Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDWL.4011.62.2020.2.TW
z 5 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2020 r. (data wpływu 30 października 2020 r.), uzupełnionym w dniu 25 listopada 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 17 listopada 2020 r. nr 0112-KDWL.4011.62.2020.1.TW wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 20 listopada 2020 r., wniosek uzupełniono w dniu 25 listopada 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca podaje, że jego wątpliwości dotyczą likwidacji tzw. poliso-lokaty zawartej z firmą (…). Wartość polisy na dzień 1 kwietnia 20xx r. wynosiła:

• wartość rachunku 22.390,17 zł;
• suma wpłaconych składek 24.000 zł;
• świadczenie wykupu 16.543,07 zł (Zał. Nr 1).
  
  

Z uwagi na dużą stratę w dniu 16 kwietnia 20xx r. Wnioskodawca zawarł umowę na świadczenie usług prawnych z Kancelarią Prawną w celu dochodzenia roszczeń wynikających z zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a (…) umowy, a w szczególności o zwrot niesłusznie poniesionych kosztów opłat i potrąceń, w tym związanych z likwidacją polisy i rozwiązaniem umowy.

Sprawa ta została rozstrzygnięta na drodze sądowej, Wnioskodawca otrzymał zwrot kwoty wartości wykupu oraz kwotę 2.260 zł wynikającą z umowy z kancelarią – § 3 pkt 2 (wg tego punktu umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Kancelarią, pozostała część odzyskanej przez Kancelarię kwoty stanowiła dochód Kancelarii) (Zał. Nr 2).

W dniu 2 marca 20xx r. Wnioskodawca otrzymał z firmy (…) informację o przychodach – dokument PIT-11 wraz z urzędowym poświadczeniem odbioru z dnia 29 stycznia 20xx r. dotyczącym informacji o rzekomym osiągniętym przez Wnioskodawcę w roku 2019 przychodzie tytułem „Wynagrodzenia z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach” w wysokości 1.340,06 zł (Zał. Nr 3).

Jako, że Wnioskodawca nie osiągnął takiego przychodu, a dokument zawierał błędy, Wnioskodawca napisał dnia 3 marca 20xx r. pismo do firmy (…) – pismo o anulowanie tego dokumentu poprzez wystawienie korekty (Zał. Nr 4).

Ponadto Wnioskodawca zwrócił się do Kancelarii Prawnej, która reprezentowała go w Sądzie z prośbą o opinię (wyjaśnienie). Wnioskodawca otrzymał odpowiedź w dniu 24 marca 20xx r. – w opinii Kancelarii ww. PIT-11 jest wystawiony niezgodnie z prawem i że zgodnie z umową Wnioskodawcy z Kancelarią z dnia 16 kwietnia 20xx r. wypłacone odsetki nie są dochodem Wnioskodawcy tylko Kancelarii i Kancelaria dochód ten już rozliczyła (Zał. Nr 5).

Takie też stanowisko Wnioskodawca przesłał do firmy (…) (Zał. Nr 6).

Dnia 30 marca 20xx r. Wnioskodawca otrzymał z (…) kolejne pismo z dnia 27 marca 20xx r. z wyjaśnieniami oraz korektą PIT-11, przy czym korekta dotyczyła jedynie zmiany adresu zamieszkania na właściwy oraz wskazanie w części F kwoty wypłaconych odsetek za opóźnienie (Zał. Nr 7).

W odpowiedzi na pismo Wnioskodawcy z 3 marca 20xx r. Wnioskodawca otrzymał z (…) pismo z dnia 30 marca 20xx r. o podtrzymaniu swojego stanowiska (Zał. Nr 8), a na pismo z dnia 24 marca 20xx r. – odpowiedź w dniu 9 kwietnia 20xx r. z sugestią kontaktu z właściwym urzędem skarbowym, aby tam wyjaśnić tę sprawę (Zał. 8a).

Ponadto dnia 3 kwietnia 20xx r., po otrzymaniu skorygowanego dokumentu PIT-11 Wnioskodawca skierował kolejne zapytanie do reprezentującej go Kancelarii z prośbą o informację co robić w tej sytuacji.

Wnioskodawca otrzymał ponownie informację, że wg Kancelarii PIT-11 jest niepoprawnie wystawiony, że są już wyroki sądowe, które o tym mówią (Zał. Nr 9, 9a).

Po kontakcie telefonicznym z pracownikiem Urzędu Skarbowego, Wnioskodawca podjął kolejną próbę anulowania PIT-11 wysyłając 22 czerwca 20xx r. kolejne pismo (Zał. Nr 10).

Odpowiedź z firmy (…) z dnia 15 lipca 20xx r. mówi, że kwota została przekazana nie Wnioskodawcy, a reprezentantowi Wnioskodawcy (Zał. 11).

Kolejne pismo Wnioskodawca skierował dnia 21 lipca 20xx r. z wyjaśnieniem swojego stanowiska oraz z oczekiwaniami (Zał. Nr 12).

Wnioskodawca otrzymał odpowiedź około 20 sierpnia 20xx r. z sugestią kontaktu z Urzędem Skarbowym (Zał. Nr 13).

Dnia 1 października 2020 r. Wnioskodawca napisał wniosek o interpretację (Zał. Nr 14), a 15 października 2020 r. odpowiedź z Urzędu Skarbowego (Zał. Nr 15).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien zapłacić podatek wynikający z PIT-11?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien płacić ponieważ nie otrzymał od Towarzystwa Ubezpieczeniowego żadnych pieniędzy (nie otrzymał też żadnej informacji kiedy i ile pieniędzy zostało przelane na konto Kancelarii).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W treści art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 9 wymienia się inne źródła.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 omawianej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 powołanej ustawy. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi. Tym samym z faktu, że ustawodawca nie wymienił wprost odsetek jako źródła przychodu nie można wywodzić wniosku, że odsetki nie podlegają opodatkowaniu. Gdyby tak było, to niektóre rodzaje odsetek nie zostałyby wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z opodatkowania.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika m.in., że realizując wyrok sądu towarzystwo ubezpieczeniowe dokonało wypłaty odsetek za opóźnienie (zawarty w zwrocie należności z tytułu zaniżenia świadczenia wykupu poliso-lokaty). Kwota odsetek została przekazana przez towarzystwo ubezpieczeniowe na rzecz kancelarii prawnej, która reprezentowała Wnioskodawcę w tej sprawie.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia zapłaty podatku dochodowego od zasądzonych przez sąd odsetek, gdyż otrzymał on z tego tytułu PIT-11, w którym została wykazana kwota odsetek za opóźnienie.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego).

Odsetki wypłacone w związku z opóźnieniem wypłaty danego świadczenia nie są wliczane do wartości tego świadczenia. Zgodnie z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 1575, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego.

Przepis ten ma więc zastosowanie do odsetek ustawowych, wypłaconych wraz ze świadczeniem głównym.

Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym wprawdzie w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Dlatego też nie można utożsamiać odsetek ze świadczeniem odszkodowawczym, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem niewykonania zobowiązań.

Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

• pkt 52 – odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U., poz. 776);
• pkt 95 – odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
• pkt 119 – odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
• pkt 130 – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a;
• pkt 130a – odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a;
• pkt 130b – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku Gospodarstwa Krajowego, dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
  
  

Skoro ustawodawca wyraźnie określa, że w tych przypadkach odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych kategorii przychodów zwolnionych od podatku o odsetkach związanych z tymi należnościami nie wspomina, należy uznać, że jest to zabieg celowy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca otrzymał należność główną wraz z odsetkami ustawowymi. Zatem, nie można przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jak zostało to już wskazane na początku, zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) – wyraźne zwolnienie. Ustawodawca nie pomija bowiem odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.

Na mocy art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

W rozpatrywanej sprawie podkreślić należy, że bez znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego ma treść umowy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a kancelarią prawną. Kancelaria ta występowała w sprawie jako pełnomocnik uprawniony do reprezentowania Wnioskodawcy przed sądem, bowiem Wnioskodawca zawarł z kancelaria umowę na świadczenie usług prawnych. W niniejszej sprawie fakt, że kancelaria występuje jako pełnomocnik Wnioskodawcy nie może mieć wpływu na obowiązki informacyjne jakie nakłada ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych na podmiot dokonujący wypłaty danego świadczenia pieniężnego. Należy podkreślić, że sposób rozliczenia Wnioskodawcy z kancelarią prawną – potrącenie wynagrodzenia kancelarii z otrzymanej przez Wnioskodawcę kwoty odsetek wypłaconej przez towarzystwo ubezpieczeniowe, nie ma wpływu dla powstania przychodu. W związku z tym bez znaczenia pozostaje fakt, że Wnioskodawca nie otrzymał bezpośrednio na swoje konto środków finansowych. Należy także zwrócić uwagę, że gdyby nie bezpośrednie przekazanie środków finansowych przez towarzystwo ubezpieczeniowe dla kancelarii prawnej, to Wnioskodawca zapewne musiałby kwotę umówionego wynagrodzenia przekazać z własnych środków (również z otrzymanych odsetek) tytułem wynagrodzenia dla kancelarii.

Mając na uwadze informacje przedstawione przez Wnioskodawcę oraz powołane uregulowania należy wskazać, że odsetki ustawowe od zasądzonego wyrokiem sądu na rzecz Wnioskodawcy świadczenia głównego mają charakter uboczny względem świadczenia głównego i nie należy ich przypisywać do tego samego źródła przychodów co należność główna. Ponadto ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku zasądzonych odsetek. Zatem, dochód z tytułu przedmiotowych odsetek, wykazany przez towarzystwo ubezpieczeniowe – jako instytucję dokonującą wypłaty przedmiotowego świadczenia – w informacji PIT-11 należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy w związku z art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 omawianej ustawy.

Zaznacza się, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawcę do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.