2021.01.05 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT1-3.4012.686.2020.2.OS

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-3.4012.686.2020.2.OS
z 5 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2020 r. (data wpływu 11 września 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 30 listopada 2020 r. (data wpływu 8 grudnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

ustalenia czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, dla której płatnikiem pozostaje komornik

braku zwolnienia z opodatkowania sprzedaży w drodze licytacji komorniczej nieruchomości składającej z się z zabudowanych działek nr 1 i 2

-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

ustalenia czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, dla której płatnikiem pozostaje komornik

braku zwolnienia z opodatkowania sprzedaży w drodze licytacji komorniczej nieruchomości składającej z się z zabudowanych działek nr 1 i 2.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 30 listopada 2020 r. (data wpływu 8 grudnia 2020 r.) w zakresie doprecyzowania opisu sprawy, przeformułowania pytania, własnego stanowiska oraz uiszczenia dodatkowej opłaty.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

(ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku)

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą - Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla … w ….

Wnioskodawca prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do Nieruchomość położonej przy ul… (dalej: „Nieruchomość’’). Nieruchomość stanowi własność Dłużnej Spółki … sp. z o.o. w likwidacji, nr KRS … (dalej „Dłużna Spółka” lub „Spółka”).

Dla Nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta o numerze: …. W dziale II księgi wieczystej Nieruchomość została określona jako zabudowana działka gruntu. Zgodnie z operatem szacunkowym na Nieruchomości postawione są budynki handlowo-usługowe i gospodarcze.

Rzeczoznawcy majątkowemu (powołanemu przez Komornika), reprezentujący dłużną Spółkę jej wspólnik - prezes zarządu i likwidator (dalej „Likwidator”) w rozmowie telefonicznej wskazał, iż dłużna spółka zawarła dwie umowy najmu pomieszczeń znajdujących się w budynkach położonych w … przy ul. …:

z firmą „Schody i podłogi” - na czas nieokreślony

z firmą „Niewidzialne głośniki” - do końca września 2017 r. z możliwością przedłużenia.

Podczas oględzin Biegły stwierdził, iż pomieszczenia zajmowane przez firmę „Niewidzialne głośniki” były opuszczone. Biegłemu nie udostępniono pozwolenia na budowę i pozwolenia na użytkowanie obiektu oraz umów najmu.

Komornik w dniu 10 stycznia 2017 r. skierował do Naczelnika Urzędu Skarbowego … wniosek o udostępnienie danych ze zbioru danych w zakresie dotyczącym tego czy Dłużna Spółka jest podatnikiem VAT, czy zakup Nieruchomości przez Spółkę był opodatkowany podatkiem od towarów i usług oraz czy sprzedaż tej Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W dniu 30 stycznia 2017 r. uzyskano odpowiedź z Urzędu Skarbowego …, iż Dłużna Spółka składała deklaracje VAT-7 - ostatnią za trzeci kwartał 2016 r., ale Urząd Skarbowy … nie dysponuje wystarczającymi informacjami by odpowiedzieć na pytanie czy zakup Nieruchomości był opodatkowany podatkiem od towarów i usług oraz czy sprzedaż tej Nieruchomości powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Takiej informacji Urząd Skarbowy … nie jest w stanie udzielić na podstawie informacji znajdujących się w rejestrze czynności majątkowych zarejestrowanych w Urzędzie Skarbowym ...

W dniu 2 lutego 2017 r. Komornik dokonał czynności opisu i oszacowania Nieruchomości. Ze strony Dłużnej Spółki nikt nie był obecny podczas czynności. W dniu 14 lutego 2017 r. w Kancelarii Komornika stawił się Likwidator Dłużnej Spółki, który do protokołu złożył oświadczenie, iż Nieruchomość była nabyta bez podatku od towarów i usług. W dniu dokonania opisu i oszacowania Nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużną Spółkę jako siedziba działalności oraz do celów komercyjnych.

Wartość rynkową Nieruchomości rzeczoznawca określił na kwotę 1.116.000,00 zł oraz zastrzegł, iż kwota ta nie zawiera podatku od towarów i usług. Przedmiotowa Nieruchomość została sprzedana w drodze licytacji publicznej w dniu 30 listopada 2018 r. Do wartości oszacowania podanej przez rzeczoznawcę został doliczony podatek od towarów i usług, zgodnie z ustną sugestią Sędziego nadzorującego egzekucję z Nieruchomości. Nieruchomość została sprzedana za cenę 1.340.000,00 zł. Nabywcą była osoba fizyczna. Podczas licytacji obecny był Likwidator Dłużnej Spółki, który do protokołu oświadczył, iż nie wie czy Spółka jest aktywnym płatnikiem i podatnikiem podatku od towarów i usług, a następnie zmienił swe oświadczenie i stwierdził ustnie do protokołu, iż od sprzedaży Nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług. Na dzień licytacji Nieruchomość stanowiła i nadal stanowi siedzibę Dłużnej Spółki, a część pomieszczeń była wynajmowana przez Spółkę.

W dniu 16 stycznia 2020 r. Sąd sprawujący nadzór nad egzekucją z Nieruchomości wydał postanowienie o udzieleniu przybicia. Pełnomocnik dłużnej Spółki złożył zażalenie na to postanowienie.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał:

Data nabycia nieruchomości przez Dłużnika: według zapisów z księgi wieczystej: 15 lutego 2010 r.
Wnioskodawca pomimo podjęcia szeregu działań nie uzyskał ani aktu notarialnego dokumentującego nabycie nieruchomości przez Dłużnika ani też faktury dokumentującej zakup. W związku z tym Wnioskodawca nie jest w stanie wskazać w sposób pewny tego w ramach jakich czynności wystąpiło nabycie nieruchomości przez dłużnika, tj. czynności opodatkowanych/zwolnionych/niepodlegających opodatkowaniu. Warto przy tym dodać, że Wnioskodawca z uwagi na okoliczność, iż nigdy nie był właścicielem wskazanej nieruchomości oraz ze względu na specyfikę swojej roli w zakresie realizacji przez niego jako komornika sądowego unormowań z zakresu egzekucji zobowiązań innych podmiotów oraz z ustawy o podatku od towarów i usług oraz pomimo podjęcia szeregu opisanych we wniosku działań służących uzyskaniu wiedzy w przedmiocie statusu prawno-podatkowego zbywanej nieruchomości należącej do Dłużnika nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić - z przyczyn obiektywnych i całkowicie niezależnych od Wnioskodawcy, które winny zostać wzięte pod uwagę przez organ wydający interpretację, w ramach jakich czynności Dłużnik nabył przedmiotową nieruchomość.
Wnioskodawca nie dysponuje jakąkolwiek fakturą ani wiedzą o fakturze, która miałaby dokumentować nabycie przez Dłużnika przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawca z uwagi na okoliczność, iż nigdy nie był właścicielem wskazanej nieruchomości oraz ze względu na specyfikę swojej roli w zakresie realizacji przez niego jako komornika sądowego unormowań z zakresu egzekucji zobowiązań innych podmiotów oraz z ustawy o podatku od towarów i usług oraz pomimo podjęcia szeregu opisanych we wniosku działań służących uzyskaniu wiedzy w przedmiocie statusu prawno-podatkowego zbywanej nieruchomości należącego do Dłużnika (w tym poszukiwania w dokumentacji dowodów nabycia nieruchomości np. faktur) nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić - z przyczyn obiektywnych i całkowicie niezależnych od Wnioskodawcy, które winny zostać wzięte pod uwagę przez organ wydający interpretację, czy nabycie nieruchomości przez dłużnika było udokumentowane fakturą VAT z. wykazanym podatkiem VAT.
Wnioskodawca nie dysponuje jakąkolwiek wiedzą, która pozwalałaby Mu stwierdzić czy w związku z nabyciem nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem Wnioskodawca z uwagi na okoliczność, iż nigdy nie był właścicielem wskazanej nieruchomości oraz ze względu na specyfikę swojej roli w zakresie realizacji przez niego jako komornika sądowego unormowań z zakresu egzekucji zobowiązań innych podmiotów oraz z ustawy o podatku od towarów i usług oraz pomimo podjęcia szeregu opisanych we wniosku działań służących uzyskaniu wiedzy w przedmiocie statusu prawno-podatkowego zbywanej nieruchomości należącego do dłużnika nie jest w stanie - z przyczyn obiektywnych i całkowicie niezależnych od Wnioskodawcy - jednoznacznie stwierdzić czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Przedmiotem wniosku jest sprzedaż nieruchomości w postaci budynków wraz z gruntem na którym zostały posadowione. Nieruchomość objęta jest księgą wieczystą o numerze: …. W dziale II księgi wieczystej nieruchomość została określona jako zabudowana działka gruntu. Zgodnie z operatem szacunkowym na nieruchomości postawione są budynki handlowo-usługowe i gospodarcze. Nieruchomość składa się z dwóch działek gruntu o numerach 1 i 2. Działka 1 o pow. 816 m2 zabudowana budynkiem handlowo-usługowym nr 4 (ewidencji budynków) oraz częścią budynku usługowego nr 3 i częścią budynku usługowego nr 5, budynkiem usługowym nr 6 i gospodarczym nr 7. Dalsza część terenu działki 1 utwardzona z nasadzeniami drzew i krzewów. Działka 2 o pow. 217 m2 zabudowana częścią budynku usługowego nr 3 i częścią budynku usługowego 5, dalsza część działki nieutwardzona. Budynek nr 4 o pow. 5,20 m2 funkcja handlowo-usługowa z częścią biurową i gospodarczym poddaszem, podpiwniczony. Budynki nr 3, 5, 6 o łącznej pow. użytkowej 430,19 m2 połączone funkcjonalnie komunikacją wewnętrzną o funkcji usługowej, brak podpiwniczenia. Budynek 7 - funkcja gospodarcza, jedna kondygnacja, brak podpiwniczenia. Wszystkie budynki wraz z działkami gruntu tworzą całość gospodarczą nadającą się do wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej.
Przedmiotem wniosku jest sprzedaż nieruchomości j.w.
Przedmiotem wniosku jest sprzedaż nieruchomości tj. zabudowanych dwóch działek gruntu na których posadowione zostały budynki w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333). Są to następujące kategorie budynków: handlowo-usługowy i gospodarczy.
Wszystkie opisywane budynki są trwale związane z gruntem.
Jak wskazywano wyżej zbywana nieruchomość składa się z dwóch działek objętych jedną księgą wieczystą 1…. o numerach: 1 oraz 2. Działka 1 o pow. 816 m2 zabudowana budynkiem handlowo-usługowym nr 4 (ewidencji budynków) oraz częścią budynku usługowego nr 3 i częścią budynku usługowego nr 5, budynkiem usługowym nr 6 i gospodarczym nr 7. Dalsza część terenu działki 1 utwardzona z nasadzeniami drzew i krzewów. Działka 2 o pow. 217m2 zabudowana częścią budynku usługowego nr 3 i częścią budynku usługowego 5, dalsza część działki nieutwardzona. Budynek nr 4 o pow. 5,20 m2 funkcja handlowo-usługowa z częścią biurową i gospodarczym poddaszem, podpiwniczony. Budynki nr 3, 5, 6 o łącznej pow. użytkowej 430,19 m2 połączone funkcjonalnie komunikacją wewnętrzną o funkcji usługowej, brak podpiwniczenia. Budynek 7 - funkcja gospodarcza, jedna kondygnacja, brak podpiwniczenia. Wszystkie budynki wraz z działkami gruntu tworzą całość gospodarczą nadającą się do wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „Co – w kontekście opisu, że: „Przedmiotowa Nieruchomość została sprzedana w drodze licytacji publicznej w dniu 30 listopada 2018 r.” – oznacza element opisu stanu faktycznego że: „W dniu 16 stycznia 2020 r. Sąd sprawujący nadzór nad egzekucją z Nieruchomości wydał postanowienie o udzieleniu przybicia. Pełnomocnik dłużnej Spółki złożył zażalenie na to postanowienie”?”,

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „W związku z powyższymi okolicznościami - wskazanymi ww. pytaniu - należy jednoznacznie wskazać jaka jest data sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, z którą nieruchomość przeszła na własność nabywcy?”, Wnioskodawca wskazał: Data sprzedaży nieruchomości: postanowienie o przysądzeniu z dnia 17 czerwca 2020 r - prawomocne od dnia 30 października 2020 r (ostatnia data nie potwierdzona jeszcze przez Sąd - taką wiadomość przekazał jedynie nabywca nieruchomości).
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że z punktu widzenia przedmiotowej sprawy nie ma znaczenia okoliczność według jakiego stanu prawnego oceniamy zaistnienie tzw. pierwszego zasiedlenia, bowiem - zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o sygn. akt C-308/16 z dnia 16 listopada 2017 r. - również w stanie prawnym obowiązującym przed 1 września 2019 r. (data nowelizacji ustawy o VAT) Trybunał uznał, że pierwsze zasiedlenie nie musi być związane z czynnością opodatkowaną, gdyż takie stanowisko nie znajduje oparcia w treści przepisów Dyrektywy 2006/112/WE. Zdaniem TSUE nie należy dokonywać powiązania definicji pierwszego zasiedlenia z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu. Ponadto należy podkreślić, że Wnioskodawca ze względu na specyfikę swojej roli w zakresie realizacji przez niego jako komornika sądowego unormowań z zakresu egzekucji zobowiązań innych podmiotów oraz z ustawy o podatku od towarów i usług oraz pomimo podjęcia szeregu opisanych we wniosku działań służących uzyskaniu wiedzy w przedmiocie statusu prawno-podatkowego zbywanej nieruchomości nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić - z przyczyn obiektywnych i całkowicie niezależnych od Wnioskodawcy, a które winny zostać wzięte pod uwagę przez organ wydający interpretację czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków składających się na nieruchomość. Niestety Wnioskodawca nie dysponuje informacją mówiącą o tym kiedy nieruchomość oddano do użytku oraz przez jak długi czas służyła działalności. Okolicznością świadczącą o możliwości wykonywania działalności z wykorzystaniem nieruchomości mógłby być w pewnej mierze opisany w stanie faktycznym sprawy protokół z oszacowania, z którego wynikało, że nieruchomość wykorzystywana była przez Dłużną spółkę jako siedziba działalności oraz do celów komercyjnych (część pomieszczeń miała być rzekomo wynajmowana przez Spółkę). Tymczasem warto wskazać, że biegłemu dokonującemu oględzin nie udostępniono ani pozwolenia na budowę, ani też pozwolenia na użytkowanie obiektu oraz umów najmu. Co więcej, przeprowadzone oględziny wykazały, że pomieszczenia które miały być zajmowane przez najemcę faktycznie były opuszczone. Wątpliwości w tym zakresie potęgował fakt, że z informacji uzyskanych od organu podatkowego wynikało, że Dłużna Spółka złożyła ostatnią deklarację VAT-7 za trzeci kwartał 2016 r. oraz to, że Likwidator Dłużnej Spółki do protokołu oświadczył, iż nie wie czy Spółka jest aktywnym płatnikiem i podatnikiem podatku od towarów i usług (zmieniając przy tym swe oświadczenie i stwierdzając ustnie do protokołu, iż do sprzedaży Nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług). Brak było zatem jednoznacznych dowodów wskazujących na to, że po nabyciu budynków były one wykorzystywane przez Dłużnika przez okres przekraczający 2 lata. Mając na względzie powyższe należy dojść do wniosku, że z przyczyn obiektywnych Wnioskodawca nie jest w stanie przedstawić informacji, które pozwalałyby na jednoznaczne wskazanie czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.
Wnioskodawca z uwagi na brak pełnej wiedzy wynikający z charakteru pełnionej funkcji z przyczyn obiektywnych nie jest w stanie jednoznacznie wskazać tego, czy i w wyniku jakich czynności mogło nastąpić pierwsze zasiedlenie.
Wnioskodawca z uwagi na brak pełnej wiedzy wynikający z charakteru pełnionej funkcji z przyczyn obiektywnych nie jest w stanie jednoznacznie wskazać tego czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem przedmiotowych budynków a ich sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
Wnioskodawca z uwagi na brak pełnej wiedzy wynikający z charakteru pełnionej funkcji z przyczyn obiektywnych nie jest w stanie wskazać tego, kiedy nastąpiło zajęcie/używanie budynków.
Wnioskodawca z uwagi na brak pełnej wiedzy wynikający z charakteru pełnionej funkcji z przyczyn obiektywnych nie jest w stanie wskazać okresu wykorzystywania nieruchomości przez Dłużnika.

Wnioskodawca z uwagi na brak pełnej wiedzy wynikający z charakteru pełnionej funkcji z przyczyn obiektywnych nie jest w stanie jednoznacznie wskazać tego, czy przedmiotowe budynki były wykorzystywane na cele działalności zwolnionej.
Wnioskodawca z uwagi na brak pełnej wiedzy wynikający z charakteru pełnionej funkcji oraz biorąc pod uwagę podjęcie szeregu działań mających na celu wyjaśnienie charakteru przedmiotowej nieruchomości z przyczyn obiektywnych nie jest w stanie jednoznacznie wskazać tego, czy Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, w wysokości przekraczającej 30% wartości początkowej ww. budynków. Warto również wskazać, że w toku postępowania egzekucyjnego nie udało się uzyskać informacji na temat wielkości ewentualnych nakładów na ulepszenie nieruchomości, które mogły zostać poniesione przez Dłużną Spółkę, w stosunku do których miała na prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
Dłużnik jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (jako sp. z o.o. w likwidacji).
Nabywcą jest osoba fizyczna. Jak wynika z wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT był on czynnym podatnikiem w dniu licytacji i czynnym podatnikiem w dniu wydania postanowienia o przysądzeniu własności.
Z informacji, którymi dysponuje Wnioskodawca wynika, że Dłużnik i nabywca nie złożyli oświadczenia, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT.
Odpowiedź na pyt. 21 jest przecząca.
Wnioskodawca nie posiada pełnych informacji, o których mowa we wszystkich pytaniach organu, które są niezbędne do oceny czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10, 10a ustawy o VAT, więc wskazuje, że:
1. brak pewnych informacji występuje pomimo wyników podjętych przez Wnioskodawcę działań,
2. działania te zostały udokumentowane,
3. podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Czy dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż egzekucyjna nieruchomości Dłużnika obejmującej budynki łącznie z działkami gruntu tworzącymi całość gospodarczą w opisanym stanie faktycznym:

podlega opodatkowaniu jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju z zastosowaniem właściwej stawki podatku VAT i czy w związku z tym Wnioskodawca wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego jest płatnikiem podatku od tej transakcji na podstawie art. 18 ustawy o VAT?
czy też dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż egzekucyjna lokalu użytkowego Dłużnika korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 bądź pkt 10a ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku).

W ocenie Wnioskodawcy, w zaistniałej sytuacji faktycznej sprzedaż egzekucyjna Nieruchomości Dłużnej Spółki obejmującej budynki łącznie z działkami gruntu tworzącymi całość gospodarczą w opisanym stanie faktycznym podlega opodatkowaniu jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju z zastosowaniem odpowiedniej stawki podatku VAT, a w związku z tym Wnioskodawca - komornik sądowy wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego jest płatnikiem podatku od tej transakcji na podstawie art. 18 ustawy o VAT. Dostawa ta nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz pkt 10a ustawy o VAT, bowiem udokumentowane działania Wnioskodawcy, nie doprowadziły - na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji - do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18 ustawy o VAT, zwolnień od podatku, a zatem w konsekwencji należało przyjąć, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Rozwijając powyższe należy wskazać, że stosownie do treści art. 18 ustawy o VAT, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314, 1356, 1499 i 1629) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Podatnikami na gruncie ustawy o VAT są z kolei osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT). Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). Stawka podatku wynosi - co do zasady - 22% (art. 41 ust. 1 ustawy o VAT), z zastrzeżeniem że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 wynosi 23% (art. 146a pkt 1 ustawy o VAT). W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem (art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Na podstawie art. 106c ustawy o VAT, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, a także gdy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Natomiast na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu rozumie się przez to oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej budynków, budowli lub ich części, (art. 2 pkt 14 ustawy o VAT).

Odnosząc powyższe uregulowania do sytuacji zaistniałej w sprawie Wnioskodawcy należy zauważyć, że w związku ze sprzedażą nieruchomości należącej do Dłużnej spółki Wnioskodawca podjął szereg działań zmierzających do ustalenia czy będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT według właściwej stawki czy też sprzedaż ta jest zwolniona z podatku. Wnioskodawca zdaje sobie przy tym sprawę z faktu, że w przypadku i konieczności opodatkowania transakcji sprzedaży, komornicy sądowi obowiązani są - jako płatnicy podatku - do obliczenia i pobrania podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu (art. 8 OrdPU), natomiast w przypadku nieuprawnionego braku opodatkowania dostawy towarów, komornicy - jako płatnicy podatku - jeśli nie wykonają obowiązków określonych w art. 8 OrdPU, ponoszą odpowiedzialność za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony (płatnik odpowiada za należności nie pobrane lub pobrane a niewpłacone całym swoim majątkiem - art. 30 § 1 i 3 OrdPU).

W trakcie prowadzonego postępowania egzekucyjnego Wnioskodawca podjął zatem szereg czynności zmierzających do ustalenia statusu podatkowego Dłużnej Spółki dla potrzeb właściwego przeprowadzenia i udokumentowania transakcji sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości. W związku z faktem, iż Dłużna Spółka znajduje się w likwidacji, oraz wątpliwościami likwidatora, co do tego czy Spółka jest aktywnym płatnikiem i podatnikiem podatku od towarów i usług oraz tym, iż likwidator nie był pewny czy do sprzedaży Nieruchomości należy doliczyć podatek od towarów i usług, a także w związku z brakiem konkretnych informacji ze strony organu podatkowego, Wnioskodawca nie był w stanie uzyskać pewnych i niepodważalnych informacji determinujących odpowiedź na pytanie czy sprzedaż jest opodatkowana właściwą stawką czy też korzysta ze zwolnienia.

Rozwijając powyższe należy wskazać, że pomimo pojawiającej się wiedzy o wynajmie przedmiotowej nieruchomości na rzecz dwóch przedsiębiorstw nie udało się dotrzeć do umów w tym zakresie, które wskazywałyby zakres wynajmu, jego charakter, czas trwania oraz pozostałe istotne warunki. Nie uzyskano także wiedzy w przedmiocie dotyczącym tego czy zapisy umowne faktycznie weszły w życie i obowiązywały Dłużną Spółkę (jako wynajmującego) oraz jej kontrahentów. Fakt realizacji umowy najmu stanął również pod znakiem zapytania ze względu na dokonane przez powołanego w sprawie biegłego oględziny, które wykazały, że pomieszczenia, które miały być zajmowane przez najemcę faktycznie były opuszczone.

Również w przedmiocie charakteru samej nieruchomości nie udało się dotrzeć - pomimo podejmowanych w tym względzie prób - do istotnej dokumentacji w tym względzie, obejmującej m.in. pozwolenie na jej budowę czy też pozwolenie na użytkowanie

Niezależnie od powyższego należy również nadmienić, że przedstawiona przez likwidatora informacja, zgodnie z którą nabycie nieruchomości przez Dłużną Spółkę miało miejsce bez podatku VAT (konsekwencją czego mogłoby być przyjęcie, że Dłużnej Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem) okazała się gołosłowna, bowiem nie przedstawiono w tym względzie żadnych dowodów (w tym zwłaszcza umowy kupna).

W celu określenia statusu prawno-podatkowego planowanej czynności sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca zwrócił się również do właściwego organu podatkowego, przy czym uzyskana odpowiedź sprowadzała się do tego, że Urząd Skarbowy … nie dysponował wystarczającymi informacjami by odpowiedzieć na pytanie czy zakup Nieruchomości był opodatkowany podatkiem od towarów i usług oraz czy sprzedaż tej Nieruchomości powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Co prawda, jak wynika z informacji będących w posiadaniu Wnioskodawcy w dniu dokonania opisu i oszacowania Nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużną Spółkę jako siedziba działalności oraz do celów komercyjnych, przeto nie wiadomo w jakim rzeczywiście zakresie (w tym w jakiej części) faktycznie Spółka wykorzystywała w swojej działalności nieruchomość. Wątpliwości w tym względzie potęgował fakt, że z informacji uzyskanych od organu podatkowego wynikało, że Dłużna Spółka złożyła ostatnią deklarację VAT-7 za trzeci kwartał 2016 r. oraz to, że Likwidator Dłużnej Spółki do protokołu oświadczył, iż nie wie czy Spółka jest aktywnym płatnikiem i podatnikiem podatku od towarów i usług (zmieniając przy tym swe oświadczenie i stwierdzając ustnie do protokołu, iż do sprzedaży Nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług).

Warto również wskazać, że w toku postępowania egzekucyjnego nie udało się uzyskać informacji na temat wielkości ewentualnych nakładów na ulepszenie nieruchomości, które mogły zostać poniesione przez Dłużną Spółkę, w stosunku do których miała na prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Dodatkowo należy nadmienić, iż problem związany z opodatkowaniem sprzedaży spotęgował Sędzia nadzorujący egzekucję z Nieruchomości, który zasugerował, iż do wartości oszacowania podanej przez rzeczoznawcę powinien zostać doliczony podatek od towarów i usług.

W rezultacie należy dojść do wniosku, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły do jednoznacznego potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku z art. 43 ust. 10 i ust. 10a. Zwolnienia podatkowe są bowiem odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania. W związku z tym, aby możliwe było skorzystanie z ustawowego zwolnienia, należy wykazać warunki, od których jest ono uzależnione. W przypadku niespełnienia tych warunków dana czynność, objęta zakresem przedmiotowym ustawy podlega opodatkowaniu według właściwej stawki. Obowiązek opodatkowania danej czynności zajdzie także w sytuacji, gdy teoretycznie możliwe jest zastosowanie zwolnienia podatkowego, ale nie ma możliwości przedstawienia w tym zakresie stosownych dowodów. Tym samym należy przyjąć, że warunki zwolnienia nie zostały spełnione.

Wnioskodawca pragnie przy tym podkreślić, że zaistniała opisana powyżej sytuacja w Jego ocenie wyczerpuje hipotezę normy z art. 43 ust. 21 ustawy o VAT. W zgodzie ze wskazaną regulacją jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1438, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przepis art. 30 § 1 ww. ustawy stanowi, że płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy przez odpłatną dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

W trakcie egzekucji świadczeń pieniężnych następuje wywłaszczenie mienia dłużnika i spieniężenie go w drodze sprzedaży nieruchomości. Następnie dochodzi do przysądzenia prawa własności nieruchomości na rzecz nabywcy, który zobowiązany jest do uiszczenia ceny nabycia.

Z kolei zgodnie z art. 967 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 1360 z poźn. zm.), po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu komornik wzywa licytanta, który uzyskał przybicie (nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy Ministra Finansów cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce. Na wniosek nabywcy komornik może oznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak miesiąca. Po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności (art. 998 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności (art. 999 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Zatem, w świetle powyższych przepisów prawa, w trakcie egzekucji świadczeń pieniężnych następuje wywłaszczenie mienia dłużnika i spieniężenie go w drodze sprzedaży nieruchomości. Następnie dochodzi do przysądzenia prawa własności nieruchomości na rzecz nabywcy, który zobowiązany jest do uiszczenia ceny nabycia.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących ustalenia czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usługi, tym samym Wnioskodawca jako komornik jest płatnikiem dla przedmiotowej transakcji, należy wskazać, że analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości należy uznać dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpiło w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Spółki i wykorzystywanym w ramach prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, w związku z czym w opisanej sytuacji dłużnika należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze opis sprawy w kontekście powołanych przepisów stwierdzić należy, że dostawa w ramach postępowania egzekucyjnego nieruchomości podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem przedmiotowa transakcja dotyczyła towaru w rozumieniu ustawy oraz dokonana była w imieniu i na rzecz podmiotu (dłużnika), objętego dyspozycją art. 15 ustawy jako wykonującego działalność gospodarczą, a więc będącego podatnikiem. Tym samym, z tytułu transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości dłużnik występował w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Czynność ta zatem podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, dla której płatnikiem pozostaje komornik, należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do kwestii ustalenia, czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej nieruchomości składającej z się z zabudowanych działek nr 1 i 2 korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, należy stwierdzić, że zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z przepisem art. 2 pkt 14 ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Co do zasady zatem grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione.

Zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Wnioskodawcę w drodze postępowania egzekucyjnego nieruchomości składającej z się z zabudowanych działek nr 1 i 2 korzysta ze zwolnień od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest niezbędnych informacji do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Przy czym jak wynika z wniosku brak informacji jest wynikiem podjętych przez Wnioskodawcę udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika.

W związku z powyższym analiza sprawy oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a ustawy nie są spełnione.

Tym samym, w analizowanym przypadku dostawa przedmiotowej nieruchomości, składającej z się z zabudowanych działek nr 1 i 2, nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a, lecz podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14 b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy i stanowiska Wnioskodawcy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto, należy wskazać, że na podstawie art. 42b ust. 1 w powiązaniu z art. 42a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnik może wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS), która jest wydawana w formie decyzji na potrzeby opodatkowania podatkiem dostawy towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług. Wystąpienie z wnioskiem o wydanie WIS jest możliwe już od 1 listopada 2019 r. – przy czym WIS dotyczy stanu prawnego, który obowiązuje od 1 lipca 2020 r.

Nadto należy wskazać, iż zgodnie z art. 14f § 1 Ordynacji podatkowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych – zgodnie z art. 14f § 2 ww. ustawy – opłatę pobiera się od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca w dniu 8 września 2020 r. i 1 grudnia 2020 r. dokonał łącznej wpłaty w wysokości 160 zł od wniosku ORD-IN z dnia 4 września 2020 r. (data wpływu 11 września 2020 r.), tj. w zakresie 4 stanów faktycznych. Należy jednak zauważyć, iż przedmiotowy wniosek w zakresie podatku od towarów i usług dotyczy 3 stanów faktycznych. W związku z powyższym, kwota 40 zł jako nienależna, zostanie zwrócona na rachunek bankowy wskazany w poz. 73 wniosku ORD-IN₍₈₎, zgodnie z art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin