Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.777.2020.2.ENB
z 11 stycznia 2021 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2020 r. (data wpływu), uzupełnionym w dniu 23 grudnia 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.



UZASADNIENIE


W dniu 4 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 23 grudnia 2020 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.


We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.


W dniu 28 listopada 2018 r. Pracownik złożył do Sądu Rejonowego w (...) pozew o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, względnie przywrócenie do pracy, jeżeli w toku postępowania umowa o pracę ulegnie już rozwiązaniu. Podstawą rozwiązania umowy o pracę przez Spółkę z powódką była likwidacja stanowiska specjalisty ds. marketingu, promocji i rozwoju na skutek dokonanych zmian struktury organizacyjnej Spółki, zatwierdzonej następnie przez Radę Nadzorczą Spółki. Zgodnie z dyspozycją art. 30 K.p. strony umowy zawartej na czas nieokreślony mogą ją rozwiązać w drodze oświadczenia złożonego drugiej stronie z zachowaniem okresu wypowiedzenia uzależnionego tylko od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Pracownik otrzymał odprawę związaną z rozwiązanym stosunkiem pracy w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia (okres wypowiedzenia obowiązujący dla Pracownika). W wyniku procesu sądowego wytoczonego przez Pracownika doszło do zawarcia ugody sądowej - przed wydaniem orzeczenia sądowego pomiędzy stronami, na mocy której Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz Pracownika kwoty: 6.500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych 00/100) tytułem odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę. W dniu 30 września 2020 r. Spółka, tytułem realizacji ugody, zapłaciła byłemu Pracownikowi kwotę 6.500 zł brutto, po potrąceniu składek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek ZUS, gdyż w ugodzie sądowej została określona kwota 6.500 zł bez określenia czy to jest wartość netto czy też brutto. W tym miejscu Spółka informuje, iż ostatnie wynagrodzenie zasadnicze Pracownika wynosiło 5.830 zł (brutto).

W tej sytuacji istnieje domniemanie, iż kwota ugody - odszkodowania jest kwotą brutto zawierającą wszystkie opłaty i podatki. Wychodząc z tego założenia Spółka jako płatnik dokonała potrącenia z kwoty ugody 6.500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych 00/100) brutto kwot należnego podatku dochodowego i składki ZUS. Pełnomocnik Pracownika wystąpił z żądaniem wypłaty całej kwoty z ugody stanowiącej odszkodowanie tj. kwoty: 6.500 zł bez żadnych potrąceń, w tym podatku dochodowego od osób fizycznych, pod rygorem nadania ugodzie klauzuli wykonalności uznając, iż kwota odszkodowania zawarta w ugodzie jest zwolniona z podatku dochodowego i składek ZUS.

W przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że w zawartej ugodzie sądowej nie wskazano, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę. Świadczenie wskazane we wniosku nie dotyczyło szkody rzeczywistej. Wypłacone świadczenie dotyczyło odszkodowania związanego z rezygnacją przez byłego pracownika z prawa do przywrócenia do pracy oraz przewidywanych, utraconych i spodziewanych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć w sytuacji pozostawania w stosunku pracy. Ponadto Wnioskodawca odpowiadając na pytanie czy wysokość świadczenia wynikała wyłącznie z zawartej ugody, czy też wysokość lub zasady ustalania wskazanego we wniosku świadczenia wynikały wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 i 1043), wyjaśnił, że wysokość świadczenia dla byłego pracownika wynikała jedynie z zawartej ugody sądowej.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.


Czy w kontekście przedstawionego stanu faktycznego i prawnego, stanowisko płatnika w zakresie realizacji obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od odszkodowania przyznanego w ugodzie sądowej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem jest prawidłowe?


Zdaniem Wnioskodawcy, zajęte stanowisko w przedmiocie potrącenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych jest prawidłowe, a to ze względu na treść obowiązujących i przywołanych niżej przepisów.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W art. 10 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca określił katalog źródeł przychodów, wśród których w pkt 1 wymienił: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 (przychód z kapitałów pieniężnych) ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19 (przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych), art. 25b (pojęcie przychodów bez pokrycia), art. 30ca (opodatkowanie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej), art. 30da (podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków) i art. 30f (podatek od dochodów zagranicznej jednostki kontrolowanej), są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za Pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. W tej sytuacji przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym Pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa do m.in. odszkodowań wypłaconych pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.


W ocenie Spółki oraz na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:


  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.


Wskazując na powyższe należy przyjąć, że podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest jego odszkodowawczy charakter. Prawo podatkowe nie zawiera definicji pozytywnej odszkodowania odsyłając je do kodeksu cywilnego. Wskazać należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia szkody, odsyłając do rozwiązań obowiązujących w prawie cywilnym.

Zasady te są w przepisach art. 361 i 363 Kodeksu cywilnego. W związku z tym wypłata odszkodowania jest więc wynikiem powstania szkody, w rozumieniu uszczerbku (zmniejszenia) majątku powódki. W rozpatrywanym przypadku, nie doszło do powstania szkody wynikającej z deliktu, gdyż pracodawca nie dopuścił się względem Pracownika czynu niedozwolonego. Podstawą przyznania świadczenia była ugoda sądowa zawarta co prawda przed sądem bez wskazania winy pracodawcy. W tej sytuacji takie odszkodowanie podlega opodatkowaniu w kontekście przewidywanych, utraconych i spodziewanych korzyści, które to korzyści podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W związku z powyższym, określone w ugodzie świadczenie przyznane przez Pracodawcę na rzecz Pracownika na zaspokojenie roszczeń wynikających z łączącego strony stosunku pracy nie podlega zwolnieniu wynikającemu z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, bowiem wypłacone świadczenie dotyczy korzyści, które Zainteresowana mogłaby osiągnąć, gdyby jej szkody nie wyrządzono.


Ponadto w ocenie wnioskodawcy (płatnika) by skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. konieczne jest spełnienie łącznie trzech przesłanek:


  • po pierwsze, wypłacone świadczenie jest odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,
  • po drugie, wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw,
  • po trzecie, otrzymane odszkodowanie lub zadośćuczynienie nie zostało wyłączone ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g u.p.d.o.f.


W niniejszej sprawie wysokość lub zasady ustalenia odszkodowania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Mianowicie kwestie wysokości odszkodowania regulują przepisy art. 47.1 k.p., zgodnie z którym odszkodowanie, o których mowa w art. 45 K.p. przysługuje Pracownikowi w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Ugoda wskazuje kwotę odszkodowania na 6.500 zł bez wskazania czy jest to kwota wynagrodzenia za miesiąc czy też za inny okres. Wnioskodawca wskazuje, iż ostatnie wynagrodzenie zasadnicze Pracownika wynosiło 5.830 zł brutto.

Kwota ugody nie odpowiada ani kwocie jednomiesięcznego wynagrodzenia ani też wielokrotności tej kwoty. Wskazując na powyższe, nie są spełnione przesłanki do zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych i płatnik słusznie dokonał potrącenia zaliczki na podatek.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w świetle art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Natomiast na podstawie art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a (art. 38 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).


Jednakże, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495), z wyjątkiem:


  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.


Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:


  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.


W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto zauważyć należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, jednakże rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od ich znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, iż aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740) przewiduje dwa zasadnicze rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy (art. 471 K.c. i nast.) oraz deliktową - wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 K.c. i nast.). W konsekwencji na tle Kodeksu cywilnego świadczenie odszkodowawcze jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują generalnie przepisy art. 361 i 363 Kodeksu cywilnego. W świetle powyżej wskazanych uregulowań wypłata odszkodowania jest więc konsekwencją wystąpienia szkody.

Zgodnie natomiast z art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym (tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia – art. 444 § 1 K.c.) sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zdefiniowane w zacytowanym przepisie zadośćuczynienie, to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej w związku z doznaną krzywdą.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy, w sprawach nieuregulowanych przepisami prawa pracy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy, posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 183d, art. 361 § 1, art. 45, art. 56, art. 943 § 3, art. 99, art. 1012 Kodeksu pracy).

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie, w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), przepisy o wypowiadaniu warunków pracy i płacy (art. 45 w zw. z art. 42 § 1 Kodeksu pracy) bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy).

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.


Z treści wniosku wynika, że w dniu 28 listopada 2018 r. Pracownik złożył do Sądu Rejonowego w (...) pozew o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, względnie przywrócenie do pracy, jeżeli w toku postępowania umowa o pracę ulegnie już rozwiązaniu. Podstawą rozwiązania umowy o pracę przez Spółkę z powódką była likwidacja stanowiska specjalisty ds. marketingu, promocji i rozwoju na skutek dokonanych zmian struktury organizacyjnej Spółki, zatwierdzonej następnie przez Radę Nadzorczą Spółki. Zgodnie z dyspozycją art. 30 K.p. strony umowy zawartej na czas nieokreślony mogą ją rozwiązać w drodze oświadczenia złożonego drugiej stronie z zachowaniem okresu wypowiedzenia uzależnionego tylko od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Pracownik otrzymał odprawę związaną z rozwiązanym stosunkiem pracy w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia (okres wypowiedzenia obowiązujący dla Pracownika). W wyniku procesu sądowego wytoczonego przez Pracownika doszło do zawarcia ugody sądowej - przed wydaniem orzeczenia sądowego pomiędzy stronami, na mocy której Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz Pracownika kwoty: 6.500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych 00/100) tytułem odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę. W dniu 30 września 2020 r. Spółka, tytułem realizacji ugody, zapłaciła byłemu Pracownikowi kwotę 6.500 zł brutto, po potrąceniu składek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek ZUS, gdyż w ugodzie sądowej została określona kwota 6.500 zł bez określenia czy to jest wartość netto czy też brutto. W tym miejscu Spółka informuje, iż ostatnie wynagrodzenie zasadnicze Pracownika wynosiło 5.830 zł (brutto).

W tej sytuacji istnieje domniemanie, iż kwota ugody - odszkodowania jest kwotą brutto zawierającą wszystkie opłaty i podatki. Wychodząc z tego założenia Spółka jako płatnik dokonała potrącenia z kwoty ugody 6.500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych 00/100) brutto kwot należnego podatku dochodowego i składki ZUS. Pełnomocnik Pracownika wystąpił z żądaniem wypłaty całej kwoty z ugody stanowiącej odszkodowanie tj. kwoty: 6.500 zł bez żadnych potrąceń, w tym podatku dochodowego od osób fizycznych, pod rygorem nadania ugodzie klauzuli wykonalności uznając, iż kwota odszkodowania zawarta w ugodzie jest zwolniona z podatku dochodowego i składek ZUS.

W przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że w zawartej ugodzie sądowej nie wskazano, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę. Świadczenie wskazane we wniosku nie dotyczyło szkody rzeczywistej. Wypłacone świadczenie dotyczyło odszkodowania związanego z rezygnacją przez byłego pracownika z prawa do przywrócenia do pracy oraz przewidywanych, utraconych i spodziewanych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć w sytuacji pozostawania w stosunku pracy. Ponadto Wnioskodawca odpowiadając na pytanie czy wysokość świadczenia wynikała wyłącznie z zawartej ugody, czy też wysokość lub zasady ustalania wskazanego we wniosku świadczenia wynikały wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 i 1043), wyjaśnił, że wysokość świadczenia dla byłego pracownika wynikała jedynie z zawartej ugody sądowej.


Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy, stwierdzić zatem należy, że do wypłaconego przez Wnioskodawcę świadczenia pieniężnego nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ wysokość lub zasady ustalenia tego świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jak również nie wynikały z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy. Wysokość świadczenia – jak wskazuje sam Wnioskodawca – wynikała jedynie z zawartej ugody. Ponadto z zawartej ugody sądowej nie wynikało, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę. Tymczasem, jak wywiedziono powyżej ustawodawca w sytuacji rozwiązania umowy o pracę przewiduje odszkodowanie wyłącznie w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę.

Do wypłaconego przez Wnioskodawcę odszkodowania nie ma również zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to pomimo, iż zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono bowiem szkody rzeczywistej.

Wobec powyższego, wypłacone przez Wnioskodawcę na podstawie ugody sądowej odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem świadczenie to stanowiło dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w łączącym pracownika z Wnioskodawcą stosunku pracy. Zatem, Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając wskazane we wniosku świadczenie zobowiązany był do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.


Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:


  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.


Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.


Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).


Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).


Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj