Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.618.2020.1.MG
z 11 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2020 r. (data wpływu 13 października 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 października 2020 r. oraz pismem z dnia 10 grudnia 2020 r. (data wpływu 10 grudnia 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych spłaty wierzytelności pożyczkowej na rzecz Wnioskodawcy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 października 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych spłaty wierzytelności pożyczkowej na rzecz Wnioskodawcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną oraz polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczeniu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Matka Wnioskodawcy w (...) r. udzieliła pożyczki (dalej jako „Pożyczkodawca”) spółce X (dalej jako „Spółka”). Pożyczka ta jest oprocentowana oprocentowaniem stałym określonym w rocznej skali.

Obecnie Pożyczkodawca planuje darować na podstawie umowy darowizny Wnioskodawcy wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki względem Spółki. Umowa darowizny ma zostać zawarta w formie aktu notarialnego, a przedmiotem darowizny ma być wierzytelność pożyczkowa o zwrot określonej kwoty pieniężnej.

Wnioskodawca planuje, że w przyszłości Spółka spłaci względem niego wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki wraz z odsetkami naliczonymi od dnia otrzymania darowizny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy spłata części kapitałowej wierzytelności pożyczkowej przez Pożyczkobiorcę na rzecz Wnioskodawcy stanowi dla Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym spłata części kapitałowej wierzytelności pożyczkowej przez Spółkę na jego rzecz nie stanowi dla niego przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem dochodów enumeratywnie wymienionych w Ustawie o PIT, oraz dochodów od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT przychodami co do zasady są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Definicja ta ma jednak zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy kwestia ta nie została odmiennie uregulowana w przepisach szczególnych.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się miedzy innymi odsetki od pożyczek.

Zgodnie z regulacjami Ustawy o PIT fakt otrzymania oraz spłaty pożyczki jest neutralny podatkowo, a więc nie skutkuje powstaniem żadnego nieodpłatnego świadczenia. Powyższe wynika z faktu, iż przez umowę pożyczki jedna strona zobowiązuje się przenieść określoną ilość pieniędzy na biorącego pożyczkę, który zobowiązuje się do zwrotu takiej samej ilości pieniędzy.

Przychód z tytułu pożyczki może jednak powstać w przypadku, gdy zadłużenie z tytułu pożyczki zostaje umorzone w całości bądź części.

Z kolei stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie tytułem darowizny przez osoby fizyczne określonych praw wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z kolei zgodnie z art. 4a ust. 1 Ustawy w przypadku spełnienia określonych warunków zwalnia się z podatku nabycie własności rzeczy i praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Aby można było skorzystać z przedmiotowego zwolnienia koniecznym jednak jest odpowiednie zgłoszenia nabycia własności rzeczy bądź praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego należy wskazać, iż darowizna pożyczki, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Sama spłata pożyczki z kolei nie podlega przedmiotowemu wyłączeniu, gdyż nie została wymieniona jako czynność nie podlegająca podatkowi od spadków i darowizn. Zgodnie jednak z przytoczonymi powyżej przepisami fakt dania oraz otrzymania pożyczki jest neutralny podatkowo.

Należy więc wskazać, że obie operacje: zarówno darowizna wierzytelności z tytułu udzielonej pożyczki, jak i późniejsza spłata pożyczki są odrębnymi, kolejnymi czynnościami, które należy ocenić niezależnie od siebie pod względem skutków prawnych, jakie wywołały.

Wobec powyższego spłata przedmiotowej pożyczki będzie zdarzeniem neutralnym podatkowo i nie będzie stanowiła źródła przychodu, z którego dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Instytucja prawna zmiany wierzyciela jest określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn.zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 cyt. wyżej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie to w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelność wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta), powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne.

Umowa pożyczki została natomiast uregulowana w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak wskazano w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym, matka Wnioskodawcy w (...) r. udzieliła spółce pożyczki. Pożyczka ta jest oprocentowana oprocentowaniem stałym określonym w skali rocznej. Pożyczkodawca planuje darować Wnioskodawcy, na podstawie umowy darowizny wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki względem spółki. Umowa darowizny ma zostać zawarta w formie aktu notarialnego, której przedmiotem ma być wierzytelność pożyczkowa o zwrot określonej kwoty pieniężnej. Wnioskodawca zakłada, że w przyszłości Spółka spłaci względem Wnioskodawcy wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki wraz z odsetkami naliczonymi od dnia otrzymania darowizny.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 z późn. zm.), ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a cytowanej ustawy).

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stwierdzić należy w tym miejscu, że samo udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkobiorcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Inaczej rzecz biorąc, kwota przenoszona na drugą stronę w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla niej definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem obojętnym pod względem prawnopodatkowym.

W myśl natomiast art. 1 ust. 1 pkt 2 z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1813, z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne m.in. praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny. Zdarzenie przedstawione we wniosku, tj. darowizna przez matkę wierzytelności pożyczkowej na rzecz Wnioskodawcy, co do zasady będzie podlegało więc ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Z kolei, przywołany przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu stanowiska w sprawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo -kredytowej lub przekazem pocztowym.

Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn (art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wskazać zatem należy, że realizacja prawa (spłata roszczenia pożyczkowego nabytego w drodze darowizny) jest obojętna podatkowo, bowiem przychód taki (zarówno w momencie nabycia prawa do spłaty, jak i samej spłaty tego roszczenia), zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W konsekwencji należy uznać, że spłata części kapitałowej wierzytelności pożyczkowej przez Pożyczkobiorcę na rzecz Wnioskodawcy nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Należy zastrzec, że stosownie do intencji Wnioskodawcy, przedmiotem interpretacji indywidualnej jest wyłącznie kwestia konieczności rozpoznania przez Wnioskodawcę przychodu podatkowego w związku ze spłatą części kapitałowej wierzytelności pożyczkowej nabytej w drodze darowizny od matki, organ nie dokonał natomiast oceny stanowiska Wnioskodawcy, która wykracza poza zakres sformułowanego pytania.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych - należy wskazać, że orzeczenie te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące. W związku z tym, organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami - nie tylko organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego zwykłego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.