Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.79.2020.3.MZ
z 29 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 października 2020 r. (data wpływu 12 października 2020 r.), uzupełnionym 29 grudnia 2020 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych od babci tytułem darowizny w gotówce – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych od babci tytułem darowizny w gotówce.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 8 grudnia 2020 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4015.79.2020.2.MZ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 29 grudnia 2020 r.

We wniosku, po jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 2 stycznia 2020 r. Wnioskodawca otrzymał od babci (ze strony matki) Z. W. darowiznę pieniężną gotówkową w kwocie 20.000 zł. Pieniądze zostały przekazane do ręki w banknotach 200 zł, 100 zł i 50 zł – na dzień dzisiejszy Wnioskodawca nie jest już w stanie określić ilości banknotów w poszczególnych nominałach i ich numerów seryjnych. Na okoliczność przekazania przedmiotu darowizny sporządzono w tym dniu, tj. 2 stycznia 2020 r. umowę pisemną darowizny, którą podpisały jej strony, tj. Z. W. i Wnioskodawca. W umowie zaznaczono, że pieniądze przekazano w gotówce, a obdarowany je przyjął. W dniu 3 stycznia 2020 r. kwota darowizny w gotówce została wpłacona w Banku osobiście przez Wnioskodawcę na jego indywidualny rachunek. Miało to miejsce w godzinach popołudniowych w Oddziale Banku. Obsługujący Wnioskodawcę kasjer dokonał dwukrotnego przeliczenia przekazanej kwoty. Kwota ta została zaksięgowana na rachunku Wnioskodawcy. Kasjer wystawił też pokwitowanie wpłaty tej kwoty. Potwierdzenie wpłaty było też później przez Wnioskodawcę wydrukowane ze strony bankowości internetowej na potrzebę złożenia deklaracji SD-Z2. Przekazanie darowizny poprzez przelew środków z konta darczyńcy na konto obdarowanego było niemożliwe, gdyż darczyńca jako osoba w podeszłym wieku (94 lata) zamieszkująca na wsi, nie posiada konta bankowego, nie posługuje się bankowością internetową, a środki pieniężne miała zgromadzone z emerytury przynoszonej przez listonosza w gotówce i trzymanej w domu. Przekazanie środków przekazem pocztowym także nie było możliwe, gdyż darczyńca z uwagi na wiek i stan zdrowia nie była w stanie udać się z gotówką do urzędu pocztowego znajdującego się kilka kilometrów od jej miejsca zamieszkania, ponadto nie byłaby nawet w stanie samodzielnie wypełnić przekazu pocztowego. W dniu 18 maja 2020 r. (data wpływu) w Urzędzie Skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania Wnioskodawcy, złożono deklarację SD-Z2 wraz z załącznikami w postaci umowy darowizny oraz potwierdzenia wpłaty kwoty darowizny na konto bankowe (wydruk ze strony bankowości internetowej). W dniu 9 września 2020 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego pismem znak (…) wezwał Wnioskodawcę do złożenia deklaracji SD-3 w związku ze zgłoszoną darowizną. Jednocześnie w piśmie tym odmówił prawa to skorzystania ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn uzasadniając to tym, że darowizna nie była przekazana przez darczyńcę przelewem lub przekazem pocztowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy Wnioskodawca (obdarowany przez osobę najbliższą – wstępnego) poprzez osobiste wpłacenie darowanej w gotówce i przekazanej mu przez darczyńcę do ręki kwoty pieniężnej na swój indywidualny rachunek bankowy w Oddziale Banku i przedłożenie stosownego potwierdzenia operacji, spełnił warunek z art. 4a ust. 1 pkt 2 w postaci „udokumentowania otrzymania (środków pieniężnych) dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy”, a tym samym może skorzystać ze zwolnienia podatkowego jako osoba najbliższa wobec darczyńcy?

Zdaniem Wnioskodawcy (sformułowanym ostatecznie w uzupełnieniu wniosku), art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, pod pojęciem udokumentowania otrzymania kwoty pieniężnej (będącej przedmiotem darowizny od osoby najbliższej) przekazaniem na rachunek płatniczy nabywcy, dopuszcza sytuacje, gdy nabywca wpłaca na swój indywidualny rachunek bankowy kwotę darowizny otrzymaną w formie gotówki przekazaną mu do ręki przez darczyńcę, która to operacja jest później udokumentowana bankowym potwierdzeniem wpłaty gotówki. W konsekwencji obdarowany w takiej formie Wnioskodawca może skorzystać z przywileju podatkowego w postaci zwolnienia od podatku od darowizny. Przede wszystkim wykładnia językowa art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy nie wskazuje wprost, w bezsporny sposób, że pod pojęciem przekazania darowizny na rachunek płatniczy nabywcy należy rozumieć wyłącznie sytuację przekazania przez darczyńcę środków pieniężnych ze swego konta przelewem na konto obdarowanego. Gdyby ustawodawca chciał wprowadzić takie ograniczenie, zawarłby je wprost w treści przepisu. Odczytując treść hipotezy zawartej w przedmiotowym przepisie należy mieć na uwadze cel jakiemu służy regulacja art. 4a ustawy. Ustawodawca wprowadzając ten przepis kierował się społeczną potrzebą zniesienia obciążeń podatkowych dla nabywających nieodpłatnie majątek od osób najbliższych mając na względzie „konieczność szczególnej ochrony sytuacji majątkowej rodziny” (Druk sejmowy nr 736 z 26 czerwca 2006 r.). Z kolei wymóg, aby w przypadku środków pieniężnych trafiły one na konto obdarowanego ma na celu nie ograniczenie możliwości skorzystania z przywileju podatkowego wprowadzonego przez art. 4a ustawy, ale jedynie cel dowodowy służący uszczelnieniu systemu podatkowego poprzez przeciwdziałanie legalizowaniu środków pieniężnych pochodzących z nieujawnionych źródeł poprzez fikcyjne darowizny. Rygorystyczna i zawężająca wykładnia art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy prowadzi do niedopuszczalnej dyskryminacji szerokiej grupy podatników, pozbawiając ich możliwości skorzystania z tego przywileju podatkowego. Jest to de facto wykładnia sprzeczna z celem w jakim wprowadzono art. 4a ustawy

Interpretując ten przepis należy mieć na uwadze polskie realia społeczne. Powszechnym zjawiskiem jest bowiem, że osoby w podeszłym wieku, zwłaszcza żyjące na wsiach, nie posiadają kont bankowych, gdyż nie mają zaufania do sektora bankowego, korzystanie z usług bankowych jest dla nich skomplikowane i nie są im one potrzebne. Dochody z emerytury czy renty otrzymują w formie gotówki przynoszonej przez listonosza, którą przechowują w domu. Oczywistym jest, że najbliżsi takich darczyńców nie mogą spełnić warunku otrzymania darowizny pieniężnej poprzez przelew bankowy. Nierealnym także jest, aby tacy darczyńcy przekazali środki pieniężne poprzez przekaz pocztowy. Wymaga to udania się zwykle do odległego urzędu pocztowego z dużą ilością gotówki. Z uwagi na stan zdrowia takich osób jest to zwykle praktycznie niemożliwe. Co więcej niejednokrotnie osoby w podeszłym wieku z uwagi na stan zdrowia nie są nawet w stanie opuścić własnego domu, czy nawet wypełnić i podpisać przekazu pocztowego. Taki też stan faktyczny miał miejsce w niniejszym przypadku. Stąd też Wnioskodawca uważa, że w jego sprawie, sposób w jaki doszło do przekazania darowizny, tj. otrzymanie jej do ręki w gotówce od darczyńcy, zawarcie pisemnej umowy darowizny, a następnie wpłacenie gotówki w Banku na indywidualny rachunek obdarowanego, na co Wnioskodawca posiada potwierdzenie operacji bankowej, spełnia warunek z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy w postaci udokumentowania przekazania środków na indywidualny rachunek płatniczy obdarowanego.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca przytoczył orzecznictwo Wojewódzkich Sądów Administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego i podkreślił, że dominująca linia orzecznicza jasno opowiedziała się za wykładnią celowościową tego przepisu jak przedstawiono to wyżej. Przytaczając wyroki: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 13 marca 2020 r. sygn. akt I SA/Lu 742/19; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 4 października 2019 r. sygn. akt I SA/Kr 905/19; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 23 maja 2017 r. sygn. akt l SA/Bk 183/17; Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 kwietnia 2019 r. sygn. akt II FSK 1470/17; Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 grudnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3954/17 Wnioskodawca wskazał, że Sądy wprost wypowiedziały się, że podatnik, który otrzymał darowiznę pieniężną w formie gotówki i sam ją wpłacił na swoje konto, także może skorzystać ze zwolnienia podatkowego z art. 4a ustawy, o ile tylko sam fakt otrzymania darowizny nie budzi wątpliwości. Odmienna wykładnia tego przepisu jest zdaniem Sądów sprzeczna z celem w jakim wprowadzono do ustawy art. 4a i stanowi przejaw nierównego traktowania podatników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1813 ze zm.) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy stanowi, że – obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że – wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy – do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.
   
   

Stosownie do treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo -kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Wskazane powyżej zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ww. ustawy).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy).

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Jak wynika zatem z wyżej powołanych przepisów prawa nabycie w drodze darowizny rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powyżej kwoty 9.637 zł, dokonane przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zwolnione z podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika, że w dniu 2 stycznia 2020 r. Wnioskodawca otrzymał od babci (ze strony matki) Z. W. darowiznę pieniężną gotówkową w kwocie 20.000,00 zł. Na okoliczność przekazania przedmiotu darowizny sporządzono w tym samym dniu umowę pisemną darowizny, którą podpisały jej strony. W umowie zaznaczono, że pieniądze przekazano w gotówce, a obdarowany je przyjął. W dniu 3 stycznia 2020 r. kwota darowizny w gotówce została wpłacona w Banku osobiście przez Wnioskodawcę na jego indywidualny rachunek. Wnioskodawca otrzymał w Banku pokwitowanie wpłaty ww. kwoty. Przekazanie darowizny poprzez przelew środków z konta darczyńcy na konto obdarowanego było niemożliwe, gdyż darczyńca jako osoba w podeszłym wieku (94 lata) zamieszkująca na wsi, nie posiada konta bankowego, nie posługuje się bankowością internetową, a środki pieniężne miała zgromadzone z emerytury przynoszonej przez listonosza w gotówce i trzymanej w domu. Przekazanie środków przekazem pocztowym także nie było możliwe, gdyż babcia Wnioskodawcy (darczyńca) z uwagi na wiek i stan zdrowia nie była w stanie udać się z gotówką do urzędu pocztowego znajdującego się kilka kilometrów od jej miejsca zamieszkania, ponadto nie byłaby nawet w stanie samodzielnie wypełnić przekazu pocztowego.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w ww. przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

• otrzymanie darowizny przez jedną z osób wymienionych w tym przepisie;
• złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);
• udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo -kredytowej lub przekazem pocztowym.
  
  

Wobec powyższego, w przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Skoro w analizowanej sprawie środki pieniężne zostały przekazane Wnioskodawcy w formie gotówki – „z ręki do ręki”, a następnie Wnioskodawca sam wpłacił te środki na swój rachunek bankowy, stwierdzić należy, iż nie został spełniony warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W opisanej we wniosku sytuacji nie można udokumentować otrzymania przedmiotowych środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, gdyż środki te – jak wynika z uzupełnienia wniosku – zostały przekazane Wnioskodawcy w gotówce. To dopiero sam Wnioskodawca – będąc już właścicielem środków – dokonał ich wpłaty na rachunek bankowy. Taki sposób działania nie wyczerpuje norm omawianego przepisu.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie są motywy, jakimi kierowały się strony darowizny decydując się na przekazanie darowizny w formie gotówki. Ustawodawca jednoznacznie wskazał jakie warunki muszą zostać spełnione, aby zwolnienie mogło zostać zastosowane. W analizowanej sprawie warunki do zwolnienia nie zaistniały.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Przy dokonywaniu interpretacji przepisów regulujących zwolnienia podatkowe można więc korzystać z wykładni systemowej i funkcjonalnej (w tym celowościowej), jednakże pod warunkiem, że nie będzie to służyło przeprowadzeniu wykładni rozszerzającej. Odnosząc powyższe do kwestii interpretacji przepisów art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, brak jest podstaw do ignorowania zamiarów ustawodawcy, które w projekcie zmiany tej ustawy były uzasadniane tym, że „wprowadzenie tych warunków ma na celu zapewnienie szczelności systemu podatkowego”.

Przesłanka wyrażona w art. 4a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy nie jest bowiem tylko wymogiem technicznym, ale jest jednym z kumulatywnych warunków normatywnych skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w wyżej wskazanym przepisie.

Należy podkreślić, że wprowadzenie do art. 4a ust. 1 ww. ustawy pkt 2 także było celowym działaniem ustawodawcy.

Rekonstrukcja ratio legis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie może od tej okoliczności abstrahować, wprowadzenie m.in. warunku udokumentowania otrzymania środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek bankowy obdarowanego ma na celu zapewnienie szczelności systemu podatkowego i uniemożliwienie działań zmierzających do wprowadzenia do obiegu środków pieniężnych o nieustalonym pochodzeniu. Konstruując zwolnienie podatkowe, o którym mowa w art. 4a ww. ustawy, ustawodawca kierował się więc złożonym celem: z jednej strony dążył do wprowadzenia prorodzinnego rozwiązania podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn, a z drugiej strony narzucił takie warunki korzystania z analizowanego zwolnienia, aby zapewnić bezpieczeństwo obrotu prawnego i systemu podatkowego, który służy państwu, a więc dobru wspólnemu wszystkich obywateli (art. 1 Konstytucji RP). Oba powyższe aspekty ratio legis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn powinny być uwzględniane przy dokonywaniu wykładni pkt 2 tego przepisu.

Przyjęcie wykładni celowościowej nakierowanej na pełny cel tej regulacji prowadzi do konkluzji, że należy zaaprobować takie rozumienie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które służy celom prorodzinnym, ale także zapewnia bezpieczeństwo obrotu prawnego i systemu podatkowego.

Tym samym użyte w art. 4a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy wyrażenie „udokumentowanie – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne (...) – ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy” należy rozumieć w ten sposób, że dowód ten dokumentuje dokonanie wpłaty lub przelewu środków pieniężnych, będących przedmiotem czynności prawnej darowizny przez darczyńcę na konto obdarowanego, a nie wpłatę lub przelew obdarowanego na własną rzecz w imieniu darczyńcy. Konkluzja ta znajduje potwierdzenie nie tylko w wykładni językowej i kompleksowej wykładni celowościowej, ale także wykładni systemowej. Innymi słowy, kluczowe jest udokumentowanie transferu pieniężnego składnika majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Tylko bowiem w ten sposób zapewni się bezpieczeństwo obrotu, poprzez wyeliminowanie prób dokonania wpłaty na rzecz samego siebie środków niewiadomego pochodzenia i nadania tej czynności pozoru wykonania umowy darowizny.

W konsekwencji, otrzymana przez Wnioskodawcę od babci darowizna środków pieniężnych w kwocie 20.000,00 zł podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Tym samym Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn i ciąży na nim obowiązek podatkowy z tytułu ww. darowizny.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do przywołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych, Organ nie podziela przedstawionych w nich stanowisk. Ponadto Organ informuje, że orzeczenia te są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach osadzonych z osobna w określonym stanie faktycznym i tylko do niego się odnoszącym, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.