Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.404.2020.2.BD
z 2 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 września 2020 r. (data wpływu 22 września 2020 r.) uzupełnionym 18 listopada 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Wnioskodawca może zaliczyć nieściągnięte należności w kwocie brutto do kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 września 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Wnioskodawca może zaliczyć nieściągnięte należności w kwocie brutto do kosztów uzyskania przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 29 października 2020 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.404.2020.1.BD wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 18 listopada 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością od 2014 r. współpracowała z firmą T Sp. z o.o. sprzedając jej sukcesywnie materiały niezbędne do produkcji, jak i części linii technologicznej np. młynek do mielenia surowca.

Na dzień dzisiejszy Spółka T zalega 895.975,11 PLN za należności wystawione od lutego 2015 r. pomimo licznych upomnień telefonicznych i ustnych dotyczących zapłaty Wnioskodawca nie otrzymał jej.

Dnia 6 kwietnia 2017 r. Wnioskodawca wysłał ostateczne wezwania do zapłaty, które zostało odebrane 11 kwietnia 2017 r. Niestety do dnia dzisiejszego żadna zaległość nie została uregulowana.

Spółka T zaprzestała działalności na początku 2018 r., jednakże nigdy nie ogłosiła upadłości z powodu braku środków finansowych. Dnia 2 stycznia 2019 r. Sąd Rejonowy oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości z powodu braku reprezentacji Spółki. Na obecną chwilę odzyskanie należności jest niemożliwe.

Wnioskodawca zaznacza, że podatek VAT został przez Spółkę zapłacony.

Z uzupełnienia wniosku wynika również, że:

• wierzytelności nie zostały odpisane jako nieściągalne - brak zapisu w księgach,
• udokumentowanie nieściągalności nastąpiło w 2020 r.,
• wierzytelności zostały zaksięgowane jako przychody należne,
• ww. wierzytelności nie uległy przedawnieniu.
  
  

Ponadto, Spółka wskazała, że dokumenty potwierdzające fakt nieściągalności wierzytelności to:

• zapis na portalu podatkowym, że Spółka nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT,
• zapisy w KRS o zadłużeniu Spółki,
• brak jest aktualnej siedziby Spółki, co wynika z faktu, że korespondencja jest zawracana do nadawcy z adnotacją „nie podjęto w terminie”.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Spółka może zaliczyć ww. należności brutto w koszty podatkowe w 2020 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka może zaliczyć nieściągnięte należności w koszty finansowe w 2020 r., gdyż zapłacenie ich przez Kontrahenta jest niemożliwe.

Podatek VAT został również przez Spółkę opłacony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 z późn. zm., dalej: „updop”) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Należy przy tym zauważyć, że art. 16 ust. 1 updop, zawiera nie tylko katalog wyłączeń niektórych wydatków z kosztów uzyskania przychodów, ale pewne jego punkty stanowią, niezależnie od art. 15 ust. 1 updop, pozytywną podstawę zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, po spełnieniu wymienionych tam warunków.

I tak, na podstawie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, w części, w jakiej uprzednio zostały zarachowane do przychodów należnych i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Wobec powyższego, wierzytelności odpisane jako nieściągalne mogą być zaliczone w ciężar kosztów podatkowych, w sytuacji, gdy łącznie spełnią dwie przesłanki:

• zostały zarachowane zgodnie z art. 12 ust. 3 updop jako przychód należny,
• nieściągalność wierzytelności została udokumentowana zgodnie z art. 16 ust. 2 updop.
  
  

Jak stanowi art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest więc spełnienie powyżej wymienionych przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób. Spełniając kumulatywnie wszystkie warunki, wierzytelności odpisane jako nieściągalne stanowić będą koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, w jakiej zostały uprzednio zarachowane jako przychody należne, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 updop, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
   
2. postanowieniem sądu o:
   
   1. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub
   2. umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność wymieniona w lit. a, lub
   3. zakończeniu postępowania upadłościowego, albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
   
   

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że termin do zaliczenia nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów ograniczony jest przepisem art. 16 ust. 1 pkt 20 updop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania, stwierdzić należy, że ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków. Co do zasady bowiem wierzytelności odpisane jako nieściągalne nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów. Przede wszystkim, wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne, zgodnie z art. 12 ust. 3 updop. Wierzytelności te powinny być również odpisane jako nieściągalne (powinien być dokonany odpowiedni zapis w ewidencji księgowej zgodnie z ustawą o rachunkowości – art. 9 ust. 1 updop). Ponadto, wierzytelności określone jako nieściągalne, w celu zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać udokumentowane w sposób wskazany w art. 16 ust. 2 updop. Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 16 ust. 2 updop nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Poza tym, wierzytelności nie mogły ulec przedawnieniu.

Wyjaśnić należy, że updop nie definiuje pojęcia „postanowienie o nieściągalności”. Z tej też przyczyny dla celów podatkowych musi to być taki dokument (takie postanowienie), którego treść nie powinna budzić wątpliwości co do istnienia bądź nieistnienia majątku, z którego może być zaspokojona egzekwowana wierzytelność. Wykładnia celowościowa powołanego przepisu prowadzi zatem do wniosku, że ocena czy wierzytelność, będąca przedmiotem roszczeń wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym, może być uznana za nieściągalną i zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w rachunku podatkowym, zależy od istnienia majątku dłużnika. Tak więc, aby wierzytelność mogła być uznana za koszty w rachunku podatkowym, z treści wydawanych w ramach postępowania egzekucyjnego postanowień organów egzekucyjnych powinien wynikać fakt braku majątku dłużnika na zaspokojenie choćby części określonej wierzytelności. Jednocześnie ustalenia przyjęte przez organ egzekucyjny w trakcie postępowania, powinny odpowiadać stanowi faktycznemu.

Z przedstawionego opisu sprawy oraz uzupełnienia wniosku wynika, że Wnioskodawca posiada wobec Spółki T nieuregulowane należności, które zamierza zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w 2020 r. Wnioskodawca współpracował, ze Spółką T sprzedając jej materiały niezbędne do produkcji i części linii technologicznej. Spółka T, będąca dłużnikiem Wnioskodawcy zaprzestała działalności na początku 2018 r., jednak nie ogłosiła upadłości z powodu braku środków finansowych, a ponadto sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości z powodu braku reprezentacji Spółki.

Z uzupełnienia wniosku wynika również, że ww. wierzytelności nie zostały odpisane jako nieściągalne, a także nie uległy przedawnieniu. Ponadto, wierzytelności te zostały zarachowane przez Spółkę jako przychody należne stosownie do art. 12 ust. 3 updop. Wnioskodawca wskazał również, że udokumentowanie nieściągalności nastąpiło w 2020 r. i zostało potwierdzone za pomocą zapisów w Krajowym Rejestrze Sądowym, na portalu podatkowym VAT, a także poprzez brak aktualnej siedziby Spółki T.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia ustalenia, czy Spółka może zaliczyć ww. należności brutto w koszty podatkowe w 2020 r.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług, co wynika z treści art. 12 ust. 4 pkt 9 updop. Przychód należny, o którym mowa w art. 12 ust. 3 updop stanowi więc kwota netto sprzedaży, tj. kwota brutto pomniejszona o podatek od towarów i usług.

Jeżeli więc przedmiotowe wierzytelności uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne w kwocie netto z pominięciem należnego podatku od towarów i usług, to te same wierzytelności jeżeli zostały odpisane jako nieściągalne mogłyby, przy spełnieniu pozostałych warunków, stanowić koszty uzyskania przychodów również w kwocie netto.

Skorelowana z ww. art. 12 ust. 4 pkt 9 updop norma odnosząca się do obowiązku rozpoznania przychodów należnych (art. 12 ust. 3 updop) odnosi się więc do wierzytelności jedynie w kwocie netto. W efekcie rozpoznanie kosztów na podstawie przepisów art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a updop może być dokonane jedynie w kwocie netto wierzytelności.

Ponadto, mając na uwadze przepis art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a updop, stwierdzić należy, że wierzytelność, która nie została przez Wnioskodawcę odpisana jako nieściągalna nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów bowiem z ww. przepisu jasno wynika, że kosztem uzyskania przychodów mogą być wyłącznie (enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a-c updop) wierzytelności odpisane jako nieściągalne, przy spełnieniu warunku prawidłowego ich udokumentowania (art. 16 ust. 2 updop).

Zatem, kwota niespłaconej wierzytelności wobec Spółki T, która nie została odpisana jako nieściągalna nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Trzeba mieć na uwadze, że warunek właściwego udokumentowania nieściągalności wierzytelności, o którym mowa w art. 16 ust. 2 updop również nie został w rozpatrywanej sprawie spełniony.

Z danych zawartych w uzupełnieniu wniosku wynika, że Wnioskodawca nie dysponuje żadnym postanowieniem, ani protokołem potwierdzającym fakt nieściągalności wierzytelności wymienionym w art. 16 ust. 2 updop, a spełnienie warunku udokumentowania nieściągalności Spółka wywodzi z zapisów w Krajowym Rejestrze Sądowym, informacji zawartych na portalu podatkowym VAT, a także z okoliczności, że Spółka T nie posiada aktualnej siedziby.

Wobec powyższego, stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie dysponuje dokumentem, o którym mowa w art. 16 ust. 2 updop, tym samym nie można uznać, że nieściągalność przysługujących Spółce wierzytelności została w odpowiedni sposób udokumentowana.

Wobec niespełnienia ww. warunków ustawowych, stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym „Spółka może zaliczyć nieściągnięte należności w koszty (…)” jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.