Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-1.4012.861.2020.2.MH
z 15 lutego 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2020 r. (data wpływu 18 listopada 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 stycznia 2021 r. (data wpływu 19 stycznia 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy VAT – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy VAT.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 19 stycznia 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz przeformułowanie pytania i własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na wynajmie na cele mieszkaniowe nieruchomości (7 mieszkań). Najem prowadzony jest głównie dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Ponadto w roku 2020 Wnioskodawczyni wynajmuje mieszkania podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, ale na cele mieszkaniowe jej pracowników (3 mieszkania - jedno wynajęte na okres 3 mc-y, drugie -10 m-cy, trzecie - 6 miesięcy). Wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W uzupełnieniu wniosku na pytania Organu zawarte w wezwaniu:

1. „Czy Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT, czy korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.)?
2. Czy wartość sprzedaży Wnioskodawczyni za 2020 rok przekroczyła kwotę 200.000 zł?
3. Czy Wnioskodawczyni w ramach działalności gospodarczej wykonywała/wykonuje inne usługi, niż usługi będące przedmiotem niniejszego wniosku? Jeśli tak, należy wskazać jakie oraz czy będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT i na podstawie jakich przepisów?
4. Czy Wnioskodawczyni wykonywała/wykonuje czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeśli tak, należy wskazać jakie to czynności?
5. Czy najem nieruchomości (mieszkań), objęte zakresem wniosku, stanowią u Wnioskodawczyni podstawowy (zasadniczy) przedmiot działalności gospodarczej, czy ma on charakter transakcji pomocniczych?
6. Czy najemcy lokali, poza zapłatą czynszu, są/nie są zobowiązani do ponoszenia innych opłat z tytułu najmu? Jeżeli, najemcy lokali są zobowiązani do ponoszenia innych opłat, należy wskazać jakich (z jakiego tytułu)? Informacji tych należy udzielić odrębnie w odniesieniu do lokali wynajmowanych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz lokali wynajmowanych podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą.”
   
   

Wnioskodawczyni wskazała:

„Nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, korzystam ze zwolnienie na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.).

Wartość, sprzedaży w poprzednim roku podatkowym (2019) nie przekroczyła łącznie kwoty 200.000 zł. Do 30 września 2020 r wartość sprzedaży usług wyniosła 193.398,72 zł, z czego wartość sprzedaży usług podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą oraz wynajmu 1 miejsca postojowego wyniosła 52.592,95 zł.

Wartość sprzedaży w październiku 2020 r. przekroczyła kwotę 200.000 zł.

Podstawowa i obecnie jedyna moja działalność polega na wynajmie 7 mieszkań na cele mieszkaniowe oraz 2 miejsc postojowych w garażu podziemnym (przysługują one do 2 mieszkań). Nie wykonuję i nie wykonywałam innych usług.

Nie wykonywałam oraz nie wykonuję czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Najem nieruchomości (mieszkań) objęty zakresem wniosku stanowi podstawowy (zasadniczy) przedmiot działalności gospodarczej. W 2020 r. wynajmowałam tylko 1 miejsce postojowe przez okres 8 miesięcy (korzystałam ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług).

Jedno mieszkanie jest wynajmowane na pokoje (przez okres 3 miesięcy w roku 2020 wynajmowałam 2 z 3 pokoi podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą, przez pozostałą cześć roku pokoje wynajmowałam osobom fizycznym).

Pozostałe mieszkania wynajmuję osobom fizycznym (w tym obcokrajowcom) oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą.

W 2020 r. przede wszystkim korzystałam ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.). Wynajmowałam mieszkania osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Ponadto korzystałam ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.). Wynajmowałam 1 miejsce postojowe (o którym mowa wyżej) oraz 3 mieszkania (przez kilka miesięcy w roku 2020) firmom - podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą. Wynajem mieszkań dla pracowników tych firm.

Opłaty ponoszone przez najemców mieszkań - osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej: Miesięczne opłaty najmu składają się z opłaty za czynsz oraz opłat eksploatacyjnych. Na opłaty eksploatacyjne związane z używaniem przedmiotu najmu (w zależności od poszczególnego mieszkania) składają się: wywóz i usuwanie śmieci, centralne ogrzewanie, zimna woda i ścieki, woda ciepła (podgrzewanie wody), eksploatacja i utrzymanie nieruchomości, gaz, prąd czy fundusz remontowy Opłaty eksploatacyjne różnią się w poszczególnych mieszkaniach w zależności od ustaleń stron umowy najmu. Są szczegółowo ujęte w umowach najmu. Okresowo (w przypadku zmiany najemcy, bądź otrzymania rozliczenia od administracji/spółdzielni mieszkania) dokonywane są rozliczenia zużycia poszczególnych mediów. Faktura za prąd z jednego mieszkania jest refakturowana i przekazywana do najemcy.

Opłaty ponoszone przez najemców mieszkań - podmioty prowadzące działalność gospodarczą: Miesięczne opłaty najmu składają się z opłaty za czynsz oraz opłat eksploatacyjnych. Na opłaty eksploatacyjne związane z używaniem przedmiotu najmu (w zależności od poszczególnego mieszkania) składają się: wywóz i usuwanie śmieci, centralne ogrzewanie, zimna woda i ścieki, woda ciepła (podgrzewanie wody), eksploatacja i utrzymanie nieruchomości, gaz, prąd czy fundusz remontowy. Opłaty eksploatacyjne różnią się w poszczególnych mieszkaniach w zależności od ustaleń stron umowy najmu. Są szczegółowo ujęte w umowach najmu. Nie w każdym przypadku koszty administracyjne czy fundusz remontowy ponosi najemca. Okresowo (w przypadku zmiany najemcy, bądź otrzymania rozliczenia od administracji/spółdzielni mieszkania) dokonywane są rozliczenia zużycia poszczególnych mediów.”

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

Czy Wnioskodawczyni powinna wliczać całość wartości sprzedanych usług najmu (najem dla osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz najem dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą) do limitu 200 tysięcy zł po przekroczeniu którego zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Wnioskodawczyni będzie mieć obowiązek zgłoszenia jako podatnik VAT czynny?

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.) - dalej u.p.tu. - zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Przepis art. 113 u.p.t.u. dotyczy zwolnienia podmiotowego, ze względu na nieprzekroczenie w ciągu roku ustalonego limitu obrotów. Wynajmujący mieszkanie, jeśli jego sprzedaż (kwota czynszu) w ciągu roku nie przekroczy kwoty 200.000 zł może korzystać ze zwolnienia podmiotowego.

Jak wynika z art. 113 ust. 2 pkt 2 u.p.t u. do wartości sprzedaży, o której mowa powyżej nie wlicza się między innymi odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1. pkt 36 u.p.t u. usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Zatem Wnioskodawczyni nie wlicza do limitu 200.000 zł, którego przekroczenie powoduje utratę zwolnienia podmiotowego, sprzedaży zwolnionej od podatku tj. najem mieszkań wyłącznie na cele mieszkaniowe osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej.

Do limitu 200.000 zł Wnioskodawczyni bierze pod uwagę jedynie wartość sprzedaży usług najmu dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz sprzedaż usług najmu miejsc postojowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – według art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Odbiorcą świadczenia musi być inny podmiot niż wykonujący usługę.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy).

Z powyższego przepisu wynika, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. W świetle uregulowań art. 8 ust. 2a ustawy, należy przyjąć, że nawet jeśli podmiot faktycznie nie świadczy usługi (osobiście nie wykonuje czynności), jednakże pośrednio bierze udział w jej świadczeniu to dla potrzeb podatku od towarów i usług, takie zachowanie jest traktowane na równi ze świadczeniem konkretnej usługi. Podmiot ten staje się zatem podatnikiem ze wszystkimi, wynikającymi z tego, konsekwencjami, tj. w szczególności powinien opodatkować i udokumentować tę usługę według zasad dla niej przewidzianych.

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Z treści przywołanego wyżej art. 2 pkt 6 ustawy, wynika, że towarami są między innymi wszelkie postacie energii w tym energii elektrycznej, gazu i energii cieplnej oraz chłodniczej. Oznacza to, że w przypadku wykonywania świadczeń dotyczących tych mediów na gruncie podatku od towarów i usług będziemy mieć do czynienia z dostawą towarów. Jeśli chodzi o inne media (objęte zakresem opodatkowania), będzie to świadczenie usług.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Jedną z generalnych zasad na gruncie podatku od towarów i usług jest bowiem to, że czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy wykonane są przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zatem definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określaną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy tym, z art. 15 ust. 2 ustawy jednoznacznie wynika, iż pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym przypadku decydujące znaczenie ma ciągłość wykorzystywania majątku. Wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych ma miejsce przede wszystkim poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne, np. w najem, dzierżawę itp. Przy czym przez ciągłość wykorzystywania składników majątku rozumieć należy także wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania.

Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Zatem najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i świadczony jest w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że charakter usług najmu wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez względu na to, czy przedmiot najmu stanowi własność prywatną.

W konsekwencji najem nieruchomości, należy uznać za świadczony w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, i stanowi on odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

W myśl art. 96 ust. 3 ustawy, podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Stosownie do art. 96 ust. 5 ustawy, jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

1. przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
2. przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
3. przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
4. przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Natomiast, zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
   
2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
   1. transakcji związanych z nieruchomościami,
      
   2. usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
      
   3. usług ubezpieczeniowych
   –jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
   
3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
   
   

Jak stanowi art. 113 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności - przed dniem wykonania tej czynności.

W myśl natomiast art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Z kolei przepis art. 113 ust. 13 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r.), stanowi, że zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1. dokonujących dostaw:
   1. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
      
   2. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
      • energii elektrycznej CN 2716 00 00,
        
      • wyrobów tytoniowych,
        
      • samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
   3. budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
      
   4. terenów budowlanych,
      
   5. nowych środków transportu,
      
   6. następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
      • preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
        
      • komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
        
      • urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27),
        
      • maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
   7. hurtowych i detalicznych części do:
      • pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),
        
      • motocykli (PKWiU 45.4);
2. świadczących usługi:
   1. prawnicze,
      
   2. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
      
   3. jubilerskie,
      
   4. ściągania długów, w tym factoringu;
3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
   
   

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy wskazać, że - co do zasady - o ile podatnik nie przekroczył kwoty sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 2 ustawy ma prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego do momentu przekroczenia tej kwoty. W przypadku przekroczenia ww. kwoty z tytułu świadczenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, podatnik zobowiązany jest do dokonania rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług na zasadach określonych w ustawie.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na wynajmie na cele mieszkaniowe nieruchomości (7 mieszkań). Najem prowadzony jest głównie dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W roku 2020 Wnioskodawczyni wynajmuje mieszkania i 1 miejsce postojowe podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, ale na cele mieszkaniowe jej pracowników. Wnioskodawczyni nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wartość sprzedaży w październiku 2020 r. przekroczyła kwotę 200.000 zł. W odpowiedzi na pytanie Organu zawarte w wezwaniu: „Czy najem nieruchomości (mieszkań), objęte zakresem wniosku, stanowią u Wnioskodawczyni podstawowy (zasadniczy) przedmiot działalności gospodarczej, czy ma on charakter transakcji pomocniczych?” Wnioskodawczyni wskazała: „Najem nieruchomości (mieszkań) objęty zakresem wniosku stanowi podstawowy (zasadniczy) przedmiot działalności gospodarczej.”

Jak stanowi art. 288 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, z późn. zm.), dalej: Dyrektywa 2006/112/WE, kwota obrotu stanowiąca punkt odniesienia dla zastosowania procedury przewidzianej w niniejszej sekcji obejmuje następujące kwoty, z wyłączeniem VAT:

• wartość dostaw towarów i świadczenia usług, o ile są one opodatkowane;
  

• wartość transakcji zwolnionych z prawem do odliczenia VAT zapłaconego na poprzednim etapie zgodnie z art. 110 i 111, art. 125 ust. 1, art. 127 i art. 128 ust. 1;
  

• wartość transakcji zwolnionych zgodnie z art. 146-149 oraz art. 151, 152 i 153;
  

• wartość transakcji związanych z nieruchomościami, transakcji finansowych, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b-g oraz usług ubezpieczeniowych, chyba że transakcje te mają charakter transakcji pomocniczych.
  
  

Zbycie materialnych lub niematerialnych dóbr inwestycyjnych przedsiębiorstwa nie jest jednak uwzględniane przy obliczaniu obrotu.

Z cytowanego brzmienia art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy wynika, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 nie wlicza się m.in. obrotu z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku (na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy), jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Natomiast za czynności związane z nieruchomościami, należy uznać nie tylko usługi stricte dotyczące nieruchomości, ale wszelkie czynności, których wykonanie oparte jest na wykorzystaniu, używaniu i użytkowaniu nieruchomości.

Powyższe pośrednio można wywieść z Dyrektywy 2006/112/WE gdzie w art. 47 przewidziano, że miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług rzeczoznawców i agentów nieruchomości, usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, przyznawanie prawa użytkowania nieruchomości oraz usług związanych z przygotowywaniem i koordynacją prac budowlanych, takich jak usługi architektów i biur nadzoru budowlanego, jest miejsce, w którym znajduje się dana nieruchomość.

W Memorandum Wyjaśniającym do artykułu 9 (2) (a) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (będącego odpowiednikiem art. 47 Dyrektywy 2006/112/WE) wskazano, że opodatkowanie usług związanych z nieruchomościami, jest bardziej racjonalne w miejscu, w którym dana nieruchomość się znajduje. Należy zatem uznać, że wprowadzenie takiego rozwiązania miało przede wszystkim zapewnić realizację podstawowej zasady wspólnego systemu VAT, jaką jest zasada opodatkowania transakcji w miejscu faktycznej konsumpcji towaru lub usługi. Efekt czynności związanych z nieruchomościami jest bowiem w większości przypadków wykorzystywany w miejscu lokalizacji nieruchomości.

Z cytowanego brzmienia art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy wynika, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 nie wlicza się m.in. obrotu z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku - na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy - jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Niewątpliwie, świadczenia Wnioskodawczyni, za które pobiera ona wskazane w opisie sprawy opłaty, tj. opłaty za czynsz oraz opłaty eksploatacyjne, związane są ściśle z wykorzystywaniem, używaniem i użytkowaniem nieruchomości. Dostawa świadczeń, za które Wnioskodawczyni pobiera opłaty – bez nieruchomości – nie może być bowiem realizowana.

Analizując treść art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy, wskazać ponadto należy, że „Słownik języka polskiego PWN” pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Warszawa 2008, definiuje słowo „transakcja” jako operację handlową dotyczącą kupna lub sprzedaży towarów lub usług albo umowę handlową na kupno lub sprzedaż towarów lub usług i samo zawarcie takiej umowy.

Podkreślić również należy, że ustawodawca zarówno w ustawie, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia „charakter pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa – http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”.

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”.

Także w wersji francuskiej VI Dyrektywy użyto określenia „accessoire”, a w wersji niemieckiej „Hilfsumsaetze”, co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112/WE, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania „transakcje sporadyczne” i określa omawiane czynności jako „transakcje pomocnicze”.

Transakcje pomocnicze zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze. Aby więc ocenić, czy określona transakcja ma charakter „pomocniczy”, należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.

Z okoliczności sprawy wynika, że najem nieruchomości (mieszkań) objęty zakresem wniosku stanowi podstawowy (zasadniczy) przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawczyni, zatem nie stanowi on czynności pomocniczych.

Jak wskazała Wnioskodawczyni, opłaty ponoszone przez najemców mieszkań - osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej są następujące: miesięczne opłaty najmu składają się z opłaty za czynsz oraz opłat eksploatacyjnych. Na opłaty eksploatacyjne związane z używaniem przedmiotu najmu (w zależności od poszczególnego mieszkania) składają się: wywóz i usuwanie śmieci, centralne ogrzewanie, zimna woda i ścieki, woda ciepła (podgrzewanie wody), eksploatacja i utrzymanie nieruchomości, gaz, prąd czy fundusz remontowy Opłaty eksploatacyjne różnią się w poszczególnych mieszkaniach w zależności od ustaleń stron umowy najmu. Są szczegółowo ujęte w umowach najmu. Okresowo (w przypadku zmiany najemcy, bądź otrzymania rozliczenia od administracji/spółdzielni mieszkania) dokonywane są rozliczenia zużycia poszczególnych mediów. Faktura za prąd z jednego mieszkania jest refakturowana i przekazywana do najemcy.

Opłaty ponoszone przez najemców mieszkań - podmioty prowadzące działalność gospodarczą są następujące: miesięczne opłaty najmu składają się z opłaty za czynsz oraz opłat eksploatacyjnych. Na opłaty eksploatacyjne związane z używaniem przedmiotu najmu (w zależności od poszczególnego mieszkania) składają się: wywóz i usuwanie śmieci, centralne ogrzewanie, zimna woda i ścieki, woda ciepła (podgrzewanie wody), eksploatacja i utrzymanie nieruchomości, gaz, prąd czy fundusz remontowy. Opłaty eksploatacyjne różnią się w poszczególnych mieszkaniach w zależności od ustaleń stron umowy najmu. Są szczegółowo ujęte w umowach najmu. Nie w każdym przypadku koszty administracyjne czy fundusz remontowy ponosi najemca. Okresowo (w przypadku zmiany najemcy, bądź otrzymania rozliczenia od administracji/spółdzielni mieszkania) dokonywane są rozliczenia zużycia poszczególnych mediów.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawne należy wskazać, że skoro świadczone przez Wnioskodawczynię usługi najmu nieruchomości zarówno osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, jak i podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą na cele mieszkaniowe ich pracowników oraz najem miejsca postojowego, nie mają charakteru pomocniczego, są bowiem podstawową działalnością Wnioskodawczyni i dotyczą transakcji związanymi z nieruchomościami, to należy je wliczać do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.

Przy czym - jak wskazała Wnioskodawczyni - wartość jej sprzedaży w październiku 2020 r. przekroczyła kwotę 200.000 zł.

Wobec powyższego, skoro wartość sprzedaży Wnioskodawczyni w roku 2020 przekroczyła kwotę 200.000 zł, to Zainteresowana utraciła prawo do zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 ustawy i w związku z tym ma obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, w tym w szczególności prawidłowość stosowanych przez Wnioskodawczynię zwolnień do świadczonych usług, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.