Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.780.2020.1.SR
z 18 grudnia 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2020 r. (data wpływu 17 września 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości wchodzącej w skład masy upadłościowej oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, w części dotyczącej:

  • braku powstania u Wnioskodawcy przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych– jest prawidłowe,
  • momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomościjest bezprzedmiotowe,
  • powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe,
  • możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2020 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości wchodzącej w skład masy upadłościowej oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną i jest opodatkowany w Polsce od całości swoich dochodów. Wnioskodawca wraz z małżonką jest objęty ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej. Przed 2009 r. Wnioskodawca nabył nieruchomość. Nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego małżonków. Nabycie nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej. W dniu 20 kwietnia 2009 r. małżonkowie dokonali darowizny Nieruchomości na rzecz swojej córki, wobec czego córka została wpisana do księgi wieczystej założonej dla Nieruchomości jako jej wyłączny właściciel.

Wierzyciel Wnioskodawcy wystąpił do sądu z żądaniem uznania darowizny Nieruchomości na rzecz córki za bezskuteczną w stosunku do niego (tzw. skarga pauliańska z art. 527 § 1 ustawy Kodeks cywilny). Na skutek orzeczenia Sądu Okręgowego w … I Wydział Cywilny z dnia 2 sierpnia 2018 r., sygn. akt …, przedmiotowa darowizna została uznana za bezskuteczną wobec Wierzyciela.

Wnioskodawca przed dniem 31 grudnia 2020 r. złoży wniosek o upadłość konsumencką. Zakładając, że zostanie ogłoszona upadłość Wnioskodawcy (na cele niniejszego wniosku należy przyjąć 2021 r. jako datę ogłoszenia upadłości), sąd ustanowi syndyka masy upadłości w postępowaniu upadłego Wnioskodawcy.

W postępowaniu o ogłoszenie upadłości Wnioskodawca złoży wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątku o znacznej wartości (art. 4912 ust. 1a w zw. z art. 56a ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe). Przedmiotowy wniosek ma na celu przeprowadzenie tzw. przygotowanej likwidacji (pre-pack), o której mowa w ustawie Prawo upadłościowe. Wśród ww. składników majątku znajdować się będzie Nieruchomość.

Do wniosku Wnioskodawca dołączy opis i oszacowanie Nieruchomości, sporządzone przez biegłego sądowego (art. 56a ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe). We wniosku zawarta będzie cena sprzedaży oraz proponowany nabywca Nieruchomości (art. 56a ust. 4 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 56d ust. 1 ww. ustawy, uwzględniając wniosek, sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zatwierdza warunki sprzedaży, określając co najmniej cenę oraz nabywcę mienia będącego przedmiotem sprzedaży. Na potrzeby niniejszego wniosku należy założyć, że postanowienie o ogłoszeniu upadłości zostanie wydane w 2021 r.

W związku z powyższym, w ramach postępowania upadłościowego Wnioskodawcy, Nieruchomość zostanie przekazana do masy upadłości w całości (art. 134 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe – jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to, co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości (...)). Na cele niniejszego wniosku należy przyjąć, że przekazanie do masy upadłości nastąpi w 2021 r.

Z dniem ogłoszenia upadłości Wnioskodawcy, między małżonkami powstanie rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Ponieważ małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, Nieruchomość (będąca uprzednio majątkiem wspólnym) wejdzie do masy upadłości (stanowi o tym art. 124 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe).

Przekazanie Nieruchomości do masy upadłości Wnioskodawcy nie sprawi, że zmieni się jej właściciel, nie nastąpi więc wpis syndyka czy upadłego do KW jako właścicieli. Zgodnie z informacjami w księdze wieczystej Nieruchomości właścicielem nadal będzie córka Wnioskodawcy. Funkcją art. 134 ustawy Prawo upadłościowe jest umożliwienie dokonania sprzedaży Nieruchomości przez syndyka na rzecz osoby trzeciej (na warunkach określonych w postanowieniu sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży – art. 56e ww. ustawy), co spowoduje zaspokojenie Wierzyciela Wnioskodawcy z cudzego, w stosunku do Wnioskodawcy, majątku (tj. z majątku córki Wnioskodawcy). Na cele niniejszego wniosku należy przyjąć, że sprzedaż nastąpi nie wcześniej niż w 2021 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego, tj. likwidacji masy upadłości, do której na podstawie art. 134 ustawy Prawo upadłościowe przekazana będzie Nieruchomość córki Wnioskodawcy, u Wnioskodawcy powstanie przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  2. W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1 za nieprawidłowe, czy za moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży Nieruchomości u Wnioskodawcy należy przyjąć moment wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, w którym zatwierdza on warunki sprzedaży Nieruchomości, określając cenę i nabywcę Nieruchomości (art. 56d ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe)?
  3. Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego, a mianowicie zbycia nieruchomości przez syndyka, u Wnioskodawcy powstanie przychód z nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu spłaty przez córkę Wnioskodawcy (dłużnik rzeczowy) długu Wnioskodawcy (dłużnik osobisty)?
  4. W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 3 za prawidłowe, czy przychód Wnioskodawcy tamże opisany będzie korzystał ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania nr 1), na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego, tj. likwidacji masy upadłości, do której na podstawie art. 134 ustawy Prawo upadłościowe przekazana będzie Nieruchomość córki Wnioskodawcy, u Wnioskodawcy nie powstanie przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in. odpłatne zbycie (...) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie (...).

W myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Jak wynika z przywołanych powyżej przepisów, jedną z przesłanek niezbędnych do powstania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości jest dokonanie tej czynności przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca (wraz z małżonką) darował Nieruchomość córce w 2009 r. Od tego czasu nie jest on właścicielem Nieruchomości. Jeżeli w 2021 r. zostanie ogłoszona Jego upadłość, w tym samym roku Nieruchomość zostanie przekazana do masy upadłości – sprzedana przez syndyka – w stanie właścicielskim Nieruchomości nie zajdą żadne zmiany, które powodowałyby, że choć na moment Wnioskodawca byłby jej właścicielem. Przekazanie Nieruchomości do masy upadłości Wnioskodawcy nie sprawi, że zmieni się właściciel Nieruchomości. Przekazanie Nieruchomości do masy upadłości połączone ze sprzedażą przez syndyka na rzecz osoby trzeciej spowoduje jedynie zaspokojenie Wierzyciela Wnioskodawcy z cudzego, w stosunku do Wnioskodawcy, majątku (tj. z majątku córki Wnioskodawcy).

Nie sposób więc mówić, że przekazanie Nieruchomości do masy upadłości Wnioskodawcy w 2021 r. będzie stanowiło nabycie tej Nieruchomości przez Wnioskodawcę w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A to oznacza, że nie sposób w tej sprawie w ogóle rozpatrywać upływu 5-letniego terminu od nabycia do sprzedaży Nieruchomości. Obowiązek podatkowy z tego tytułu nie pojawi się więc u Wnioskodawcy.

Stanowisko, że przekazanie Nieruchomości do masy upadłości Wnioskodawcy na skutek uznania czynności upadłego Wnioskodawcy za bezskuteczną w stosunku do Wierzyciela, nie stanowi nabycia przez Wnioskodawcę własności tej Nieruchomości – jest szeroko rozpowszechnione w doktrynie prawniczej i orzecznictwie sądowym. I tak m.in.:

  • S. Gurgul, Prawo upadłościowe [w:] S. Gurgul, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 12, Warszawa 2020:„Użycie w przepisie art. 134 ust. 1 PrUp zwrotu „podlega przekazaniu do masy upadłości” (...) nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania, że w sferze regulowanej przepisami Prawa upadłościowego bezskuteczność danej czynności prawnej (powstała ex lege, z mocy orzeczenia sędziego-komisarza lub sądu procesowego) rodzi skutki prawnorzeczowe w postaci – alternatywnie – powrotnego przejścia na dłużnika własności rzeczy stanowiącej przedmiot tejże czynności albo powstania roszczenia o przeniesienie własności tej rzeczy na dłużnika”.„Przeciwko tezie, że przepis art. 134 ust. 1 PrUp stanowi samodzielną podstawę powrotnego przejścia na upadłego dłużnika własności rzeczy objętej bezskuteczną czynnością prawną, a co najmniej – źródło roszczenia o powrotne przeniesienie tej własności na upadłego, przemawiają jednak nie tylko argumenty wyżej przytoczone. Rozstrzygających argumentów dostarczają tu rozwiązania przyjęte w treści art. 133 ust. 3 i art. 367 ust. 1 i 2 PrUp. Przepisy art. 367 stanowią kategorycznie, że procesy o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej, dokonanej przez upadłego, umarza się (ust. 1), w innych natomiast postępowaniach cywilnych upadły wchodzi na miejsce syndyka (ust. 2). Bezwzględny nakaz umorzenia przez sąd postępowania w sprawie o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną staje się racjonalny tylko przy założeniu, że upadłemu nie przysługują żadne uprawnienia do przedmiotu tej czynności (przy odwrotnym założeniu, umorzenie postępowania w sprawie ze skargi pauliańskiej nie mogłoby nastąpić, tak jak nie następuje „w innych postępowaniach cywilnych”). To samo założenie leży u podstaw rozwiązania przyjętego w treści art. 133 ust. 3: w sytuacji objętej tym przepisem status powoda może uzyskać wyłącznie wierzyciel, a nie upadły, który notabene wcześniej mógł występować w sprawie tylko w roli pozwanego (art. 133 ust. 1). W tym kontekście podkreślić także należy, że ustawodawca „zadbał” o to, by w postępowaniach cywilnych, w których rozstrzyga się o prawach i obowiązkach upadłego, mógł on od razu wstąpić do danego postępowania (art. 367 ust. 2). Przyjmując inne rozwiązania w odniesieniu do postępowania ze skargi pauliańskiej, ustawodawca tym samym przesądził wniosek, że upadły nie uzyskuje żadnych praw do przedmiotu bezskutecznej czynności prawnej, której wcześniej dokonał z osobą trzecią (odmiennej koncepcji sprzeciwiają się także względy słuszności, jeśli się uwzględni, że upadły, dokonując czynności prawnej z osobą trzecią, działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli – art. 527 § 1 KC)”.
  • wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2014 r., sygn. akt II CSK 609/13:„Przekazanie do masy upadłości w rozumieniu art. 134 PrUp nie oznacza podstawy roszczenia o zobowiązanie nabywcy do złożenia oświadczenia woli o zwrotnym przeniesieniu własności, tylko powinność nabywcy zwrotu w naturze, a w razie sporu, powstanie po stronie syndyka roszczenia procesowego o wydanie tych rzeczy i praw, które wyszły z masy – celem umożliwienia zaspokojenia wszystkich wierzycieli z powiększonej w ten sposób masy upadłości”.
  • E. Gniewek, Sprzedaż nieruchomości przez syndyka masy upadłości w toku postępowania upadłościowego w razie bezskuteczności względnej wcześniejszego rozporządzenia przez upadłego, w: L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar (red.), Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, Kraków 2005, s. 961 i nast.):„W konsekwencji, sformułowania „przekazanie do masy upadłości” nie można traktować jako ustawowego źródła zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości”.



Podnieść również należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może mieć w tym przypadku zastosowania również z tego względu, że rodziłoby to poważne pokrzywdzenie Wnioskodawcy jako uczestnika postępowania upadłościowego i byłoby sprzeczne z celem tego postępowania jakim jest oddłużenie upadłego. Zdarzenia w postaci przekazania Nieruchomości do masy poprzez jej sprzedaż przez syndyka są przymusowe, odgórnie narzucone Wnioskodawcy jako konsekwencje postępowania upadłościowego, na które nie ma On żadnego wpływu. Podobnie Wnioskodawca nie miałby w takim przypadku możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych albowiem wszystkie środki pochodzące ze sprzedaży Nieruchomości zostaną rozdysponowane na zaspokojenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. Okoliczności postępowania upadłościowego zamiast prowadzić do oddłużenia Wnioskodawcy, doprowadziłyby do wygenerowania dodatkowych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym – podatków w sposób krzywdzący dla Wnioskodawcy, jednocześnie pozbawiając go możliwości skorzystania z ulg, które innym podatnikom niepozostającym w przymusowym położeniu postępowania upadłościowego by przysługiwały.

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania nr 2), w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1 za nieprawidłowe, za moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży Nieruchomości u Wnioskodawcy należy przyjąć moment wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, w którym zatwierdza on warunki sprzedaży Nieruchomości, określając cenę i nabywcę Nieruchomości (art. 56d ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe).

Co do zasady przyjmuje się (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 maja 2015 r., nr IBPBII/2/4511-213/15/MM), że istotne znaczenie dla powstania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie miała data podpisania ostatecznej umowy sprzedaży udziału w nieruchomości. Obowiązek podatkowy powstaje bowiem w dacie sprzedaży a nie w dacie otrzymania ceny.

Jednak na potrzeby niniejszej sprawy należy przyjąć inny wniosek. W przedmiotowej sprawie zostanie bowiem wydane przez sąd postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym zatwierdzone zostaną warunki sprzedaży (cena, nabywca Nieruchomości). Samo późniejsze zawarcie aktu notarialnego obejmującego umowę sprzedaży będzie jedynie „wykonaniem” ww. postanowienia. Już w momencie jego wydania będzie bowiem znana ostateczna cena i ostateczny nabywca Nieruchomości.

Powyższe oznacza, że w niniejszej sprawie moment powstania obowiązku podatkowego u Wnioskodawcy należy utożsamiać z wydaniem przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, w którym zatwierdzone zostaną warunki sprzedaży (cena, nabywca Nieruchomości).

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania nr 3), na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego, u Wnioskodawcy powstanie przychód z nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu spłaty przez córkę Wnioskodawcy (dłużnik rzeczowy) długu Wnioskodawcy (dłużnik osobisty).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami (...) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

O tym, że spłata długu dłużnika osobistego (tu Wnioskodawca) przez dłużnika rzeczowego (tu córka Wnioskodawcy) stanowi dla tego pierwszego przychód z nieodpłatnych świadczeń pozostaje jasne w orzecznictwie sądów administracyjnych, m.in.: wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 listopada 2015 r., sygn. akt VIII SA/Wa 116/15; wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 13 sierpnia 2015 r., sygn. akt I SA/Rz 557/15.

Wobec powyższego, na skutek działań opisanych we wniosku, u Wnioskodawcy powstanie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Warto przy tym dodać, że istotą konsumenckiego postępowania upadłościowego jest oddłużenie. Tymczasem opisane w niniejszym wniosku zdarzenia w rzeczywistości sprowadzają się do zaspokojenia roszczeń wierzycieli Wnioskodawcy z majątku córki. Dlatego w ocenie Wnioskodawcy ogół przedmiotowych zdarzeń może być rozpatrywany co najwyżej w kontekście nieodpłatnego świadczenia jakie ma miejsce w wyniku sprzedaży Nieruchomości przez syndyka i zaspokojenia roszczeń wierzycieli Wnioskodawcy z cudzego majątku.

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania nr 4), w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 3 za prawidłowe, przychód Wnioskodawcy tamże opisany będzie korzystał ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (...) otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. W niniejszej sprawie osoby te należą do I grupy podatkowej (ojciec i córka), a więc przedmiotowe zwolnienie znajduje tu zastosowanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, w części dotyczącej:

  • braku powstania u Wnioskodawcy przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe,
  • momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości – jest bezprzedmiotowe,
  • powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe,
  • możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną i jest opodatkowany w Polsce od całości swoich dochodów. Wnioskodawca wraz z małżonką jest objęty ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej. Przed 2009 r. Wnioskodawca nabył nieruchomość. Nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego małżonków. Nabycie nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej. W dniu 20 kwietnia 2009 r. małżonkowie dokonali darowizny Nieruchomości na rzecz swojej córki, wobec czego córka została wpisana do księgi wieczystej założonej dla Nieruchomości jako jej wyłączny właściciel.

Wierzyciel Wnioskodawcy wystąpił do sądu z żądaniem uznania darowizny Nieruchomości na rzecz córki za bezskuteczną w stosunku do niego (tzw. skarga pauliańska z art. 527 § 1 ustawy Kodeks cywilny). Na skutek orzeczenia Sądu Okręgowego z dnia 2 sierpnia 2018 r. przedmiotowa darowizna została uznana za bezskuteczną wobec Wierzyciela.

Wnioskodawca przed dniem 31 grudnia 2020 r. złoży wniosek o upadłość konsumencką. Zakładając, że zostanie ogłoszona upadłość Wnioskodawcy (na cele niniejszego wniosku należy przyjąć 2021 r. jako datę ogłoszenia upadłości), sąd ustanowi syndyka masy upadłości w postępowaniu upadłego Wnioskodawcy.

W postępowaniu o ogłoszenie upadłości Wnioskodawca złoży wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątku o znacznej wartości (art. 4912 ust. 1a w zw. z art. 56a ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe). Przedmiotowy wniosek ma na celu przeprowadzenie tzw. przygotowanej likwidacji (pre-pack), o której mowa w ustawie Prawo upadłościowe. Wśród ww. składników majątku znajdować się będzie Nieruchomość.

Do wniosku Wnioskodawca dołączy opis i oszacowanie Nieruchomości, sporządzone przez biegłego sądowego (art. 56a ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe). We wniosku zawarta będzie cena sprzedaży oraz proponowany nabywca Nieruchomości (art. 56a ust. 4 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 56d ust. 1 ww. ustawy, uwzględniając wniosek, sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zatwierdza warunki sprzedaży, określając co najmniej cenę oraz nabywcę mienia będącego przedmiotem sprzedaży. Na potrzeby niniejszego wniosku należy założyć, że postanowienie o ogłoszeniu upadłości zostanie wydane w 2021 r.

W związku z powyższym, w ramach postępowania upadłościowego Wnioskodawcy, Nieruchomość zostanie przekazana do masy upadłości w całości (art. 134 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe – jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to, co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości (...)). Na cele niniejszego wniosku należy przyjąć, że przekazanie do masy upadłości nastąpi w 2021 r.

Z dniem ogłoszenia upadłości Wnioskodawcy, między małżonkami powstanie rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Ponieważ małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, Nieruchomość (będąca uprzednio majątkiem wspólnym) wejdzie do masy upadłości (stanowi o tym art. 124 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe).

Przekazanie Nieruchomości do masy upadłości Wnioskodawcy nie sprawi, że zmieni się jej właściciel, nie nastąpi więc wpis syndyka czy upadłego do KW jako właścicieli. Zgodnie z informacjami w księdze wieczystej Nieruchomości właścicielem nadal będzie córka Wnioskodawcy. Funkcją art. 134 ustawy Prawo upadłościowe jest umożliwienie dokonania sprzedaży Nieruchomości przez syndyka na rzecz osoby trzeciej (na warunkach określonych w postanowieniu sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży – art. 56e ww. ustawy), co spowoduje zaspokojenie Wierzyciela Wnioskodawcy z cudzego, w stosunku do Wnioskodawcy, majątku (tj. z majątku córki Wnioskodawcy). Na cele niniejszego wniosku należy przyjąć, że sprzedaż nastąpi nie wcześniej niż w 2021 r.

Przystępując do oceny skutków podatkowych dla Wnioskodawcy należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”, a tym bardziej nie określa szczególnych sposobów nabycia. Mając na uwadze jego znaczenie językowe należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1750), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Przez pojęcie darowizny natomiast rozumieć należy typ umowy nazwanej, opisany w ustawie Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Świadczenie darczyńcy może polegać na działaniu lub zaniechaniu działania. Istotną cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Tym samym, zawarcie umowy darowizny nieruchomości powoduje przejście jej własności na obdarowanego z chwilą zawarcia aktu notarialnego, w którym darczyńca daruje tę nieruchomość obdarowanemu, a obdarowany darowiznę przyjmuje. Z tą datą darczyńca traci własność nieruchomości.

Z kolei w świetle art. 527 § 1 ww. Kodeksu, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności (art. 527 § 2 ww. ustawy). Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 527 § 3 ww. ustawy).

Jak wynika z art. 528 ww. Kodeksu, jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Stosownie do art. 529 ww. Kodeksu, jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny, domniemywa się, że działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny.

W myśl art. 531 § 1 ww. Kodeksu, uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli następuje w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową.

Tzw. „skarga pauliańska” stanowi wyjątek od zasady prawa zobowiązaniowego, że stosunek obligacyjny powstaje pomiędzy jego stronami, gdyż uwzględnienie skargi pauliańskiej powoduje, że wierzyciel będzie mógł dochodzić swoich roszczeń nie bezpośrednio od dłużnika, a od osoby trzeciej – z którą dłużnik dokonał czynności krzywdzącej dla wierzyciela, a czynność prawna dłużnika utraci moc w stosunku do wierzyciela występującego ze skargą paulińską.

Aby wierzyciel mógł skorzystać z omawianej instytucji, muszą być łącznie spełnione następujące przesłanki:

  1. istnienie wierzytelności,
  2. dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba ta uzyskała korzyść majątkową,
  3. pokrzywdzenie wierzycieli,
  4. działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli,
  5. wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

W przypadku zaistnienia wszystkich przesłanek z art. 527 Kodeksu cywilnego, dochodzi do uznania przez sąd czynności prawnej dłużnika z osobą trzecią, dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela, który czynność zaskarżył.

Istota wyroku sądu cywilnego, na mocy którego stwierdzono bezskuteczność umowy sprzedaży prawa własności nieruchomości, nie prowadzi do nieważności bezwzględnej takiej czynności prawnej i deklaratywnego stwierdzenia utraty skutku w postaci przeniesienia praw majątkowych, od dnia zawarcia umowy. Wręcz odwrotnie umowa taka jest ważna i prawnie skuteczna na gruncie cywilnoprawnym. Skutek uwzględnienia skargi pauliańskiej polega zaś na tym, że wierzyciel uzyskuje uprawnienie do zaspokojenia swojej wierzytelności z przedmiotów, które w wyniku zaskarżonej czynności wyszły z majątku dłużnika i znajdują się w majątku osoby trzeciej. Z kolei realizacja tego uprawnienia może zostać dokonana w trybie egzekucji z majątku osoby trzeciej, co wynika wprost z art. 532 Kodeksu cywilnego.

Powyższe potwierdza m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 2822/12, w którym Sąd stwierdził, że cyt. „Przepis art. 527 Kodeksu cywilnego stanowi bowiem o bezskuteczności względnej czynności prawnej (w tym także umowy sprzedaży), która to nie powstaje ani ex lege, ani też wskutek złożenia stosownego oświadczenia woli przez osobę uprawnioną. Wymaga ona stwierdzenia takiej bezskuteczności w orzeczeniu sądowym, wydanym w trybie procesowym na skutek wniesienia powództwa. W wypadku roszczenia pauliańskiego orzeczenie o stwierdzeniu bezskuteczności czynności prawnej ze względu na określoną wierzytelność ma charakter kształtujący i dopiero w jego wyniku powstaje stan umożliwiający wierzycielowi wykorzystywanie przysługujących mu uprawnień. W rezultacie takiego orzeczenia, które ma charakter konstytutywny i tylko w stosunku do wierzyciela, dłużnika i osoby trzeciej wywołuje skutki ex tunc, zaskarżona czynność prawna (umowa) traktowana jest tak, jakby w ogóle nie została zawarta. Uznanie zatem umowy za bezskuteczną jedynie wobec określonej osoby trzeciej oznacza, że umowa ta pozostaje ważna i nadal wywołuje zamierzone przez strony skutki prawne w takim zakresie, w jakim można to pogodzić z realizacją roszczeń tej osoby trzeciej”.

W myśl art. 134 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 1228, z późn. zm.), jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to, co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości, a jeżeli przekazanie w naturze jest niemożliwe, do masy upadłości wpłaca się równowartość w pieniądzu.

Odnośnie do relacji skargi paulińskiej z postępowaniem upadłościowym wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 maja 2017 r., sygn. akt V CSK 168/16: „Przepis art. 134 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (w brzmieniu obowiązującym w dacie dokonywania czynności prawnej uznanej w sprawie za bezskuteczną), którego naruszenie zarzucił skarżący w skardze kasacyjnej, reguluje skutki bezskuteczności czynności prawnej. Zgodnie z ust. pierwszym przepisu, jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości, a gdy przekazanie w naturze jest niemożliwe, do masy upadłości powinna być wpłacona równowartość w pieniądzach. Trafnie skarżący podniósł, że przepis ten ma charakter uniwersalny, co oznacza, że reguluje skutki każdej bezskuteczności, a więc zachodzącej z mocy samego prawa, z mocy postanowienia sędziego-komisarza, a także stwierdzonej przez sąd na podstawie przepisów kodeksu cywilnego o skardze pauliańskiej (art. 527 i nast. k.c.). Kwestia ta jest jednolicie rozstrzygana w orzecznictwie i przedstawiana w doktrynie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że art. 134 ust. 1 p.u.n. ma zastosowanie także wtedy, gdy do stwierdzenia bezskuteczności wobec masy czynności prawnej dłużnika z osobą trzecią doszło na podstawie art. 527 k.c., bowiem przepis ten nie czyni w tym względzie żadnej różnicy (zob. zamiast wielu wyrok z dnia 29 kwietnia 2015 r., V CSK 437/14). W każdym zatem przypadku to, co wskutek czynności ubyło z majątku upadłego albo do niego nie weszło, powinno wrócić do masy, a w razie braku dobrowolnego przekazania przedmiotu bezskutecznej czynności, syndykowi przysługuje roszczenie o wydanie lub, gdy jest to niemożliwe, o zapłatę równowartości”.

Wobec powyższego, wskazać należy, że także przekazanie przedmiotowej nieruchomości do masy upadłościowej nie powoduje zmian w zakresie własności.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przywołane przepisy prawa, zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca od 2009 r. nie jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości, tj. od dnia, w którym wspólnie z żoną darował przedmiotową nieruchomość córce. Wyrok uznający darowiznę za bezskuteczną nie przywraca prawa własności Wnioskodawcy. Umowa zawarta przez Wnioskodawcę, Jego żonę i ich córkę pozostaje ważna, a jedynie jest bezskuteczna i to tylko w stosunku do wierzyciela uprawnionego ze skargi pauliańskiej.

Zatem, w przypadku wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, w którym sąd zatwierdzi warunki sprzedaży oraz następnie zawarcia przez syndyka umowy sprzedaży na warunkach określonych w postanowieniu sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, sprzedaż ta nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy czynności odpłatnego zbycia tej nieruchomości i źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż to nie Wnioskodawca będzie odpłatnie zbywał przedmiotową nieruchomość, ale Jego córka.

Z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy wynika, że jednym ze źródeł przychodów są „inne źródła”.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. Z przychodem z innych źródeł mamy zatem do czynienia w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji nieodpłatnych świadczeń. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06, Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że na gruncie tej ustawy, termin „nieodpłatne świadczenie” ma „szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.

W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10, Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych.

Kwestia rozumienia pojęcia „innych nieodpłatnych świadczeń” – w aspekcie świadczeń pracowniczych – była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego. W wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, Trybunał Konstytucyjny podzielił pogląd sądów administracyjnych, że dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może przybrać postać zwiększenia aktywów podatnika, jak i uniknięcia (zaoszczędzenia) wydatków, które podatnik musiałby ponieść. W wyniku zaoszczędzenia wydatków w majątku podatnika nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale ponieważ znaczenie dochodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest szersze, zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku i w konsekwencji stanowi przysporzenie objęte podatkiem dochodowym.

W świetle powyższego, spłata zadłużenia Wnioskodawcy wobec wierzyciela z majątku Jego córki, oznacza otrzymanie przez Wnioskodawcę (dłużnika) przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychodem podatnika są bowiem nie tylko aktywa zwiększające majątek podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Jednocześnie wskazać należy, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 125 oraz 125a, nie mają zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, tj. działalności wykonywanej osobiście.

Natomiast, w myśl art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2019 r., poz. 1813, z późn. zm.), do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

  1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
  2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
  3. do grupy III – innych nabywców.

W świetle powyższego wartość otrzymanego przez Wnioskodawcę od Jego córki nieodpłatnego świadczenia w postaci spłaty przez nią długu Wnioskodawcy, będzie stanowiła dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze informacje przedstawione we wniosku oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przypadku wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, w którym sąd zatwierdzi warunki sprzedaży, oraz następnie zawarcia przez syndyka umowy sprzedaży na warunkach określonych w postanowieniu sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, sprzedaż ta nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy czynności odpłatnego zbycia tej nieruchomości i źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż to nie Wnioskodawca będzie odpłatnie zbywał przedmiotową nieruchomość, ale Jego córka. W konsekwencji rozstrzygnięcie wniosku w części dotyczącej pytania nr 2 dotyczącego moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży nieruchomości u Wnioskodawcy jest bezprzedmiotowe. Tutejszy organ nie dokonał oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie dotyczącego moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży nieruchomości u Wnioskodawcy, gdyż jak wyjaśniono w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym to nie Wnioskodawca będzie odpłatnie zbywał przedmiotową nieruchomość.

Równocześnie należy stwierdzić, że wartość otrzymanego przez Wnioskodawcę od Jego córki nieodpłatnego świadczenia w postaci spłaty przez nią długu Wnioskodawcy, będzie stanowiła dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tutejszy Organ podkreśla, że jednym z celów interpretacji indywidualnych jest zinterpretowanie przepisów budzących wątpliwość wśród podatników, w określonych stanach faktycznych czy zdarzeniach przyszłych. Przepis art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) nakłada na Organ podatkowy obowiązek udzielania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ww. ustawy jest sam przepis prawa. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj