Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.426.2020.3.IG
z 23 listopada 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 19 sierpnia 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 sierpnia 2020 r. (data wpływu 27 sierpnia 2020 r.), oraz pismem z dnia 15 listopada 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 15 listopada 2020 r.) w odpowiedzi na wezwanie organu do uzupełnienia wniosku z dnia 9 listopada 2020 r. (doręczone dnia 10 listopada 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika z tytułu sprzedaży działki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 sierpnia 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika z tytułu sprzedaży działki. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 sierpnia 2020 r. (data wpływu 27 sierpnia 2020 r. oraz pismem z dnia 15 listopada 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 15 listopada 2020 r.) w odpowiedzi na wezwanie organu do uzupełnienia wniosku z dnia 9 listopada 2020 r (doręczone dnia 10 listopada 2020 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe, sprecyzowane następnie w nadesłanym uzupełnieniu:

Wnioskodawca, od ponad 20 lat, pozostaje pracownikiem polskiego oddziału jednego z zagranicznych banków. Uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tego tytułu dochody stanowią główne źródło utrzymania jego i rodziny. Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca prowadzi także (również od ponad 20 lat) działalność gospodarczą w zakresie działalności agentów i brokerów ubezpieczeniowych.

Wnioskodawca nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu nieruchomościami czy pośrednictwa w zakresie obrotu nieruchomościami.

Na podstawie umowy przeniesienia własności z dnia (…) oraz dwoma umowami z dnia (…) Wnioskodawca wraz z żoną nabyli udział wynoszący (…) w nieruchomości oznaczonej jako rolna bez zabudowań, położonej w (…), składającej się z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (…) o łącznej powierzchni (…) (dalej: Nieruchomość).

Poza Wnioskodawcą i jego żoną współwłaścicielami Nieruchomości jest także inne małżeństwo oraz indywidualna osoba fizyczna. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego:

  • działka (…) przeznaczona jest w części na drogę wewnętrzną, w części na teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej rezydencjonalnej, w części na teren zieleni urządzonej,
  • działki (…) przeznaczone są na teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej rezydencjonalnej w części na teren rolny,
  • działki (…) przeznaczone są na teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej rezydencjonalnej.

W następnym kroku, chcąc uregulować kwestie własnościowe w zakresie Nieruchomości w sposób pozwalający na nieskrępowane zarządzanie i dysponowanie wybranymi częściami Nieruchomości przez poszczególnych współwłaścicieli, w dniu (…) Wnioskodawca wraz innymi osobami fizycznymi będącymi współwłaścicielami Nieruchomości zawarł w formie aktu notarialnego umowę częściowego zniesienia współwłasności. W konsekwencji powyższego Wnioskodawca wraz z żoną stał się, na prawach wspólności ustawowej:

  • wyłącznym właścicielem niezabudowanych działek gruntu numer (…)
  • współwłaścicielem w udziale wynoszącym (…) niezabudowanej działki gruntu numer (…)
  • współwłaścicielem w udziale wynoszącym (…) niezabudowanej działki gruntu numer (…)
  • ponadto wszystkie zainteresowane strony pozostały współwłaścicielami niezabudowanej działki numer (…).

Częściowe zniesienie współwłasności i wyodrębnienie na rzecz Wnioskodawcy i jego współmałżonki wybranych działek stanowiły naturalną konsekwencję chęci wyodrębnienia do własnego majątku prywatnego Wnioskodawcy i jego małżonki wybranych, należnych im działek. Podejmując ww. decyzję Wnioskodawca nie kierował się chęcią szybkiego zbycia nieruchomości, ale uporządkowaniem kwestii własnościowych.

Obecnie, tj. po 12 latach od dnia częściowego zniesienia współwłasności, Wnioskodawca zamierza zbyć działkę numer (…)Nieruchomość, w części w jakiej przynależna jest Wnioskodawcy, została nabyta przez Wnioskodawcę częściowo w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy i jego rodziny (Wnioskodawca planował przeprowadzkę do (…) oraz budowę domu), częściowo w celu zabezpieczenia przyszłości/sytuacji materialnej swoich dzieci (Wnioskodawca zamierzał i nadal planuje przekazać wybrane działki/działkę w drodze darowizny lub spadku swoim zstępnym), a częściowo w celu zabezpieczenia swojej własnej przyszłości poprzez posiadanie majątku, który zasadniczo nie podlega znaczącej deprecjacji i który w razie potrzeby będzie można spieniężyć pozyskując w ten sposób środki niezbędne do życia.

W przypadku Nieruchomości, działki przypadające w udziale Wnioskodawcy nie były przez Wnioskodawcę ani przez żadną inną osobę wykorzystywane. W szczególności Działka (…) od momentu nabycia do dnia sprzedaży nie była w żaden sposób wykorzystywana w ramach czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych z VAT lub niepodlegających VAT, w szczególności działka ta nie była wynajmowana czy wydzierżawiana innym podmiotom. Tym samym Wnioskodawca nie czerpie i nie czerpał z nich żadnych pożytków.

W zakresie Działki (…) Wnioskodawca nie podejmował żadnych aktywnych działań mających na celu jej rozreklamowanie. Aktywność Wnioskodawcy ograniczyła się do wystawienia tablicy informującej o chęci sprzedaży działki oraz do zamieszczenia stosownego ogłoszenia w Internecie. Zarówno w stosunku do Działki (…), jak i do pozostałych działek składających się na Nieruchomość, Wnioskodawca nie podejmował jakichkolwiek czynności mających na celu jej uatrakcyjnienie, w szczególności nie były podejmowane żadne działania marketingowe.

Działka (…) posiada jednak przyłącze do sieci energetycznej oraz wodnej, które to przyłącza zostały wykonane na zlecenie Wnioskodawcy. Zbycie Działki (…) będzie pierwszą transakcją Wnioskodawcy w zakresie zbycia nieruchomości gruntowej.

Poza działkami gruntu wyodrębnionymi z Nieruchomości Wnioskodawca posiada także lokale mieszkalne, które zamieszkiwane są przez niego i przez osoby bliskie Wnioskodawcy. Lokale te nie są na ten moment świadomie przeznaczone do sprzedaży. Wnioskodawca nie może jednak wykluczyć takiej sprzedaży w przyszłości.

Niezależnie od powyższego, w odniesieniu do niezabudowanej działki gruntu o numerze (…) (której Wnioskodawca jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym (…), Wnioskodawca, wraz z drugim współwłaścicielem, podjęli decyzję o chęci jej sprzedaży. W tym celu wystawiona została tablica informująca o działce na sprzedaż oraz zamieszczone stosowne ogłoszenie w Internecie. Na ten moment Wnioskodawca nie jest w stanie przewidzieć ani czy w ogóle, ani kiedy ww. działka zostanie sprzedana. Tym bardziej Wnioskodawca nie jest w stanie przewidzieć na jakich warunkach do takiej sprzedaży ewentualnie dojdzie.

Uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego nie nastąpiło z inicjatywy Wnioskodawcy. Plan zagospodarowania przestrzennego został przez Wnioskodawcę „zastany” na moment nabywania udziałów w Nieruchomości. Środki pochodzące ze zbycia Działki (…) nie zostaną przez Wnioskodawcę reinwestowane w kupno nowej nieruchomości gruntowej, ale spożytkowane w ramach wydatków „bieżących” na potrzeby Wnioskodawcy i jego rodziny.

Wnioskodawca nie zawarł z potencjalnym nabywcą przedwstępnej umowy sprzedaży. Wnioskodawca poza wyrażeniem wstępnej ustnej zgody na zbycie Działki (…) nie zobowiązał się do podjęcia żadnych działań/spełnienia warunków, od których uzależniona jest sprzedaż.

Wnioskodawca nie udzielił nikomu pełnomocnictwa do działania w imieniu Wnioskodawcy przy czynnościach związanych ze sprzedażą Działki (…).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w zakresie sprzedaży Działki (…) Wnioskodawca uznany powinien zostać za podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a co za tym idzie czy od przedmiotowej sprzedaży uiszczony powinien zostać podatek VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:


W zakresie sprzedaży Działki (…) Wnioskodawca nie powinien zostać uznany za podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a co za tym idzie od przedmiotowej sprzedaży nie powinien zostać uiszczony podatek VAT.

W pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę na fakt, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Działalność gospodarcza, zgodnie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, „obejmuje z kolei wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. Teren budowlany to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE). Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

W kontekście powyższych definicji, zasadnicze znaczenie ma wyrok TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, w którym wskazano m.in. kryteria, jakimi należy kierować się dla uznania danej transakcji dostawy (sprzedaży) gruntów za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

I tak, w pkt 36-41 Trybunał stwierdził, iż czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Nadto sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego, gdyż zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Wellcome Trust, pkt 37). Także okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Na kanwie powyższego wyroku TSUE ukształtował się w Polsce jednolity pogląd (por. wyroki NSA I FSK 1043/08, I FSK 1289/10, I FSK 1654/11, I FSK 1734/11), że do uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, konieczne jest każdorazowo zbadanie, czy dana dostawa towarów (usług), została wykonana w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w tym konkretnym zakresie. Nie wystarczy zatem stwierdzenie, iż w ogóle dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą, ale musi to być działalność o określonym profilu, bowiem wykonanie danej czynności nawet wielokrotnie nie przesądza o jej opodatkowaniu.

Przyjęcie więc, iż dana osoba fizyczna sprzedając grunty działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze). Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie pojedynczych z tych okoliczności.

Przenosząc powyższe na grunt zapytania Wnioskodawcy, stwierdzić należy, że - jak wskazano w opisie stanu faktycznego - Wnioskodawca nie podejmował na żadnym etapie posiadania Działki (…) działań charakterystycznych dla podmiotów prowadzących profesjonalną działalność w zakresie obrotu nieruchomościami. Nie podejmował w szczególności żadnych działań faktycznych czy marketingowych w celu zwiększenia atrakcyjności Działki (…). W ocenie Wnioskodawcy, za takie działania nie może być uznana okoliczność wystawienia tablicy informującej o chęci sprzedaży działki czy zamieszczenia stosownego ogłoszenia w Internecie. Nie sposób bowiem twierdzić, że takie postępowanie odbiega od normalnego wykonywania prawa własności i cechuje podmioty profesjonalnie zajmujące się obrotem nieruchomościami. Większość rozsądnie działających osób podjęłaby właśnie takie działania.

W ocenie Wnioskodawcy, nie sposób tym samym takim działaniom przypisać przymiotu „zawodowości/profesjonalności”. Aktywność Wnioskodawcy nie wykraczała tym samym poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie wystąpił taki ciąg zdarzeń, który wskazywałby na aktywność Wnioskodawcy w zakresie obrotu nieruchomościami.

Wskazać można na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 12 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I SA/Ke 110/17), w którym sąd stwierdził, że „zdaniem sądu uzyskanie w krótkim czasie (maj 2008 r. - październik 2009 r.) dla zbywanych działek decyzji o warunkach zabudowy, wydzielenie dróg, uzyskanie zapewnienia dostawy energii elektrycznej są działaniem świadczącym o aktywności małżonków w zakresie obrotu nieruchomościami. Ponoszenie kosztów usług biura geodezyjno-projektowego, ogłoszeń, założenia ksiąg wieczystych wskazuje, że małżonkowie, działając w warunkach ryzyka gospodarczego, angażowali znaczne środki finansowe, podobne do wykorzystywanych przez handlowców, a nie osoby wykonujące tylko prawo własności. Chronologia podejmowanych działań - zainicjowanie zmiany przeznaczenia gruntów z gruntów wykorzystywanych na sadownictwo na działki budowlane i uzyskanie warunków zabudowy dla przedsięwzięć polegających na budowie czterech budynków mieszkalnych (decyzja z dnia 7 maja 2008 r.), następnie uzyskanie warunków zabudowy dla dziesięciu budynków (decyzja z dnia 28 października 2009 r.), dokonywanie podziałów i wydzielanie działek budowlanych, wraz z drogami dojazdowymi i wjazdami do wydzielanych działek, uzyskanie oświadczenia o zapewnieniu dostaw energii elektrycznej do projektowanych budynków mieszkalnych, ogłoszenia, sprzedaż - świadczy o kompleksowym, zamierzonym działaniu, nastawionym na poprawienie atrakcyjności działek, a w konsekwencji uzyskanie przy ich sprzedaży jak najwyższej ceny, czyli ich nakierowanie na osiągnięcie największego zysku. Podjęte działania, w zestawieniu z aktywną, sukcesywną sprzedażą działek (11 transakcji od dnia 4 marca 2009 r. do dnia 25 października 2011 r.) świadczą o ciągłości czynności w zakresie obrotu nieruchomościami i uzasadniają tezę organu, że wykraczają one poza zakres zarządu majątkiem prywatnym. Skala aktywności, oceniana w jej całokształcie, przez pryzmat poszczególnych elementów na nią się składających, jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, nie zaś osoby jedynie wykonującej prawo własności”.

Jak widać z powyższego wyroku kluczowym dla uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest po pierwsze chronologia działań, a po drugie „ilość” czynności podejmowanych przez ostatecznym zbyciem nieruchomości. Odnosząc powyższy wyrok do sytuacji Wnioskodawcy stwierdzić należy, że Wnioskodawca, po pierwsze, nie podejmował w krótkim okresie czasu szeregu działań polegających np. na zmianie przeznaczenia gruntów, czy na uzyskaniu decyzji o warunkach zabudowy, po drugie, Wnioskodawca nie angażował także znacznych środków finansowych na podniesienie atrakcyjności nieruchomości. Wręcz przeciwnie, Wnioskodawca przez ponad 12 lat nie podejmował prawie żadnych działań, a te podjęte przez niego nie angażowały znacznych środków finansowych.

W ocenie Wnioskodawcy, nie sposób tym samym twierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę noszą cechy działań podobnych do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomości. Przejaw aktywności Wnioskodawcy, zdaniem Wnioskodawcy, wskazuje bezsprzecznie w tych okolicznościach na wykonywanie prawa własności.

Powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, jest tym bardziej uzasadnione, że jak wskazał Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego, środki pochodzące ze zbycia Działki (…) nie zostaną przez Wnioskodawcę reinwestowane w kupno nowej nieruchomości gruntowej, ale spożytkowane w ramach wydatków „bieżących” na potrzeby Wnioskodawcy i jego rodziny. Nie sposób tym samym twierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawcę Działki (…) nosi cechy czynności polegających na wykorzystywaniu towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wreszcie, wskazać należy, że transakcja zbycia Działki (…) będzie pierwszą transakcją tego typu po stronie Wnioskodawcy. Co za tym idzie, zdaniem Wnioskodawcy, nie sposób twierdzić, że podejmowanie przez Wnioskodawcę w tym zakresie działania noszą znamiona działalności ciągłej i zorganizowanej.

Potwierdzeniem słuszności stanowiska Wnioskodawcy mogą być przykładowo następujące wyroki sądów administracyjnych:

  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 8 maja 2019 r. (sygn. I SA/Bd 189/19), w którym sąd stwierdził, że „nie można (...) powiedzieć, aby działalność skarżącej w związku ze sprzedażą nieruchomości miała charakter zorganizowany, powtarzalny i stały, co - jak wskazał sam organ w zaskarżonej interpretacji - cechuje działalność gospodarczą. W konsekwencji brak jest podstaw do uznania skarżącej za podatnika VAT, gdyż nie podjęła ona aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym”,
  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 8 maja 2019 r. (sygn. I SA/Bd 190/19), w którym sąd stwierdził, że „oczywistym jest, że zwykłe wykonywanie przez właściciela prawa własności nie może samo z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Jednocześnie istotnym kryterium oceny stanowi to, czy zainteresowany podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112, polegające zwłaszcza na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą bowiem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji sprzedaży gruntu nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem przez właściciela prawa własności”,
  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lipca 2018 r. (sygn. I FSK 1408/16), w którym sąd stwierdził, że „działalność Wnioskującego nie była oczywiście działalnością zorganizowaną, tym bardziej w obliczu przedstawionych we wnioskach twierdzeń. Nie podejmował on żadnych działań związanych z uatrakcyjnieniem działki, bądź też jakichkolwiek działań menadżerskich czy też kroków mających zwiększyć wartość posiadanej działki, nie prowadził działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami. Skarżący nie podejmował nadto w stosunku do nieruchomości żadnych działań takich jak: wystąpienie o wydanie decyzji o warunkach zabudowy (zagospodarowania) terenu, czy działań zmierzających do zmiany przeznaczenia terenu, uzyskania decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej lub jakiekolwiek inne działania. Przedmiotowe nieruchomości nie są przedmiotem żadnych umów najmu, dzierżawy, tym samym Wnioskodawca nie czerpie z nich żadnych pożytków. W świetle braku wykazania jakiejkolwiek aktywności po stronie Skarżącego w zakresie obrotu nieruchomościami fakt sprzedaży kliku nieruchomości na przestrzeni kilkunastu lat nie można uznać za podstawę przypisania mu działalności gospodarczej w tym zakresie”,
  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 lipca 2018 r. (sygn. I FSK 1986/16), w którym sąd stwierdził, że „przyjmuje się, że przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości należy uwzględniać czynności podejmowane na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie. Należy przede wszystkim mieć na uwadze te elementy, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym. To, czy dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze). Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z tych okoliczności (por. wyroki NSA: z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. akt I FSK 239/12; z dnia 29 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FSK 621/13, z dnia 9 maja 2014 r., sygn. akt I FSK 811/13)”,
  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 marca 2018 r. (sygn. I SA/Gd 8/18), w którym sąd stwierdził, że „podejmowane przez skarżącą czynności odpowiadały (...) zarządowi majątkiem prywatnym a nie ukierunkowanej na zarobek zorganizowanej działalności. O ile bowiem część powziętych działań, jak np. podział i uzbrojenie działek, zasadniczo mogła wskazywać na zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, to jednak ich wąski zakres z uwzględnieniem pozostałych okoliczności stanu faktycznego przeczą wnioskom wywiedzionym przez organ w zaskarżonej interpretacji. Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że od momentu nabycia przedmiotowej nieruchomości do powzięcia zamiaru sprzedaży upłynął znaczny, bo ponad kilkunastoletni okres. Zakup nieruchomości miał przy tym charakter jednorazowy, albowiem jak wynika z wniosku, w okresie objętym wnioskiem jak i obecnie skarżąca nie posiada innych nieruchomości gruntowych, które zamierzałaby sprzedać. Również charakter poczynionych nakładów nie przesądza w ocenie Sądu o zarobkowym zamiarze skarżącej. Uzbrojenie nieruchomości nie obejmowało wszystkich wydzielonych działek, miało charakter fragmentaryczny, z kolei budowa dojazdu do działki, jak wykazano w skardze, była konieczna z powodu likwidacji dotychczasowego zjazdu w trakcie przebudowy drogi powiatowej. Skarżąca nie podjęła też kroków zmierzających do zmiany stanu prawnego nieruchomości, tj. nie występowała o zmianę przeznaczenia działek w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ani o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, co niewątpliwie wpłynęłoby pozytywnie na wysokość uzyskanej ze zbycia nieruchomości ceny. Ogół podejmowanych na przestrzeni wielu lat działań należy zatem rozpatrywać w kategoriach czynności podejmowanych w ramach normalnego zarządu majątkiem, właściwych dla osoby należycie dbającej o własne interesy. Oceny tej nie zmienia także okazjonalny, jak wynika z wniosku, wakacyjny najem nieruchomości. A contrario, działaniom skarżącej można by przypisać zarobkowy charakter gdyby od nabycia nieruchomości do podjęcia działań zmierzających do jej zbycia upłynął stosunkowo krótki czas, a w okresie tym strona podjęła szereg następujących po sobie ciągłych, konsekwentnych i zamierzonych czynności ukierunkowanych bezpośrednio na zwiększenie wartości nieruchomości w sposób wykluczający jednocześnie wykorzystywanie jej na potrzeby własne. Czynności takie przykładowo zawarto w uzasadnieniu odpowiedzi na skargę i są to: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, wystąpienie o opracowanie planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego, zarejestrowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie zbliżonym do usług developerskich. Działania strony takiego zorganizowanego charakteru jednak nie przybrały. W obrocie gospodarczym można wprawdzie natrafić na inwestycje nastawione na zwrot w dłuższej perspektywie czasu, niemniej jednak przedsięwzięcia tego typu mają zazwyczaj bardziej skomplikowany charakter i przyjmują o wiele większe rozmiary. W omawianym przypadku natomiast, gdyby celem skarżącej było uzyskiwanie korzyści majątkowej w ramach dzielności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, podejmowane działania powinny przyjąć charakter bardziej zintensyfikowany co do czasu jak i zakresu dokonywanych czynności”.
  • Potwierdzeniem prawidłowości stanowiska zaprezentowanego przez Wnioskodawcę może być także interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 lutego 2020 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.500.2019.3.AMS), w której - w niemal identycznym stanie faktycznym - organ podatkowy potwierdził, że „(...) odnosząc się zatem do planowanej sprzedaży działki 23/15 stwierdzić należy, że czynności podjęte przez Wnioskodawcę nie wykraczają poza zakres zarządu majątkiem prywatnym Wnioskodawcy i nie stanowią działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca nie dokonywał czynności typowych dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami, wykonywanych przez handlowców. Brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności przesądza o tym, że zbycie działki 23/15 przez Wnioskodawcę nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Przenosząc powyższe na grunt zapytania Wnioskodawcy stwierdzić należy, że skoro od dnia nabycia prawa udziału w Nieruchomości oraz częściowego zniesienia współwłasności do dnia zbycia Działki (…) minął znaczący okres czasu i Wnioskodawca nie podejmował w tym okresie szeregu następujących po sobie czynności ukierunkowanych bezpośrednio na zwiększenie atrakcyjności/wartości Działki (…) to nie sposób uznać, że Wnioskodawca działa jako podatnik VAT. Jednocześnie podkreślić należy, że - zdaniem Wnioskodawcy - częściowe zniesienie współwłasności nie może być postrzegane jako zorganizowane działania przesądzające o uznaniu Wnioskodawcy za podatnika VAT.

Jak bowiem wskazał Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego, wyodrębnienie do własnego majątku Wnioskodawcy i jego małżonki określonych działek miało na celu uporządkowanie kwestii własnościowych. Tego rodzaju działanie należy tym samym postrzegać jako zarządzenie majątkiem prywatnym, a nie jako element kreujący działalność gospodarczą. W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie sprzedaży Działki (…) Wnioskodawca nie powinien zostać uznany za podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a co za tym idzie od przedmiotowej sprzedaży nie powinien zostać uiszczony podatek VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Według art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowej (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, z późn. zm.), państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

  • określone udziały w nieruchomości,
  • prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
  • udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne
  • lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

W świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Zatem, w zakresie pojęcia towarów (gruntów) mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. W konsekwencji, towarem jest udział w prawie własności nieruchomości.

Należy więc stwierdzić, że właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności). W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawniała go do tego wysokość jego udziału. Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału we współwłasności nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W myśl art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Stosownie do art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. Teren budowlany to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE).

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów, budynków i budowli) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą zbycie majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Dlatego też, aby uznać, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku VAT należy ustalić, czy działa on jako producent, handlowiec lub usługodawca. Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W przedmiocie statusu – na płaszczyźnie podatku VAT – podmiotu dokonującego sprzedaży nieruchomości wypowiedział się również NSA w uchwale siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07) wskazujące na kryteria, jakimi należy kierować się przy określaniu, czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządem majątkiem prywatnym. Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Zdaniem NSA ,,(…) przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako osoba wykonująca wolny zawód”. Zatem w opinii NSA ,,ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesadzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług”.

W przedmiotowym zagadnieniu istotne znaczenie mają tezy przedstawione przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10), oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). W wyroku tym TSUE wskazał na kryteria uznania tego rodzaju sprzedaży za działalność gospodarczą. TSUE stwierdził, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

W powołanym wyżej orzeczeniu TSUE wskazał, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, z późn. zm.). Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną nie zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu nieruchomościami czy pośrednictwa w zakresie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca planuje sprzedaż niezabudowanej działki (…), której jest właścicielem (wraz z żoną na prawach wspólności ustawowej). Działka ta zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest na teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej rezydencjonalnej w części na teren rolny. Wnioskodawca nie występował z wnioskiem o uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Działka od momentu nabycia do dnia sprzedaży nie była w żaden sposób wykorzystywana (tj. w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych z VAT lub niepodlegających VAT). Działka nie była przedmiotem umowy najmu, dzierżawy. Wnioskodawca nie podejmował żadnych czynności w celu jej uatrakcyjnienia, w szczególności w zakresie działań marketingowych. Na zlecenie Wnioskodawcy wykonano wyłącznie przyłącze do sieci energetycznej oraz wodnej. Uzyskane środki ze sprzedaży działki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na potrzeby rodzinne. Wnioskodawca nie zawarł z potencjalnym nabywcą przedwstępnej umowy sprzedaży. Poza wyrażeniem wstępnej ustnej zgody na zbycie Działki (…) nie zobowiązał się do podjęcia żadnych działań/spełnienia warunków, od których uzależniona jest sprzedaż. Wnioskodawca nie udzielił nikomu pełnomocnictwa do działania w Jego imieniu przy czynnościach związanych ze sprzedażą Działki (…).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy w zakresie sprzedaży Działki (…) Wnioskodawca uznany powinien zostać za podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a w związku z tym czy od przedmiotowej sprzedaży uiszczony powinien zostać podatek VAT.

W odniesieniu do powyższego należy zatem ustalić, czy w przypadku opisanych we wniosku czynności związanych ze sprzedażą ww. działki, Wnioskodawca spełnia przesłanki do uznania go za podatnika podatku od towarów i usług.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i podejmowanych w odniesieniu do niego działań w całym okresie posiadania. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych co stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa oraz wyroku TSUE prowadzi do wniosku, że w przedmiotowym opisie spraw nie wystąpiły okoliczności, które wskazują, że planowana sprzedaż przez Wnioskodawcę działki, należy uznać za działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, która skutkować będzie uznaniem Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT.

Znaczenie dla sprawy ma analiza całokształtu działań jakie Wnioskodawca podjął w odniesieniu do działki przez cały okres jej posiadania. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Jak wskazał Wnioskodawca nie dokonywał żadnych uatrakcyjnień działki, w szczególności działań marketingowych. Działka nie była przedmiotem umowy najmu czy też dzierżawy, tym samym Wnioskodawca nie czerpał z niej jakichkolwiek pożytków. Działka nie była wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych z VAT czy niepodlegających VAT. Zbycie działki będzie pierwszą transakcją Wnioskodawcy w zakresie zbycia nieruchomości. Tak więc, nie wystąpił taki ciąg zdarzeń, który wskazywałby na aktywność Wnioskodawcy w zakresie obrotu nieruchomościami.

Odnosząc się zatem do planowanej sprzedaży działki stwierdzić należy, że czynności podjęte przez Wnioskodawcę nie wykraczają poza zakres zarządu majątkiem prywatnym Wnioskodawcy i nie stanowią działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca nie dokonywał czynności typowych dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami, wykonywanych przez handlowców. Brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności przesądza o tym, że zbycie działki nr (…) przez Wnioskodawcę nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podsumowując, planowana sprzedaż działki (…) nie będzie skutkować uznaniem Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku uznania Wnioskodawcy za podatnika na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy w związku ze sprzedażą działki, a co za tym idzie braku konieczności uiszczenia podatku VAT jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto należy wskazać, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla żony Wnioskodawcy.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj