2021.02.16 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-3.4012.663.2020.4.MT
z 16 lutego 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 listopada 2020 r. (data wpływu 2 listopada 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 grudnia 2020 r. (data wpływu 29 grudnia 2020 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 21 grudnia 2020 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.663.2020.1.MT (doręczone Stronie w dniu 27 grudnia 2020 r.) i pismem z dnia 8 lutego 2021 r. (data wpływu 8 lutego 2021 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 29 stycznia 2021 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.663.2020.2.MT (doręczone Stronie w dniu 6 lutego 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

braku opodatkowania podatkiem VAT przekazania lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy po jej zlikwidowaniu do działalności gospodarczej żony – jest nieprawidłowe

oraz

braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego z tytułu nabycia lokalu użytkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT przekazania lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy po jej zlikwidowaniu do działalności gospodarczej żony oraz braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego z tytułu nabycia lokalu użytkowego. Złożony wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 grudnia 2020 r. (data wpływu 29 grudnia 2020 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 21 grudnia 2020 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.663.2020.1.MT (doręczone Stronie w dniu 27 grudnia 2020 r.) oraz pismem z dnia 8 lutego 2021 r. (data wpływu 8 lutego 2021 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 29 stycznia 2021 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.663.2020.2.MT (doręczone Stronie w dniu 6 lutego 2021 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi od 9 lutego 1993 r. jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą X wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej o numerze Regon (…), NIP (…). Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim i pomiędzy małżonkami istnieje ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej trwającej 27 lat. Jednocześnie żona prowadzi odrębną jednoosobową działalność gospodarczą od 3 listopada 2008 r. pod firmą Y zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej o numerze Regon (…), NIP (…). Zarówno Wnioskodawca, jak i jego żona są czynnymi podatnikami VAT. Wykonują czynności wyłącznie opodatkowane podatkiem VAT. Od nabywanych towarów i usług przysługuje Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku VAT w pełnej wysokości. Zarówno Wnioskodawca jak i żona w zakresie swoich działalności zajmują się między innymi wynajmem posiadanych lokali użytkowych, wprowadzonych do ewidencji środków trwałych danej działalności Wnioskodawcy lub działalności żony Wnioskodawcy. Odnośnie lokali użytkowych wykorzystywanych w działalnościach były one nabywane wspólnie przez obydwojga małżonków pomimo ich późniejszego wykorzystywania w oddzielnych działalnościach małżonków. Wnioskodawca w ramach swojej działalności posiada w ewidencji środków trwałych jeden lokal użytkowy, który jest wykorzystywany w prowadzonej działalności w ramach usługi wynajmu, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wraz z żoną, w dniu 23 czerwca 2006 r. zakupił od dewelopera ten lokal użytkowy, który od momentu zakupu użytkowany jest w prowadzonej działalności gospodarczej. Z tytułu nabycia przedmiotowego lokalu użytkowego Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, z którego to prawa Wnioskodawca skorzystał poprzez obniżenie kwoty podatku VAT należnego o podatek naliczony. W przyszłości Wnioskodawca nosi się z zamiarem zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej, jej zlikwidowania i wyrejestrowania z CEIDG. Przedmiotowy lokal użytkowy po zlikwidowaniu działalności gospodarczej zamierza przeznaczyć do wykorzystania w prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej żony Wnioskodawcy. Zostanie on wpisany do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych działalności żony, przyjmując wartość początkową, metodę amortyzacji i odpisy amortyzacyjne w takiej samej wysokości, jak było to określone w ewidencji w działalności Wnioskodawcy, tj. z uwzględnieniem zasady kontynuacji.

Wnioskodawca od nabycia lokalu w okresie wykorzystywania jego w prowadzonej działalności nie ponosił nakładów inwestycyjnych na ulepszenie przedmiotowego lokalu ani w wysokości równej 30% wartości początkowej lokalu ani przekraczających 30% wartości początkowej tego lokalu użytkowego, w rozumieniu przepisów podatkowych. Małżonków łączy ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, stąd należy uznać, że przesunięcie majątku, z majątku służącego prowadzeniu działalności gospodarczej przez męża na rzecz majątku służącego prowadzeniu działalności gospodarczej przez żonę, według prawa cywilnego i rodzinnego zasadniczo niczego nie zmienia. Majątek ten cały czas stanowi wspólność małżonków, nie następują więc zmiany w obrębie właściciela majątku i dlatego nie może być mowy o przekazaniu odpłatnym czy nieodpłatnym lokalu użytkowego bo on już jest współwłasnością małżonków. Przedmiotowy lokal nie jest wyłączną własnością któregokolwiek z małżonków i nie należy do jego majątku osobistego, np. nabytego przed zawarciem związku małżeńskiego, bowiem lokal został nabyty od developera przez Wnioskodawcę wraz z żoną w dniu 23 czerwca 2006 r. w okresie trwania wspólności majątkowej do wspólnego majątku małżonków. W czasie istnienia ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej oboje małżonkowie posiadają uprawnienia właścicielskie, nie mogą sobie więc przekazywać nieodpłatnie czy odpłatnie składników wspólnego majątku, którego częścią nierozerwalną jest niewątpliwie przedmiotowy lokal użytkowy.

Lokal użytkowy zostanie wykreślony np. dokumentem LT (likwidacja środka trwałego) z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, wraz z zaprzestaniem jego amortyzacji w działalności męża przed jej zakończeniem. Następnie lokal ten zostanie wpisany do ewidencji środków trwałych działalności żony, przyjmując wartość początkową, metodę amortyzacji i odpisy amortyzacyjne w takiej samej wysokości, jak było to określone w ewidencji działalności męża. Amortyzacja tego lokalu będzie odbywała się więc na zasadzie kontynuacji. Kolejne odpisy amortyzacyjne będą już stanowiły koszty uzyskania przychodów w działalności gospodarczej żony, a nie męża. Przekazanie lokalu użytkowego zostanie potwierdzone protokołem przekazania, w którym zostaną zamieszczone powyższe informacje, w tym: data wycofania z działalności męża, wartość początkowa lokalu, metoda amortyzacji oraz wysokość umorzenia dokonanego do dnia wycofania lokalu z działalności męża. Przedmiotowy lokal zostanie przeniesiony do działalności żony przed fizyczną likwidacją działalności męża i nie będzie wykazany w remanencie likwidacyjnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy przeniesienie lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy po jej zlikwidowaniu do działalności gospodarczej żony Wnioskodawcy jest neutralne na gruncie ustawy o VAT z uwagi na istniejącą wspólność majątkową małżeńską, oraz czy przedmiotowe przeniesienie lokalu zobowiązuje Wnioskodawcę do dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z faktury dokumentującej nabycie lokalu użytkowego?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Dalej zgodnie z art. 7 ust. 2 tej ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia (pkt 1),
wszelkie inne darowizny (pkt 2)

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Analizując ww. przepisy prawa stwierdzić należy, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przeniesienie towarów bez wynagrodzenia, a w szczególności darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Równocześnie należy zauważyć, że zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (jest to ich majątek wspólny). Wspólność majątkowa obejmuje również składniki majątku przedsiębiorstw prowadzonych przez małżonków, ponieważ wśród składników majątku odrębnego małżonków nie są wymienione przedmioty służące do prowadzenia działalności gospodarczej (art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Pomimo trwania wspólności każdy z małżonków ma zarówno prawo do udziału i rozporządzania tak całym majątkiem wspólnym, jak i w odniesieniu do poszczególnych składników majątku wspólnego. Wspólność majątkowa małżeńska nie jest bowiem samodzielnym i niezależnym od małżonków bytem, który realizuje swoje własne uprawnienia do określonych lub wszystkich składników tego mienia. Podmiotami uprawnionymi do dysponowania i zarządzania całym mieniem są zawsze małżonkowie tworzący wspólność majątkową małżeńską.

Nie budzi wątpliwości, że żaden z przepisów ustawy o VAT nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej. Każdy z małżonków może być odrębnym czynnym podatnikiem VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. Uwzględniając powyższe w przypadku osób fizycznych będących małżonkami nabywanie przez te podmioty towarów w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej oznacza, że towary te są ich własnością i pozostają ich własnością także mimo dokonania formalnej czynności przekazania składnika majątku służącego do prowadzenia działalności gospodarczej z działalności jednego małżonka do działalności drugiego małżonka. Ustrój majątkowy małżeński wyklucza bowiem możliwość przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel z jednego małżonka na drugiego. Podkreślić również należy aby można było określić daną czynność za odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, konieczne jest w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przeniesienie za odpłatnością na nabywcę prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel.

W uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy przywołać należy stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie zaprezentowane w wyroku z dnia 4 kwietnia 2018 r. sygn. akt I FSK 887/16, a następnie przywołane w wyroku z dnia 11 grudnia 2018 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku sygn. I SA/Gd 939/18: „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego to właśnie autonomia prawa podatkowego, tj. podatku od towarów i usług i przyjętego w nim rozumienia czynności opodatkowanej będzie miała zasadnicze znaczenie w przedmiotowej sprawie. Odwołując się do autonomii prawa podatkowego w zakresie podatku VAT należy mieć głównie na względzie, że podatek ten rządzi się określonymi zasadami, m.in., jak już zauważono powyżej, poza wyjątkami wskazanymi w ustawie o VAT, z uwagi na treść art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz art. 2 ust. 1a Dyrektywy Rady z dnia 28 listopada 2006 r. nr 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE seria L z 2006 r. Nr 347/1 ze zm., dalej: Dyrektywa 112), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, co do zasady, odpłatna dostawa towarów. To odpłatność stanowi element konieczny dla powstania obowiązku w podatku od towarów i usług. Odpłatność oznacza wykonanie dostawy, czy świadczenia usług za wynagrodzeniem. Wyjaśniając znaczenie tego pojęcia, które nie jest definiowane ani na gruncie ustawy o VAT, ani Dyrektywy 112, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wielokrotnie podkreślał konieczność istnienia bezpośredniego związku pomiędzy otrzymaną zapłatą, a wykonanym świadczeniem w postaci dostawy towarów, czy też usługą (por. wyrok w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden). Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Wspomniane wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu. Ponadto nie można domniemywać, że element wynagrodzenia istnieje w każdej sytuacji, w której mowa jest o dostawie towarów (zob. podobnie wyroki TS z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie Astra Zeneca UK,C-40/09, ECLI:EU:C:2010:450, pkt 28 i przytoczone tam orzecznictwo oraz z 19 grudnia 2012 r. w sprawie Orfey Byłgarija, C-549/11, ECLI: EU:C:2012:832, pkt 44 oraz Opinia Rzecznika Generalnego z dnia 22 lutego 2018 r. w sprawie C-665-16, pkt 57, pkt 59, pkt 87). Jeżeli wartość ta nie jest kwotą pieniędzy uzgodnioną między stronami, powinna ona, jako wartość subiektywna, odpowiadać wartości, jaką dla odbiorcy ma usługa będąca wynagrodzeniem za dostawę towarów, oraz kwocie, jaką byłby on skłonny za tę usługę zapłacić (wyroki TS: z dnia 2 czerwca 1994 r. w sprawie Empire Stores, C-33/93, ECLI:EU:C:1994:225, pkt 19 oraz wyrok w sprawie Orfey Byłgarija, C-549/11, pkt 45).”

Zdaniem Wnioskodawcy zamierzone przeniesienie lokalu użytkowego nie będzie stanowiło dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż nie wystąpi element wynagrodzenia, ponieważ co do zasady nie ma możliwości dokonywania wypłaty wynagrodzenia z wzajemnych świadczeń między małżonkami, co wynika z istoty wspólności majątkowej. Skoro nie będzie możliwości zapłaty za towar między małżonkami, to też nie ma możliwości przeniesienia własności towaru. Nie można również uznać przeniesienia przedmiotowego lokalu użytkowego jako nieodpłatne przeniesienie towaru, albowiem małżonkowie nie mogą wyodrębnić udziałów, którymi mogliby niezależnie rozporządzać.

Nie ma też zastosowania do małżonków będących we wspólności ustawowej łącznej art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, ponieważ nie występuje tu przeniesienie wspólnego majątku z jednego podatnika na drugiego. Na gruncie ustawy o VAT nie mamy do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami (podatnikami VAT), z których jeden dokonuje nieodpłatnego świadczenia, a drugi z tego nieodpłatnego świadczenia korzysta. Fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze nie ma znaczenia, bowiem każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym. Tym samym należy uznać, że opisana w zdarzeniu przyszłym czynność między małżonkami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż po pierwsze nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, po drugie nie stanowi nieodpłatnego przekazania towarów należących do działalności gospodarczej Wnioskodawcy. W tym stanie rzeczy autonomia prawa podatkowego nie stoi na przeszkodzie by uznać, że przesunięcie towarów z działalności gospodarczej jednego małżonka do działalności gospodarczej drugiego małżonka, dokonywane w ramach tych działalności, gdy małżonków łączy wspólność majątkowa istniejąca na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nie stanowi odpłatnej ani też nieodpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniem podatkiem VAT.

Małżonków łączy ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, stąd należy uznać, że przesunięcie majątku, z majątku służącego prowadzeniu działalności gospodarczej przez męża na rzecz majątku służącego prowadzeniu działalności gospodarczej przez żonę, według prawa cywilnego i rodzinnego zasadniczo niczego nie zmienia. Majątek ten cały czas stanowi wspólność małżonków, nie następują więc zmiany w obrębie właściciela majątku i dlatego nie może być mowy o przekazaniu odpłatnym czy nieodpłatnym lokalu użytkowego bo on już jest współwłasnością małżonków. Stąd czynność ta nie stanowi odpłatnej, ani też nieodpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Niewątpliwie, aby można było określić daną czynność za odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, konieczne jest w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przeniesienie za odpłatnością na nabywcę prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel. Jeśli w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji takie wynagrodzenie nie wystąpi, brak jest podstaw do traktowania tego rodzaju czynności za dostawę towarów.

W takim przypadku skoro nie będzie miała miejsce dostawa towarów w rozumieniu ustawy o podatku VAT, nie będzie z tego tytułu wystawiania faktury i regulowania czy też nieuregulowania należności z niej wynikającej, to w konsekwencji brak jest konieczności dokonania korekty, stosownie do art. 89b ustawy o VAT. Nieodpłatne przekazanie między małżonkami towarów nie powoduje konieczności dokonywania korekty podatku odliczonego, o której mowa w art. 89b ustawy o VAT, bowiem przepisy te nie mają zastosowania do podatników otrzymujących nieodpłatnie towary i usługi. W przypadku czynności nieodpłatnych nie występuje ani podlegający odliczeniu podatek naliczony, ani faktura, ani należność, o których mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT przekazania lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy po jej zlikwidowaniu do działalności gospodarczej żony oraz jest prawidłowe w zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego z tytułu nabycia lokalu użytkowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami w świetle tej ustawy – co do zasady – są rzeczy oraz ich części (art. 2 pkt 6 ustawy).

Takie zdefiniowanie konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż czy zamiana rzeczy jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdził, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia (pkt 1),
wszelkie inne darowizny (pkt 2)

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Analizując treść art. 7 ust. 2 ustawy, warto odwołać się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z dnia 27 czerwca 1989 r. w sprawie C-50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji. Również w orzeczeniu z dnia 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z dnia 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans- Georg Fisher) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy kto dokonuje czynności dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany, co do zasady, za poda

tnika podatku od towarów i usług.

Należy wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 z późn. zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Natomiast, ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

W świetle art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Stosownie do art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Jak stanowi art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi od 9 lutego 1993 r. jednoosobową działalność gospodarczą i pozostaje w związku małżeńskim, pomiędzy małżonkami istnieje ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej. Jednocześnie żona prowadzi odrębną jednoosobową działalność gospodarczą od 3 listopada 2008 r. Wnioskodawca, jak i jego żona są czynnymi podatnikami podatku VAT oraz wykonują czynności wyłącznie opodatkowane podatkiem VAT. Od nabywanych towarów i usług przysługuje Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku VAT w pełnej wysokości. Zarówno Wnioskodawca jak i żona w zakresie swoich działalności zajmują się między innymi wynajmem posiadanych lokali użytkowych, wprowadzonych do ewidencji środków trwałych danej działalności Wnioskodawcy lub działalności żony Wnioskodawcy. Lokale użytkowe wykorzystywane w działalnościach były nabywane wspólnie przez obydwojga małżonków pomimo ich późniejszego wykorzystywania w oddzielnych działalnościach małżonków. Wnioskodawca w ramach swojej działalności posiada w ewidencji środków trwałych jeden lokal użytkowy, który jest wykorzystywany w prowadzonej działalności w ramach usługi wynajmu, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca wraz z żoną, w dniu 23 czerwca 2006 r. zakupił od dewelopera lokal użytkowy, który od momentu zakupu użytkowany jest w prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca w okresie wykorzystywania lokalu w prowadzonej działalności nie ponosił nakładów inwestycyjnych na ulepszenie lokalu równych i przekraczających 30% wartości początkowej lokalu. Z tytułu nabycia przedmiotowego lokalu użytkowego Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, z którego to prawa Wnioskodawca skorzystał poprzez obniżenie kwoty podatku VAT należnego o podatek naliczony. Wnioskodawca ma zamiar zakończyć prowadzenie działalności gospodarczej, jej zlikwidowanie i wyrejestrowanie z CEIDG. Przedmiotowy lokal użytkowy po zlikwidowaniu działalności gospodarczej zamierza przeznaczyć do wykorzystania w prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej żony Wnioskodawcy. Zostanie on wpisany do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych działalności żony, przyjmując wartość początkową, metodę amortyzacji i odpisy amortyzacyjne w takiej samej wysokości, jak było to określone w ewidencji w działalności Wnioskodawcy, tj. z uwzględnieniem zasady kontynuacji. Lokal użytkowy zostanie wykreślony np. dokumentem LT z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, wraz z zaprzestaniem jego amortyzacji w działalności męża przed jej zakończeniem. Następnie lokal ten zostanie wpisany do ewidencji środków trwałych działalności żony, przyjmując wartość początkową, metodę amortyzacji i odpisy amortyzacyjne w takiej samej wysokości, jak było to określone w ewidencji działalności męża. Przekazanie lokalu użytkowego zostanie potwierdzone protokołem przekazania, w którym zostaną zamieszczone powyższe informacje, w tym: data wycofania z działalności męża, wartość początkowa lokalu, metoda amortyzacji oraz wysokość umorzenia dokonanego do dnia wycofania lokalu z działalności męża. Przedmiotowy lokal zostanie przeniesiony do działalności żony przed fizyczną likwidacją działalności męża i nie będzie wykazany w remanencie likwidacyjnym.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności przekazania lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności żony.

Dokonując analizy powołanych wyżej regulacji prawnych w odniesieniu do okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że Wnioskodawca w oparciu o majątek wspólny prowadzi indywidualną jednoosobową działalność gospodarczą. Zatem, Wnioskodawca w oparciu o składniki majątku wspólnego posiada odrębne przedsiębiorstwo (odrębną własność ekonomiczną), natomiast jako małżeństwo współwłasność łączną. Czyli, Wnioskodawca prowadząc swoje przedsiębiorstwo w oparciu o część składników majątku wspólnego ma nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.

Mimo faktu, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o część majątku wspólnego, to On w sensie ekonomicznym jest właścicielem tej części majątku wspólnego.

Zatem, pomimo zakupu składników majątku w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, składniki te były przeznaczone wyłącznie do działalności gospodarczej Wnioskodawcy (jednego z małżonków) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, Wnioskodawca z tytułu przekazania Towaru do działalności gospodarczej żony, będzie działał jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące przepisy stwierdzić należy, że planowane przez Wnioskodawcę przekazanie lokalu użytkowego na rzecz żony występującej jako odrębny przedsiębiorca, będzie stanowić nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Powyższe wynika z faktu, że w przypadku nieodpłatnego przekazania żonie lokalu użytkowego wykorzystywanego przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Jak bowiem wynika z treści wniosku, w związku z nabyciem ww. lokalu użytkowego Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z którego to uprawnienia Wnioskodawca skorzystał. Tym samym spełnione zostały przesłanki zawarte w ww. przepisie, tj. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, przy nabyciu którego przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego i z którego Wnioskodawca skorzystał.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa dokonywana jest w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata.

W art. 2 pkt 14 ustawy, ustawodawca określił co należy rozumieć pod pojęciem pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z tym przepisem przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Po przeprowadzeniu analizy przedstawionego opisu sprawy na tle przywołanych regulacji prawnych należy stwierdzić, że przekazanie lokalu użytkowego z działalności Wnioskodawcy do działalności żony będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ponieważ spełnione zostaną warunki wymienione w tym przepisie. Jak wynika z opisu sprawy ww. lokal użytkowy był wykorzystywany przez Wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres stanowiący co najmniej 2 lata. Wnioskodawca wskazał, że w stosunku do ww. lokalu nie były ponoszone wydatki na jego ulepszenie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym w stopniu opowiadającym co najmniej 30% jego wartości początkowej. Przedstawione okoliczności wskazują, że przekazanie lokalu użytkowego nie zostanie dokonane w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą tego lokalu upłyną co najmniej 2 lata. Zatem, czynność przekazania ww. lokalu użytkowego z działalności Wnioskodawcy do działalności żony będzie mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Skoro czynność przekazania lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności żony będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku uregulowanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, to badanie przesłanek i rozstrzyganie zwolnienia na podstawie innych przepisów, tj. art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy o VAT jest niezasadne.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w tej części wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również braku dokonania korekty odliczonej kwoty podatku VAT przy nabyciu lokalu użytkowego.

Zdaniem Wnioskodawcy nieodpłatne przekazanie między małżonkami towarów nie powoduje konieczności dokonywania korekty podatku odliczonego na podstawie art. 89b ustawy.

W świetle art. 89b ust. 1 ustawy w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Należy wskazać, że wyżej przywołany przepis art. 89b ustawy dotyczy zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności, zatem nie będzie on mieć zastosowania w niniejszej sprawie.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2−10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2−6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy, korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty (art. 91 ust. 4).

Natomiast zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a).

Przepisy art. 91 wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony). Wprowadzenie procedury korekty związane jest z faktem, że we wspólnym systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie czasowym związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia. Jednocześnie przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa zakłada bowiem, że środki trwałe zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.

W związku z wyżej powołanymi przepisami, analizując okoliczności przedstawione w opisie sprawy, wskazać należy, że w przypadku nieodpłatnej dostawy ww. lokalu użytkowego z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności żony - nie powstanie obowiązek dokonania korekty podatku VAT odliczonego od zakupu lokalu użytkowego. Powyższe twierdzenie wynika z faktu, że ww. lokal użytkowy od 2006 r. jest wykorzystywany przez Wnioskodawcę w prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej, czyli przez okres powyżej 10 lat.

W konsekwencji w analizowanej sprawie w przypadku przekazania lokalu z działalności Wnioskodawcy do działalności żony Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego, który został odliczony przy zakupie lokalu, gdyż w odniesieniu do niego okres korekty już minął.

Wobec tego stanowisko Wnioskodawcy w tej części wniosku należało uznać za prawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin