Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.1002.2020.1.MKA
z 25 stycznia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2020 r. (data wpływu 27 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• kosztów uzyskania przychodów,
• zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.
  
  

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jako właściciel nieruchomości domagał się zasądzenia od strony pozwanej (…) S.A. odszkodowania tytułem bezumownego korzystania z własności Zainteresowanego, składającej się z działki budowlanej położonej w (…), z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty za okres liczony od czerwca 2003 r. do czerwca 2013 r. oraz zasądzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości na dalszy okres.

W dniu 19 maja 2020 r. Sąd Rejonowy w (…) wydał wyrok o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości Wnioskodawcy.

W wyroku Sąd Rejonowy:

1. zasądził od strony pozwanej (…) S.A. na rzecz Wnioskodawcy tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości kwotę 6 997 zł za okres od czerwca 2003 r. do 20 czerwca 2013 r. z ustawowymi odsetkami liczonymi od 1 lipca 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 6 162 zł za okres od 21 czerwca 2013 r. do 9 stycznia 2020 r. z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 19 maja 2020 r. do dnia zapłaty,
2. zasądził od strony pozwanej (…) S.A. na rzecz Wnioskodawcy kwotę 104,12 zł tytułem zwrotu części kosztów postępowania.
   
   

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 100 kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Podliczając koszty, które poniósł Wnioskodawca w tej sprawie zgodnie z uzasadnieniem Sądu Rejonowego to kwota 11 318,51 zł. Na koszty te składały się opłaty sądowe w kwocie łącznej 2 614 zł, zaliczki w łącznej kwocie 5 087,51 zł, opłaty skarbowe w kwocie 17 zł, koszty zastępstwa adwokackiego w kwocie 3 600 zł.

Zasądzone odszkodowanie wraz z należnymi odsetkami i kosztami egzekucyjnymi, z uwagi na brak zapłaty od strony pozwanej, zostały uiszczone w postępowaniu egzekucyjnym w dniu 18 listopada 2020 r. przez Komornika Sądowego w (…).

W celu uregulowania sytuacji prawnej nieruchomości Wnioskodawcy, zajętej częściowo przez infrastrukturę energetyczną, Sąd Rejonowy w (…) po rozpatrzeniu wniosku (…) z udziałem Zainteresowanego w dniu 14 lipca 2020 r. wydał postanowienie dotyczące ustanowienia na nieruchomości składającej się z działki służebności przesyłu dla istniejącej dla tej nieruchomości linii energetycznej. W postanowieniu tym została zasądzona od wnioskodawcy (…) na rzecz Zainteresowanego kwota 23 085,00 zł tytułem wynagrodzenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy poniesione koszty sądowe w związku z wypłatą odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości Wnioskodawcy stanowią koszty uzyskania tego przychodu i Wnioskodawca może je odliczyć?
2. Czy wypłacona należność z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź w zakresie pytania nr 2. Natomiast w zakresie pytania nr 1 w dniu 25 stycznia 2021 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie nr 0112-KDIL2-1.4011.884.2020.1.MKA.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę, że świadczenie zasądzone przez Sąd Rejonowy stanowiące wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości Wnioskodawcy wraz z należnymi odsetkami nie jest odszkodowaniem, zatem jego otrzymanie nie uzasadnia zastosowania przepisów związanych ze zwolnieniem przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym kwota otrzymana od komornika tytułem bezumownego korzystania z nieruchomości powinna zostać rozliczna w deklaracji PIT-36 za 2020 r., jako przychód z innych źródeł.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, a zatem Wnioskodawca może pomniejszyć przychód o koszty jego uzyskania. W kosztach uzyskania Zainteresowany powinien wykazać koszty sądowe, które poniósł w tej sprawie w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy łączną kwotą poniesionych wydatków wykazanych przez Sąd Rejonowy, a częściowym jej zwrotem od strony pozwanej. Kwota 11 214,39 (11 318,51 -104,12) stanowi koszty uzyskania przedmiotowego przychodu.

Koszty sądowe, które Wnioskodawca poniósł w związku z tą sprawą nie zostały wymienione w katalogu kosztów, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, zostały poniesione w celu osiągnięcia tego przychodu oraz zostały należycie udokumentowane w uzasadnieniu do wyroku Sądu Rejonowego sygn. akt (…). Droga sądowa i związane z nią koszty były racjonalne z uwagi na wyczerpanie innych pozasądowych możliwości ugody - strona pozwana odrzuciła podjęte możliwości rozwiązania sprawy w drodze ugody.

W związku z powyższym, otrzymaną kwotę tytułem bezumownego korzystania z nieruchomości Wnioskodawcy wraz z należnymi odsetkami Wnioskodawca powinien wykazać jako przychód, który zostanie pomniejszony o wskazane koszty uzyskania tego przychodu.

Natomiast otrzymana kwota wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym i nie powinna zostać wykazana w rocznym zeznaniu podatkowym. Ma do niej zastosowanie zwolnienie z podatku zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanym ustawa nowelizującą z 29 sierpnia 2014 r. Zgodnie z poglądem zaprezentowanym przez Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z 26 listopada 2013 r. (sygn. akt II FSK 3050), Sąd uznał że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się do służebności przesyłu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W myśl art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 omawianej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a ww. ustawy – wprowadzonym w życie w 2014 r. – wolne od podatku jest wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

W myśl art. 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328, ze zm.), przepisy art. 21 ust. 1 pkt 3, 3e i 49 oraz pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Stosownie do art. 17 pkt 4 ustawy zmieniającej, przepis ustanawiający zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wszedł w życie 4 października 2014 r.

Zatem, zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje wynagrodzenia otrzymywane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i ma zastosowanie do dochodów osoby fizycznej otrzymanych z tego tytułu po 1 stycznia 2014 r.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 3051 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Za urządzenia, o których mowa powyżej, uważa się urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne (art. 49 § 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 3052 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 3052 § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego, służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem działki budowlanej. Na podstawie postanowienia sądu z dnia 14 lipca 2020 r. na działce tej została ustanowiona służebność przesyłu dla istniejącej na niej linii energetycznej. W postanowieniu tym zasądzono na rzecz Wnioskodawcy kwotę 23 085 zł tytułem wynagrodzenia.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy wypłacona należność z tytułu ustanowienia służebności przesyłu będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu wypłacone Wnioskodawcy stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystający ze zwolnienia z opodatkowania w związku z wypełnieniem dyspozycji cytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120a ww. ustawy.

Ponadto w uzasadnieniu wniosku Zainteresowany przywołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz podał jego sygnaturę II FSK 3050, jednakże w bazie orzeczeń (http://orzeczenia.nsa.gov.pl) nie znaleziono wyroku o takiej sygnaturze, niezależnie od tego wyjaśnić należy, że stanowisko przyjęte w orzeczeniu sądu nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej stanowiska tut. organu. Powyższe wynika przede wszystkim z przeszkód natury formalnoprawnej. Zgodnie bowiem z art. 153 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.