Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4015.168.2020.1.BB
z 14 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 listopada 2020 r. (data wpływu – 23 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej:

• w części dotyczącej konieczności przeznaczenia całej kwoty pochodzącej ze sprzedaży mieszkania, którego Wnioskodawca jest właścicielem, na poczet zakupu nowej nieruchomości – jest prawidłowe,
• w części dotyczącej konieczności złożenia pisma do właściwego urzędu skarbowego – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca przez 9 lat opiekował się starszą osobą – w III linii pokrewieństwa. W związku z tym, że opieka została potwierdzona notarialnie i trwała dłużej niż dwa lata, Wnioskodawca został zwolniony z 20% podatku od spadków i darowizn (spadek na podstawie testamentu poświadczonego notarialnie). Masa spadkowa obejmowała mieszkanie o powierzchni 41 m2, znajdujące się w W.

W obecnej sytuacji Wnioskodawca pilnie potrzebuje sprzedać ww. mieszkanie, w którym zamieszkuje krócej niż 5 lat, ze względu na konieczną zmianę miejsca zamieszkania podyktowaną zmianą miejsca pracy.

W związku z tym Wnioskodawca zwrócił się do właściwego dla jego miejsca zamieszkania Urzędu Skarbowego z zapytaniem, czy może sprzedać ww. nieruchomość celem zakupu innej – położonej bliżej miejsca pracy – ze względu na konieczność zmiany miejsca zamieszkania, z zachowaniem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca dowiedział się, że ma taką możliwość, dlatego działając w najlepszej wierze i najlepszym zrozumieniu przepisów podatkowych ma zamiar sprzedać mieszkanie, a wkład całkowity ze sprzedaży planuje przeznaczyć w najbliższym czasie na nową nieruchomość (do kilku miesięcy – zależnie od wydania decyzji kredytowej przez bank).

W związku z tym, że Wnioskodawca potrzebuje nabyć mieszkanie bliżej miejsca pracy i w związku z faktem, że Wnioskodawca nie pochodzi z zamożnej rodziny, chciałby sprzedać mieszkanie rodzicom za cenę niższą niż rynkowa, tj. za 300.000,00 zł, podczas gdy cena rynkowa tego mieszkania wynosi 385.482,00 zł (wyliczenie na podstawie algorytmów ze strony internetowej zajmującej się sprzedażą nieruchomości).

W związku z powyższym opisem Wnioskodawca zwrócił się z prośbą o:

• wydanie interpretacji indywidualnej oraz
• wskazanie czy jego zrozumienie przepisów podatkowych jest zasadne.
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy, jest on zobligowany do:

• przeznaczenia całej kwoty pochodzącej ze sprzedaży mieszkania, którego jest właścicielem, na poczet nowej nieruchomości dla celów mieszkaniowych w terminie do dwóch lat od sprzedaży (czyli kwoty sprzedaży nieruchomości, która będzie wynosić 300.000,00 zł),
• złożenia pisma do Urzędu Skarbowego, właściwego dla miejsca zamieszkania, po nabyciu nowej nieruchomości, z prośbą o podtrzymanie ulgi podatkowej dotyczącej podatku od spadków i darowizn, ze względu na sprzedaż nieruchomości nabytej w drodze spadku (sprzedaż podyktowana zmianą miejsca zamieszkania).
  
  

Ze względu na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2019 r., poz. 1813, ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie, w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości.

Wskazana ulga, zgodnie z ust. 2 pkt 5 powołanego powyżej artykułu, przysługuje osobom, które m.in. spełniają następujący warunek:

• będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
  
  1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
  2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
  
  
  

W art. 16 ust. 7 analizowanej ustawy, ustawodawca wskazał kiedy (w jakich warunkach) zbycie substancji mieszkaniowej (lokalu mieszkalnego) objętego ulgą nie powoduje utraty tej ulgi.

Zgodnie z tym przepisem nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

1. zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych, albo
2. zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym albo wybudowanym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.
   
   

Należy podkreślić, że zachowanie prawa do ulgi mieszkaniowej wymaga spełnienia ściśle warunków w przepisach określonych, w tym zamieszkiwanie w substancji mieszkaniowej w czasie przepisami zakreślonym i nie zbywania jej przez określony czas. W przypadku zbycia nabytej w spadku (tytułem dziedziczenia) nieruchomości mieszkaniowej (lokalu mieszkalnego) zbycie to – przy zachowaniu prawa do ulgi – może nastąpić wyłącznie w sytuacji „uzasadnionej konieczności” zmiany warunków lub miejsca zamieszkania.

Zatem, dla spełnienia omawianej przesłanki ustawowej należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika, która powinna mieć charakter obiektywny i imperatywny. Taka sytuacja występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może dłużej zamieszkiwać w nabytej nieruchomości. Oznacza to, że nie wystarcza dla spełnienia tej przesłanki zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, jest przeznaczenie w całości – w okresie dwóch lat od dnia zbycia – środków uzyskanych ze sprzedaży na jeden ze wskazanych w tym przepisie celów mieszkaniowych oraz aby łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzony był zameldowaniem na pobyt stały i wynosił 5 lat.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca uzyskał w spadku mieszkanie. W związku z tym, że przez 9 lat opiekował się starszą osobą, a opieka została potwierdzona notarialnie i trwała dłużej niż dwa lata, Wnioskodawca został zwolniony z zapłaty podatku od spadków i darowizn na podstawie ulgi wynikającej z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca pilnie potrzebuje sprzedać ww. mieszkanie, w którym zamieszkuje krócej niż 5 lat, ze względu na konieczną zmianę miejsca zamieszkania podyktowaną zmianą miejsca pracy. W związku z tym Wnioskodawca zwrócił się do właściwego dla jego miejsca zamieszkania Urzędu Skarbowego z zapytaniem, czy może sprzedać ww. nieruchomość celem zakupu innej – położonej bliżej miejsca pracy – ze względu na konieczność zmiany miejsca zamieszkania, z zachowaniem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca dowiedział się, że ma taką możliwość, dlatego ma zamiar sprzedać mieszkanie, a wkład całkowity ze sprzedaży planuje przeznaczyć w najbliższym czasie na nową nieruchomość.

Wnioskodawca oczekuje potwierdzenia, że aby utrzymać prawo do ulgi z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zobligowany do przeznaczenia całej kwoty pochodzącej ze sprzedaży mieszkania, którego jest właścicielem, na poczet zakupu nowej nieruchomości w terminie do dwóch lat od sprzedaży.

Przepis art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wskazuje, że środki uzyskane ze zbycia substancji mieszkaniowej objętej ulgą muszą być w całości przeznaczone na jeden z celów wskazanych w art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem przeznaczenie środków chociażby w części na inny cel nie spełnia warunków do zachowania prawa do ulgi. Jeśli jednak Wnioskodawca przeznaczy całą kwotę pochodzącą ze sprzedaży mieszkania, którego jest właścicielem, na poczet zakupu nowej nieruchomości, w terminie do dwóch lat od sprzedaży, to spełni jeden z warunków zachowania prawa do omawianej ulgi.

Należy jednak pamiętać, że przesłanki do zachowania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 7 pkt 2 omawianej ustawy muszą być spełnione łącznie, zatem oprócz kwestii właściwego wydatkowania środków pieniężnych koniecznym jest również spełnienie warunku uzasadnionej konieczności zmiany warunków lub miejsca zamieszkania (co nie jest przedmiotem oceny w niniejszej interpretacji, bowiem w tym zakresie Wnioskodawca pytania nie sformułował, wskazując jedynie w opisie zdarzenia przyszłego, że zgodnie z uzyskaną informacją konieczność zmiany miejsca zamieszkania uprawnia do zachowania ulgi).

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w części sprowadzającej się do twierdzenia, że aby utrzymać prawo do ulgi z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zobligowany do przeznaczenia całej kwoty pochodzącej ze sprzedaży mieszkania, którego jest właścicielem, na poczet zakupu nowej nieruchomości w terminie do dwóch lat od sprzedaży należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowo Wnioskodawca oczekuje potwierdzenia, że aby utrzymać prawo do ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zobligowany do złożenia pisma do Urzędu Skarbowego, właściwego dla miejsca zamieszkania, po nabyciu nowej nieruchomości, z prośbą o podtrzymanie ulgi podatkowej dotyczącej podatku od spadków i darowizn, ze względu na sprzedaż nieruchomości nabytej w drodze spadku.

Tymczasem żaden przepis ustawy o podatku od spadków i darowizn nie nakłada na podatnika takiego obowiązku.

W myśl art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru (formularz SD-3). Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. W ww. zeznaniu podatnik podaje informacje o korzystaniu z ulg podatkowych.

Natomiast w sytuacji gdy podatnik sprzedaje mieszkanie objęte ulgą z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn (i jednocześnie chce zachować prawo do tej ulgi) ustawodawca, w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie przewidział konieczności składania dodatkowego pisma do urzędu skarbowego.

Niemniej warto mieć na uwadze przepisy ustawy Ordynacja podatkowa dotyczące niedopełnienia warunku uprawniającego do ulgi podatkowej.

I tak, w myśl art. 69 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa w razie niedopełnienia przez podatnika warunków uprawniających do skorzystania z uzyskanej ulgi podatkowej, prawo do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe powstaje w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi. Zgodnie z art. 69 § 2 ww. ustawy, termin do wydania decyzji, o której mowa w § 1, wynosi 3 lata od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi podatkowej, a jeżeli podatnik nie zgłosił organowi podatkowemu utraty prawa do ulgi co najmniej na 2 miesiące przed upływem tego terminu – termin do wydania decyzji, o której mowa w § 1, wynosi 5 lat.

W kontekście wyżej przytoczonych przepisów nie jest przeszkodą – mimo, że planowane działania nie spowodują utraty prawa do ulgi – aby Wnioskodawca zgłosił do właściwego urzędu skarbowego informację o zbyciu nieruchomości objętej ulgą mieszkaniową i nabyciu nowej nieruchomości (substancji mieszkaniowej).

Należy jednak podkreślić, że brak jest przepisu, który jednoznacznie wskazywałby na obowiązek takiego zgłoszenia, co oznacza, że na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek informowania organu podatkowego, że nadal spełnia warunki do korzystania z ulgi. Brak takiego obowiązku nie oznacza jednakże, że organ podatkowy w ramach przysługujących mu uprawnień nie będzie weryfikował spełnienia warunków do zachowania prawa do ulgi.

Zatem w tej części nie można potwierdzić stanowiska Wnioskodawcy i należało uznać je za nieprawidłowe.

Końcowo Organ podkreśla, że w myśl art. 14b § 2a ustawy Ordynacja podatkowa przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych.

Zatem rola organu interpretacyjnego sprowadza się do ściśle określonych przepisami Ordynacji podatkowej działań wymienionych w zacytowanym powyżej art. 14b § 1 tej ustawy sprowadzających się do przedstawienia poglądu dotyczącego rozumienia przez wnioskodawcę treści konkretnych przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej.

Organ wydając interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego nie ustanawia więc żadnej normy indywidualnej czy też zasad postępowania.

Dodatkowo należy wskazać, że Organ wydający interpretację jest związany opisem zdarzenia przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Nie jest obowiązany ani uprawniony do prowadzenia postępowania dowodowego w sprawie. Natomiast wszystkie okoliczności sprawy mogą być przedmiotem oceny w postępowaniu podatkowym, do prowadzenia którego upoważniony jest naczelnik właściwego urzędu skarbowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.