2020.11.27 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.559.2020.2.EC
z 27 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2020 r. (data wpływu 14 września 2020 r.) uzupełnione pismem (data nadania 9 listopada 2020 r., data wpływu 25 listopada 2020 r.), w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 10 listopada 2020 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.559.2020.1.EC (data doręczenia 12 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty zapłaconego odszkodowania w związku z zawartą ugodą – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty zapłaconego odszkodowania w związku z zawartą ugodą.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 10 listopada 2020 r. (data nadania 10 listopada 2020 r., data doręczenia 12 listopada 2020 r.) Nr 0114-KDIP3-1.4011.559.2020.1.EC, tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych.

Pismem (data nadania 9 listopada 2020 r., data wpływu 25 listopada 2020 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej firma A. zajmuje się świadczeniem usług transportowych i spedycyjnych na terenie całej Unii Europejskiej. Pozyskane zlecenia transportowe firma realizuje przy wykorzystaniu własnej floty samochodowej, w przypadku gdy wykonanie zlecenia własnymi środkami transportu jest niemożliwe, bądź nieopłacalne, firma poszukuje podwykonawcy do jego realizacji. Jednym ze źródeł pozyskiwania podwykonawców jest giełda transportowa pod adresem B. Zgodnie z regulaminem platformy B każdy rejestrujący się na niej podmiot musi przejść weryfikację przez administratorów polegającą na przesłaniu określonych dokumentów. Możliwa jest również dodatkowa weryfikacja telefoniczna, bądź też przy pomocy innych dostępnych metod. Takie czynności mają na celu sprawdzenie istnienia przedsiębiorstwa, ale też zapewnienie użytkownikom portalu bezpieczeństwa zawieranych transakcji tak by mieli oni pewność, że odbiorcą zlecenia jest faktycznie istniejący i uczciwie działający podmiot - ma to zapewnić bezpieczeństwo transakcji i możliwość szybkiego ich zawierania.

W listopadzie 2019 r firma A. zobowiązała się do wykonania przewozu towarów z Włoch do Wielkiej Brytanii na zlecenie C. Zlecenie wykonania transportu firma powierzyła podwykonawcy podmiotowi D. pozyskanemu z giełdy transportowej B. Niestety okazało się, że w międzyczasie ktoś przejął konto D. na giełdzie transportowej B. Na podstawie otrzymanego zlecenia towar został odebrany, niestety nigdy nie dotarł na miejsce.

Okazało się, że w wyniku przejęcia konta firmy D. na giełdzie transportowej B. firma A padła ofiarą oszustwa - odebrany towar został skradziony. Po ustaleniu wszystkich okoliczności firma A. otrzymała od swojego Zleceniodawcy C. wezwanie wraz z notą księgową do zapłaty równowartości zaginionego towaru. Dokument to potwierdzający został wystawiony w dniu 29 lutego 2020r.

W dalszym toku postępowania firma A. zwróciła się do swojego ubezpieczyciela - E. S.A. do wypłaty odszkodowania za zaginiony towar. Niestety wniosek o wypłatę odszkodowania został odrzucony przez ubezpieczyciela, wnoszone ponownie odwołania również nie przyniosły pozytywnego rozstrzygnięcia. Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania zarzucając firmie A, że nie dokonała dokładnej weryfikacji podmiotu, któremu zleciła wykonanie usługi transportowej.

W związku z kolejnymi odmowami od Ubezpieczyciela firma A. zawarła w sierpniu 2020 r. ugodę z C. na mocy której zobowiązała się do pokrycia kosztów utraconego towaru. W dalszym etapie firma ma zamiar dochodzić odszkodowania od Ubezpieczyciela na drodze sądowej. W związku z faktem, że rozstrzygnięcie sprawy przeciągało się, a firma liczyła jednak na uzyskanie odszkodowania od Ubezpieczyciela fakt obciążenia za utracony towar nie został w żaden sposób ujęty w księgach rachunkowych roku 2019. Dokument potwierdzający obciążenie za utracony towar oraz zawarta ugoda zostały ujęte w księgach rachunkowych firmy za rok 2020.

Pismem z dnia 10 listopada 2020 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.559.2020.1.EC wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku m.in. poprzez doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego poprzez jednoznaczne wskazanie:

Czy Wnioskodawczyni zachowała należytą staranność w tej sprawie, tj. podjęła wszelkiego rodzaju działania, mające na celu zminimalizowanie ryzyka związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym przypadku zapobieżenia kradzieży przewożonego towaru poprzez:
1. zawarcie stosownej umowy z kontrahentem, co do odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy świadczenia usługi,
2. wykupienie odpowiedniej polisy ubezpieczeniowej,
3. zgłoszenie kradzieży do prokuratury (na policję),
4. zweryfikowanie danych podwykonawcy,
5. sprawdzenie wiarygodności podwykonawcy,
6. podjęcie działań w celu odzyskania części zapłaconego odszkodowania od ubezpieczyciela.
Jaki jest związek wydatku w postaci zapłaconego odszkodowania z przychodami Wnioskodawczyni (osiągnięciem przychodów, zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła uwzględniając cały ciąg zdarzeń wywołujących określone działanie tj. poniesienie wydatku.)

W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawczyni uzupełniła opis stanu faktycznego, przeformułowała pytanie i przedstawiła własne stanowisko.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni uzupełniła opis stanu faktycznego poprzez wskazanie, że:

Firma dochowała należytej staranności w sprawie. Podjęte zostały wszelkiego rodzaju działania mające na celu przeciwdziałanie stratom:

Przy pozyskiwaniu podwykonawców do realizacji zleceń firma korzysta z giełdy transportowej B. Zgodnie z informacjami zawartymi w regulaminie tego portalu każdy kontrahent jest weryfikowany w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, przy rejestracji ma obowiązek przedstawić dokumenty potwierdzające istnienie firmy, dodatkowo administratorzy portalu mają możliwość żądać dosłania dodatkowych dokumentów celem zweryfikowania podmiotów oferujących ładunki do transportu, bądź wykonujących usługi transportowe. Tego typu forma pozyskiwania podwykonawców funkcjonuje w firmie już od kliku lat i w całej branży transportowej uważana jest za bezpieczną. Regulamin portalu, gwarantuje, że dostęp do niego mają firmy zweryfikowane, takie, które nie podejmują działań sprzecznych z prawem i obowiązującymi zwyczajami oraz nie zalegają z płatnościami wobec innych przedsiębiorców.
Firma posiada stosowną polisę ubezpieczeniową, która ma zabezpieczyć ją od poniesienia strat w ramach prowadzonej działalności transportowej.
Jak wspomniano w pkt a - weryfikacji danych podwykonawcy dokonuje portal B Korzystanie z pośrednictwa portalu daje Wnioskodawcy pewność, że usługa transportowa zostanie wykonana przez podmiot, który został zweryfikowany przez portal jako istniejąca i działająca w branży transportowej firma. Przed wyborem podwykonawcy firma dokonała jej oceny na podstawie dokumentów udostępnionych przez portal B. Podmiot wybrany do realizacji zlecenia nie nosił żadnych śladów wskazujących na jakiekolwiek problemy - firma nie posiadała żadnych negatywnych opinii. Do momentu przekazania zlecenia firma nie miała żadnych sygnałów o jakichkolwiek nieprawidłowościach - nie była w stanie wykryć faktu, że konto podwykonawcy zostało przejęte przez przestępców i zostanie wykorzystane do działań niezgodnych z prawem.

Niezwłocznie po otrzymaniu noty obciążeniowej od zleceniodawcy firma podjęła działania zmierzające do uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela - E. SA. Wnioski o wypłatę odszkodowania zostały przez Towarzystwo odrzucone mimo składania dodatkowych wyjaśnień i odwołań. Obecnie przygotowywane są dokumenty do wystąpienia z pozwem sądowym o odszkodowanie przeciwko E - firmie ubezpieczeniowej w której została wykupiona polisa ubezpieczeniowa.

Wypłacone do zleceniodawcy - firmy C - odszkodowanie pozwoliło firmie na uniknięcie dalszych kosztów związanych z postępowaniem sądowym jakie zostałoby wszczęte przez zleceniodawcę celem odzyskania od niego należności za utracony towar. Dodatkowo polubowne załatwienie sprawy ze zleceniodawcą pozwoliło na utrzymanie dobrej opinii o firmie na portalu B oraz innych portalach branżowych. Utrata dobrej opinii oraz zgłoszenie nieuregulowanych zobowiązań wobec innych przedsiębiorców mogłoby skutkować zawieszeniem konta firmy na portalu B a w efekcie utratą kolejnych zleceń i możliwości uzyskiwania przychodu. Jak więc widać polubowne załatwienie sprawy było w interesie firmy - pozwoliło na utrzymanie statusu wiarygodnego kontrahenta i zabezpieczyło możliwość otrzymywania nowych zleceń transportowych

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

Czy zapłacone odszkodowanie, za utracony w wyniku oszustwa towar, może zostać uznane za koszty uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie, zapłacone za utracone towary, może zostać uznane za koszty uzyskania przychodu.

Firma w ramach prowadzonej działalności zajmuje się świadczeniem usług transportowych i spedycyjnych na terenie całej Unii Europejskiej. Usługi świadczone są własnymi środkami transportu. W sytuacji gdy firma nie ma możliwości realizacji zlecenia przy wykorzystaniu własnego taboru, bądź byłoby to nie opłacalne, wykonanie zlecenia zlecane jest podwykonawcom. Podwykonawcy wyszukiwani są na portalu B - znanej w branży giełdzie transportowej. Jej wykorzystanie umożliwia stronom bezpieczne i szybkie zawieranie transakcji i realizację zleceń transportowych.

Każda firma przed otrzymaniem możliwości funkcjonowania na portalu B jest weryfikowana przez administratorów portalu. Przed ostatecznym przekazaniem zlecenia, firma podwykonawcy została sprawdzona na portalu B, gdzie nie posiadała żadnych negatywnych opinii.

Zdaniem Wnioskodawcy zostały dochowane wszystkie przesłanki dochowania należytej staranności w zakresie zlecenia transportu właściwemu podwykonawcy. Dodatkowo celem uniknięcia dodatkowych strat prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza w zakresie transportu posiada stosowną polisę ubezpieczeniową mającą zabezpieczyć firmę w przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń. Niezwłocznie po otrzymaniu noty obciążeniowej do wypłaty odszkodowania zostało wysłane wezwanie do ubezpieczyciela - firmy E SA - jako podmiotu, który powinien przejąć odpowiedzialność za utracone towary.

Zgodnie z art. 22 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Konieczność uregulowania kosztów zaginionych towarów służy zachowaniu źródła przychodów jakim jest działalność na rynku usług transportowych jako profesjonalnego podmiotu - brak wypłaty odszkodowania, skutkowałby otrzymaniem negatywnych opinii wśród spedytorów albo też i zawieszeniem konta na portalu B, co mogło znacznie utrudnić otrzymanie kolejnych zleceń na bardzo trudnym rynku, jakim jest rynek transportowy.

Biorąc pod uwagę wskazane wyżej argumenty, należy stwierdzić, że związek poniesionego kosztu z utrzymaniem źródła przychodu jest bezsprzeczny, dodatkowo firma dochowała należytej staranności w wyborze przewoźnika - korzystając ze sprawdzonego od lat portalu branżowego.

Podstawą eliminacji poniesionych kosztów kar lub odszkodowań z kosztów podatkowych jest art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy jest wada usługi (towaru). Zatem nie wszystkie odszkodowania i kary umowne wynikające z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy nie stanowią kosztu podatkowego, lecz tylko te, które wynikają z wad sprzedawanych towarów, wad wykonanych robót i usługi, kary za zwłokę w zamianie wadliwego towaru na niewadliwy lub kary za zwłokę w usunięciu wad wykonanych robót i usług. Istotą tego przepisu jest wobec tego wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów kar umownych związanych z wadami towarów i usług. Nie odnosi się on natomiast do kar umownych i odszkodowań należnych z tytułu nie wykonania usług. Oznacza to, że kary umowne z innego tytułu, które nie zostały wymienione w zamkniętym katalogu wiążących się z nienależytym wykonaniem usług mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem istnienia związku przyczynowego pomiędzy karą a możliwością uzyskania przychodu. Nota dokumentująca straty w towarze, nie może być uznana za karę z tytułu wady wykonanej usługi, a co za tym idzie nie można odmówić prawa do zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacjach:

ITPB1/415/389/09/HD wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy,
1462-IPPB3.4510.65.2017.1.DP wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Zdaniem Wnioskodawcy firma A dołożyła wszelkich starań, by uniknąć strat w prowadzeniu działalności transportowej. Została wykupiona polisa ubezpieczeniowa w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą z dodatkowo rozszerzonym zakresem ubezpieczenia o podwykonawców - co miało dodatkowo chronić interesy firmy. Firma w miarę dostępności korzysta z własnych środków transportu, zaś podwykonawcy pozyskiwani są ze sprawdzonego portalu branżowego, gdzie podmioty się rejestrujące są weryfikowane przez administratorów portalu. Niezależnie od tego firma przy wyborze podwykonawcy kierowała się opiniami zamieszczanymi na portalu.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy poniesione koszty utraconego towaru mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Powyższe oznacza, iż podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 23 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

został właściwie udokumentowany,

nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przepisu art. 22 ust. 1 ustawy wynika zatem, iż by wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc podejmując decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Jednocześnie zauważyć należy, że obowiązkiem podatników, jako odnoszących ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Należy zaznaczyć, iż działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu. Zauważyć należy, że podatnik nie może kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wydatków, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez podatnika wszelkich koniecznych działań w celu zapobieżenia ich powstaniu.

Oprócz powyższego należy mieć na uwadze, że dokonując rozpoznania kosztowego charakteru określonego wydatku podatnik musi badać nie tylko to, czy wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy), ale i to czy nie jest on objęty wyłączeniem z art. 23 ust. 1 ww. ustawy, co definitywnie pozbawia go charakteru kosztu podatkowego choćby nawet spełniał wprowadzone przez ustawodawcę w ust. 1 art. 22 kryteria normatywne.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W rozpatrywanej sprawie przepis art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania, ponieważ kwota zapłacona na rzecz kontrahenta za skradziony towar, nie stanowi kary umownej ani odszkodowania z tytułu, o którym mowa w cyt. powyżej przepisie. Z tego względu kwota ta, wynikająca z noty obciążeniowej, może stanowić u płacącego koszt uzyskania przychodów, o ile spełniona będzie zasadnicza przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, warunkująca zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów - poniesiony wydatek musi być związany z uzyskaniem przychodu bądź z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu. Istotne jest, aby kwota za niedostarczony towar nie była związana z nieprawidłowościami, których powstanie zostało spowodowane (zawinione) przez podatnika i aby była właściwie udokumentowana. Z tej też przyczyny, każda zapłacona kwota wymaga indywidualnej oceny w aspekcie całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej, okoliczności, których była następstwem oraz formy udokumentowania.

Oceniając sytuację opisaną we wniosku pod kątem zaliczenia poniesionych wydatków do katalogu wyłączeń zawartych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że poniesione przez Wnioskodawczynię wydatki na zapłatę odszkodowania za skradziony towar nie podlegają ograniczeniom wymienionym w tym katalogu.

Niemniej wskazać należy, że samo negatywne wyliczenie kosztów, które zostało uregulowane w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie przesądza jeszcze o tym, że wydatek niewskazany w tym przepisie staje się automatycznie kosztem uzyskania przychodów. Zatem do uznania przedmiotowego wydatku za koszt uzyskania przychodów niezbędne jest wykazanie, że został on poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, a więc winien być spełniony ogólny warunek określony w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy pamiętać, że ciężar prawidłowego udokumentowania wydatku i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskaniem (zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła) przychodów spoczywa na podatniku. To właśnie podatnik musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności. Decydując się na poniesienie określonych wydatków musi sam dokonać oceny, czy wydatki, które poniósł mają na celu uzyskanie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, a następnie podjąć decyzję o ich ewentualnym zakwalifikowaniu do kosztów podatkowych.

W związku z powyższym konieczne jest każdorazowe dokonanie oceny, czy zapłacone przez Wnioskodawczynię odszkodowanie poniesione zostało w sposób celowy. A zatem należy zbadać, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, Wnioskodawczyni zachowała należytą staranność i czy zapłata odszkodowania będzie następstwem zdarzeń niezależnych od Wnioskodawczyni.

Pod pojęciem zachowania należytej staranności należy rozumieć sposób postępowania odpowiadający wymaganiom zawartym w obiektywnym wzorcu postępowania. Kwestia niezachowania należytej staranności może być rozpatrywana wówczas, gdy zachowanie podmiotu stanowiło będzie odstępstwo od tak ukształtowanego wzorca. Budowa wzorca staranności w przypadku podmiotów wykonujących przewozy drogowe musi uwzględniać regulację zawartą w art. 355 § 2 KC.

Zgodnie z tym przepisem przy ocenie należytej staranności, w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, należy brać pod uwagę zawodowy charakter tej działalności. Co za tym idzie należyta staranność wymagana w stosunkach danego rodzaju będzie musiała być oceniana przy uwzględnieniu wiedzy, doświadczenia i umiejętności praktycznych, jakie wymagane są od przedsiębiorcy podejmującego w tym przypadku działalność w zakresie przewozu drogowego. Wzorzec taki będzie zatem wyższy względem osób, niż względem osób które nie prowadzą działalności o charakterze zawodowym. Oceniając należytą staranność podmiotu profesjonalnie zajmującego się wykonywaniem przewozów należy mieć zatem na uwadze wyższe wymagania, które związane są z zawodowym charakterem tej działalności. Zaostrzony wzorzec staranności wpływa na zwiększenie wymagań wobec podmiotu wykonującego przewozy, ułatwia zatem postawienie mu zarzutu niedołożenia należytej staranności, a więc zarazem utrudnia mu uchylenie się od odpowiedzialności w razie odstępstwa od wzorca. Podmiot wykonujący przejazd musi mieć świadomość obowiązków jakie nakładają na niego przepisy prawa. Budowa wzorca staranności w przypadku podmiotów wykonujących przejazdy drogowe powinna również uwzględniać treść bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.

Natomiast w przypadku "braku wpływu" można pomocniczo posłużyć się wykładnią dokonywaną przez orzecznictwo Sądów Administracyjnych w zakresie art. 92a ust. 4 oraz art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym, według treści obowiązującej do dnia 31 grudnia 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku sygn. akt. II GSK 404/10 z dnia 6 kwietnia 2011 r. odnośnie "braku wpływu" stwierdził, że " (...) sytuacja taka ma miejsce gdy wyłączną winę za powstanie naruszenia ponosi osoba trzecia lub gdy naruszenie prawa jest wynikiem okoliczności całkowicie niezależnych od przewoźnika. Przedsiębiorca musi wykazać, że dołożył należytą staranność tzn. uczynił wszystko czego można od niego rozsądnie wymagać organizując przewóz, a jedynie wskutek niezależnych okoliczności lub nadzwyczajnych zdarzeń doszło do naruszenia prawa. Istnieje tutaj domniemanie odpowiedzialności przewoźnika za naruszenie prawa przez kierowcę. Przewoźnik organizuje bowiem pracę kierowców i sprawuje nad nimi nadzór. Ponosi on ryzyko prowadzenia przedsiębiorstwa transportowego oraz posiada instrumenty prawne i faktyczne aby zapewnić należyte wykonywanie obowiązków przez kierowców tak aby nie dochodziło do naruszenia prawa".

Mając na uwadze przedstawiony opisu stanu faktycznego, w ocenie tut. Organu - Wnioskodawczyni dokonując wyboru podwykonawcy - naruszyła zasady należytej staranności obowiązujące ją jako firmę profesjonalnie wykonującą przewozy międzynarodowe.

W ocenie organu interpretacyjnego przedstawione w opisie stanu faktycznego okoliczności nie są wystarczające do uznania racjonalności i należytej staranności w działaniu Wnioskodawczyni prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie spedycji. Nie można uznać za wystarczające zawartego we wniosku stwierdzenia, że „weryfikacji danych podwykonawcy dokonuje portal B”. Podmiot zajmujący się zawodowo organizowaniem transportu w imieniu nadawcy winien dołożyć należytej staranności – także w wyborze przewoźnika, czy podwykonawcy – by nie dopuścić do kradzieży lub zniszczenia towaru.

Z tego względu działając z należytą starannością nie powinien zdawać się na usługi podmiotu, z którym wcześniej nie współpracował. Wnioskodawczyni była zobowiązana do wyjątkowo dokładnego sprawdzenia podmiotu, któremu powierzyła wykonanie przewozu. Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika czy Wnioskodawczyni przy zlecaniu transportu sprawdziła polisę ubezpieczeniową firmy, której zleciła transport. Nie wynika również czy Wnioskodawczyni zawarła stosowną umowę przewozu towarów w formie pisemnej oraz czy zawarła umowę z kontrahentem, co do odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy świadczenia usługi. Wnioskodawczyni uznała wiarygodność podwykonawcy przewozu za wystarczające jedynie w oparciu o przesłane przez giełdę dokumenty. Wnioskodawczyni nie wskazała również, że zgłosiła kradzież na policję.

Jednocześnie Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania. Powodem odmowy wypłaty odszkodowania była nienależyta staranność w sprawdzeniu kontrahenta.

Nie można zatem na podstawie treści wniosku uznać, że niewykonanie umowy – które skutkowało koniecznością zapłaty odszkodowania było całkowicie niezawinione przez Wnioskodawczynię. Wskazać również należy, iż to Wnioskodawczyni jako podatnik ponosi ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, a zapłata odszkodowania będąca wynikiem de facto podjętych przez nią decyzji o wyborze takich a nie innych pośredników, stanowi konsekwencję tego ryzyka i nie może być przerzucana na Skarb Państwa poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Wobec powyższego, w przedstawionym stanie faktycznym, poniesione przez Wnioskodawczynię wydatki na zapłatę odszkodowania z tytułu niewywiązania się z umowy w związku z kradzieżą przedmiotowego towaru nie mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów.

A zatem stanowisko Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin