Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-2.4010.260.2020.1.AM
z 1 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 29 września 2020 r. (data wpływu 1 października 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie będzie stanowić transakcji kontrolowanej podlegającej obowiązkowi (przy spełnieniu progów dokumentacyjnych) sporządzania dokumentacji cen transferowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 października 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów bez wynagrodzenia.

We wniosku wspólnym złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
  A Sp. z o.o.
  
• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
  B Sp. z o.o.
  
  
  

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wspólnik - A Sp. z o.o.

Spółka - B Sp. z o.o.

łącznie zwani Wnioskodawcami.

Wspólnik jest jednym z udziałowców, posiadającym 13,30% udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółce).

Rozważane jest umorzenie należących do Wspólnika udziałów w Spółce za zgodą Wspólnika w drodze nabycia tych udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia, tj. w formie tzw. umorzenia dobrowolnego, o którym mowa art. 199 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (dalej: KSH). Umorzenie zostałoby przeprowadzone zgodnie z przepisami KSH. Podstawą umorzenia udziałów Wspólnika byłaby uchwała zgromadzenia wspólników Spółki podjęta w oparciu o uprzednią zgodę umarzanego wspólnika (Wspólnika), w której wyraziłby on zgodę na umorzenie należących do niego udziałów bez wynagrodzenia. Decyzja o umorzeniu udziałów oraz określenie warunków umorzenia nastąpiłoby bez zaangażowania Spółki, zaś wyłączną podstawę umorzenia stanowiła będzie wspomniana wyżej zgoda umarzanego wspólnika (Wspólnika) oraz uchwała umorzeniowa podejmowana przez zgromadzenie wspólników Spółki.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawców jest m.in kwestia ustalenia skutków planowanego umorzenia udziałów należących do Wspólnika w Spółce w zakresie cen transferowych po stronie zarówno Wspólnika, jak i Spółki.

Wspólnik posiadający udziały Spółki oraz sama Spółka, są polskimi rezydentami podatkowymi dla celów podatku dochodowego do osób prawnych i podlegają opodatkowaniu tym podatkiem od całości swoich dochodów w Polsce. Spółka działa w specjalnej strefie ekonomicznej i korzysta ze zwolnienie z podatku dochodowego.

Wnioskodawcy wypełniają warunki przewidziane dla podmiotów powiązanych w art. 11a ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o CIT.

Rozważane umorzenie udziałów zostałoby przeprowadzone na podstawie art. 199 § 3 KSH i za zgodą Wspólnika zostałoby dokonane nieodpłatnie, tj. bez wypłaty wynagrodzenia na rzecz Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy umorzenie udziałów bez wynagrodzenia stanowi transakcję w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT podlegającą obowiązkowi (przy spełnieniu progów dokumentacyjnych) sporządzania dokumentacji cen transferowych?
2. Czy do takiej transakcji (umorzenia udziałów bez wynagrodzenia) mogą mieć zastosowanie przepisy art. 11c ustawy o CIT, a w szczególności art. 11c ust. 4 ustawy o CIT w zakresie recharakteryzacji transakcji, w sytuacji, gdy operacja taka, zgodnie z utrwaloną linią interpretacji indywidualnych, nie stanowi przychodu podatkowego po stronie Spółki, której udziały podlegają umorzeniu oraz po stronie Spółki, która dokonała zbycia tych udziałów celem umorzenia?
   
   

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 1 w zakresie ustalenia czy umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie będzie stanowić transakcji kontrolowanej podlegającej obowiązkowi (przy spełnieniu progów dokumentacyjnych) sporządzania dokumentacji cen transferowych. Wniosek w pozostałym zakresie (pytanie nr 2 wniosku) zostanie rozpatrzony odrębnie.

Stanowisko Zainteresowanych.

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawców, rozważane umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie będzie stanowić transakcji kontrolowanej w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, w związku z czym do planowanego umorzenia udziałów Wspólnika nie będą mogły mieć zastosowania przepisy o cenach transferowych, tj. przepisy Rozdziału 1a ustawy o CIT. W szczególności, nie można, zdaniem Wnioskodawców, uznać że umorzenie udziałów stanowi działanie mające charakter gospodarczy w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT; w tym przypadku nie sposób również mówić o możliwości narzucania warunków działań przez którąkolwiek ze stron.

Definicja transakcji kontrolowanej została zawarta w art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem, przez transakcję kontrolowaną rozumie się identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.

Powyższa regulacja wskazuje więc, że dla zaistnienia transakcji kontrolowanej niezbędne jest spełnienie dwóch podstawowych przesłanek:

• ustalenie lub narzucenie warunków działań w wyniku powiązań;
• podjęcie działań o charakterze gospodarczym.
  
  

W tym kontekście, Wnioskodawcy wskazują, że żadna z powyższych przesłanek nie jest zrealizowana w opisanym zdarzeniu przyszłym, co zostanie uzasadnione w dalszej części stanowiska.

W świetle art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT przez „powiązanie” ustawodawca rozumie relacje, o których mowa, odpowiednio, w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Definicja podmiotów powiązanych na potrzeby przepisów dotyczących cen transferowych została zamieszczona w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Zgodnie z tymi przepisami, przez podmioty powiązane rozumie się:

1. podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
2. podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
   • ten sam inny podmiot lub
   • małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej
   • wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
3. spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub
4. podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.

Jednocześnie, odwołując się do przesłanki ze wskazanego wyżej pkt a i b, wskazać należy, że w świetle art. 11a ust. 2 ustawy o CIT, przez „wywieranie znaczącego wpływu” rozumie się:

1. posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
   1. udziałów w kapitale lub
   2. praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
   3. udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub
2. faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub
3. pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
   
   

Przy tym, niezależnie od powyższych regulacji, art. 11a ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o CIT w zakresie istnienia powiązań pomiędzy podmiotami wskazać należy, że sama operacja nie będzie stanowić działania o charakterze gospodarczym, co wyklucza - niezależnie od tego, czy pomiędzy wspólnikiem dokonującym zbycia udziałów na rzecz spółki, a samą spółką istnieją tego rodzaju powiązania - klasyfikację rozważanej operacji dobrowolnego morzenia udziałów bez wynagrodzenia za transakcję kontrolowaną w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT.

Zdaniem Wnioskodawców, umorzenie udziałów, chociaż, jak wskazano wyżej, ma formę nabycia udziałów przez spółkę celem ich umorzenia, a przez to może być w szerokim sensie kwalifikowane jako transakcja między spółką a umarzanym wspólnikiem, to nie sposób uznać, że stanowi ono „działania o charakterze gospodarczym”, które stanowią element definicyjny transakcji kontrolowanej. Umorzenie udziałów stanowi bowiem czynność o charakterze korporacyjnym, będącą wyrazem realizacji uprawnień właścicielskich Wspólnika wobec Spółki, która nie ma związku ze sferą działalności gospodarczej Spółki; w szczególności, umorzenie nie jest zdarzeniem, które wpływałoby na wysokość przychodów lub kosztów uzyskania przychodów Spółki, nie ma ono odzwierciedlenia w rachunku zysków i strat Spółki (wpływa bowiem jedynie na zmianę struktury kapitałów własnych) i nie wiąże się z uzyskaniem przez Spółkę jakichkolwiek korzyści ekonomicznych. Zaangażowanie Spółki w taką transakcję ma więc charakter stricte formalny i nie odnosi się do sfery gospodarczej Spółki.

W świetle powyższego, umorzenie udziałów stanowi wyłącznie przejaw czynności korporacyjnych związanych z uczestnictwem Wspólnika w Spółce. Jego celem jest prawne unicestwienie udziałów wspólnika, którego udziały są umarzane, a nie dokonanie jakiejkolwiek transakcji gospodarczej.

Ponadto, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka nie będzie uczestniczyła w procesie podejmowania decyzji o umorzeniu udziałów Wspólnika oraz określeniu warunków tego umorzenia. Podstawą umorzenia udziałów należących do Wspólnika byłaby uchwała zgromadzenia wspólników Spółki, której udziały będą podlegały umorzeniu podjęta w oparciu o uprzednią zgodę umarzanego wspólnika, w której wyraziłby on zgodę na umorzenie należących do niego udziałów bez wynagrodzenia. Decyzja o umorzeniu udziałów oraz określenie warunków umorzenia nastąpiłoby bez zaangażowania Spółki, zaś wyłączną podstawę umorzenia stanowiła będzie wspomniana wyżej zgoda umarzanego Wspólnika oraz uchwała umorzeniowa podejmowana przez zgromadzenie wspólników. W tym ujęciu nie sposób zatem mówić o ustalenie lub narzucenie warunków działań, skoro ustalanie warunków umorzenia nie jest determinowane działaniami spółki i jest wyłącznie uwarunkowane zgodą samego Wspólnika, którego udziały są umarzane - spółka, która nie jest zaangażowana bezpośrednio w proces umorzenia nie narzuca tu warunków takiego umorzenia przez Wspólnika.

Mając na uwadze, że w opisanym zdarzeniu przyszłym umorzenie udziałów będzie czynnością nieodpłatną, nieskutkującą uzyskaniem jakichkolwiek wpływów finansowych przez żaden podmiot, należy uznać, że umorzenie udziałów Wspólnika nie stanowi transakcji kontrolowanej, o której mowa w przepisach ustawy o CIT. Przepisy o cenach transferowych mają bowiem zastosowanie co do zasady do zdarzeń, będących następstwem działalności gospodarczej (podstawowej lub dodatkowej). Za zdarzenia będące następstwem działalności gospodarczej nie można uznać czynności o charakterze czysto reorganizacyjnym, uregulowanych szczególnymi przepisami KSH. W istocie regulacje zawarte w KSH w zakresie umorzenia udziałów nie odnoszą się do zdarzeń należących do sfery stricte związanej z działalnością gospodarczą spółki. Dlatego umorzenie udziałów Wspólnika nie powinno być uznawane za „działania o charakterze gospodarczym”.

Mając na względzie, że umorzenie udziałów nie jest związane ze sferą działalności gospodarczej Spółki i Wspólnika i w ramach opisanego zdarzenia nie występują oni w charakterze przedsiębiorców, a także, że umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie wiąże się z przekazywaniem jakichkolwiek wartości ekonomicznych, w ocenie Wnioskodawców, planowane umorzenie udziałów Wspólnika nie stanowi działań o charakterze gospodarczym. Biorąc ponadto pod uwagę, że nieodpłatne umorzenie udziałów nie powoduje przesuwania dochodów między podmiotami, to w oparciu o wykładnię systemową i celowościową przepisów ustawy o CIT należy uznać, że zdarzenie to nie stanowi transakcji kontrolowanej, która jest objęta przepisami o cenach transferowych.

Podsumowując, jako że umorzenie nie podlega uznaniu za działania o charakterze gospodarczym, to tym samym umorzenie udziałów Wspólnika nie będzie stanowić transakcji kontrolowanej w rozumieniu ustawy o CIT. W konsekwencji, w związku z umorzeniem udziałów Wspólnika, zarówno do Wspólnika, jak i do Spółki nie będą mieć zastosowania przepisy o cenach transferowych, tj. przepisy rozdziału 1a ustawy o CIT

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie ustalenia czy umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie będzie stanowić transakcji kontrolowanej podlegającej obowiązkowi (przy spełnieniu progów dokumentacyjnych) sporządzania dokumentacji cen transferowych – jest nieprawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1526, z późn. zm., dalej: „KSH”), nie definiuje pojęcia umorzenia; jego regulacje skupiają się na warunkach, sposobie i trybie umorzenia. Zgodnie z ww. ustawą, wyróżnić można trzy jego rodzaje:

• dobrowolne – za zgodą udziałowca,
  

• przymusowe – bez zgody udziałowca na podstawie uchwały wspólników, zgodnie z przesłankami i trybem określonym w umowie spółki,
  

• tzw. automatyczne (warunkowe) – dochodzi ono do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników.
  
  
  

Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

W myśl § 2 ww. przepisu, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

Stosownie natomiast do art. 199 § 3 KSH, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że rozważane jest umorzenie należących do Wspólnika udziałów w Spółce za zgodą Wspólnika w drodze nabycia tych udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia, tj. w formie tzw. umorzenia dobrowolnego. Umorzenie zostałoby przeprowadzone zgodnie z przepisami KSH. Podstawą umorzenia udziałów Wspólnika byłaby uchwała zgromadzenia wspólników Spółki podjęta w oparciu o uprzednią zgodę umarzanego wspólnika (Wspólnika), w której wyraziłby on zgodę na umorzenie należących do niego udziałów bez wynagrodzenia. Decyzja o umorzeniu udziałów oraz określenie warunków umorzenia nastąpiłoby bez zaangażowania Spółki, zaś wyłączną podstawę umorzenia stanowiła będzie wspomniana wyżej zgoda umarzanego wspólnika (Wspólnika) oraz uchwała umorzeniowa podejmowana przez zgromadzenie wspólników Spółki. Wspólnik posiadający udziały Spółki oraz sama Spółka, są polskimi rezydentami podatkowymi dla celów podatku dochodowego do osób prawnych i podlegają opodatkowaniu tym podatkiem od całości swoich dochodów w Polsce. Spółka działa w specjalnej strefie ekonomicznej i korzysta ze zwolnienie z podatku dochodowego.

Wnioskodawcy wypełniają warunki przewidziane dla podmiotów powiązanych w art. 11a ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o CIT. Rozważane umorzenie udziałów zostałoby przeprowadzone na podstawie art. 199 § 3 KSH i za zgodą Wspólnika zostałoby dokonane nieodpłatnie, tj. bez wypłaty wynagrodzenia na rzecz Spółki.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawców jest m.in kwestia ustalenia skutków planowanego umorzenia udziałów należących do Wspólnika w Spółce w zakresie cen transferowych po stronie zarówno Wspólnika, jak i Spółki.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1406, z późn. zm., dalej: „updop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Natomiast, w myśl art. 7 ust. 2 updop, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 14 ust. 1 updop, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy, praw majątkowych lub usług określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 3 updop, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy wzywa strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określa wartość z uwzględnieniem opinii biegłego. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego ponosi zbywający albo świadczący usługi.

Innymi słowy, zasadą jest, że przychodem ze zbycia udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia jest wartość wyrażona w cenie (wynagrodzeniu określonym w uchwale). Możliwość ustalenia przychodu w innej wysokości jest natomiast odstępstwem od tej zasady. Stąd uprawnienie przysługujące właściwym organom podatkowym do jego weryfikacji w sytuacji, gdy wartość zbywanych udziałów/akcji, wyrażona w „cenie” (wynagrodzenia) w sposób znaczny (dość duży, istotny, wyróżniający się) odbiega od wartości rynkowej przedmiotu zbycia i jednocześnie nie znajduje to uzasadnionych (opartych na obiektywnych racjach, podstawach) przyczyn.

Ustawa nie określa przy tym warunków uznania omawianej różnicy za „znaczną”. Oceniając tę kwestię, organ podatkowy powinien w szczególności rozważyć kwestię relacji wartości, jakie pojawiły się w związku z daną operacją zbycia udziałów.

Zgodnie natomiast z art. 11a ust. 1 pkt 4 updop, ilekroć w rozdziale 1a jest mowa o podmiotach powiązanych, oznacza to:

1. podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
2. podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
   • ten sam inny podmiot lub
     
   • małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
     
3. spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub
4. podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej –spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.
   
   

Przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. a i b, stosownie do art. 11a ust. 2 updop, rozumie się:

1. posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
   1. udziałów w kapitale lub
   2. praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub c. udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub
2. faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lu b
3. pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

Zgodnie natomiast z art. 11a ust. 1 pkt 5 updop ilekroć w rozdziale 1a jest mowa o powiązaniach – oznacza to relacje, o których mowa w pkt 4, występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi;

Transakcja kontrolowana to natomiast, zgodnie z definicją przedstawioną w art. 11a ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.

Na podstawie art. 11c ust. 1 updop, podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, i w wyniku tego podatnik wykazuje dochód niższy (stratę wyższą) od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały, organ podatkowy określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań (art. 11c ust. 2 updop).

Zgodnie z art. 11k ust. 1 ww. ustawy, podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok obrotowy w celu wykazania, że ceny transferowe zostały ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

W myśl art. 11k ust. 2 updop, lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość, pomniejszona o podatek od towarów i usług, przekracza w roku obrotowym następujące progi dokumentacyjne:

1. 10 000 000 zł - w przypadku transakcji towarowej;
2. 10 000 000 zł - w przypadku transakcji finansowej;
3. 2 000 000 zł - w przypadku transakcji usługowej;
4. 2 000 000 zł - w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1-3.

Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowani wypełniają przesłanki do uznania za podmioty powiązane w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 i 5 updop.

Ponadto dla ustalenia czy umorzenie udziałów bez wynagrodzenia będzie skutkowało powstaniem obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych, należy odnieść w dalszej kolejności się do definicji „transakcja”.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego (https://sjp.pwn.pl/), pojęcie „transakcji” ma dwojakie znaczenie:

• operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług
  

• umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług;
  

• też: zawarcie takiej umowy.
  
  
  

Wykładnia językowa nie wyjaśnia jednak wszystkich wątpliwości związanych z zakresem pojęcia „transakcji”, ponieważ ogranicza się do umów handlowych i innych operacji, których skutkiem jest kupno lub sprzedaż towarów i usług. Należy jednak zauważyć, że przedmiotem obrotu gospodarczego są nie tylko towary i usługi, ale wszelkie rzeczy i prawa mające wartość ekonomiczną, w tym papiery wartościowe. W efekcie, za transakcję należy przyjąć wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr.

Wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazują, że termin „transakcja” jest synonimem pojęcia „umowa” (np. wyroki NSA z dnia 8 marca 2016 r. sygn. akt II FSK 4000/13, z dnia 30 września 2015 r. sygn. akt II FSK 3137/14, z dnia 17 grudnia 2014 r. sygn. akt II FSK 2849/12, z dnia 15 stycznia 2013 r. sygn. akt II FSK 1052/11). Orzecznictwo i doktryna dają zatem podstawy do uznania za transakcję w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr, które mają wpływ na dochód (stratę) podatnika w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym. Należy również zaznaczyć, że konstrukcja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wskazuje na wyłączenie z zakresu unormowania tego przepisu jakiegoś rodzaju transakcji.

W związku z powyższym, przez „transakcje” w rozumieniu wyżej powołanych przepisów updop należy rozumieć wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr, które mają wpływ na dochód (stratę) podatnika w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym.

W konsekwencji, umorzenie udziałów, niezależnie od jego charakteru (dobrowolne lub przymusowe), będzie mieściło się w pojęciu „transakcji” i powinno być przedmiotem dokumentacji podatkowej, o ile nastąpi wypełnienie przesłanki dotyczącej przekroczenia rocznej wartości zawieranych transakcji, o której mowa w art. 11k ust. 2 updop.

Biorąc zatem pod uwagę wyżej opisaną wykładnię oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że rozważane umorzenie udziałów bez wynagrodzenia będzie stanowić transakcję kontrolowaną w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 updop, a w szczególności dla takiego zdarzenia będą miały zastosowanie w odniesieniu do Spółki przepisy rozdziału 1a ww. ustawy.

Reasumując, należy wskazać, że w związku z opisanym we wniosku dobrowolnym umorzeniem udziałów Wspólnika (Zainteresowanego będącego strona postępowania) po stronie Spółki (Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania) będą mogły znaleźć zastosowanie przepisy rozdziału 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dobrowolne umorzenie posiadanych udziałów Wspólnika w Spółce ma bowiem miejsce między podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Zatem transakcja dobrowolnego umorzenia udziałów Wspólnika w Spółce może stanowić transakcję kontrolowaną, ponieważ warunki tego umorzenia mogą zostać ustalone lub narzucone w wyniku powiązań Wspólnika i Spółki. W powyższym zakresie stanowisko Zainteresowanych należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Zainteresowanemu będącemu Stroną postępowania przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.