Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.470.2020.3.BS
z 3 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z 24 sierpnia 2020 r. (data wpływu 28 sierpnia 2020 r.), uzupełnionym 20 listopada 2020 r. (data wpływu 25 listopada 2020 r.) na wezwanie tut. organu z 10 listopada 2020 r. (skutecznie doręczone 13 listopada 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy zarządca nieruchomości wyznaczony przez sąd jest podatnikiem podatku od towarów i usług i w konsekwencji czy jest zobowiązany do wystawiania faktur we własnym imieniu i na własny rachunek oraz rozliczania podatku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 sierpnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy zarządca nieruchomości wyznaczony przez sąd jest podatnikiem podatku od towarów i usług i w konsekwencji czy jest zobowiązany do wystawiania faktur we własnym imieniu i na własny rachunek oraz rozliczania podatku.

Wniosek uzupełniony został pismem z 20 listopada 2020 r., złożonym 20 listopada 2020 r. (data wpływu 25 listopada 2020 r.) na wezwanie tut. organu z 10 listopada 2020 r. (skutecznie doręczone 13 listopada 2020 r.).

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
  A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
  
• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
  B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
  
  
  

przedstawiono następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia (…) 2018 r. Sąd Rejonowy (…) odjął B. Sp. z o.o. zarząd nad zajętą przez Komornika Sądowego (…), nieruchomością położoną w (…) i powierzył zarząd tą nieruchomością Spółce A. Sp. z o.o.

W dniu (…) 2020 r. Komornik, działając na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia (…) 2019 r., zmienionego postanowieniem z dnia (…) 2020 r. wprowadził w zarząd nieruchomości spółkę C. Sp. z o.o., działającą w imieniu zarządcy A. sp. z o.o.

Na nieruchomości położony jest budynek, w którym znajdują się lokale biurowe, magazyny oraz miejsca parkingowe dla samochodów osobowych i ciężarowych. Powyższe lokale biurowe, magazyny oraz miejsca parkingowe są wynajmowane bądź wydzierżawiane podmiotom trzecim.

W związku z powstałymi po stronie nowego zarządcy wątpliwościami co do podmiotu zobowiązanego do rozliczania podatku VAT oraz podatku dochodowego z tytułu dochodów z pożytków z nieruchomości, Spółka B. Sp. z o.o. oraz nowy zarządca ustalili w toku czynności wprowadzenia zarządcy w zarząd, że wystąpią o wspólną interpretację podatkową w tym przedmiocie.

Spółka A. Sp. z o.o. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia … 2018 r. została ustanowiona zarządcą sądowym nieruchomości należącej do Spółki B. Sp. z o.o., z której wszczęto egzekucję. Postępowanie egzekucyjne jest obecnie zawieszone na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego z dnia (…).

Zgodnie z art. 935 Kodeksu cywilnego Spółka A. Sp. z o.o. jako zarządca jest zobowiązana wykonywać czynności potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki, ma prawo pobierać zamiast B. Sp. z o.o. pożytki z nieruchomości, którymi w tym przypadku są czynsz dzierżawny i czynsze najmu oraz ma prawo prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu takiego zarządu okażą się konieczne.

Z przychodów z nieruchomości zarządca ma prawo pokrywać wydatki enumeratywnie wymienione w art. 940 Kodeksu cywilnego. Zarządca zgodnie z art. 939 Kodeksu cywilnego ma prawo żądania wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, które poniósł w związku z zarządem z własnych funduszy. Wysokość wynagrodzenia określa sąd odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości.

Spółka B. Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, uzyskuje przychody zarówno z ww. nieruchomości, jak i z innych tytułów. Dotychczas dokonywała rozliczenia przychodów z nieruchomości łącznie z przychodami z innych źródeł, obliczała podatki, składała stosowne deklaracje i odprowadzała obliczony podatek VAT oraz zaliczkę na podatek dochodowy, jeśli takowa występowała.

Spółka A. Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, posiada w zakresie swojej działalności świadczenie usług zarządzania nieruchomościami.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku z dnia 20 listopada 2020 r. (data wpływu 25 listopada 2020 r.) Wnioskodawca wskazał:

1. Wnioskodawca pobiera należności z tytułu czynszu najmu na podstawie art. 935 par. 1 Kpc, zgodnie z którym zarządca ma prawo pobierać należności z tytułu czynszu dzierżawy oraz czynszu najmu zamiast dłużnika – Spółki B. Sp. z o.o. Wnioskodawca pobiera czynsze na podstawie zawartych przez właściciela nieruchomości przed ustanowieniem zarządu umów najmu i dzierżawy. Zarządca dotychczas nie zawierał umów najmu ani dzierżawy, gdyż cała nieruchomość jest wydzierżawiona lub wynajęta, a umowy te nadal obowiązują. Zgodnie z art. 934 Kpc Komornik wezwała najemców do uiszczania czynszu do rąk zarządcy, który ma prawo pobierać czynsze zamiast dłużnika i prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu zarządu okażą się konieczne.
2. Wnioskodawca – zarządca sądowy pobiera należności z tytułu czynszów w imieniu właściciela nieruchomości na podstawie wystawionych przez właściciela faktur VAT.
3. Wnioskodawca – zarządca nie ma podpisanej umowy na zarządzanie nieruchomością. Działa na podstawie postanowienia Sądu o powierzeniu zarządu, a jego prawa i obowiązki regulują przepisy kodeksu postępowania cywilnego.
4. Wnioskodawca – zarządca może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, które poniósł w związku z zarządem z własnych funduszów. Wysokość wynagrodzenia określa sąd odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości. Wynagrodzenie zarządcy pokrywane jest z przychodów z nieruchomości. Wnioskodawca wystawia faktury VAT na właściciela nieruchomości obejmujące wynagrodzenie w wysokości, którą zaproponował w postępowaniu o ustanowienie go zarządcą przez sąd. Dotychczas sąd nie wydał postanowienia o przyznaniu wynagrodzenia zarządcy.
5. Zgodnie z art. 940 Kc zarządca ma prawo z dochodów z nieruchomości pokrywać w następującej kolejności: 1) koszty egzekucji wraz ze swoim wynagrodzeniem oraz zwrot własnych wydatków, 2) bieżące należności pracowników zatrudnionych w nieruchomości lub w przedsiębiorstwach znajdujących się na nieruchomości, 3) bieżące należności podatkowe z nieruchomości oraz bieżące należności z tytułu ubezpieczenia społecznego pracowników, 4) zobowiązania związane z wykonywaniem zarządu, 5) należności z tytułu ubezpieczenia nieruchomości. Na chwilę obecną zarządca nie przekazuje otrzymanych należności właścicielowi, nie pokrywa kosztów utrzymania nieruchomości i nie przekazuje tych należności do depozytu. Otrzymane należności zarządca zabezpiecza na zapłatę swojego wynagrodzenia, które ma prawo pokryć przed innymi wydatkami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 20 listopada 2020 r. (data wpływu 25 listopada 2020 r.):

Czy wyznaczony przez Sąd zarządca nieruchomości jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o VAT w zakresie należności z tytułu czynszu dzierżawy oraz czynszów najmu, jakie pobiera zamiast właściciela nieruchomości oraz czy w związku z tym jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT we własnym imieniu i na własny rachunek, rozliczania podatku od towarów i usług czy też to właściciel nieruchomości jest nadal podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o VAT w zakresie należności z tytułu czynszu dzierżawy oraz czynszów najmu, mimo iż są one pobierane przez zarządcę oraz czy w związku z tym to właściciel nieruchomości jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT we własnym imieniu i na własny rachunek i rozliczania podatku od towarów i usług i jego zapłaty?

Zdaniem Wnioskodawcy sformułowanym ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 20 listopada 2020 r. (data wpływu 25 listopada 2020 r.):

Zdaniem zainteresowanych to właściciel nieruchomości – zainteresowany niebędący stroną – jest nadal podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o VAT w zakresie należności z tytułu czynszu dzierżawy oraz czynszów najmu, mimo iż są one pobierane przez zarządcę, a w związku z tym to właściciel nieruchomości jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT we własnym imieniu i na własny rachunek i rozliczania podatku od towarów i usług oraz jego zapłaty. Tym samym z tytułu przedmiotowych usług dzierżawy / najmu nieruchomości u zarządcy nie powstaje obowiązek podatkowy i zarządca nie powinien wystawiać we własnym imieniu i na własny rachunek faktur VAT dokumentujących te czynności.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Towarami stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ww. przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Zatem zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, za usługę może być uznane każde niebędące dostawą towarów świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Dodatkowo, aby było możliwe uznanie jakiegoś zdarzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania bądź powstrzymywania się od dokonania określonej czynności.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzyma lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4b tiret trzeci ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, dostawę towarów i świadczenie usług dokonywane na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są zobowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca, następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Podstawę prawną działalności zarządcy sądowego wyznaczonego w postępowaniu egzekucyjnym stanowią przepisy art. 933-941 Kodeksu postępowania cywilnego.

Zgodnie z art. 935 § 1 Kpc zarządca zajętej nieruchomości obowiązany jest wykonywać czynności potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki. Ma on prawo pobierać zamiast dłużnika wszelkie pożytki z nieruchomości, spieniężać je w granicach zwykłego zarządu oraz prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu zarządu okażą się potrzebne.

W myśl art. 935 § 2 Kpc zarządcy wolno zaciągać tylko takie zobowiązania, które mogą być zaspokojone z dochodów z nieruchomości i są gospodarczo uzasadnione. Natomiast czynności przekraczające zwykły zarząd zarządca może wykonywać tylko za zgodą stron, a w jej braku za zezwoleniem sądu. Zarządca odpowiada za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania obowiązków oraz może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków. Wysokość wynagrodzenia określa sąd odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości.

Z tych regulacji wynika, że zarządca działa wobec osób trzecich we własnym imieniu, ale na rzecz właściciela nieruchomości, co do której został ustanowiony zarząd. Zarządca więc jedynie pobiera opłaty czynszowe na rachunek właściciela nieruchomości, a zatem kwoty wpłacane przez najemcę tytułem czynszu stanowią wynagrodzenie właściciela nieruchomości i to on jest podatnikiem podatku VAT z tytułu świadczonych usług najmu. Na skutek ustanowienia zarządu właściciel nieruchomości nie traci bowiem prawa własności swego majątku i prawa pobierania z niego pożytków. Zarządca jedynie zarządza tymi przychodami zgodnie z art. 940 Kpc, będąc niejako pośrednikiem w świadczeniu usług najmu, które to usługi nadal świadczy właściciel nieruchomości.

Z powyższych względów, mając na uwadze ww. przepisy, należy stwierdzić, że należności z tytułu czynszu najmu i dzierżawy nieruchomości zarządzanej przez zarządcę sądowego są kwotą należną z tytułu usług najmu świadczonych przez spółkę B. Sp. z o.o. jako właściciela nieruchomości i w związku z tym to ta spółka ma obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu tych należności. Tym samym z tytułu przedmiotowych usług najmu nieruchomości u zarządcy nie powstaje obowiązek podatkowy i zarządca nie powinien wystawiać we własnym imieniu i na własny rachunek faktur VAT dokumentujących te czynności. Zarządca, nie będąc właścicielem nieruchomości, nie jest władny świadczyć usług jej najmu, a tylko z mocy decyzji sądu zarządza nieruchomością, w tym pobiera pożytki w imieniu dłużnika i wydatkuje je zgodnie z art. 940 Kpc. Ustanowienie zarządcy nie ogranicza w żadnym razie prawa własności nieruchomości, a tylko ogranicza prawo do rozporządzania nieruchomością. Zarządca wykonuje czynności, do których jest uprawniony i zobowiązany zgodnie z powołanymi przepisami Kodeksu postępowania cywilnego we własnym imieniu, ale na rzecz właściciela nieruchomości. Za wykonywanie tych czynności pobiera wynagrodzenie, które stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Z tych przyczyn Zainteresowani przedstawiają stanowisko wyrażone na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1), w części dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) sprawa zostanie rozpatrzona odrębnie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.