Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4015.140.2020.3.MD
z 22 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 września 2020 r. (data wpływu – 23 września 2020 r.), uzupełnionym 19 listopada 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości przywrócenia terminu do złożenia SD-Z2 w związku z nabyciem spadku po żonie – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 września 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości przywrócenia terminu do złożenia SD-Z2 w związku z nabyciem spadku po żonie.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym w piśmie z 9 listopada 2020 r. znak: 0111-KDIB2-3.4015.140.2020.2.MD wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 19 listopada 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 5 lutego 2018 r. zmarła żona Wnioskodawcy. Oboje zamieszkiwali w Niemczech od roku 2005. Wnioskodawca posiada niemieckie obywatelstwo, polskiego obywatelstwa nie posiada. Wnioskodawca wraz z żoną nie mieli dzieci. Wnioskodawca w dalszym ciągu zamieszkuje w Niemczech.

Postępowanie spadkowe zakończyło się wydaniem postanowienia przez niemiecki sąd 5 września 2019 roku. W postępowaniu Wnioskodawca nie brał udziału ze względu na stan zdrowia. Przebywał w szpitalu od 12 sierpnia 2019 do 29 listopada 2019 roku, a następnie od 21 lutego 2020 do 09 kwietnia 2020 roku.

Postanowienie niemieckiego sądu dotyczące nabycia spadku Wnioskodawca otrzymał do rąk własnych dopiero 5 grudnia 2019 roku, po powrocie ze szpitala od swoich opiekunów. Opiekunowie ci zapoznali Wnioskodawcę z korespondencją, która napływała na jego adres, dopiero 5 grudnia 2019 roku.

Wnioskodawca zaznacza, że jest całkowicie zdany na opiekę innych osób. Stan jego zdrowia jest taki, że wszystkie czynności związane z higieną osobistą, jedzeniem, piciem itp., odbywają się przy pomocy opiekunów. Wnioskodawca nie ma siły i możliwości utrzymać w ręce nawet telefonu, gdy ktoś do niego dzwoni. Telefon odbiera opiekun i trzyma przed ustami Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest karmiony, myty i „oporządzany” przez opiekunów. Wnioskodawca nie kojarzy wielu faktów, pamięć mocno się pogorszyła. Za życia żony, to ona zajmowała się Wnioskodawcą i doglądała wspólnych spraw codziennych i urzędowych.

Dokumenty z sądu Wnioskodawca otrzymał 5 grudnia 2019. Sam nie miał możliwości zarówno fizycznych jak i intelektualnych by złożyć odpowiednie dokumenty w urzędach skarbowych w Niemczech i w Polsce. Wnioskodawca kontaktował się w tej sprawie z siostrą, której udzielił pełnomocnictwa 11 lipca 2018 r., które to pełnomocnictwo siostra przetłumaczyła na język polski 3 sierpnia 2018 r.

W 6-miesięcznym okresie do złożenia zgłoszenia, a tym samym do skorzystania ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn Wnioskodawca znów trafił do szpitala i przebywał w nim od 21 lutego 2020 r. do 9 kwietnia 2020 r. Siostra złożyła zgłoszenie o nabyciu spadku SD-Z2 do urzędu skarbowego 29 maja 2020 r. Wraz ze zgłoszeniem Wnioskodawca wysłał do urzędu pismo wyjaśniające przyczynę zwłoki traktując to jako wniosek o przywrócenie terminu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy ze względu na okoliczności związane ze stanem zdrowia Wnioskodawcy i długim przebywaniem w szpitalu jest możliwe przywrócenie terminu do złożenia zgłoszenia SD-Z2 i skorzystanie ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, jest możliwe przywrócenie terminu, gdyż przy tak dużej niesprawności organizmu Wnioskodawca nie jest w stanie myśleć o takich trudnych sprawach jak spadek, podatek od spadku, itp., tym bardziej, że nie ma żadnego wykształcenia, ma ukończoną szkołę podstawową i całe życie pracował jako pracownik fizyczny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2019 r., poz. 1813) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku – art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy – jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

Podstawę opodatkowania – zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy – stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy statuuje, że wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 cyt. ustawy, do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku do spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

W myśl art. 4a ust. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest akt poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe, termin 6 miesięcy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, do zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego liczy się od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu (art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Jak wynika z art. 4a ust. 3 cyt. ustawy, w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że 5 lutego 2018 r. zmarła żona Wnioskodawcy. Oboje zamieszkiwali w Niemczech od roku 2005. Wnioskodawca posiada niemieckie obywatelstwo, polskiego obywatelstwa nie posiada. Wnioskodawca wraz z żoną nie mieli dzieci. Wnioskodawca w dalszym ciągu zamieszkuje w Niemczech. Postępowanie spadkowe zakończyło się wydaniem postanowienia przez niemiecki sąd 5 września 2019 roku. W postępowaniu Wnioskodawca nie brał udziału ze względu na stan zdrowia. Postanowienie niemieckiego sądu dotyczące nabycia spadku Wnioskodawca otrzymał do rąk własnych dopiero 5 grudnia 2019 roku, po powrocie ze szpitala od swoich opiekunów. Opiekunowie ci zapoznali Wnioskodawcę z korespondencją, która napływała na jego adres, dopiero 5 grudnia 2019 roku. Wnioskodawca jest całkowicie zdany na opiekę innych osób. Dokumenty z sądu Wnioskodawca otrzymał 5 grudnia 2019. Sam nie miał możliwości, by złożyć odpowiednie dokumenty w urzędach skarbowych w Niemczech i w Polsce. Wnioskodawca kontaktował się w tej sprawie z siostrą, której udzielił pełnomocnictwa 11 lipca 2018 r. Siostra złożyła zgłoszenie o nabyciu spadku SD-Z2 do urzędu skarbowego 29 maja 2020 r.

Art. 162 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.

W myśl § 4 ww. art. 162 Ordynacji podatkowej, przepisy § 1-3 stosuje się do terminów procesowych.

Należy podkreślić, że z cytowanego wyżej art. 162 § 4 Ordynacji podatkowej – na który to przepis zwraca uwagę we wniosku (część E) Wnioskodawca – jednoznacznie wynika, że instytucję przywrócenia terminu stosuje się wyłącznie do terminów procesowych. Terminy materialne nie podlegają przywróceniu. Nie podlega na tej zasadzie przywróceniu termin z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn do zgłoszenia darowizny lub nabycia rzeczy i praw majątkowych tytułem spadku (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z 22.11.2007 r., I SA/Bd 675/07, ZNSA 2008/3, s. 152 i n.; wyrok WSA w Gdańsku z 12.03.2009 r., I SA/Gd 897/08).

Przepis art. 4a, jako że znajduje się w ustawie o podatku od spadków i darowizn, a więc w ustawie określającej zakres materialny prawa podatkowego (ustawa ta zawiera normy prawne bezpośrednio regulujące stosunki pomiędzy podmiotami prawa, określając przesłanki powodujące ich powstanie, zmianę lub wygaśnięcie), także jest przepisem prawa materialnego. Tym samym, także nakreślony w tym przepisie termin 6 miesięcy jest terminem wynikającym z przepisów prawa materialnego – nie jest zatem przepisem procesowym (przepisami takimi są np. przepisy Ordynacji podatkowej; regulujące postępowanie przed organami, urzeczywistniające normy prawa materialnego i pozwalające na ich egzekwowanie).

Z wymienionego powyżej względu, nie jest możliwe przywrócenie, bez względu na przyczyny jego uchybienia, terminu 6 miesięcy wskazanego przez przepis materialny – art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Organ nie może zatem podzielić stanowiska Wnioskodawcy, gdyż przepisy prawa jasno określają, że terminu tego nie można przywracać.

Jednakowoż, Organ zwraca uwagę na cytowany wyżej art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wg którego – jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

W sytuacji zatem, gdy podatnik, zgłaszając nabycie w ciągu 6 miesięcy od powzięcia informacji o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, uprawdopodobni późniejsze powzięcie wiadomości o ich nabyciu, nadal będzie mógł skorzystać ze zwolnienia.

Podkreślić jednakże należy, że kwestia ta może zostać szczegółowo wyjaśniona wyłącznie w ramach czynności podjętych przez właściwy organ – naczelnika urzędu skarbowego, zgodnie z posiadanymi przezeń uprawnieniami po złożeniu przez podatnika zgłoszenia SD-Z2. Ustalanie okoliczności i ich ocena w kontekście spełnienia wymogu uprawdopodobnienia późniejszego powzięcia wiadomości o nabyciu majątku nabytego w spadku, ze względu na termin zawity do złożenia zgłoszenia nie może być dokonywana w drodze wydania interpretacji indywidualnej, lecz w ramach czynności sprawdzających.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.