Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.877.2020.1.MD
z 1 lutego 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2020 r. (data wpływu 3 grudnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 grudnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od października 2015 r. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem są opiekunami prawnymi, całkowicie ubezwłasnowolnionego 58 letniego A, który od urodzenia jest niepełnosprawny intelektualnie (upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym) oraz upośledzony fizycznie. A jest bratem stryjecznym męża (ojcowie byli braćmi rodzonymi). Nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji. Wymaga całodobowej opieki. A mieszka razem z Wnioskodawczynią i jej mężem, jest u nich zameldowany i sprawują nad nim całodobową opiekę, ponieważ pomimo swego wieku funkcjonuje na poziomie dziecka w wieku wczesnoszkolnym. A traktują jak własne dziecko, zapewniając mu jak najlepsze warunki życia.

Dodatkowo w ostatnich latach stan zdrowia ich podopiecznego znacznie się pogorszył. Jest pod opieką wielu poradni specjalistycznych: psychiatryczna, neurologiczna, kardiologiczna, urologiczna, hematologiczna. Często muszą wozić go na wizyty lekarskie lub badania.

W 2015 r. na mocy decyzji Sądu B, A został całkowicie ubezwłasnowolniony, zaś Wnioskodawczyni z mężem dnia 27 października 2015 r. zostali ustanowieni opiekunami prawnymi. Wspólnie starają się też uzupełniać w sprawowaniu opieki i sprawowaniu obowiązków pielęgnacyjnych.

A do maja 2014 r. pobierał rentę socjalną i dodatek pielęgnacyjny z ZUS, a po śmierci ojca, jedynego opiekuna, rentę rodzinną po nim, do której także naliczany jest dodatek pielęgnacyjny.

Po śmierci ojca A Wnioskodawczyni wspólnie z mężem przejęli całkowitą opiekę nad A. Są jego jedyną najbliższą rodziną. Wspólnie z mężem wychowują jeszcze córkę, która uczy się w szkole średniej.

Jako opiekun prawny Wnioskodawczyni rozlicza A co roku z jego dochodu i składa w jego imieniu PIT-37, w którym odlicza ulgę rehabilitacyjną, bo A uczęszcza codziennie na warsztaty terapii zajęciowej do miejscowości oddalonej o 27 km.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy rozliczając podatek dochodowy od osób fizycznych Wnioskodawczyni będąc wraz z małżonkiem opiekunami prawnymi osoby dorosłej, niepełnosprawnej i ubezwłasnowolnionej całkowicie, składając PIT-37 może skorzystać z ulgi prorodzinnej z tytułu opieki nad bratem męża?

Zdaniem Wnioskodawczyni, spełnia warunki do skorzystania z ulgi prorodzinnej na niepełnosprawnego podopiecznego zwłaszcza, że ulga na osobę niepełnosprawną przysługuje bez względu na wiek, co oznacza, że może dotyczyć także osoby w starszym wieku.

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga prorodzinna przysługuje podatnikowi, który pełni funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało.

Wynika z tego, że jako podatnik Wnioskodawczyni nie musi mieć ustanowionej rodziny zastępczej, gdyż wraz z mężem są opiekunami prawnymi.

W myśl art. 6 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy ulga przysługuje podatnikowi, który sprawował opiekę nad osobą bez względu na wiek, która zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywała rentę socjalną lub zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny.

W świetle powyższego, Wnioskodawczyni uważa, że jako opiekun prawny ustanowiony na mocy orzeczenia sądu powinna móc przejąć pełnię praw przysługujących rodzinom niepełnosprawnych dzieci, czyli ulgę prorodzinną, gdyż preferencje te przysługują rodzicom bądź opiekunom prawnym niepełnosprawnych dzieci – bez względu na wiek.

A mieszka razem z rodziną Wnioskodawczyni, jest pod całodobową opieką i w części na ich utrzymaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Stosownie do art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 cytowanej ustawy odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   
   
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
      
      
      
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
   
   
   
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Przepis art. 27f ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Z art. 27f ust. 2b ww. ustawy wynika, że odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Wedle art. 27f ust. 2c przytoczonej ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W świetle zaś art. 27f ust. 4 powołanej ustawy odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Jednocześnie, jak stanowi art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Treść art. 27f ust. 6 cytowanej ustawy w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że obejmuje on swoją dyspozycją dzieci:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem stwierdzić, że jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym m.in. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało oraz na pozostające na utrzymaniu pełnoletnie dzieci, o których mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 (dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tego podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zgodnie natomiast z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359) obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Regulacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, co do zasady, nie nakładają obowiązku alimentacyjnego na opiekuna prawnego. Wyjątek od tej zasady zachodzi wówczas, gdy opiekun prawny jest jednocześnie krewnym podopiecznego w linii prostej lub rodzeństwem, zobowiązanym do alimentacji.

Krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej. Krewnymi w linii bocznej są osoby, które pochodzą od wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej (art. 617 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że od października 2015 r. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem są opiekunami prawnymi, całkowicie ubezwłasnowolnionego 58 letniego A, który od urodzenia jest niepełnosprawny intelektualnie (upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym) oraz upośledzony fizycznie. A jest bratem stryjecznym męża (ojcowie byli braćmi rodzonymi). Nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji. Wymaga całodobowej opieki. A mieszka razem z Wnioskodawczynią i jej mężem, jest u nich zameldowany i sprawują nad nim całodobową opiekę, ponieważ pomimo swego wieku funkcjonuje na poziomie dziecka w wieku wczesnoszkolnym. A traktują jak własne dziecko, zapewniając mu jak najlepsze warunki życia. Dodatkowo w ostatnich latach stan zdrowia ich podopiecznego znacznie się pogorszył. Jest pod opieką wielu poradni specjalistycznych: psychiatryczna, neurologiczna, kardiologiczna, urologiczna, hematologiczna. Często muszą wozić go na wizyty lekarskie lub badania. W 2015 r. na mocy decyzji Sądu B, A został całkowicie ubezwłasnowolniony, zaś Wnioskodawczyni z mężem dnia 27 października 2015 r. zostali ustanowieni opiekunowi prawnymi. Wspólnie starają się też uzupełniać w sprawowaniu opieki i sprawowaniu obowiązków pielęgnacyjnych. A do maja 2014 r. pobierał rentę socjalną i dodatek pielęgnacyjny z ZUS, a po śmierci ojca, jedynego opiekuna, rentę rodzinną po nim, do której także naliczany jest dodatek pielęgnacyjny. Po śmierci ojca A Wnioskodawczyni wspólnie z mężem przejęli całkowitą opiekę nad A. Są jego jedyną najbliższą rodziną. Wspólnie z mężem wychowują jeszcze córkę, która uczy się w szkole średniej. Jako opiekun prawny Wnioskodawczyni rozlicza A co roku z jego dochodu i składa w jego imieniu PIT-37, w którym odlicza ulgę rehabilitacyjną, bo A uczęszcza codziennie na warsztaty terapii zajęciowej do miejscowości oddalonej o 27 km.

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie oraz powołane powyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek alimentacyjny, zatem przy ustanowieniu w 2015 r. opieki prawnej nad pełnoletnim ubezwłasnowolnionym krewnym (bratem stryjecznym męża), Wnioskodawczyni nie spełnia warunków do skorzystania z tzw. ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowiska Wnioskodawczyni nie można było uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w X, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.