2020.11.17 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-2.4012.369.2020.2.MC
z 17 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2020 r. (data wpływu 5 sierpnia 2020 r.), uzupełnionym w dniu 26 października 2020 r. (data wpływu 3 listopada 2020 r.), na wezwanie z dnia 13 października 2020 r., skutecznie doręczone w dniu 20 października 2020 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną oraz opłat za media dostarczane do lokali – jest prawidłowe,

sposobu opodatkowania odsprzedaży mediów dostarczanych do poszczególnych lokali mieszkalnych oraz niemieszkalnych – jest prawidłowe,

opodatkowania podatkiem od towarów i usług pobieranej od właścicieli lokali opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi – jest prawidłowe,

prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z nieruchomością wspólną oraz zakupów mediów refakturowanych do lokali niemieszkalnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 sierpnia 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną oraz opłat za media dostarczane do lokali,

sposobu opodatkowania odsprzedaży mediów dostarczanych do poszczególnych lokali mieszkalnych oraz niemieszkalnych,

opodatkowania podatkiem od towarów i usług pobieranej od właścicieli lokali opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z nieruchomością wspólną oraz zakupów mediów refakturowanych do lokali niemieszkalnych.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 22 października 2020 r., złożonym w dniu 26 października 2020 r. (data wpływu 3 listopada 2020 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 13 października 2020 r., skutecznie doręczone w dniu 20 października 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest wspólnotą mieszkaniową zarejestrowaną jako podatnik VAT czynny (dalej: Wnioskodawca albo Wspólnota). W budynku Wspólnoty znajdują się lokale mieszkalne (154) i niemieszkalne (11). Ponadto we Wspólnocie znajdują się miejsca postojowe w garażu podziemnym stanowiącym osobny lokal niemieszkalny (dalej: garaż) oraz miejsca postojowe ulokowane w nieruchomości wspólnej należącej do wspólnoty (dalej: łącznik).

Korzystanie z naziemnych miejsc postojowych ulokowanych w łączniku odbywa się w dwojaki sposób: część z tych miejsc została wynajęta przez Wspólnotę właścicielom lokali (mieszkalnych i niemieszkalnych), a pozostała część jest używana przez właścicieli lokali znajdujących się we wspólnocie na podstawie umowy quoad usum tj. podziału do korzystania z łącznika.

Rozliczanie Wspólnoty z właścicielami lokali będzie dokonywane w następujący sposób:

właściciele lokali będą wnosić do Wspólnoty zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną w wysokości uchwalonej na corocznym zebraniu Wspólnoty (eksploatacja) oraz
wnosić do Wspólnoty opłaty za dostarczone do ich lokali usługi w zakresie C.O., zimnej wody i ciepłej wody (dalej: opłaty za media),

- na co Wspólnota chce wystawiać faktury z jedną pozycją „eksploatacja wraz z mediami”.

Pod pojęciem „eksploatacji” rozumie się zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną wnoszone na podstawie art. 14 ustawy o własności lokali (dalej u.w.l.), a pod pojęciem „mediów” opłaty za media dostarczane do lokali.

„Eksploatacja wraz z mediami” zostanie opodatkowana w sposób jednolity, to znaczy dla właścicieli lokali mieszkalnych zostanie zastosowane zwolnienie od podatku VAT, a dla właścicieli lokali niemieszkalnych - stawka 23% VAT, w następujący sposób:

opłaty z tytułu „eksploatacji wraz z mediami” związane z lokalami mieszkalnymi wpłacane przez właścicieli tych lokali - będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako zwolnione od podatku VAT;
opłaty z tytułu „eksploatacji wraz z mediami” związane z lokalami niemieszkalnymi wykorzystywanymi na prowadzenie działalności gospodarczej, wpłacane przez właścicieli tych lokali - będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako opodatkowane stawką 23% VAT;
opłaty z tytułu „eksploatacji wraz z mediami” związane z lokalami niemieszkalnymi takimi jak garaż podziemny oraz przynależne do tych lokali komórki lokatorskie, wpłacane przez właścicieli tych lokali - będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako opodatkowane stawką 23% VAT;
opłaty z tytułu korzystania („eksploatacji”) z miejsc postojowych ulokowanych w łączniku z prawem do wyłącznego korzystania przez właścicieli lokali niemieszkalnych - będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako opodatkowane stawką 23% VAT;
opłaty z tytułu korzystania („eksploatacji”) z miejsc postojowych ulokowanych w łączniku z prawem do wyłącznego korzystania przez właścicieli lokali mieszkalnych - będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako zwolnione.

Ponadto, Wspólnota będzie pobierać od właścicieli lokali (mieszkalnych i niemieszkalnych) opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (dalej: opłata śmieciowa). Opłaty z tego tytułu będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako zwolnione od podatku VAT.

W związku z przyjętym modelem rozliczania Wspólnota planuje odliczać podatek naliczony od zakupów dokonywanych przez Wspólnotę według tzn. struktury sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 u.p.t.u.; chodzi tu zarówno o zakupy związane zarówno z zarządem nieruchomością wspólną, jak o zakupy mediów dostarczanych do lokali.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy opisany we wniosku planowany sposób opodatkowania zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną wpłacanych przez właścicieli lokali na podstawie art. 14 u.w.l (opłaty eksploatacyjne) oraz odpłatności za media dostarczane do lokali jest prawidłowy?
Czy prawidłowe jest opodatkowanie stawką 23% opłat za media, które będą dostarczane do lokali (odsprzedawane przez Wspólnotę), w sytuacji gdy Wspólnota będzie nabywać niektóre media ze stawką 8%?
Czy wpłaty z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi (opłata śmieciowa) powinny zostać przez Wspólnotę wykazane w ewidencji i deklaracji VAT jako zwolnione od podatku VAT?
Czy prawidłowe jest odliczanie podatku naliczonego od wszystkich zakupów dokonywanych przez Wspólnotę, a więc zarówno od zakupów związanych z nieruchomością wspólną (z tzw. eksploatacją), jak i od zakupów mediów refakturtowanych do lokali użytkowych i innych niemieszkalnych wg struktury sprzedaży tj. na podstawie art. 90 ust. 3 u.p.t.u.?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1)

W ocenie Wspólnoty opisany wyżej model opodatkowania podatkiem VAT rozliczeń z właścicielami lokali tzn. ujmowania jako jedną pozycję łącznie eksploatacji (kosztów zarządu nieruchomością wspólną) i opłat za media dostarczane do lokali jest nieprawidłowy. Wspólnota nie może wystawiać faktur dokumentujących „eksploatację”, ani ujmować jej w ewidencji VAT ze stawką zw. ani ze stawką 23% VAT.

Ad 2)

W ocenie Wspólnoty refakturowanie kosztów mediów dostarczanych do lokali mieszkalnych powinno być wykazywane jako sprzedaż zwolniona od podatku, jeżeli dany lokal mieszkalny jest wykorzystywany wyłącznie na cele mieszkaniowe. Natomiast refakturowanie kosztów mediów dostarczanych do lokali użytkowych i innych lokali niemieszkalnych powinno uwzględniać stawki podatku VAT, z jakim te media zostały przez Wspólnotę nabyte (8% i 23% VAT).

Ad 3)

W ocenie Wnioskodawcy opłata za gospodarowanie odpadami (opłata śmieciowa) nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie jest to bowiem zapłata za usługę odbioru śmieci z nieruchomości ale opłata o charakterze administracyjnym ponoszona na rzecz gminy zbliżona swoim charakterem do podatku.

Ad 4)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że może dokonać odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług odsprzedawanych następnie właścicielom lokali niemieszkalnych oraz lokali mieszkalnych wykorzystywanych na cele niemieszkalne - w kwotach wyznaczonych wartością kwoty refakturowanej. W przypadku refakturowania mediów, gdzie znana jest ich „refakturowana” wartość wspólnota nie stosuje proporcji odliczenia, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 u.p.t.u. Wspólnota nie ma natomiast prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług dla nieruchomości wspólnej.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Ad 1)

W ocenie Wspólnoty opisany wyżej model opodatkowania podatkiem VAT rozliczeń z właścicielami z tytułu eksploatacji (kosztów zarządu nieruchomością wspólną) nie będzie właściwy. Wpłaty dokonywane na rzecz Wspólnoty przez właścicieli lokali są wnoszone na podstawie dwóch tytułów określonych w art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali (dalej u.w.l). Przepis ten określa, że właściciele lokali:

uczestniczą w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej oraz
ponoszą wydatki związane z utrzymaniem ich lokali.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 u.w.l nieruchomość wspólna stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Status prawny nieruchomości wspólnej został określony jednoznacznie przez Sąd Najwyższy w uchwale z 21 grudnia 2007 r., III CZP 65/07, której nadano rangę zasady prawnej. Sąd Najwyższy uznał w niej, że wspólnota mieszkaniowa jest odrębną od właścicieli lokali jednostką organizacyjną, o której mowa w art. 331 k.c. W konsekwencji SN uznał, że wspólnota mieszkaniowa posiada własny majątek, który jest odrębny od majątków podmiotów wchodzących w jej skład - „Majątek wspólnoty mieszkaniowej stanowi jej majątek jako osoby ustawowej. W obowiązującym stanie prawnym nie istnieją wystarczające podstawy do przyjęcia, że wspólnota zarządza jedynie majątkiem należącym do właścicieli lokali”. W konsekwencji w uchwale wprost określono, że: „Przepisy tej ustawy (u.w.l) pozwalają stwierdzić, że do majątku wspólnoty wchodzą przede wszystkim uiszczane przez właścicieli lokali zaliczki w formie bieżących opłat na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną (art. 13 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 1 i art. 14 u.w.l) oraz pożytki i inne dochody z nieruchomości wspólnej”.

Koszty zarządu nieruchomością wspólną są określone w art. 14 u.w.l i obejmują one wszelkie koszty utrzymania i zarządzania budynkiem i gruntem wspólnoty, w tym:

wydatki na remonty i bieżącą konserwację;
opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę;
ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali;
wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Koszty zarządu określone w art. 14 u.w.l (zwane przez Wnioskodawcę „eksploatacją”) obejmują wyłącznie wydatki związane z nieruchomością wspólną. Nie obejmują natomiast wydatków związanych z utrzymaniem lokali znajdujących się we Wspólnocie (chodzi o media dostarczane do lokali). Ustawa o własności lokali, poza wspomnianym wyżej art. 13 ust. 1 u.w.l, w ogóle nie określa, w jaki sposób właściciele lokali mieliby rozliczać się ze wspólnotą z wydatków, które dotyczą tylko ich lokali. Jest to bowiem zagadnienie w ogóle nie uregulowane w ustawie o własności lokali. W związku z powyższym pobieranie przez Wspólnotę opłat z tego tytułu nie mieści się w pojęciu kosztów zarządu nieruchomością wspólną, a de facto jest zapłatą za media dostarczone przez Wspólnotę do lokali należących do poszczególnych właścicieli.

Natomiast wpłaty ponoszone przez właścicieli lokali na rzecz Wspólnoty z tytułu zarządu nieruchomością wspólną nie są „zapłatą” za jakąkolwiek usługę świadczoną przez Wspólnotę na rzecz tych właścicieli. Jest to jedynie forma finansowania nieruchomości wspólnej, z której korzystają właściciele lokali.

W związku z opisaną wyżej konstrukcją prawną wspólnoty mieszkaniowej i jej majątku (nieruchomości wspólnej) w orzecznictwie uznano, że wpłaty dokonywane przez właścicieli lokali w postaci zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną nie podlegają podatkowi VAT, ponieważ nie są zapłatą za jakąkolwiek usługę lub dostawę dokonywaną przez wspólnotę na ich rzecz. Podkreślił to także Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 21 czerwca 2011 r., nr PT8/033/IO1/AEW/11/PT-571 uznając, że: „Wspólnota, będąca jednostką odrębną od właścicieli lokali, nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli. W takiej bowiem sytuacji działa ona w imieniu własnym i na własny rachunek, jako podmiot stosunków zobowiązaniowych wynikających z zarządu nieruchomością wspólną, którego działanie jest jedynie finansowane przez właścicieli wyodrębnionych lokali mieszkalnych (m.in. w formie zaliczek, o których mowa w art. 15 ust. 1 u.w.l), mających udziały w nieruchomości wspólnej. Tym samym odbiorcą nabywanych towarów i usług jest wspólnota mieszkaniowa, jako odrębny od jej członków podmiot praw, i to ona występuje jako ostateczny konsument. W takim więc zakresie nie świadczy ona żadnych czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli odrębnych lokali. Zatem uiszczanie przez członków wspólnoty należności tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie jest objęte przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). W konsekwencji brak jest podstaw do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami, w związku z ponoszonymi kosztami zarządu nieruchomością wspólną”.

W związku z tym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że planowany sposób dokonywania rozliczenia z właścicielami lokali tzn. ujmowania jako jedną pozycję łącznie eksploatacji (kosztów zarządu nieruchomością wspólną) i opłat za media dostarczane do lokali jest nieprawidłowy. Wspólnota nie może wystawiać faktur dokumentujących „eksploatację”, ani ujmować jej w ewidencji VAT ze stawką zw. ani ze stawką 23% VAT.

Wspólnota może wystawiać faktury na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych i niemieszkalnych wyłącznie w odniesieniu do odsprzedawanych przez Wspólnotę mediów dostarczanych do lokali. Takie działanie mieści się w pojęciu odsprzedaży usług oraz dostawy towarów - w odniesieniu do odsprzedaży energii i gazu. O odsprzedaży usług mowa jest bowiem w art. 8 ust. 2a u.p.t.u., zgodnie z którym w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. W przywołanej wyżej interpretacji ogólnej Minister Finansów odnosząc się do tej części rozliczeń wspólnoty mieszkaniowej z właścicielami lokali stwierdził, że: „Nabywa ona towary i usługi w swoim imieniu jednak na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet tych zakupów stosownych wpłat. Tym samym wspólnota zakupując towary i usługi, które następnie przyporządkowuje poszczególnym lokalom, dokonuje ich odsprzedaży właścicielom lokali. W takiej sytuacji środki uiszczane przez właścicieli poszczególnych lokali na ich utrzymanie stanowią w istocie zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnotę towary i usługi. W konsekwencji w odniesieniu do rozliczania wydatków związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali, ponoszonych m.in. z tytułu zakupu przez wspólnotę towarów i usług do tych lokali, zastosowanie znajdą przepisy o podatku od towarów i usług”.

W opisanej we wniosku sytuacji taka odsprzedaż została przez Wnioskodawcę nazwana na fakturze jako „media”. W tym zakresie Wspólnota postąpi prawidłowo wystawiając fakturę za odsprzedawane media na rzecz każdego właściciela lokalu.

Ad 2)

Wspólnota planuje refakturować media dostarczane do lokali w następujący sposób:

dla właścicieli lokali mieszkalnych - jako zwolnione od podatku VAT;
dla właścicieli lokali niemieszkalnych wykorzystywanych na prowadzenie działalności gospodarczej - ze stawką 23% VAT;
dla właścicieli lokali niemieszkalnych, w tym garażu podziemnego, oraz przynależnych do tych lokali komórek lokatorskich - ze stawką 23% VAT.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy można media nabyte przez Wspólnotę ze stawką 8% odsprzedawać ze stawką 23%, jeżeli ta odsprzedaż odnosi się do rzeczywiście zużytych mediów w danym lokalu i jest de facto przerzuceniem kosztów tych mediów na właściciela lokalu.

W ocenie Wnioskodawcy treść art. 8 ust. 2a u.p.t.u. wskazuje na konieczność stosowania tej samej stawki, z jaką nabyto refakturowaną usługę. Przepis ten stanowi, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Podmiot świadczący (odsprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę nie może być w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie i takim samym charakterze. W związku z tym podatnik biorący udział w odsprzedaży usługi wystawia fakturę dokumentującą wyświadczenie tej usługi, którą sam nabył. Fakturę tę potocznie nazywa się refakturą. W praktyce refaktura jest fakturą, którą wystawia podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi, w związku z czym ostateczne obciążenie spoczywa nie na pierwszym nabywcy usługi, lecz na jej rzeczywistym konsumencie - w tym wypadku na właścicielu lokalu. Czynność refakturowania, której zasadniczym celem jest przeniesienie przez refakturującego kosztów danej usługi na rzecz faktycznego jej beneficjenta, polega zatem na wystawieniu przez podatnika na rzecz tego beneficjenta refaktury dokumentującej wyświadczenie przez podatnika tej samej usługi, którą otrzymał.

W związku z tym Wspólnota stoi na stanowisku, że odsprzedaż usług nabytych ze stawką 8% powinna zostać opodatkowana taką samą stawką, jednak z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień. Zgodnie bowiem z § 3 ust. 1 pkt 10 tego rozporządzenia zwalnia się od podatku czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli tych lokali, tworzących w określonej nieruchomości tę wspólnotę. W pkt § 3 ust. 1 pkt 10 mowa jest o „czynnościach związanych z utrzymaniem lokali” co odpowiada treści art. 13 ust. 1 u.w.l., w którym mowa jest o ponoszeniu przez właściciela lokalu „wydatków związanych z utrzymaniem jego lokalu”. Chodzi tu o czynności wykonywane na rzecz tych właścicieli przez wspólnotę mieszkaniową, w tym przede wszystkim dostawy do lokalu energii, gazu, wody oraz odbiór ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych.

Reasumując, refakturowanie kosztów mediów dostarczanych do lokali mieszkalnych powinno być przez Wspólnotę wykazywane jako sprzedaż zwolniona od podatku, jeżeli dany lokal mieszkalny jest wykorzystywany wyłącznie na cele mieszkaniowe. Natomiast refakturowanie kosztów mediów dostarczanych do lokali użytkowych i innych niemieszkalnych powinno uwzględniać stawki podatku VAT, z jakim te media zostały przez Wspólnotę nabyte (8% i 23% VAT).

Ad 3)

W ocenie Wnioskodawcy opłata śmieciowa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Opłata za gospodarowanie odpadami (opłata śmieciowa) jest uregulowana w ustawie z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2017 r. poz. 1289, z późn. zm.). Nie jest to bowiem zapłata za usługę odbioru śmieci z nieruchomości ale opłata o charakterze administracyjnym zbliżona swoim charakterem do podatku. Zgodnie z art. 6q tej ustawy, w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym, że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Zgodnie natomiast z jej art. 6c to gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. W myśl art. 6h tej ustawy, właściciele nieruchomości są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. W przypadku wspólnot mieszkaniowych deklarację składa wspólnota mieszkaniowa. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 3 ustawy, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokalu, obowiązki właściciela nieruchomości wspólnej oraz właściciela lokalu obciążają wspólnotę mieszkaniową. Po części więc wspólnota jest samodzielnie zobowiązana do ponoszenia opłaty śmieciowej w zakresie nieruchomości wspólnej, po części zaś jest jedynie pośrednikiem między gminą a właścicielami lokali. Gospodarowanie odpadami komunalnymi jest jednym z zadań ustawowych gminy. Gminy nie świadczą w tym zakresie usług na rzecz wspólnot oraz na rzecz właścicieli lokali. Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, których pobór wynika z wymogów nałożonych przez przepisy prawa, nie stanowią wynagrodzenia za świadczoną usługę, lecz opłatę mającą charakter daniny publicznej.

W związku z tym, w ocenie Wnioskodawcy Wspólnota jest jedynie pośrednikiem w zakresie zbierania i przekazania daniny publicznoprawnej do gminy. W związku z czym Wspólnota nie dokonuje odsprzedaży usług, za które pobiera wynagrodzenie.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 13 stycznia 2017 r., nr 1061- IPTPP3.4512.529.2016.3.MJ. Uznano w niej, że: „Opłata za wywóz nieczystości stałych nie ma charakteru należności cywilnoprawnej, posiada natomiast cechy opłaty lokalnej będącej świadczeniem o charakterze publicznoprawnym. (...) Złożenie przez zarząd wspólnoty deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie oznacza, że zarząd lub też zarządca świadczą lub uczestniczą w świadczeniu na rzecz właścicieli lokali znajdujących się w danej nieruchomości usług w zakresie wywozu odpadów. Oznacza to, że pobierane od właścicieli nieruchomości środki, w części przeznaczonej na wniesienie opłaty na rzecz gminy, nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług (w szczególności usług świadczonych przez zarząd lub zarządcę na rzecz właścicieli lokali) i nie są obciążone podatkiem od towarów i usług. Zatem opłaty, które są pobierane od właścicieli lokali z tytułu wywozu odpadów, nie stanowią we Wspólnocie Mieszkaniowej sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT.”

Reasumując, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi, która będzie pobierana przez Wspólnotę i przekazywana do gminy nie podlega podatkowi VAT, w związku z czym nie można jej refakturować na właścicieli lokali ani wykazywać w ewidencji VAT i w deklaracji VAT składanej przez Wspólnotę mieszkaniową.

Ad 4)

Zgodnie z art. 86 ust. 1 u.p.t.u. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednocześnie, zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy jedynie podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, mogą skorzystać z tego prawa.

Wspólnota ma status podatnika VAT czynnego. W związku z tym, co do zasady, zakupy dają jej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli mają one związek z czynnościami wspólnoty, które są lub będą w przyszłości opodatkowane podatkiem VAT. Jak to wykazano wyżej, Wspólnota jest podatnikiem VAT w zakresie odsprzedaży usług (mediów) na rzecz właścicieli lokali niemieszkalnych oraz w zakresie innych usług świadczonych przez wspólnotę (np. najem nieruchomości wspólnej). Usługi związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe są zwolnione od podatku VAT, a pozostałe usługi są opodatkowane stawką 8% i 23% VAT. Zarząd nieruchomością wspólną, na poczet którego Wspólnota pobiera zaliczki na koszty zarządu nie podlega podatkowi VAT. Opłata śmieciowa, którą Wspólnota pobiera i przekazuje do gminy także, w ocenie Wnioskodawcy, nie podlega podatkowi VAT.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 u.p.t.u. w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Przepis ten wskazuje, że w przypadku zakupu, co do którego podatnik jest w stanie dokładnie określić, czy i w jakim zakresie będzie on związany z czynnościami opodatkowanymi - prawo do odliczenia podatku naliczonego wyznacza ten zakres.

Jeżeli natomiast podatnik nie jest w stanie precyzyjnie określić, jaka część zakupu będzie związana z czynnościami opodatkowanymi i w związku z czym nie można określić kwoty podatku naliczonego, o którą można pomniejszyć kwotę podatku należnego podatnik ma obowiązek stosować odliczenie proporcjonalne (art. 91 ust. 2). Proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Proporcję tę określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja.

Zakupy dokonywane przez Wspólnotę na rzecz nieruchomości wspólnej w ogóle nie dają jej prawa do odliczenia podatku naliczonego. Jak uznał Minister Finansów w cyt. wyżej interpretacji ogólnej z 21 czerwca 2011 r., nr PT8/033/IO1/AEW/11/PT-571, wspólnota mieszkaniowa, nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej działa w imieniu własnym i na własny rachunek i występuje jako ostateczny konsument. Skoro zaś zakupy Wspólnoty dokonywane są na jej własne potrzeby (potrzeby nieruchomości wspólnej) i nie zostaną wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, to podatek w nich naliczony nie może zostać odliczony przez Wspólnotę. Natomiast towary i usługi, które są następnie odsprzedawane właścicielom lokali dają prawo do odliczenia podatku naliczonego w części związanej ze sprzedażą opodatkowaną tzn. w przypadku ich odsprzedaży (refakturowania) ze stawką 8% i 23% VAT. W takim przypadku Wspólnota nie jest zobowiązana do stosowania odliczenia wg struktury sprzedaży tj. na podstawie art. 90 ust. 3 u.p.t.u. Przepis ten wskazuje, że odliczenie tzw. strukturą obrotów należy stosować w sytuacjach, w których nie można wyraźnie przyporządkować zakupu (i podatku naliczonego) do konkretnej sprzedaży (i podatku należnego z tego tytułu). W związku z tym, w sytuacji, w której Wspólnota rozlicza rzeczywiste zużycie mediów z każdym właścicielem lokalu to - w ocenie Wnioskodawcy - powinna odliczać podatek naliczony nie wg proporcji ustalonej wg art. 90 ust. 3 u.p.t.u., ale w kwocie, którą refakturuje na właściciela lokalu.

Proporcję odliczenia należy natomiast stosować w przypadku innych zakupów na rzecz nieruchomości wspólnej Wspólnoty np. remontu elewacji, która jednocześnie służy budynkowi Wspólnoty (jako elewacja budynku) oraz jest (w części ściany frontowej) wynajmowana. Taka sytuacja jednak nie jest objęta wnioskiem.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że może dokonać odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług odsprzedawanych następnie właścicielom lokal niemieszkalnych oraz lokali mieszkalnych wykorzystywanych na cele niemieszkalne - wyłącznie w kwotach wyznaczonych wartością kwoty refakturowanej. W przypadku refakturowania mediów, gdzie znana jest ich „refakturowana” wartość, wspólnota nie stosuje proporcji odliczenia, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 u.p.t.u.

Wspólnota nie ma natomiast prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług dla nieruchomości wspólnej, która nie jest przez Wspólnotę wykorzystywana do świadczenia usług np. najmu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2020 r., poz. 1910), zwanej dalej „ustawą o własności lokali”, samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.

Jak stanowi art. 6 ustawy o własności lokali, ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana.

Cytowany powyżej przepis nadaje wspólnocie mieszkaniowej przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Wspólnota Mieszkaniowa jest odrębnym od członków Wspólnoty podmiotem praw i obowiązków, a tym samym działając w ramach przyznanej zdolności prawnej może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku.

Ponadto, zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

W myśl art. 14 ustawy o własności lokali, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

wydatki na remonty i bieżącą konserwację;
opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę;
ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali;
wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Stosownie zaś do art. 15 ust. 1 ustawy, na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca.

Z okoliczności przedmiotowej sprawy wynika, że Wnioskodawca jest wspólnotą mieszkaniową zarejestrowaną jako podatnik VAT czynny W budynku Wspólnoty znajdują się lokale mieszkalne (154) i niemieszkalne (11). Ponadto we Wspólnocie znajdują się miejsca postojowe w garażu podziemnym stanowiącym osobny lokal niemieszkalny (garaż) oraz miejsca postojowe ulokowane w nieruchomości wspólnej należącej do wspólnoty (łącznik). Korzystanie z naziemnych miejsc postojowych ulokowanych w łączniku odbywa się w dwojaki sposób: część z tych miejsc została wynajęta przez Wspólnotę właścicielom lokali (mieszkalnych i niemieszkalnych), a pozostała część jest używana przez właścicieli lokali znajdujących się we wspólnocie na podstawie umowy quoad usum tj. podziału do korzystania z łącznika.

Właściciele lokali będą wnosić do Wspólnoty zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną w wysokości uchwalonej na corocznym zebraniu Wspólnoty (eksploatacja) oraz opłaty za dostarczone do ich lokali usługi w zakresie C.O., zimnej wody i ciepłej wody (opłaty za media) - na co Wspólnota zamierza wystawiać faktury z jedną pozycją „eksploatacja wraz z mediami”. Pod pojęciem „eksploatacji” Wnioskodawca rozumie zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną wnoszone na podstawie art. 14 ustawy o własności lokali, a pod pojęciem „mediów” opłaty za media dostarczane do lokali.

Ponadto, Wspólnota będzie pobierać od właścicieli lokali (mieszkalnych i niemieszkalnych) opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (opłata śmieciowa). Opłaty z tego tytułu będą wykazywane przez Wspólnotę w ewidencji i deklaracjach VAT jako zwolnione od podatku VAT.

W związku z przyjętym modelem rozliczania Wspólnota planuje odliczać podatek naliczony od zakupów dokonywanych przez Wspólnotę według tzn. struktury sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy (zakupy związane z zarządem nieruchomością wspólną oraz zakupy mediów dostarczanych do lokali).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą między innymi kwestii opodatkowania zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną wpłacanych przez właścicieli lokali (opłaty eksploatacyjne) oraz opodatkowania opłat za media dostarczane do lokali.

Odnosząc się do niniejszych wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że cytowane powyżej przepisy ustawy wskazują na dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty: jedne związane z nieruchomością wspólną i drugie, związane z odrębną własnością lokalu. Tym samym właściciele lokali zobowiązani są uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z nieruchomością wspólną, na pokrycie których uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat oraz ponoszą wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali (m.in. za wodę, ciepło, odprowadzanie ścieków, gaz, energię elektryczną).

W świetle powyższego, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, wspólnota mieszkaniowa, realizując wspólny interes właścicieli, występuje w odmiennych rolach, w przypadku nabycia towarów i usług w ramach zarządu nieruchomością wspólną oraz w przypadku nabycia towarów i usług na potrzeby utrzymania poszczególnych lokali właścicieli.

W przedmiotowej sprawie właściciele lokali będą wnosić do Wspólnoty zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną w wysokości uchwalonej na corocznym zebraniu Wspólnoty (eksploatacja) oraz opłaty za dostarczone do ich lokali usługi w zakresie C.O., zimnej wody i ciepłej wody (opłaty za media), na co Wspólnota zamierza wystawiać faktury z jedną pozycją „eksploatacja wraz z mediami”. Pod pojęciem „eksploatacji” Wspólnota rozumie zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną wnoszone na podstawie art. 14 ustawy o własności lokali, a pod pojęciem „mediów” opłaty za media dostarczane do lokali.

Zatem stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku Wnioskodawca nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej, nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli lokali. W takiej sytuacji Wspólnota działa w imieniu własnym i na własny rachunek, jako podmiot stosunków zobowiązaniowych wynikających z zarządu nieruchomością wspólną, którego działanie jest jedynie finansowane przez właścicieli wyodrębnionych lokali, mających udziały w nieruchomości wspólnej – m.in. w formie zaliczek, o których mowa w art. 15 ustawy o własności lokali. Tym samym, odbiorcą nabywanych towarów i usług jest – jako odrębny od jej członków podmiot prawa – Wspólnota Mieszkaniowa. Ponieważ Wspólnota występuje jako ostateczny konsument, nie świadczy więc w tym zakresie żadnych czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli odrębnych lokali, a zatem nie występuje jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Tym samym wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie świadczenia, z tytułu których Wnioskodawca otrzymuje opłaty eksploatacyjne (zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną wnoszone na podstawie art. 14 ustawy o własności lokali) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu natomiast do kwestii opodatkowania opłat za media dostarczane do lokali wskazać należy, że Wnioskodawca nabywając media w celu zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w odmiennej roli niż w przypadku opłat eksploatacyjnych (zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną). Wnioskodawca nabywa bowiem media w swoim imieniu, jednakże na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet tych zakupów stosownych wpłat. W sytuacji takiej środki, które są uiszczane przez właścicieli poszczególnych lokali na ich utrzymanie, stanowią zapłatę za odsprzedawane im przez Wspólnotę media. W związku z tym, w odniesieniu do rozliczania wydatków związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali (ponoszonych z tytułu zakupu przez Wspólnotę mediów) zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że Wspólnota, dokonując odsprzedaży (zakupionych uprzednio w tym celu) towarów i usług, związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych lokali, właścicielom tych lokali (będącym członkami tej wspólnoty), działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Zatem zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że ujmowanie jako jedna pozycja łącznie eksploatacji (kosztów zarządu nieruchomością wspólną) i opłat za media dostarczane do lokali jest nieprawidłowe.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną oraz opłat za media dostarczane do lokali należało uznać za prawidłowe.

Ponadto wątpliwości dotyczą sposobu opodatkowania odsprzedaży mediów dostarczanych do poszczególnych lokali mieszkalnych oraz niemieszkalnych.

Odnosząc się do przedmiotowych wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że w świetle art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane, niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Jednocześnie wskazać należy, że, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2020 r., poz. 1983), zwanego dalej rozporządzeniem, zwalnia się od podatku czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli tych lokali, tworzących w określonej nieruchomości tę wspólnotę.

Podkreślić należy, że zwolnienie od podatku na podstawie § 3 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia możliwe jest wyłącznie w odniesieniu do opłat pobieranych przez wspólnotę od jej członków. Ponadto zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu uzależnione jest od spełnienia przesłanek obiektywnych dotyczących charakteru danego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych dotyczących przeznaczenia tego lokalu (cel mieszkaniowy).

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, ze odsprzedaż przez Wnioskodawcę mediów na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych, w przypadku gdy lokale te wykorzystywane są wyłącznie na cele mieszkaniowe korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie § 3 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia. Natomiast odsprzedaż przez Wnioskodawcę mediów na rzecz właścicieli lokali niemieszkalnych podlega opodatkowaniu według stawek podatku właściwych dla danego świadczenia.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie sposobu opodatkowania odsprzedaży mediów dostarczanych do poszczególnych lokali mieszkalnych oraz niemieszkalnych należało uznać za prawidłowe.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest także kwestia opodatkowania podatkiem od towarów i usług pobieranej od właścicieli lokali opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W odniesieniu do niniejszych wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że kwestie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi reguluje ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U z 2020 r., poz.1439), zwana dalej ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez zbieranie w sposób selektywny powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie oraz sposobem określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 3b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi.

Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ilekroć w ustawie jest mowa o właścicielach nieruchomości - rozumie się przez to także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością.

Jak stanowi art. 2 ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokalu, obowiązki właściciela nieruchomości wspólnej oraz właściciela lokalu obciążają wspólnotę mieszkaniową albo spółdzielnię mieszkaniową.

Zgodnie z art. 6c ust. 1 i ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.

W myśl art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Stosownie do art. 6j ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn:

liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub
ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub
powierzchni lokalu mieszkalnego

- oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1.

Na podstawie art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że obowiązek deklarowania i uiszczania na rzecz gminy opłat za wywóz nieczystości co do zasady ciąży na właścicielu nieruchomości, za którego – zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 4, w związku z art. 2 ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – uznaje się również m.in. współwłaścicieli, podmioty posiadające nieruchomości w zarządzie oraz inne podmioty władające nieruchomością oraz wspólnoty mieszkaniowe.

Z uwagi na powyższe przepisy należy stwierdzić, że w przypadku budynków wielolokalowych, w których został wybrany zarząd lub zarząd tą nieruchomością został powierzony osobie fizycznej albo prawnej (zarządcy), to na nich spoczywa obowiązek wniesienia w imieniu właścicieli lokali na rzecz gminy opłaty z tytułu wywozu odpadów. Spełnienie tego obowiązku nie oznacza jednak, że zarząd lub też zarządca świadczą lub uczestniczą w świadczeniu na rzecz właścicieli lokali znajdujących się w danej nieruchomości usług w zakresie wywozu odpadów. Oznacza to, że pobierane od właścicieli nieruchomości środki, w części przeznaczonej na wniesienie przedmiotowej opłaty na rzecz gminy, nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług (w szczególności usług świadczonych przez zarząd lub zarządcę na rzecz właścicieli lokali) i nie są obciążone podatkiem od towarów i usług.

Zatem opłaty, które są pobierane od właścicieli lokali mieszkalnych i lokali użytkowych z tytułu wywozu odpadów, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku pobierane przez Wnioskodawcę od właścicieli lokali mieszkalnych i niemieszkalnych opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (opłata śmieciowa) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług pobieranej od właścicieli lokali opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi należało uznać za prawidłowe.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z nieruchomością wspólną oraz zakupów mediów refakturowanych do lokali niemieszkalnych.

W odniesieniu do przedmiotowych wątpliwości wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do obniżenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto należy wskazać, że w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy. Powyższe przepisy stanowią uzupełnienie regulacji art. 86 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Stosownie do art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Jeżeli zatem, nabywane towary i usługi służą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych, jak również czynności zwolnionych od podatku, w sytuacji gdy nie ma możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku, do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, podatnik jest obowiązany, do proporcjonalnego rozliczenia podatku, zgodnie z ww. art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

Obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od podatku. Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika.

Zatem biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z eksploatacją (koszty zarządu nieruchomością wspólną) bowiem, jak ustalono powyżej, świadczenia, z tytułu których Wnioskodawca otrzymuje opłaty eksploatacyjne (zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto w przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem mediów refakturowanych do lokali niemieszkalnych w kwotach określonych na fakturach dokumentujących nabycie odsprzedawanych mediów. Jednocześnie, w analizowanym przypadku art. 90 ustawy nie znajduje zastosowania bowiem w sytuacji odsprzedaży mediów na rzecz właścicieli lokali niemieszkalnych nie zachodzi sytuacja, w której nabywane towary i usługi służą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych oraz czynności zwolnionych od podatku.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z nieruchomością wspólną oraz zakupów mediów refakturowanych do lokali niemieszkalnych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin