Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.391.2020.4.AG
z 13 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 sierpnia 2020 r. (data wpływu 11 sierpnia 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 października 2020 r. (data wpływu 30 października 2020 r.) oraz pismem z dnia 6 listopada 2020 r. (data wpływu 6 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy miała miejsce dostawa towaru bądź wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru, w sytuacji gdy towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu Wnioskodawcy (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz w zakresie anulowania faktur związanych z tymi zdarzeniami (pytanie oznaczone we wniosku nr 6) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 sierpnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy miała miejsce dostawa towaru bądź wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru, w sytuacji gdy towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu Wnioskodawcy (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz w zakresie anulowania faktur związanych z tymi zdarzeniami (pytanie oznaczone we wniosku nr 6).

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 28 października 2020 r. (data wpływu 30 października 2019 r.) oraz pismem z dnia 6 listopada 2020 r. (data wpływy 6 listopada 2020 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością zajmującą się importem i usługami znakowania upominków reklamowych oraz sprzedażą hurtową niewyspecjalizowaną tych upominków (PKD 46.90.Z) na rzecz nabywców w różnych krajach. W ofercie Wnioskodawcy znajdują się różnego rodzaju towary, m.in.: artykuły biurowe, breloki i smycze, akcesoria do jedzenia i picia, przyrządy do pisania, narzędzia, odblaski, sprzęt elektroniczny, torby i parasole, artykuły sportowe oraz materiały promocyjne. Spółka realizuje zamówienia na terenie Polski i zagranicą.

A. Zamówienie złożone za pomocą podszycia się pod spółkę (1).

W dniu 15 kwietnia 2020 r. o godz. 14:31 z A. – pracownikiem Wnioskodawcy skontaktowała się mailowo osoba przedstawiająca się jako (…), Dyrektor Sprzedaży spółki (1) . W mailu wysłanym z adresu (…) zaadresowanym do (…) i przesłanym do wiadomości (…) nadawca wiadomości zaprezentował spółkę (1), przedstawiając ją jako supermarket założony i zarejestrowany dnia (…) pod numerem (…) w rejestrze (…). Nadawca podał także lokalizację siedziby i adres do fakturowania wraz z numerem VAT. Rozmówca poinformował również, że ze względu na znaczący wzrost popytu na konkretne produkty, spółka chciałaby złożyć zamówienie u Zawiadamiającego. Nadawca poprosił o odpowiedź mailową z ofertą, cennikiem b2b oraz ogólnymi warunkami sprzedaży, podając przy tym swoje dane teleadresowe, w tym numery telefonów: (…).

W dniu 16 kwietnia 2020 r. B. (pracownik Wnioskodawcy) utworzyła dla tego klienta konto na stronie służące do składania zamówień drogą elektroniczną i przekazała nadawcy dane do logowania, cenniki z promocją i ogólne warunki współpracy, w których znalazły się m.in. informacje na temat wysokości rabatu, kosztów transportu, zasad płatności, w ramach których trzy pierwsze zamówienia wymagały 100% przedpłaty, a kolejne zamówienia miały być objęte 14- lub 21-dniowym terminem płatności ceny wskazanej na fakturze VAT, a także warunki zakupu próbek. Dnia 20 kwietnia 2020 r. o godz. 15:57 w imieniu (1) złożone zostało zamówienie poprzez stronę internetową za pomocą utworzonego w systemie konta i loginu. W skład zamówienia wchodziły następujące towary: (…). Zamówienie łącznie opiewało na kwotę 101 246,55 €.

Dnia 21 kwietnia 2020 r. o godz. 10:17 z maila (…) Zawiadamiający wysłał na adres (…) wiadomość email potwierdzającą złożenie zamówienia oraz fakturę proforma wraz z informacją o warunkach płatności, tj. przedpłacie w wymiarze 100%, czasie dostawy oraz przewozie. W mailu z dnia 21 kwietnia godz. 10:40 M. otrzymała wiadomość z adresu (…) z załączonymi dokumentami finansowymi spółki, wyciągiem z rejestru przedsiębiorców oraz danymi bankowymi. Zamawiający podziękował za udzielony rabat i poinformował, że (1) akceptuje zamówienie, przy czym nadawca zaznaczył, że (1) współpracuje ze wszystkimi dostawcami na warunkach uwzględniających 30-dniowy odroczony termin płatności. Rozmówca oświadczył, że w drodze wyjątku odbiorca zdecydował o zaakceptowaniu obowiązku płatności po 14 dniach przelewem lub poleceniem zapłaty. Zastrzegł przy tym, że zgoda ta pozostanie w mocy wyłącznie w zamian za otrzymanie wyższego rabatu oraz pod warunkiem uzyskania przez Wnioskodawcę zgody ubezpieczyciela na udzielenie limitu kredytowego w odniesieniu do (1).

W mailu z dnia 21 kwietnia 2020 r., godz. 13:36 B. poinformowała zamawiającego, że odroczenie płatności za pierwsze trzy zamówienia jest niemożliwe a 100% przedpłaty jest wymagane także przez ubezpieczyciela – (…), oferującego Zawiadamiającemu limity kredytowe. Co więcej, zaznaczono że stan epidemii COVID-19 skutkuje także zwiększonym stopniem ostrożności przy podejmowaniu decyzji biznesowych. Jednocześnie B. zastrzegła, że stanowisko Wnioskodawcy nie jest spowodowane nieufnością wobec zamawiającego, który w ocenie Wnioskodawcy cieszy się wysoką renomą.

Wówczas, dnia 21 kwietnia 2020 r., godz. 14:52, nastąpił pierwszy kontakt z numeru telefonu (…). Połączenie zostało przerwane, dlatego B. o godz. 14:54 oddzwoniła na ten numer ze swojego telefonu służbowego o numerze (…). Rozmówca przekazał B., że w razie odmowy akceptacji warunków zwróci się do konkurencji, ponownie podkreślił zainteresowanie ofertą, jednocześnie kategorycznie wykluczając możliwość przedpłaty.

Zapowiedział płatność dopiero po otrzymaniu towaru.

Następnie, o godz. 15:02 B. wysłała do rozmówcy wiadomość email, informując, że zwróci się do niego ponownie, już po podjęciu decyzji przez kierownictwo Wnioskodawcy co do żądanych przez (1) warunków płatności. W mailu z dnia 22 kwietnia 2020 r., godz. 16:05, B. poinformowała, że dokumenty odbiorcy są sprawdzane przez ubezpieczyciela i jest wysoce prawdopodobne, że po pozytywnym wyniku kontroli i udzieleniu limitu kredytowego, zamówienie będzie mogło zostać zrealizowane.

W dniu 23 kwietnia 2020 r. w mailu z godz. 9:40, B. poinformowała o akceptacji ubezpieczyciela i kierownictwa Wnioskodawcy dla płatności w terminie 14 dni na podstawie wystawionej faktury VAT. W odpowiedzi z dnia 23 kwietnia 2020 r., godz. 10:45, zamawiający potwierdził odbiór maila, poprosił także o informację o dacie wysłania towarów. B. w wiadomości z godz. 13:32 poinformowała, że dostawa nastąpi w terminie 5-6 dni, a przewóz wykona na paletach przewoźnik pod firmą (…) po otrzymaniu potwierdzenia zamówienia dokonanego przez Wnioskodawcę. W mailu z dnia 23 kwietnia 2020 r., godz. 14:53, zamawiający potwierdził zamówienie i nadanie mu wewnętrznego numer referencyjnego: (…). Po następnej wymianie maili, w wiadomości z dnia 24 kwietnia 2020 r., godz. 11:48, nadawca odesłał skan zamówienia z pieczęcią firmową oraz prośbą o informację wyprzedzającą nadejście przesyłki o co najmniej 24 godziny. Wiadomość email zawierającą powyższe potwierdzenie wysłała osoba przedstawiająca się jako C. – Dyrektor Sprzedaży (…), przy czym wiadomość nadano jak dotychczas z adresu (…).

W odpowiedzi B. poinformowała, że przewóz zostanie nadany dnia 28 kwietnia 2020 r. i powinien dotrzeć w dniach 1-4 maja na adres: (1), do wiadomości Pana D., (…). W mailu z dnia 24 kwietnia 2020 r. godz. 14:13 nadawca wiadomości, ponownie podpisując się jako D., podziękował i poprosił o szczegółowe informacje na temat wysyłki. Dnia 27 kwietnia 2020 r. o godz. 10:30 do B. wysłana została wiadomość z adresu (…) z informacją o zmianie adresu dostawy na: (…). Podane zostały także dane osoby odpowiedzialnej za logistykę po stronie odbiorcy: (…). Nadawca poinstruował rozmówczynię na temat godzin otwarcia swojego magazynu (8:00-13:00 i 14:00-17:30) oraz polecił, aby kierowca skontaktował się z kierownikiem ds. logistyki zamawiającego przynajmniej godzinę przed dostawą ze względu na sytuację związaną z COVID-19. B. odpisała dnia 27 kwietnia 2020 r. o godz. 11:54, że dostawa planowana jest na dzień 12 maja 2020 r. oraz podała dane wysyłki, m.in. ilość palet: 4, waga: 2268 kg. Odległy termin dostawy B. usprawiedliwiła świętami Majowymi, okresem świątecznym we Francji oraz rzadkimi przewozami w tym okresie. Warunki dostawy zostały potwierdzone w mailu z dnia 27 kwietnia 2020 r., godz. 13:33. W następnej wiadomości B. wysłała fakturę o numerze 1 do zamówienia (…). Osobne emaile z załączoną fakturą VAT i danymi wysyłki, w tym o jej numerze śledzenia: (…) B. wysłała dnia 29 kwietnia 2020 r. na adres (…), adresując wiadomość do przedstawionego we wcześniejszej korespondencji J. (o godz. 14:38) i działu księgowego (o godz. 14:23) oraz na adres (…) (o godz. 14:40).

W dniu 7 maja 2020 r. z adresu (…) przesłano informację o odbiorze zamówienia w miejscu dostawy dokonanym w dniu 6 maja 2020 r. i zapowiedziano złożenie kolejnego zamówienia, tym razem na środki ochrony osobistej. Nadawca maila zapowiedział w treści wiadomości kontakt telefoniczny w tej sprawie. O godz. 11:45 zamawiający zadzwonił do B. z numeru (…), aby przedyskutować sprawę. W rozmowie B. wyjaśniła, że uzależnienie realizacji kolejnego zamówienia od uprzedniej płatności jest ostateczną decyzją Wnioskodawcy. Dnia 7 maja 2020 r. o godz. 12:41 przez konto (1) w systemie internetowym składania zamówień złożono kolejne zamówienie, które zostało potwierdzone przez zainteresowanego w wiadomości z godz. 13:07. W treści komunikatu podano numer referencyjny klienta do tego zamówienia: (…), odpowiadający numerowi (…).

Nadawca zaakcentował pilną potrzebę realizacji zamówienia i w związku z tym poprosił o zwiększenie limitu kredytowego oraz umożliwienie zapłaty za tę i poprzednią dostawę w terminie płatności przypadającym dla pierwszej dostawy dokonanej dnia 6 maja 2020 r.

W dniu 11 maja 2020 r. o godz. 9:39 B. wysłała odpowiedź na adres (…). Do wiadomości załączyła formularz zamówienia (…) w celu uzyskania potwierdzenia od zamawiającego oraz fakturę proforma. Poinformowała także, że aby uruchomić kolejną dostawę klient musi opłacić pierwsze zamówienie lub dokonać całkowitej przedpłaty 100% ceny zakupu kolejnego zamówienia. B. przypomniała także o upływającym w dniu 11 maja 2020 r. terminie płatności pierwszej faktury, której opłacenie stanowić miało warunek wysłania kolejnego transportu. W tej sytuacji rozmówca zdecydował o anulowaniu drugiego zamówienia, przy czym został poproszony o przesłanie anulacji drogą mailową. Oficjalna wiadomość w tej sprawie dotarła do B. dnia 11 maja 2020 r. o godz. 10:51 z adresu (…) z adnotacją, że anulacja nastąpi wyłącznie, jeżeli Wnioskodawca nie zmieni decyzji w przedmiocie warunków realizacji drugiego zamówienia. Ostatni kontakt telefoniczny ze strony osoby przedstawiającej się jako D. nastąpił dnia 11 maja 2020 r. o godz. 10:33. Osoba ta zapowiadała zapłatę, która jednak nie została dokonana. B. w dniach 20, 25 i 26 maja 2020 r. wysyłała maile z upomnieniami na wszystkie adresy ujawnione w toku korespondencji. Wiadomości pozostały bez odpowiedzi. W dniu 27 maja 2020 r. o godz. 13:39 B. nawiązała kontakt telefoniczny z osobą przedstawioną jako J. (pod numerem telefonu: (…)). Rozmówca potwierdził, że nazywa się J. i pracuje w spółce (1), po czym natychmiast rozłączył się i zaprzestał odbierania kolejnych połączeń od B. Do dnia dzisiejszego zapłata za zrealizowane zamówienie nie została dokonana.

B. Zamówienie złożone za pomocą podszycia się pod spółkę (2).

W dniu 6 maja 2020 r. z adresu email (…) na adres Dyrektora ds. Sprzedaży Zamawiającego A. (…) dotarta wiadomość mailowa od osoby, przedstawiająca się jako A. – Manager (…), która oświadczyła, że (…) jest sprzedawcą detalicznym produktów IT w (…) oferującym pełen zakres produktów IT, komponentów, urządzeń peryferyjnych, PC, notebooków, serwerów, gier i rozwiązań sieciowych od ponad 50 liderów wśród producentów sprzętu na całym świecie. Osoba ta zaproponowała współpracę w ramach elektronicznej platformy składania zamówień.

Jeszcze tego samego dnia, tj. 6 maja 2020 r. koordynator eksportu u Zawiadamiającego, Ł. poinformował o rejestracji (…) w elektronicznym systemie składania zamówień i o możliwości kontaktu w języku niemieckim. W toku dalszej korespondencji rozmówca zaczął wykazywać zainteresowanie poszczególnymi towarami z oferty Wnioskodawcy, tj. flashdrive´ami USB oraz powerbankami, zaznaczając przy tym, że zamawiającego interesuje 30-dniowy termin płatności.

Ł. przedstawił wymagania, które należało spełnić, by uzyskać odroczoną płatność, oświadczając przy okazji, że w momencie prowadzenia korespondencji może zaproponować jedynie przedpłatę.

Osoba korespondująca z Ł. nalegała na wystawienie faktury z 21-dniowym terminem płatności w miejsce przedpłaty, argumentując to pilną potrzebą realizacji zamówienia złożonego przez odbiorcę końcowego w (…). Jednocześnie osoba ta zaproponowała przesłanie dokumentu rejestrowego pozwalającego na ocenę ryzyka gospodarczego współpracy w celu otwarcia przez ubezpieczyciela Wnioskodawcy limitu kredytowego dedykowanego dla (…) (email z dnia 6 maja 2020 r., godz. 15:20).

Ł. zakończył ten wątek rozmowy, zapowiadając, że skonsultuje zaproponowany model płatności z przełożonymi. Następnego dnia 7 maja 2020 r. o godzinie 23:37 w Internetowym systemie składania zamówień Wnioskodawcy zostało złożone zamówienie o numerze (…). Wnioskodawca potwierdził otrzymane zamówienie. W skład zamówienia wchodziły następujące produkty: (…). Łączna wartość zamówienia wyniosła 88 385,00 €. Ł. potwierdził mailowo otrzymanie zamówienia, zaś w kolejnych mailach osoba kontaktująca się z adresu (…) nalegała na jak najszybsze potwierdzenie limitu kredytowego, tłumacząc pośpiech koniecznością pilnej realizacji zamówienia dla swojego klienta (maile w dniach 7-11 maja 2020 r.).

W dniu 11 maja 2020 r. Towarzystwo (…) pozytywnie rozpatrzyło wniosek Wnioskodawcy o przyznanie limitu kredytowego dla dostaw na rzecz odbiorcy (…). Przyznany limit wynosił 500.000 zł. W mailu z dnia 12 maja 2020 r. godz. 12:25 osoba kontaktująca się z adresu (…) podziękowała za uzyskanie pozytywnej decyzji kredytowej i poinstruowała, by po wysyłce Wnioskodawca przesłał listę załadunkową list przewozowy i kopię faktury, wyrażając nadzieję, że jeszcze tego samego dnia nastąpi wysyłka towaru, (email z dnia 12 maja 2020 r. godz. 12:25).

Faktura VAT o numerze 2 została przez Wnioskodawcę wystawiona w dniu 12 maja 2020 r. dla klienta o numerze NIP (…) na kwotę 88.385 € brutto.

W kolejnych mailach z dni 12-14 maja 2020 r. Zamawiający pytał o firmę zamówionego przewoźnika, numer śledzenia przesyłki, listę załadunkową liczbę palet. W odpowiedzi Ł. podał, że ostateczna liczba palet wyniosła 14, a w dniu 14 maja 2020 r. w mailu z godz. 12:15 potwierdził, że zamówienie zostało wysłane, podając jednocześnie dane kierowcy: J., numer rejestracyjny (…). W mailu z godz. 12:33 Ł. poinformował, że dostawa jest dedykowana i dlatego niemożliwe jest ustalenie numeru śledzenia. Zapowiedział przy okazji, że transport powinien dotrzeć w poniedziałek, a w razie wielu pytań do kierowcy Wnioskodawcy może je zadawać w imieniu zamawiającego. W dalszej kolejności, tj. w mailu z dnia 14 maja 2020 r. godz. 13:46 Ł. podał informację, że za przewóz odpowiada (…) Sp. z o. o., a nie (…), który nie podjął się tak pilnego transportu. Ł. podał także aktualne numery rejestracyjne pojazdu: (…) i zapowiedział dostanie reszty danych nowego kierowcy następnego dnia. Zamawiający w dalszym ciągu nalegał na dosłanie listy załadunkowej, potwierdzenie liczby palet i przesłanie listu przewozowego. Ł. w mailu z dnia 14 maja 2020 r. godz. 14:23 podał, że kierowcą realizującym przewóz jest M., podał także ostateczne numery tablic rejestracyjnych pojazdu: (…). Pytany w kolejnym mailu przez zamawiającego Ł. uściślił, że towar został odebrany z magazynu wnioskodawcy przez J., ale kierowcą w ramach przewozu jest M. W dniu 15 maja 2020 r. rozmówcy ustalili, że wyładunek nastąpi z boku kontenera, a nie z tyłu oraz, że wyładunek ma nastąpić przed godz. 12:00 zgodnie z żądaniem zamawiającego (maile z 15 maja 2020 r.). Wystawiony został także list przewozowy wskazujący: miejsce przeznaczenia dostawy – (…).

W dniu 18 maja 2020 r. o godz. 12:51 zamawiający poinformował, że towary zostały dostarczone i podziękował za wsparcie. Ponieważ nie upłynął jeszcze termin zapłaty wskazany na pierwszej fakturze, Ł. podziękował za współpracę i wyraził nadzieję, że zamawiający będzie zainteresowany dostawami także w przyszłości. Zamawiający zapowiedział zapotrzebowanie na dalszy asortyment, tj. smartphoney, USB flash drive oraz słuchawki. Zamawiający zapowiedział w jednej z ostatnich wiadomości z dnia 18 maja 2020 r., że zostanie złożone kolejne zamówienie na następujące towary: (…).

W odpowiedzi na mailowe zamówienie Ł. odpowiedział, że dokonanie rezerwacji na te towary będzie możliwe po dokonaniu zapłaty za pierwszą fakturę. Dnia 27 maja 2020 r. Ł. ponowił mailowo to zastrzeżenie. W odpowiedzi na nie z adresu (…) wysłana została ostatnia wiadomość, w której nadawca zapowiedział, że ustali, kiedy pierwsza faktura będzie mogła zostać opłacona (email z dnia 27 maja 2020 r. godz. 12:57).

Po wykonaniu transportu Wnioskodawca otrzymał za pośrednictwem przewoźnika podpisany przez odbiorcę list przewozowy. Pomimo dostarczenia towaru bez zastrzeżeń ze strony odbiorcy, termin zapłaty wskazany na fakturze VAT upłynął bezskutecznie. Do dnia złożenia niniejszego zawiadomienia zapłata za dostarczony towar nie została uiszczona. W okresie składania i koordynacji zamówienia zamawiający kontaktował się z Ł. z numeru telefonu komórkowego: (…). Z uwagi na brak kontaktu ze strony zamawiającego w sprawie zapłaty za towar, Wnioskodawca skontaktował się z zamawiającym (…) bezpośrednio. Przedstawiciela spółki zaprzeczył, by przedmiotowe zamówienie było składane. Po powzięciu podejrzenia popełnienia przestępstwa, Zawiadamiający dokonał zgłoszenia przedmiotowego faktu i okoliczności na stronie internetowej (…) jako stronie dedykowanej zgłoszeniom podejrzeń popełnienia przestępstwa znanego jako (…) na terenie (…). W odpowiedzi na zgłoszenie jednostka policji (…) znana pod nazwą (…) zapewniła, że sprawą zajmą się eksperci, którzy wesprą organy ścigania i przedstawią posiadane informacje w celu ujęcia sprawców.

C. Zamówienie złożone w imieniu (C).

W dniu 11 maja 2020 r. o godz. 11:44 z Zawiadamiającym skontaktowała się osoba przedstawiająca się jako P., dyrektor handlowy (…). W mailu zapoznawczym nadawca niepoprawną polszczyzną krótko przedstawił spółkę i wyraził zainteresowanie produktami: Pamięci USB; U-disc; Power bank. Nadawca podał także link do strony internetowej zamawiającego (…). Podobnie jak to miało miejsce we wcześniejszych przypadkach omówionych w niniejszym zawiadomieniu, zainteresowany zarekomendował Wnioskodawca otwarcie u ubezpieczyciela linii kredytowej dla płatności w terminie 30-dniowym, zaproponował również przesłanie dokumentu rejestrowego do zweryfikowania przez ubezpieczyciela.

Koordynator eksportu wnioskodawcy, A. odpowiedziała na tę wiadomość w dniu 11 maja o godz. 12:28 z pytaniem o szczegóły dotyczące spółki zamawiającej i ofertą rejestracji w systemie elektronicznego składania zamówień. Klient wyraził zadowolenie z oferty współpracy przedstawionej przez Wnioskodawcę, zaznaczając przy tym, że zarządza 19 markami (…) i wyraził, by Zawiadamiający został partnerem (…). W tym przypadku schemat działania pozostawał podobny do pozostałych transakcji: zamawiający nalegał na limit kredytowy i 30-dniowy termin płatności oraz założenie konta w systemie e-zamówień. W tej samej wiadomości załączył dokumenty rejestrowe spółki.

W mailu z godz. 16:32 użytkownik adresu (…) potwierdził zainteresowanie poszczególnymi produktami z działu elektronicznego Wnioskodawcy, tj. pamięcią USB, U-disc’iem, powerbankami, słuchawkami bezprzewodowymi (…). Jednocześnie nadawca spytał o dostępność kart pamięci i kart micro SD oraz zapytany o źródło wiedzy o Wnioskodawcy wskazał adresy wyszukiwarek: (…). W mailu z 12 maja 2020 r. godz. 10:12 A. przedstawiła krótką wizytówkę Wnioskodawcy, zasady współpracy przy pierwszych i kolejnych zamówieniach oraz podała dane dostępowe do konta w systemie składania e-zamówień.

W dniu 14 maja 2020 r. w mailu z godz. 11:30 A. poinformowała klienta, że ubezpieczyciel zweryfikował pozytywnie dane rejestrowe spółki i udzielił limitu kredytowego wynoszącego 45.000 €. W odpowiedzi z godz. 17:44 nadawca umieścił numer referencyjny formularza zamówienia (…) i poinformował o zmianie ofert zakupu (…) i, aby zmieścić je w granicach udzielonego limitu kredytowego. W odpowiedzi na tę wiadomość, A. podziękowała za zamówienie, odesłała do danych w systemie dotyczących zamówienia i dostawy oraz zapowiedziała, że transport zostanie nadany w poniedziałek 18 maja 2020 r. Zamawiający odesłał ostemplowany formularz zamówienia i poprosił o podanie z wyprzedzeniem dokładnej informacji o wysłaniu towaru i czasie dostawy. Jednocześnie zamawiający wyraził zadowolenie ze sprawności współpracy z Wnioskodawcą i z realizacji zamówienia, (mail z dnia 15 maja 2020 r., godz. 10:52).

W dniu 18 maja 2020 r. A. wskazała w mailu z godz. 10:12, że przewóz zostanie zrealizowany przez przewoźnika (…) i że dostawa nastąpi w dniu 27 maja 2020 r. W odpowiedzi klient podziękował za informacje, potwierdził otrzymanie faktury numer 3, 4 oraz dopytał o liczbę palet, zdjęcie nośników USB w opakowaniach a także poprosił o przesłanie dowodu dostawy wraz z numerem śledzenia przesyłki (18 maja 2020 r., godz. 10:33). W odpowiedzi A. przesłała dowód wysyłki na adres: (…). W dalszej kolejności A. otrzymała zdjęcia wskazanych towarów, za co nadawca podziękował w mailu z dnia 18 maja 2020 r. z godz. 12:28.

Następnie nastąpiła kilkudniowa przerwa w korespondencji. W dniu 27 maja 2020 r., czyli w dniu, na który awizowano dostawę, zamawiający poinformował, że transport nie nadszedł. W odpowiedzi A. przeprosiła i wyjaśniła, że transport nastąpi 28 maja 2020 r. Tego dnia w godzinach rannych zatelefonowano do A. z nieznanego numeru telefonu w sprawie dostawy, zaś o godz. 10:35 zamawiający poinformował A. drogą mailową, iż dowiedział się od przewoźnika, że dostawa została anulowana, prosząc o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji. W odpowiedzi udzielonej mailowo 28 maja 2020 r. o godz. 11:34 A. oznajmiła zamawiającemu, że zgodnie ze stanowiskiem ubezpieczyciela dla wysłania transportu wymagana jest przedpłata. Po tej wymianie wiadomości kontakt ze strony zamawiającego nie został ponowiony.

Po opisanym zdarzeniu Wnioskodawca zwrócił się do spółki C z prośbą o potwierdzenie autentyczności złożonego zamówienia. Spółka C kategorycznie zaprzeczyła, by takie zamówienie było przez nią składane.

Należy przy tym dodać, że towary z faktury 3 zostały zawrócone do Wnioskodawcy, gdy Podatnik powziął wątpliwości co do wiarygodności transakcji.

D. Zamówienie złożone przy pomocy podszycia się pod spółkę D.

W dniu 6 maja 2020 r. o godz. 18:44 A. otrzymał wiadomość email z adresu (…), która sugerowała, że kontaktuje się z niego osoba o nazwisku (…), która przedstawiła się jako Dyrektor Zakupów i Sprzedaży spółki (…) należącej do francuskiej grupy (…). Nadawca już w pierwszej wiadomości wyraził nadzieję na współpracę, dodając, że nabywca działa na warunkach odroczonej 30-dniowej płatności i w celu umożliwienia zastosowania tego rozwiązania poprosił o przesłanie wzoru formularza udostępnianego przez ubezpieczyciela, aby uzyskać udzielenie limitu kredytowego na dostawy dla tego odbiorcy.

Zamawiającemu odpowiedziała A. w mailu z dnia 7 maja 2020 r. z godz. 10:34, w którym zwróciła się o podanie dokładnych danych zamawiającego celem założenia konta w systemie e-zamówień Wnioskodawcy. W odpowiedzi nadawca komunikatu podał w mailu z godz. 10:59, że spółka jest zainteresowana nabyciem powerbanków oraz innymi gadżetami. Podobnie jak w przypadkach pozostałych nabywców, już na wstępnym etapie wymiany korespondencji pytający zaznaczył, że jego spółka chciałaby skorzystać z linii kredytowej pozwalającej na otrzymanie faktury VAT z 30-dniowym terminem płatności. Pytający podał swoje dane: (…) oraz dane rzekomo reprezentowanej spółki: (…)

Zgodnie z przyjętymi u Wnioskodawcy standardami A. zapowiedziała w kolejnej wiadomości, że aby skorzystać z mechanizmu odroczonej płatności musi skonsultować otwarcie limitu kredytowego z ubezpieczycielem (mail z dnia 7 maja 2020 r., godz. 11:30). Podobnie jak miało to miejsce w przypadku niezrealizowanego zamówienia na rzecz osób podszywających się pod C, A. w późniejszej korespondencji przedstawiła profil działalności Wnioskodawcy oraz spytała o źródło wiedzy zamawiającego na temat spółki. Schemat kontaktu okazał się podobny jak w pozostałych przypadkach, tj. nadawca korespondencji silnie akcentował potrzebę odroczonej płatności (email z dnia 12 maja godz. 13:15 oraz 14:23).

W mailu z dnia 12 maja 2020 r. godz. 15:40 osoba pisząca z adresu (…), nawiązując do rozmowy telefonicznej, przedstawiła zapytanie ofertowe na następujące towary: (…). Cechą charakterystyczną wysyłanych wiadomości były ponaglenia i gorączkowe próby jak najszybszego uzyskania potwierdzenia, że ubezpieczyciel zaakceptował otwarcie limitu kredytowego dla zainteresowanej spółki (maile z 14 maja 2020 r.). Limit ten został przyznany przez ubezpieczyciela w wysokości 100.000 € (email od A. z dnia 15 maja 2020 r., godz. 12:30).

W efekcie w systemie e-zamówień zostało złożone zamówienie o numerze (…), w skład którego weszło 40 rodzajów produktów o łącznej wartości 92 717,85 € netto. Zamawiający podał następujący adres dostawy: (…). W mailu z dnia 18 maja 2020 r. z godz. 9:18 zamawiający zwrócił uwagę, że adres do faktury różni się od adresu dostawy, ponieważ klient chciałby, aby dostawa dotarła bezpośrednio do magazynu. Podane zostały także dane kontaktowe kierownika magazynu: Mr. (…) oraz jego numer telefonu: (…) i godziny otwarcia: 9:00-14:30. W mailu z godz. 17:07 zamawiający odesłał podpisaną i zatwierdzoną fakturę VAT.

Kolejno, w wiadomości z dnia 20 maja 2020 r., z godz. 09:51 A. podała numer rejestracyjny i nazwisko kierowcy odpowiedzialnego za przewóz: (…) Ł. W dalszej korespondencji znalazła się informacja o liczbie palet, tonażu ładunku i godzinach dostawy (9 palet o łącznej wadze ładunku 2261 kg dostarczone między 9 a 14:30). Zamawiający potwierdził odbiór przesyłki w mailu z dnia 26 maja 2020 r. wysłanym o godz. 16:18. Już w mailu wysłanym o godz. 16:40 zamawiający wyraził zainteresowanie kolejnymi towarami Zawiadamiającego. Po odpowiedzi od A., nadawca wiadomości zamilkł. Zamawiający kontaktował się telefonicznie dzwoniąc z numeru (…) w dniach 11-18 maja 2020 r. Do dnia dzisiejszego zapłata za towar nie została uiszczona. Zdarzenie zostało zgłoszone przez Wnioskodawcę na stronie (…).

Po opisanym zdarzeniu w dniu 27 maja 2020 r. Wnioskodawca zwrócił się do spółki D z prośbą o potwierdzenie autentyczności złożonego zamówienia. Spółka D kategorycznie zaprzeczyła, by takie zamówienie było przez nią składane. Nadto, sekretarka spółki oświadczyła, że cztery lata wcześniej spółka zgłosiła właściwym organom „kradzież tożsamości”, przy czym zaznaczyła, że oszustwa gospodarcze popełniane przy pomocy podszycia się pod spółkę dzięki skradzionym danym nadal są popełniane.

E. Zamówienie złożone przy pomocy podszycia się pod spółkę E.

W dniu 19 maja 2020 r. o godz. 12;33 do M. zwrócił się nadawca wiadomości z adresu (…) przedstawiający się jako P. – Dyrektor Finansowy i Sprzedaży w spółce (…) – z zapytaniem ofertowym dotyczącym zakupu plecaków i słuchawek oraz prośbą o założenie konta w systemie e-zamówień prowadzonym przez Wnioskodawcę. Nadawca wiadomości podał szereg linków do oficjalnych stron spółki oraz jej dane adresowe. Wnioskodawca odpowiedział na prośbę w mailu z dnia 19 maja 2020 r., godz. 14:23, zapowiadając utworzenie konta w systemie dla nowego klienta. Podobnie jak w pozostałych przypadkach, pytający zwrócił się niezwłocznie z mailową prośbą o otwarcie limitu kredytowego w celu nawiązania długotrwałej współpracy.

Nadawca sprawiał wrażenie, iż polega na rzetelnej ocenie ubezpieczyciela, informując, że spółka złoży zamówienie w oparciu o wysokość przyznanego limitu, wskazując jednocześnie, że pożądanym pułapem będzie kwota 45.000 € oraz 30-dniowy termin płatności.

Podkreślenia wymaga po raz kolejny szybkość wymiany korespondencji ze strony zamawiającego, który niezwłocznie przesłał wymagane do wyceny ubezpieczyciela sprawozdania finansowe klienta za ostatnie 3 lata (prośba Wnioskodawcy z 20 maja 2020 r. godz. 14:44, odpowiedź jeszcze tego samego dnia o godz.15:10). Nadawca wyraźnie nalegał na bezzwłoczny kontakt ze strony Wnioskodawcy. Dnia 25 maja 2020 r. o godz. 12:34 M. poinformowała klienta o przyznaniu kredytu w kwocie 200.000 złotych i zaproponowała 14-dniowy termin płatności. Rozmówca zaakceptował propozycję w mailu z godz. 13:22, zapowiadając zgłoszenie konkretnego zapotrzebowania na towary. Już o godz. 16:10 zainteresowany przesłał formularz zamówienia o numerze (…). Należy wskazać, że na pytanie M. dotyczące okoliczności, w jakich spółka E dowiedziała się o działalności Zawiadamiającego, nadawca wiadomości podał te same linki do dwóch wyszukiwarek (…) oraz (…), które podał rzekomy reprezentant (…). Przy okazji, nowy klient zaakceptował wysłanie transportu w dniu 28 maja 2020 roku.

Podobnie jak miało to miejsce przy innych zamówieniach, nadawca wiadomości odesłał podpisaną i opatrzoną pieczątką firmową fakturę proforma oraz potwierdzony formularz zamówienia: (…). Po dokonaniu pozostałych ustaleń dotyczących zamówienia w formie wymiany maili, M. poinformowała rozmówcę w dniu 27 maja 2020 r. o godz. 12:03, że ubezpieczyciel (…) zastrzegł, iż to zamówienie może być zrealizowane wyłącznie w zamian za całkowitą przedpłatę. W odpowiedzi na tę informację, zamawiający w mailu z godz. 12:24 wysłał do wnioskodawcy anulację zamówienia. Po dniu 27 maja 2020 r. kontakt z zainteresowanym podmiotem ustał. Po opisanym zdarzeniu Wnioskodawca zwrócił się do E z prośbą o potwierdzenie autentyczności złożonego zamówienia. Spółka E kategorycznie zaprzeczyła, by takie zamówienie było przez nią składane.

Towar z faktury 5 dla E nie opuścił magazynu Wnioskodawcy.

Pragnąc dochować staranności podatki VAT i CIT zostały odprowadzone od faktur dokumentujących sytuacje, w których towar został nadany transportem na wskazany przez zamawiającego adres, a następnie wyjechał z i nie wrócił do Wnioskodawcy.

W piśmie z dnia 28 października 2020 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Zainteresowany udzieliła następujących odpowiedzi na zadane przez tut. Organ pytania o treści:

• Pytanie DKIS nr 1:
  Czy w przypadku transakcji dotyczących sytuacji, gdzie towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu podatnika, Wnioskodawca przeniósł prawo do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podmiotu zamawiającego? Proszę o udzielenie informacji w odniesieniu do każdej z ww. transakcji.
  Odpowiedź:
  We wszystkich transakcjach nie doszło do przeniesienia do prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podmiotów zamawiających.
• Pytanie DKIS nr 2:
  Czy opisane we wniosku sytuacje są przedmiotem postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez organy ścigania, a w związku z tym czy postępowanie to zostało zakończone i Wnioskodawca dysponuje dokumentem kończącym postępowanie (jeżeli tak, to jaki jest wynik sprawy)?
  Odpowiedź:
  Wszystkie opisane we wniosku sytuacje są przedmiotem postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w formie śledztwa wszczętego postanowieniem wydanym w dniu (…) 2020 r. Postępowanie dotyczy czynu polegającego na doprowadzeniu Wnioskodawcy do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości, tj. czynu z art. 286 § 1 kodeksu karnego (dalej:k.k.) w zw. z art. 294 § 1 k.k. Postępowanie to nie zostało zakończone i Wnioskodawca nie dysponuje dokumentem kończącym postępowanie.
  
  

W uzupełnieniu wniosku z dnia 6 listopada 2020 r. Wnioskodawca wskazał, że faktury: 5 i 3 są fakturami VAT. Jednocześnie nie są one duplikatami faktur. FV 5 została wysłana automatycznie z programu komputerowego (…) w dniu 27 maja 2020 r. o godz. 10.09 na adres e-mail (…) FV 3 została wysłana automatycznie z programu komputerowego (…) w dniu 18 maja 2020 r. o godz. 09.47 na adres e-mail (…). Należy przy tym zaznaczyć, że obydwa adresy mailowe były mailami fałszywymi i wg wiedzy Wnioskodawcy i wskazane wyżej faktury nie dotarły do odbiorców wskazanych na fakturze (tj. podmiotów C i E).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania w zakresie podatku od towarów i usług.

1. Czy w przypadku dwóch sytuacji, gdzie towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu podatnika należy uznać, że nie miała miejsce dostawa towaru, oraz że nie miała miejsca WDT (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)?
2. Jeśli odpowiedź na pytanie drugie jest twierdząca, to czy Wnioskodawca może anulować faktury związane z tymi zdarzeniami (pytanie oznaczone we wniosku nr 6)?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 2, nie miała miejsca dostawa towarów, a tym bardziej WDT. Wynika to z literalnego brzmienia art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, który wskazuje, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W tym przypadku do takiego przeniesienia nie doszło, ponieważ Wnioskodawca przez cały czas posiadał prawo do rozporządzania rzeczą; w pierwszym przypadku towar zawrócono, a w drugim przypadku w ogóle nie wyjechał z magazynu. Świadczy to o tym, że przez cały czas Wnioskodawca w sposób władczy dysponował towarami jak właściciel, jednocześnie nim będąc.

Podobnie w tej kwestii wypowiedział się Dyrektor KIS w ww. interpretacji indywidualnej o sygn. 0114-KDIP1-2.4012.766.2018.1.KT: „Wskazać przy tym należy, że z powyższej kwalifikacji prawnej wyłączona jest partia towaru, która nie została odebrana i jest w posiadaniu Wnioskodawcy. Skoro bowiem w przypadku dwóch samochodów (z wysłanych łącznie szesnastu) dostawa nie doszła do skutku, tj. nie dokonano rozładunku w miejscu przeznaczenia towarów i ładunek powrócił do Wnioskodawcy, to w stosunku do tej części towaru nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel. Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w odniesieniu do tej partii transportu do dostawy towarów nie doszło”.

Podsumowując zdarzenia ze stanów faktycznych przyporządkowanych punktom C oraz E powyżej w ocenie Wnioskodawcy nie stanowią WDT, ani „krajowej” dostawy towarów. W rezultacie nie są to czynności opodatkowane VAT-em.

Zdaniem Wnioskodawcy, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku, w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 6, wystawione faktury nie dokumentują stanu rzeczywistego, a także dokumentują dostawę towarów, której w rzeczywistości nie było. W konsekwencji więc należy je wyeliminować z obiegu prawnego. Taka interpretacja prawa znajduje swoje potwierdzenie w ww. interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS o sygn. 0114-KDIP1-2.4012.766.2018.1.KT: „Wskazać przy tym należy, że z powyższej kwalifikacji prawnej wyłączona jest partia towaru, która nie została odebrana i jest w posiadaniu Wnioskodawcy. Skoro bowiem w przypadku dwóch samochodów (z wysłanych łącznie szesnastu) dostawa nie doszła do skutku, tj. nie dokonano rozładunku w miejscu przeznaczenia towarów i ładunek powrócił do Wnioskodawcy, to w stosunku do tej części towaru nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel. Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w odniesieniu do tej partii transportu do dostawy towarów nie doszło”.

Podsumowując faktury wystawione do zdarzeń ze stanów faktycznych przyporządkowanych punktom Ci E powinny być anulowane.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, ze zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a (art. 2 pkt 1 ustawy). Natomiast przez terytorium Unii Europejskiej rozumie się terytoria państw członkowskich Unii Europejskiej (...) (art. 2 pkt 3 ustawy).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy, przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy, przepis ten stosuje się pod warunkiem, że nabywca towarów jest:

1. podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
2. osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
3. podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, działającymi w takim charakterze na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, niewymienionymi w pkt 1 i 2, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą;
4. podmiotem innym niż wymienione w pkt 1 i 2, działającym (zamieszkującym) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
   
   

Na podstawie art. 13 ust. 6 ustawy, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, z zastrzeżeniem ust. 7 ustawy.

W myśl art. 13 ust. 8 ustawy, za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów nie uznaje się dostawy towarów, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 1, 3, 6, 10 i 18, oraz towarów opodatkowanych według zasad określonych w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy.

Powyższe przepisy wskazują, że jeżeli wywóz towarów z danego państwa członkowskiego Unii Europejskiej następuje w wyniku dokonania transakcji z ustalonym nabywcą, w celu dostawy, tj. przeniesienia na konkretny podmiot prawa do dysponowania wywożonym towarem jak właściciel, to zachodzi wówczas transakcja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sprzedaży, której po stronie nabywcy odpowiada wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w zakupie.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością zajmującą się importem i usługami znakowania upominków reklamowych oraz sprzedażą hurtową niewyspecjalizowaną tych upominków na rzecz nabywców w różnych krajach. Wnioskodawca otrzymywał zamówienia towarów od podmiotu, który podszywał się pod inne Spółki. Towary miały zostać dostarczone klientowi z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. W pierwszym przypadku, dotyczącym zamówienia złożonego w imieniu C, Wnioskodawca powziął wątpliwość co do wiarygodności transakcji i towar został zawrócony z transportu. Natomiast w drugim przypadku, dotyczącym zamówienia złożonego przy pomocy podszycia się pod Spółkę E, towar nie opuścił magazynu Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, że faktury: 5 i 3 są fakturami VAT. Jednocześnie nie są one duplikatami faktur. FV 5 została wysłana automatycznie z programu komputerowego (…) w dniu 27 maja 2020 r. na adres e-mail (…) Natomiast FV 3 została wysłana automatycznie z programu komputerowego (…) w dniu 18 maja 2020 r. na adres e-mail (…). Należy przy tym zaznaczyć, że obydwa adresy mailowe były mailami fałszywymi i wg wiedzy Wnioskodawcy i wskazane wyżej faktury nie dotarły do odbiorców wskazanych na fakturze (tj. podmiotów C i E). W przedmiotowych transakcjach nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podmiotu zamawiającego.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia czy miała miejsce dostawa towaru bądź wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru, w sytuacji gdy towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu Wnioskodawcy.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że zgodnie z definicją zawartą w ustawie istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” trzeba zaznaczyć, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym podkreślić, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”, lecz jako własność w sensie ekonomicznym. Własność ekonomiczna to sytuacja, w której – z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym – należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W każdym razie w przypadku przejścia własności ekonomicznej ma miejsce dostawa towarów. Przy czym, czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. Dostawa towarów nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W orzeczeniu tym, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Jak wynika z powołanych wyżej regulacji dotyczących transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, przepisy ustawy o VAT wskazują dwa podstawowe warunki, od spełnienia których uzależnione jest potraktowanie danej czynności jako dostawy wewnątrzwspólnotowej.

Pierwszy z tych warunków dotyczy aspektu prawnego transakcji – jego spełnienie ma gwarantować, że czynność ta zostanie potraktowana jako wewnątrzwspólnotowe nabycie w państwie przeznaczenia i zostanie tam faktycznie opodatkowana.

Drugi z warunków koncentruje się na faktycznych aspektach transakcji, tj. udokumentowania faktu wywozu towaru oraz dostarczenia go w ramach dostawy w państwie przeznaczenia – jego spełnienie pozwala na przyjęcie, że faktycznie nastąpił wywóz towarów z kraju i ich transport (przemieszczenie) do innego państwa członkowskiego UE. Warunek ten został określony wprost w art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jednocześnie, należy w tym miejscu zwrócić uwagę na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w wyroku C-409/04 w sprawie Teleos plc i inni wskazał na główne cechy dostaw wewnątrzwspólnotowych. TSUE stwierdził, że „uznanie danej dostawy lub danego nabycia za czynności wewnątrzwspólnotowe musi być dokonywane na podstawie elementów obiektywnych, takich jak fizyczne przemieszczenie towarów pomiędzy państwami członkowskimi. (...) Wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru następuje, a zwolnienie od podatku dostawy wewnątrzwspólnotowej znajduje zastosowanie tylko wtedy, gdy prawo do rozporządzenia towarem jak właściciel zostało przeniesione na nabywcę i gdy dostawca ustali, że towar ten został wysłany lub przetransportowany do innego państwa członkowskiego i że w wyniku wysyłki lub transportu fizycznie opuścił terytorium państwa członkowskiego dostawy”.

Zatem należy uznać, że dostawa wewnątrzwspólnotowa oznacza dostawę towarów, a więc musi nastąpić przeniesienie prawa do rozporządzenia towarem jak właściciel, towar musi być transportowany pomiędzy dwoma państwami członkowskimi Wspólnoty, a transakcje muszą być dokonywane pomiędzy podatnikami tych państw członkowskich.

Należy zatem wskazać, że aby uznać daną czynność za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

• musi mieć miejsce czynność określona w art. 7 ustawy, tj. musi dojść do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel;
• w konsekwencji tej czynności musi dojść do wywozu towaru z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego UE przez dostawcę lub przez nabywcę.
  
  

Warunki te mają charakter faktyczny i musi je łączyć bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy, tzn. w wykonaniu jednej ze ściśle sprecyzowanych w ustawie czynności (dostawy), towar opuszcza terytorium kraju w celu dostarczenia go do innego kraju Unii Europejskiej – przy czym nabywca tego towaru w wykonaniu tej czynności nabywa prawo do rozporządzania nim jak właściciel (warunek ten zasadniczo ziszcza się poprzez przeniesienie własności towaru). Niespełnienie którejkolwiek z wymienionych przesłanek powoduje, że nie dochodzi do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Powyższą tezę potwierdził m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 maja 2011 r. (sygn. akt I SA/Wr 446/11), który wskazał, że: „Uznanie danej dostawy za czynność wewnątrzwspólnotową musi być dokonywane na podstawie elementów obiektywnych, takich jak fizyczne przemieszczenie towarów pomiędzy państwami członkowskimi. Określenie „wywóz” użyte w art. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2011 r. Nr 177, poz. 1054), należy interpretować w ten sposób, że wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następuje tylko wtedy, gdy prawo do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przeniesione na nabywcę i gdy dostawca ustali, że towar ten został wysłany lub przetransportowany do innego państwa członkowskiego, w wyniku wysyłki lub transportu, tj. fizycznie opuścił terytorium państwa członkowskiego dostawy”.

Jak wynika z powołanego wyżej art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W transakcjach będących przedmiotem wniosku – jak wskazał Wnioskodawca – nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podmiotu zamawiającego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przypadku dwóch sytuacji, gdzie towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu Wnioskodawcy należy uznać, że nie miała miejsce dostawa towaru ani też wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru, gdyż nie doszło w przedmiotowych transakcjach do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podmiotu zamawiającego.

Stanowisko Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Kolejną wątpliwością Wnioskodawcy jest możliwość anulowania faktów związanych z przedmiotowymi zdarzeniami.

Zasady wystawiania faktur i faktur korygujących regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

W praktyce w obrocie gospodarczym zdarzają się sytuacje, w których należy skorygować uprzednio wystawiony i wprowadzony do obrotu prawnego dokument.

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy – w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

W świetle art. 106j ust. 2 ustawy – faktura korygująca powinna zawierać:

1. wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo wyraz „KOREKTA”;
2. numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
3. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
   1. określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,
   2. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4. przyczynę korekty;
5. jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
6. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.
   
   

Podkreślenia wymaga, że art. 106j ust. 1 ustawy wyraźnie wskazuje, jakie okoliczności zobowiązują podatnika do wystawienia faktury korygującej i uzależniają to od wystąpienia sytuacji enumeratywnie wskazanych w tym przepisie. W tym zakresie podatnik nie ma uprawnień do swobodnego działania, może je podjąć tylko w razie spełnienia przesłanek określonych w przepisie.

W tym miejscu należy wskazać, że faktura jest dokumentem odzwierciedlającym prawidłowy przebieg zdarzenia gospodarczego zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Co do zasady zatem, faktura musi być wystawiona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza np. fakt dostawy określonych towarów i świadczonych usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego, jednakże samo wystawienie faktury nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Faktura VAT sporządzona, a niewprowadzona do obrotu prawnego, nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy.

Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi oraz ujęta w jego rozliczeniach. Natomiast nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy pierwotna faktura została wystawiona, ale nie weszła do obrotu prawnego, gdyż nie wywołuje wówczas żadnych skutków prawnych.

Co do zasady korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury VAT powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.

Jednakże w sytuacji, gdy wystawiona faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego (Wnioskodawca jest w posiadaniu 2 egzemplarzy faktury), nie ma podstaw do poprawienia błędów poprzez wystawienie faktury korygującej – wówczas istnieje możliwość anulowania tej faktury.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur.

W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego. Anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wskazał, że przedmiotowe faktury nie dotarły do odbiorców wskazanych na fakturze (tj. podmiotów C i E).

Jeżeli, jak twierdzi Wnioskodawca, ww. faktury nie dotarły do odbiorcy, to Wnioskodawca może anulować faktury związane z przedmiotowymi zdarzeniami, tj. gdy towar zawrócono lub gdy nie wyjechał on z magazynu Wnioskodawcy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 6 należało uznać za prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto tut. Organ informuje, że niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie ustalenia czy miała miejsce dostawa towaru bądź wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru, w sytuacji gdy towar zawrócono lub nie wyjechał on z magazynu Wnioskodawcy (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz w zakresie anulowania faktur związanych z tymi zdarzeniami (pytanie oznaczone we wniosku nr 6).

Natomiast wniosek w zakresie ustalenia czy opisane sytuacje (poza sytuacjami, gdzie towar zawrócono lub gdy nie wyjechał z magazynu) należy uznać za wewnątrzwspólnotową dostawę towaru (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz w zakresie stawki podatku, udokumentowania dowodem wewnętrznym i anulowania faktury, w przypadku gdy odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 1 jest przecząca (pytania oznaczone we wniosku nr 5) został załatwiony postanowieniem o odmowie wszczęcia postępowania z dnia 10 listopada 2020 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.503.2020.1.AG.

Natomiast wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych jest przedmiotem odrębnego postępowania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.