2020.11.25 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3.4012.565.2020.2.EW
z 25 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 września 2020 r. (data wpływu 7 września 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 listopada 2020 r. (data wpływu 20 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

prawa Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego od zakupionych prezentów dla osób ankietowanych – jest prawidłowe (pytanie oznaczone we wniosku numer 1);
w zakresie uznania, czy nieodpłatne przekazanie prezentów w trakcie ankietowania podlega opodatkowaniu podatkiem VAT – jest nieprawidłowe (pytanie oznaczone we wniosku numer 2).

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Wniosek został uzupełniony w dniu 20 listopada 2020 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W imieniu Spółki (...) Sp. z o.o., dalej jako Wnioskodawca poniżej przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Rok podatkowy Wnioskodawcy pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi w zakresie prowadzenia usług marketingowych i ankietowych na rzecz firm prowadzących szkolenia (Kontrahent). Pomiędzy Wnioskodawcą a Kontrahentem zostanie zawarta umowa współpracy na podstawie której Wnioskodawca przeprowadzi badanie zadowolenia klienta Kontrahenta ze świadczonych przez niego usług oraz uzyska informacje dotyczące zainteresowaniem szkoleniami w przyszłości, jak też uzyska informacje dotyczące danego segmentu usług. Badanie będzie się odbywało m.in. poprzez rozmowę, zadanie pytań, przeprowadzenie wywiadu i wypełnienie ankiety. Uczestnik szkolenia (klient Kontrahenta) odpowie na pytania dotyczące zadowolenia ze świadczonych usług jak również, wskaże moce i słabe strony oferowanych przez Kontrahenta usług.

Wszystkie pozyskane dane zostaną zebrane przez Wnioskodawcę i na tej podstawie zostaną opracowane wnioski oraz rekomendacje dla Kontrahenta.

Kontrahent Spółki zamierza wyniki wykorzystywać dla własnych celów m.in. dla podnoszenia jakości oferowanych usług szkoleniowych, dopasowania tematyki usług dla potrzeb osób szkolnych oraz przygotowania nowych ofert szkoleniowych. Dla kontrahenta Wnioskodawcy kluczowe znaczenie ma zadowolenia ze świadczonych usług, bowiem dzięki temu zdobędzie nowych klientów oraz zatrzyma swoich klientów. Zadowolony klient będzie polecał szkolenia oraz sam w nich uczestniczył.

Udział w badaniu będzie dobrowolny, ale Wnioskodawca zdając sobie sprawę, że nie wszyscy klienci Kontrahenta będą chcieli wziąć udział w badaniu zamierza zachęcić uczestników szkolenia Kontrahenta i planuje zachęcić do udziału w badaniu poprzez zaoferowanie każdej osobie, która weźmie udział w badaniu prezent lub prezenty. Wartość jednego prezentu przekroczy kwotę 10 zł i może też przekroczyć kwotę 100 zł. Prezenty będą nabywane przez Wnioskodawcę.

W przypadku, gdy wartość przekroczy 10 zł a nie przekroczy 100 zł Wnioskodawca nie będzie prowadził rejestru w rozumieniu ptu, gdyż badania będą prowadzone anonimowo. Wnioskodawca nie będzie sprawdzał tożsamości osób badanych ani też żądał od osób objętych badaniem podania danych osobowych. Uprzedzenie o konieczności podania danych osobowych w ocenie Wnioskodawcy może znacząco zmniejszyć ilość osób gotowych do współpracy oraz do udzielania pełnych i szczerych odpowiedzi na zadane pytania, co będzie mogło się w dalszej kolejności przełożyć na reprezentatywność badań jak i trafność ich wyników. Osoba biorąca udział w badaniu (ankietowaniu) nie otrzyma wynagrodzenia w postaci pieniężnej ani też ekwiwalentu w przypadku rezygnacji z otrzymania prezentu. Przyjęcie prezentu uzależnione jest od osoby biorącej udział w badaniu.

Wnioskodawca otrzyma od Kontrahenta wynagrodzenie łączne za każdą przebadaną osobę. Wynagrodzenie zostanie obliczone jako iloczyn przeprowadzonych badań w danym okresie rozliczeniowym i ustalonej stawki za jedną przebadaną osobę. Wynagrodzenie zostanie opodatkowane podatkiem VAT wg stawki 23%.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 17 listopada 2020 r., w odpowiedzi na pytanie tut. Organu o treści:

„Czy Wnioskodawca dokonuje zakupu prezentów we własnym imieniu i na swoją rzecz?” – Zainteresowany wskazał, że tak, dokonuje on zakupu prezentów we własnym imieniu i na swoją rzecz, ale z przeznaczeniem do wydania ich w trakcie świadczonych usług, wykonanych na rzecz Kontrahenta.
„Czy wynagrodzenie, które otrzymuje Wnioskodawca jest wynagrodzeniem z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta usługi marketingowej/ankietowej” – Zainteresowany wskazał, że tak, wynagrodzenie, które otrzymuje Wnioskodawca jest wynagrodzeniem z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta usługi marketingowej/ankietowej.
„Czy ww. wynagrodzenie obejmuje również koszty nabycia prezentów przez Wnioskodawcę?” – Zainteresowany wskazał, że otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie obejmuje również koszty nabycia prezentów.
„Jakie prezenty przekazuje Wnioskodawca w trakcie ankietowania? Należy je wymienić” – Zainteresowany wskazał, że w trakcie ankietowania przekazuje prezenty w postaci suszarek do włosów oraz prostownic do włosów.
„Czy przekazywane nieodpłatnie przez Wnioskodawcę na rzecz osób ankietowanych towary, będą miały wartość użytkową i walor konsumpcyjny z punktu widzenia odbiorcy?” – Zainteresowany wskazał, że przekazywane nieodpłatnie przez Wnioskodawcę na rzecz ankietowanych towary, będą miały wartość użytkową i walor konsumpcyjny z punktu widzenia odbiorcy. Odbiorca będzie mógł wykorzystać otrzymany prezent dla własnych osobistych korzyści, w prowadzonej działalności gospodarczej, lub dysponować tą rzeczą w każdy dowolny sposób (jak właściciel rzeczy).
„Czy poniesione wydatki na nabycie prezentów dla osób ankietowanych będą miały związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług?” – Zainteresowany wskazał, że tak, poniesione wydatki na nabycie prezentów dla osób ankietowanych będą miały związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca z tytułu świadczenia usług otrzymuje od Kontrahenta wynagrodzenie opodatkowane podatkiem od towarów i usług wg stawki podstawowej.
„Czy istnieje wyraźny, funkcjonalny związek pomiędzy usługą marketingową/ankietową a prezentem, który będzie przekazywany nieodpłatnie?” – Zainteresowany wskazał, że istnieje wyraźny, funkcjonalny związek pomiędzy wykonaną usługą a prezentem, który będzie przekazywany nieodpłatnie. Jak wskazano we wniosku udział w badaniu będzie dobrowolny ale Wnioskodawca zdając sobie sprawę, że nie wszyscy klienci Kontrahenta będą chcieli wziąć udział w badaniu, zamierza zachęcić uczestników szkolenia Kontrahenta do udziału w badaniu poprzez zaoferowanie każdej osobie, która weźmie udział w badaniu prezent lub prezenty.
„Czy nieodpłatnie przekazywane prezenty zawierają logo Wnioskodawcy?” – Zainteresowany wskazał, że przekazane prezenty nie zawierają logo Wnioskodawcy.
„Czy wydawane prezenty spełniają rolę informacyjną świadczonych przez Wnioskodawcę usług, co ma prowadzić do zwiększenia sprzedaży tych usług?” – Zainteresowany wskazał, że nie, wydawane prezenty nie spełniają roli informacyjnej o świadczonych przez Wnioskodawcę usługach.
„Czy przekazywany prezent stanowi próbkę, o której mowa w art. 7 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług?” – Zainteresowany wskazał, że przekazywany prezent nie stanowi próbki, o której mowa w art. 7 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie prezentów dla osób ankietowanych?
Czy przekazanie prezentów w trakcie ankietowania rodzi obowiązek podatkowy w rozumieniu przepisów ptu?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Wnioskodawca uważa, że przy zakupie przedmiotów przekazanych osobom ankietowanym w trakcie badania, w formie prezentu, będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ptu w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl ust. 2 przywołanego przepisu kwotę podatku naliczonego stanowi:

suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;
w przypadku importu towarów - kwota podatku:
1. wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego,
2. należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a,
3. wynikająca z deklaracji importowej, w przypadku, o którym mowa w art. 33b;
zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
kwota podatku należnego z tytułu:
1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,
2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,
3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9,
4. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 11;
(uchylony);
różnica podatku, o której mowa w art. 30c ust. 2 i art. 37;
u podatnika, o którym mowa w art. 16, kwota stanowiąca równowartość 22% kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym, albo podatku zapłaconego przez tego podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.

Z kolei przepis art. 88 ptu zawiera wyłączenia od odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego.

W myśl ust. 1 pkt 4b art. 88 ptu obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Zgodnie natomiast z art. 88 ust. 3a ptu nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
1. wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
2. (uchylona);
transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
(uchylony);
wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
3. potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;
faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
(uchylony);
wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

Jak więc wynika z powołanych przepisów prawo do odliczenia przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych co oznacza, że Wnioskodawca wykorzystując zakupione przedmioty przekazane w formie prezentów do czynności opodatkowanych ptu (usługa na rzecz Kontrahenta) ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich zakupie.

Ad. 2.

Wnioskodawca uważa, że przekazanie prezentów w trakcie badania klientów Kontrahenta nie powoduje powstania obowiązków podatkowych w rozumieniu przepisów ptu, gdyż przekazanie jest elementem usługi głównej (usługi marketingowej), która jako całość podlega opodatkowaniu ptu.

Uzasadnienie

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ptu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ptu rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Ponadto, stosownie do art. 7 ust. 2 ptu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
wszelkie inne darowizny;

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie jednak z art. 7 ust. 3 ptu, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 4 ww. ustawy przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Przekazanie prezentów osobie badanej, po przeprowadzeniu ankiety nie powoduje jednak powstania obowiązku podatkowego w ptu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, gdyż dla Wnioskodawcy przekazanie prezentu będzie stanowiło element usługi głównej i w ramach zawartej umowy z Kontrahentem otrzyma on z tego tytułu wynagrodzenie.

Opodatkowanie natomiast przekazania prezentu, przy jego wydaniu osobie ankietowanej i opodatkowanie wydanego prezentu stanowiącego element wynagrodzenia Wnioskodawcy doprowadziłoby do podwójnego opodatkowania ptu.

Reasumując: czynności opisane we wniosku, polegające na przekazaniu towarów w ramach świadczonej odpłatnie kompleksowej usługi nie wypełniają hipotezy przepisów art. 7 ust. 2 ptu. W tym przypadku nie dochodzi do przekazania towarów bez wynagrodzenia, ponieważ Spółka otrzymuje wynagrodzenia od Zleceniodawcy (Kontrahenta). Czynnością opodatkowaną jest usługa, a wartość przekazanych towarów jest wkalkulowana w cenę usługi. Przekazanie prezentów osobie biorącej w ankiecie jest jednym z elementów usługi świadczonej na rzecz Zleceniodawcy i nie może być opodatkowane odrębnie. Spółka nie jest zobowiązana do opodatkowania wydania prezentu z uwagi na fakt, iż świadczy kompleksową usługę, która jest opodatkowana ptu. Z ekonomicznego punktu widzenia oraz z perspektywy oczekiwań nabywcy usługi (Kontrahenta) Wnioskodawca świadczyć będzie kompleksową usługę, złożoną z kilku lub więcej różnych czynności, które łącznie składają się na jedną całość, a które to dla celów opodatkowania ptu nie mogą być sztucznie dzielone.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

prawidłowe – w zakresie prawa Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego od zakupionych prezentów dla osób ankietowanych oraz
nieprawidłowe – w zakresie uznania, czy nieodpłatne przekazanie prezentów w trakcie ankietowania podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii – art. 2 pkt 6 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy.

Do czynności traktowanych na równi z dostawą towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, ustawodawca – w myśl art. 7 ust. 2 ustawy – zaliczył również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

Na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy – przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Zauważyć jednocześnie należy, że stosownie do przepisu art. 7 ust. 4 ustawy – przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób,
których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Opodatkowaniu VAT podlega więc, co do zasady, każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki.

Zauważyć należy, że jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność. Odpłatność oznacza dokonanie dostawy towarów za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów i otrzymaną zapłatą.

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 1 kwietnia 1982 r. w sprawie C-89/81 Hong Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem. Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma, gdzie podkreślono, że dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji, należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W przypadku, gdy wartość przekroczy 10 zł a nie przekroczy 100 zł Wnioskodawca nie będzie prowadził rejestru w rozumieniu podatku VAT, gdyż badania będą prowadzone anonimowo. Wnioskodawca nie będzie sprawdzał tożsamości osób badanych ani też żądał od osób objętych badaniem podania danych osobowych. Uprzedzenie o konieczności podania danych osobowych w ocenie Wnioskodawcy może znacząco zmniejszyć ilość osób gotowych do współpracy oraz do udzielania pełnych i szczerych odpowiedzi na zadane pytania, co będzie mogło się w dalszej kolejności przełożyć na reprezentatywność badań jak i trafność ich wyników. Osoba biorąca udział w badaniu (ankietowaniu) nie otrzyma wynagrodzenia w postaci pieniężnej ani też ekwiwalentu w przypadku rezygnacji z otrzymania prezentu. Przyjęcie prezentu uzależnione jest od osoby biorącej udział w badaniu.

Zainteresowany wskazał, że dokonuje zakupu prezentów we własnym imieniu i na swoją rzecz, ale z przeznaczeniem ich do wydania w trakcie świadczonych usług, wykonanych na rzecz Kontrahenta. Wynagrodzenie, które otrzymuje Wnioskodawca jest wynagrodzeniem z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta usługi marketingowej/ankietowej. Otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie obejmuje również koszty nabycia prezentów. W trakcie ankietowania Zainteresowany przekazuje prezenty w postaci suszarek do włosów oraz prostownic do włosów. Zainteresowany wskazał, że przekazywane nieodpłatnie przez Wnioskodawcę na rzecz ankietowanych towary, będą miały wartość użytkową/walor konsumpcyjny z punktu widzenia odbiorcy. Odbiorca będzie mógł wykorzystać otrzymany prezent dla własnych osobistych korzyści, w prowadzonej działalności gospodarczej, lub dysponować tą rzeczą w każdy dowolny sposób (jak właściciel rzeczy). Przekazane prezenty nie zawierają logo Wnioskodawcy oraz nie spełniają roli informacyjnej o świadczonych przez Wnioskodawcę usługach. Zainteresowany wskazał, że przekazywany prezent nie stanowi próbki, o której mowa w art. 7 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. kwestii ustalenia, czy przekazanie prezentów w trakcie ankietowania rodzi obowiązek podatkowy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów ustawy prowadzi do wniosku, że czynność wydania przez Wnioskodawcę towarów mających walory użytkowe w trakcie ankietowania wypełnia znamiona odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu ww. przepisu art. 5 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W omawianej sprawie następuje przeniesienie na podmioty trzecie – osoby ankietowane – prawa do rozporządzania jak właściciel wydawanymi towarami mającymi walory użytkowe (suszarki oraz prostownice do włosów) nabytymi uprzednio przez Wnioskodawcę. Wydawane towary – jak wynika z wniosku – nabywane są przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własny rachunek. Podkreślić też należy, że fakt, że przekazanie prezentów osobom ankietowanym jest dla nich nieodpłatne, nie oznacza, że czynność ta jest czynnością nieodpłatną, ponieważ jak wynika z wniosku otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie od Kontrahenta obejmuje również koszty nabycia prezentów. Wobec tego w przypadku wydania towarów mających walory użytkowe (suszarki i prostownice do włosów), zapłaty za nie dokonuje nabywca (osoba ankietowana), lecz właśnie Kontrahent, na rzecz którego usługa jest wykonywana.

W tych okolicznościach nie mamy do czynienia z nieodpłatnym przekazaniem towarów. W związku z tym czynność wydania towarów w trakcie ankietowania, bez względu na jednostkową cenę nabycia towarów, stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów.

Zauważyć należy, że problem analogiczny do przedstawionego w niniejszej sprawie, był również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w powołanym przez Spółkę orzeczeniu z dnia 7 października 2010 r. w sprawie C-55/09 Commissioners for Her Majesty´s Revenue and Customs przeciwko Baxi Group Ltd. W wyroku tym TSUE wskazał, że aby ustalić, czy czynność polegająca na dostarczaniu prezentów lojalnościowych podlega podatkowi VAT należy ustalić, czy na mocy art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy stanowi ona dostawę towarów lub świadczenie usług dokonywane odpłatnie na terytorium kraju przez podatnika działającego w takim charakterze.

TSUE powołał art. 5 ust. 1 szóstej dyrektywy, który stanowi, że za dostawę towarów uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel i stwierdził, że z brzmienia tego przepisu wynika, że pojęcie dostawy towarów obejmuje nie tylko przeniesienie własności w formie przewidzianej przez dane prawo krajowe, lecz obejmuje ono także wszelkie przeniesienie władztwa nad rzeczami, które pozwala drugiej stronie na rozporządzanie nimi jak właściciel. Następnie TSUE powołał art. 6 ust. 1 szóstej dyrektywy, zgodnie z którym „świadczenie usług” należy rozumieć jako każdą czynność niestanowiącą dostawy towarów. Dalej TSUE wskazał, że z przedmiotowej sprawy wynika, że Spółka @1, której Spółka Baxi zleciła zarządzanie programem lojalnościowym, zaopatruje się w prezenty lojalnościowe, a ich zasób stanowi własność tej spółki. Wobec tego Spółka @1 nie tylko ma prawo do przekazywania prezentów lojalnościowych klientom jak właściciel, ale w rzeczywistości jest ona ich właścicielem. Ponadto w przedmiotowej sprawie Spółka @1 dostarcza prezenty lojalnościowe.

TSUE wskazał ponadto, że odpłatna dostawa towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem. Szósta dyrektywa nie wymaga dla uznania dostawy towarów lub świadczenia usług za czynności odpłatne w rozumieniu art. 2 pkt 1 tej dyrektywy, by wynagrodzenie za te towary lub usługi było płatne bezpośrednio przez ich odbiorcę. Zgodnie bowiem z art. 11 część A ust. 1 lit. a tej dyrektywy wynagrodzenie może pochodzić od osoby trzeciej.

W konsekwencji TSUE stwierdził, że płatności dokonywane przez sponsora na rzecz podmiotu zarządzającego omawianym programem, który to podmiot dostarcza klientom prezenty lojalnościowe należy uznać w części za wynagrodzenie płacone przez osobę trzecią za dostawę towarów klientom, a w części za wynagrodzenie za usługi świadczone przez zarządzającego tym programem na rzecz sponsora.

W opinii Spółki przekazanie w ramach usługi marketingowej i ankietowej towarów (prezentów), nie stanowi dla Wnioskodawcy odrębnej od tej usługi czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, bowiem zdaniem Wnioskodawcy świadczyć on będzie kompleksową usługę, złożoną z kilku lub więcej różnych czynności, które łącznie składają się na jedną całość, a które dla celów opodatkowania ustawy nie mogą być sztucznie dzielone.

Jednak punktem wyjścia dla analizy charakteru usług winna być zawsze zasada, także akcentowana w orzeczeniach TSUE, że każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne.

W sytuacji kiedy mamy do czynienia ze świadczeniami złożonymi, należy każdorazowo spoglądać przez pryzmat powyższej zasady. Inne podejście w rzeczywistości prowadziłoby do pełnej dowolności, i uznaniowości przy ocenie kompleksowości. Za powyższym przemawia także uzasadnienie jakie legło u podstaw orzeczenia NSA z dnia 1 czerwca 2011r. sygn. akt I FSK 869/10, gdzie sąd dokonując analizy świadczeń złożonych w świetle dotychczasowego orzecznictwa TSUE stwierdził, iż „wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji.” NSA zwrócił także uwagę na istotną rzecz z punktu widzenia całości systemu podatku VAT, stwierdzając, że „nazbyt szerokie postrzeganie złożoności świadczeń przesuwałoby granicę ich rozpoznania w sposób, który prowadziłby do pogorszenia funkcjonalności systemu VAT przez akceptowanie rozwiązań czyniących ten system nieprzejrzystym i pozostawiającym podatnika w niepewności, co do przyjętego sposobu rozliczenia danej dostawy lub świadczonej usługi”.

Podstawowym kryterium dla uznania świadczonej przez Wnioskodawcę usługi marketingowej i ankietowej za jedno świadczenie złożone jest konieczność uwzględnienia rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Zauważyć należy, iż odbiorcami przedmiotowej usługi marketingowej i ankietowej są dwa podmioty. Jednym z podmiotów jest Kontrahent zlecający przedmiotową usługę, a drugim podmiotem jest osoba trzecia (osoba ankietowana), na rzecz którego Wnioskodawca wydaje towary (dokonuje dostawy towarów). Można byłoby mówić o świadczeniu kompleksowej usługi marketingowej i ankietowej na rzecz Kontrahenta w sytuacji gdy odbiorcą kompleksowego świadczenia byłby Kontrahent. Jednakże w sytuacji opisanej we wniosku rzeczywisty charakter transakcji wskazuje na dwa odrębne podmioty, na rzecz których Wnioskodawca dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego w przedstawionym stanie nie można uznać, iż usługa reklamowa wykonywana przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta jest czynnością kompleksową, w ramach której Wnioskodawca wydaje, na rzecz podmiotów trzecich towary, których jest właścicielem.

Zatem należy stwierdzić, że usługa marketingowa i ankietowa świadczona przez Wnioskodawcę, gdzie wydawanie towarów (prezentów) podmiotom trzecim (osobom ankietowanym) w ramach usługi marketingowej i ankietowej jest jednym z jej elementów nie może być uznana na gruncie przepisów o podatku od towarów usług za jedno świadczenie. W ramach takiego świadczenia wykonywane są dwie czynności: świadczenie usługi na rzecz Kontrahenta – zleceniodawcy i dostawa towarów na rzecz podmiotów trzecich (osób ankietowanych). Zatem czynności dokonywane na rzecz dwóch odrębnych podmiotów nie stanowią jednej kompleksowej usługi.

Ponadto wskazać należy, że obie te czynności dokonywane są odpłatnie. Płatności za świadczenie usług i dostawę towarów na rzecz osób ankietowanych dokonuje Kontrahent – zleceniodawca.

W związku z tym obie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług – jedna jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, a druga jako świadczenie usług, o czym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Wnioskodawca powinien zatem, wykazać sprzedaż towaru jako odrębną od świadczonej usługi transakcję.

W konsekwencji, przekazanie prezentów w trakcie ankietowania rodzi obowiązek podatkowy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ww. przekazanie prezentów będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 we wniosku należało uznać jako nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą także kwestii ustalenia, czy będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie prezentów dla osób ankietowanych.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby dany podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Poniesione wydatki na nabycie prezentów dla osób ankietowanych będą miały związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca z tytułu świadczenia usług marketingowych i ankietowych otrzymuje od Kontrahenta wynagrodzenie opodatkowane podatkiem od towarów i usług wg stawki podstawowej.

W analizowanej sprawie, z uwagi na związek zakupionych prezentów dla osób ankietowanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę, należy stwierdzić, że Wnioskodawcy – czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług – będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie ww. prezentów.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin