potrzeb opodatkowanej działalności gospodarczej.

Innymi słowy, nawet jeśli wydatek dotyczy potencjalnych czynności opodatkowanych, które mogą zostać wykonane w przyszłości, ale jest poniesiony celem dokonania tych czynności, to podatnik powinien mieć prawo do odliczenia VAT naliczonego z tego tytułu (zob. wyrok TS z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations SA v. Directeur regional des impóts du Nord-Pas-de-Calais (orzeczenie wstępne), Rec. 2001, s. I-6663, czy wyrok TS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie C-110/94 Intercommunale voor Zeewaterontzilting (INZO) v. Państwo Belgijskie (orzeczenie wstępne), Rec. 1996. s. I-857).

W przedmiotowym stanie faktycznym, nabywane usługi organizacji eventów wykorzystywane są do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w szczególności do budowania i zacieśniania relacji z klientami, kreowania pozytywnego wizerunku firmy, itp., co przyczynia się do zwiększenia sprzedaży Spółki, czyli czynności opodatkowanej podatkiem VAT.

Zasady doświadczenia życiowego oraz przyjęta na rynku, powszechna praktyka biznesowa uczą, że budowanie i umacnianie relacji z przedstawicielami obecnych lub potencjalnych klientów podczas wyjazdów mających w znacznej mierze rekreacyjny charakter, w których uczestniczą również przedstawiciele sprzedawcy - kontaktujący się na co dzień z klientami, zwiększa szanse na realizowanie w przyszłości sprzedaży towarów i / lub usług do tych klientów. Należy pamiętać, że Spółka działa na wysoce konkurencyjnym rynku pojazdów ciężarowych. Potencjalni klienci - przede wszystkim firmy transportowe - mają do wyboru pojazdy ciężarowe wielu różnych marek - poza B, np. (…). Nawet pojazdy marki B mogą nabyć nie tylko od Spółki, ale od wielu różnych dealerów marki B. Zamiast nabycia pojazdów nowych, klienci mogą zdecydować się na pojazdy używane - a wówczas zakres potencjalnych sprzedawców znacząco się zwiększa o komisy samochodowe i niezależnych dystrybutorów.

Istotnym elementem działalności Spółki są również świadczone usługi w zakresie napraw i serwisu pojazdów ciężarowych - w tym zakresie klienci mogą korzystać zarówno z oferty Spółki, jak i innych stacji serwisowych B, ale także z oferty serwisów innych marek i serwisów niezależnych - więc poziom konkurencji jest tu jeszcze wyższy, niż na rynku sprzedaży pojazdów nowych. W tak wymagającym otoczeniu konkurencyjnym poza czysto ekonomicznymi aspektami współpracy z klientami czy potencjalnymi klientami, liczą się również inne działania mogące mieć wpływ na decyzje podejmowane przez klientów i ich przedstawicieli. Wśród często występujących na rynku aktywności marketingowych znajdują się wyjazdy dla przedstawicieli najważniejszych klientów - które organizuje również Spółka.

Należy pamiętać, że dobór uczestników wyjazdów nie jest przypadkowy. Zapraszani są na nie najważniejsi klienci Spółki - przede wszystkim dotychczasowi klienci realizujący wysokie obroty ze Spółką, lub nowi klienci - co do których istnieje nadzieja na zachęcenie ich do skorzystania z oferty Spółki. Współpraca większości klientów ze Spółką ma potencjalnie długofalowy potencjał - firmy transportowe okresowo wymieniają flotę posiadanych pojazdów ciężarowych - bo wraz z rosnącym przebiegiem pojazdu i zużyciem eksploatacyjnym niezbędna staje się wymiana zużytych pojazdów na nowe. Ponadto wielu klientów rozwija działalność, zwiększa swoje możliwości przewozowe - co wymaga rozszerzenia floty i zakupu nowych pojazdów. Dlatego wyjątkowo cenne są stałe relacje z licznymi firmami transportowymi - bo gwarantują one ciągły dopływ zamówień na nowe pojazdy.

Ponadto stałe relacje z klientami posiadającymi duże floty pojazdów ciężarowych są istotne również z punktu widzenia znacznego zapotrzebowania takich klientów na usługi serwisowe i naprawcze dla ich flot. Pojazdy ciężarowe przejeżdżające dziesiątki tysięcy kilometrów rocznie muszą być nawet kilka razy w roku serwisowane, zaś sprzedaż usług serwisowych stanowi istotne źródło obrotu dla Spółki. Ponadto Spółka prowadzi również naprawy gwarancyjne dla pojazdów jej klientów - zleceniodawcą jest wówczas producent - firma B z Holandii - zatem im więcej pojazdów klienci nabędą od Spółki, tym większy potencjał na sprzedaż usług napraw gwarancyjnych. Wreszcie pojazdy klientów mogą ulegać uszkodzeniom z różnych przyczyn, nieobjętych naprawami gwarancyjnymi i sprzedaż takich usług również generuje istotne obroty dla Spółki.

Wyjazdy dla najlepszych klientów Spółki przyczyniają się do zacieśnienia lub nawiązania relacji biznesowych z tymi klientami na wiele różnych sposobów:

organizując wyjazdy do atrakcyjnych miejsc, zapewniając profesjonalną obsługę i odpowiednią oprawę wydarzenia, podkreślając w zaproszeniu że zapraszającym / organizatorem wydarzenia jest Spółka - Spółka kreuje swój pozytywny, profesjonalny wizerunek wśród kontrahentów w sposób typowy dla działalności w zakresie reprezentacji - co zachęca klientów do współpracy ze Spółką,

wszelkie materiały dotyczące wyjazdu podkreślają związek Spółki z marką B - co utrwala wśród kontrahentów informację, że Spółka jest autoryzowanym dealerem oraz punktem serwisowym dla pojazdów tej marki,

zaproszenie na wyjazd jest traktowane przez klienta jako wyraz uznania dla dotychczasowej dobrej współpracy ze Spółką i zachęca do podtrzymania, nawiązania lub rozszerzenia współpracy - mając na uwadze, że wyjazdy organizowane są cyklicznie, klienci mogą mieć nadzieję, że jeśli w kolejnym okresie współpracy utrzymają wysokie zakupy od Spółki to będą mogli liczyć na zaproszenie na kolejne wyjazdy w przyszłości,

podczas wyjazdów przedstawicielami kontrahentów są najczęściej osoby zajmujące się zakupami od Spółki, posiadające realny wpływ na wybór dostawcy zarówno pojazdów ciężarowych od konkretnego dostawcy, jak również usług posprzedażnych - zaś z ramienia Spółki uczestniczą w nich osoby odpowiadające po jej stronie za kontakt z przedstawicielami klientów - możliwe jest zatem lepsze poznanie się pracowników obu stron, wzmocnienie relacji biznesowych - co znacząco ułatwia kontakty w codziennej pracy, poza tym wyjazdy są okazją do omówienia w spokoju planowanej współpracy, planów zakupowych klienta na przyszłość, itp.

wyjazd jest także okazją do zaprezentowania oferty pojazdów B, nowinek technicznych, oferty Spółki w zakresie świadczonych usług - pomimo, że jak wskazano zajmuje to stosunkowo niewielką część czasu podczas danego eventu, to jednak wymiar czasu prezentacji jest podyktowany względami marketingowymi - zbyt nachalne i obszerne prezentowanie oferty podczas wyjazdu mogłoby odnieść odwrotny od zamierzonego skutek i wręcz zniechęcić klientów do Spółki.

Reasumując - nie powinno ulegać żadnej wątpliwości, że podstawowy warunek odliczenia podatku VAT naliczonego określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT - a więc związek nabycia towarów / usług z działalnością opodatkowaną Spółki jest w odniesieniu do analizowanych wydatków spełniony.

Ponadto, podkreślić należy, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 88 ustawy o VAT, który stanowi, iż podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli nabywa wymienione w tym przepisie świadczenia - w szczególności usługi noclegowe i gastronomiczne.

Spółka nabywa usługę organizacji eventów, która faktycznie obejmuje usługi noclegowe i gastronomiczne, ale składają się na nią również inne usługi, takie jak przejazdy, organizacja atrakcji podczas eventów (rejs łodzią żaglową, zajęcia na stoku narciarskim, itp.), w zależności od rodzaju wyjazdu, które łącznie stanowią jedną usługę kompleksową. Spółka nie jest bowiem zainteresowana zakupem poszczególnych usług osobno, lecz jedynie wszystkich łącznie - gdyby dana usługa organizacji eventu nie obejmowała przykładowo usługi gastronomicznej, to Spółka nie skorzystałaby z oferty takiego usługodawcy i szukała innego.

W orzecznictwie podkreśla się, iż nie należy sztucznie rozdzielać poszczególnych usług wchodzących w skład usługi kompleksowej, gdy nie jest intencją przeciętnego usługobiorcy zakup poszczególnych usług wchodzących w jej skład, lecz zakup całościowej usługi, obejmującej poszczególne elementy. Jak wynika z orzecznictwa TSUE, czynność składająca się z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym i ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, celem uniknięcia naruszenia funkcjonalności systemu VAT.

Takie stanowisko zajął m.in. TSUE w wyroku w sprawie C-349/96 z 25 lutego 1999 r., w sprawie C-432/15 z 10 listopada 2016 r. czy też w sprawie C-463/16 z 18 stycznia 2018 r.

Z orzecznictwem TSUE spójne jest również orzecznictwo polskich sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego, czego przykładem mogą być wyroki NSA z 1 czerwca 2011 r., sygn. I FSK 869/10, 20 listopada 2015 r. sygn. I FSK 1164/14).

Rzecznik Generalny w opinii do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 11 czerwca 2009 roku o sygnaturze C-572/07 stwierdził, iż: „Przy określaniu charakterystycznych cech świadczenia złożonego należy mieć na uwadze dwa różne cele. Z jednej strony należy w sposób zróżnicowany ocenić poszczególne indywidualne świadczenia stosownie do ich charakteru. Z drugiej strony nie należy naruszać funkcjonalności systemu podatku VAT poprzez sztuczne rozdzielanie usług złożonych z jednego świadczenia pod względem gospodarczym. Zbyt szczegółowy podział świadczenia złożonego na pojedyncze świadczenia, które będą odrębnie kwalifikowane, nadmiernie skomplikowałby stosowanie przepisów o podatku VAT”.

Zakup usługi kompleksowej generuje dla usługobiorcy efekt synergii, który skutkuje zaoszczędzonym czasem dla usługobiorcy oraz przeniesieniem zarządzania logistyką wszystkich usług na jednego usługodawcę. W przypadku zakupu usługi kompleksowej, wszelkie wytyczne i wskazówki przekazuje się jednemu usługodawcy, który odpowiedzialny jest za dopasowanie wszystkich elementów usługi tak, aby tworzyła całość. Natomiast usługobiorca nie otrzymałby takiego efektu kupując poszczególne usługi osobno, gdyż musiałby przeznaczyć więcej czasu chociażby na poszukiwania usługodawców do wszystkich usług składowych.

W wyroku z dnia 18 stycznia 2018 roku w sprawie o sygn. C-463/16 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w odniesieniu do przepisów szóstej dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej, podkreślił, iż po pierwsze, „świadczenie złożone z jednej usługi w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. (...) Owego wyroku nie można rozumieć w ten sposób, że pozwala on na zastosowanie odrębnej stawki VAT do swoistego i określonego elementu jednego świadczenia. Przeciwnie, z rzeczonego punktu wynika, że zastosowanie takie prowadziłoby do sztucznego rozdzielenia jednego świadczenia”.

W przypadku, gdy te świadczenia lub usługi są ze sobą ściśle związane, to należy je traktować jako jedno świadczenie czy jedną usługę złożoną z usługi głównej oraz usług pomocniczych. W przypadku, gdyby ktoś chciał te usługi traktować oddzielnie, byłby to sztuczny zabieg.

Należy bowiem podkreślić, iż kryterium, które należy brać pod uwagę w celu określenia, czy dane usługi tworzą usługę kompleksową, czy powinny być traktowane jako niezależne usługi, jest cel zakupu usługobiorcy. W opisywanym przypadku celem Spółki był zakup usługi organizacji eventu, czyli usługi kompleksowej. Spółka nie nabyła odrębnej usługi noclegowej dla uczestników eventu, odrębnej usługi restauracyjnej, osobnej usługi transportowej, osobnej usługi organizacji atrakcji dla uczestników wyjazdu, czy osobnej usługi wynajmu salki konferencyjnej celem przeprowadzenia prezentacji oferty, ani nie nabyła żadnych towarów dla zaproszonych gości. Spółka nabywa usługę organizacji eventu - a taka usługa nie została wymieniona w art. 88 ustawy o VAT jako niekorzystająca z prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Należy również podkreślić, że Spółka nie prowadzi działalności turystycznej o której mowa w art. 119 ustawy o VAT i nie ma do niej zastosowania zastrzeżenie o którym mowa w art. 119 ust. 4 tej ustawy. Zaproszeni przez nią na wyjazd klienci nie są turystami, którzy zlecaliby organizację jakiejkolwiek usługi turystycznej. W tym zakresie wypowiedział się już Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 sierpnia 2018 r. (I FSK 449/16) - wyjaśniając, że firma organizująca wyjazd dla swoich klientów jako uhonorowanie dobrej współpracy, nie świadczy usług turystycznych i nie mają do niej zastosowania ograniczenia w prawie do odliczenia VAT naliczonego o których mowa w art. 119 ustawy o VAT.

Jako dodatkowy argument potwierdzający prawo Spółki do odliczenia VAT naliczonego w analizowanym przypadku warto odwołać się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak wspomniano w opisie stanu faktycznego - Spółka kwalifikuje wydatki ponoszone na zakup przedmiotowej usługi jako koszty reprezentacji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Natomiast w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT ustawodawca wskazuje, których kosztów nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodu. W pkt 28 ww. przepisu jako jeden z wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu wskazano koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów.

W tym miejscu podkreślić należy, iż fakt, że dane koszty zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodu na gruncie ustawy o CIT nie oznacza, iż VAT naliczony od tych wydatków nie jest związany z wykorzystywaniem ich do czynności opodatkowanych na gruncie ustawy o VAT.

Przeciwnie, ww. koszty reprezentacji zostały przez ustawodawcę uznane za koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą - o czym świadczy okoliczność, że zostały wyraźnie wyłączone z kosztów uzyskania przychodu w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. W przypadku, gdyby koszty reprezentacji nie były związane z prowadzoną działalnością, nie były związane z generowaniem przychodów, to niecelowe byłoby ich wyłączanie z kosztów podatkowych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Byłoby to zbyteczne, bo koszty takie nie spełniałyby podstawowej definicji kosztów z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Skoro ustawodawca wyłączył je z kosztów podatkowych w art. 16 ust. 1, to znaczy że uznał iż są to koszty związane z osiąganiem przychodów, a tym samym są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą objętą opodatkowaniem VAT-em.

Kolejnym argumentem świadczącym o tym, iż Spółka ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od kosztów reprezentacji jest wykładnia historyczna art. 88 ust. 1 pkt ustawy o VAT - a konkretnie porównanie jego bieżącego brzmienia z treścią obowiązującą do 30 listopada 2008 roku: Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

Obecnie nie istnieje przepis wyłączający prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków nie stanowiących kosztów podatkowych. Cytowany przepis został uchylony, gdyż został uznany za niezgodny z normami unijnymi. Zasadność uchylenia potwierdził NSA w wyroku z 3 marca 2011 r. sygn. I FSK 1461/10, w którym stwierdził, że: Do 1 grudnia 2008 r. ustawa o VAT zawierała przepis ograniczający prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w związku z wydatkami na nabycie towarów i usług, które nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów. Przedmiotowe orzeczenie NSA potwierdza, iż była to regulacja sprzeczna z prawem wspólnotowym. Wcześniej identyczne stanowisko wyraził NSA w orzeczeniu z 15 grudnia 2009 r., sygn. II FSK 1135/08.

Fakt uchylenia tego przepisu wskazuje, że niegdyś błędnie uznawano, iż wyłączenie danych kosztów z kosztów uzyskania przychodu oznacza brak możliwości odliczenia podatku naliczonego. Jednakże przepis ten uchylono, w związku z czym nie należy już interpretować tych przepisów w taki sposób jak do 1 grudnia 2008 roku - a zatem obecnie VAT naliczony od kosztów reprezentacji może być odliczany (z zastrzeżeniem innych ograniczeń z art. 88 ustawy o VAT - które w analizowanej sprawie nie mają zastosowania).

W wyroku z 17 czerwca 2003 roku o sygn. akt II FSK 702/11 NSA stwierdził, iż celem kosztów reprezentacyjnych jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, działalności, etc., wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami. Taka definicja celowości kosztów reprezentacji wskazuje jednoznacznie, iż są one wydatkami wykorzystywanymi w prowadzonej działalności gospodarczej.

W jednej z interpretacji indywidualnych z dnia 3 października 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie o sygn. IPPB5/423-617/11-4/AS również potwierdził ww. stanowisko: Jakkolwiek z brzmienia przepisów wynika, iż koszty reprezentacji nie są kosztem uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 28 updop), to jednak naliczony podatek od towarów i usług jest kosztem podatkowym, w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenia kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług, niezależnie od charakteru wydatków, których dotyczy ten podatek (art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a updop). Stanowisko takie prezentowane było w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów niemających charakteru interpretacji ogólnej, o której mowa w przepisach Ordynacji podatkowej (...).

Reasumując - w ocenie Spółki nabywane przez nią kompleksowe usługi organizacji wyjazdów dla klientów, których koszt zakupu stanowi wydatki reprezentacyjne, są nabywane w celu wykorzystania ich w prowadzonej działalności, przyczyniają się do generowania sprzedaży opodatkowanej VAT-em, a w konsekwencji Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od tego rodzaju zakupów

Ad. 2

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, za nieodpłatne świadczenie usług uznaje się nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższego przepisu wynika, iż w przypadku, gdy dane świadczenie wykonywane jest na cele związane z działalnością gospodarczą, to nie można uznać, iż jest to nieodpłatne świadczenie podlegające opodatkowaniu VAT-em.

Jak wskazano wyżej, omówiona w niniejszym wniosku reprezentacja jest ściśle związana z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Kreowanie przyjaznego wizerunku firmy, budowanie i zacieśnianie relacji z klientami ma przyczynić się do zwiększenia sprzedaży. Jak już wskazano wyżej, budowanie relacji z najważniejszymi klientami i ich przedstawicielami służy pozytywnie działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę - gdyż zwiększa szanse na kontynuację lub podjęcie przez klientów współpracy ze Spółką - zwłaszcza że dotyczy to przede wszystkim dużych klientów, którzy regularnie wykazują zapotrzebowania na towary (pojazdy i części zamienne), jak i usługi (serwisowe i naprawcze) oferowane przez Spółkę. Podczas wyjazdów przedstawiane są również krótkie prezentacje o Spółce lub jej ofercie, które mają na celu promocję Spółki. W konsekwencji - świadczone dla kontrahentów nieodpłatnie usługi polegające na umożliwieniu uczestnictwa w analizowanych wyjazdach są jednoznacznie związane z prowadzoną działalności gospodarczą - tak samo jak zakup tych usług od organizatorów wyjazdów - a tym samym tego rodzaju świadczenie nieodpłatne nie podlega opodatkowaniu VAT- m.

W świetle powyższego - skoro w związku z organizacją analizowanych wyjazdów i uczestnictwem w niej zaproszonych klientów Spółki dochodzi do nieodpłatnego świadczenia usług przez Spółkę na cele prowadzonej działalności gospodarczej, to znaczy że takie nieodpłatne świadczenie nie podlega opodatkowaniu VAT-em, pomimo iż Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług organizacji wyjazdów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższa regulacja zawarta w art. 86 ust. 1 ustawy wskazuje, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być zatem bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą, np. dalszej odprzedaży, bowiem bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast, ze związkiem pośrednim mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług przyczynia się pośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, w całości lub części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na mocy art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
1. wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
2. (uchylona)
transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
(uchylony)
wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
3. potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;
faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
(uchylony)
wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

Spółka jest autoryzowanym dealerem pojazdów marki B w Polsce. Spółka nabywa pojazdy i części zamienne od spółek z grupy B, a następnie sprzedaje je swoim klientom. Przedmiotem działalności Spółki jest zatem dystrybucja samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Spółka zajmuje się również serwisem i naprawą pojazdów ciężarowych, naczep, itp. oraz sprzedażą części zamiennych.

Spółka bierze udział w eventach organizowanych przez producenta pojazdów lub jego spółkę zależną w Polsce dla klientów Spółki albo sama organizuje takie eventy.

Eventy te są adresowane do dotychczasowych lub potencjalnych klientów Spółki. Eventy mając postać wyjazdów zarówno za granicę np. rejs w Chorwacji, narty w Alpach, jak również wyjazdy krajowe - np. w polskie góry. Wyjazdy mają dla przedstawicieli klientów charakter przede wszystkim wypoczynkowo-rekreacyjny, jeśli występują podczas nich również prezentacje oferty Spółki albo pojazdów B, to zajmują one niewielki procent czasu trwania całego eventu. Eventy mają na celu przede wszystkim promowanie dobrego wizerunku Spółki wśród jej kluczowych klientów lub nowych klientów, którzy wykazują znaczący potencjał zakupowy oraz nawiązywanie i zacieśnianie relacji z klientami przez Spółkę.

Klientami Spółki są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby prawne. Klientami są głównie firmy świadczące usługi transportowe lub inne posiadające własne floty pojazdów ciężarowych. Spółka wysyła do wybranych kontrahentów zaproszenia. To klient decyduje, kto (który z członków jego personelu), konkretnie weźmie udział w wyjeździe. Klienci zaproszeni do udziału w danym evencie oczywiście nie ponoszą żadnych kosztów związanych ze swoim uczestnictwem.

Spółka podczas eventu zapewnia przedstawicielom klienta transport do określonego miejsca, w tym często przelot samolotem, nocleg, pełne wyżywienie i napoje oraz różnego rodzaju atrakcje zależne od charakteru wyjazdu. Atrakcjami mogą być wizyta w winnicy z degustacją win, rejs na łodzi żaglowej, zajęcia na stoku narciarskim, basen, spa itp. W czasie wyjazdu organizowany jest czas wolny dla klientów, zapewniony jest nocleg oraz wyżywienie, w tym napoje - również alkohole serwowane zgodnie z powszechnie przyjętymi zwyczajami - np. podczas kolacji, spotkań rozrywkowych, itp. - szacunkowo ich koszt to maksymalnie kilka procent kosztów eventu. Podczas eventów organizowane są wieczory przy muzyce lub dyskoteki, itp. Eventy odbywają się w zgodzie z dobrymi praktykami biznesowymi przyjętymi w branży i z zasadami etyki przyjętymi w Spółce.

Dobór klientów, którzy zostaną zaproszeni na dany wyjazd nie podlega żadnym sformalizowanym kryteriom, nie został ustalony w tym zakresie żaden regulamin. Spółka ocenia potencjał zakupowy klientów tzn. jakie przychody może on wygenerować w przyszłości - m.in. na podstawie wielkości zakupów danego klienta w ostatnich okresach, wiedzy o planowanych przez klienta zakupach, itp. W wielu przypadkach koszty opisanych eventów są współfinansowane przez producenta pojazdów B lub jego spółkę zależną w Polsce - Spółka wystawia wówczas na B fakturę za część kosztów organizacji eventu. Dofinansowanie może być również realizowane w ten sposób, że koszty eventu pierwotnie ponosi C i tylko w części np. 50% obciąża nimi Spółkę. Dofinansowanie przez Cjest uzależnione m.in. od tego, jaką wielkość zakupów zrealizował klient w ustalonym, minionym okresie czasu od Spółki i jaki potencjał zakupowy ma dany klient.

Wątpliwości Wnioskodawcy zawarte w pytaniu nr 1 dotyczą tego, czy Spółka jest uprawniona do odliczenia VAT naliczonego wynikających z faktur za zakup usługi organizacji poszczególnych eventów.

W celu przeanalizowania kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków na eventy, należy jeszcze raz zauważyć, że dla uznania prawa do odliczenia podstawowe znaczenie ma ustalenie istnienia związku pomiędzy podatkiem naliczonym a sprzedażą opodatkowaną w sytuacji opisanej we wniosku.

Z wyżej cytowanej regulacji art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są do czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Jak już wcześniej wskazano, aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE, m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur region al des impots du Nord-Pas-de-Calats).

TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Podobny pogląd wyraził Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank. Trybunał nie miał w tej sprawie wątpliwości, że art. 2 Pierwszej Dyrektywy i art. 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika podatku VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa, było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. W uzasadnieniu tego wyroku Trybunał wyjaśnił, że w przypadku gdy podatnik dokonuje transakcji w odniesieniu do których podatek VAT podlega odliczeniu oraz transakcji nie dających podstaw do odliczenia podatku naliczonego, podatnik może dokonać odliczenia podatku VAT naliczonego od towarów i usług przez niego nabytych w przypadku, gdy towary te pozostają w bezpośrednim związku z transakcjami sprzedaży podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu warto przywołać orzeczenie TSUE z 8 lutego 2007 r. C-435/05 w sprawie Investrand BV przeciwko Staatssecretaris van Financiën, jako wyraz ugruntowanej linii orzeczniczej w TSUE w zakresie przyznawania prawa do odliczenia podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku.

Należy jednak zauważyć, że w wyroku tym (pkt 23) w pierwszej kolejności TSUE wskazał, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem, aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku, a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia (zob. ww. wyroki: w sprawie Midland Bank, pkt 24; w sprawie Abbey National, pkt 26; oraz wyrok z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie C-32/03 Fini H, Zb.Orz. str. I - 1599, pkt 26). Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów lub usług zakłada, iż wydatki poczynione celem ich nabycia stanowiły element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzących prawo do jego odliczenia (zob. ww. wyroki: w sprawie Midland Bank, pkt 30, w sprawie Abbey National, pkt 28, jak i wyrok z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Rec. str. I 6663, pkt 31).

Następnie w pkt 24 wyroku TSUE wskazał, że prawo do odliczenia zostaje zatem również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika (zob. w szczególności ww. wyroki w sprawach Midland Bank, pkt 23 i 31 oraz Kretztechnik, pkt 36).

Ostatecznie jednak TSUE doszedł w tej sprawie do konkluzji, że artykuł 17 ust. 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że koszty usług doradczych, z których podatnik skorzystał w celu ustalenia kwoty wierzytelności stanowiącej część majątku jego przedsiębiorstwa i związanej ze sprzedażą akcji dokonaną w okresie, w którym nie był on jeszcze podatnikiem podatku VAT, z braku dowodów na to, że wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika, nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.

Z wyroku tego wynika, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT związek pomiędzy zakupami, a działalnością gospodarczą co do zasady powinien być bezpośredni, może być również pośredni jednak tylko gdy zakupy związane są z działalnością gospodarczą („wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika”). W przeciwnym wypadku koszty pośrednie nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.

Zatem z powyższego orzeczenia C-435/05 należy wysnuć wniosek, że nie w każdym przypadku związek pośredni zakupów uprawnia do odliczenia podatku naliczonego.

Niezbędnym warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest istnienie związku pomiędzy zakupami a konkretną transakcją opodatkowaną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim działalność podatnika daje to prawo. Aby odliczenie podatku było dopuszczalne, transakcja powodująca naliczenie podatku powinna pozostawać w ścisłym związku z transakcjami, które rodzą prawo do odliczenia. W ten sposób prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług zakłada, że poczynione wydatki stanowią element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzącym prawo do jego odliczenia.

Dodatkowo należy zauważyć że zgodnie z art. 176 Dyrektywy stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, Rada określa wydatki, które nie dają prawa do odliczenia podatku VAT. W żadnym przypadku prawo do odliczenia VAT nie dotyczy wydatków, które nie są ściśle związane z działalnością gospodarczą takich jak wydatki na artykuły luksusowe, rozrywkę lub wydatki reprezentacyjne.

Wnioskodawca co prawda wskazał, że zakup eventów przez Spółkę, podatnika VAT, będzie miał związek z działalnością opodatkowaną Spółki, jednakże, analizując powyższe zagadnienie należy przede wszystkim zauważyć, że wskazany przez Wnioskodawcę w opisie sprawy krąg odbiorców, do których skierowane są eventy wskazuje, że są to przede wszystkim podmioty, które obecnie już są klientami Spółki.

Zatem w odniesieniu do tej grupy odbiorców nie może być mowy o poszerzaniu kręgu nabywców towarów i usług świadczonych przez Spółkę, bowiem przedstawiciele odbiorców towarów i usług Spółki to osoby, które wykorzystują produkty Wnioskodawcy. Spółka uczestnicząc w organizacji eventów nie zyskuje więc nowych odbiorców.

Natomiast w sytuacji, gdy uczestnikami eventow będą potencjalni klienci Wnioskodawcy, to są to osoby zaproszone przez Wnioskodawcę, zatem ani umieszczenie nazwy lub loga marki B na informacjach organizacyjnych dla uczestników ani też uczestnictwo w evencie nie spowoduje poszerzenia grona klientów Spółki, gdyż te podmioty już o firmie Wnioskodawcy wiedzą. Zatem informacje o firmie w materiałach przeznaczonych dla uczestników eventu w żaden sposób nie przyczynią się do pozyskania nowych nieznanych wcześniej klientów, gdyż krąg klientów, którzy będą brać udział w eventach będzie wybrany przez Wnioskodawcę.

Odpowiadając na pytanie nr 1 zawarte we wniosku należy więc w stosunku do opisanych wydatków przeanalizować, czy istnieje pomiędzy tymi wydatkami, a opodatkowaną działalnością gospodarczą Spółki polegającą przede wszystkim na dystrybucji samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych oraz serwisem i naprawą pojazdów ciężarowych, naczep itp. oraz sprzedażą części zamiennych - bezpośredni lub pośredni (tj. wpływający na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości i przyczyniający się do generowania przez Wnioskodawcę obrotów) związek uprawniający podatnika do odliczenia podatku naliczonego. Nie wszystkie bowiem wydatki ponoszone w ramach biznesu zdefiniowanego jako koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem polegająca na świadomym, zrównoważonym działaniu zorientowanym nie tylko na zysk finansowy i aspekty ekonomiczne, ale także uwzględniającym potrzeby i wymagania szeroko pojętych interesów kontrahentów, uprawniają podatnika do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to jest bowiem uzależnione od okoliczności konkretnego przypadku, a w szczególności charakteru poniesionego wydatku i profilu prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Działania Spółki angażujące ją w budowanie relacji z kontrahentami, a które zdaniem Wnioskodawcy wpływają na wzrost rozpoznawalności marki oraz konkurencyjność przedsiębiorstwa oraz wzmacniają pozycję na rynku i umacniają wizerunek, co w konsekwencji przyczynia się do zwiększania zysków – są zbyt ogólne, aby wykazywać związek z poziomem sprzedaży w ramach podstawowej działalności Spółki, tj. dystrybucji samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Wydatki związane z pełną organizacją wypoczynków rekreacyjnych kontrahentów, chociaż niewątpliwie pozytywnie wpływają na klientów Spółki, nie wykazują ani bezpośredniego, ani pośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi Spółki.

W opisanej sytuacji nie sposób zgodzić się z Wnioskodawcą, że organizacja dla kontrahentów wyjazdów za granicę np. rejs w Chorwacji, narty w Alpach, jak również wyjazdy krajowe - np. w polskie góry, w ramach których Spółka zapewnia przedstawicielom klienta transport do określonego miejsca - w tym często przelot samolotem, nocleg, pełne wyżywienie i napoje oraz różnego rodzaju atrakcje zależne od charakteru wyjazdu, w których atrakcjami mogą być wizyta w winnicy z degustacją win, rejs na łodzi żaglowej, zajęcia na stoku narciarskim, basen, spa itp. ma bezpośredni lub chociaż pośredni związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Organizacja opisanych wyjazdów dla kontrahentów i potencjalnych klientów, jak wynika z opisu sprawy, ma przede wszystkim charakter wypoczynkowo-rekreacyjny, a zatem służy zaspokojeniu osobistych potrzeb kontrahentów. Jak wskazuje Wnioskodawca, jeśli podczas wyjazdów występują prezentacje oferty Spółki to zajmują one niewielki procent czasu trwania całego eventu. Podkreśla to wypoczynkowy nie zaś promocyjny charakter wyjazdu. Tym bardziej, że związek z działalnością Spółki przejawia się w tym, że wszelkie materiały dot. eventu np. informacje organizacyjne dla uczestników opatrzone są nazwą i logo marki B, co stanowi niewystarczający związek z prowadzona działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Wskazane we wniosku wydatki są niewątpliwie atrakcyjną formą rekreacji i wypoczynku a ich związek ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy jest tak daleko pośrednim, że nie można przyjąć, że bezpośrednio pozostaje w związku z działalnością generującą podatek należny.

Wskazać także należy, że nie wystarczy subiektywne przekonanie o wpływie poniesionego wydatku na osiągnięcie przyszłych obrotów i że w związku z tym powinny one być traktowane jako pośrednio związane z wykonywaniem przez Spółkę działalności opodatkowanej. Nawet jeśli, zdaniem podatnika, działania podejmowane w ramach przyjętej strategii biznesowej można przypisać do budowania dobrych relacji z klientami, co przyczynia się do zwiększania sprzedaży przez Spółkę, to należy dokonać oceny, czy rzeczywiście efektem, a nie tylko celem organizowanych eventów jest budowa jej pozytywnego wizerunku w otoczeniu biznesowym.

Odnosząc się więc do prawa do odliczenia od wydatków poniesionych na realizację działań polegających na nieodpłatnej organizacji wypoczynku klientom w wersji opisanej w niniejszym wniosku, stanowi niewątpliwie pozytywny element prowadzonej polityki w stosunku do klientów Spółki, ale jednocześnie powiązanie ich z czynnościami opodatkowanymi Spółki jest zbyt daleko idące i niedające się zracjonalizować.

Z treści wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca w jakikolwiek sposób wykorzystywał organizowane wyjazdy dla klientów np. dla celów promocji, marketingu własnej marki i produktów, co mogłoby wpływać na większą rozpoznawalność Spółki i jej produktów przez klientów, a w dłuższej perspektywie przekładać się na zwiększenie obrotów Spółki. Wręcz przeciwnie: Wnioskodawca wskazał, że „wyjazdy mają dla przedstawicieli klientów charakter przede wszystkim wypoczynkowo-rekreacyjny, jeśli występują podczas nich również prezentacje oferty Spółki (albo pojazdów B), to zajmują one niewielki procent czasu trwania całego eventu”.

Sam fakt, że informacje - materiały organizacyjne dla wybranych już uczestników eventu zawierają nazwę i logo firmy B, nie jest wystarczającym warunkiem, aby uznać, że w opisanej sytuacji istnieje pośredni związek pomiędzy poniesionymi wydatkami a czynnościami opodatkowanymi.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa oraz wskazane orzecznictwo należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z zakupem eventów dla kontrahentów, ze względu na brak związku dokonanych zakupów z działalnością opodatkowaną Spółki.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy zawarte w pytaniu nr 2 dotyczą tego, czy w związku z uczestnictwem zaproszonych kontrahentów na wyjeździe dochodzi do nieodpłatnego świadczenia usług, które podlega opodatkowaniu VAT przez Spółkę.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z treści powołanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca przewidział jednak od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ww. ustawy oraz – w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ww. ustawy – za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Interpretując ww. art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, stwierdzić należy, że opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, to wówczas takie świadczenie usług będzie nieopodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W niniejszej sprawie z całą pewnością nie dochodzi do użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika, zatem art. 8 ust. 2 pkt 1 nie ma tu zastosowania.

Odnosząc się natomiast do treści powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Należy zatem stwierdzić, że opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów.

Natomiast przez usługi związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, należy rozumieć te usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez dany podmiot.

Jak wskazał Wnioskodawca, Spółka bierze udział w eventach organizowanych przez producenta pojazdów (B) lub jego spółkę zależną w Polsce (C) dla klientów Spółki albo sama organizuje takie eventy.

Eventy te są adresowane do dotychczasowych lub potencjalnych klientów Spółki - udział w nich biorą przedstawiciele klienta - w przypadku klientów prowadzących jednoosobową działalność mogą to być również sami klienci. Eventy mają postać wyjazdów zarówno za granicę np. rejs w Chorwacji, narty w Alpach, jak również wyjazdy krajowe - np. w polskie góry. Wyjazdy mają dla przedstawicieli klientów charakter przede wszystkim wypoczynkowo-rekreacyjny, jeśli występują podczas nich również prezentacje oferty Spółki - albo pojazdów B, to zajmują one niewielki procent czasu trwania całego eventu. Eventy mają na celu przede wszystkim promowanie dobrego wizerunku Spółki wśród jej kluczowych klientów lub nowych klientów, którzy wykazują znaczący potencjał zakupowy oraz nawiązywanie i zacieśnianie relacji z klientami przez Spółkę. Klienci zaproszeni do udziału w danym evencie nie ponoszą żadnych kosztów związanych ze swoim uczestnictwem.

Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 1 organizowanie opisanych eventow na rzecz kontrahentów, nie jest związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą polegającą na dystrybucji samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Podjętych przez Wnioskodawcę działań, nie można uznać za czynności związane z zakresem działalności Wnioskodawcy, w związku z czym Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z poniesionych wydatków na organizację eventów. W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług polegających na organizacji eventów na rzecz kontrahentów, na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Pomimo, że organ uznał, iż nieodpłatne świadczenie opisanych wyżej usług na rzecz kontrahentów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na to, że Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie wskazał, że Uczestnictwo kontrahentów Spółki w analizowanych eventach nie prowadzi do nieodpłatnego świadczenia usługi podlegającego opodatkowaniu VAT-em przez Spółkę, gdyż ma ono związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin