Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDWPT.4011.249.2020.3.MH
z 13 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 listopada 2020 r. (data wpływu 6 listopada 2020 r.), uzupełnionym pismem złożonym za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 30 grudnia 2020 r. (identyfikator poświadczenia ePUAP – …), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 listopada 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 i art. 14f § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 23 grudnia 2020 r., nr 0113-KDWPT.4011.249.2020.1.MH, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 23 grudnia 2020 r. (data doręczenia 28 grudnia 2020 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem złożonym w dniu 30 grudnia 2020 r., nadanym za pośrednictwem platformy ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Bank (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Bank”) jest bankiem krajowym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2357, z późn. zm.) i wykonuje czynności bankowe wymienione m.in. w art. 5 ust. 1 tej ustawy.

Bank świadczy m.in. na rzecz klientów będących osobami fizycznymi, mającymi miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce (dalej jako: „Klienci”) usługi prowadzenia rachunków bankowych w złotych polskich, jak i w walutach obcych. Na przedmiotowe rachunki wpływają m.in. przelewy z tytułu rent i emerytur zagranicznych, które mogą stanowić dla Klienta, jako podatnika, przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym na Banku, jako płatniku podatku (art. 35 ust. 1 pkt 1, ust. 3 w związku z art. 32 ust. 1-1e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.; dalej jako „ustawa o pdof”), ciąży obowiązek ustalenia, czy zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych od danego wpływu, powinna być pobrana czy nie. W tym celu Bank każdorazowo bada źródło (kraj pochodzenia, instytucję wypłacającą) i charakter (tytuł prawny) renty/emerytury zagranicznej na podstawie dedykowanych oświadczeń i dokumentów źródłowych otrzymanych od Klienta.

Wśród przelewów wpływających na rachunki Klientów w Banku, są świadczenia rodzinne z zagranicy w postaci tzw. rent wdowich. Są to świadczenia, zbliżone do polskich „rent rodzinnych” przysługujących po zmarłych bliskich (link: https://www.zus.pl/swiadczenia/renty/renta-rodzinna) wypłacane wdowie/wdowcowi (dzieciom zmarłym) w związku ze składkami odprowadzanymi przez zmarłego współmałżonka (rodzica), który spełniał warunki do uzyskania emerytury (renty), w tym z tytułu niezdolności do pracy lub pobierał zasiłki lub świadczenia przedemerytalne. Podstawą prawną ich wypłaty są właściwe przepisy ustaw o świadczeniach rodzinnych kraju ich pochodzenia.

Aktualnie, na rachunki Klientów w Banku wpływają „renty wdowie” z Czech, Austrii, Niemiec (niem. Witwerrente, Waisenrente), Francji (fr. Pension de reversion), Irlandii i Wielkiej Brytanii (ang. Widow’s and Widower’s Contributory Pension), Włoch (wł. pensione di reversibilita) - świadczenia te będą zwane łącznie w dalszej części wniosku „zagranicznymi rentami wdowimi”.

W uzupełnieniu wniosku złożonym w dniu 30 grudnia 2020 r., Wnioskodawca wskazał, że wniosek dotyczy zaistniałych stanów faktycznych z 2020 r. i zdarzeń przyszłych, tj. wypłat świadczeń z tyt. tzw. rent wdowich na rachunki bankowe klientów Wnioskodawcy będących osobami fizycznymi z miejscem zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce, jakie nastąpią po dacie wysłania przedmiotowego wniosku, otrzymania interpretacji indywidualnej (z tego względu oznaczono pozycje 67 i 68 w przedmiotowym wniosku), ponieważ Bank prowadzi i będzie prowadził rachunki dla ww. grupy klientów, na które wpływają i będą wpływać świadczenia z ww. tytułu.

Otrzymywana z Niemiec renta wdowia o wskazanych nazwach Witwenrente i Waisenrente jest wypłacana w ramach obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Republiki Federalnej Niemiec (tj. z Deutsche Rentenversicherung Bund – odpowiednika polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Podstawą prawną jest § 46 niemieckiego Kodeksu Socjalnego (Sozialgesetzbuch) – jest to publicznie dostępny akt prawny: https://www.sozialgesetzbuch-sgb.de/sgbvi/1.html

Renty wdowie pochodzące z Czech, Francji i Irlandii nie są wypłacane z tytułu świadczenia usług na rzecz wypłacającego rentę państwa, jednostki terytorialnej albo organu lokalnego (tzw. renty z tyt. służby publicznej).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy w przypadku opisanych w poz. 74 (opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego) „zagranicznych rent wdowich” zastosowanie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidujący zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych tego typu świadczeń?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien On pobierać zaliczki na podatek dochody od osób fizycznych w tytułu zagranicznych rent wdowich, zarówno w przypadku, gdy wprost z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika, że świadczenia te są opodatkowane w kraju innym niż Polska, jak i w przypadku gdy z postanowień tych umów wynika, że to Polska jest krajem, w którym są opodatkowane wypłacane renty. W tym ostatnim przypadku opisane w stanie faktycznym zagraniczne renty wdowie, jako świadczenia przyznawane na podstawie zagranicznych przepisów o świadczeniach rodzinnych, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o pdof.

Art. 3 ust. 1 ustawy o pdof stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Przepis powyższego artykułu stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o pdof).

Z analizy umów o unikaniu podwójnego podatkowania wynika, że renty wdowie wypłacane Klientom z:

1. Czech są opodatkowana w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 17 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej dnia 13 września 2011 r., „Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 18 ustęp 2, emerytury, renty i inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie ze względu na uprzednie zatrudnienie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie”.
2. Niemiec są opodatkowane w Niemczech, jeśli wypłacane są z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych. Zgodnie bowiem z art. 18 ust. 2 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej dnia 14 maja 2003 r., „Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie”.
3. Austrii są opodatkowane w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 18 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej dnia 13 stycznia 2004 r., „Emerytury i podobne płatności lub renty otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie”.
4. Włoch są opodatkowane w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 18 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania z dnia 21 czerwca 1985 r., „Z zastrzeżeniem artykułu 19 ustęp 2, emerytury oraz inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu zatrudnienia w przeszłości będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ich odbiorca ma miejsce zamieszkania”.
5. Francji są opodatkowane w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 18 między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 20 czerwca 1975 r. „Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 renty, emerytury i podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniego zatrudnienia, wypłacane osobie zamieszkałej w jednym Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie”.
6. Irlandii są opodatkowane w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 18 ust. 1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej dnia 13 listopada 1995 r., „Z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2, emerytury i inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu wcześniejszego zatrudnienia oraz każda renta wypłacana takiej osobie podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie”.
7. Wielkiej Brytanii są opodatkowane w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej dnia 20 lipca 2006 r., „Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 18 ustęp 2 niniejszej Konwencji, emerytury, renty i inne podobne wynagrodzenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie”.
   
   

Jeśli z postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika, że świadczenie podlega opodatkowaniu w Polsce, wówczas należy ustalić czy nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Bowiem w myśl art. 9 ust. 1 ustawy o pdof, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z zacytowanym przepisem zasada powszechności opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych doznaje ograniczeń m.in. w postaci wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o pdof zwolnień przedmiotowych.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o pdof, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że zagraniczne renty wdowie wypłacane na podstawie zagranicznych przepisów o świadczeniach rodzinnych, wypełniają dyspozycję art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o pdof. Oznacza to, że jeśli zgodnie z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania podlegają opodatkowaniu w Polsce, korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o pdof.

Na mocy art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdof, do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są obowiązane osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy - od wypłaconych przez nie emerytur i rent.

Art. 35 ust. 3 ustawy o pdof stanowi natomiast, że zaliczki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 7, za miesiące od stycznia do grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1 - 1e, z tym że w przypadku poboru zaliczek od emerytur i rent z zagranicy stosuje się postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej z państwem, z którego pochodzą te emerytury i renty.

Konsekwentnie, gdy Klient otrzymuje świadczenie rodzinne w postaci renty wdowiej przyznane na podstawie zagranicznych przepisów o świadczeniach rodzinnych, to Bank jako płatnik nie jest zobowiązany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Świadczenia te bowiem, jeśli zgodnie z brzmieniem stosownych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, podlegają opodatkowaniu w Polsce, korzystają ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego w ustawie o pdof.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej - przykładowo w przypadku renty wdowiej z:

• Irlandii, w interpretacji indywidualnej z dnia 12 sierpnia 2020 r., o sygn. 0112-KDIL2-1.4011.546.2020.1.DJ, organ podatkowy stwierdził, że „zgodnie z postanowieniami umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, renta wdowia otrzymywana przez Wnioskodawczynię z Irlandii podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Jednocześnie, jeżeli, jak wskazała Wnioskodawczym w treści wniosku, otrzymywana renta wypłacana jest na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w Irlandii to jest ona zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, w Polsce nie występuje obowiązek wykazywania ww. świadczenia w rozliczeniu rocznym”.
  

• Wielkiej Brytanii, w interpretacji indywidualnej z dnia 21 sierpnia 2019 r., o sygn. 0113-KDIPT3.4011.339.2019.1.MG organ podatkowy stwierdził, że „bank jako płatnik niezasadnie dokonuje potrącenia od otrzymanych przez Wnioskodawczynię świadczeń w formie renty wdowiej zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, traktując ją jako zwykłą rentę otrzymywaną z zagranicy, świadczenie to bowiem podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
  

• Niemiec, w interpretacji indywidualnej z dnia 17 sierpnia 2020 r., o sygn. 0115-KDIT2.4011.449.2020.2.MM organ podatkowy stwierdził, że „skoro renta rodzinna, którą Wnioskodawczyni otrzymuje po śmierci męża stanowi świadczenie z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych - to podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 18 ust. 2 umowy międzynarodowej tylko w Niemczech i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce”.
  

• USA, w interpretacji indywidualnej z dnia 14 sierpnia 2020 r., o sygn. 0115-KDIT2.4011.429.2020.2.RS organ podatkowy stwierdził, że „w sytuacji gdy - jak twierdzi Wnioskodawczyni - świadczenie to otrzymywane jest na podstawie obowiązujących w Stanach Zjednoczonych Ameryki przepisów o świadczeniach rodzinnych, to korzysta ze zwolnienia w myśl art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy”.
  
  

Mając powyższe na uwadze stanowisko Banku wydaje się w pełni uzasadnione.

W uzupełnieniu wniosku złożonym w dniu 30 grudnia 2020 r., Wnioskodawca doprecyzował własne stanowisku wskazując, że w poz. 74 wniosku został opisany bardzo syntetycznie stan faktyczny/zdarzenie przyszłe. Kluczowy jest ten fragment poniżej opisujący czym są w istocie „renty wdowie” – jest to jeden spójny opis „renty wdowiej” dla wszystkich przypadków wymienionych we wniosku. Wśród przelewów wpływających na rachunki Klientów w Banku są świadczenia rodzinne z zagranicy w postaci tzw. rent wdowich. Są to świadczenia, zbliżone do polskich „rent rodzinnych” przysługujących po zmarłych bliskich (link: https://www.zus.pl/swiadczenia/renty/renta-rodzinna) wypłacane wdowie/wdowcowi (dzieciom zmarłym) w związku ze składkami odprowadzanymi przez zmarłego współmałżonka (rodzica), który spełniał warunki do uzyskania emerytury (renty), w tym z tytułu niezdolności do pracy lub pobierał zasiłki lub świadczenia przedemerytalne. Podstawą prawną ich wypłaty są właściwe przepisy ustaw o świadczeniach rodzinnych kraju ich pochodzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, „renty wdowie” są rodzajem świadczenia rodzinnego, który powinien korzystać ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

W myśl art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1 ww. ustawy) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu (art. 4a ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest bankiem krajowym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo bankowe i wykonuje czynności bankowe wymienione m.in. w art. 5 ust. 1 tej ustawy. Bank świadczy m.in. na rzecz klientów będących osobami fizycznymi, mającymi miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce usługi prowadzenia rachunków bankowych w złotych polskich, jak i w walutach obcych. Na przedmiotowe rachunki wpływają m.in. przelewy z tytułu rent i emerytur zagranicznych, które mogą stanowić dla Klienta, jako podatnika, przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym na Banku, jako płatniku podatku, ciąży obowiązek ustalenia, czy zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych od danego wpływu, powinna być pobrana czy nie. W tym celu Bank każdorazowo bada źródło (kraj pochodzenia, instytucję wypłacającą) i charakter (tytuł prawny) renty/emerytury zagranicznej na podstawie dedykowanych oświadczeń i dokumentów źródłowych otrzymanych od Klienta.

Wśród przelewów wpływających na rachunki Klientów w Banku, są świadczenia rodzinne z zagranicy w postaci tzw. rent wdowich. Są to świadczenia, zbliżone do polskich „rent rodzinnych” przysługujących po zmarłych bliskich wypłacane wdowie/wdowcowi (dzieciom zmarłym) w związku ze składkami odprowadzanymi przez zmarłego współmałżonka (rodzica), który spełniał warunki do uzyskania emerytury (renty), w tym z tytułu niezdolności do pracy lub pobierał zasiłki lub świadczenia przedemerytalne. Podstawą prawną ich wypłaty są właściwe przepisy ustaw o świadczeniach rodzinnych kraju ich pochodzenia.

Aktualnie, na rachunki Klientów w Banku wpływają „renty wdowie” z Czech, Austrii, Niemiec, Francji, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Włoch.

Otrzymywana z Niemiec renta wdowia o wskazanych nazwach Witwenrente i Waisenrente jest wypłacana w ramach obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Republiki Federalnej Niemiec (tj. z Deutsche Rentenversicherung Bund – odpowiednika polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Podstawa prawną jest § 46 niemieckiego Kodeksu Socjalnego (Sozialgesetzbuch). Renty wdowie pochodzące z Czech, Francji i Irlandii nie są wypłacane z tytułu świadczenia usług na rzecz wypłacającego rentę państwa, jednostki terytorialnej albo organu lokalnego (tzw. renty z tyt. służby publicznej).

W związku z tym, że Klienci Wnioskodawcy posiadają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową) wyłącznie w Polsce, to w odniesieniu do świadczenia w postaci tzw. „renty wdowiej”, wypłacanej z Czech, Austrii, Francji, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Włoch oraz Niemiec, zastosowanie będzie miała ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem Umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawartych między Polską a poszczególnymi państwami.

W konsekwencji, w odniesieniu do świadczeń w postaci „renty wdowiej” uzyskiwanych przez Klientów, zastosowanie znajdą odpowiednio:

• Umowa z dnia 13 września 2011 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2012 r., poz. 991; Dz. U. z 2015 r., poz. 1976),
  

• Umowa z dnia 13 stycznia 2004 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r., Nr 224, poz. 1921, z późn. zm.),
  

• Umowa z dnia 20 czerwca 1975 r. zawarta między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1977 r., Nr 1, poz. 5),
  

• Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzona w Madrycie dnia 13 listopada 1995 r. (Dz. U. z 1996 r., Nr 29, poz. 129),
  

• Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i od zysków majątkowych, podpisana w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r., Nr 250, poz. 1840),
  

• Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania sporządzona w Rzymie w dniu 21 czerwca 1985 r. (Dz. U. z 1989 r., Nr 62, poz. 374, z późn. zm.),
  

• Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisaną w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r., Nr 12, poz. 90).
  
  

Zgodnie z art. 17 ww. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 18 ustęp 2, emerytury, renty i inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie ze względu na uprzednie zatrudnienie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

W myśl art. 18 ust. 1 ww. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, emerytury i podobne płatności lub renty otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie.

Określenie „renty” oznacza określoną kwotę wypłacaną okresowo w ustalonych terminach dożywotnio lub przez określony albo dający się ustalić okres, jako spełnienie zobowiązania dokonywania wypłat w zamian za w pełni dokonane zobowiązanie pieniężne lub w równoważniku danej kwoty pieniężnej (art. 18 ust. 2 umowy).

Zgodnie z art. 18 ww. umowy zawartej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 renty, emerytury i podobne wynagrodzenie z tytułu poprzedniego zatrudnienia, wypłacane osobie zamieszkałej w jednym Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

W myśl art. 18 ust. 1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2, emerytury i inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu wcześniejszego zatrudnienia oraz każda renta wypłacana takiej osobie podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Określenie „renta” oznacza określoną kwotę wypłacaną okresowo w ustalonych terminach dożywotnio lub przez konkretny lub dający się wymierzyć okres, jako spełnienie zobowiązania dokonywania płatności w zamian za uprzednio w pełni wykonane świadczenie pieniężne lub w równoważniku pieniężnym (art. 18 ust. 2 ww. Umowy).

W myśl art. 17 ust. 1 Konwencji polsko-brytyjskiej, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 18 ustęp 2, emerytury, renty i inne podobne wynagrodzenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zgodnie z art. 18 ww. umowy polsko-włoskiej, z zastrzeżeniem artykułu 19 ustęp 2, emerytury oraz inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu zatrudnienia w przeszłości będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ich odbiorca ma miejsce zamieszkania.

W tekście pierwotnym ww. Umowy art. 18 zawierał następującą treść, z zastrzeżeniem artykułu 19 ustęp 2, emerytury oraz inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu jej zatrudnienia w przeszłości będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ich odbiorca ma stałe miejsce zamieszkania.

W tym miejscu podkreślić należy, że ww. Umowa polsko-włoska została sporządzona w trzech językach: polskim, włoskim i angielskim. Zgodnie z art. 30 ww. Umowy – zdaniem końcowym, w razie rozbieżności przy ich interpretacji, tekst angielski uważany będzie za rozstrzygający. Z wersji angielskiej tego przepisu wynika, że świadczenia w tym przepisie wymienione nie muszą być związane z uprzednim zatrudnieniem osoby uprawnionej do dochodu. Przepis ten wyłącznie stwierdza, że otrzymywany dochód powinien wynikać z uprzedniego zatrudnienia, bez wskazania konkretnej osoby.

Oznacza to, że w polskiej wersji językowej dokonano niewłaściwego przetłumaczenia z języka angielskiego na język polski przepisu art. 18 polsko-włoskiej Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W związku z powyższym w Obwieszczeniu Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 26 marca 2019 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 597) o sprostowaniu błędów obwieszczono, że w art. 18 polskiego tekstu Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania, sporządzonej w Rzymie dnia 21 czerwca 1985 r., zamiast wyrazów „z tytułu jej zatrudnienia” powinny być wyrazy „z tytułu zatrudnienia” oraz zamiast wyrazów „stałe miejsce zamieszkania” powinny być wyrazy „miejsce zamieszkania”.

Stosownie do zapisów rozstrzygającej wersji umowy, prawidłowo przepis ten powinien brzmieć: emerytury oraz inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu zatrudnienia w przeszłości będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ich odbiorca ma stałe miejsce zamieszkania.

Na podstawie art. 18 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie (Polska).

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 2 ww. Umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

Z powyższych przepisów wynika, że renta otrzymywana z Czech, Austrii, Francji, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Włoch osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlega opodatkowana wyłącznie w państwie rezydencji podatkowej, tj. w Polsce.

Natomiast, renta otrzymywana z Niemiec, wypłacana osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce , podlega co do zasady opodatkowaniu tylko w Polsce. Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy świadczenie jest wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec. Wtedy, stosownie do art. 18 ust. 2 umowy polsko-niemieckiej, płatności takie podlegają opodatkowaniu w państwie źródła, tj. w Niemczech.

Zatem, renta wdowia otrzymywana prze Klientów Wnioskodawcy z Czech, Austrii, Francji, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Włoch, którzy mają miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu w Polsce. Natomiast renta otrzymywana przez Klientów Wnioskodawcy z Niemiec, jako świadczenie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, podlega opodatkowaniu tylko w Niemczech.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy, określone zostały źródła przychodów, wśród których w pkt 1 wymieniono: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Zgodnie natomiast z treścią art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, wolne od podatku są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W kontekście powyższego podkreślić należy, że zwolnienia przedmiotowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są obowiązane osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy - od wypłacanych przez nie emerytur i rent.

W myśl art. 35 ust. 3 tej ustawy, zaliczki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 7, za miesiące od stycznia do grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1-1e, z tym że w przypadku poboru zaliczek od emerytur i rent z zagranicy stosuje się postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej z państwem, z którego pochodzą te emerytury i renty. Podatnik przy odbiorze emerytury lub renty, o której mowa w ust. 3, może wpłacić płatnikowi ustaloną zaliczkę w złotych. Wpłatę tę uznaje się za zaliczkę potrąconą przez płatnika (art. 35 ust. 3a cyt. ustawy).

Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w ust. 3-8, zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej w tym miesiącu przez płatnika ze środków podatnika (art. 35 ust. 9 ww. ustawy).

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że skoro Klienci Banku mają miejsce zamieszkania w Polsce, to podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, a dochody w postaci renty wdowiej otrzymywane przez Klientów Wnioskodawcy z Czech, Austrii, Francji, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Włoch zgodnie z postanowieniami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu zawartych pomiędzy Polską a ww. krajami podlegają opodatkowaniu w Polsce.

Jednocześnie jednak, skoro świadczenie wdowie – jak twierdzi Wnioskodawca  jest świadczeniem w postaci świadczenia rodzinnego otrzymanego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w ww. krajach, to korzysta ze zwolnienia w myśl art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei renty wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła, tj. w Niemczech i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

W związku z powyższym Bank, jako płatnik nie ma obowiązku poboru od ww. rent wdowich zaliczek, o których mowa w art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.