Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4015.137.2020.2.LM
z 9 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 września 2020 r. (data wpływu – 18 września 2020 r.), uzupełnionym 10 listopada 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych zebranych w ramach zbiórki internetowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 września 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych zebranych w ramach zbiórki internetowej.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 26 października 2020 r. znak: 0111-KDIB2-3.4015.137.2020.1.LM wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 10 listopada 2020 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Dnia 18 maja 2020 r. zmarł, mieszkający w Irlandii, młodszy brat Wnioskodawcy. Partnerka brata Wnioskodawcy, wraz z przyjaciółmi z zagranicy, zorganizowała zbiórkę pieniędzy na transport ciała do Polski oraz pokrycie kosztów pogrzebu. Zbiórka organizowana była za pośrednictwem strony internetowej „( )”, a jej tytuł to „( )”. W sumie zebrano kwotę 15.130 euro.

Zanim zbiórka dobiegła końca rodzina w Polsce opłaciła transport ciała do kraju oraz wszelkie formalności związane z pogrzebem, jak i sam pogrzeb.

Ciało brata Wnioskodawcy dotarło do Polski 26 maja 2020 r. a pochówek odbył się 1 czerwca 2020 r.

Po zakończonej zbiórce fundacja, potrącając prowizję, przelała pieniądze na konto partnerki brata Wnioskodawcy. Ta natomiast przelała je na otworzone na tą jedną transakcję konto walutowe Wnioskodawcy.

Całkowita otrzymana przez Wnioskodawcę kwota to 11.500 euro w dwóch przelewach:

• 10.000 euro otrzymane 10 lipca 2020 r.
• oraz 1.500 euro otrzymane 13 lipca 2020 r.
  
  

Wspólnie z rodziną Wnioskodawca postanowił, że pieniądze te przeznaczone zostaną na postawienie nagrobka oraz ułożenie kostki brukowej wokół niego. Pozostała część zostanie na koncie do wykorzystania, w przypadku zaistnienia sytuacji, w której ktoś z pozostałych członków rodziny będzie w potrzebie.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że między nim a Partnerką brata Wnioskodawcy nie została zawarta żadna umowa. Również pomiędzy Fundacją a Partnerką brata Wnioskodawcy – według wiedzy Wnioskodawcy – nie została zawarta umowa (zbiórka organizowana była nie tylko za jej pośrednictwem), a jedynie akceptacja regulaminu Fundacji.

Rolą Partnerki brata Wnioskodawcy było doprowadzenie do przelania przez Fundację zebranej kwoty na jej indywidualne konto. Po rozliczeniu poniesionych przez siebie kosztów Partnerka brata Wnioskodawcy przelała pozostałe fundusze na konto Wnioskodawcy. Wnioskodawca o zorganizowaniu zbiórki dowiedział się gdy była już w trakcie.

Żadna z kwot wpłaconych w ramach zbiórki nie przekroczyła kwoty wolnej od podatku. Najwyższa z wpłaconych kwot to 1000 Euro, co wg kursu walut z dnia 20 maja 2020 r. daje 4551,20 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy trzeba odprowadzić podatek od kwoty, która wpłynęła na konto Wnioskodawcy?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie musi odprowadzić podatku od przelewu zagranicznego, gdyż w rzeczywistości kwota ta składała się z wielu niewielkich kwot przekazanych dobrowolnie przez kilkadziesiąt osób.

Wnioskodawca wskazał również, że otrzymane środki nie są spadkiem po bracie, gdyż kwotę tą Wnioskodawca otrzymał od partnerki brata, z którą brat nie był w formalnym związku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2019 r., poz. 1813, ze zm.) – podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

W myśl art. 2 ww. ustawy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ze względu na to, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia „darowizna”, w tym zakresie należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145, ze zm.). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Powyższe oznacza, że darowizna musi wzbogacić obdarowanego, a darczyńca nie może w zamian uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili darowizny ani w przyszłości.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego – oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. Jeżeli nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części (art. 6 ust. 1a cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2. 7.276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3. 4.902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
   
   

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 cyt. ustawy – jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe – art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 14 ust. 3 tejże ustawy, do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny, według tabeli określonej w tym przepisie. Dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej stawka podatku wynosi:

• 12% dla darowizn do kwoty 10.278 zł,
• 1.233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10.278 zł dla darowizn w przedziale od 10.278 zł do 20.556 zł,
• 2.877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20.556 zł dla darowizn o wartości przekraczającej 20.556 zł.
  
  

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że poprzez portal internetowy została zorganizowana zbiórka pieniędzy na transport ciała brata Wnioskodawcy do Polski oraz pokrycie kosztów pogrzebu. Organizatorem zbiórki była partnerka zmarłego brata Wnioskodawcy. Środki zostały przekazane najpierw na konto założone na portalu internetowym. Następnie zostały przekazane na konto organizatora zbiórki. Dopiero organizator zbiórki przekazał zebraną kwotę na konto Wnioskodawcy.

Zanim zbiórka dobiegła końca rodzina w Polsce opłaciła transport ciała do kraju oraz wszelkie formalności związane z pogrzebem, jak i sam pogrzeb. Wspólnie z rodziną Wnioskodawca postanowił, że pieniądze ze zbiórki przeznaczone zostaną na postawienie nagrobka oraz ułożenie kostki brukowej wokół niego. Pozostała część zostanie na koncie do wykorzystania, w przypadku zaistnienia sytuacji, w której ktoś z pozostałych członków rodziny będzie w potrzebie.

Między Wnioskodawcą a Partnerką brata Wnioskodawcy nie została zawarta żadna umowa. Również pomiędzy Fundacją a Partnerką brata Wnioskodawcy – według wiedzy Wnioskodawcy – nie została zawarta umowa, a jedynie akceptacja regulaminu Fundacji.

Rolą Partnerki brata Wnioskodawcy było doprowadzenie do przelania przez Fundację zebranej kwoty na jej indywidualne konto. Po rozliczeniu poniesionych przez siebie kosztów Partnerka brata Wnioskodawcy przelała pozostałe fundusze na konto Wnioskodawcy.

Żadna z kwot wpłaconych w ramach zbiórki nie przekroczyła kwoty wolnej od podatku. Najwyższa z wpłaconych kwot to 1000 Euro, co wg kursu walut z dnia 20 maja 2020 r. daje 4551,20 zł.

Mając zatem na uwadze treść wniosku oraz przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawcą, a osobami trzecimi, które przekazały środki pieniężne za pośrednictwem portalu internetowego, spełnia definicję umowy darowizny, o której mowa w Kodeksie cywilnym. Co prawda w opisie stanu faktycznego wskazano, że nie zostały zawarte żadne umowy nie oznacza to jednak, że przekazane środki nie mają charakteru darowizny. Jak wynika z powołanego wyżej art. 890 Kodeksu cywilnego umowa darowizny, mimo że nie została zawarta w formie aktu notarialnego staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Umowa darowizny nie musi zatem być zawarta na piśmie, ważnym jest by darczyńca kosztem własnego majątku dokonał bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, a z taką sytuacją mamy do czynienia w opisanym stanie faktycznym. Darczyńcą w tym przypadku jest każda osoba trzecia, przekazująca jakiekolwiek środki pieniężne na rzecz Wnioskodawcy (za pośrednictwem portalu). Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje sposób przekazania zebranych pieniędzy, skoro to Wnioskodawca jest beneficjentem zebranych środków, a przekazanie zebranych pieniędzy stanowiło wyłącznie techniczny przepływ środków.

Skoro zatem – jak wskazał Wnioskodawca – kwoty przekazane przez poszczególnych wpłacających nie przekroczyły tzw. kwot wolnych określonych dla poszczególnych grup podatkowych w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (przy uwzględnieniu zasady kumulacji określonej w art. 9 ust. 2 cyt. ustawy), to nabycie środków pieniężnych w sposób opisany we wniosku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jednocześnie Organ nadmienia, że obowiązek opodatkowania nabytych środków pieniężnych wystąpiłby wówczas, gdyby wartość świadczeń otrzymanych od tej samej osoby (podmiotu) przekroczyła kwoty określone w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Reasumując, występowanie pośrednika między Wnioskodawcą a osobami wpłacającymi nie zmienia faktu, że Wnioskodawca otrzymał darowiznę od osób wpłacających środki na sprowadzenie ciała brata do Polski oraz pokrycie kosztów pogrzebu. W konsekwencji, w celu określenia tzw. kwoty wolnej, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy znaczenie mają kwoty przekazane od poszczególnych darczyńców a nie łączna kwota przekazana przez organizatora zbiórki, jakim była Partnerka brata Wnioskodawcy. W celu udowodnienia kwot otrzymanych darowizn Wnioskodawca, jako obdarowany powinien posiadać imienną listę darczyńców i wpłaconych przez nich kwot darowizn.

Końcowo należy wskazać, że spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie Kodeks cywilny. W myśl art. 922 § 1 tej ustawy, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W świetle powyższego należy więc zgodzić się z Wnioskodawcą, że środki pieniężne otrzymane ze zbiórki internetowej na transport ciała brata Wnioskodawcy do Polski oraz pokrycie kosztów pogrzebu, zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego nie stanowi nabycia w drodze spadku.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.