Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-2.4011.775.2020.2.AG
z 15 lutego 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2020 r. (data wpływu 15 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego w związku ze sprzedażą samochodu:

• w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w drodze darowizny od dzieci Wnioskodawczyni – jest nieprawidłowe,
• w pozostałej części – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 15 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego w związku ze sprzedażą samochodu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W roku 1998 Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. Od tego terminu małżonkowie pozostawali w ustawowym ustroju wspólności majątkowej. Mąż Wnioskodawczyni prowadził działalność gospodarczą od 2 stycznia 2003 r. W dniu 22 grudnia 2010 r. zakupił na firmę samochód. Samochód stanowił małżeńską wspólność majątkową. Zaprzestanie przez męża Wnioskodawczyni prowadzenia działalności gospodarczej datowana jest na 15 grudnia 2013 r., pojazd przeszedł do użytkowania prywatnego.

Zakup pojazdu był kredytowany, zakończenie spłaty kredytu – 18 grudnia 2015 r. Ostatnie lata spłaty zadłużenia były realizowane z dochodów Wnioskodawczyni. W dniu xx września 20xx r. mąż Wnioskodawczyni zmarł, pojazd odziedziczyła Wnioskodawczyni wraz z dwójką dzieci.

Po uzyskaniu poświadczenia dziedziczenia w październiku 2020 r., dzieci przekazały darowizną swoje udziały do pojazdu na rzecz Wnioskodawczyni. Samochód został sprzedany 21 października 2020 r., zbycie pojazdu nie miało miejsca podczas prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy z chwilą sprzedaży powstał obowiązek podatkowy podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, odpłatne zbycie pojazdu nabytego 22 grudnia 2010 r. nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem odpłatne zbycie miało miejsce po upływie okresu, tj. pół roku, o którym mowa w tym przepisie. Jako uzasadnienie Wnioskodawczyni przywołuje uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. W związku z powyższym Wnioskodawczyni uważa, że czynność darowizny dzieci nie wpłynęła na zwiększenie dochodu Wnioskodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie obowiązku podatkowego w związku ze sprzedażą samochodu:

• w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w drodze darowizny od dzieci Wnioskodawczyni – jest nieprawidłowe,
• w pozostałej części – jest prawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu według zasad określonych dla danego źródła przychodów.

Jednym ze źródeł przychodów jest wymieniona w pkt 3 pozarolnicza działalność gospodarcza. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy: przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1 500 zł,
3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
4. składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

– wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Odrębnym od pozarolniczej działalności gospodarczej źródłem przychodu jest wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy: przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Wyłączenie zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 8 obejmuje w szczególności te składniki majątku, które są wykorzystywane w działalności gospodarczej lub zostały z niej wycofane, a przy tym spełniają warunki określone w art. 14 ust. 2 pkt 1, a więc podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Z treści wniosku wynika, że 22 grudnia 2010 r. mąż Wnioskodawczyni, prowadzący działalność gospodarczą, zakupił na firmę samochód. Samochód stanowił małżeńską wspólność majątkową. 15 grudnia 2013 r. mąż Wnioskodawczyni zakończył prowadzenie działalności gospodarczej, wówczas pojazd przeszedł do użytkowania prywatnego. W dniu xx września 20xx r. mąż Wnioskodawczyni zmarł, pojazd odziedziczyła Wnioskodawczyni wraz z dwójką dzieci. Po uzyskaniu poświadczenia dziedziczenia w październiku 2020 r., dzieci przekazały darowizną swoje udziały do pojazdu na rzecz Wnioskodawczyni. Samochód został sprzedany dnia 21 października 2020 r., zbycie pojazdu nie miało miejsca podczas prowadzenia działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, sprzedaż niniejszego samochodu należy zakwalifikować do źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli do odpłatnego zbycia rzeczy. Zatem dla określenia skutków podatkowych zbycia ww. samochodu istotne jest ustalenie daty jego nabycia.

Z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie rzeczy, do których zaliczyć należy również samochód. Jednak podlegający opodatkowaniu przychód powstaje wyłącznie, jeśli zbycie następuje w okresie krótszym niż pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Wobec tego, jeżeli sprzedaż następuje po upływie półrocznego okresu, wówczas przychód osiągnięty z tej sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem czynność ta nie stanowi źródła przychodu dla celów tego podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”. Zatem, mając na uwadze jego znaczenie językowe, należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu: z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Wskazać należy, że w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Z uwagi na fakt, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera podobne regulacje w zakresie odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych oraz odpłatnego zbycia innych rzeczy, a jedyną różnicą jest okres posiadania, po upływie którego przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz innych rzeczy nie powstaje, stwierdzić należy, że argumentacja zawarta w ww. uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, odnosząca się do majątku dorobkowego małżonków (całego, bezudziałowego majątku), ma zastosowanie również do odpłatnego zbycia rzeczy.

Zatem za datę nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w samochodzie po śmierci męża w drodze dziedziczenia, należy uznać dzień nabycia samochodu do majątku wspólnego małżonków, tj. dzień 22 grudnia 2010 r.

W konsekwencji odpłatne zbycie samochodu w dniu 21 października 2020 r., w części nabytej przez Wnioskodawczynię w dniu 22 grudnia 2010 r. (do majątku wspólnego oraz w drodze dziedziczenia po mężu), nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem odpłatne zbycie miało miejsce po upływie okresu, tj. pół roku, o którym mowa w tym przepisie.

Jednak należy podkreślić, że Wnioskodawczyni nabyła także udziały w samochodzie w drodze darowizny od dzieci w październiku 2020 r.

Przez pojęcie darowizny rozumieć należy typ umowy nazwanej, opisany w ustawie Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 888 § 1 tej ustawy: przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna zgodnie z przepisami ustawy Kodeks cywilny, jest umową, a nie jednostronną czynnością prawną. Istotą jej jest zatem bezpłatne świadczenie, które darczyńca wykonuje ze swego majątku na rzecz innej osoby. Immanentną cechą tak rozumianej darowizny jest więc brak gospodarczego ekwiwalentu. Umowa darowizny prowadzi do przesunięcia określonego dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku osoby obdarowanej. Samo zaś przesunięcie następuje zawsze pod tytułem darmym i podyktowane jest chęcią wzbogacenia obdarowanego.

Cytowana wcześniej uchwała NSA odnosi się do odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia – wskazuje zatem na konkretny tytuł nabycia jakim jest dziedziczenie.

Nie jest zatem zasadne rozszerzenie stosowania ww. uchwały na sytuację, w której nabycie np. udziału w samochodzie następuje w drodze darowizny.

Zatem przychód ze sprzedaży udziałów w samochodzie (nabytych w drodze darowizny od dzieci) stanowi źródło przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie samochodu nastąpiło przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie tych udziałów (darowizna udziałów miała miejsce w październiku 2020 r., a sprzedaż nastąpiła 21 października 2020 r.).

Reasumując – sprzedaż samochodu w części odpowiadającej udziałom nabytym przez Wnioskodawczynię w trakcie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej oraz w drodze dziedziczenia po mężu nie stanowi źródła przychodu, w podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast sprzedaż samochodu w części odpowiadającej udziałom nabytym w drodze darowizny od dzieci Wnioskodawczyni powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na fakt, że sprzedaż ta nastąpiła przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie (w formie darowizny) tych udziałów.

Jednocześnie Organ informuje, że wniosek w zakresie podatku od spadków i darowizn został rozpatrzony odrębnym pismem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.