2020.12.22 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT1-2.4012.859.2020.1.JSZ

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.859.2020.1.JSZ
z 22 grudnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2020 r. (data wpływu 7 września 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i niekorzystania ze zwolnienia od podatku VAT planowanej transakcji nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i niekorzystania ze zwolnienia oraz wysokości stawki podatku VAT dla planowanej transakcji nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

… S.A. (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka” lub „…”) prowadzi działalność m.in. w zakresie leasingu nieruchomości oraz rzeczy ruchomych, w tym maszyn, urządzeń i pojazdów.

W celu sfinansowania nabycia przedmiotów leasingu, Spółka zawarła z Bankiem umowę wykupu wierzytelności leasingowych (dalej „Umowa wykupu wierzytelności”), na mocy której Bank nabywa od Wnioskodawcy niewymagalne wierzytelności z tytułu umów leasingu zawieranych przez Spółkę.

W ramach zawartej Umowy wykupu wierzytelności, Spółka zbywa na rzecz Banku część przysługującej mu wierzytelności leasingowej odpowiadającej kwocie netto. Pozostała część wierzytelności - odpowiadająca kwocie podatku VAT - pozostaje w Spółce. Tym samym, Wnioskodawcy wciąż przysługuje wierzytelność (roszczenie) wobec leasingobiorcy o zapłatę odpowiedniej części opłaty leasingowej (raty) za korzystanie z przedmiotu leasingu (w kwocie odpowiadającej posiadanej części wierzytelności dotyczącej kwoty podatku VAT). Z kolei część opłaty leasingowej (raty) w kwocie netto przysługuje Bankowi w wyniku dokonanego wykupu wierzytelności.

Wykup wierzytelności na podstawie Umowy wykupu wierzytelności dokonywany jest z wyłączeniem regresu, tj. wraz z cesją wierzytelności na Bank przechodzi ryzyko niewypłacalności leasingobiorców. Umowa wykupu wierzytelności nie zawiera zatem postanowień zobowiązujących Spółkę do odkupu wierzytelności leasingowych w określonych sytuacjach, jak również nie zawiera metody kalkulacji ceny takiego odkupu.

Wynagrodzenie Banku z tytułu wykupu wierzytelności leasingowych (tj. dyskonto) ustalone na dzień wykupu wierzytelności jest ostateczne i nie podlega weryfikacji (również w przypadku przedterminowego rozwiązania umowy leasingu). W takiej sytuacji Bank nie wystawia na Spółkę faktury korygującej.

Wnioskodawca rozważa obecnie nabycie od Banku zbytych uprzednio wierzytelności leasingowych, przy czym, przedmiotem nabycia będą wyłącznie niewymagalne wierzytelności z tytułu zawartych przez Spółkę umów leasingu. Wierzytelności te mogą wynikać zarówno z umów zaklasyfikowanych jako tzw. umowy leasingu operacyjnego na podstawie art. 17b ustawy o CIT, jak i umów zaklasyfikowanych jako tzw. umowy leasingu finansowego na podstawie art. 17f ustawy o CIT. Przedmiotowe wierzytelności zostaną nabyte z dyskontem, tj. po cenie niższej niż ich wartość nominalna.

Rozważany zakup wierzytelności leasingowych podyktowany jest kwestiami wyłącznie biznesowymi i ma na celu wzrost wolumenu portfela pracującego Spółki w sposób akwizycyjny, co przyspieszy osiągnięcie progu rentowności z leasingu na własny bilans, co jest celem strategicznym Spółki. Dodatkowo, w związku z nabyciem wierzytelności leasingowych Spółka nie ponosi kosztów pozyskania klientów (który ponosiłaby w przypadku wzrostu organicznego).

Nabycie przedmiotowych wierzytelności stanowić będzie odrębną transakcję, niestanowiącą korekty uprzedniego zbycia wierzytelności na rzecz Banku. Przedmiotowa transakcja odbędzie się na podstawie odrębnej umowy (niezależnej od Umowy wykupu wierzytelności), negocjowanej na nowo między Spółką a Bankiem i w żaden sposób niepowiązanej z pierwotną Umową wykupu wierzytelności leasingowych.

Celem przedmiotowego nabycia wierzytelności przez Spółkę nie będzie jakakolwiek korekta nieprawidłowości powstałych w ramach procesu wykupu wierzytelności przez Bank. Tak jak wskazano powyżej, zgodnie z Umową wykupu wierzytelności, wynagrodzenie Banku z tytułu wykupu wierzytelności (tj. dyskonto) ustalone na dzień ich wykupu jest ostateczne i tym samym, nie podlega weryfikacji - również w przypadku rozważanego nabycia przez Spółkę zbytych uprzednio wierzytelności.

Dodatkowo, z racji, iż uprzednie zbycie wierzytelności zostało dokonane z wyłączeniem regresu (Spółka nie była zatem zobowiązana do zwrotnego odkupu wierzytelności, a na Bank przeszło ryzyko niewypłacalności leasingobiorców) nabycie przez Spółkę wierzytelności będzie się wiązało z ponownym przejściem ryzyka niewypłacalności leasingobiorców w zakresie nabytych wierzytelności.

Co ważne, rozważana transakcja nabycia wierzytelności leasingowych od Banku będzie transakcją o charakterze jednorazowym, podyktowaną określonymi powyżej względami ekonomicznymi. Tym samym, Wnioskodawca wciąż będzie zbywał wierzytelności wynikające z nowo zawieranych umów leasingu na rzecz Banku na podstawie Umowy wykupu wierzytelności w przyszłości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nabycie uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych powinno zostać uznane za transakcję podlegającą opodatkowaniu 23% podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nabycie uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych powinno zostać uznane za transakcję podlegającą opodatkowaniu 23% podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Warunki uznania danego świadczenia za odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz innego podmiotu (które nie stanowi dostawy towarów) obejmujące zarówno działanie (poprzez dokonanie aktywnych czynności), jak i zaniechanie (rozumiane jako zobowiązanie do powstrzymania się od określonej czynności bądź tolerowanie określonej czynności lub sytuacji).

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”) wypracowany został pogląd (na bazie m.in. orzeczeń w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council, C-16/93 Tolsma, C-174/00 Kennemer Golf), zgodnie z którym, aby daną relację można było uznać za świadczenie usług na gruncie VAT, powinny zostać spełnione następujące przesłanki:

istnienie świadczenia - konkretnego zachowania się dostawcy usługi, stanowiącego przedmiot czynności,
istnienie stosunku prawnego łączącego strony - stosunku zobowiązaniowego pomiędzy podmiotem świadczącym usługę a usługobiorcą, na podstawie którego dochodzi do wykonania świadczenia za wynagrodzeniem,
istnienie beneficjenta świadczenia - podmiotu, który przez nabycie świadczenia nabywa określoną korzyść, oraz
istnienie wynagrodzenia/odpłatności - precyzyjnie określonego wynagrodzenia (wyrażalnego w pieniądzu) należnego w zamian za wykonanie świadczenia (mającego zatem charakter ekwiwalenty w stosunku do świadczenia), stanowiącego korzyść dla świadczącego usługę, przy czym, wynagrodzenie to musi mieć bezpośredni związek z usługą, za które jest wypłacane.

Dla uznania danej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, konieczne jest spełnienie wszystkich powyższych warunków łącznie. Tym samym, w przypadku, gdy choćby jeden z wyżej wymienionych warunków nie został spełniony, wówczas czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Istnienie świadczenia

Ustawa VAT definiuje pojęcie świadczenia usług od strony negatywnej, wskazując, iż jest to każdego rodzaju świadczenie na rzecz innego podmiotu, które nie stanowi dostawy towarów (w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, zobowiązanie do powstrzymania się od określonego zachowania lub tolerowania czynności lub sytuacji, świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej).

Zgodnie natomiast z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Mając na uwadze tak szerokie rozumienie pojęcia świadczenia, opisane w zdarzeniu przyszłym nabycie uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych może zostać uznane za świadczenie.

Istnienie stosunku zobowiązaniowego łączącego strony

Drugą z przesłanek dla uznania danej czynności (świadczenia) za świadczenie usług w rozumieniu ustawy VAT jest jej wykonanie w ramach istniejącego i łączącego strony stosunku zobowiązaniowego.

Powyższe oznacza, iż dana czynność może podlegać opodatkowaniu VAT wtedy, gdy wynika ze stosunku prawnego łączącego usługodawcę z usługobiorcą (najczęściej w postaci umowy). W tym znaczeniu, za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT można uznać zasadniczo czynności wykonywane na skutek woli usługodawcy i usługobiorcy.

W przedstawionym zdarzeniu faktycznym, nabycie uprzednio zbytych wierzytelności nastąpi na podstawie umowy, która zostanie zawarta pomiędzy Spółką a Bankiem.

Tym samym, niewątpliwie również warunek istnienia stosunku zobowiązaniowego łączącego strony zostanie spełniony.

Istnienie beneficjenta świadczenia

Kolejną z przesłanek warunkującą uznanie danej czynności za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT jest istnienie beneficjenta danego świadczenia.

Dana czynność może zatem podlegać opodatkowaniu VAT, jeśli jest ona wykonywana na rzecz drugiej strony danego stosunku zobowiązaniowego - beneficjenta świadczenia, uzyskującego z tytułu wykonywania takiej czynności określoną/ konkretną korzyść. Powyższe twierdzenie zostało ukształtowane m.in. na bazie wyroku TSUE w sprawie

C-215/94 Jurgen Mohr, w którym TSUE wskazał, że aby dana czynność podlegała opodatkowaniu VAT, powinien występować konsument danej czynności (beneficjent), uzyskujący korzyść z tytułu nabycia świadczenia.

Świadczenie Wnioskodawcy w postaci nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych spowoduje po stronie zbywcy wierzytelności (tj. Banku) powstanie korzyści w postaci uwolnienia od ciężaru egzekwowania wierzytelności (z chwilą bowiem uprzedniego zbycia tych wierzytelności, na Bank przeszło ryzyko niewypłacalności leasingobiorców). W przypadku zatem gdy z chwilą nabycia uprzednio zbytych wierzytelności ryzyko niewypłacalności leasingobiorców przejdzie na rzecz Spółki, Bank zostanie uwolniony od konieczności dalszego egzekwowania przedmiotowych wierzytelności i w tym zakresie, stanie się beneficjentem tego świadczenia.

Mając na uwadze powyższe - w ocenie Wnioskodawcy - również przesłanka istnienia beneficjenta świadczenia powinna zostać spełniona.

Wynagrodzenie/odpłatność

Ostatnim z warunków dla uznania określonej czynności za świadczenie usług opodatkowanych VAT, jest istnienie wynagrodzenia za usługę.

Co do zasady, opodatkowaniu VAT podlegają jedynie czynności wykonywane odpłatnie, w zamian za określone wynagrodzenie (z wyjątkiem kilku szczególnie określonych przypadków, kiedy za odpłatne świadczenie rozumie się również świadczenie nieodpłatne), przy czym dla uznania danej usługi za świadczoną odpłatnie bez znaczenia pozostaje sama faktyczna zapłata za usługę.

Dane świadczenie pieniężne (przyrzeczenie świadczenia), w celu uznania za wynagrodzenie za świadczenie odpłatnych usług, powinno spełniać następujące warunki:

być wyrażone w pieniądzu,

mieć bezpośredni związek ze świadczeniem, za które jest wypłacane,

mieć charakter ekwiwalentny w stosunku do świadczenia, za które jest wypłacane.

W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym - w ocenie Wnioskodawcy - wynagrodzeniem będzie różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością po jakiej takie wierzytelności zostaną nabyte (tj. dyskonto). Tak rozumiana różnica (dyskonto) stanowić będzie faktyczne wynagrodzenie Spółki uzyskane w związku z nabyciem wierzytelności.

Jednocześnie, wskazane powyżej wynagrodzenie (dyskonto) będzie spełniać wszystkie warunki dla uznania danego świadczenia pieniężnego za wynagrodzenie z tytułu świadczenia odpłatnych usług:

będzie wyrażone w pieniądzu,

będzie miało bezpośredni związek ze świadczeniem (dyskonto będzie bezpośrednio związane z nabyciem wierzytelności),

będzie miało ekwiwalenty charakter w stosunku do świadczenia.

Mając na uwadze powyższe - w ocenie Spółki - warunek istnienia wynagrodzenia/odpłatności zostanie spełniony również w przypadku nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych.

Nabycie wierzytelności trudnych - stanowisko TSUE

W wyroku z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10 GFKL, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”), uznał, że „podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 [Dyrektywy VAT] i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”.

Stanowisko zaprezentowane przez TSUE zostało również przejęte przez polskie sądy administracyjne. I tak, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku 7 sędziów z dnia 19 marca 2012 r. (sygn. akt I EPS 5/11) podkreślił, że „żadna transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnej, po cenie niższej od jej wartości nominalnej, nie będzie mogła być zakwalifikowana jako świadczona przez nabywcę wierzytelności usługa w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT”. Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 18 czerwca 2015 r. (sygn. akt I FSK 828/14), czy też w wyroku z dnia 23 stycznia 2018 r. (sygn. akt II FSK 3491/15).

Na poziomie wojewódzkich sądów administracyjnych, podobne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 marca 2019 r. (sygn. akt I SA/Po 990/18).

Również organy podatkowe, w wydawanych interpretacjach indywidualnych wskazują, że tezy wyroku TSUE w sprawie GFKL mogą zostać zastosowane w odniesieniu do wierzytelności trudnych, tak m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 2 grudnia 2019 r. (nr 0114-KDIP4.4012.666.2019.1.AK), w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, iż „wobec powyższych okoliczności należy uznać, że w odniesieniu do opisanych we wniosku wierzytelności, Wnioskodawca nie będzie nabywał wierzytelności „trudnych”, o których mowa w ww. wyroku TSUE w sprawie C-93/10 i w związku z tym nabycie przedmiotowych Wierzytelności będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu ww. podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 cyt. ustawy”.

Z powyższego wynika, że nabycie wierzytelności nie powinno podlegać opodatkowaniu VAT w przypadku, gdy łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

przedmiotem nabycia są wierzytelności trudne, tj. takie, których termin wymagalności upłynął, a prawdopodobieństwo ich odzyskania w całości jest niewielkie, oraz

ustalona cena nabycia wierzytelności jest niższa od wartości nominalnej, przy czym różnica odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności w chwili nabycia (tj. jeżeli z tytułu nabycia wierzytelności nie zostało ustalone żadne dodatkowe wynagrodzenie).

Mając na uwadze, iż Wnioskodawca w ramach analizowanej transakcji nabycia wierzytelności leasingowych nabywał będzie wyłącznie niewymagalne wierzytelności (a tym samym, wierzytelności te nie będą mogły zostać uznane za wierzytelności trudne) tezy płynące z wyroku TSUE nie będą miały zastosowania do wierzytelności, których nabycie planuje dokonać Spółka.

Nabycie wierzytelności - stanowisko organów podatkowych

Stanowisko zgodnie z którym nabycie wierzytelności stanowi odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu VAT jest obecnie powszechnie prezentowane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Tytułem przykładu można wymienić między innymi:

interpretację indywidualną z dnia 23 stycznia 2019 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.741.2018.1.PR w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż „odnosząc się do wątpliwości Spółki wskazać należy, że, co do zasady, zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. W analizowanym przypadku Nabywca będzie nabywał Wierzytelności (Uznane oraz Nieuznane) od Spółki biorącej udział w Programie. W opisie sprawy wskazano, że w celu uzyskania finansowania potrzebnego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zamierza wziąć udział w Programie zakładającym sprzedaż do Nabywcy Wierzytelności przysługujących Spółce od jej kontrahentów - Dłużników. Ponadto za dokonanie ww. czynności Nabywca uzyska wynagrodzenie w kwocie dyskonta.”,

interpretację indywidualną z dnia 16 listopada 2018 r., nr 0114-KDIP4.4012.585.2018.3.AKO, w której wskazano, że „w niniejszej sprawie nabycie przez Bank wierzytelności od Partnerów wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto, w niniejszej sprawie spełnione są wszystkie warunki do uznania opisanej transakcji za świadczenie usług, beneficjentem świadczenia Wnioskodawcy będzie Partner, od którego Bank nabędzie wierzytelności, pomiędzy stronami będzie istnieć stosunek prawny - zawierana będzie umowa sprzedaży wierzytelności, a ponadto Bank otrzyma wynagrodzenie z tyt. wykonywanych czynności (wynagrodzeniem tym będzie prowizja). W konsekwencji cesja wierzytelności w okolicznościach wskazanych we wniosku będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 tej ustawy.”

Jednocześnie w interpretacji indywidualnej z dnia 16 marca 2010 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej (nr IPPP3/443-1250/09-2/MM) wskazał, iż opodatkowaniu podatkiem VAT podlega również nabycie uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych: „reasumując, należy podkreślić, iż dokonywany przez Wnioskodawcę zakup wierzytelności w celu ich windykacji (ewentualnie oczekiwania na spełnienie świadczenia przez dłużnika) lub w celu dalszej ich sprzedaży stanowi świadczenie przez nabywcę wierzytelności (Wnioskodawcę) na rzecz jej zbywcy (Banku) usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.”

Nabycie wierzytelności - usługa podlegająca opodatkowaniu 23% podatkiem VAT

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się od podatku „usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług”.

Jak stanowi natomiast art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, „zwolnienia o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.”

Zgodnie z powyższymi przepisami, usługi w zakresie m.in. długów (za jaką to usługę potencjalnie mogłoby zostać uznane nabycie wierzytelności) korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, z zastrzeżeniem, iż takie zwolnienie nie przysługuje w odniesieniu do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Mając na uwadze, iż w związku z nabyciem wierzytelności, na Spółkę ponownie przejdzie całość praw i obowiązków z umów leasingowych (wraz z ryzykiem niewypłacalności leasingobiorców), Spółka uwolni Bank od konieczności windykacji należności z nich wynikających i w tym zakresie, przedmiotowa transakcja powinna zostać uznana za czynność w zakresie ściągania długów.

W konsekwencji - w ocenie Wnioskodawcy - przedmiotowe nabycie wierzytelności powinno podlegać opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej VAT- 23%.

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie m.in. w powołanej już wyżej interpretacji indywidualnej z dnia 23 stycznia 2019 r. (nr 0112-KDIL1-3.4012.741.2018.1.PR): „a zatem usługę świadczoną przez Nabywcę polegającą na nabyciu Wierzytelności przysługujących Spółce i uwolnieniu jej od obowiązku egzekwowania tych Wierzytelności potraktować należy jako usługę ściągania długów, która została wyłączona ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy. Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie się odbywa, od tego na czyją rzecz dług zostaje ściągnięty ani od tego, w jaki sposób zostaną pozyskane środki na finansowanie nabycia wierzytelności.”, czy w interpretacji indywidualnej z dnia 1 marca 2019 r., nr 0114-KDIP4.4012.44.2019.1.RK: „zatem usługę świadczoną przez Wnioskodawcę polegającą na nabyciu wierzytelności pieniężnych od Banku i uwolnieniu go od obowiązku egzekwowania tych wierzytelności potraktować należy jako usługę ściągania długów, która została wyłączona ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie się odbywa, od tego na czyją rzecz dług zostaje ściągnięty ani od tego, w jaki sposób zostaną pozyskane środki na finansowanie nabycia wierzytelności.”

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy:

Nabycie przez Spółkę wierzytelności leasingowych powinno stanowić odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT - w tym bowiem zakresie spełnione zostały wszystkie warunki dla uznania danej czynności odpłatną usługę.

Dodatkowo, do przedmiotowego nabycia nie powinny znaleźć zastosowania tezy płynące z wyroku TSUE w sprawie C-93/10 GFKL, bowiem przedmiotem nabycia nie będą wierzytelności trudne.

Nabycie wierzytelności będzie podlegało opodatkowaniu 23% podatkiem VAT, z uwagi, iż przedmiotem świadczenia będzie uwolnienie Banku od ciężaru egzekwowania wierzytelności (z chwilą nabycia, na Spółkę przejdzie ryzyko niewypłacalności leasingobiorców) - w tym zakresie nie znajdzie zastosowanie zwolnienie od opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kwestii opodatkowania i niekorzystania ze zwolnienia od podatku VAT planowanej transakcji nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz w art. 8 ustawy.

I tak, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Przy czym towarami – w myśl art. 2 pkt 6 cyt. ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca rozważa obecnie nabycie od Banku zbytych uprzednio wierzytelności leasingowych, przy czym, przedmiotem nabycia będą wyłącznie niewymagalne wierzytelności z tytułu zawartych przez Spółkę umów leasingu. Wierzytelności te mogą wynikać zarówno z umów zaklasyfikowanych jako tzw. umowy leasingu operacyjnego na podstawie art. 17b ustawy o CIT, jak i umów zaklasyfikowanych jako tzw. umowy leasingu finansowego na podstawie art. 17f ustawy o CIT. Przedmiotowe wierzytelności zostaną nabyte z dyskontem, tj. po cenie niższej niż ich wartość nominalna. Rozważany zakup wierzytelności leasingowych podyktowany jest kwestiami wyłącznie biznesowymi i ma na celu wzrost wolumenu portfela pracującego Spółki w sposób akwizycyjny, co przyspieszy osiągnięcie progu rentowności z leasingu na własny bilans, co jest celem strategicznym Spółki. Dodatkowo, w związku z nabyciem wierzytelności leasingowych Spółka nie ponosi kosztów pozyskania klientów (który ponosiłaby w przypadku wzrostu organicznego).

W tym miejscu wskazać należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740).

Stosownie do treści art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki – § 2 ww. artykułu.

Jak stanowi art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela, podczas gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej, jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Zatem usługą na rzecz cedenta jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zatem zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Jednakże jak wskazano na wstępie ww. usługa podlega opodatkowaniu wówczas, gdy jest świadczona odpłatnie.

Powyższe rozumienie przelewu wierzytelności jako usługi znajduje potwierdzenie w wyrokach polskich sądów administracyjnych. Przykładowo w orzeczeniu z dnia 6 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Po 628/09 WSA w Poznaniu stwierdził: „Biorąc pod uwagę powyższe Sąd podziela pogląd organów podatkowych, że wierzytelność nie jest towarem, a zakup wierzytelności jest usługą. Istotą tej usługi jest zdjęcie z dotychczasowego wierzyciela (zbywcy) ciężaru egzekucji, czy też niewypłacalności dłużnika. Usługa ta wyraża się w tym, że usługodawca uzyskuje zysk generowany „kosztem zbywcy”. Zbywca w tym wypadku otrzymuje za wierzytelność cenę niższą od jej wartości nominalnej. Z drugiej strony zbywca uzyskuje konkretne świadczenie w postaci zdjęcia z niego: ryzyka niewypłacalności dłużnika, konieczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego, czy też opóźnień związanych z egzekwowaniem gotówki. Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanej sprawy należy podkreślić, że stosunek cywilnoprawny pomiędzy zbywcą i nabywcą wierzytelności kończy się po dokonaniu tej czynności prawnej. Po zbyciu wierzytelności, zbywca nie ma wpływu na dalszy byt wierzytelności i nie jest zainteresowany dalszym postępowaniem nabywcy w tym względzie. Nie można więc przyjąć, że usługa trwa od chwili nabycia wierzytelności do czasu jej zbycia albo wyegzekwowania”.

W kwestii nabycia wierzytelności trudnych po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że „Artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”. W pkt 25 ww. orzeczenia, Trybunał wskazał, że „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Odnosząc się do kwestii objętej zakresem zadanego pytania należy stwierdzić, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku czynność nabycia przez Wnioskodawcę od Banku uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych, należy uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniem usługi przez nabywcę niewymagalnych wierzytelności (Wnioskodawcę) na rzecz zbywcy wierzytelności (Banku), polegającą na uwolnieniu sprzedawcy od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzyka jego nieściągnięcia. Zbywcy zostaje zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takich wierzytelności, zostaje on „wyręczony” w czynnościach podejmowanych w celach dochodzenia długu. Zbywca nie musi podejmować żadnych działań zmierzających do zaspokojenia swoich należności od dłużnika takich jak choćby monity. Ponadto ww. usługa będzie świadczona odpłatnie, gdyż różnica między ostateczną wartością zakupu wierzytelności a wartością nominalną stanowić będzie dla Wnioskodawcy wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług.

Wobec powyższego należy uznać, w odniesieniu do wierzytelności, co do których nie nadszedł termin ich wymagalności, Wnioskodawca nie będzie nabywał wierzytelności „trudnych”, o których mowa w ww. wyroku TSUE w sprawie C-93/10 i w związku z tym nabycie przedmiotowych Wierzytelności będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

Podstawowa stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 (art. 41 ust. 1 ustawy).

Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku, bądź zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

Powyższe zwolnienia znajdują odzwierciedlenie w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

I tak, zgodnie z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. a-f ww. Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;
udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;
pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;
transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności;
transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną;
transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.

W tym miejscu wskazać należy – co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie VAT nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione od VAT zgodnie z Dyrektywą stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 szóstej dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika” (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed BV).

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, przez factoring rozumie się nabywanie przez faktora określonych wierzytelności, przysługujących przedsiębiorcy z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. Ponadto, dokonując nabycia wierzytelności faktor zobowiązuje się dodatkowo do świadczenia na rzecz faktoranta (przedsiębiorcy) różnorodnych czynności, które przykładowo mogą obejmować: przejmowanie ryzyka wypłacalności dłużników (przy factoringu właściwym), inkasowanie wierzytelności, finansowanie przez dyskonto, udzielanie pożyczek, księgowanie wierzytelności itp. Usługa tego typu polega więc na „wyręczeniu” klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu. W pojęciu usług ściągania długów i factoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na „wyręczeniu” klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W analizowanej sprawie, usługę świadczoną przez Wnioskodawcę polegającą na nabyciu od Banku uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych i uwolnieniu go od obowiązku egzekwowania tych wierzytelności potraktować należy jako usługę ściągania długów, która została wyłączona ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, opisana we wniosku transakcja nabycia niewymagalnych wierzytelności nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy i będzie opodatkowana według właściwej stawki podatku VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania i niekorzystania ze zwolnienia od podatku VAT planowanej transakcji nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych, należy uznać za prawidłowe.

Nadmienia się, że kwestia dotycząca ustalenia wysokości stawki podatku od towarów i usług dla planowanej transakcji nabycia uprzednio zbytych wierzytelności leasingowych, została załatwiona odrębnym rozstrzygnięciem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin